ể ậ Ti u lu n tri ế t
Ớ
Ệ
Ề
A.GI
I THI U Đ TÀI
ọ ườ ề ị ạ ướ i đ u bi ế , trong l ch s t ử ư ưở t t ng nhân lo i tr c Mác đã M i ng
ứ ự ủ ể ế ậ ộ ấ có không ít cách ti p c n khi nghiên c u s phát tri n c a xã h i. Xu t
ừ ữ ữ ứ ậ ớ ưở phát t nh ng nh n th c khác nhau, v i nh ng ý t ng khác nhau mà có
ử ế ủ ữ ộ ị ự s phân chia l ch s ti n hóa c a xã h i theo nh ng cách khác nhau.
ộ ọ ạ ẳ ở Ch ng h n, nhà xã h i h c Vi – cô Italia (16681744) đã phân chia các
ư ủ ủ ể ạ ờ ộ ố ộ th i kì phát tri n c a xã h i gi ng nh phân chia các giai đo n c a m t
ườ ơ ấ ổ ế ọ ờ đ i ng i: th u, thanh niên, thành niên và tu i già. Nhà tri t h c duy
ử ộ ị ườ tâm Hêghen (1770 1831) phân chia l ch s xã h i loài ng ờ i thành ba th i
ủ ế ờ ươ ổ ạ ờ ờ kì ch y u: th i kì ph ng Đông, th i kì c đ i và th i kì Giéc ma ni .
ộ ưở ị ủ Nhà xã h i ch nghĩa không t ng Pháp Phu ri ê (17221837) chia l ch s ử
ạ ạ ộ ố ộ ạ xã h i thành b n giai đo n: giai đo n mông mu i, giai đo n dã man, giai
ạ ưở ủ ạ ỹ đo n gia tr ng, giai đo n văn minh. Còn nhà nhân ch ng M Hang ri
ạ ờ ạ ộ Moóc găng ( 18181881 ) l ờ ạ i phân chia xã h i thành ba th i đ i : th i đ i
ờ ạ ờ ạ ộ mông mu i , th i đ i dã man và th i đ i văn minh..
ọ ườ ữ ệ ớ M i ng i cũng đã quen v i nh ng khái ni m : th i đ i đ ờ ạ ồ
ờ ạ ố ờ ạ ơ ướ ầ ồ đ ng , th i đ i c i xay gió, th i đ i máy h i n ề c, và g n đây là các n n
ệ ậ ệ văn minh : văn minh nông nghi p, văn minh h u công nghi p.
ữ ế ể ậ ỗ ợ ấ M i cách ti p c n nêu trên có nh ng đi m h p lí nh t
ư ư ề ả ấ ị ị đ nh, và do đó đ u có ý nghĩa nh t đ nh, nh ng ch a nói lên b n ch t s ấ ự
ể ủ ệ ể ạ ộ ộ ổ ế phát tri n c a xã h i m t cách toàn di n, t ng th , do đó mà còn h n ch .
ữ ứ ự ả ậ ổ ế ế D a trên nh ng k t qu nghiên c u lí lu n và t ng k t
ử ọ ị ế ế ề hình thái kinh t quá trình l ch s đã hình thành nên h c thuy t v ộ . xã h i
ậ ị ủ ủ ệ ế ộ ộ Hình thái kinh t xã h i là m t khái ni m c a ch nghĩa duy v t l ch s ử
ộ ở ừ ạ ị ấ ị ử ể ể ớ ộ ỉ dùng đ ch xã h i t ng giai đo n l ch s nh t đ nh v i m t ki u quan
ấ ặ ấ ị ư ộ ợ ớ ộ ộ ệ ả h s n xu t đ c tr ng cho xã h i đó phù h p v i m t trình đ nh t đ nh
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ế ả ấ ộ ượ ươ ủ ự ượ c a l c l ng s n xu t và m t ki n trúc th ầ ng t ng t ứ ng ng đ ượ c
ệ ả ự ữ ấ ố xây d ng trên nh ng m i quan h s n xu t.
ự ể ệ ậ ậ ị ủ ệ ử Là s bi u hi n t p trung c a quan ni m duy v t l ch s ,
ề ậ ế ứ ị ử ộ ộ lí lu n v hình thái kinh t – xã h i nghiên c u l ch s xã h i trên c s ơ ở
ả ự ượ ả ơ ở ạ ầ ế ả ấ xem xét c l c l ng s n xu t, c c s h t ng và ki n trúc th ượ ng
ế ố ấ ộ ặ ủ ờ ạ ứ ộ ộ ầ t ng, t c toàn b các y u t ị c u thành b m t c a m t th i đ i: chính tr ,
ế ậ ắ ộ ọ ỹ kinh t ộ , văn hóa, xã h i, khoa h c, k thu t. Do đó, nó c t nghĩa xã h i
ượ ỏ ơ ệ ấ ơ ỉ đ c sáng t ể ả ả h n, toàn di n h n, ch ra c b n ch t và quá trình phát tri n
ộ ủ c a xã h i.
ớ ủ ự ệ ệ ả ả ổ Trong s nghi p đ i m i c a Đ ng ta hi n nay, Đ ng ta
ạ ườ ể ủ ấ ướ ủ ả ấ đã v ch ra con đ ng phát tri n c a đ t n c: "Đ ng l y Ch nghĩa Mác
ề ả ồ Lênin và t ư ưở t ng H Chí Minh làm n n t ng t ư ưở t ỉ ng, kim ch nam cho
ộ hành đ ng..."
ề ọ ế ề ế ộ Đ tài "H c thuy t Mac v hình thái kinh t – xã h i và
ủ ả ớ ắ ụ ờ ổ ớ ạ ộ ự ậ s v n d ng c a đ ng ta trong th i kì đ i m i g n v i ho t đ ng
ộ ề ấ ộ ngân hàng" là m t đ tài mang tính ch t sâu r ng và có ý nghĩa vô cùng
ề ườ ứ ậ ớ ố to l n trong nh n th c, đánh giá v đ ng l ứ ấ i chính sách. Nghiên c u v n
ộ ấ ế ề ỉ ề đ đó là m t t t y u khách quan vì nó không ch có ý nghĩa v ph ươ ng
ự ễ ị ớ ậ pháp lu n mà còn có giá tr l n trong th c ti n.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
Ộ Ề B.N I DUNG Đ TÀI
Ậ Ề Ề I.TI N Đ LÝ LU N
ử ủ ậ ị ư ủ Ch nghĩa duy v t l ch s c a Mác nh Lênin đánh giá là
ấ ủ ư ưở ự ọ ố ọ ạ thành t u vĩ đ i nh t c a t t ế ng khoa h c, trong đó c t lõi là h c thuy t
ấ ư ả ế ấ ậ ộ ượ hình thái kinh t xã h i. Giai c p t ể b n không th ch p nh n đ ọ c h c
ứ ế ậ ặ ộ ọ thuy t này vì trong đó đã lu n ch ng m t cách khoa h c ch t ch ch đ ẽ ế ộ
ư ả ế ộ ộ ế ằ ẽ ị ủ ả t ậ b n s b thay th b ng ch đ c ng s n ch nghĩa theo quy lu t
ử ủ ậ ị ủ ủ ế ộ chung c a ti n hóa xã h i, mà ch nghĩa duy v t l ch s c a Mác đã tìm
ra.
ấ ằ ự ằ ọ ế B ng s nghiêm túc khoa h c, chúng ta th y r ng cho đ n
ế ượ ư ể ế ọ ộ ề ế nay ch a có h c thuy t nào v ti n hóa xã h i có th thay th đ ọ c h c
ế ế ế ế ề ọ ộ thuy t Mác v hình thái kinh t xã h i. H c thuy t này đem đ n cho
ơ ở ươ ứ ể ể ậ ậ ậ chúng ta c s ph ộ ng pháp lu n đ nh n th c quy lu t phát tri n xã h i
ề ọ ộ ưở ủ ả ộ và m t ni m tin khoa h c vào lý t ng c ng s n ch nghĩa.
ậ ủ ư ậ ủ ậ ọ Nh v y, ch nghĩa duy v t c a Mác đã nhìn nh n h c
ể ủ ế ế ậ ộ ộ ộ thuy t hình thái kinh t xã h i là m t quy lu t phát tri n c a xã h i.
ừ ớ ệ ế T đó ta đi t ộ i khái ni m: hình thái kinh t xã h i
ủ ủ ế ạ ộ ộ “ Hình thái kinh t xã h i là m t ph m trù c a ch nghĩa
ể ỉ ậ ị ộ ở ừ ạ ị ấ ị ử ử duy v t l ch s dùng đ ch xã h i ớ t ng giai đo n l ch s nh t đ nh, v i
ấ ặ ệ ả ư ể ộ ợ ộ ớ ộ m t ki u quan h s n xu t đ c tr ng cho xã h i đó phù h p v i m t trình
ủ ự ượ ấ ị ế ấ ả ộ ượ ộ đ nh t đ nh c a l c l ớ ng s n xu t và v i m t ki n trúc th ầ ng t ng
ươ ứ ượ ệ ả ấ ấ ữ ự t ng ng đ c xây d ng trên nh ng quan h s n xu t y”
ể ủ ứ ị ử ấ ộ Khi nghiên c u l ch s phát tri n c a xã h i xu t phát t ừ
ữ ữ ứ ậ ớ ưở ự nh ng nh n th c khác nhau, v i nh ng ý t ng khác nhau mà có s phân
ử ế ữ ủ ộ ị l ch s ti n hóa c a xã h i theo nh ng cách khác nhau.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ơ ử ư ế Đ n c nh tri t gia duy tâm Hêghen(17701831) phân kì
ử ộ ườ ủ ế ờ ờ ươ ị l ch s xã h i loài ng i thành ba th i kì ch y u:Th i kì Ph ng Đông,
ổ ạ ư ờ ờ ộ ưở th i kì c đ i và th i kì Grecmani. Và nh nhà xã h i không t ủ ng c a
ử ạ ộ ố ị Pháp là Phuriê(17721831) chia l ch s xã h i thành b n giai do n: giai
ạ đo n mông
ứ ự ữ ế ể ậ ổ ả D a trên nh ng k t qu nghiên c u lý lu n và t ng th quá
ụ ử ậ ậ ị ệ ủ trình l ch s , các nhà sáng l p ch nghĩa Mác đã v n d ng phép bi n
ậ ể ứ ị ư ứ ể ộ ử ch ng duy v t đ nghiên c u l ch s xã h i, đ a ra quan đi m duy v t v ậ ề
ế ề ử ế ọ ộ ị l ch s và hình thành nên h c thuy t v hình thái kinh t xã h i.
ộ ớ ư ế ế ọ cách là: " Hòn đá H c thuy t hình thái kinh t xã h i v i t
ộ ọ ủ ả t ng" c a xã h i h c Mác Xít nói chung cho phép chúng ta hình dung quá
ể ủ ị ử ự ử ị trình phát tri n c a l ch s là quá trình l ch s t nhiên.
ườ ế ả ộ Loài ng i đã tr i qua năm hình thái kinh t xã h i theo th ứ
ự ộ ộ ủ ữ ế ế ệ t ả hình thái kinht xã h i c ng s n nguyên th y, chi m h u nô l , phong
ư ả ộ ộ ủ ủ ế ả ế ki n, t b n ch nghĩa và hình thái kinh t xã h i c ng s n ch nghĩa.
ử ự ế ộ ờ ị Hình thái kinh t xã h i có tính l ch s , có s ra đ i và di ệ t
ẽ ấ ộ ạ ế ộ ế ộ ậ ộ ớ ơ vong. Ch đ xã h i l c h u s m t đi, ch đ xã h i m i cao h n s ẽ
ế ươ ứ ả ở ỗ ờ thay th nó. Đó là khi ph ấ ng th c s n xu t cũ đã tr nên l ủ i th i, kh ng
ấ ớ ự ượ ẫ ủ ệ ả ả ả ấ ho ng do mâu thu n c a quan h s n xu t v i l c l ng s n xu t.
ự ượ ề ả ậ ủ ả ấ ậ ấ L c l ỗ ng s n xu t là n n t ng v t ch t kĩ thu t c a m i
ể ủ ự ế ộ ỗ hình thài kinh t xã h i. S hình thành và phát tri n c a m i hình thái kinh
ế ự ượ ế ị ự ượ ả ấ t , xét cho cùng do l c l ng s n xu t quy t đ nh. L c l ấ ả ng s n xu t
ộ ố ế ừ ấ ế qua các hình thái kinh t xã h i n i ti p nhau t th p lên cao.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ệ ữ ấ ườ ớ ườ i v i ng i trong quá ệ ả Quan h s n xu t, quan h gi a ng
ệ ơ ả ế ị ữ ả ấ ầ trình s n xu t là nh ng quan h c b n ban đ u và quy t đ nh t ấ ả ọ t c m i
ộ ạ ế ệ ỗ ộ ể ộ quan h xã h i khác. M i hình thái kinh t xã h i l i có m t ki u quan
ấ ủ ươ ấ ị ứ ộ ộ ớ ệ ả h s n xu t c a nó t ng ng v i m t trình đ nh t đ nh c a l c l ủ ự ượ ng
ệ ả ể ấ ấ ẩ ệ ộ ả s n xu t. Quan h s n xu t là m t tiêu chu n khách quan đ phân bi t xã
ể ạ ớ ộ ồ ờ ộ ộ ụ ể h i c th này v i xã h i khác, đ ng th i tiêu bi u cho m t giai đo n phát
ủ ủ ị ấ ị ử ể tri n nh t đ nh c a c a l ch s .
ế ể ủ ắ ạ ậ ọ ộ ọ Xuyên t c, c t xén n i dung h c thuy t đ ph nh n h c
thuy t. ế
ủ ủ ể ể ạ ậ ế Đi n hình c a lo i quan đi m này là quy lý lu n c a Mác thành quy t
ế ớ ế ế ố ế ị ấ ậ ị đ nh lu t kinh t v i nghĩa coi kinh t là y u t duy nh t quy t đ nh s ự
ể ủ ộ ộ ị ỏ ề ậ v n đ ng và phát tri n c a xã h i. Đi u này đã b chính Ăng Ghen bác b
ộ ể ờ ủ ỏ ự ậ ế Dùng chính lý lu n hình thái kinh t xã h i đ bác b s ra đ i c a các
ướ ử ự ủ ằ ộ ớ ị n c xã h i ch nghĩa, cho r ng nó trái v i quá trình l ch s t nhiên
ỗ ự ườ ư ẻ ạ ấ ế ằ r ng cách m ng tháng M i "Đ non"...do ch d a ch a có ''t t y u kinh
ế ộ ư ả ồ ế ủ ủ ế ứ ể t " c đ qua ch đ t ộ ồ b n ch nghĩa r i ti n lên ch nghĩa xã h i r i
ủ ả ậ ộ ố ch nghĩa c ng s n theo đúng quy lu t". Lúc còn s ng Lênin đã bác b ỏ
ẫ ồ ạ ể ế ể ả ế ể ủ quan đi m này, song đ n nay v n t n t ạ i, k c bi n th c a nó là lo i
ế ộ ổ ở ủ ụ ể ằ ộ quan đi m cho r ng ch đ xã h i ch nghĩa s p đ Liên Xô và các
ướ ậ n c Đông Âu là do h t ệ ư ưở t ng MácLênin sai trong đó có"lý lu n hình
ố ớ ướ ế ộ ữ ầ thái kinh t xã h i". Đ i v i n c ta nh ng năm g n đây cũng có m t s ộ ố
ế ươ ự ư ằ ấ ế ể ự ế ọ ý ki n t ng t , cho r ng ta ch a có"t t y u kinh t " đ l a ch n con
ườ ế ộ ư ả ể ỏ ủ ộ đ ng xã h i ch nghĩa và đ b qua ch đ t ủ b n ch nghĩa.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ể ệ ướ ạ ế ể ạ ỏ Bác b gián ti p: Lo i quan đi m này th hi n d i d ng:
ủ ứ ộ ươ ấ ế ị ệ Ch ng minh ch nghĩa xã h i không có t ng lai, t t y u b di t vong.
ủ ư ả ấ ủ ị ồ ạ ử ấ ộ Ch nghĩa t b n là n c thang cao nh t c a l ch s xã h i, nó t n t i vĩnh
vi n.ễ
ế ọ ế ố ế Mu n thay th h c thuy t hình thái kinh t ọ ộ ằ xã h i b ng h c
ể ế ề ế ể ạ ậ thuy t khác. Đi n hình cho lo i quan đi m này là ti p c n theo n n văn
ể ừ ề ệ ế ộ minh. Xã h i phát tri n t n n văn minh nông nghi p đ n văn minh công
ả ủ ệ ế ệ ậ ầ ậ nghi p và văn minh h u công nghi p. Sai l m căn b n c a cách ti p c n
ệ ự ượ ộ ọ ả ấ ể này là "coi trình đ phát tri n khoa h c, công ngh , l c l ng s n xu t là
ấ ỏ ế ị ủ ệ ế ế ố y u t quy t đ nh duy nh t b qua vai trò c a quan h kinh t ấ , giai c p,
ế ộ ị ch đ chính tr ".
ủ ọ ế Qua đó chúng ta rút ra: ý nghĩa c a h c thuy t hình thái kinh
ủ ề ấ ộ ộ ộ ế t xã h i và v n đ quá đ lên ch nghĩa xã h i.
ộ ạ ế ế ọ ồ ố H c thuy t hình thái kinh t xã h i v ch ra ngu n g c,
ủ ự ự ộ ể ộ đ ng l c bên trong c a s phát tri n xã h i, tìm ra nguyên nhân và c s ơ ở
ệ ượ ữ ệ ế ấ ổ ộ ặ ủ ự c a s xu t hi n và bi n đ i nh ng hi n t ơ ở ng xã h i đ t ra c s lý
ộ ọ ậ ọ ọ ự ự lu n cho khoa h c và xã h i h c nâng nó lên thành khoa h c th c s .
ạ ự ế ợ ề ị ử ể ộ ố Ch ng l i quan đi m duy tâm v l ch s , coi xã h i là s k t h p có tính
ự ậ ủ ề ấ ộ ch t máy móc c a nhi u cá nhân và gia đình, coi s v n đ ng và phát
ể ủ ủ ữ ề ầ ộ ố tri n c a xã h i là lý do ý chí c a nh ng nhà c m quy n chi ph i, coi k ỹ
ế ộ ế ị ậ ẩ ộ ấ thu t là cái chung quy t đ nh tính ch t ch đ xã h i, là tiêu chu n khách
ệ ế ộ quan phân bi t các hình thái kinh t xã h i.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ế ế ọ ộ H c thuy t hình thái kinh t xã h i vũ trang cho chúng ta
ươ ọ ể ể ộ ph ứ ự ng pháp khoa h c đ nghiên c u s phát tri n xã h i qua các ch đ ế ộ
ơ ấ ủ ể ế ộ ộ xã h i khác nhau, hi u rõ c c u chung c a hình thái kinh t xã h i và
ố ự ậ ổ ế ữ ậ ộ ộ ể ủ nh ng quy lu t ph bi n tác đ ng, chi ph i s v n đ ng và phát tri n c a
xã h iộ
.
ề ọ ế ế Rõ ràng, h c thuy t Mác v hình thái kinh t ộ ộ xã h i là m t
ạ ủ ộ ướ ự ọ ộ ế ổ thành t u vĩ đ i c a khoa h c xã h i, là m t b c ti n kh ng l ồ
ự ế ạ ọ ị trong l ch s t ử ư ưở t ờ ủ ng nhân lo i. S ra đ i c a h c thuy t này là
ề ị ử ệ ạ ộ ộ ộ ộ m t cu c cách m ng trong toàn b quan ni m v l ch s xã h i.
ộ ố ậ ế ế ọ ớ ề H c thuy t Mác v hình thái kinh t xã h i đ i l p v i
ừ ượ ề ỏ ộ ả ệ quan ni m tr u t ng, duy tâm v xã h i. Nó bác b cách miêu t ộ xã h i
ộ ấ ỉ ở ữ ộ nói chung, m t xã h i c u thành ch b i nh ng con ng ườ ự i t nhiên sinh
ổ ẳ ộ ổ ợ ằ ộ ệ ậ v t. Nó đánh đ h n quan ni m cho r ng xã h i là m t t h p có tính máy
ủ ọ ể ế ộ ổ ợ ể ổ móc, có th bi n đ i tùy ý theo đ m i ki u, m t t ế h p sinh ra và bi n
ẫ ộ hóa m t cách ng u nhiên.
ế ậ ậ ộ ụ Các Mác đã v n d ng lý lu n hình thái kinh t xã h i và
ộ ư ả ạ ộ phân tích xã h i t ể ủ ậ ậ b n, v ch ra các quy lu t v n đ ng và phát tri n c a
ờ ủ ề ự ừ ự ế ơ ộ nó. T đó d báo v s ra đ i c a hình thái kinh t xã h i cao h n là:
ủ ủ ả ấ ạ ộ ộ C ng s n ch nghĩa mà giai đo n th p là ch nghĩa xã h i.
ộ ổ ẫ Trong công cu c đ i m i ớ ở ướ n c ta, chúng ta v n gi ữ ữ v ng
ủ ụ ủ ộ ộ ợ ớ m c tiêu xã h i ch nghĩa. Đi lên ch nghĩa xã h i là phù h p v i xu
ướ ờ ạ ủ ủ ế h ng c a th i đ i,và tuy nhiên chúng ta ti n lên ch nghĩa xã h i t ộ ừ ộ m t
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ế ế ộ ư ả ổ ế ỏ ỏ ả ấ ề n n kinh t ph bi n là s n xu t nh , b qua ch đ t ủ b n ch nghĩa
ề ề ả ả ướ ộ nên ph i tr i qua nhi u khâu trung gian, nhi u b c quá đ . Chúng ta
ả ả ữ ướ ấ ế ể ỏ ượ ph i tr i qua nh ng b c đi t t y u mà không th b qua đ c. Chúng ta
ả ế ừ ề ầ ữ ề ể ế ể ạ ph i k th a và phát tri n đ t o ra nh ng ti n đ c n thi t cho ch ủ
ộ ấ ả ặ ừ ự ượ ấ ế ả nghĩa xã h i trên t t c các m t: t l c l ệ ả ng s n xu t đ n quan h s n
ấ ừ ơ ở ạ ầ ế ế ượ xu t, t c s h t ng đ n ki n trúc th ầ ng t ng.
Ệ Ổ Ớ Ủ Ự Ả Ệ II. S NGHI P Đ I M I C A Đ NG HI N NAY
Ắ Ớ Ạ Ộ G N V I HO T Đ NG NGÂN HÀNG
ự ạ 1. Th c tr ng kinh t ế :
ế ộ ữ ự 1.1 Nh ng thành t u và ti n b
:
ề ế ụ ứ ạ N n kinh t ế ướ n ể c ta ti p t c phát tri n và đ t m c tăng
ưở tr ng khá.
ủ ơ Năm 1997, GDP tăng 9% cao h n bình quân c a năm tr ướ c
là 8,2%. Năm 1999, tăng 4,7% 5%.
ấ ươ ả ộ ố ệ Theo s li u Ban ch p hành Trung ng Đ ng H i ngh ị
ộ ự ủ ế ủ ứ ứ ệ ỉ ề ầ l n th VIII khóa 8 thì m c đ th c hi n các ch tiêu ch y u c a n n
ư kinh t ế ướ n c ta năm 1999 nh sau:
ẩ ả ổ ướ T ng s n ph m trong n c(GDP) tăng 4,7% 5%
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ị ả ệ ấ Giá tr s n xu t nông nghi p tăng 5,2% 5,5%
ả ượ ươ ệ ấ ự ạ S n l ng l ng th c quy thóc đ t 33,8 tri u t n.
ị ả ượ ệ Giá tr s n l ng công nghi p tăng 10,3% 10,5%
ụ ị ị Giá tr các ngành d ch v tăng 3,5% 3,8%
ạ ẩ ấ Kim ng ch xu t kh u tăng 14,3%
ạ L m phát 2%
ộ ớ B i chi ngân sách 4,9%(so v i GDP)
ố ộ ạ ả ộ S h đói nghèo gi m 40 v n h .
ệ ệ ạ ớ ườ T o vi c làm m i cho 1,2 tri u ng i.
ụ ể ổ ậ ố ỉ ọ S t nh hoàn thành ph c p giáo d c ti u h c và xóa mù ch ữ
ỉ là 58/61 t nh.
ứ ư ề ả ề Trong hoàn c nh có nhi u khó khăn và thách th c nh ng n n
ế ẫ ượ ố ưở ặ kinh t v n duy trì đ ộ c t c đ tăng tr ng. M c dù GDP năm 1999 tăng
ớ ố ộ ủ ớ ướ ơ 5% so v i năm 1998 có kém h n so v i t c đ c a các năm tr ư c nh ng
ứ ưở ầ ừ ừ m c tăng tr ng đã nhích d n t ng tháng, t ng quý: Quý I, GDP tăng
ệ ả ấ ặ 4,2% Quý II tăng 4,5% Quý III tăng 5%... làm xu t hi n kh năng ch n
ế ả ả ấ ả ớ ấ ấ đà gi m sút, tuy còn ph i ph n đ u r t cao m i bi n kh năng đó thành
ự ệ hi n th c.
ặ ệ ị ả ệ ấ ớ Đ c bi t giá tr s n xu t nông nghi p tăng 5,2% so v i năm
ứ ượ ụ ố 1998, m c tăng cao nh t t ấ ừ ướ ớ tr c t i nay và v t m c tiêu Qu c h i đ ộ ề
ớ ả ượ ươ ệ ấ ự ả ẳ ị ra. V i s n l ng l ủ ủ ng th c 33,8 tri u t n đ kh ng đ nh kh năng c a
ớ ề ế ấ ớ ớ ố ệ ngành nông nghi p v i n n kinh t qu c dân là r t l n. Cùng v i nông
ủ ả ệ ắ ồ ọ ả ư nghi p tr ng tr t các ngành khác nh chăn nuôi, đánh b t th y s n, h i
ứ ề ưở ổ ị ả s n đ u có m c tăng tr ng khá và n đ nh.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ị ả ệ ề ặ ưở ủ V công nghi p, m c dù ch u nh h ộ ng c a các cu c
ế ớ ủ ả ị ườ ư ự ẹ ị kh ng ho ng trên th gi i, cũng nh khu v c, th tr ầ ng b thu h p, đ u
ứ ả ưở ẫ t ư ướ n ư c ngoài gi m nh ng m c tăng tr ỳ ng v n duy tr trên 10%, đó là
ộ ự ố ắ ớ ủ ệ ấ ả ẩ m t s c g ng l n c a toán ngành công nghi p. Nh t là s n ph m quan
ầ ớ ị ườ ọ ạ ưở ớ tr ng có nhu c u l n và th tr ứ ng đ t m c tăng tr ng khá so v i năm
ệ ầ ặ 1998: D u thô tăng 20,5%, đi n tăng 8,2%, thép tăng 11,8%, may m c tăng
ạ ơ ộ 12%, xe đ p tăng 16,3%, đ ng c Diêzen tăng 31%...
ố ế ượ ỳ ạ ệ ề Các cân đ i kinh t vĩ mô đ c duy tr t o đi u ki n cho
phát tri n.ể
ố ộ ưở ế ấ ạ ẩ T c đ tăng tr ự ế ơ ng xu t kh u cao h n k ho ch d ki n,
ệ ể ẹ ậ ẩ thu h p đáng k chênh l ch xút nh p kh u.
ố ả ề ệ ả Trong đi u ki n, b i c nh kinh t ế ế ớ th gi i gi m sút, th ị
ườ ụ ị ẹ ặ ạ ả ầ tr ư ế ng tiêu th b thu h p, giá h u h t các m t hàng gi m m nh nh ng
ẩ ả ướ ậ ạ ạ ỷ ấ ổ t ng kim ng ch xu t nh p kh u c n ẫ c năm 1999 v n đ t 10,7 t USD,
ượ ự ế ớ ế ầ ạ v t hai l n so v i k ho ch d ki n.
ẩ ả ạ ấ ạ ỷ Kim ng ch xu t kh u c năm đ t 11,3 t ả USD gi m 2% so
ứ ệ ậ ả ằ ớ v i năm 1998 làm cho m c nh p siêu kho ng 600 tri u USD, b ng 5,6%
ứ ề ạ ấ ẩ ấ ấ ớ so v i kim ng ch xu t kh u. Đây là m c th p nh t trong nhi u năm qua,
ố ế ả ờ ượ ả ệ ộ nh có cán cân thanh toán qu c t c năm có đ c c i thi n, b i thu khá
ự ữ làm cho d tr ngo i t ạ ệ ượ đ c tăng lên.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ố ả ầ ư ướ ả ậ Trong b i c nh đ u t n ả ủ c ngoài gi m do h u qu c a
ủ ế ế ớ ự ả kh ng ho ng kinh t , tài chính trong khu v c và trên th gi i, v i t ớ ư
ưở ỉ ạ ủ ầ ị t ộ ế ng ch đ o c a TW4 và ngh quy t TW6 l n 1, chúng ta đã có m t
ướ ộ ự ệ ể ế ắ ộ ổ b ầ c ti n trong vi c phát huy n i l c đ bù đ p và b xung m t ph n
ầ ư ụ ế ầ ư ự ủ ể thi u h t cho đ u t ự ả phát tri n do s gi m sút c a đ u t tr c ti p t ế ừ
ướ n c ngoài.
ấ ổ ơ ộ ầ ư ộ Đánh giá s b cho th y t ng đ u t ạ xã h i năm 1999 đ t
ộ ự ố ắ ớ ớ ỉ ổ 105 ngàn t (tăng 9% so v i năm 1998), đây là m t s c g ng l n. Nét n i
ầ ư ự ế ừ ướ ố ả ừ ậ b t là trong khi v n đ u t tr c ti p t n c ngoài gi m t 24,3 ngàn t ỉ
ư ố ố ổ ầ ỉ ồ (năm 1998) xu ng còn 18,8 ngàn t đ ng (năm 1999) nh ng t ng v n đ u
ư ề ể ẫ t phát tri n v n tăng 9%. Đi u đó nói lên t ư ưở t ộ ự ủ ng phát huy n i l c c a
ế ị ươ ướ ầ ộ ố các Ngh quy t Trung ng b c đ u đi vào cu c s ng.
ầ ư ồ ố ể ộ ượ ậ Ngu n v n đ u t phát tri n xã h i đã đ ầ c t p trung đ u
ư ệ ề ơ ế ể t nhi u h n cho nông nghi p và kinh t nông thôn, phát tri n công
ế ế ự ệ ệ ố nghi p ch bi n và các ngành công nghi p then ch t, xây d ng c s h ơ ở ạ
ụ ư ệ ệ ọ ế ầ t ng, giao thông, b u đi n, giáo d c, khoa h c công ngh , y t , văn hóa...
ạ ự ố ắ ề ệ Thu ngân sách có nhi u c g ng đ t d toán năm. Vi c
ụ ư ầ ầ ế thông qua và đ a vào áp d ng l n đ u tiên ở ướ n ộ c ta thu V.A.T là m t
ớ ướ ầ ự ở ộ ố ự ế ố ắ c g ng l n, b ể c đ u có s chuy n bi n tích c c ự ả m t s lĩnh v c s n
ấ xu t, kinh doanh.
ứ ặ ướ ư ậ Nh v y, m c dù đ ng tr ả c hoàn c nh kinh t ế ế ớ th gi i
ủ ả ả ự ư ề gi m sút, kh ng ho ng kinh t ế ế ớ th gi i và khu v c, nh ng n n kinh t ế
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ướ ơ ả ự ể ầ n ộ ố ổ ắ c ta c b n có s phát tri n và đ i s c, góp ph n nâng cao cu c s ng
ườ ủ ầ ổ ộ ọ ị ủ c a ng ự i dân, n đ nh xã h i. Thành t u đó là ph n góp c a m i ng ườ i
ủ ự ả ấ ạ ả ộ ề ọ dân lao đ ng, công nhân s n xu t và s lãnh đ o tài tình c a Đ ng v m i
ặ ủ ộ m t c a xã h i.
ặ ế ồ ạ ữ 1.2 .Nh ng m t y u kémvà t n t i:
ặ ượ ự ổ ố ả ị M c dù duy trì đ ứ ạ c s n đ nh trong b i c nh ph c t p,
ế ế ố ữ ộ ạ song tình hình kinh t ứ ự xã h i còn ch a đ ng nh ng y u t đáng lo ng i.
ộ ị ưở ế ở ứ ấ ừ Nh p đ tăng tr ng kinh t m c th p t ế năm 1990 đ n
ụ ể ạ nay, c th : Giai đo n 19911995 GDP tăng 8,2%, năm 1996 tăng 9,3%,
ỉ năm 1997 tăng 8,2%, năm 1998 tăng 5,8%, năm 1999 GDP ch tăng 4,7%
ộ ả ả ẫ ậ ị ạ ặ 5% và v n trên đà gi m sút, m c dù nh p đ gi m sút có ch m l ế i. N u
ụ ồ ủ ạ ệ ặ ả ộ ị không có bi n pháp đ m nh “ch n đà suy gi m và ph c h i nh p đ tăng
ưở ạ ượ ả ụ ữ tr ng” cao thì khó có kh năng đ t đ ế c nh ng m c tiêu chính sách đ n
ơ ả ế ướ ướ ệ ầ năm 2020 là c b n bi n n c ta thành n ấ c công nghi p và g n đây nh t
ế ỉ là các ch tiêu kinh t năm 2000.
ứ ả ầ ấ ườ ấ ớ M c s n xu t bình quân đ u ng i còn th p so v i các
ướ ế ớ ụ ẩ ả n ự c trong khu v c và trên th gi i, s n ph m làm ra khó tiêu th do th ị
ườ ẹ tr ư ắ ị ng ngày càng thu h p và càng khó tính trong khi chúng ta ch a b t k p
ượ ớ ờ ượ đ c v i th i th ng.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ớ ượ ệ ầ ư ể Các bi n pháp kích c u m i đ c tri n khai ch a phát
ượ ị ườ ư ụ ố ộ huy đ c tác d ng nh mong mu n làm cho th tr ộ ng kém sôi đ ng, m t
ư ừ ẩ ẫ ồ ọ ố ả s s n ph m v n còn t n đ ng, d th a.
ố ộ ự ị ậ ụ Khu v c d ch v tăng quá quá ch m, t c đ tăng tr ưở ng
ớ ố ỉ ạ ề ế ạ ấ ơ ộ ch đ t 3,53,8% (k ho ch đ ra là 45%) th p h n so v i t c đ tăng
ưở ướ ươ ỉ ọ ế ệ tr ng năm tr c là 6%. Ngành th ng nghi p chi m t tr ng cao thong
ụ ư ự ị ỉ ạ ứ ưở ướ lĩnh v c d ch v nh ng ch đ t m c tăng tr ng d i 2%.
ố ộ ỉ ọ ầ ư ố ộ T c đ tăng t tr ng v n đ u t toàn xã h i đang có xu
ướ ả ầ ừ ố h ng gi m d n: t 28%GDP (năm 1997) xu ng còn 26,7% (năm1998) và
ầ ư ự ủ ố ướ 26,3% (năm 1999). V n đ u t ế tr c ti p c a n ế ụ ẫ c ngoài v n ti p t c
ế ề ạ ả ượ ụ ẽ ả ắ ưở gi m m nh. Đi u này n u không đ c kh c ph c s nh h ự ế ng tr c ti p
ưở ế ở ữ ế ỷ ế ố ộ đ n t c đ tăng tr ng kinh t ầ nh ng năm đ u th k XXI.
ỉ ố ế ả ạ ẫ Ch s giá tiêu dùng gi m m nh d n đ n hàng hóa ứ
ị ườ ơ ộ ộ ườ ầ ư ọ đ ng, th tr ng kém sôi đ ng, c h i và môi tr ng đ u t ấ còn b p bênh.
ỉ ệ ợ ệ ố ụ ạ ượ ớ ạ T l n quá h n trong h th ng tín d ng v t quá gi ứ i h n an tòan (m c
ư ệ ớ ố ợ ạ an toàn là 5%, nh ng hi n nay đã lên t i 14%). Trong s n quá h n thì
ề ứ ụ ấ ợ trên 7% là n khó đòi. Đây là v n đ b c xúc trong ngành tín d ngngân
hàng.
ộ ấ ề ượ ộ M t v n đ đ ạ c toàn xã h i quan tâm đó là tình tr ng
ệ ở ệ ệ ấ ấ ẫ ớ ộ ề ệ ạ th t nghi p. Hi n nay th t nghi p Hà N i đã d n t i nhi u t n n xã
ỷ ệ ấ ớ ố ồ ộ h i vì t ệ th t nghi p đã lên t l ặ i 10%, Thành ph H Chí Minh 7%. Đ c
ố ờ ớ ượ ử ụ ả ộ bi ệ ở t nông thôn s th i gian lao đ ng m i đ c s d ng kho ng 70%.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ở ự ể : ộ ố ấ ề ả * M t s v n đ c n tr s phát tri n
ề ấ ượ ấ ứ ạ ệ ả V n đ ch t l ấ ng, hi u qu và s c c nh tranh th p
ồ ạ ớ ấ ượ ẫ v n là t n t ấ ủ ề i l n nh t c a n n kinh t ế ướ n ề c ta, v n đ này đã đ ộ c h i
ị ươ ỉ ngh trung ể ng khóa VIII ch ra song trong hai năm qua không có chuy n
ệ ả ự ế ệ ể ấ ậ ấ ấ bi n tích c c. Bi u hi n rõ nét nh t là chi phí v t ch t trong vi c s n xu t
ề ướ ụ ả kinh doanh có chi u h ng tăng ấ ậ cao và khó tiêu th . Chi phí s n xu t v t
ấ ộ ế ị ả ế ả ch t toàn b các ngành kinh t ấ chi m kho ng 48% trong giá tr s n xu t
năm 1998 và tăng lên 50% trong năm 1999.
ủ ề ứ ạ S c c nh tranh c a n n kinh t ế ướ n c ta đã th p l ấ ạ i
ề ấ ơ ế ị ự ủ ả càng th p h n khi các n n kinh t b kh ng ho ng trong khu v c đang có
ể ổ ỗ ụ ồ ệ ề ấ d u hi u ph c h i. Đi u này chúng ta không th đ l ả i cho các ngành s n
ể ủ ế ấ ạ ầ ế ấ ộ ộ xu t kinh doanh vì trình đ phát tri n c a k t c u h t ng kinh t xã h i:
ướ ườ ế ả ễ ấ ệ Đi n, n c, đ ng, b n c ng, vi n thông... ở ướ n c ta còn th p.
ơ ấ ế ư ể ậ ị C c u kinh t chuy n d ch còn ch m nên ch a phát
ượ ồ ự ầ ế ừ ừ huy đ c ngu n l c các thành ph n kinh t trong t ng ngành và t ng vùng
ặ ệ ế ướ ỉ ể ể đ phát tri n. Đ c bi ự t khu v c kinh t Nhà n c: Ch có 21% các doanh
ự ệ ệ ệ ậ ả ổ ầ ơ ị nghi p, th m chí 1520% có nguy c b phá s n. Vi c th c hi n c ph n
ệ ế ệ ắ ổ ớ ướ hóa và các b n pháp s p x p đ i m i doanh nghi p nhà n ề c còn nhi u
ế ạ h n ch .
ướ ạ Ngân sách Nhà n ẳ c luôn trong tình tr ng căng th ng
ế ả ả ệ ấ ỏ ở b i vì quy mô kinh t còn quá nh bé, hi u qu s n xu t kinh doanh còn
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ỷ ệ ấ ẫ ớ ớ ầ ư ể ấ th p, t th t thu l n d n t l i chi đ u t ủ ế phát tri n ngân sách ch y u
ả ự ồ ướ ướ còn ph i d a vào ngu n vay trong n c và n c ngoài.
ấ ượ ồ ạ ớ ả ụ Ch t l ấ ng tín d ng th p cũng là t n t i l n c n tr ở
ề ữ ủ ề ể ạ ợ ơ phát tri n b n v ng c a n n kinh t ế ướ n c ta. N quá h n cao h n m c d ứ ự
ứ ự ế ế ố ki n (5% m c d ki n). Gây khó khăn cho ngân sách qu c gia.
ủ ươ ệ ơ ế ị ườ ự Chúng ta ch tr ng th c hi n c ch th tr ng có s ự
ả ướ ế ố ủ ư ế ủ qu n lý c a Nhà n c, nh ng đ n nay các y u t c a kinh t ế ị ườ ng th tr
ư ồ ộ ườ ạ ẳ ợ ch a hình thành đ ng b , môi tr ư ng h p tác, c nh tranh bình đ ng ch a
ượ ạ ậ ủ ủ ể ế ầ ả đ c t o l p đ y đ . Trong chính sách, th ch qu n lý c a Nhà n ướ c
ồ ạ ứ ề ấ ẫ ặ ơ còn t n t i nhi u hình th c hành chích bao c p, v n mang n ng c ch ế
ủ ụ ư ế ắ ớ ạ ề "Xin cho", g n v i th t c phi n hà thi u tính công khai, nh ng l i có
ề ả ặ ỏ nhi u m t buông l ng qu n lý, không gi ữ ượ đ c tr t t ậ ự ỷ ươ k c ng. Tình
ế ậ ụ ớ ế hình đó khi n cho kinh t ặ v n hành tr c tr c, không ăn kh p...
ữ ừ ấ ậ ị T nh ng nh n đ nh và đánh giá y ta đi tìm nguyên
ự ủ ắ ợ ặ ồ ạ ư ữ nhân c a thành t u th ng l i cũng nh nh ng m t t n t ế i và y u kém.
1.3 . Đánh giá chung nguyên nhân
ự ệ ế ạ Đánh giá khái quát tình hình th c hi n k ho ch kinh t ế
ậ ủ ộ ế ộ ị ươ xã h i năm 1999 k t lu n c a h i ngh Trung ng 8 ghi rõ:
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ụ ự ể ệ ệ Trong quá trình th c hi n nhi m v phát tri n kinh t ế
ế ầ ộ ị ươ ươ xã h i năm 1999 theo tinh th n ngh quy t Trung ng 4, Trung ng 6
ủ ế ầ ặ ặ ả ộ ị ị (l n 1) và ngh quy t 06 c a B chính tr , m c dù g p ph i khó khăn và
ứ ạ ủ ứ ữ ễ ế ớ thách th c to l n do nh ng di n bi n ph c t p c a tình hình th gi ế ớ i
ượ ố ộ ưở ẫ chúng ta v n duy trì đ c t c đ tăng tr ả ng kho ng 5%.
ố ệ ị ằ ủ ễ ố Theo s li u th ng kê c a bá Nguy n Th H ng Đăng
ả ạ ộ trên t p chí C ng s n 2/2000.
ả ế ệ ớ Hàng năm chúng ta gi i quy t vi c làm m i cho 1,2
ườ ộ ộ ệ 1,3 tri u ng ề i lao đ ng có trình đ ngh .
ệ ạ ộ ờ ố ậ ủ Đ i s ng c a tuy t đ i b ph n nhân dân đ ượ ả c c i
ỉ ệ ệ ệ ả ướ ả ừ thi n rõ r t. T l đói nghèo c n c đã gi m t ố 20,3%(năm 1995) xu ng
14% (1999).
ả ộ ổ ỗ Bình quân m i năm gi m 300 ngàn h (2% t ng s h ố ộ
ườ ứ ố ặ ằ ơ đói nghèo) 805 ng ứ i có công đã có m c s ng b ng ho c cao h n m c
ủ ư ườ ố s ng trung bình c a dân c cùng xã, ph ơ ư ng n i c trú.
ể ạ ượ ữ ự Đ đ t đ ự ỗ ự c nh ng thành t u đó là do: S n l c,
ự ố ắ ủ ủ ế ả quy t tâm cao c a toàn dân, toàn Đ ng, s c g ng c a các ngành, các
ự ế ệ ị ươ ế ươ ấ c p th c hi n Ngh quy t Trung ị ng 4, và Ngh quy t Trung ng 6
ầ (l n 1).
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ậ ơ ượ ộ ồ ế C ch , chính sách, pháp lu t đã đ c đ ng b hóa
ộ ướ ỉ ạ ủ ủ ề thêm m t b ỉ c. Công tác ch đ o, đi u ch nh c a Chính ph , các ngành,
ữ ế ế ấ ấ ộ ộ ờ ườ ị các c p có ti n b . Bám sát k p th i nh ng bi n đ ng b t th ng trong
ế tình hình kinh t ộ xã h i.
ộ ố ặ ồ ạ ế ả ướ M t s m t t n t ủ i và y u kém c a Đ ng Nhà n c ta
ấ ừ xu t phát t các nguyên nhân sau:
ố ắ ư ự ế ề Công tác d báo có c g ng nh ng cũng có nhi u thi u sót
ơ ấ ầ ư ữ ế ẫ ộ là m t trong nh ng nguyên nhân d n đ n c c u đ u t ả ệ kém hi u qu .
ự ự ể ặ ọ ồ Khó khăn ngày càng t n đ ng là áp l c đè n ng lên s phát tri n.
ơ ế ượ Các chính sách, c ch đ ự ự ồ ư c ban hành ch a th c s đ ng
ự ự ệ ớ ườ ố ế ừ ậ ễ ộ ợ b , h p v i th c ti n và th c hi n các đ ng l i kinh t v a ch m và
ế ế ơ ố ừ v a không đ n n i, đ n ch n.
ư ấ ị ườ ậ ứ ẹ ị Thu nh p dân c th p, th tr ng b thu h p, nên s c mua
ị ườ ụ ệ ấ ả ả ị ế ị ạ b h n ch , giá th tr ệ ấ ng gi m liên t c, s n xu t có d u hi u b đình tr ,
ự ể ồ hàng t n kho tăng nên kìm hãm s phát tri n.
ệ ướ ế ậ Các doang nghi p trong n ể c ch m chuy n bi n, không
ấ ớ ế ả ị ườ ừ ế ẫ ả ắ g n k t s n xu t v i th tr ạ ẩ ng trong t ng s n ph m, d n đ n tình tr ng
ầ ư ề ả ẩ ướ ự ả ể ấ nhi u s n ph m đ u t theo h ng phát tri n năng l c s n xu t không
ớ ầ ủ ả ẩ ứ ừ ồ ệ ạ chú ý t i đ u ra c a s n ph m, gây th a, t n kho, thi ả ủ t h i tài s n c a
ướ ệ Nhà n c và doanh nghi p.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ể ủ ấ ướ ư ủ ứ ề ỉ ồ ự Ngu n l c phát tri n c a đ t n c ch a đ s c đi u ch nh
ế ướ ợ ế ề ơ ấ c c u n n kinh t theo h ng phát huy l i th trong ngành, vùng.
ư ấ ộ ố Huy đ ng v n trong dân c còn th p nên d tr ti n t ự ữ ề ệ
ư ư ụ ượ ữ ề trong tín d ng ngân hàng ch a cao, ch a phát huy đ ự c nh ng ti m l c
kinh t .ế
ề ả ố ồ ộ ề Cu i cùng là b máy qu n lý đi u hành còn c ng k nh
ự ứ ặ ợ ố ả ữ ế ệ trùng l p ch c năng. S ph i h p gi i quy t các công vi c gi a các
ư ư ẽ ệ ấ ặ ư ngành, các c p ch a ch t ch . Phân công công vi c ch a rõ ràng, ch a
ả ậ ấ ạ ừ ề ế ố ả đ m b o t p trung th ng nh t l ủ i v a thi u dân ch trong đi u hành nên
ủ ươ ế ị ắ ứ ề gây nhi u ch tr ng, quy t đ nh đúng đ n không đ ượ ổ c t ể ch c tri n
ệ ả ờ ị khai k p th i nên hi u qu kém.
ự ứ ạ ế ệ Trên đây ta đã nghiên c u th c tr ng kinh t Vi t Nam
ớ ặ ữ ổ ệ trong nh ng năm đ i m i đ c bi ấ t là năm 19981999 là hai năm đánh d u
ướ ế ủ ế ỷ ữ ị ữ nh ng b ặ c ngo t kinh t ở ầ c a th k XX m đ u cho nh ng đ nh h ướ ng
ế ươ ạ ượ ự ữ ớ ổ kinh t trong t ng lai. V i nh ng thành t u đã đ t đ ồ c là ngu n c vũ
ệ ư ữ ế ể ấ ộ khích l ế cho các c p, các ngành đ cùng nhau ti n b . Nh ng nh ng y u
ồ ạ ả ượ ữ ầ ầ ọ kém và t n t i cũng là nh ng bài h c đ y ý nghĩa c n ph i đ c nghiên
ộ ộ ướ ị ứ ạ c u l ị i m t cách hòan th ên b máy Nhà n ữ c và sau n a là đ nh h ướ ng
ườ ố ả ấ ướ ể ế ằ ướ ỏ đ ng l i phát tri n cu đ t n c nh m bi n n c ta thoát kh i đói
ộ ướ ạ ậ ở ệ ể ể nghèo, l c h u, tr thành m t n ớ c công nghi p đ có th "sánh vai" v i
ườ ệ ủ ư ạ ố ồ ữ nh ng c ng qu c năm châu nh ý nguy n c a Bác H vĩ đ i.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ề ề ệ ữ ớ ữ ả V i nh ng tiên đ ti n l đó Đ ng ta có nh ng chính sách,
ủ ươ ấ ướ ể ể ờ ổ ớ ch tr ng gì đ phát tri n đ t n c trong th i kì đ i m i ?
ủ ươ ữ ộ ớ ủ ả M t trong nh ng chính sách và ch tr ng l n c a Đ ng,
ướ ế ụ ứ ủ c a Nhà n c là: ta ti p t c nghiên c u:
ườ ố ả 2.Đ ng l ạ ủ i lãnh đ o c a Đ ng.
ủ ươ ớ ấ ượ ệ ả V i ch tr ng "''Nâng cao ch t l ạ ng và hi u qu ho t
ủ ệ ố ụ ả ộ đ ng c a h th ng ngân hàng ở ướ n ạ ậ c ta'', Đ ng ta đã v n d ng linh ho t
ự ế ễ ế ằ ậ ộ ọ h c thuy t hình thái kinh t xã h i vào th c ti n và lý lu n nh m phát
ể ề tri n n n kinh t ế ướ n c ta.
ổ ớ ơ ế ả 2.1 Đ i m i c ch qu n lý kinh t ế ở ệ vi t nam
ữ ượ ủ ơ ế ể ầ ả Nh ng nh c đi m và sai l m c a c ch qu n lý kinh t ế
ế ậ ậ ượ ả ướ theo mô hình kinh t hóa t p trung th t ra đã đ c Đ ng và Nhà n c ta
ệ ừ ừ ứ ộ ị phát hi n t lâu. Ngay t ầ 1972 H i ngh TW L n th 20( khóa III )đã d ề
ỏ ố ả ấ ặ ra “Xóa b l i qu n lý hành chính cung c p”. Đ c bi ệ ừ t t ố sau khi th ng
ấ ấ ướ ặ ơ ủ ữ ồ ố nh t đ t n c, nh ng ý đ ch quan , duy ý chí , mu n áp đ t c ch ế
ả ướ ậ ả ấ ặ qu n lý t p trung quan liêu bao c p trên c n ữ c đã g p không ít nh ng
ả ừ ơ ở ị ươ ấ ở ề ỉ ph n ánh t c s ,đ a ph ng , nh t là ấ các t nh mi n Nam. Các c p
ạ ủ ả ướ ả lãnh đ o c a Đ ng và nhà n ứ c, các nhà nghiên c u và qu lý kinh t ế ề đ u
ứ ượ ằ ề ậ ố ộ ờ nh n th c đ c r ng trong su t m t th i gian quá dài chúng ta đi u hành
ế ỉ ằ ữ ệ ệ ằ ằ ề n n kinh t ữ ch b ng nh ng m nh l nh hành chính ,b ng b ng nh ng
ế ủ ủ ế ủ ả ầ ọ ị ậ Ngh quy t c a Đ ng là ch y u mà không coi tr ng đ y đ các quy lu t
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ẹ ợ ế ệ ị ườ khách quan, coi nh l i ích kinh t , quan h th tr ệ ng, quan h hàng hóa
ề ệ ừ ấ ấ ấ ti n t . Chúng ta t lâu cũng đã nhìn th y tính ch t bao c p tràn lan trong
ế ế ầ ự ạ ậ ơ ả ơ ế c ch qu n lý kinh t k ho ch hóa t p trung, đ n thu n d a vào ch đ ế ộ
ạ ế ả ạ ộ ấ c p phát và giao n p, h ch toán kinh t ỉ ch là gi ứ t o hình th c chính vì
ơ ở ở ụ ộ ế ị ậ v y mà các c s kinh doanh luôn trong tình th b gò bó, th đ ng và ỷ
ạ ấ ế ộ ự ế ớ ấ ộ l i m t h t đ ng l c kinh t , không quan tâm t ấ i năng su t lao đ ng, ch t
ượ ệ ả ẩ ả ế ậ ơ l ng s n ph m và hi u qu kinh t ỏ . Chính vì v y đ i m í chính sách
ộ ế ố ấ ế ầ ớ ượ ự ệ kinh t ế ở ệ vi t nam là m t y u t c p thi t c n s m đ c th c hi n.
ổ ớ ả ế ấ ế 2.2. Đ i m i qu n lý kinh t t y u ph i đ i m i h ả ổ ớ ệ t
ề ệ ố ụ th ng ti n t , tín d ng ngân hàng
ề ế ệ ự ề ạ ấ N n kinh t hi n đ i th c ch t là n n kinh t ế ề ệ ti n t
ế ượ ề ệ ữ ứ ộ ề n n kinh t đã đ c ti n t hóa cao đ . Nh ng công trình nghiên c u v ề
ướ ự ữ ệ ầ ớ các n ể c công nghi p m i trong khu v c trong nh ng năm g n đây đ đi
ộ ế ề ậ ấ ế ượ ề ệ ố ế đ n m t k t lu n th ng nh t là n n kinh t nào đ c ti n t hóa cao thì
ế ề ệ ưở ố ề n n kinh t đó có đi u ki n tăng tr ng t ấ t nh t.
ề ể N n kinh t ế ướ n ổ c ta đang trong quá trình chuy n đ i
ề ự ấ ộ ộ ề sang m t n n kinh t ế ị ườ th tr ng v th c ch t cũng là m t quá trình ti n t ề ệ
ủ ấ ướ ọ ạ ộ hóa m i ho t đ ng c a đ t n c.
ơ ế ả ậ Trong c ch qu n lý hành chính t p trung quan liêu bao
ạ ộ ư ư ệ ế ạ ầ ơ ấ c p nh văn ki n đ i h i VI đã v ch rõ: “ C ch đó ch a chú ý đ y đ ủ
ề ệ ệ ệ ả ả ế đ n quan h hàng hóa ti n t và hi u qu kinh t ế ẫ ớ , d n t i cách qu n lý
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ế ộ ấ ế ạ ộ ệ ệ và k ho ch hóa thông qua ch đ c p phát và giao n p theo quan h hi n
ơ ế ủ ế ể ệ ấ ậ v t là ch y u”. C ch bao c p ấ ở ướ n c ta th hi n qua bao c p qua giá,
ế ộ ươ ấ ế ộ ấ ệ ậ ấ ố bao c p qua ch đ l ng hi n v t, bao c p qua ch đ c p phát v n, k ể
ấ ấ ụ ấ ớ ả ố c v n tín d ng ngân hàng v i lãi su t r t th p.
ộ ơ ế ư ậ ả ọ ộ Rõ ràng là trong m t c ch qu n lý nh v y m i đ ng
ế ề ị ệ ạ ộ ế ể ề ế ự l c kinh t đ u b tri t tiêu, các ho t đ ng kinh t không th đi u ti t và
ể ượ ạ ộ ị ệ ệ ả ki m soát đ c, tính năng đ ng và sáng t o b tê li t, và hi u qu kinh t ế
ậ ự ấ ệ ượ ọ ự ố th t s th p kém, m i hi n t ộ ề ng tiêu c c và r i ren trong xã h i đ u
ừ ề ệ ệ ề ệ phát sinh t đó. Quan h hàng hóa ti n t ơ trong đi u ki n đó, dù có kh i
ạ ằ ệ ệ ể ậ d y và áp đ t b ng m nh l nh hành chính cũng không th nào phát huy
ượ ệ ả đ c hi u qu .
ớ ơ ế ư ậ ề ả ạ ổ ị Nh v y, quá trình đ i m i c ch qu n lý đã t o đi u k ên cho quan h ệ
ớ ệ ố ể ạ ề ệ ổ hàng hóa phát sinh và phát tri n t o quá trình đ i m i h th ng ti n t ,tín
ư ớ ệ ố ề ệ ổ Nh ng ng ượ ạ c l i quá trình đ i m i h th ng ti n t , tín ụ d ng, ngân hàng.
ạ ế ỡ ố ớ ụ d ng, ngân hàng l i đóng vai trò “bà đ ” trong ti n trình đ i m i kinh t ế .
ề ệ ậ ế ủ ệ c a ta hi n nay, Chính vì v y, trong đi u ki n kinh t
ư ề ả ị ở ế ủ nh trong nhi u Ngh quy t c a Đ ng đã đánh giá, còn ạ trong tình tr ng
ơ ế ị ườ ở ạ ắ phân tán, chia c t, c ch th tr ng đang ổ ơ d ng hoang s , quá trình đ i
ớ ế ả ế ộ ờ ươ ố m i kinh t còn ph i ti n hành trong m t th i gian t ng đ i dài m i tr ớ ở
ươ ớ ệ ố ề ệ ố ổ ỉ nên t ng đ i hoàn ch nh, quá trình đ i m i h th ng ti n t ụ tín d ng,
ấ ế ả ượ ư ộ ọ ngân hàng nh t thi t ph i đ c coi nh m t khâu quan tr ng và có ý nghĩa
ế ế ế ị ạ ả ộ ổ ớ ơ quy t đ nh trong công cu c đ i m i c ch k ho ch và qu n lý kinh t ế
ự ự ệ ạ ả ộ ẩ trong giai đo n hi n nay. Ngân hàng ph i th c s là m t tác nhân thúc đ y
ệ ơ ế ị ườ ẽ ạ ề ậ ộ m nh m quá trình hoàn thi n c ch th tr ng h i nh p vào n n kinh t ế
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ế ớ ự ỡ ủ ế ự ự ổ ớ khu v c và trên th gi i, th c s là “bà đ ” c a ti n trình đ i m i kinh t ế
ị ướ ề ả ữ theo nh ng đ nh h ng mà Đ ng đã đ ra.
ế ụ ổ ớ ệ ố ấ ỉ 2.3. Ti p t c đ i m i và ch n ch nh h th ng ngân hàng
ệ ạ ỉ ệ ố ụ ấ Trong nhi m v ch n ch nh và lành m nh hóa h th ng
ệ ệ ế ạ ớ ơ ngân hàng, cùng v i vi c xúc ti n m nh h n các bi n pháp theo ch ươ ng
ầ ả ế ấ ề ứ ỉ ệ ệ ề trình đã đ ra, c n gi quy t v n đ b c xúc hi n nay là t l ủ quá cao c a
ắ ứ ọ ạ ộ ụ ạ ố ợ n quá h n đang gây ách t c, đ ng v n trong ho t đ ng tín d ng. Gi ả i
ớ ơ ơ ả ế ấ ổ ỏ ồ ờ pháp c b n và lâu dài là đ i m i c ch lãi su t, đ ng th i đòi h i các
ệ ợ ế ả ấ ả doanh nghi p ph i làm ăn có lãi, tr ả ượ đ c n , n u m t kh năng thanh
ể ả ớ ụ ệ ậ ả ướ tóan thì áp d ng lu t phá s n, k c v i doanh nghi p nhà n c. H ệ
ố ươ ạ ạ th ng ngân hàng th ng m i mà h t nhân là các ngân hàng ph i đ ả ượ c
ấ ổ ứ ạ ể ự ệ ả ầ ỉ ch n ch nh và t ch c l ệ i đ kinh doanh có hi u qu , th c hi n đ y đ ủ
ề ự ủ ự ạ ộ ụ ệ ấ ị quy n t ch , t ứ ch u trách nhi m trong ho t đ ng tín d ng, ch m d t
ệ ươ ệ ạ vi c ngân hàng th ng m i cho vay cho vay theo l nh hành chính. Chính
ể ỗ ợ ệ ủ ạ ồ ố ả ế ạ ợ ph t o ngu n v n đ h tr vi c gi ả i quy t các kho n n quá h n, có
ế ử ị ế ợ ồ ế ấ ờ ả ơ c ch x lý tài s n th ch p b xi ự ể t n đ ng th i tri n khai xây d ng
ơ ở ể ớ ạ ấ ỷ ệ ợ ợ ạ công ty mua bán n , t o c s đ s m h th p t ố ạ n quá h n xu ng l
ớ ạ ố ượ gi i h n cho phép, tăng kh i l ố ng và vòng quay v n qua ngân hàng.
ự 2.4.Xây d ng chi n l ế ượ ả ổ ệ ố c c i t h th ng ngân hàng.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ộ ả ổ ể ượ ề ả Đ công cu c c i t thu đ ế c nhi u k t qu mong
ỉ ự ả ổ ệ ỏ ố ộ ệ ố mu n đòi h i không ch th c hi n c i t toàn b h th ng tài chính nói
ả ả ổ ạ ộ ủ ẻ chung mà còn ph i c i t ho t đ ng c a các ngân hàng riêng l .
2.4.1.Đánh giá:
ế ượ ự ộ ạ ộ ị ể Đ xây d ng m t chi n l c ho t đ ng và xác đ nh
ạ ượ ụ ằ ủ ụ ạ ị công c nh m đ t đ c các m c tiêu c a nó, các nhà ho ch đ nh chính
ạ ộ ủ ệ ề ầ ả sách c n ph i đánh giá đi u k n tài chính và ho t đ ng c a các ngân hàng
ẻ ệ ố ữ ề ấ riêng l và nh ng v n đ trong h th ng ngân hàng nói chung. Trong đánh
ể ư ứ ữ ạ ầ ả giá c n phân lo i các ngân hàng có kh năng đ ng v ng, có th đ a vào
ươ ả ổ ữ ứ ữ ả ầ ch ng trình c i t và nh ng ngân hàng không đ ng v ng c n ph i đóng
c a. ử
ổ ệ ạ t h i: 2.4.2.Phân b thi
ả ệ ạ ủ ữ ạ Các kho n thi ầ ỡ ợ t h i c a các ngân hàng v n trong nh ng giai đo n đ u
ổ ộ ằ ủ c a quá trình c i t ả ổ ầ ượ c n đ ế c phân b m t cách rõ ràng và công b ng đ n
ệ ạ ướ ứ ể ả ả ượ ắ m c có th . Các kho n th t h i tr c tiên ph i đ ằ c bù đ p b ng v n t ố ự
ơ ả ủ ể ể ộ ố ớ ủ có đ có th nâng cao đ ng c b o toàn v n c a gi i ch ngân hàng
ươ t ng lai.
ế ượ ạ ị c: 2.4.3.Ho ch đ nh chi n l
ữ ề ế ả Nh ng thi u sót trong qu n lý và đi u hành ngân hàng
ủ ế ề ủ ữ ệ ấ ố là nh ng nguyên nhân ch y u gây nên các v n đ c a h th ng ngân
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ả ổ ạ ộ ẻ ộ ộ ả hàng. Do đó c i t ho t đ ng các ngân hàng riêng l ậ ph i là m t b ph n
ệ ủ ế ượ ể không th tách bi t c a chi n l c.
ố ớ ệ ố ư ộ ự ể ố Đ i v i h th ng ngân hàng nh m t th c th th ng
ạ ộ ủ ề ấ ọ ả nh t, đi u đó có ý nghĩa quan tr ng trong ho t đ ng c a ngân hàng là ph i
ế ầ ủ ự ể ồ ộ ườ xây d ng khung pháp lý, th ch đ y đ và đ ng b tăng c ơ ng c ch ế
ế ơ ấ ủ ự ượ ề đi u ti t giám sát và c c u c a khu v c ngân hàng không d ả c ngăn c n
ế ợ ậ ự ạ s c nh tranh và tìm ki m l i nhu n trong kinh doanh.
ụ ự ệ ả ổ 2.4.4. Các công c th c hi n c i t :
ả ổ ụ ụ ồ ả ằ M c tiêu c i t tài chính nh m ph c h i kh năng
ủ ả ạ ằ ố thanh toán c a các ngân hàng b ng cách lành m nh hóa b ng cân đ i tài
ể ả ề ố ậ ẩ ả ả ả s n và báo cáo thu nh p đ đ m b o các tiêu chu n v v n, kh năng
ờ ườ ủ ả ả sinh l i, tăng c ng kh năng thanh toán, qu n lý r i ro.
ố ớ ả 3/ ý nghĩa rút ra đ i v i b n thân:
ứ ượ ậ ạ ộ ổ ớ ủ “ho t đ ng đ i c vai trò to l n c a Nh n th c đ
ệ ố ớ ả ướ ể m i h th ng ngân hàng” Đ ng và Nhà n ứ c ta luôn ra s c phát tri n và
ụ ự ụ ằ ưở ủ ả ộ xây d ng, nh m ph c v lý t ng xã h i ch nghĩa cao c là: Vì con
ườ ườ ẽ ố ườ ng i, do con ng i. Chính vì l đó phát huy nhân t con ng i, luôn là
ụ ầ ế ự ấ ướ m c tiêu hàng đ u và thi ả t th c nh t. Đ ng và Nhà n c ta đã luôn c ố
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ỏ ể ấ ệ ề ợ ắ g ng không m t m i đ đ u tranh vì nhân quy n và nhân l ớ i đi đôi v i
ộ ươ ụ ạ ươ ơ giáo d c đào t o vì m t t ng lai t i sáng h n.
ộ Là m t sinh viên khoa Ngân Hàng Tài Chính, KTQD,
ủ ọ ư ế ụ ế ể ộ ố ế em hi u ý nghĩa c a h c thu t kinh t xã h i có tác d ng nh th nào đ i
ự ủ ế ả ớ ả v i b n thân và luôn t ể ọ nh mình ph i làm gì đ h c thuy t hình thái kinh
ế ộ ố ộ t ơ xã h i đi sâu h n vào cu c s ng.
ọ ậ ố ướ ườ ủ ộ i mái tr ng xã h i ch nghĩa, S ng và h c t p d
ỗ ượ ừ ưở ữ ả ớ m i sinh viên chúng ta đ c th a h ng nh ng thành qu to l n mà ch ế
ớ ộ ơ ở ạ ầ ươ ớ ố ỉ ộ đ đã mang t i. Đó là m t c s h t ng t ộ ng đ i hoàn ch nh v i m t
ườ ớ ừ ấ ộ ộ ế ầ ộ ớ ệ ố h th ng tr ng l p t th p đ n cao. C ng v i m t đ i ngũ th y cô giáo
ượ ủ ả ạ ả ồ ộ đ ố c đào t o căn b n và chuyên sâu là m t ngu n tài s n vô giá c a qu c
ộ ướ ự ủ ở ồ ụ ế ạ ộ gia b i ngu n nhân l c c a m t n c m nh hay y u là ph thu c vào
ụ ạ giáo d c và đào t o.
ế ặ ỏ ộ ệ Thoát kh i các cu c chi n tranh liên miên, đ c bi t là
ả ướ ế ắ ự ủ ộ sau chi n th ng năm 1975 c n ớ c ta đi lên xây d ng xã h i ch nghĩa v i
ộ ơ ở ạ ầ ư ả ầ ị ế m t c s h t ng b tàn phá g n h t. Nh ng toàn Đ ng, toàn dân, toàn
ừ ướ ự ơ quân chúng ta t ng b c xây d ng l ạ ấ ướ i đ t n ẹ c: " Đàng hoàng h n, to đ p
ể ọ ư ườ ệ ố ủ ơ h n" theo nh mong mu n c a Bác và toàn th m i ng i dân Vi t Nam.
ừ ưở ượ ả ả ớ Đ c th a h ng thành qu to l n mà Đ ng đã mang l ạ i
ỗ ượ ố ọ ậ ệ ề cho m i sing viên chúng em đ c s ng và h c t p trong đi u ki n hòa
ủ ấ ướ ế ự ổ ừ ừ ứ ờ bình c a đ t n c và ch ng ki n s đ i thay t ng ngày, t ng gi ọ trên m i
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ặ ủ ờ ố ế ộ ơ ờ ế ự ỏ m t c a đ i s ng, kinh t xã h i. H n bao gi h t chúng em t h i mình
ự ể ệ ầ ỏ ổ ớ ủ đã làm gì đ góp ph n nh bé c a mình vào s nghi p đ i m i đó.
ấ ư ứ ậ ư Là sinh viên năm th nh t, t duy lý lu n và t ự duy th c
ế ư ề ự ễ ủ ư ậ ậ ỉ ị t ự ch a hoàn ch nh nên nh n đ nh v th c ti n c a em ch a th t sát th c,
ớ ự ả ư ạ ệ ấ ượ ủ ầ nh ng v i s gi ng d y nhi t tình c a th y cô em th y đ ấ ả c cái b n ch t
ố ẹ ế ộ ự ủ ể ả ấ ượ t t đ p c a ch đ mà Đ ng ta xây d ng và phát tri n. Th y đ ấ c v n
ự ủ ể ể ầ ỏ ề ố ế đ c t y u c a quá trình xây d ng và phát tri n và đ góp ph n nh bé
ư ạ ả ố ắ ủ c a mình vào quá trình đó, em cũng nh bao b n bè khác, ph i c g ng
ọ ậ ấ ấ ườ ứ ể ữ ế ế ằ ph n đ u h c t p trong tr ng nh m ti p thu nh ng ki n th c đ sau này
ể ứ ự ả ằ ưở ộ ủ có th đ ng vào hàng ngũ c a Đ ng nh m xây d ng lý t ng xã h i ch ủ
nghĩa.
ọ ậ ề ọ ư ấ ớ H c t p là v n đ tr ng tâm nh ng đi đôi v i nó, chúng ta
ế ự ế ể ớ ề ị ạ ậ ả ph i bi t hòa vào th c t đ không b l c h u v i n n văn hóa hi n t ệ ạ i.
ả ồ ế ụ ữ ạ ơ ờ Đ ng th i ph i bi ế t "G n đ c kh i trong " ti p thu nh ng văn minh tiên
ế ủ ữ ạ ố ả ộ ổ ti n c a nhân lo i và ch ng nh ng t ư ưở t ạ ế ng ph n đ ng, làm t n h i đ n
ỡ ề ả ủ ụ ệ ấ ộ ộ ề n n hòa bình dân t c, phá v n n s n xu t xã h i ch nghĩa. Nhi m v đó
ố ớ ư ệ ặ ậ ớ ỗ ườ th t là l n lao, nh ng đ t ra trách nhi m đ i v i m i con ng ỗ ọ i, m i h c
ế ệ ố ạ sinh, sinh viên mà là sinh viên Kinh t qu c dân thì trách nhi m l i càng
ơ ườ ớ ấ ử ằ ế ẽ ớ l n h n. Vì khi ra tr ng, v i t m b ng c nhân kinh t ọ s đi vào m i
ặ ủ ế ữ ộ ế ươ ờ ố m t c a đ i s ng kinh t xã h i. Là nh ng nhà kinh t trong t ng lai
ấ ể ả ế ệ ầ ữ ướ ắ thì t t nhiên ph i hi u kinh t mà nh ng vi c c n làm tr c m t là trau
ứ ứ ể ệ ế ọ ị ậ ồ d i ki n th c đã h c, ch u khó nghiên c u tìm hi u tài li u và đón nh n
ự ờ ố ậ ề ậ ế ộ thông tin c p nh t v các lĩnh v c đ i s ng kinh t xã h i.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ủ ươ ớ ể ự ượ ả ấ Cùng v i ch tr ng "Phát tri n l c l ng s n xu t đi đôi
ệ ả ự ấ ợ ị ướ ủ ộ ớ v i xây d ng quan h s n xu t phù h p theo đ nh h ng xã h i ch nghĩa
ớ ủ ự ề ệ ề ệ ấ ổ ả ". Trong s nghi p đ i m i c a Đ ng ta hi n nay, nhi u v n đ cũng
ượ ặ ả ế ượ ự ồ ả ồ đ cđ t ra, mà gi i quy t đ ứ ủ c nó ph i có s đ ng lòng, đ ng s c c a
ấ ả ọ ườ ề ổ ộ ư ấ ạ ệ ủ t t c m i ng i nh : V n đ n i c m là tình tr ng phân bi ộ t ch ng t c,
ệ ấ ườ ặ ệ khác bi ề t tôn giáo..., v n đ môi sinh môi tr ng và đ c bi t là hòa bình
ế ớ ổ ổ ị ướ ư ằ ớ ị và n đ nh th gi i, n đ nh trong n c. Nh ng chúng ta tin r ng v i ch ủ
ươ ườ ố ề ẽ ượ ủ ả ấ ọ tr ng và đ ng l i chíng sách c a Đ ng, m i v n đ s đ c gi ả i
ế ạ ậ ợ ọ ể ả quy t, t o m i hành lang pháp lý thu n l ộ i cho c xã h i phát tri n.
Ậ Ế C. K T LU N.
ự ế ế ẳ ằ ị ọ đã kh ng đ nh r ng, cho đ n nay h c Th c t
ế ủ ế ộ ẫ ệ ề thuy t c a Mác v hình thái kinh t ấ xã h i v n là quan ni m duy nh t
ử ứ ể ậ ị ứ khoa h cọ và cách m ngạ đ nghiên c u phân tích l ch s và nh n th c các
ự ế ề ả ở ộ ỏ ọ ấ v n đ trong xã h i . B i vì h c thuy t đó đòi h i ph i phân tích s phát
ư ộ ủ ể ộ ợ ổ ị ố tri n c a các xã h i nh m t quá trình l ch t ng h p các nhân t và quy
ơ ở ậ ươ ậ ủ ự lu t khách quan, nó là c s ph ọ ng pháp lu n c a s phân tích khoa h c
ể ướ ủ ả ộ ộ ọ ề v xã h i, là hòn đá t ng c a khoa h c xã h i. Là nguyên lý đ n c ta áp
ể ế ụ d ng vào phát tri n kinh t .
ể ế ữ ỏ ỗ Phát tri n kinh t ả không nh ng là đòi h i cho m i Đ ng
ỗ ướ ụ ọ ướ ủ ệ ộ m i Nhà n c mà còn là nhi m v tr ng tâm c a toàn xã h i. N c ta
ướ ự ủ ạ ả ả ộ ệ ấ d i s lãnh đ o c a Đ ng C ng s n Vi ủ t Nam "L y ch nghĩa Mác
ồ ộ Lênin và t ư ưở t ỉ ng H Chí Minh làm kim ch nam cho hành đ ng " đã lãnh
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ừ ắ ợ ắ ợ ừ ạ đ o nhân dân ta đi t th ng l ế i này đ n th ng l i khác, đi t khó khăn ban
ư ẻ ế ộ ậ ầ đ u đ n v vang đ c l p nh ngày hôm nay.
ớ ư ướ ủ ả ộ D i ánh sáng ch nghĩa xã h i, Đ ng ta v i t cách là
ế ớ ủ ả ứ ồ ồ ấ thành viên c a giai c p vô s n trên th gi i đã đ ng tâm, đ ng s c cùng
ả ướ ế ớ ế ộ ươ ớ v i nhân dân c n c, nhân dân ti n b trên th gi i mãi mãi d ng cao
ệ ấ ạ ấ ọ ờ ỏ ướ ng n c cách m ng ph n đ u không m t m i vì ''Dân giàu, n ạ c m nh,
ằ ộ xã h i công b ng và văn minh ".
ủ ươ ớ ườ ố Cùng v i các ch tr ng đ ng l ể i chíng sách phát tri n
ả ố ườ kinh t ế ấ ướ đ t n ứ ể c, Đ ng luôn ra s c đ phát huy nhân t con ng ế i là y u
ố ự ồ ạ ủ ấ ướ ế ị t quy t đ nh cho s t n t i c a đ t n c.
ớ ủ ấ ướ ự ệ ệ ả ổ Trong s nghi p đ i m i c a Đ ng hi n nay, Đ t n c ta
ạ ượ ữ ệ ề ế đã đ t đ ự ấ c nh ng thành t u r t đáng khích l . N n kinh t chuy n t ể ừ
ế ị ườ ế ạ ậ ấ ơ "K ho ch hóa t p trung quan liêu bao c p sang c ch th tr ng có s ự
ả ướ ử ấ ộ ị ủ qu n lý c a Nhà n ấ c " đã đánh d u m t ch m son trong l ch s kinh t ế
ừ ỏ ả ỗ ự ệ ả ầ ộ xã h i. Đi t khó khăn ban đ u Đ ng đã n l c không m t m i c i cách
ữ ổ ườ ố ớ ử s a đ i nh ng đ ng l ợ i chính sách cho phù h p v i tình hình đ t n ấ ướ c
ờ ạ ế ủ và xu th c a th i đ i.
ớ ấ ệ ố ạ ộ ổ ớ ề đ i m i ho t đ ng h th ng ngân hàng V i v n đ " " đã
ượ ộ ặ ề làm cho b m t n n kinh t ế ướ n ự ổ ắ c ta có s đ i s c. Nó đ ấ c đánh d u
ủ ậ ỉ ằ b ng các ch tiêu kinh t ế ạ ượ đ t đ ạ ộ ạ ị c, mà theo nh n đ nh c a Đ i h i đ i
ộ ự ủ ể ể ố bi u toàn qu c khóa VII thì: Đó là m t s chuy n mình c a kinh t ế ấ đ t
n c.ướ
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ệ ố ạ ộ ề ổ ớ ệ Đ i m i ho t đ ng h th ng ngân hàng trong đi u ki n
ả ế ệ ậ ỹ ấ ướ đ t n c ta hi n nay không gì khác là c i ti n k thu t, nâng cao trình đ ộ
ử ệ ọ ộ ờ công ngh khoa h c vì trong m t th i gian dài chúng ta đã đóng c a kinh
ế ọ ạ ậ ư ệ ộ t làm cho máy móc công ngh cũng nh trình đ khoa h c l c h u quá xa
ế ớ ớ ề ặ ự ấ ả ế so v i th gi i và khu v c. V n đ đ t ra là chúng ta ph i bi ạ t đào t o
ế ượ ườ ườ ủ ể ủ ộ chi n l c con ng i, vì chính con ng i là ch th c a xã h i, ch th ủ ể
ề ấ ậ ớ ọ ộ ỹ ủ ả c a s n xu t. Đi li n v i nâng cao trình đ khoa h c k thu t, công ngh ệ
ả ế ữ ệ ọ ọ chúng ta ph i bi t chú tr ng các ngành công ngh mũi nh n, nh ng ngành
ề ả có kh năng và ti m năng.
ự ế ệ ự Trong th c t ộ ề hi n nay chúng ta đang xây d ng m t n n
ế ở ủ ự ầ ọ ế kinh t m có s tham gia c a m i thành ph n kinh t ệ . Đó cũng là bi n
ố ữ ứ ệ ằ ạ ặ pháp t ạ t nh m phát huy s c m nh toàn di n và phát huy nh ng m t m nh
ộ ủ c a xã h i.
ườ ệ ả ủ ộ Trên con đ ấ ng đi lên xã h i ch nghĩa quan h s n xu t
ố ở ự ượ ặ ị ư ấ ả ộ m c dù b chi ph i b i l c l ấ ng s n xu t nh ng nó cũng có tác đ ng r t
ấ ớ ự ể ủ ự ả ộ ớ ớ ự ượ l n t i l c l ng s n xu t, t i s phát tri n c a xã h i. Xây d ng c ch ơ ế
ị ườ ề ả ế ề ầ "Th tr ẩ ng " mà s n ph m là n n kinh t hàng hóa nhi u thành ph n và
ạ ả ạ ấ đa d ng hóa các lo i hình s n xu t kinh doanh.
ạ ộ ệ ổ ệ ố ớ ho t đ ng h th ng ngân hàng ư ậ ự Nh v y s nghi p đ i m i
ự ậ ụ ệ ả ợ ợ ủ c a Đ ng ta hi n nay là phù h p. Đó cũng là s v n d ng phù h p quy
ậ ủ ươ ứ ả ự ậ ụ ấ ộ lu t c a các ph ng th c s n xu t xã h i. Và cũng là s v n d ng hình
ế ộ thái kinh t xã h i vào th c t ự ế ủ ấ ướ c a đ t n c ta.
ể ậ Ti u lu n tri ế t
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
ấ ả ậ 1. C. Mác và Ph Ăng Ghen toàn t p Nhà xu t b n chính tr ị
ộ ố qu c gia Hà N i 1993
ề ề ủ ộ ố ấ ờ ạ 2. M t s v n đ v ch nghĩa Mác Lenin trong th i đ i
ấ ả ố ộ ị ngày nay (nhà xu t b n chính tr qu c gia Hà N i 1996)
ấ ướ ươ ự ờ ỳ ộ 3. C ng lĩnh xây d ng đ t n c trong th i k quá đ lên ch ủ
ấ ả ự ậ ộ ộ nghĩa xã h i (Nhà xu t b n s th t Hà N i 1991)
ạ ộ ạ ố ầ ứ ệ ể 4. Văn ki n Đ i h i đ i bi u toàn qu c l n th VI, VII, VIII
ấ ả ự ậ ộ (nhà xu t b n s th t Hà N i 1991)
ứ ệ ấ ộ ị ầ 5. Văn ki n h i ngh l n th 2,3,5 ban ch p hành trung ươ ng
ấ ả ộ ố ị khóa VIII (nhà xu t b n chính tr qu c gia Hà N i 1999)
ể ậ Ti u lu n tri ế t
ổ ố ứ ạ 6. T p chí nghiên c u trao đ i s 5 (tháng 3 năm 1999)
ậ ố ứ ạ 7. T p chí nghiên c u lý lu n s 1 năm 2000
ế ọ ấ ả ị 8. Giáo trình tri ố t h c MácLênin (nhà xu t b n chính tr qu c
ộ gia Hà N i 2004)
ả ố ạ ộ 9.T p chí C ng s n s 5 năm 1997
ả ố ạ ộ 10. T p chí C ng s n s 561 năm 1999
ả ố ạ ộ 11. T p chí C ng s n s 622 năm 2001
ể ậ Ti u lu n tri ế t
