intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tích cực hóa phương pháp thuyết trình nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập môn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin tại khoa Ngoại ngữ - Đại học Thái Nguyên

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

22
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày thực trạng dạy và học tập môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin tại Khoa Ngoại ngữ - Đại học Thái Nguyên; Những biện pháp thực hiện việc tích cực hóa phương pháp thuyết trình nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin tại Khoa Ngoại ngữ - Đại học Thái Nguyên.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tích cực hóa phương pháp thuyết trình nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập môn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin tại khoa Ngoại ngữ - Đại học Thái Nguyên

  1. HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA CÁC NHÀ NGHIÊN CỨU TRẺ | 11/2019 TÍCH CỰC HÓA PHƯƠNG PHÁP THUYẾT TRÌNH NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIẢNG DẠY VÀ HỌC TẬP MÔN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN TẠI KHOA NGOẠI NGỮ - ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN NGUYỄN THỊ HOÀI THANH, TRẦN THỊ HỒNG HẠNH Đại học Thái Nguyên Email: nguyenhoaithanh.sfl@tnu.edu.vn Tóm tắt: Trong hệ thống các phương pháp dạy học ở nước ta, thuyết trình là phương pháp truyền thống có nhiều ưu thế. Đặc biệt, phương pháp này đã phát huy được vai trò trong dạy học các môn lý luận Mác - Lênin. Vì vậy, tích cực hóa phương pháp thuyết trình trong dạy học môn Những nguyên lý cơ bản (NLCB) của chủ nghĩa Mác - Lênin là một yêu cầu cấp bách đặt ra. Để phương pháp này mang lại hiệu quả cao, giảng viên phải biết sử dụng các cách thuyết trình một cách mềm dẻo và linh hoạt đúng với nội dung cần truyền đạt, đồng thời phối hợp với các phương pháp khác theo hướng phát huy tính cực của người học. Từ khóa: Tích cực hóa, phương pháp thuyết trình, giảng dạy, học tập. 1. MỞ ĐẦU Để đáp ứng nguồn nhân lực có đầy đủ đức - tài cho sự nghiệp chung của đất nước thì giáo dục lý luận chính trị, tư tưởng trong các trường Đại học hiện nay đóng một vai trò hết sức quan trọng. Tuy nhiên, nhìn vào thực trạng học tập môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin hiện nay còn có những vấn đề đặt ra. Đó là trong các trường Đại học nói chung, Khoa ngoại ngữ - Đại học Thái Nguyên nói riêng đang gặp phải những khó khăn rất lớn từ quan niệm của sinh viên về vai trò của môn học. Sinh viên xem môn học này là môn “học để thi”, “học để qua”. Để giải quyết thực trạng này, trước hết cần phải xem xét lại phương pháp giảng dạy của chính giảng viên đối với môn học, vì chính giảng viên là người đầu tiên đem lại hứng thú học tập, là người hướng dẫn tri thức cho sinh viên. Giảng viên là người dẫn dắt những sinh viên của mình đến những chân trời mới về tri thức. 2. NỘI DUNG 2.1. Thực trạng dạy và học tập môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin tại Khoa Ngoại ngữ - Đại học Thái Nguyên Việc học tập tốt môn Những NLCB của Chủ nghĩa Mác - Lênin đóng một vai trò quan trọng trong việc kiến tạo nên ý thức hệ vững vàng cho sinh viên. Hoạt động dạy học môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin ở nước ta nói chung và ở Khoa Ngoại ngữ - Đại học Thái Nguyên nói riêng trong những năm qua đã đạt được nhiều thành tích to lớn, góp phần đào tạo đội ngũ trí thức trẻ, kiên định vững vàng, có đủ năng lực đáp ứng mọi nhiệm vụ. Những năm gần đây nhờ sự quan tâm của Đảng và chính phủ tới việc giáo dục chính trị, tư tưởng cho sinh viên, sinh viên, việc giảng dạy và học tập các môn khoa học Mác - Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh đã có những chuyển biến tích cực. Quyết định số 494 (24/6/2002) của Thủ tướng chính phủ về một số biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập các môn khoa học Mác - Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh đã tạo ra những điều kiện thuận lợi để tăng cường vai trò của các môn học này đối với việc giáo dục chính trị, tư tưởng và đạo đức cho sinh viên, sinh viên. 209
  2. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM, ĐẠI HỌC HUẾ | HTKH 2019 Tuy nhiên, hoạt động này còn bộc lộ một số hạn chế nên chưa tạo được động lực, hứng thú cho người học. Thứ nhất, thái độ học tập môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin chưa xứng đáng với vị trí môn học. Điều này biểu hiện ở không khí giờ học ít sôi nổi, tỷ lệ sinh viên tích cực tham gia xây dựng bài thấp, mức độ hiểu bài chưa thực sự như mong muốn. Thứ hai, môn học chưa thực sự hấp dẫn với sinh viên. Sinh viên phần lớn tỏ ra e ngại, không ham thích với môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin vì khô khan, nặng về lý thuyết, khó hiểu, trừu tượng,... Tình trạng học chủ yếu là học vẹt, học tủ. Sinh viên có tâm lý chán nản lười học, học để thi, học cho qua và ra khỏi phòng thi là quên ngay lập tức. Thứ ba, về chất lượng giảng dạy của giảng viên chưa đồng đều. Kiến thức thực tế còn hạn chế nên bài giảng đơn thuần mang tính lý luận trừu tượng, khó hiểu, khô khan, chưa gắn được lý luận với thực tiễn, lúng túng khi giải thích, lập luận vấn đề. Nguyên nhân là do, việc nhận thức, quán triệt đổi mới phương pháp dạy học Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin cho đối tượng đào tạo là sinh viên ở một số ít giảng viên chưa được thường xuyên liên tục, còn có tính chất phong trào. Những biểu hiện ngại đổi mới phương pháp, vẫn muốn duy trì các phương pháp cũ, cá biệt có những nhận thức chưa đúng ở giảng viên cho rằng khả năng nhận thức của sinh viên rất hạn chế, chủ yếu mới tốt nghiệp phổ thông, do đó chỉ cần thầy nói gì trò ghi, trò chép càng nhiều càng tốt, nêu các tình huống có vấn đề, gợi mở cho người học suy nghĩ là không phù hợp, chỉ là hình thức. Chính từ những nhận thức chưa đúng, chưa đầy đủ đó của đội ngũ giảng viên đã ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình đổi mới phương pháp dạy và học bộ môn này. Ngoài ra, sự kết hợp các phương pháp trong quá trình giảng dạy còn chưa tốt, chưa linh hoạt, có khi chưa phù hợp với các đối tượng cụ thể. Biểu hiện cụ thể là trong giảng dạy Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin, giảng viên chủ yếu sử dụng phương pháp thuyết trình, diễn giảng nhằm thực hiện chức năng truyền thụ tri thức chưa chú trọng đến việc thực hiện chức năng tổ chức, điều chỉnh hoạt động nhận thức cho sinh viên. Giảng viên chủ yếu lo trình bày cặn kẽ nội dung bài học, tranh thủ truyền thụ vốn hiểu biết và kinh nghiệm của mình cho sinh viên, còn sinh viên thì cố nghe và ghi một cách hoàn toàn thụ động. Cách thức diễn giảng độc thoại như thế diễn ra suốt cả buổi học làm cho sinh viên thiếu hứng thú, không có ý thức sáng tạo, tìm tòi. Việc chuẩn bị các tình huống có vấn đề của giảng viên còn giản đơn, hoặc vượt quá khả năng nhận thức của người học. Cách giải quyết các tình huống có vấn đề của đội ngũ giảng viên chưa thể hiện triệt để, do đó chưa phát huy hết tính độc lập, tích cực, sáng tạo của người học, giảng viên chưa chú trọng, tăng cường các phương tiện dạy học trực quan như: mô hình hoá, sơ đồ, biểu mẫu, máy chiếu, cơ sở vật chất, các phương tiện kỹ thuật bảo đảm cho giảng viên thực hiện đổi mới phương pháp dạy học còn hạn chế. Bên cạnh đó, trong những năm gần đây, theo chương trình mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin bị cắt giảm quá nhiều. Nếu trước đây chương trình chuẩn của bộ môn này là 120 tiết tương đương với 8 đơn vị học trình thì nay chỉ còn 75 tiết tương đương với 5 đơn vị học trình. Với khối lượng kiến thức “khổng lồ” như vậy, trong khi đó việc thống nhất sắp xếp nội dung, chương trình lại chưa khoa học, cho nên đã làm cản trở đến chất lượng hiệu quả quá trình giảng dạy môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin. Những hạn chế trong sử dụng phương pháp dạy học Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin là do sự vận động tổng hợp của các nguyên nhân trên. Việc nhận thức đúng các nguyên nhân đó là cơ sở để vạch ra những giải pháp tối ưu nhằm thực hiện có hiệu quả quá trình đổi mới phương pháp dạy học bộ môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin hiện nay. 210
  3. HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA CÁC NHÀ NGHIÊN CỨU TRẺ | 11/2019 2.2. Những biện pháp thực hiện việc tích cực hóa phương pháp thuyết trình nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin tại Khoa Ngoại ngữ - Đại học Thái Nguyên 2.2.1. Sử dụng thuyết trình kết hợp với phương pháp đàm thoại Phương pháp đàm thoại (PPĐT) là phương pháp mà người dạy căn cứ vào nội dung bài học khéo léo đặt ra câu hỏi, để sinh viên căn cứ vào kiến thức đã có kết hợp với sự hướng dẩn của giảng viên qua các thiết bị giảng dạy để làm sáng tỏ vấn đề. Sử dụng phương pháp đàm thoại trong dạy học Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin có tác dụng định hướng người học vào nội dung bài học; tạo ra sự chú ý của sinh viên và không khí học tập của lớp; kích thích tư duy, kiểm tra được mức độ tri thức và kỹ năng của sinh viên, dẫn dắt họ tìm kiếm kết quả học tập. Để quá trình kết hợp này mang lại hiệu quả cao cho quá trình tích cực hóa phương pháp thuyết trình, giảng viên cần chú ý những yêu cầu sau: Thứ nhất, chú trọng chất lượng câu hỏi như câu hỏi đặt ra phải có tính mục đích hệ thống, để dẩn giải được sinh viên vào vấn đề; câu hỏi phải vắn tắc, đơn giản, rỏ ràng, phù hợp với trình độ sinh viên; câu hỏi phải kích thích được sự tư duy của sinh viên; câu hỏi mang tính phân loại, để kiểm tra khả năng lĩnh hội vấn đề của sinh viên. Thứ hai, sử dụng hợp lý hai hình thức đàm thoại tái hiện và đàm thoại gợi mở. Trong đó, đàm thoại tái hiện là giảng viên đặt ra những câu hỏi chỉ yêu cầu sinh viên nhớ lại kiến thức đã biết và trả lời dựa vào trí nhớ, không cần suy luận. Đó là hình thức được dùng khi cần đặt mối liên hệ giữa kiến thức đã học với kiến thức sắp học hoặc khi cần củng cố kiến thức vừa mới học. Trong khi đó, đàm thoại gợi mở là giảng viên dùng một hệ thống câu hỏi được sắp xếp hợp lý để dẫn dắt sinh viên từng bước phát hiện ra bản chất của vấn đề tính quy luật của vấn đề đang tìm hiểu, kích thích sự ham muốn hiểu biết. Để thu hút sự chú ý của người học và tích cực hóa phương pháp thuyết trình ngay khi mở đầu bài học giảng viên có thể thông báo vấn đề dưới hình thức những câu hỏi có tính chất định hướng. Ở phương pháp này, quá trình tương tác giữa giảng viên với sinh viên, được thực hiện thông qua hệ thống câu hỏi và câu trả lời tương ứng về một chủ đề nhất định được giảng viên và người học đặt ra. Kết quả là dưới sự dẫn dắt của giảng viên, người học thể hiện được suy nghĩ, ý tưởng của mình, khám phá lĩnh hội được đối tượng học tập. Phương pháp này kích thích tư duy độc lập của người học, giúp người học hiểu nội dung học tập hơn là học vẹt, học máy móc. Khuyến khích, lôi cuốn người học vào môi trường học tập, tạo không khí sôi nổi trong lớp. Cho phép người học hình thành và phát triển kỹ năng nói, diễn đạt ý tưởng của mình, tạo cơ hội để họ tự học hỏi lẫn nhau. 2.2.2. Sử dụng thuyết trình kết hợp với phương pháp nêu vấn đề Phương pháp nêu vấn đề (PPNVĐ) là phương pháp dạy học, trong đó giảng viên tạo ra tình huống có vấn đề, tự giác, tích cực hoạt động giải quyết tình huống, thông qua đó lĩnh hội tri thức, phát triển kỹ năng và đạt được các mục đích dạy học khác. Phương pháp này có ưu điểm là kích thích tư duy, phát huy tính tích cực, sáng tạo và hứng thú cho sinh viên. Giúp sinh viên vừa khám phá ra tri thức mới vừa nắm bắt được phương pháp chiếm lĩnh tri thức. Rèn luyện cho sinh viên niềm tin vào tri thức do mình khám phá ra; hình thành phát triển cho họ tác phong mạnh dạn, tự tin, độc lập trong học tập. Người dạy thu được thông tin phản hồi tù người học một cách nhanh chóng. Trong trình bày bài giảng, giảng viên có thể diễn đạt vấn đề dưới dạng nghi vấn, gợi mở để gây tình huống lôi cuốn sự chú ý của sinh viên. Trên thế giới ngày nay, tại nhiều nước phát triển, người ta đã thay đổi lại lối học và cách dạy. Phương pháp dạy học là nêu vấn đề để đem ra nghiên cứu thảo luận. Cách dạy này đưa 211
  4. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM, ĐẠI HỌC HUẾ | HTKH 2019 đến phương pháp học tập là buộc người học phải tự đi sưu tầm tài liệu trong các thư viện, trong các trung tâm thông tin, tự thực hành trong các xưởng trường, tự mày mò thí nghiệm trong các phòng thí nghiệm. Và để thảo luận, báo cáo được các điều đã tìm thấy, về phương diện tâm lý, người đọc phải vận dụng được óc phân tích, so sánh, phê bình đánh giá các thông tin để đi đến tổng hợp cho mình một nhận định. Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin là một môn học rất cần thiết đối với sinh viên. Vì vậy, xác định một phương pháp mà có thể phát huy được tính chủ động, sáng tạo trong quá trình học của sinh viên mà vẫn sử dụng được nguồn sách là chính, kết hợp với các hoạt động giúp các em tự làm việc như quan sát, thảo luận đưa ra ý kiến của mình là rất cần thiết. Phương pháp dạy học nêu vấn đề được xem là một trong những phương pháp hiệu quả trong việc giảng dạy môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin. Phương pháp dạy học nêu vấn đề với bản chất là giảng viên nêu vấn đề, sinh viên thảo luận theo nhóm, từ đó khuyến khích, thúc đẩy sinh viên phát triển các kỹ năng của mình. Để tích cực hóa phương pháp thuyết trình theo hướng kết hợp với PPNVĐ, người dạy cần kiểm soát, đánh giá được khả năng tìm tòi, suy nghĩ, nhận định của người học, tổ chức các buổi thảo luận; nhận xét người học thông qua cách trình bày suy luận của họ, công trình tìm tòi nghiên cứu của họ qua các bài báo cáo nộp hàng tuần, khóa luận cuối khóa học. Từ đó, đánh giá được khả năng phân tích, tổng hợp, đánh giá, óc sáng tạo của người học đối với từng vấn đề đem ra nghiên cứu, thảo luận. Kết quả là phương pháp dạy, học và kiểm tra này đã đưa đến một nền giáo dục có tính sưu tầm, nghiên cứu, phát minh và sáng tạo. 2.2.3. Sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với trực quan Trực quan (TQ) là phương pháp sử dụng những phương tiện trực quan, các đồ dùng, các phương tiện kỹ thuật dạy học trước, trong và sau khi nắm tài liệu mới ôn tập nhằm mục đích minh họa, củng cố, hệ thống hóa và kiểm tra tri thức, kỹ năng, kỹ sảo. Phương pháp dạy học trực quan bao gồm: hoạt động quan sát của sinh viên và hoạt động trình bày trực quan của giảng viên. Hai hoạt động này luôn tương tác và hỗ trợ cho nhau thúc đẩy quá trình nhận thức đạt hiệu quả cao. Phương pháp dạy học trực quan góp phần phát huy tính tích cực nhận thức của người học. Huy động sự tham gia của nhiều giác quan kết hợp với lời nói sẽ tạo điều kiện dễ hiểu, dễ nhớ, và nhớ lâu, làm phát triển năng lực chú ý, năng lực quan sát, khơi dậy ý muốn khám phá, lĩnh hội tri thức của người học. Trong quá trình giảng dạy môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin, việc kết hợp với phương pháp TQ, giảng viên có thể tích cực hóa phương pháp thuyết trình theo hướng thông qua những sự kiện, câu chuyện hoặc tác phẩm văn học, phim ảnh… được minh họa bằng biểu đồ, bản đồ, bức tranh, băng video đểlàm tư liệu. Qua đó, tổ chức cho sinh viên tiến hành phân tích, minh họa, khái quát và rút ra nhận xét, kết luận nhằm xây dựng biểu tượng, khắc sâu nội dung kiến thức của bài học. Mặt khác, giảng viên có thể sử dụng số liệu thống kê để phân tích, so sánh rút ra kết luận nhằm góp phần làm tăng tính chính xác và tính thuyết phục của vấn đề. 2.2.4. Sử dụng thuyết trình kết hợp với phương pháp hướng dẫn sử dụng tài liệu Giáo trình là phương tiện dạy học quan trọng để giảng viên chuẩn bị tiến hành dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập của người học. Với sinh viên, giáo trình và tài liệu học tập là phương tiện để chuẩn bị bài, làm bài tập và tự học. Để tích cực hóa phương pháp thuyết trình theo biện pháp này, giảng viên cần hướng dẫn sử dụng giáo trình và tài liệu học tập một cách hợp lý là phương pháp dạy học hiệu quả. Tài liệu học tập được phân thành nhiều loại tùy theo tính chất, chức năng riêng biệt của nó. Thông thường, sinh viên sử dụng các tài liệu học tập như: Sách giáo trình môn học: là tài liệu học tập cơ bản, chính thống, bắt buộc. Ngoài ra, còn 212
  5. HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA CÁC NHÀ NGHIÊN CỨU TRẺ | 11/2019 có tài liệu hướng dẫn học tập, tài liệu tham khảo, tạp chí, sách chuyên ngành, tài liệu điện tử. Ưu điểm của phương pháp hướng dẫn sử dụng tài liệu là phát triển kỹ năng đọc sách, góp phần phát triển kỹ năng tìm kiếm thông tin, tra cứu tài liệu trong thư viện và rèn luyện kỹ năng đánh giá tính chính xác, chân thực của thông tin. Cho phép sinh viên học theo tốc độ riêng tùy thuộc vào khả năng của mỗi người. 2.2.5. Sử dụng thuyết trình với phương pháp thảo luận nhóm Phương pháp thảo luận nhóm (PPTLN) là phương pháp dạy học trong đó lớp học được chia thành nhiều nhóm nhỏ để các thành viên trong nhóm tích cực, chủ động, nghiên cứu, thảo luận các nhiệm vụ học tập để đạt được mục tiêu học tập dưới sự hướng dẫn điều khiển của giảng viên. Phương pháp này tạo không khí lớp học sôi nổi, phát triển cho người học khả năng diễn đạt, trao đổi thẳng thắn, dân chủ, cởi mở. Sử dụng kết hợp với phương pháp TLN để tích cực hóa phương pháp thuyết trình, giảng viên cần tạo cơ hội để các thành viên trong nhóm học hỏi lẫn nhau, đồng thời làm quen, trao đổi, hợp tác với nhau, hình thành thói quen tương tác trong học tập. Tạo yếu tổ kích thích thi đua giữa các thành viên trong nhóm và giữa các nhóm với nhau. Tạo cho giảng viên có thông tin phản hồi của người học. Sau khi kết thúc quá trình thảo luận, rất cần chú ý đến sự tổng kết, đánh giá, nhận xét kết quả làm việc của các nhóm. Đồng thời, phải kết luận được vấn đề và giải đáp tất cả những thắc mắc, boăn khoăn của người học xoay quanh vấn đề đang nghiên cứu và học tập. 2.2.6. Sử dụng thuyết trình kết hợp với phương pháp vận dụng tri thức liên môn Trong dạy học môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin, giảng viên vận dụng tri thức các môn học khác nhau để giảng dạy. Để sinh viên hiểu sâu sắc hơn tri thức bài học, giảng viên sử dụng nhiều thao tác, thủ pháp sư phạm nhằm tái hiện, liên kết những tri thức vốn có của sinh viên và đặt nó trong mối quan hệ biện chứng với tri thức bài học, người học liên hệ và dần dần hiểu được bài học dưới sự hướng dẫn của thầy, cô. Đây chính là sự kết hợp khéo léo giữa hai phương pháp: Thuyết trình và sử dụng phương pháp liên môn. Tuy nhiên, phương pháp thuyết trình vẫn là chủ đạo, tri thức liên môn là phương tiện là cầu nối để người học đến với những tri thức mới trong bài học. Giữa phương pháp thuyết trình và phương pháp vận dụng tri thức liên môn có quan hệ mật thiết với nhau,phương pháp thuyết trình cần có vận dụng tri thức liên môn để bài thuyết trình thêm phần hấp dẫn và có tính thuyết phục cao. Phương pháp vận dụng tri thức liên môn có tác dụng như phương tiện để đi đến nội dung tri thức bài học. 2.3. Quy trình tích cực hóa phương pháp thuyết trình khi giảng dạy môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin 2.3.1. Hướng dẫn sinh viên chuẩn bị bài - Giảng viên giao tài liệu bài giảng tiếp theo cho sinh viên nghiên cứu. - Giảng viên phải cần có những yêu cầu, câu hỏi hoặc bài tập để từ đó sinh viên nảy sinh nhu cầu đọc và tìm hiểu tài liệu, nói chung hình thành thói quen tự học của sinh viên.Nếu sinh viên làm tốt được những vấn đề trên thì một số vấn đề trong bài giảng sinh viên không cần giảng viên giảng mà vẫn có thể tự học tốt. Giảng viên tiết kiệm được nhiều thời gian dành cho việc tư vấn, mở rộng kiến thức thực tế, cố vấn học tập cho sinh viên. 2.3.2. Chuẩn bị bài giảng - Chuẩn bị phần máy chiếu có hình ảnh minh họa cho bài giảng. 213
  6. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM, ĐẠI HỌC HUẾ | HTKH 2019 - Chuẩn bị một số ví dụ thực tế có liên quan đến phần nội dung thuyết trình để minh họa, các ví dụ nên mang tính thời sự. Rút ra bài học cho sinh viên, làm tăng tính hấp dẫn và thuyết phục đối với người học. - Tăng cường các câu hỏi có liên quan đến phần bài giảng, thiết kế những câu hỏi theo bậc nhận thức của sinh viên. 2.3.2. Tiến hành bài giảng - Khi bắt đầu bài giảng giảng viên cần nêu rõ mục tiêu của bài học và cuối bài giảng cần có vài phút để sinh viên tóm tắt những vấn đề chính đã tiếp thu được. - Trao đổi những vấn đề sinh viên còn chưa hiểu, mở rộng kiến thức thực tế, liên hệ với thực tiễn. - Cần điều chỉnh giọng nói, cử chỉ ngôn ngữ cơ thể, sao cho phù hợp với nội dung bài giảng. Một vấn đề hết sức quan trọng đối với giảng viên là cần rèn luyện cách phát âm cho chuẩn, tránh dùng những từ địa phương và nói ngọng. Như vậy, thuyết trình nếu được xen kẽ vấn đáp, thảo luận một cách hợp lý thì hiệu quả sẽ tăng thêm. Muốn vậy, lớp không nên quá đông, có điều kiện thuận lợi cho đối thoại, đồng thời sinh viên phải có thói quen mạnh dạn bộc lộ những vấn đề ý kiến riêng trước vấn đề nêu ra. Như vậy, để kích thích tư duy tích cực của sinh viên cần tăng cường mối liên hệ ngược giữa sinh viên và giảng viên, giữa người nghe và người thuyết trình. Giảng viên có thể đặt một số câu hỏi “có vấn đề” để sinh viên trả lời ngay tại lớp, hoặc có thể trao đổi ngắn trong nhóm từ 2 đến 4 người ngồi cạnh nhau trước khi giảng viên đưa ra câu trả lời. Đồng thời, giảng viên phải biết sử dụng các cách thuyết trình một cách mềm dẻo và linh hoạt đúng với nội dung cần truyền đạt thì mới đạt hiệu quả cao trong tiết dạy. Để tích cực hóa phương pháp thuyết trình trong giảng dạy môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin, giảng viên phải phối hợp phương pháp thuyết trình với các phương pháp khác để quá trình dạy học đạt kết quả cao hơn. 3. KẾT LUẬN Việc đổi mới phương pháp dạy học nói chung, phương pháp dạy Những NLCB của chủ nghĩa Mác - Lênin nói riêng là một yêu cầu cần thiết và cấp bách, nhưng quan trọng hơn là việc áp dụng phương pháp dạy học và hình thức tổ chức dạy học đó như thế nào để đạt kết quả cao trong dạy học. Vì vậy, giảng viên cần vận dụng linh hoạt, tích cực, có hiệu quả các phương pháp để thực hiện quá trình dạy học đạt kết quả cao. Qua kinh nghiệm bản thân, tôi thấy rằng áp dụng phương pháp thuyết trình một cách tích cực đôi lúc vẫn còn khó khăn nhưng không phải là không làm được, chỉ cần người giảng viên đủ lòng nhiệt tình, trách nhiệm và mạnh dạn tiến hành từng bước, từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Vừa làm vừa rút kinh nghiệm cho chính mình sẽ làm cho sinh viên thấy hứng thú hơn với phương pháp này nên tiết dạy nhẹ nhàng hơn, các em học sôi nổi và tiếp thu bài tốt hơn. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011). Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, NXB Chính trị Quốc gia. [2] Nguyễn Trọng Di (1996). Phương pháp giáo dục tích cực - Bàn về điểm xuất phát, Tạp chí Nghiên cứu giáo dục, số 7. [3] Nguyễn Kỳ (1993). Phương pháp giáo dục tích cực, Tạp chí Nghiên cứu giáo dục, số 242. [4] Phan Trọng Ngọ (2005). Dạy học và phương pháp dạy học trong nhà trường, NXB Đại học Sư phạm Hà Nội. [5] Lê Đức Ngọc (2007). Giáo dục đại học phương pháp dạy và học, NXB Đại học Quốc gia, Hà Nội. 214
  7. HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA CÁC NHÀ NGHIÊN CỨU TRẺ | 11/2019 Title: POSITIVE PRESENTATION METHODS TO IMPROVE THE QUALITY OF TEACHING AND LEARNING THE BASIC PRINCIPLES OF MARXISM - LENINISM AT THE FACULTY OF FOREIGN LANGUAGES, THAI NGUYEN UNIVERSITY Abstract: In the system of teaching methods in our country, presentations are traditional methods with many advantages. In particular, this method has promoted the role of teaching Marxism - Leninism theoretical subjects. Therefore, the positive presentation method in teaching the fundamentals of Marxism - Leninism is an urgent requirement. For this method to be effective, teachers must know how to use flexible and flexible presentations in accordance with the content to be conveyed, and coordinate with other methods in the direction of promoting the polarity of learners. Keywords: Positive, presentation, teaching and learning methods. 215
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0