Tiểu luận môn Phỏng vấn

Bài t pậ môn Ph ng v n

ỏ

ấ

M Đ U Ở Ầ

ờ ầ ữ Ra đ i trong nh ng năm đ u th p niên 30 c a th k 20, bài tr l ậ ủ

ả ờ Nam phong) đã m ụ ữ ạ ờ

ủ ề ệ ế ấ

ạ ệ ể ạ ể ạ ứ ở

i ph ng ỏ ở t Nam. Đ n nay, ph ng ỏ ỏ ể ạ thành m t h th ng trong các th lo i báo chí và là th lo i c đông đ o công chúng tin ộ ệ ố ấ ấ ượ ự ấ ả

ng, đón nh n. ế ỷ v n trên báo Ph n tân văn s 87 c a Ph m Quỳnh (ch bút t ủ ố ấ đ u cho th lo i ph ng v n cho n n báo chí hi n đ i Vi ầ v n chính th c tr ấ cung c p thông tin khách quan nh t, trung th c nh t đ t ưở ậ

c đi vào lòng c a đ c gi ở ấ

ủ ộ ộ b i đ tài c a bài vi ướ ắ

ả

ổ ể ệ ệ

ệ

ặ ở ề

ị ng tr l ư i ph ng v n đa d ng t ấ ạ ạ ộ

t phong ế ủ ng ng n h n, tr c ự ơ ả i đáp nh ng v n đ nóng h i, b c xúc trong d lu n xã h i, tho ộ ư ậ ứ ề ề ả (th hi n rõ nh t trên ph ng ti n truy n ấ ươ . Đ i v i lo i hình báo in, th lo i này xu t hi n ngày càng ấ ể ạ ặ nh ng v trí đáng chú ý nh trên trang nh t, đóng khung ho c ấ cán b lãnh đ o c p ấ ừ ọ ng, nông dân, h c sinh, sinh viên, m i ọ ả ờ ứ ườ ế

S dĩ ph ng v n đ ượ ỏ ả ở ề phú, cách th hi n đa ph n nh nhàng, sinh đ ng và có xu h ầ ẹ ể ệ i thích, gi ti p gi ữ ấ ả ế mãn nhu c u, mong đ i c a đ c gi ợ ủ ộ ầ thanh, truy n hình) ố ớ ề ạ c đ t nhi u và đ ữ ượ chuyên m c riêng ... đ i t ỏ ố ượ ụ cao, đ n các chuyên gia, các tri th c, dân th c p ngành ngh , m i l a tu i. ọ ứ ề ấ ổ

ẫ ấ ẩ ấ

ủ

ả ế ượ ự ạ ặ ủ Đ ể sáng t o m t tác ph m ph ng v n hay, h p d n ng ỏ ể ạ ộ

ẩ ... đòi h i ng ệ ứ ộ ư ờ ố ạ ườ ị

ả ườ ể ụ ể ỹ ỏ ề “v dân sinh” ỹ ồ

ứ ớ ượ ệ

ư ể ệ ấ ỏ

i phóng viên không ấ c đ c tr ng c a th lo i mà còn ph i hi u c th , sâu s c t ng v n ắ ừ ề ắ i phóng viên duy, trau d i, tích lu , đam mê, yêu ngh trong quá trình tác c đông ố ả ỏ c th hi n qua h th ng câu h i ừ ệ ố h th ng duy, b n lĩnh ngh nghi p và trí tu yên thâm ệ ấ ể ệ ự ư ề ệ ả

ch n m đ ỉ ắ đ , lĩnh v c c a đ i s ng xã h i, có năng khi u th m m , có con m t ngh ề nghi p, có tâm h n đ o đ c trong sáng ồ ph i nghiên c u, t ư nghi p thì m i có kh năng hoàn thành tác ph m nh mong mu n và đ ẩ đ o công chúng đón nh n. Bài ph ng v n hay đ ệ ố ượ ậ ả và cách khai thác v n đ d a trên các câu h i c a phóng viên, chính t ỏ ủ ề ự câu h i đó đã th hi n năng l c t ỏ c a nhà báo. ủ

ố ớ ả ế ậ ọ

Đ i v i b n thân, ch m i b ạ ỉ ớ ướ ứ ế ờ ượ ỹ ệ ề ạ

ễ ớ

Trang 1

ề ng bài vi t ch c ch n s ng nghiên c đ u ti p c n môn h c, th i l ầ ạ c u và ph m vi có h n; ki n th c, v n s ng, kinh nghi m tích tu còn nhi u h n ố ố ứ ch , kh năng thâm nh p, sâu sát v i th c ti n ch a nhi u ... nên bài t p ch đáp ư ế ự ẽ ng m t ph m vi nh c a yêu c u môn h c, ch t l ấ ượ ứ ậ ỏ ủ ậ ắ ả ộ ỉ ắ ế ạ ầ ọ

ỏ

ư ề ế ề ả ạ

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ ọ ậ ch a có chi u sâu và còn nhi u thi u sót.... Kính mong Gi ng viên và b n đ c t n tình đóng góp ý ki n.ế

Trang 2

Bài t pậ môn Ph ng v n

ỏ

ấ

Ph n th nh t: ứ ấ ầ

TH C HÀNH VI T M T BÀI PH NG V N Ộ Ỏ Ự Ấ Ế

M c b n Chùa vĩnh Nghiêm:

ộ ả

V t qua 81 nghìn M c

th k XI

ượ

ộ b n có niên đ i t

ạ ừ ế ỷ

ả

c a Hàn Qu c ố ủ

Con đ ườ ộ ả ng đi tìm di s n cho M c b n ả

Chùa Vĩnh Nghiêm (xã Trí Yên, huy n Yên ệ

Dũng, t nh B c Giang) ph i v ả ượ ắ ỉ ố t qua “đ i

ả th ” là b M c b n v i h n 81 nghìn b n ộ ộ ớ ơ ủ ả

có niên đ i t ạ ừ ế ỷ ứ ố th k th XI c a Hàn Qu c ủ

và ph i tr i qua hai l n đ ngh U ban ị ỷ ề ả ả ầ

UNESCO m i đ c công nh n là di s n t ớ ượ ả ư ậ

li u th gi i khu v c Châu Á-Thái Bình ế ớ ệ ự

ạ

Th c sĩ, Nguy n Văn Phong, ễ ắ Phó giám đ c ố B o tàng t nh B c ả

ỉ

D ng. Th c sĩ Nguy n Văn Phong, Phó ươ ễ ạ

giám đ c b o tàng t nh B c Giang, ng ố ả ắ ỉ ườ i

tham gia t v n và tr c ti p b sung hoàn ch nh h s chùa Vĩnh Nghiêm, ư ấ ồ ơ ự ổ ế ỉ

chia s . ẻ

- Xin anh cho bi ế ợ t M c b n Chùa Vĩnh Nghiêm có nh ng tiêu chí gì phù h p ữ ả ộ

li u c a th gi i? v i các tiêu chí c a U ban UNESCO đ công nh n là di s n t ớ ả ư ệ ủ ế ớ ủ ể ậ ỷ

- Trong b h s đ trình th gi i, di s n ph i có 3 tính: tính đ c đáo, tính xác ộ ồ ơ ệ ế ớ ả ả ộ

th c và ý nghĩa qu c t , t c là nh h ng c a di s n đ i v i qu c t ố ế ứ ự ả ưở ố ớ ố ế ủ ả ho c khu ặ

đ u r t đ n gi n, tiêu chí th v c. V i hai tiêu chí ban đ u thì mình ch ng minh t ự ứ ầ ớ ừ ầ ấ ơ ả ứ

Trang 3

ng qu c t ba là nh h ả ưở ố ế , cái đ y m i quan tr ng. ớ ấ ọ

ỏ

Khi đ a ra năm 2012 thì có t t c 14 h s trình, ư ấ ả ồ ơ

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ ạ i sau vòng s kh o thì còn l

ả ơ

năm n c, m c b n đ ướ ả ộ ượ ề c khen ng i nhi u nh t và có s dòng, s trang nhi u ề ấ ợ ố ố

nh t. Khi đ a ra H i đ ng thì có 100% phi u b u, ng h mình, không m t n ộ ồ ầ ủ ộ ướ c ư ế ấ ộ

t Nam ra ngoài. Đ c H i đ ng ng h nh v y, nên ch t ch u ban nào b Vi ỏ ệ ộ ồ ư ậ ủ ị ượ ủ ộ ỷ

UNESCO cũng đánh giá đ ng thu n. ậ ồ

- Xin anh cho bi t rõ thêm v tiêu chí th ba là nh h ng qu c t ế ứ ề ả ưở ố ế ủ ộ c a m c

b n chùa Vĩnh Nghiêm? ả

- Th nh t đó là s nh h ng c a Thi n phái Trúc Lâm và nh h ự ả ứ ấ ưở ủ ề ả ưở ủ ng c a

m c b n Chùa Vĩnh Nghiêm đ i v i th gi i. Sau khi chúng tôi th ng nh t cùng ố ớ ế ớ ả ộ ấ ố

B Ngo i giao, g i công văn đ n Đ i s quán các n c. Thì Đ i s quán các n ạ ứ ử ế ạ ộ ướ ạ ứ ướ c

đã giúp t nh B c Giang và cũng là giúp U ban UNESCO t i Vi t Nam th ng kê ắ ỷ ỉ ạ ệ ố

g n v i Thi n phái Trúc Lâm, g n v i Tr n Nhân Tông, toàn b nh ng n i th t ữ ờ ự ắ ề ắ ầ ơ ộ ớ ớ

i. Và ta th ng kê đ c g n hai ngàn n i th g n v i Vĩnh Nghiêm trên toàn th gi ắ ế ớ ớ ố ượ ầ ơ ờ

trên toàn th gi i và hàng tri u ph t t t ự ế ớ ậ ử ệ ự theo Thi n phái Trúc Lâm. Vi c làm th c ề ệ

t i tu hành rõ ràng, ng ế này ta đã ch ng minh đ ứ ượ c ta có đ a ch rõ ràng, ng ỉ ị ườ ườ ạ i đ i

di n rõ ràng, đi u đó làm c s và b ng ch ng rõ ràng đ thuy t ph c h i đ ng. ụ ộ ồ ơ ở ứ ề ể ế ệ ằ

Th hai là tính đ c đáo c a M c b n Chùa ủ ứ ả ộ ộ

ả

ữ

Vĩnh Nghiêm ph n l n là ch Nôm, đ ầ ớ ữ ượ ắ c kh c

ị

trên g hoàn toàn truy n th a t t ừ ư ưở ề ỗ ậ ng Ph t

ệ

ầ ứ ủ

ư

ậ giáo B c truy n. M c th kh là l ch s Ph t ử ư ề ắ ộ ố ị

giáo, th hi n t t ể ệ ư ưở ế ủ ng hành đ o, nh p th c a ạ ậ

ử

Thi n phái Trúc Lâm; các lĩnh v c y h c, văn ự ề ọ

t t

ử ị ệ ừ ờ

ể ủ ể ủ ế

c... Đây còn là h c, phong t c t p quán đ t n ụ ậ ọ ấ ướ

ẳ

ơ M c b n chùa Vĩnh nghiêm c ộ c tác c aủ b n dùng ch Nôm, tr ướ ả c Đ i Vi t- các v minh quân n ạ ệ ướ Tr n Nhân Tông và nh ng đ i tri ạ ữ ạ th c c a Vi t Nam nh Tr ng nguyên M c Đĩnh Chi... đã ghi ạ ữ d u v l ch s phát tri n c a ch ấ ề ị ữ Nôm, l ch s phát tri n c a ch Vi th i Tr n cho đ n nay, ầ ớ ộ đây là đ c đáo khác h n v i b ộ M c b n Hàn Qu c.

ộ ả

ố

ch ng c l ch s th hi n s phát tri n ngh ử ể ệ ứ ị ự ứ ể ề

t Nam. kh c in m c th và ngh thu t ch m kh c g Vi ệ ắ ỗ ư ắ ậ ạ ộ ệ

Trang 4

t M c b n ph i qua l n đ ngh th hai m i đ c công nh n là di - Đ c bi ượ ế ộ ả ị ứ ớ ượ ề ả ầ ậ

ỏ

ấ s n. V y trong quá trình đ ngh M c b n Chùa Vĩnh Nghiêm là di s n T li u th ả

Bài t pậ môn Ph ng v n ế ả

ị ộ ả ư ệ ề ậ

gi i đã g p ph i khó khăn gì th a anh? ớ ư ặ ả

- Th c ra là h s Chùa ồ ơ ự

ọ

ứ

ứ 5 c a U ban Ký c th gi

Vĩnh Nghiêm trình lên l n thầ ứ

ỷ ươ ế

c công nh n là di s n t

ậ

hai m i đ ớ ượ c. L n th nh t ch ứ ầ ấ ỉ

i. Hi n nay, Chùa Vĩnh Nghiêm l u gi

ệ

có 20 ngày làm h s , nên ta ồ ơ

ượ

ằ

ch a đ c s đ cung c p cho ư ủ ơ ở ể ấ

ọ

ồ

ọ

ắ ớ

ộ ậ

ả

ấ

i thông tin, t li u đ th gi ế ớ ư ệ ể

ộ

ề

ạ

i khu T i kỳ h p th ế ớ ủ ạ i Bangkok v c châu Á - Thái Bình D ng di n ra t ạ ễ ự ngày 14 đ n 16/5, m c b n Chùa (Thái Lan) t ả ộ ừ ế li u th Vĩnh Nghiêm đ ượ ả ư ệ 3.050 gi ớ ư ữ th k 16-19 b ng g th . c kh c t m c b n đ ỗ ị ắ ừ ế ỷ ộ ả ả M i b n có hai m t, kh c ch Hán Nôm âm b n ỗ ả ữ ắ ặ c) g m n i dung: y h c, văn h c, bùa (kh c ng ượ ắ i nhà Ph t... B n kh c l n nh t có chú, lu t gi ớ ậ chi u dài h n 1m, r ng 40-50cm, nét ch m kh c ắ ơ hoa văn đ c đáo.

ộ

thuy t ph c. L n th hai ta ụ ứ ế ầ

cung c p cho th gi ế ớ ầ ế i đ y đ thông tin và có nh ng thông tin r t quý và r t thuy t ữ ủ ấ ấ ấ

ph c. ụ

Ngay hôm chúng tôi b o v bên Thái Lan, thì nói chung t ệ ả ấ ả t c nh ng v n đ ữ ấ ề

liên quan đ n m c b n đ u đ i r t quan tâm, đi m h i đ ng đánh giá ộ ả ế ề ượ c m i ng ọ ườ ấ ộ ồ ể

v m c b n Chùa Vĩnh Nghiêm r t cao. Nh ng có m t v giáo s ng ấ ề ộ ả ộ ị ư ườ ư ố i Hàn Qu c

là chuyên gia, thành viên c a H i đ ng đã đ t câu h i đ i khái là “Đ t n c Hàn ộ ồ ỏ ạ ấ ướ ủ ặ

Qu c có ngôi chùa l u gi h n 81 nghìn b n kh c in, t th k XI. Trong khi Vi ư ố ữ ơ ả ắ ừ ế ỷ ệ t

Nam có 3050 v i niên đ i t th k XIVII - XVII thôi. Th nh ng t ạ ừ ế ỷ ế ư ớ ạ ộ ả i sao M c b n

Chùa Vĩnh Nghiêm l ạ i giá tr đ n nh v y?” Thì đi u này chính là v n đ r t khó ề ư ậ ề ấ ị ế ấ

khăn, r t khó tr l i c a Vi t Nam. ả ờ ủ ấ ệ

c t Nh ng r t may, vì tr ấ ư ướ c kia tôi đã t ng ti p c n đ ừ ế ậ ượ ư ệ ủ ộ ộ ả li u c a b M c b n

nghiên c u tôi m i th y, t t c nh ng b M c b n c a Hàn c a Hàn Qu c, qua ủ ố ứ ấ ớ ấ ả ữ ủ ả ộ ộ

Qu c h n 81 nghìn b n t th k XI là r t quý, nh ng nó ch là Kinh ph t và ch ả ừ ế ỷ ư ấ ậ ố ơ ỉ ỉ

vi t b ng ch Hán, mà đó là ch dùng ph bi n các n c Ph ế ằ ổ ế ở ữ ữ ướ ươ ộ ng Đông. Còn m c

i Vi t sáng t o t b n chùa Vĩnh Nghiêm c b n dùng ch Nôm (ch c a ng ả ơ ả ữ ủ ữ ườ ệ ạ ừ ờ th i

Nhà Tr n - PV), và tr t-Tr n Nhân Tông ầ ướ c tác c a các v minh quân n ị ủ ướ c Đ i Vi ạ ệ ầ

và nh ng đ i tri th c c a Vi ứ ủ ữ ạ ệ ấ t Nam nh Tr ng nguyên M c Đĩnh Chi... đã ghi d u ư ạ ạ

Trang 5

v l ch s phát tri n c a ch Nôm, l ch s phát tri n c a ch Vi ề ị ể ủ ể ủ t t ữ ệ ừ ờ th i Tr n cho ầ ử ử ữ ị

ỏ

ấ đ n nay, đây là đ c đáo khác h n v i b M c b n Hàn Qu c. Lúc này C giáo s ớ ộ ộ ế

Bài t pậ môn Ph ng v n ư

ụ ẳ ả ộ ố

m i đ c thuy t ph c, công nh n. ớ ượ ụ ế ậ

- V i c ng v là phó giám đ c b o tàng anh có đ xu t gì v i U ban nhân ớ ươ ề ấ ả ớ ố ỷ ị

dân t nh và s văn hoá thông tin đ b o t n M c b n trong th i gian t i? ể ả ồ ộ ả ở ờ ỉ ớ

- Chúng tôi đ xu t r t nhi u, trong đó có đ xu t l n và quan trong là ng ấ ấ ấ ớ ề ề ề ườ i

dân B c Giang cũng nh ng i dân n c Vi c vi c này, th ư ườ ắ ướ ệ t Nam ph i ý th c đ ả ứ ượ ệ ế

gi i công nh n không có nghĩa là th gi ớ i đ u t ế ớ ầ ư ả ớ , b o v di s n này. Nh ng v i ư ệ ậ ả

mình thì m i ng i ph i nâng cao trách nhi m, xác đ nh đây là tài s n tinh th n quý ỗ ườ ệ ả ầ ả ị

giá c a đ t n i dân là ủ ấ ướ c, dân t c, nâng cao ý th c b o t n di s n văn hoá c a ng ứ ả ồ ủ ả ộ ườ

quan tr ng nh t. ọ ấ

Chúng ta không trông ch vào s tài tr , h tr c a UNESCO. ợ ỗ ợ ủ ự ờ Quan tr ngọ

nh t là nâng cao ý th c b o t n di s n văn hoá dân t c t ứ ả ồ ộ ừ ấ ả ế cán b , đ ng viên đ n ộ ả

nhân dân. Các c p, chính quy n, ban ngành ch c năng chú tr ng đ u t cho Vĩnh ầ ư ứ ề ấ ọ

Nghiêm và bi n Vĩnh Nghiêm thành m t đ a ch đ cho v n đ phát tri n du l ch. ộ ị ỉ ỏ ề ể ế ấ ị

Xin c m n anh! ả ơ

Trang 6

Quang Hùng (th c hi n) ự ệ

Bài t pậ môn Ph ng v n

ỏ

ấ

Ph n II. GI I THÍCH M T S V N Đ V Ộ Ố Ấ Ề Ề BÀI PH NG V N Ỏ Ả Ấ ầ

I. LÝ DO CH N CH Đ Ủ Ề Ọ

V n đ đ c công chúng t nh B c Giang nói riêng, c n ề ượ ấ ả ướ ắ ỉ ấ c nói chung r t

quân tâm trong th i gian g n đây. Qua s ki n M c b n chùa Vĩnh Nghiêm đ ự ệ ầ ả ờ ộ ượ c

U ban Ký c th gi i khu v c châu Á - Thái Bình D ng, h p t i Bangkok (Thái ế ớ ứ ỷ ọ ạ ươ ự

Lan) h p t ngày 14 đ n 16/ công nh n là di s n t li u th gi i và tr thành di ọ ừ ả ư ệ ế ớ ế ậ ở

ế s n th ba (cùng v i hai di s n là M c b n tri u Nguy n và Bia ti n sĩ Văn Mi u - ả ộ ả ứ ễ ế ề ả ớ

Qu c T Giám) c a Vi t Nam đ c UNESCO vinh danh là di s n t li u th gi i. ủ ử ố ệ ượ ả ư ệ ế ớ

Đây là s ki n quan tr ng không nh ng đ i v i tăng ni, ph t t , nhân dân ự ệ ố ớ ậ ử ữ ọ

c thông t nh B c Giang, mà còn là s ki n quan tr ng c a đ t n ỉ ủ ấ ước. Khi n m đ ự ệ ắ ắ ọ ượ

tin M c b n chùa Vĩnh Nghiêm tr thành di d n văn hoá th gi i, b n thân đã tìm ế ớ ả ả ộ ở ả

hi u trên m ng internet và các bài vi ể ạ ế ắ t trên các báo (nh : baomoi.com, báo B c ư

Giang online...) tr c lúc L khi đón nh n di s n (vào ngày 07/10/2012) đã thông tin ướ ễ ậ ả

khá nhi u v M c b n. Đ i v i th lo i ph ng v n, khai thác thông tin có liên ể ạ ố ớ ề ề ả ấ ộ ỏ

quan thì ch a có tác ph m nào. Chính vì v y, tác gi nghĩ ngay đên vi c ch n đ tài ư ẩ ậ ả ề ệ ọ

này đ vi t tác ph m. ể ế ẩ

II. LÝ DO CH N NHÂN V T Ọ Ậ

chùa Vĩnh Nghiêm, tác gi cũng đã có g Trong bu i đi th c t ổ ự ế ả ặp ông D ngươ

Văn Quang, Ch t ch UBND huy n. Nh ng do tác gi ch a có chính danh nên b t ủ ị ư ệ ả ư ị ừ

ch i khi ti p c n liên h , không khai thác thông tin t ế ậ ệ ố ừ nhân v t này. ậ

ả Ti p đón đoàn chúng tôi có Th c sĩ Nguy n Văn Phong, phó giám đ c b o ễ ế ạ ố

tàng t nh B c Giang, anh là ng i tr c ti p t li u đ hoàn ch nh ắ ỉ ườ ự ế ư ấ v n, b sung t ổ ư ệ ể ỉ

Trang 7

h s đ trình U ban UNESCO và tr c ti p d H i ngh công nh n M c b n chùa ồ ơ ệ ự ế ự ộ ộ ả ậ ỷ ị

ỏ

ấ

Bài t pậ môn Ph ng v n Vĩnh Nghiêm là di s n. Vì v y, nhân v t v a có ch ng ki n, v a có ki n th c và ậ ừ

ừ ứ ứ ế ế ả ậ

am hi u v b M c b n nên tôi đã ch n nhân v t là ng i ph ng v n. ề ộ ộ ả ể ậ ọ ườ ấ ỏ

III. NH NG D KI N TR Ự Ế Ữ ƯỚ Ặ C KHI TI P XÚC NHÂN V T VÀ Đ T Ậ Ế

CÂU H IỎ

Khi tìm hi u v đ tài này, qua kh o sát m t s thông tin trên các báo, b ả ộ ố ề ề ể nả

thân nghĩ ngay đ n vi c khai thác tính đ c đáo c a M c b n nh th nào đ đáp ộ ư ế ủ ệ ể ế ả ộ

ng đ c các yêu c u c a u ban UNESCO và các yêu c u c a t ch c này v ứ ượ ủ ổ ủ ầ ầ ỷ ứ ề

ả m t di s n nh th nào, ti p theo n a là vi c đ ngh m t di s n tr thành di s n ư ế ị ộ ữ ế ệ ề ả ả ộ ở

th gi i không ph i d dàng, s ch c ch n có nhi u khó khăn trong quá trình đ ế ớ ả ễ ẽ ề ắ ắ ề

ngh , vì v y b n thân đ t v n đ ngay đ i v i nh ng khó khăn g p ph i trong quá ặ ấ ố ớ ữ ề ậ ả ặ ả ị

trình đ ngh m c b n. theo đó cũng d ki n m t s câu h i thông tin v ai là ự ế ộ ố ị ộ ề ề ả ỏ

ng ch c nào) đ u tiên đ a ra ý t i (t ng đ ngh M c b n tr thành di s n? t ườ ổ ứ ư ầ ưở ị ộ ả ề ả ở ừ

ý t ng đó thì chính quy n, t ưở ề ổ ứ ch c Ph t giáo Vi ậ ệ t Nam ... ng x (quan đi m) v ử ứ ể ề

c khai thác nh th nào? v n đ này nh th nào? Kinh phí t ư ế ấ ề ổ ứ ch c th c hi n đ ự ệ ượ ư ế

Sau khi đ c vinh danh thì chính quy n, t ượ ề ổ ch c Ph t giáo Vi ậ ứ ệ ế ụ t Nam ... ti p t c

b o t n, khai thác, qu n bá nh th nào? ... ả ả ồ ư ế

Tuy nhiên, v i góc đ khai thác thông tin đ i v i anh Nguy n Văn Phong, thì ố ớ ễ ớ ộ

m t s câu h i không liên quan thì tác gi ộ ố ỏ ả ắ không h i, ch h i thăm dò anh có n m ỉ ỏ ỏ

đ c nh ng thông tin đó không thì anh tr l i “nh ng n i dung đó do các anh t nh ượ ả ờ ữ ữ ộ ở ỉ

làm, mình ch nghiên c u “giúp vi c” thôi” ứ ệ ỉ

IV. NH NG THU N L I VÀ KHÓ KHĂN TRONG QUÁ TRÌNH Ợ Ữ Ậ

TH C HI N BÀI VI T Ự Ệ Ế

1. Thu n l i: ậ ợ

- Thông tin v s ki n đ c đăng t i r ng rãi trên các ph ng ti n thông tin ề ự ệ ượ ả ộ ươ ệ

Trang 8

t v i nhi u th lo i. Nh ng đ i v i th lo i ph ng v n v đ i chúng, nhi u bài vi ạ ề ế ớ ể ạ ể ạ ố ớ ư ề ấ ỏ ề

ng bài vi t trên báo in, báo m ng đi n t

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ ỏ , truy n hình, phát

đ tài này thì s l ề ố ượ ế ạ ệ ử ề

thanh còn ít.

- S ki n mang tính th i s , m i, đ c nhi u công chúng quan tâm và tâm lý ự ệ ờ ự ớ ượ ề

i trong cu c v n mu n qu ng bá r ng rãi s ki n đ n v i m i ng i. c a ng ủ ườ ộ ẫ ự ệ ế ả ọ ố ộ ớ ườ

- Khi ti p xúc nhân v t đ c đón nh n nhi ậ ượ ế ậ ệ ỏ t tình, c i m , quá trình ph ng ở ở

i m i m t và trách nhi m trong quá v n nhân v t s n sáng h p tác, t o thu n l ấ ậ ẵ ậ ợ ạ ợ ệ ặ ọ

trình tr l i các câu h i. ả ờ ỏ

2. Khó khăn:

- Kinh nghi m, v n ki n th c có h n nên ứ ệ ế ạ ố h th ng câu h i đ t ra ch a khoa ỏ ặ ệ ố ư

h c, biên t p bài vi ọ ậ ế t ch a ch t ch . ẽ ư ặ

- Ch a có chính danh là nhà báo nên khi ti p c n v i nhân v t quan tr ng thì ế ậ ư ậ ọ ớ

ch i, không khai thác đ c thông tin t nh ng ng i này. b t ị ừ ố ượ ừ ữ ườ

- B n thân v n còn e dè, ng i ngùng khi ti p xúc v i nhân v t có ch c danh, ứ ế ẫ ả ạ ậ ớ

Trang 9

đ a v cao. ị ị

Bài t pậ môn Ph ng v n

ỏ

ấ

Ph n III. THU HO CH V MÔN H C Ạ Ọ Ề ầ

I. NH N TH C V MÔN H C Ọ Ứ Ậ Ề

1. Khái ni m ph ng v n: ấ Có nhi u quan ni m khác nhau v ph ng v n. ỏ ệ ệ ề ề ấ ỏ

Đ i v i báo chí n c ngoài, ph ng v n là m t hình th c đ i tho i trong đó ố ớ ướ ứ ố ạ ấ ộ ỏ

nhà báo nêu câu h i và ng c ph ng v n tr i. M c đích chính c a bài ỏ i đ ườ ượ ấ ỏ l ả ờ ụ ủ

v m t v n đ th i s ph ng v n là đem l ấ ỏ ạ i cho b n đ c nh ng thôn tin và lý l ữ ạ ọ ẽ ề ộ ấ ề ờ ự

do m t nhân v t am hi u, có th m quy n cung c p. ề ể ậ ấ ẩ ộ

Theo “T đi n bách khoa toàn th m ” Ph ng v n là m t cu c đ i tho i có ừ ể ư ở ấ ạ ố ỏ ộ ộ

ch đích gi a hai hay nhi u ng i, trong đó câu h i đ ữ ủ ề ườ ỏ ượ ậ c đ a ra nh m thu th p ằ ư

thông tin t i tr l ng i. ừ ườ ả ờ

V i nhi u quan ni m khác nhau v ph ng v n, chung quy l ề ề ệ ấ ớ ỏ ạ ể ể i ta có th hi u

ph ng v n là hình th c thông tin d ứ ấ ỏ ướ ạ ỏ i d ng đ i tho i, trong đó nhà báo đ t câu h i, ặ ạ ố

ng (ng c ph ng v n) tr l i. đ i t ố ượ i đ ườ ượ ả ờ ấ ỏ

Nh v y ư ậ , theo cách hi u này thì ph ng v n có hai lo i hình: ể ạ ấ ỏ

Ph ng v n d i d ng khai thác thông tin, tìm ki m ngu n nh ng nhân ấ ỏ ướ ạ ồ tin t ế ừ ữ

ch ng, ng ứ ườ ụ i am hi u, ch ng ki n v n đ đ có đ y đ thông tin, ch ng c ph c ề ể ủ ứ ứ ứ ế ể ầ ấ

v cho m t th lo i báo chí nh ghi nhanh, tin, bài ph n ánh, phóng s , ... ụ ể ạ ự ư ả ộ

Ph ng v n d ấ ỏ ướ ạ ồ i d ng đ hình thành m t tác ph m mà trong đó ch bao g m ể ẩ ộ ỉ

i (c a nhân v t) m t cách hoàn h th ng câu h i (c a nhà báo) và các câu tr ệ ố ủ ỏ l ả ờ ủ ậ ộ

ch nh thành bài vi t, đây chính là th lo i ph ng v n. ỉ ế ể ạ ấ ỏ

2. Đ c đi m c a th lo i ể ạ ủ ể ặ

- V i hình th c đ i tho i (h i và tr l ứ ố ả ờ ạ ớ ỏ ể ạ i), t o nên nét n i b t nh t c a th lo i ổ ậ ấ ủ ạ

Trang 10

i đã t o nên nh p đi u và s ph ng v n. Thông qua h th ng câu h i và câu tr l ệ ố ả ờ ấ ỏ ỏ ệ ạ ị ự

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ nhiên,

Câu h i và câu tr l

ỏ i t

sinh đ ng trong ộ m t tác ph m ph ng v n hoàn ch nh. ỏ ẩ ấ ộ ỉ ả ờ ự ỏ

sinh đ ng, cu n hút ng ố ộ ườ ọ i đ c v i ngôn ng mang đ m ch t kh u ng , v i ngôn ậ ữ ớ ữ ấ ẩ ớ

ng d i d ng văn nói, th hi n m t cách khá tinh t qua cách di n đ t, dùng t ữ ướ ạ ể ệ ộ ế ễ ạ ừ ủ c a

ng i. i tr l ườ ả ờ

- Trong th lo i này, ngu n tin đ ể ạ ồ ượ ự c khai thác và cung c p m t cách tr c ấ ộ

ti p, khách quan, rõ ràng, c th . ụ ể Ng ế i tr l ườ ả ờ i ph ng v n ph i có tên, tu i, ngh ả ấ ỏ ổ ề

nghi p, đ a ch rõ ràng, cu th và các thông tin h u ích khác. Bài vi t d ng l ữ ể ệ ỉ ị ế ự ạ ộ i cu c

ph ng v n m t cách trung th c qua nh ng l ự ữ ấ ỏ ộ ờ ố ụ i đ i tho i, kèm theo đó là nh ch p ạ ả

i t o s tr c ti p, khách quan, thuy t ph c b n đ c. M t khác tính i tr l c a ng ủ ườ ả ờ ạ ự ự ế ụ ạ ế ặ ọ

t luôn đ pháp lý c a bài vi ủ ế ượ c kh ng đ nh, b i nó đ ị ẳ ở ượ c ki m ch ng qua ng ứ ể ườ i

đ c ph ng v n (tr c khi đ c đăng t i, bài vi c ng ượ ấ ỏ ướ ượ ả t đ ế ượ i tr l ườ ả ờ ấ i ph ng v n ỏ

thông qua và đ ng ý đăng t i) mà đó là nh ng ng i có t cách phát ngôn, ng i có ồ ả ữ ườ ư ườ

đ a v cao, có t m nh h ị ầ ả ị ưở ậ ng đ n đ i s ng xã h i. Không nh ng th , theo Lu t ờ ố ữ ế ế ộ

Báo chí, bên c nh trách nhi m c a phóng viên và c quan báo chí, ng i tr ủ ệ ạ ơ ườ ả ờ l i

ph i ch u trách nhi m tr c pháp lu t và công chúng nh ng phát ngôn c a mình. ệ ả ị ướ ữ ủ ậ

T đó ta kh ng đ nh nh ng thông tin t bài ph ng v n luôn luôn chính xác, khách ừ ữ ẳ ị ừ ấ ỏ

quan và đ tin c y cao. Khác v i thông tin trong các báo cáo, t ng k t, khai thác ế ậ ộ ớ ổ

ỏ thông tin trên m ng, m i nhà báo đ u có th khai thác ngu n tin, đ i v i ph ng ố ớ ề ể ạ ọ ồ

c nh ng ý ki n riêng t hay th gi v n, nhà báo có th khai thác đ ấ ể ượ ữ ế ư ế ớ ộ ủ i n i tâm c a

nhân v t, thông tin t bài phóng v n mà phóng viên khai thác đ ậ ừ ấ ượ ấ c mang tính ch t

“đ c quy n” “Chia s trách nhi m” ề đ i v i nhà báo. Thông qua đó, nhà báo ố ớ ộ ẻ ệ v iớ

ng i, ngoài vi c ch u trách nhi m v i phát ngôn c a mình, ng i tr l i tr l ườ ả ờ ủ ệ ệ ớ ị ườ ả ờ i

còn tham gia vào c quá trình hình thành tác ph m. Câu tr l ả ờ ủ ọ ậ i c a h là b ph n ả ẩ ộ

quan tr ng c u thành n i dung bài ph ng v n. ộ ấ ấ ọ ỏ

- So v i các th lo i báo chí thì đ i v i ph ng v n, t ng pháp ể ạ ố ớ ấ ớ ỏ ình hu ng và ph ố ươ

sáng t o phong phú nh t. B i l ở ẽ ấ ạ , trong tác ph m ph ng v n không “kén” đ tài nh ấ ề ẩ ỏ ư

Trang 11

phóng s , đi u tra... ự ề ổ Có th nói, b t kỳ m t s ki n, v n đ có tính th i s nóng h i ộ ự ệ ờ ự ể ề ấ ấ

ỏ

ấ nào di n ra, bên c nh tin, ghi nhanh, bài ph n ánh, phóng viên có th th c hi n ngay th ả

Bài t pậ môn Ph ng v n ể

ể ự ệ ễ ạ

lo i ph ng v n và tr c ti p tác nghi p th lo i này v i nhân ch ng. Bên c nh đó, ể ạ ứ ự ệ ế ấ ạ ạ ỏ ớ

không gi ng nh các th lo i khác b i “khuông m u” trong th lo i, thì ph ng v n là ể ạ ể ạ ư ẫ ấ ố ở ỏ

nhi u góc đ , khía c nh khách nhau ... đ th lo i “linh ho t” h n, có th khai thác t ơ ể ạ ể ạ ừ ề ạ ộ ể

làm đ c đi u đó đòi h i nhà báo ph i có nhi u p ng pháp sáng t o, nh m ượ ề ề ả ỏ h ươ ằ th cự ạ

hi n m t cu c ph ng v n đ khai thác thông tin và chuy n t i trung thành qua câu t ể ả ể ệ ấ ộ ộ ỏ ừ

i đ đăng t c a ng ủ i tr l ườ ả ờ ể ả i trên m t báo. ặ

Ngoài ra, pháp lu t đã quy đ nh v ậ ề quy n đ ề ị ượ ủ c thông tin c a nhân dân, c a ủ

qu n chúng... thông qua th lo i này, ng ể ạ ầ ườ ắ i n m ngu n tin ho c công chúng có th ặ ồ ể

bày t ngay l p t c nh ng hi u bi t, suy nghĩ, ý ki n, tình c m c a cá nhân mình ỏ ậ ứ ữ ể ế ủ ế ả

i thích và gi i đáp các s v s ki n m t cách khách quan, chân th c trong vi c gi ề ự ệ ự ệ ộ ả ả ự

ki n và các v n đ th i s nóng h i b c xúc trong d lu n xã h i, đi u mà các th ề ờ ự ư ậ ổ ứ ề ệ ấ ộ ể

lo i khác không th c hi n đ ự ệ ạ ượ ấ c. Th lo i này còn th hi n tính sinh đ ng và h p ể ệ ể ạ ộ

t đ a ra nh ng câu h i b t ng , có tính ch t ng u nhiên, d n, nh t là phóng viên bi ẫ ấ ế ư ỏ ấ ữ ấ ẫ ờ

câu h i khiêu khích ho c câu h i , logic, khoa h c đ ỏ “gài b y”ẫ m t cách tr t t ậ ự ặ ỏ ộ ọ ể

ng i. i tr l ườ ả ờ ắ i c t nghĩa b n ch t s ki n, v n đ đang bàn t ấ ự ệ ề ả ấ ớ

3. Các d ng bài ph ng v n: ỏ ấ Tuỳ vào các hình th c mà có nhi u d ng ph ng ỏ ạ ứ ề ạ

v n khác nhau. ấ

Theo cách th c g p m t có ph ng v n tr c ti p (ng i h i, ng i tr l ự ứ ế ặ ặ ấ ỏ ườ ỏ ườ ả ờ i

i h i và ng i tr tr c di n nhau) và ph ng v n gián ti p (ng ỏ ự ế ệ ấ ườ ỏ ườ l ả ờ ự i không tr c

di n nhau - có th ph ng v n qua đi n tho i, qua email, tin nh n, facebook ...) ể ệ ệ ấ ạ ắ ỏ

Thông th ng ph ng v n có 3 d ng chính: ườ ấ ạ ỏ

ấ D ng ph ng v n th i s (ph ng v n tin t c, ph ng v n s ki n, ph ng v n ấ ự ệ ờ ự ứ ạ ấ ấ ỏ ỏ ỏ ỏ

thông tin, ph ng v n đi u tra, ph ng v n biên b n, ph ng v n chuyên gia, ng ấ ề ấ ả ấ ỏ ỏ ỏ ườ i

có v trí cao trong xã h i ...). N i dung c a d ng này ch y u là nh ng thông tin, ý ủ ạ ủ ế ữ ộ ộ ị

Trang 12

ki n v các v n đ th i s , các s ki n chính tr , kinh t , văn hoá, xã h i.... Ng ề ờ ự ự ệ ề ế ấ ị ế ộ ườ i

ỏ

tr l ả ờ i có th là nhân ch ng tr c ti p, liên quan đ n ng ự ứ ể ế ế

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ i có th m quy n ... Hình ườ

ề ẩ

th c thông tin th ứ ườ ng là tin t c, s ki n ng n g n, t p trung ý ki n, thông tin v ọ ự ệ ứ ế ắ ậ ề

các v n đ th i s . ề ờ ự ấ

D ng ph ng v n chân dung (ph ng v n nhân v t). N i dung c a d ng này ấ ủ ấ ạ ậ ạ ỏ ỏ ộ

gi i thi u v nhân v t, nh ng nét n i b c, cá tính, tính cách, cu c s ng liên qua ớ ộ ố ổ ậ ữ ệ ề ậ

i tr đ n s ki n c a cá nhân nhân v t. Ng ế ự ệ ủ ậ ườ l ả ờ i là nh ng ng ữ ườ ổ i n i ti ng, có ế

thành tích đ c bi t, có đóng góp quan tr ng trong các lĩnh v c đ i s ng xã h i ... ặ ệ ờ ố ự ọ ộ

Hình th c sinh đ ng, đa d ng, phong phú, có th v chuy n đ i t ể ề ờ ư ứ ệ ạ ộ ờ , cá tính, đ i

s ng sinh ho t ... Tuy nhiên, khi đi vào đ i t ố ờ ư ạ ặ ệ ố cá nhân thì nhà báo c n đ t h th ng ầ

câu h i m m m i h n, tránh v v p, câu h i đóng. ạ ơ ồ ậ ề ỏ ỏ

D ng ph ng v n ăn-két (ph ng v n đ ạ ấ ấ ỏ ỏ ườ ề ng ph , ph ng v n v a hè, nhi u ấ ỏ ố ỉ

ng ườ i cùng m t lúc...) có th xem hình th c g n gi ng nh m t cu c đi u tra xã ứ ư ộ ể ề ầ ộ ố ộ

h i h c. N i dung đi vào v n đ , s ki n đang có nhi u ý ki n tranh lu n trái ộ ọ ề ự ệ ề ế ậ ấ ộ

chi u khác nhau và có tác đ ng nh h ng đ n nhi u ng i, mang tính ch t thăm ề ả ộ ưở ề ế ườ ấ

dò d lu n xã h i, đ m i ng i bày t quan đi m, ch ng ki n c a mình tr ư ậ ể ọ ộ ườ ỏ ứ ủ ể ế ướ c

c tr l i có th nhi u ng i (ít nh t t 3 ng v n đ , s ki n nào đó. Ng ấ ề ự ệ i đ ườ ượ ả ờ ể ề ườ ấ ừ ườ i

tr lên), thành ph n đa d ng (chuyên gia, công ch c, dân th ng, h c sinh, sinh ở ứ ầ ạ ườ ọ

viên, ng i cao tu i, ng i tr tu i ...). Hình th c câu h i th ng n trong ch đ ườ ổ ườ ẻ ổ ứ ỏ ườ ủ ề ẩ

th hi n trong tít và sapo. ể ệ

4. Câu h i trong ph ng v n ỏ ỏ ấ

M t bài ph ng v n hay th hi n qua h th ng câu h i c a phóng viên. Câu ể ệ ệ ố ỏ ủ ấ ộ ỏ

c đ a ra theo trình t h i ph i đ ỏ ả ượ ư ự ớ ừ v i t ng d ng thích h ạ ẽ ể ệ ợp và khéo léo s th hi n

đ c năng l c c a ng i vi t. ượ ự ủ ườ ế

* Trình t ự ư ỏ đ a ra câu h i:

Thông th ng đ t câu h i t d đ n khó (cách này d th c hi n nh ng ng ườ ỏ ừ ễ ế ễ ự ư ệ ặ ườ i

Trang 13

đ c ch đ i lâu n u nhi u câu h i s gi m tính h p d n), n u đ a câu h i theo ọ ỏ ẽ ả ờ ợ ư ế ế ề ấ ẫ ỏ

ỏ

ng ng i s thu hút đ c s chú ý nhi

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ i cho

h ướ c l ượ ạ ẽ ượ ự ều h n, tuy nhiên d gây b t l ấ ợ ễ ơ

ng i. i tr l ườ ả ờ

Đ i v i ph ng v n chân dung có th s d ng cách g i chuy n t i v ể ử ụ ố ớ ệ ừ ệ ạ ề hi n t ấ ỏ ợ

quá kh . N u ng t quá kh v hi n t i thì ng i h i và nhân ứ ế nh ng câu h i theo h ữ ỏ ướ ừ ứ ề ệ ạ ườ ỏ

t nh t đ nh v nhau. v t ph i có s hi u bi ậ ự ể ả ế ấ ị ề

Ngoài ra có th s d ng câu h i theo trình t thu h p d n (ban đ u s d ng câu ể ử ụ ỏ ự ầ ử ụ ẹ ầ

h i chung, t ng quát r i thu h p d n thành các câu h i riêng, c th ) đ đ a đ c gi ỏ ụ ể ể ư ộ ẹ ầ ổ ồ ỏ ả

t c th . Cách này giúp phóng viên bao quát tình hình n m tình hình đ n các chi ti ắ ế ế ụ ể

nhanh chóng, đánh giá ng i tr l ườ ả ờ ờ ạ i, ho c nh n thêm thông tin m i, đ ng th i t o ặ ậ ớ ồ

i có th thăm dò phóng viên tr đi u ki n cho ng ệ ề i tr l ườ ả ờ ể ướ ể c khi phóng viên chuy n

sang nh ng câu h i chi ti t, nh y c m. Trong m t s tr ữ ỏ ế ộ ố ườ ạ ả ng h p có th h i theo cách ể ỏ ợ

m r ng d n (ban đ u s d ng nh ng câu h i riêng c th d n sang câu h i chung ầ ử ụ ụ ể ầ ở ộ ữ ầ ỏ ỏ

mang tính khái quát) giúp phóng viên truy n t c ý đ nh bao quát v n đ i đ ề ả ượ ề ở ấ ị ạ ph m

vi r ng l n h n. ớ ơ ộ

* Các d ng câu h i: ạ ỏ

Tuỳ vào góc đ khai thác mà phóng viên đ a ra nhi u d ng câu h i khác ư ề ạ ộ ỏ

nhau, thông th ườ ủ ng có hai d ng: câu h i chính nh m khai thác n i dung chính c a ằ ạ ỏ ộ

ng đ v n đ (câu h i th ấ ề ỏ ườ ượ c chu n b tr ẩ ị ướ ắ c) và câu h i ph nh m làm rõ, sâu s c ụ ằ ỏ

n i dung h n (câu h i này th ộ ơ ỏ ườ ự ế ợ ng phát sinh trong quá trình ph ng v n). S k t h p ấ ỏ

gi a hai d ng câu h i này giúp ng ữ ạ ỏ ườ ọ ả i đ c “ch ng ki n” cu c ph ng v n và c m ứ ế ấ ộ ỏ

nh n đ c không khí trao đ i, tranh lu n c a phóng viên và nhân v t. ậ ượ ậ ủ ậ ổ

ở Tuy nhiên, xét v góc đ khai thác thì có nh ng câu h i đóng và câu h i m . ữ ề ộ ỏ ỏ

Câu h i đóng là nh ng câu h i kh ng đ nh có - không, đúng - sai, cái gì - đâu - khi ữ ẳ ỏ ỏ ị ở

nào, có tính ch t áp đ t, kh ng đ nh t c, nh : ông có bu n không?, ông có vui ấ ặ ẳ ị tr ừ ướ ư ồ

không?...) nh m kh ng đ nh thông tin và khai thác thông tin xúc tích, ng n g n. Câu ằ ẳ ắ ọ ị

h i m là nh ng câu mang tính ch t g i ý, kh i g i ý ki n ch đ ng, m r ng kh ỏ ơ ợ ấ ợ ủ ộ ở ộ ữ ế ở ả

Trang 14

năng quan sát, cho phép ng i l i m r ng v n đ . Vi c s d ng d ng câu i tr l ườ ả ờ ờ ệ ử ụ ở ộ ề ấ ạ

Bài t pậ môn Ph ng v n

ỏ

ấ

h i này giúp phóng viên thu th p thông tin nhanh chóng và chính xác. ỏ ậ

m t s tr Ở ộ ố ườ ế ng h p có th s d ng câu h i gián ti p và câu h i tr c ti p. ỏ ể ử ụ ỏ ự ế ợ

Câu h i gián ti p th ng đ a ra trong tr ng h p đ i t ế ỏ ườ ư ườ ố ượ ợ ậ ng không ch p nh n ấ

ho c nh ng tình hu ng nh y c m, t ữ ạ ặ ả ố ế ố nh phóng viên c n đi u tra mà không mu n ề ầ ị

m c đích. Câu h i tr c ti p là nh ng câu h i đi th ng vào v n đ quan tâm. đ l ể ộ ụ ỏ ự ế ữ ề ấ ẳ ỏ

Ngoài ra, trong quá trình ph ng v n phóng viên có th s d ng các lo i câu ể ử ụ ấ ạ ỏ

h i khác nh câu h i d n d t, dâu h i khiêu khích, câu h i ki m tra, câu h i gi ỏ ỏ ẫ ư ể ắ ỏ ỏ ỏ ả

i. đ nh ... đ cu c ph ng v n di n ra trôi ch y, thu n l ị ể ộ ậ ợ ễ ấ ả ỏ

5. Quy trình sáng t o tác ph m ạ ẩ

* Giai đo n chu n b ạ ẩ ị

- Tìm hi u tr c n i dung đ t ra trong cu c ph ng v n và tìm hi u ng òi tr ể ướ ộ ư ể ặ ấ ộ ỏ ả

i có ý nghĩa quan tr ng đ i v i giúp nhà báo nhanh chóng nh p cu c, ch đ ng, t l ờ ố ớ ủ ộ ậ ọ ộ ự

tin khi ph ng v n; t o s tin c y v i ng c nh ng câu h i t ạ ự ấ ậ ỏ ớ ườ ố i đ i tho i; h i đ ạ ỏ ượ ỏ ố t; ữ

ấ x lý linh ho t nh ng tình hu ng b t ng có th x y ra trong quá trình ph ng v n; ờ ử ể ả ữ ạ ấ ố ỏ

tìm hi u nh th nào?; nghiên c u t ư ế ứ ư ệ ệ li u trên sách báo, internet (các văn b n tài li u ể ả

liên quan, các tin bài đã vi ế ề ự ệ ỏ t v s ki n, v n đ hay nhân v t d đ nh s ph ng ậ ự ị ề ẽ ấ

i am hi u ho c ng v n…); h i nh ng ng ỏ ấ ữ ườ ể ặ ườ ẽ ề ậ i quan tâm đ n n i dung s đ c p ộ ế

trong cu c ph ng v n; tìm hi u đ i t ng s ph ng v n qua đ ng nghi p, b n bè ố ượ ể ấ ỏ ộ ệ ẽ ạ ấ ỏ ồ

ho c nh ng ng ữ ặ ườ i thân c a h . ủ ọ

- L a ch n ng i: Tuỳ thu c vào n i dung và m c đích ph ng v n đ ự ọ i tr l ườ ả ờ ụ ấ ộ ỏ ộ ể

tìm ng i cho phù h p. Phóng viên ph i tr l i đ i tr l ườ ả ờ ả ả ờ ượ ợ c hai câu h i quan tr ng: ỏ ọ

H i ai? H i cái gì?; ch n ng ỏ ỏ ọ ườ ị ộ i tiêu bi u (khách quan, công minh, thú v , đ c ể

đáo…)

- S p đ t cu c ph ng v n: Báo tr c (g i đi n, vi t th …) cho ngu n tin ặ ắ ấ ỏ ộ ướ ệ ọ ế ư ồ

mong mu n (đ ngh ) đ c ph ng v n (trò chuy n, trao đ i...); gi i thi u t cách ị ượ ề ố ệ ấ ỏ ổ ớ ệ ư

Trang 15

i ph ng v n; cho ngu n tin bi c a ng ủ ườ ấ ỏ ồ ế ấ t m c đích và n i dung cu c ph ng v n; ụ ỏ ộ ộ

Bài t pậ môn Ph ng v n

ỏ

ấ

tho thu n đ a đi m, th i gian ph ng v n ấ ể ậ ả ờ ỏ ị

- Chu n b đ c ng câu h i: D a vào nh ng thông tin đã tìm hi u đ ị ề ươ ẩ ự ữ ể ỏ ượ c,

phóng viên c n d ki n m t s câu h i chính phù h p v i m c đích, n i dung s ự ế ộ ố ụ ầ ỏ ợ ớ ộ ẽ

đ t ra trong cu c ph ng v n; tuy nhiên, trong quá trình ph ng v n phóng viên có ặ ấ ấ ỏ ộ ỏ

th linh ho t thay đ i… ạ ể ổ

- M t s công vi c chu n b khác: Chu n b ph ẩ ộ ố ệ ẩ ị ị ươ ẩ ng ti n ph ng v n; chu n ệ ấ ỏ

b tâm lý, tâm th khi ti n hành ph ng v n; trang ph c phù h p; đúng h n; ị ụ ẹ ế ế ấ ợ ỏ

* Giai đo n ti n hành cu c ph ng v n ấ ế ạ ỏ ộ

- Giai đo n nh p cu c i thi u b n thân; nh c l ộ : Gi ạ ậ ớ ắ ạ ệ ả ộ i m c đích c a cu c ụ ủ

ỏ ph ng v n; t o l p cách hi u đúng v t m quan tr ng và ý nghĩa c a cu c ph ng ạ ậ ề ầ ủ ể ấ ỏ ọ ộ

ng (h đ c l i gì khi tham gia ph ng v n?); T o s v n. Gieo nhu c u cho đ i t ấ ố ượ ầ ọ ượ ợ ạ ự ấ ỏ

tin t ưở ộ ng, c i m (đó là chìa khoá m cánh c a thông tin); có th b t đ u b ng m t ử ể ắ ầ ằ ở ở ở

câu chuy n nh nhàng (nh ng ng n g n); không nên đ a nh ng câu h i khó ngay ư ữ ư ẹ ệ ắ ỏ ọ

đ u; nên dùng câu h i d n d t; n u thu n l i nên đi th ng vào v n đ đ tranh t ừ ầ ỏ ẫ ậ ợ ế ắ ề ể ẳ ấ

th th i gian; ủ ờ

- Giai đo n tri n khai h th ng câu h i ch ch t ỏ ủ ố : Nên tri n khai các câu h i ệ ố ể ể ạ ỏ

d đ n khó đ thu th p thông tin; s d ng xen k các lo i câu h i m t cách linh t ừ ễ ế ử ụ ẽ ể ậ ạ ỏ ộ

ho t; trong khi h i nh ng câu h i chính, c n b sung thêm các câu h i ph ; chú ý ữ ụ ạ ầ ỏ ỏ ổ ỏ

câu tr l l ng nghe, phát hi n và khai thác nh ng đi m quan tr ng; n i b t t ắ ổ ậ ừ ữ ệ ể ọ ả ờ i

(v n đ mâu thu n, v n đ m i n y sinh, chi ti ề ớ ả ề ẫ ấ ấ ế ộ ỏ ế t đ c đáo…) đ đ t câu h i ti p ể ặ

theo; gi th ch đ ng trong cu c ph ng v n; luôn đ t trong đ u câu h i: C n bi ữ ế ủ ộ ấ ặ ầ ầ ộ ỏ ỏ ế t

cái gì?; quan sát nh ng bi u hi n tâm lý c a ng i tr l i đ đánh giá m c đ tin ủ ữ ể ệ ườ ả ờ ể ứ ộ

c y c a thông tin và đi u ch nh nh p đ c a cu c ph ng v n. ậ ủ ộ ủ ề ấ ộ ỏ ỉ ị

- Giai đo n k t thúc cu c ph ng v n: Ki m tra xem còn b sót thông tin, chi ế ể ạ ấ ộ ỏ ỏ

ti t nào mu n bi t; ki m tra xem nh ng đi m đánh d u trong s ghi chép đã đ ế ố ế ữ ể ể ấ ổ ượ c

Trang 16

làm sáng t ch a; h i ng i xem h mu n nói thêm đi u gì n a không; nói ỏ ư ỏ i tr l ườ ả ờ ữ ề ọ ố

ấ

tr ướ c v i ng ớ i tr l ườ ả ờ ằ i r ng mình có th s g p ho c g i đi n l ể ẽ ặ ặ

Bài t pậ môn Ph ng v n ỏ ọ ể ỏ i cho h đ h i

ệ ạ ọ

ế thêm m t vài đi u; nên k t thúc cu c ph ng v n đúng th i gian đã giao h n. N u ỏ ế ẹ ề ấ ộ ộ ờ

cu c ph ng v n kéo dài quá m c s t o c m giác m t m i, l đ nh t phía ng ứ ẽ ạ ả ỏ ơ ễ ệ ấ ỏ ộ ừ ườ i

tr l i; c m n và bày t mong mu n đ c g p l i ng i. ả ờ ả ơ ỏ ố ượ ặ ạ i tr l ườ ả ờ

III. M T S V N Đ RÚT RA T MÔN H C Ộ Ố Ấ Ọ Ừ Ề

Nh chúng ta đã bi t ư ế , ph ng v n là m t th lo i r t quan tr ng đ i v i nhà ể ạ ấ ố ớ ấ ộ ọ ỏ

báo nói chung và m i phóng viên nói riêng. Đi u đó đ c th hi n ch nó không ề ỗ ượ ể ệ ở ỗ

ch là m t th lo i báo chí đ c l p, mà còn là m t trong nh ng ph ng pháp thu ể ạ ộ ậ ữ ộ ộ ỉ ươ

th p thông tin ch y u khi tác nghi p, n u thông tin đ c thu th p t li u, văn ủ ế ế ệ ậ ượ t ậ ừ ư ệ

i ai cũng s h u đ b n, các trang m ng, ... thì m i ng ạ ả ọ ườ ở ữ ượ ấ c, còn đ i v i ph ng v n, ố ớ ỏ

chính t ừ ộ ộ cu c “h i tho i, trao đ i” gi a phóng viên và nhân v t t o ra thông tin đ c ậ ạ ữ ạ ộ ổ

quy n, ch có ng i tr c ti p tác nghi p m i s h u thông tin đ c quy n đó. ề ỉ ườ ự ế ớ ở ữ ề ệ ộ

Qua quá trình nghiên c u và đ ứ ượ ế c gi ng viên trang b đ y đ nh ng ki n ị ầ ủ ữ ả

ề ế th c lý thuy t, k năng c b n v th c hi n th lo i ph ng v n. Đó là ti n đ h t ệ ề ự ể ạ ơ ả ứ ề ế ấ ỏ ỹ

s c quan tr ng cho b n thân tác nghi p sau này. B n thân tôi rút ra m t s v n đ ứ ộ ố ấ ệ ả ả ọ ề

c b n sau: ơ ả

1. Khi nào th c hi n bài ph ng v n: ệ ự ỏ ấ

M i th lo i đ u có th m nh và h n ch c a nó, s d ng th lo i đúng ạ ể ạ ề ế ạ ể ạ ử ụ ế ủ ỗ

th i đi m, đúng ch s làm tăng năng l c tác đ ng và hi u qu thông tin, tuyên ự ỗ ẽ ệ ể ả ờ ộ

truy n. V i th lo i ph ng v n cũng v y, nó cung c p thông tin s ki n và thông ậ ự ệ ể ạ ề ấ ấ ớ ỏ

tin lý l s ki n, v n đ th i s đã và đang di n ra. V n đ ch là nhà báo cung ẽ ự ệ ề ờ ự ề ở ễ ấ ấ ỗ

i tr l ng c p ngu n tin cho công chúng t ấ ồ ừ ệ vi c khai thác tr c ti p thông tin t ự ế ừ ườ ả ờ i,

bên c nh vi c h b c l ệ ọ ộ ộ ạ nh ng suy nghĩ, thái đ đ i v i ngu n tin đó. Do v y, s ộ ố ớ ữ ậ ồ ử

d ng th lo i ph ng v n khi kh ng đ nh, nh n m nh tính xác th c, khách quan, ụ ể ạ ự ấ ạ ấ ẳ ỏ ị

tr c ti p c u thông tin, mu n cho công chúng ti p xúc v i ngu n tin tr c ti p nh t. ự ế ả ự ế ế ấ ố ồ ớ

Trang 17

Có th áp d ng m t s tr ụ ộ ố ườ ể ng h p sau: ợ

ỏ

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ ế t - Khi s ki n quan tr ng, nóng h i và b c xúc x y ra công chúng mu n bi ả

ự ệ ứ ọ ố ổ

rõ và phóng viên không có đi u ki n ch ng ki n. Ti n hành ph ng v n các nhân ứ ề ế ệ ế ấ ỏ

ch ng, nh ng ng i tham gia vào s ki n giúp phóng viên t o d ng l ứ ữ ườ ự ệ ự ạ ạ ự ệ i s vi c,

tìm l i gi i thích và gi ờ ả ả ữ i đáp mà công chúng quan tâm. M c đích là thu nh n nh ng ụ ậ

thông tin c b n nh t b ng câu h i Ai? Cái gì? Khi nào? T i sao? Nh th nào? ư ế ấ ằ ơ ả ạ ỏ

- Ph ng v n đ gi i thi u và gi i thích v ch tr ể ớ ấ ỏ ệ ả ề ủ ươ ớ ắ ng, chính sách m i s p

ban hành mà công chúng quan tâm. Khi khai thác và ph n ánh thông tin này b ng các ả ằ

th lo i khác thì thông tin ít thuy t ph c h n so v i th lo i ph ng v n, vì chính ể ạ ể ạ ụ ế ấ ớ ơ ỏ

l ờ ệ i nói c a nhân v t ban b ho c ch u trách nhi m trong vi c tri n khai th c hi n ủ ự ệ ể ệ ậ ặ ố ị

ch tr ng, chính sách đó s mang l ủ ươ ẽ ạ i giá tr h n r t nhi u. ị ơ ấ ề

- Ph ng v ỏ ấn cung c p thông tin m t cách nhanh chóng và tr c ti p v m t s ề ộ ự ự ế ấ ộ

ki n, m t v n đ nào đó đã và đang di n ra. Trong tr ng h p này các câu h i d ộ ấ ễ ề ệ ườ ỏ ễ ợ

i đ c ph n tr c có r i vào tình tr ng ch p n i các ý, s ki n v i nhau, khi ng ơ ự ệ ạ ắ ố ớ ườ ọ ầ ướ

th đón bi c h t đ ng khai thác thông tin ể ế ượ ướ ở ấ ơ ph n sau. Nhi u bài ph ng v n r i ề ầ ỏ

vào khuôn m u nh : tình hình (th c tr ng), gi ự ư ẫ ạ ả ự i pháp kh c ph c (bi n pháp th c ụ ệ ắ

hi n), ph ng h ng h p trên, phóng viên ph i bi ệ ươ ướ ng.. . đ tránh tr ể ườ ả ợ ế ộ t tìm ra m t

góc đ h p lý, đ a ra nh ng câu h i sinh đ ng, b t ng , khai thác đ ộ ợ ư ữ ấ ỏ ộ ờ ượ ữ c nh ng

thông tin m i s thu hút nhi u công chúng quan tâm. ớ ẽ ề

- S ki n, s vi c gây tranh cãi, th c m c, nh ng v n đ b c xúc trong d ự ệ ự ệ ề ứ ữ ắ ắ ấ ư

lu n xã h i ... có th s d ng ph ng pháp ph ng v n l y ý ki n (ph ng v n ăn - ể ử ụ ậ ộ ươ ấ ấ ế ấ ỏ ỏ

s vi c t két) ho c ph ng v n th i s làm sáng t ấ ờ ự ặ ỏ ỏ ự ệ ừ ữ ề nh ng nhân v t có th m quy n ậ ẩ

ho c chuyên gia trong lĩnh v c nào đó có trách nhi m ho c am hi u sau s c v n đ ắ ấ ự ệ ể ặ ặ ề

đ ph ng v n. ỏ ể ấ

- Gi i thi u nhân v t n i ti ng, đ khai thác thông tin v cá nhân c a h v ớ ậ ổ ế ủ ọ ề ệ ể ề

chuy n tiêng t , th m kín ho c đ i t c a h có th s d ng ph ệ ư ờ ư ủ ọ ể ử ụ ầ ặ ươ ỏ ng pháp ph ng

v n nhân v t g n nhân v t y v i s ki n n i b c. ậ ấ ấ ớ ự ệ ổ ậ (ví d : m t nhà văn, nhà khoa ộ ậ ắ ụ

Trang 18

i th c n h c m i nh n gi ọ ậ ớ ả ưở ng khoa h c; di n viên, ca sĩ đ ễ ọ ượ ướ ờ ư c ngoài m i l u

Bài t pậ môn Ph ng v n

ỏ

ấ

di n; v scandan c a nhân v t n i ti ng ...) ậ ổ ế ụ ủ ễ

- Khi cung c p cho công chúng nh ng tuyên b chính tr , bày t ữ ấ ố ị ỏ ể quan đi m,

thái đ tr c... ộ ướ ự ệ c s ki n, v n đ trong hay ngoài n ề ấ ướ

2. Nh ng v n đ c n chú ý khi ti n hành tác nghi p ph ng v n ề ầ ữ ỏ ế ệ ấ ấ

t trong quá trình tác M i nhà báo ph i trang b nh ng k năng c n thi ị ữ ả ẩ ỗ ỹ ế

ơ nghi p, ệ đ i v i th lo i ph ng v n, nh ng k năng đó yêu c u nghiêm ng c h n. ữ ể ạ ố ớ ấ ầ ặ ỏ ỹ

Đ đ m b o cu c ti p xúc c a nhà báo và nhân v t không b “b ” và m i công ể ả ủ ể ế ả ậ ộ ọ ị

vi c đ u đ ệ ề ượ c th c hi n m t cách thu n l ộ ậ ợ ự ệ i. Đ làm đ ể ượ ấ c đi u đó thì nhà báo c n ề

chú ý nh ng đi m sau: ữ ể

Nghiên c u k ch đ t c a nhà báo, tr c khi tác ứ ỹ ủ ề: Đây là công vi c c n thi ệ ầ ế ủ ướ

nghi p c n ph i nghiên c u, tìm hi u rõ v n đ , tìm ki m tr ứ ể ế ề ệ ả ầ ấ ướ ớ c thông tin m i

báo, các nh t cũng nh thông tin n n v ch đ đó. T kho t ề ủ ề ừ ư ề ấ ư ệ li u c a chính t ủ ờ

th vi n, trên internet ... hay liên h v i các ngu n khác. ư ệ ệ ớ ồ

danh sách h th ng các câu h i: Xây d ng ự ệ ố ố ỏ Ph i xác đ nh xem mình mu n ả ị

bi t gì t ng c ph ng v n và s p x p s n các câu h i m t cách logic đ ế ừ i đ ườ ượ ế ẵ ấ ắ ỏ ộ ỏ ể

t và c không b h i xáo tr n, có th chu n b các câu h i ra s tay m t cách v n t ị ị ỏ ắ ắ ể ẩ ộ ộ ỏ ổ ụ

c ph ng v n xem, nên kèm th . N u mu n mang m t tài li u nào đó cho ng ộ ể ế ệ ố i đ ườ ượ ấ ỏ

danh sách các câu h i liên quan. ỏ

Lên k ho ch tr c ế ạ ướ : Vi c thu x p cu c ph ng v n cũng nên ti n hành chu ệ ế ế ấ ỏ ộ

đáo, ph i gi i thi u b n thân và m c đích vi t bài m t cách rõ ràng, cũng nh lý do ả ớ ụ ệ ả ế ư ộ

t i sao l i mu n ph ng v n h , h n chính xác gi , đ a đi m, ngày ph ng v n, và ạ ạ ọ ẹ ấ ỏ ố ờ ị ể ấ ỏ

nên liên l c l i n u cu c h n có th i gian dài. ạ ạ ế ộ ẹ ờ

và trang ph c phù h p. Có th Có tác phong chuyên nghi pệ : Nên đ n đúng gi ế ờ ụ ợ ể

b t đ u cu c ph ng v n b ng m t cu c trò chuy n nh nhàng, ng n g n đ ng ắ ầ ể ườ i ệ ẹ ằ ấ ắ ỏ ộ ộ ộ ọ

c ph ng v n c m th y tho i mái. C n nh c l đ ượ ấ ả ắ ạ ấ ả ầ ỏ ấ i m c đích c a cu c ph ng v n, ụ ủ ộ ỏ

Trang 19

ghi l ạ ỏ i chính xác tên, ch c danh, đ a ch ngay lúc b t đ u cu c ph ng v n đ kh i ắ ầ ứ ể ấ ộ ỏ ị ỉ

ỏ

quên, t

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ c ph ng v n xem có thay ấ

ỏ ố t nh t là xin danh thi p và ki m tra v i ng ế ể ấ ớ i đ ườ ượ

đ i gì v ch c danh, phòng ban h đang làm và s đi n tho i liên h hay không. ổ ố ệ ứ ề ệ ạ ọ

Không c m cúi ghi chép, h i nh đ c. Tránh câu h i quá dài, câu h i không rõ ràng, ư ọ ắ ỏ ỏ ỏ

m h , khó tr l i, g p nhi u ý trong m t câu h i, câu h i đã có ý tr l ơ ồ ả ờ ả ờ ề ộ ỏ ộ ỏ ỏ i, câu h i

chung chung (n i dung và ph m vi đ c p quá r ng), câu h i khuôn m u, sáo mòn, ề ậ ạ ẫ ộ ỏ ộ

câu h i không phù h p v i đ i t ng có trình đ và tâm lý ợ ớ ố ượ ỏ ng ph ng v n (m i đ i t ấ ỗ ố ượ ỏ ộ

khác nhau c n các cách h i khác nhau). ầ ỏ

Gi đúng ch đ c a cu c ph ng v n ữ ủ ề ủ ấ : C g ng h i nh ng câu h i đã chu n b ữ ố ắ ẩ ị ỏ ỏ ộ ỏ

s n m t cách ch đ ng, l ng nghe ng ủ ộ ẵ ắ ộ i đ ườ ượ ỏ c ph ng v n nói, và đ t nh ng câu h i ữ ấ ặ ỏ

ti p theo d a trên nh ng gì mà ng ữ ự ế ườ i đó đang nói đ n. Tránh đ ng ế ể i đ ườ ượ ỏ c ph ng

v n đi quá xa ch đ hay l c đ , n u l c đ nên nhã nh n trong cách đ a h quay l ấ ạ ề ế ạ ề ư ọ ủ ề ặ ạ i

v i ch đ chính. ủ ề ớ

Hãy đ ng c ph ng v n nói: không nên đ a ra ý ki n riêng và tránh ể i đ ườ ượ ấ ỏ ư ế

h i nh ng câu dài dòng, th m chí khi k t thúc cu c ph ng v n cũng tránh đ a ra ế ỏ ữ ư ậ ấ ỏ ộ

ch ki n c a phóng viên. N u b bu c ph i nh n xét v m t đi u gì đó, hãy nói ủ ế ề ộ ủ ề ế ậ ả ộ ị

v i ng ớ i đ ườ ượ c ph ng v n là b n th y ý ki n c a c hai phía đ u có giá tr (câu ế ủ ả ề ấ ấ ạ ỏ ị

h i trung l p). ỏ ậ

Gi i thích rõ ràng nh ng nguyên t c c b n ả ắ ơ ả : Khi ng ữ i đ ườ ượ c ph ng v n không ấ ỏ

mu n m t s đi u mà h nói đ c trích d n vào bài vi t, hãy gi ộ ố ề ọ ố ượ ẫ ế ả i thích m t cách rõ ộ

ràng nh ng l ch s v nh ng nguyên t c c a t báo. Không đ c đ c p đ n vi c s ự ề ữ ắ ủ ờ ư ị ượ ề ậ ế ệ ẽ

c ph ng v n cung c p, tr không trích d n thông tin ng ẫ i đ ườ ượ ấ ấ ỏ tr ừ ườ ng h p ng ợ ườ i

c ph ng v n yêu c u. Thông th ng, t t c các thông tin s đ u đ đ ượ ấ ầ ỏ ườ ấ ả ẽ ề ượ ẫ c trích d n

trong bài báo.

Ghi l i nh ng quan sát riêng : Nh ng chi ti t nh v ngoài c a phòng làm ạ ữ ữ ế ư ẻ ủ

vi c , ng c ph ng v n đang m c đ gì, thái đ khi đó ra sao, v,v... đ u có ệ i đ ườ ượ ề ấ ặ ỏ ộ ồ

th làm sinh đ ng thêm cho bài vi t, nên ghi chép l i c th , đ ng d a vào trí nh ể ộ ế ạ ụ ể ừ ự ớ

Trang 20

c a mình. ủ

ỏ

l a b n Đ ng t ừ ự ừ ả thân: N u không hi u m t đi u gì đó, hãy đ ngh ng ộ ế ể ị

Bài t pậ môn Ph ng v n ấ ườ i ề

ề

đ c ph ng v n gi i thích rõ ràng. Không nên làm ra v bi ượ ấ ỏ ả ẻ ế ữ t nhi u h n nh ng ơ ề

đi u mình th c s bi t. Tr ng h p nghe không k p, hãy đ ngh ng ự ự ế ề ườ ề ợ ị ị ườ ượ i đ c

i. ph ng v n nh c l ấ ắ ạ ỏ

K t thúc cu c ph ng v n ộ ấ : Hãy nói v i ng ế ỏ ớ i đ ườ ượ ầ c ph ng v n là b n c n ạ ấ ỏ

t qua các v n đ đã h i xem có quên đi u gì không, ki m tra l t c các s i t l ướ ể ề ề ấ ỏ ạ ấ ả ố

t nh nh ng quan tr ng), có th s li u, con s , ngày gi ố ệ ờ , hay đ a đi m (các chi ti ể ị ế ể ử ư ọ ỏ

d ng đi n tho i liên l c l ụ ạ ạ ệ ạ ấ i cho h đ n m thêm m t vài đi u, tránh ph ng v n ộ ọ ể ắ ề ỏ

l i.ạ

3. Có đ y đ ph ng ti n trong quá trình tác nghi p: ầ ủ ươ ệ Ph ệ ươ ng ti n tác ệ

nghi p đ i v i m i nhà báo vô cùng c n thi ph ố ớ ệ ầ ỗ t t ế ừ ươ ng ti n đi l ệ ạ ụ i, v t ch t ph c ấ ậ

t phóng viên ph i có máy ghi âm, ghi v ... đ tác nghi p v i th lo i này, c n thi ớ ụ ể ạ ệ ể ầ ế ả

Trang 21

hình, bút, vi t, s ghi chép (chú ý s nh g n, sang trang d ) ... ế ổ ỏ ọ ễ ổ

Bài t pậ môn Ph ng v n

ỏ

ấ

K T LU N Ậ Ế

i nh ng u th c a mình, th lo i ph ng v n ngày càng đ Có th nói v ể ớ ể ạ ế ủ ư ữ ấ ỏ ượ c

m c đ thông báo v các s ki n mà i s d ng khá ph bi n, không ch d ng l ử ụ ổ ế ỉ ừ ạ ở ứ ộ ự ệ ề

còn th hi n, ý ki n, suy nghĩ, kinh nghi m và cách đánh giá c a ng ể ệ ủ ế ệ ườ ượ i đ c

i ph ng v n. Nh ng bài ph ng v n hay không d ng l ỏ ừ ữ ấ ấ ỏ ạ ở ệ vi c cung c p thông tin ấ

i xúc c m, th m m , mang đ m d u n cá nhân c a nhà đ n thu n mà còn đem l ơ ầ ạ ấ ấ ủ ẩ ả ậ ỹ

báo và th hi n đ c nét tính cách, văn hoá n i b c c a ng ể ệ ượ ổ ậ ủ i tr l ườ ả ờ i. Nh m tái ằ

hi n l i k c a các nhân ch ng, khách quan hoá thông tin, ệ ạ ự ệ i s ki n x y ra qua l ả ờ ể ủ ứ

i n i tâm c a nhân t o giá tr và m c đ tin c y cao cho thông tin, khám phá th gi ạ ứ ộ ế ớ ộ ủ ậ ị

c xem là th lo i đ c đông v t, t o ra s đ c quy n v thông tin, ph ng v n đ ậ ạ ự ộ ề ề ấ ỏ ượ ể ạ ượ

ng. đ o công chúng đón nh n và tin t ả ậ ưở

Xã h i ngày càng phát tri n, nh ng ch tr ng, chính sách c a Đ ng, nhà ủ ươ ữ ể ộ ủ ả

n c không ng ng đ ướ ừ ượ ừ c hoàn thi n, nh ng v n đ m i trong xã h i không ng ng ề ớ ữ ệ ấ ộ

ỏ này sinh, các s ki n, v n đ mang tính th i s ngày càng nhi u.... Th lo i ph ng ự ệ ể ạ ờ ự ề ề ấ

v n c b n đã đáp ng đ ấ ơ ả ứ ượ c nhu c u ngày càng cao c a công chúng, nh t là đáp ủ ầ ấ

ứ ủ ng nhanh, k p th i nh ng tin t c th i s nóng h i... Cùng v i s phát tri n c a ớ ự ờ ự ứ ữ ể ờ ổ ị

th i đ i và xu h duy, s hi u bi ờ ạ ướ ng cua báo chí hi n đ i thì năng l c t ệ ự ư ạ ự ể ế ế t ki n

ủ th c và b n lĩnh c a phóng viên ngày càng nâng cao, cũng nh s phát tri n c a ư ự ủ ứ ể ả

th lo i ph ng v n ngày càng kh ng đ nh vai trò, v th c a mình và đ c đông ị ế ủ ể ạ ấ ẳ ỏ ị ượ

Trang 22

đ o công chúng đón nh n. ả ậ