Bài thuyết trình: Tìm hiểu về tín ngưỡng thờ tứ bất tử

BÀI THUYẾT TRÌNH MÔN: VĂN HÓA DÂN GIAN

ả

ướ

ẫ

ị

Gi ng viên h

ng d n: Tráng Th Thúy

Đ TÀI:

Ể

ƯỠ

NG

Ờ Ứ Ấ Ử

Ề Ề TÌM HI U V TÍN NG TH T B T T

ệ

ế

ự ị ố

ặ

ệ

Sinh viên th c hi n: ễ -Nguy n Th Kim Hu ễ Nguy n T Nh ỹ Đ ng M Linh ị -Đinh Th Lan Anh ị Tri u Th Trinh

ủ vai trò quan trng trong

ữ

ư

đi sng tâm linh ca nhân dân ta. ờố pháp,…. gi th t ờứ ọ tín ng ng ng th thành hoàng làng, tín ng ưỡ ờ ưỡ tiên, tín ng ng th t ng th mu, tín ng ờẫ ưỡ ờổ ưỡ ng phn thc, ng dân gian nh tín ng ng ự ồ ưỡ ưỡ tôn giáo, tín t Nam là mt quc gia đa Vi ộ ệ

ố

ưỡ

ổ

Tín ng

ờ ng th cũng t

tiên

Tín ngưỡng thờ thành hoàng làng

ưỡ

Tín ng

ờ ẫ ng th m u Âu c

ị ưỡ

t Nam. Nó là bi u t ng cho s c

ữ ể ượ ấ ự

ệ ự ọ ộ

ứ ấ ử ẫ ạ ế ụ

ữ ả ệ ư ự ấ

ệ ộ ứ ấ ử ộ ờ ng th “T b t t ” là m t trong nh ng giá tr văn Tín ng ứ ệ ộ ầ ủ hóa tinh th n c a dân t c Vi ự ồ ạ m nh đoàn k t c ng đ ng trong s nghi p đ u tranh“d ng ướ ộ ố c và gi n c”, cho khát v ng xây d ng m t cu c s ng ầ ấ ậ v t ch t ph n vinh và tinh th n h nh phúc. Ngày nay, tín ướ ưỡ ng ng tích ng th “T b t t ’ v n ti p t c có nh ng nh h ấ ư ự ế c c đ n đ i s ng tinh th n cũng nh s nghi p ch n h ng đ t ướ ủ n ế ộ ữ ướ n ồ ờ ờ ố c c a dân t c Vi ầ t Nam.

ủ ố ấ ử ị trong tín

ọ ồ ệ ứ ấ ử” là tên g i chung c a b n v thánh b t t “T b t t ưỡ ng Vi ng t Nam g m :

Tản Viên tượng ả ơ ả Thánh T n Viên (T n Viên S n thánh):

trưng cho ước vọng chinh phục tự nhiên, chiến thắng thiên tai.

tượng trưng cho ươ Thánh Gióng ( Phù Đ ng Thiên V ng):

ổ tinh thần chống ngoại xâm và sức mạnh tuổi trẻ.

ử ạ ử ồ ổ ượ ử ư Ch Đ ng T ( Ch Đ o T ): t ng tr ng cho tình yêu,

ự hôn nhân, và s sung túc giàu có.

ẫ ễ Thánh M u Li u H nh( M u Th

ng Thiên): , t ượ ẫ ộ ố ượ ứ ự ị ầ ượ ng ng, văn

ạ ư tr ng cho cu c s ng tinh th n, phúc đ c, s th nh v th .ơ

ả

1. Thánh T n Viên

•

ắ

ằ ố

ả ả

ở

ủ

ủ ườ

ở ộ ế ắ

ắ ơ ể

ượ ỵ ươ

ướ ậ

ủ

ố

ế ồ ề Truy n thuy t đ ng b ng B c ộ ể ằ b k r ng Thánh T n v n là ộ m t nông dân dũng c m, nhân ậ h u, thiên phú hùng tài, tr thành ầ ơ S n th n, th lĩnh c a muôn loài, ơ ọ ng udân làm g i là S n Tinh, th ệ ộ ru ng, săn b n, kéo vó, luy n võ và m h i. S n Tinh chi n th ng ộ c vua Hùng cu c thi kén r và đ ủ ả g công chúa M N ng, Th y c lũ và Tinh đem h n dâng n xua th y quái đánh phá dân làng. ầ S n Tinh cùng th n dân và các ấ ề ọ ậ loài v t trên đ t li n ch ng ch i ướ ế ệ t. N c càng dâng thì quy t li ạ ủ ạ núi l i càng cao. Th y Tinh b i tr n.ậ

•

ủ ủ

ộ ả

ấ ử ự

ủ ơ ộ ấ ướ ư

ố nhiên c a m t đ t n

ể

ả

ờ

ứ

ồ ủ

ườ

ế Cu c chi n đ u ch ng Th y Tinh c a S n Tinh đã ự ị c l ng d a ph n ánh l ch s t ố ặ ướ ng ra bi n, quanh năm ch ng thiên tai vào núi, m t h ứ ậ ờ ọ ị đ ch h a. Th Thánh T n là tôn th và tin c y vào s c ỗ ự ạ m nh thiêng liêng, vào đ c nhân nghĩa, tin vào n l c sinh t n c a con ng

•

ứ

ệ

ả

t, T n Viên là

i Vi

ữ

ớ ạ

ồ

ậ

ố

ể ả

ườ ủ Trong tâm th c dân gian c a ng ể ả ạ ị v thánh bi u đ t cho nh ng kh năng to l n và vĩnh ồ ộ ễ ủ ộ vi n c a c ng đ ng trong lao đ ng sáng t o ra ngu n ấ ế ủ ả c a c i vô t n và trong chi n đ u ch ng thiên tai (lũ ệ ộ ố ụ t) đ b o v cu c s ng chung . l

ệ

ượ

ộ

ơ ng, nay thu c Ba Vì, S n Tây, ngo i thành Hà ứ

ề ờ ứ ị

ườ

ạ

ạ ộ ầ ạ h i l n, v i hàng v n ng ả

ự ễ ộ ồ

ớ ị

ỵ ươ

ấ

ễ ộ ớ ư ướ c bài v Thánh T n, đánh cá c Thánh bà M N ng, múa gà, đ u

ế ễ ướ r

ộ Hi n nay Đ n Th ả N i là n i th đ c Thánh trên núi T n Viên. C ba năm m t l n, vào 15 ễ i đây di n ra l i tham tháng giêng Âm l ch, t ạ ộ ề d . L h i g m nhi u ho t đ ng nh r ỏ , l sông (99 con) làm g i dâng t ờ c , hát đúm…

ờ ứ

ả

•

• Đ n th đ c thánh T n

Thánh tản viên

ề Viên

2.Thánh Gióng

ộ

ạ

i làng Gióng, ven

ộ

ố

ặ ồ ơ ệ

ủ

ườ c nguy c di

ổ t nói c ướ ấ ế

ẻ ế

ầ ứ

ạ

ử

ậ ặ

ươ

ượ

ệ

ắ ắ t gi c. Lúc th ng tr n, quê h

ự ắ ằ ổ ng đ

ẽ

ạ

ậ ụ ệ lên đ nh núi V Linh (núi Sài t

ơ i Sóc S n, Hà

ở ỏ ỉ ề ờ

Sinh ra trong m t gia đình nông dân t sông Đu ng (nay là làng Phù Đ ng, Gia Lâm, Hà N i), ế ẻ ứ ổ i. R i gi c Ân hung đ a tr lên 3 tu i không bi ớ ữ ừ ươ ắ d t t vong c a i. Tr ph ng B c tràn t ặ ổ ỗ ứ ộ dân t c, đ a tr 3 tu i b ng c t ti ng đòi đi đánh gi c và ầ ộ ươ n mình bi n thành m t tráng sĩ đ y s c m nh, c m v ắ ưỡ ặ ắ roi s t, m c giáp s t, c i ng a s t hí ra l a, dũng mãnh xông tr n. Roi s t gãy thì nh tre đ ng ngà làm vũ khí ị c thái bình, v di anh hùng c i b giáp tr , không màng vinh hoa phú quý, ặ l ng l ộ N i) bay v tr i.

ậ

ệ

ậ

ờ ạ

ọ

ế

ạ ộ

ư ậ

ậ

Vua Hùng ghi nh n công lao ủ c a Ngài, phong danh hi u Phù ươ ổ Đ ng Thiên V ng và cho l p ệ ề i V Linh. Làng đ n th t ượ ổ c đ i tên thành làng Gióng đ ổ Phù Đ ng. Hàng năm vào ngày ổ ứ ị ch c 9 tháng 4 Âm l ch, làng t ệ ễ ộ ấ h i r t long tr ng, tái hi n l ớ ề truy n thuy t Thánh Gióng v i các ho t đ ng nh t p tr n, ấ ờ ườ i… đ u c ng

ượ

ng đài Thánh Gióng

ấ ườ ứ ủ i dân đ t Vi

ừ ạ

ạ ệ ư ọ ngàn x a v ng l ộ ế ủ t, Thánh Gióng là hào khí ề i. Ni m t ệ ự hào, ố

ạ ệ ấ ướ ả

ườ ố ủ ệ ả ạ , v trách nhi m c a m i con ng c. Bên c nh đó, còn là b n tình ca ỗ i đ i

ố

ễ ộ ậ c UNESCO công nh n là

h i Thánh Gióng đã đ ể ủ ả Trong tâm th c c a ng ủ ả c a b n hùng ca hoành tráng t ề ứ ọ kính tr ng v s c m nh đoàn k t c a dân t c trong vi c ch ng ặ gi c ngo i xâm, b o v đ t n ẫ ử ề ề ệ ẹ tuy t đ p v tình m u t ớ ổ v i T qu c. ượ Năm 2010, l ạ ậ di s n văn hóa phi v t th c a nhân lo i.

ử

ử ồ 3.Ch Đ ng T

ỉ ử ồ

ế ề ư ở ử ố

ộ ộ ố ề ử ử ồ ả

ờ ấ ộ

ờ ạ ả ắ i sai ng i quây màn t m

ỗ ườ ờ ị

i chàng trai nghèo khó. Vua Hùng không

ả ở ạ ử ậ i. Ch Đ ng T và Tiên Dung ph i l

ử ồ ố i trong ể

ọ ề ạ ậ

i đ c đ o thành tiên ọ ề ờ ở ươ

ứ ạ

ệ ướ ạ i, nuôi t m d t v i, đem l

ứ

. ử ổ ạ ố ệ ạ ạ xã D Tr ch, huy n Khoái Châu, t nh Ch Đ ng T sinh ra ỗ ằ H ng Yên. Ch Đ ng T s ng b ng ngh đánh cá, nghèo đ n n i không có m t m nh kh che thân. M t hôm, tình c th y thuy n ấ công chúa Tiên Dung con Vua Hùng đi qua, chàng bu c ph i gi u mình trong cát. Nào ng , công chúa l ờ ủ ngay ch trú thân c a chàng. Nh duyên tr i đ nh, Tiên Dung mang ố ướ lòng yêu và mu n c ắ ị ộ thu n, toan b t tr t ỳ ặ ồ ề dân, làm m i ngh sinh s ng, r i đi buôn, g p k nhân trên Bi n ườ ắ ạ Đông truy n d y tu hành Ph t pháp. Hai ng ử ị ề ng truy n, v thánh h Ch và bay v tr i tr thành Thánh. T ầ ộ ầ ở ố ả ch n tr n ai, c u nhân đ th n thông qu ng đ i, luôn hi n thân ệ ả ộ ằ ế ạ i cu c th , d y dân buôn bán, chài l ủ ầ Ch Đ ng T còn nhi u l n hi n linh c u giúp đ t ấ ể ề ầ ử ố s ng đ đ y. ặ ướ c ch ng gi c ngo i xâm n

ử ử ồ

ờ ề

ờ t n, tri ân Ch Đ ng T nhân dân tôn th ờ ủ ử ạ c a Đ o th tiên (Ch Đ o T ). Đ n th c a ỉ ạ ạ

ộ ầ ễ ộ ớ

ổ ệ i xã D Tr ch, huy n Khoái Châu, t nh ộ ố c u mong m t cu c s ng h nh phúc, ở ặ ắ ạ ộ ư ồ

i…ườ

Lễ hội rước Chử Đồng Tử

ớ ấ ế ơ V i t m lòng bi ạ ổ ủ ư Ngài nh ông t ậ ạ ượ c nhân dân l p t Ngài đ ư ế ễ ầ ạ H ng Yên, hàng năm t l ồ ị ph n vinh. L h i chính m vào trung tu n tháng 2 âm l ch v i ấ ờ các ho t đ ng dân gian đ c s c nh múa r ng, hát, đ u c ng

ỉ

ộ ườ i con ng phát

ở ủ ằ

ằ

ử ồ ử ề

ộ ạ ự ư ự

ở ộ ướ ữ ộ ồ

Ban thờ Chử Đồng Tử

ử ồ ử ứ Ch Đ ng T đi vào tâm th c dân gian không ch là ng ả ế ướ ể ượ hi u th o, nhân ái, mà còn là bi u t ng c a m t chí h ồ ầ ồ ể ộ tri n c ng đ ng: m mang khai phá đ ng b ng trũng l y thành cánh ể ệ ả ồ ố ươ ồ i, tr ng dâu, nuôi t m, d t v i và phát tri n các ngành đ ng t t t ệ ặ ề t ngh buôn bán. Ch Đ ng T và Tiên Dung đã ngh khác, đ c bi ớ ể m m t h ng m i cho s phát tri n dân t c, t o nên s giao l u ộ gi a dân t c và c ng đ ng bên ngoài.

ễ

ạ

ẫ 4. Thánh M u Li u H nh

ễ ủ ự

ọ

ế ố ng Đ , vì tinh ngh ch làm m m t chi c ả i

ị ầ ọ i công dung ngôn h nh, đ

ườ ộ ị ầ

ụ ữ ẻ ơ ồ ệ

ớ ơ

ẳ ề ờ ươ ượ

ẹ ủ ễ ờ

ườ ề ẹ ạ i M vĩ đ i, quy n năng và đ c đ vô

ng.

ể ằ S tích k r ng Bà Chúa Li u nguyên là con gái c a ế ẻ ộ ị ượ Ng c Hoàng Th ồ ượ ọ ậ ổ ứ ị c Ph t T c u gi chén ng c mà b đày xu ng tr n, r i đ ụ ả ở ầ ủ ầ Ph Gi y, V B n, Nam và cho đ u thai làm con gái h Lê ở ể ạ ượ c hi n thánh tr Đ nh. Bà là ng ặ ợ ườ i lành, đ c thành m t v th n linh thiêng, chuyên phù tr ng ị ẻ ừ ờ t là ph n , tr th , đ ng th i th ng tay tr ng tr k ác. bi ị ề ậ ứ ủ ờ ở nhi u đ a Dân nh n công đ c c a Bà, l p đ n th ẫ c tôn th là “Thánh M u linh ng khác nhau. Bà đ ph ể ệ thiêng M c a muôn dân.” Th Bà Chúa Li u th hi n ứ ộ ề ni m tôn kính ng ượ l

ề

ạ ủ i ộ ị ầ ự ả ọ gi

ỏ

giáo i đ t

ọ ế ữ ướ ọ c nh ng

ệ i dân Vi

ườ ề ượ ng ng c ký ườ i

Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh

ươ ủ Ph Gi y, quê h ng c a Bà, m t

ượ

ế ễ

ạ ớ

ứ ủ Trong ti m th c c a nhân dân, Bà ộ ễ Chúa Li u H nh là m t v th n, m t ể ượ ng c a khát v ng t bi u t ố ụ ữ ấ phóng, nh t là ph n mu n thoát kh i ộ ủ ễ ộ ủ ự s ràng bu c c a xã h i, c a l ươ ớ ạ n t phong ki n, khát v ng v ủ ạ ượ c v ng c a h nh phúc đ ứ ệ gia đình. Đó cũng là ý th c h nhân sinh ủ c a ng t Nam đã đ ể ượ thác ni m tin vào bi u t m .ẹ ộ Ở ủ ầ ể ế ể ự ầ qu n th ki n trúc đ c xây d ng đ ừ ờ th cúng. T ngày mùng 1 đ n ngày 10 ễ ộ ị h i tháng 3 âm l ch hàng năm di n ra l ườ ổ ế ủ ầ Ph Gi y n i ti ng v i hàng v n ng i tham dự

ờ

ủ ưỡ ệ t Nam đ

ị ố ườ ố ẹ ủ

ướ ữ ướ n

ạ ộ ộ ứ ấ ử ng th “T b t t ” là m t nét sáng t o đ c đáo, Tín ng ượ ế ừ ệ ầ c k t tinh t t thu n túy c a ng riêng bi i Vi ề ữ ố t đ p c a dân t c trong su t nh ng giá tr truy n th ng t ự ử ấ ề c”, là chi u dài l ch s đ u tranh “d ng n ộ ộ ủ ờ m t b ph n không th tách r i trong di s n văn hóa c a ộ ứ ấ ử ế ụ ờ

ờ ố ồ

ầ ủ ự ệ ổ ự ệ ả ầ ố ộ ị c và gi ể ậ ả ưỡ ng th “T b t t ” ti p t c làm dân t c. Ngày nay, tín ng phong phú đ i s ng văn hóa tinh th n c a nhân dân; đ ng ờ th i góp ph n vào s nghi p xây d ng và b o v T qu c.