Bài 2 - Phương pháp kiểm tra đèn Mosfet trên Mainboard
Đèn Mosfet trên Mainboard
1. Chức năng của đèn Mosfet trên Mainboard
Trên Mainboard ta thường thấy đèn Mosfet được sử dụng rất nhiều,
chúng được sử dụng trong mạch điều khiển nguồn cấp cho CPU, cho
Chipset và RAM
(Xem file flash dinh kem)
2. Cấu tạo của đèn Mofet
Đèn Mosfet được cấu tạo từ các chất bán dẫn N-P-N , chúng được cấu
tạo bởi 3 cực:
- Cực nền (Drain) - D
- Cực nguồn (Source) - S
- Cực cổng (Gate) - G
Đặc điểm của đèn Mosfet ngược (dùng trên Mainboard)
- Từ chân G sang chân S là cách điện
- Từ chân G sang chân D là cách điện
- Từ chân D sang chân S (khi cấp dương vào D) thì còn phụ thuộc
vào điện áp chân G
Nếu điện áp chân G > điện áp chân S thì đèn dẫn (khi cấp dương
vào D, âm vào S)
Nếu điện áp chân G < = điện áp chân S thì đèn tắt
=> Như trên là đèn tốt.
Các trường hợp đèn hỏng
- Nếu đo từ chân G sang chân S mà có trở kháng thấp => là đèn chập
G-S
- Nếu đo từ chân G sang chân D mà có trở kháng thấp => là đèn chập
G-D
- Nếu điện áp chân G dương hơn chân S mà đèn không dẫn (khi cấp
dương vào D, âm vào S) => là đèn đứt D-S
- Nếu điện áp chân G nhỏ hơn hoặc bằng điện áp chân S mà đèn vẫn
dẫn => là đèn bị chập D-S
3. Nguyên lý hoạt động của đèn Mosfet
(Xem file flash dinh kem)
4. Phương pháp đo kiểm tra đèn Mosfet trên Mainboard
4.1 - Đo xem đèn Mosfet có bị chập không ?
- Khi đo trực tiếp các đèn Mosfet trên Mainboard, bạn chỉ xác
định được là đèn có bị chập hay không chứ không xác định được chất
lượng của đèn
- Cách đo như hình minh hoạ dưới đây.
(Xem file flash dinh kem)
Giải thích kết quả của phép đo như sau:
- Khi đo trực tiếp Mosfet trên Mainboard bạn để đồng hồ ở thang X
1
- Đo vào cực D và cực S , đảo chiều que đo hai lần
=> Nếu hai chiều đo thấy :
- Một chiều kim chỉ lên một chút
- Một chiều lên gần hết thang đo
=> Là đèn có D - S không bị chập
=> Nếu cả hai chiều đo thấy kim lên bằng 0 Ω là Mosfet bị chập D -
S
Như minh hoạ ở trên ta thấy rằng
- Đèn số 1 - không bị chập
- Đèn số 2 - bị chập D - S
4.2 - Đo kiểm tra chất lượng của đèn Mosfet
- Để kiểm tra được chất lượng của đèn, bạn cần tháo hai chân G và
S ra khỏi mạch in, sau đó chỉnh đồng hồ ở thang 1 KΩ và đo như sau:
(Xem file flash dinh kem)
Các trường hợp sau là đèn Mosfet bị hỏng
- Đo giữa G và S thấy có trở kháng thấp => Là đèn bị dò hoặc chập
G-S
- Đo giữa G và D thấy có trở kháng thấp => Là đèn bị dò hoặc chập
G-D
- Sau khi đã nạp dương cho G (để mở đèn) mà đo ngược D-S đèn
không dẫn => Là đứt D-S
- Sau khi đã nạp âm cho G (để khoá đèn) mà đo ngược D-S đèn vẫn
dẫn là chập D-S
Lưu ý: Khi đo chất lượng đèn chỉ cho kết quả chính xác khi bạn gỡ
chân G và S ra khỏi mạch in
5. Ứng dụng của đèn Mosfet trên Mainboard
5.1 - Mosfet được sử dụng để khuếch đại dòng điện trong các
mạch ổn áp
Ở trên là mạch ổn áp nguồn cho RAM, Mosfet đóng vai trò khuếch
đại dòng điện, IC khuếch đại thuật toán LMV358 thực hiện điều khiển
điện áp ở chân G, mạch có tác dụng cung cấp một điện áp ổn định với
dòng điện tương đối lớn.
5.2 - Mosfet kết hợp với cuộn dây thực hiện đóng mở điện áp một
chiều thành dạng xung có rộng xung thay đổi được từ đó có thể
tăng hay giảm điện áp đầu ra so với điện áp đầu vào theo ý muốn.
Hoạt động ngắt mở của Mosfet trong mạch hạ áp
Mosfet trog mạch ổn áp nguồn cấp cho CPU
(mạch VRM)
5.3 - Mosfet nhỏ được sử dụng thay cổng đảo