intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 34

Chia sẻ: Kien Kien | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:399

143
lượt xem
33
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tập 34 của bộ Tài liệu V.I.Lê nin toàn tập gồm những tác phẩm của Lênin viết từ 10 (23) tháng bảy đến 24 tháng mười (6-11) năm 1917. Phản ánh tình hình nước Nga thời kỳ trước cách mạng tháng mười vĩ đại hết sức nhạy cảm và đầy khó khăn.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 34

  1. V« s¶n tÊt c¶ c¸c n−íc, ®oµn kÕt l¹i! V. I. Lª-nin Toµn tËp 34
  2. V. I. Lª-nin Toµn tËp 34 Th¸ng B¶y - th¸ng M−êi 1917 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2006
  3. Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1976 10102 – 854 _____________________ Л 860 – 75 014 (01) 76
  4. m¹ng Th¸ng M−êi vÜ ®¹i hÕt søc nh¹y c¶m, ®Çy khã kh¨n: bän mensªvÝch kÕt hîp víi bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, víi ChÝnh phñ t− s¶n l©m thêi vµ bän ®Õ quèc thuéc khèi ®ång minh tiÕp tôc chiÕn tranh x©m l−îc; kinh tÕ bÞ tµn ph¸, rèi lo¹n, Lêi nhµ xuÊt b¶n kiÖt quÖ, n¹n ®ãi gia t¨ng, tµi chÝnh quèc gia ph¸ s¶n, diÖn tÝch gieo trång thu hÑp; bän ph¶n ®éng t×m mäi c¸ch bãp chÕt c¸ch Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh m¹ng, thanh to¸n c¸c X«viÕt; ChÝnh phñ ®µn ¸p c«ng nh©n, lµ nÒn t¶ng t− t−ëng vµ kim chØ nam hµnh ®éng lµ vÊn ®Ò cã tÝnh chóng ra lÖnh b¾t Lªnin, khiÕn Ng−êi ph¶i ®i vµo ho¹t ®éng bÝ nguyªn t¾c ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam; lµ b−íc ph¸t triÓn vÒ mËt vµ trèn ra n−íc ngoµi chØ ®¹o c¸ch m¹ng tõ xa. nhËn thøc vµ t− duy lý luËn cña §¶ng ta trong c«ng cuéc ®æi míi, Thêi gian nµy (110 ngµy) Lªnin hoµn thµnh nhiÒu t¸c phÈm quyÕt t©m x©y dùng ®Êt n−íc theo con ®−êng x· héi chñ nghÜa. khoa häc lçi l¹c, trong ®ã cã t¸c phÈm Nhµ n−íc vµ c¸ch m¹ng Nh÷ng thµnh tùu mäi mÆt do c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc næi tiÕng in trong tËp 33, ph©n tÝch kh¸ s©u s¾c t×nh h×nh chÝnh mang l¹i trong nh÷ng n¨m qua thËt ®¸ng tr©n träng vµ khÝch trÞ ®Êt n−íc trong thêi kú ®ét biÕn s©u s¾c, v¹ch ra luËn c−¬ng, lÖ, ®ång thêi ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i tiÕp tôc ®Þnh ra nhiÒu s¸ch l−îc, khÈu hiÖu c¸ch m¹ng míi cho §¶ng nghiªn cøu, ph¸t triÓn lý luËn c¸ch m¹ng khoa häc cña chñ B«nsªvÝch l·nh ®¹o c¸ch m¹ng, kªu gäi c«ng nh©n, binh sÜ liªn nghÜa M¸c - Lªnin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®ang minh víi n«ng d©n tÝch lòy lùc l−îng ®øng d−íi ngän cê cña ®Æt ra trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc §¶ng chuÈn bÞ cho trËn quyÕt ®Þnh - giµnh th¾ng lîi C¸ch m¹ng trong giai ®o¹n hiÖn nay. Th¸ng M−êi vÜ ®¹i, më ra kû nguyªn míi cho lÞch sö nh©n lo¹i. Víi tinh thÇn ®ã, viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu cã hÖ thèng vµ Nhê vËy, Lªnin ®· v¹ch ®−îc c−¬ng lÜnh kinh tÕ sau c¸ch vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng t− t−ëng, nh÷ng tinh hoa cña chñ m¹ng, ph¸t triÓn häc thuyÕt m¸cxÝt vÒ c¸ch m¹ng v« s¶n. nghÜa M¸c - Lªnin lµ v« cïng quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi Néi dung nh÷ng t¸c phÈm chÝnh trong tËp nµy ®−îc ph©n chóng ta hiÖn nay. tÝch kh¸ toµn diÖn trong phÇn Lêi tùa in ë ®Çu s¸ch, do ViÖn §¸p øng nhu cÇu häc tËp, nghiªn cøu lý luËn cña ®«ng ®¶o Nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lªnin (Liªn X«) viÕt cho lÇn xuÊt b¹n ®äc, ®Æc biÖt lµ cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c b¶n b»ng tiÕng ViÖt. nhµ khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng viªn vµ sinh viªn c¸c PhÇn Phô lôc vµ c¸c B¶n chØ dÉn (víi nh÷ng sè trang t−¬ng tr−êng ®¹i häc, nh©n dÞp kû niÖm 135 n¨m ngµy sinh cña øng cña phÇn néi dung trong tËp) ë cuèi s¸ch ®−îc tr×nh bµy Vla®imia IlÝch Lªnin (22-4-1870 – 22-4-2005), Nhµ xuÊt b¶n hÕt søc khoa häc vµ chuÈn x¸c; ®©y lµ phÇn tra cøu rÊt bæ Ých, ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n Bé s¸ch quý V.I.Lªnin - Toµn tËp gãp phÇn lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò trong néi dung t¸c phÈm, gåm 55 tËp vµ 2 tËp Tra cøu. gióp b¹n ®äc hiÓu s©u s¾c h¬n t− t−ëng cña V.I.Lªnin. Bé s¸ch V.I.Lªnin - Toµn tËp ra m¾t b¹n ®äc lÇn nµy ®−îc xuÊt Chó thÝch cuèi trang b»ng dÊu (*) lµ cña V.I.Lªnin; chó b¶n theo ®óng nguyªn b¶n cña Bé V.I.Lªnin - Toµn tËp, tiÕng ViÖt, thÝch b»ng ch÷ sè ArËp (1)) lµ cña ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa do Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ Néi, hîp t¸c víi Nhµ xuÊt b¶n M¸c - Lªnin trùc thuéc Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng céng TiÕn bé, M¸txc¬va, xuÊt b¶n vµo nh÷ng n¨m 70 - 80 thÕ kû XX. s¶n Liªn X« (tr−íc ®©y). * Hy väng Bé s¸ch sÏ lµ tµi liÖu nghiªn cøu vµ tham kh¶o bæ Ých cho b¹n ®äc. * * TËp 34 cña Bé s¸ch V.I.Lªnin - Toµn tËp gåm nh÷ng t¸c phÈm cña Lªnin viÕt tõ 10 (23) th¸ng B¶y ®Õn 24 th¸ng M−êi (6-11) Th¸ng 2 n¨m 2006 n¨m 1917. Ph¶n ¸nh t×nh h×nh n−íc Nga thêi kú tr−íc C¸ch Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia
  5. VII VIII Lêi tùa tµi chÝnh. ViÖc ph¸t hµnh tiÒn giÊy kh«ng ngõng t¨ng lªn. Trong n«ng nghiÖp, diÖn tÝch gieo trång ®· gi¶m gÇn mét nöa so víi møc tr−íc chiÕn tranh. Bän t− b¶n vµ ®Þa chñ hy väng r»ng t×nh tr¹ng kinh tÕ bÞ tµn ph¸ vµ n¹n ®ãi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó chóng cã thÓ nhanh chãng bãp chÕt c¸ch m¹ng, thanh to¸n chÕ ®é céng hßa vµ c¸c X«-viÕt. Sù kiÖn th¸ng B¶y - ChÝnh phñ l©m thêi, víi sù ®ång lâa lêi tùa cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt do bän men-sª- vÝch vµ bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng thao tóng, ®· ra TËp 34 trong V. I. Lª-nin Toµn tËp gåm nh÷ng t¸c phÈm lÖnh b¾n vµo cuéc biÓu t×nh hßa b×nh ngµy 4 (17) th¸ng B¶y viÕt tõ 10 (23) th¸ng B¶y ®Õn 24 th¸ng M−êi (6 th¸ng M−êi cña c«ng nh©n vµ binh sÜ ë Pª-t¬-r«-gr¸t - lµ b−íc ngoÆt mét) 1917, vµo thêi kú chuÈn bÞ C¸ch m¹ng x· héi chñ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng. T×nh tr¹ng hai nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i. Nh÷ng t¸c phÈm trong tËp nµy chÝnh quyÒn song song tån t¹i ®· chÊm døt, chÝnh quyÒn trong n−íc ®· hoµn toµn chuyÓn vµo tay ChÝnh phñ l©m cho ta thÊy râ cuéc ®Êu tranh anh dòng cña ®¶ng b«n-sª- thêi ph¶n c¸ch m¹ng. vÝch d−íi sù l·nh ®¹o cña Lª-nin trong viÖc chuÈn bÞ quÇn chóng vÒ mÆt chÝnh trÞ vµ tæ chøc ®Ó tiÕn hµnh khëi nghÜa Ngµy 7 (20) th¸ng B¶y 1917 ChÝnh phñ l©m thêi ra lÖnh vò trang chèng ChÝnh phñ l©m thêi t− s¶n, v× th¾ng lîi cña b¾t V. I. Lª-nin. Bän ph¶n c¸ch m¹ng ®Æt cho m×nh nhiÖm c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. vô lµ lµm cho ®¶ng b«n-sª-vÝch mÊt ng−êi l·nh ®¹o. §¶ng ®· ®−a l·nh tô cña m×nh vµo bÝ mËt. Vla-®i-mia I-lÝch ®· Trong thêi kú nµy t×nh h×nh cña ®Êt n−íc cùc kú phøc sèng gÇn mét th¸ng ë Ra-d¬-lÝp, c¸ch Pª-t¬-r«-gr¸t kh«ng t¹p. §−îc sù ñng hé cña bän men-sª-vÝch vµ bän x· héi chñ xa; ngµy 9 (22) th¸ng T¸m, Ng−êi chuyÓn sang PhÇn-lan, t¹i nghÜa - c¸ch m¹ng, ChÝnh phñ l©m thêi ®· thùc hiÖn ý ®ã lóc ®Çu Lª-nin Èn n¸u ë lµng I-an-ca-la gÇn ga Tª-ri-«-ki, muèn cña giai cÊp t− s¶n Nga vµ cña bän ®Õ quèc thuéc sau ®Êy tró hai ngµy trong thµnh phè La-kh¬-ti, råi sau th× khèi §ång minh lµ tiÕp tôc cuéc chiÕn tranh x©m l−îc ®Çy ë Hen-xinh-pho; nh−ng tõ ngµy 17 (30) th¸ng ChÝn, Lª-nin téi lçi. T¹i mÆt trËn, cuéc tÊn c«ng cña qu©n Nga më ra håi l¹i chuyÓn vÒ V−-boãc-g¬ ®Ó ë gÇn Pª-t¬-r«-gr¸t h¬n. Sù th¸ng S¸u ®· bÞ thÊt b¹i, lµm cho hµng v¹n ng−êi bÞ hy sinh ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng, sù cÇn thiÕt ph¶i trùc tiÕp l·nh thªm. T×nh tr¹ng kinh tÕ bÞ tµn ph¸ ch−a tõng thÊy vµ n¹n ®¹o viÖc chuÈn bÞ cuéc khëi nghÜa vò trang ®· bøc b¸ch ®ãi ®· t¨ng thªm ë trong n−íc sau ba n¨m bÞ cuéc chiÕn ®ßi hái V. I. Lª-nin trë vÒ Pª-t¬-r«-gr¸t; theo quyÕt ®Þnh tranh ®Õ quèc lµm cho kiÖt quÖ. Sù rèi lo¹n cña tÊt c¶ c¸c cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, ngµy 7 (20) th¸ng M−êi, ngµnh kinh tÕ quèc d©n th× ngµy cµng lan réng vµ trÇm Lª-nin ®· chuyÓn vÒ Pª-t¬-r«-gr¸t, ë ®ã Ng−êi ®· tró t¹i träng thªm. Nh»m môc ®Ých chèng c¸ch m¹ng, bän t− b¶n mét c¨n nhµ bÝ mËt cho ®Õn tèi 24 th¸ng M−êi (6 th¸ng ®· ph¸ ho¹i s¶n xuÊt, tæ chøc ph¸ ho¹i ngÇm, ®ãng cöa M−êi mét). xÝ nghiÖp. Ngµnh vËn t¶i ®· l©m vµo t×nh tr¹ng bÞ tµn ph¸ ë trong ®iÒu kiÖn rÊt bÝ mËt, Lª-nin vÉn chØ ®¹o ho¹t hÕt søc nghiªm träng. §Êt n−íc ®øng tr−íc sù ph¸ s¶n vÒ ®éng cña ®¶ng, ch¨m chó theo dâi t×nh h×nh trong n−íc,
  6. Lêi tùa IX X Lêi tùa ®−a ra nh÷ng chØ thÞ vÒ tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò tèi quan träng c−¬ng "T×nh h×nh chÝnh trÞ", trong bµi "Bµn vÒ khÈu hiÖu", cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸ch m¹ng. Trong 110 ngµy sèng bÝ Lª-nin ®· luËn chøng sù cÇn thiÕt ph¶i t¹m thêi bá khÈu mËt, V. I. Lª-nin ®· viÕt ®−îc h¬n 65 bµi vµ th−. Ng−êi lµm hiÖu "Toµn bé chÝnh quyÒn vÒ tay c¸c X«-viÕt!". Trong bµi viÖc rÊt nhiÒu ®Ó nghiªn cøu lý luËn chñ nghÜa M¸c. Trong "Bµn vÒ khÈu hiÖu", Lª-nin ®· nhÊn m¹nh r»ng trong nh÷ng thêi gian nµy Ng−êi ®· hoµn thµnh t¸c phÈm lçi l¹c lµ cuèn b−íc ngoÆt cña lÞch sö, ph¶i biÕt thÝch øng víi t×nh h×nh "Nhµ n−íc vµ c¸ch m¹ng", cuèn s¸ch nµy ®−îc ®−a vµo ®· thay ®æi mµ nhanh chãng thay ®æi c¶ nh÷ng khÈu hiÖu tËp 33 cña Toµn tËp. TÊt c¶ nh÷ng t¸c phÈm ®−îc ®−a vµo cña ®¶ng, bëi v× mçi khÈu hiÖu ph¶i ®−îc rót ra tõ toµn bé tËp nµy ®Òu do V. I. Lª-nin viÕt trong thêi kú sèng bÝ mËt. nh÷ng ®Æc ®iÓm cña mét t×nh h×nh chÝnh trÞ nhÊt ®Þnh. Lª-nin Trong c¸c luËn c−¬ng "T×nh h×nh chÝnh trÞ" më ®Çu tËp v¹ch râ, khÈu hiÖu "Toµn bé chÝnh quyÒn vÒ tay c¸c X«-viÕt!" nµy, trong c¸c t¸c phÈm "Bµn vÒ khÈu hiÖu", "VÒ nh÷ng ¶o chØ ®óng vµo giai ®o¹n tr−íc khi cã nh÷ng sù kiÖn th¸ng t−ëng lËp hiÕn", "Nh÷ng bµi häc cña c¸ch m¹ng", Lª-nin B¶y, khÈu hiÖu Êy xuÊt ph¸t tõ chñ tr−¬ng cña ®¶ng vÒ sù ph¸t triÓn hßa b×nh cña c¸ch m¹ng, håi ®ã mét sù ph¸t ®· ph©n tÝch mét c¸ch s©u s¾c sù ®ét biÕn trong t×nh h×nh triÓn nh− vËy lµ cã thÓ thùc hiÖn ®−îc vµ lµ ®iÒu ®¸ng chÝnh trÞ cña ®Êt n−íc, v¹ch ra vµ luËn chøng s¸ch l−îc mong muèn nhÊt. Do sù ph¶n béi cña chóng vµ do viÖc hoµn míi cña ®¶ng b«n-sª-vÝch. Lª-nin v¹ch râ, thÕ lùc ph¶n toµn chuyÓn sang phe ph¶n c¸ch m¹ng, bän men-sª-vÝch c¸ch m¹ng ®· ®−îc tæ chøc l¹i, ®· ®−îc cñng cè vµ thùc tÕ vµ bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®· ph¸ ho¹i con ®· n¾m lÊy chÝnh quyÒn. Bän men-sª-vÝch vµ bän x· héi ®−êng ph¸t triÓn Êy cña c¸ch m¹ng. Lª-nin viÕt: "Nh÷ng chñ nghÜa - c¸ch m¹ng th× ®· hoµn toµn r¬i vµo phe ph¶n X«-viÕt hiÖn thêi ®· bÞ thÊt b¹i, ®· hoµn toµn ph¸ s¶n, v× c¸ch m¹ng. C¸c X«-viÕt do bän nµy l·nh ®¹o ®· trë thµnh ®¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vµ ®¶ng men-sª-vÝch mét c¸i ®u«i cña ChÝnh phñ l©m thêi t− s¶n. Lª-nin viÕt: ®· thèng trÞ trong néi bé c¸c X«-viÕt ®ã... C¸c X«-viÕt hiÖn "TÊt c¶ mäi hy väng vµo sù ph¸t triÓn hßa b×nh cña c¸ch nay ®Òu b¹c nh−îc vµ bÊt lùc tr−íc bän ph¶n c¸ch m¹ng m¹ng Nga ®· vÜnh viÔn tiªu tan. T×nh h×nh kh¸ch quan lµ: ®· vµ ®ang th¾ng lîi" (tr. 23). KhÈu hiÖu chuyÓn chÝnh hoÆc chuyªn chÝnh qu©n sù sÏ th¾ng lîi triÖt ®Ó, hoÆc khëi quyÒn vµo tay c¸c X«-viÕt, nh− Lª-nin ®· chØ râ, cã thÓ nghÜa vò trang cña c«ng nh©n sÏ th¾ng lîi, vµ th¾ng lîi ®−îc hiÓu nh− lµ mét lêi kªu gäi chuyÓn giao chÝnh quyÒn nµy chØ cã thÓ ®¹t ®−îc nÕu khëi nghÜa kÕt hîp ®−îc víi cho c¸c X«-viÕt ®ã, mµ ngµy nay kªu gäi ®iÒu ®ã th× cã mét cao trµo quÇn chóng s©u s¾c chèng l¹i chÝnh phñ vµ nghÜa lµ lõa bÞp nh©n d©n. §ång thêi Lª-nin còng nhÊn giai cÊp t− s¶n, cao trµo nµy do sù suy sôp kinh tÕ vµ viÖc m¹nh r»ng viÖc t¹m thêi g¸c bá khÈu hiÖu "Toµn bé chÝnh kÐo dµi chiÕn tranh g©y ra" (tËp nµy, tr. 3). Lª-nin ®−a ra quyÒn vÒ tay c¸c X«-viÕt!" kh«ng cã nghÜa lµ tõ bá chÕ ®é nh÷ng chØ thÞ vÒ viÖc tËp hîp lùc l−îng ®Ó chuÈn bÞ khëi Céng hßa x«-viÕt nh− lµ mét kiÓu nhµ n−íc míi. C¸c X«-viÕt nghÜa vò trang, vÒ c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng míi trong sÏ cã thÓ vµ ph¶i xuÊt hiÖn l¹i trong giai ®o¹n míi cña quÇn chóng, vÒ viÖc kÕt hîp c«ng t¸c hîp ph¸p víi c«ng c¸ch m¹ng, nh−ng ®Êy sÏ kh«ng ph¶i lµ nh÷ng X«-viÕt do bän t¸c bÊt hîp ph¸p. x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vµ bän men-sª-vÝch l·nh ®¹o, T×nh h×nh chÝnh trÞ míi ë trong n−íc ®ßi hái ®¶ng ph¶i tøc lµ nh÷ng c¬ quan tháa hiÖp víi giai cÊp t− s¶n, mµ lµ thay ®æi nh÷ng khÈu hiÖu thuéc s¸ch l−îc. Trong c¸c luËn nh÷ng c¬ quan ®Êu tranh c¸ch m¹ng chèng l¹i giai cÊp t− s¶n.
  7. Lêi tùa XI XII Lêi tùa Sau sù kiÖn nh÷ng ngµy th¸ng B¶y, trong t×nh h×nh thÕ giai cÊp c«ng nh©n, ®¶ng cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch: lùc ph¶n c¸ch m¹ng hoµnh hµnh, Lª-nin cho r»ng mét "chóng ta tin t−ëng ë ®¶ng, chóng ta nh×n thÊy ë ®ã trÝ tuÖ, trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng bËc nhÊt cña ®¶ng lµ danh dù vµ l−¬ng t©m cña thêi ®¹i chóng ta..." (tr. 122). th−êng xuyªn vµ th¼ng tay v¹ch trÇn nh÷ng ¶o t−ëng lËp Nh÷ng luËn c−¬ng cña Lª-nin "T×nh h×nh chÝnh trÞ", bµi hiÕn håi Êy ®ang lan trµn trong ®«ng ®¶o quÇn chóng "Bµn vÒ khÈu hiÖu" vµ nh÷ng bµi kh¸c cña Ng−êi ®· ®−îc nh©n d©n. Trong bµi "VÒ nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn", Lª-nin lÊy lµm c¬ së cho c¸c nghÞ quyÕt cña §¹i héi VI §¶ng c«ng ®· th«ng qua c¸c thÝ dô vÒ viÖc chÝnh phñ liªn miªn tr× nh©n d©n chñ - x· héi (b) Nga häp ë Pª-t¬-r«-gr¸t ngµy 26 ho·n viÖc triÖu tËp Quèc héi lËp hiÕn, tiÕn hµnh nh÷ng th¸ng B¶y - 3 th¸ng T¸m (8 - 16 th¸ng T¸m) 1917. Tõ trong cuéc truy n· vµ khñng bè ®èi víi ®¶ng b«n-sª-vÝch vµ ®èi bÝ mËt, Lª-nin ®· l·nh ®¹o c«ng viÖc cña ®¹i héi, gi÷ liªn víi giai cÊp c«ng nh©n, th«ng qua nh÷ng thÝ dô ®ã mµ v¹ch l¹c víi Pª-t¬-r«-gr¸t th«ng qua c¸c ®ång chÝ ®−îc Ban râ r»ng trªn thùc tÕ chÝnh quyÒn trong n−íc ®· chuyÓn vµo chÊp hµnh trung −¬ng cö ra lµm c«ng t¸c ®ã, nh÷ng ®ång tay thÕ lùc ph¶n c¸ch m¹ng, vµo tay bÌ lò qu©n phiÖt. Trong chÝ nµy th−êng ®Õn gÆp Ng−êi ë Ra-d¬-lÝp. Lª-nin ®· "Th− göi ban biªn tËp b¸o "Sù nghiÖp v« s¶n"", trong khi tham gia v¹ch th¶o vµ viÕt nh÷ng nghÞ quyÕt quan träng gi¶i thÝch r»ng c¸c l·nh tô b«n-sª-vÝch kh«ng ®−îc ra tr−íc nhÊt cña ®¹i héi. §¹i héi ®· bÇu Lª-nin lµm chñ tÞch danh tßa ¸n cña ChÝnh phñ l©m thêi, Lª-nin ®· viÕt r»ng sau dù cña ®¹i héi. §¹i héi ®· nhÊt trÝ th«ng qua nghÞ quyÕt nh÷ng sù kiÖn th¸ng B¶y th× ë Nga kh«ng thÓ nãi ®Õn mét kh«ng ®ång ý ®Ó V.I. Lª-nin ra tr−íc tßa ¸n cña ChÝnh phñ ®¶m b¶o hiÕn ph¸p nµo c¶. NÕu tu©n theo lÖnh cña bän cÇm l©m thêi ph¶n c¸ch m¹ng. quyÒn vµ ra tr−íc tßa ¸n cña ChÝnh phñ l©m thêi th× nh− §¹i héi ®· ®−a ra khÈu hiÖu ®Êu tranh nh»m hoµn toµn thÕ cã nghÜa lµ nép m×nh cho bän ph¶n c¸ch m¹ng ®iªn cuång. thñ tiªu nÒn chuyªn chÝnh cña giai cÊp t− s¶n ph¶n c¸ch Trong c¸c bµi "C¶m ¬n c«ng t−íc G. E. Lvèp", "Tr¶ lêi", m¹ng, vµ khÈu hiÖu giai cÊp v« s¶n cïng víi n«ng d©n "Mét vô s¨ng-ta chÝnh trÞ", "Bän vu khèng", V. I. Lª-nin ®· nghÌo giµnh lÊy chÝnh quyÒn b»ng khëi nghÜa vò trang. v¹ch trÇn nh÷ng thñ ®o¹n vµ ph−¬ng ph¸p mµ giai cÊp t− C¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi ®· ®Æc biÖt nhÊn m¹nh luËn s¶n sö dông trong cuéc ®Êu tranh chèng kÎ thï giai cÊp ®iÓm cña Lª-nin vÒ liªn minh gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ bÇn cña m×nh, chèng nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. Lª-nin ®· v¹ch n«ng, coi ®ã lµ ®iÒu kiÖn quan träng nhÊt ®Ó c¸ch m¹ng x· mÆt bän vu khèng vµ bän lµm s¨ng-ta lµ bän s½n sµng héi chñ nghÜa giµnh ®−îc th¾ng lîi. ph¹m vµo bÊt kú mét téi ¸c nµo ®Ó chèng l¹i ®¶ng cña giai TÊt c¶ nh÷ng nghÞ quyÕt ®−îc §¹i héi VI cña ®¶ng th«ng qua cÊp v« s¶n c¸ch m¹ng, vµ Lª-nin chØ râ r»ng trªn toµn thÕ ®Òu nh»m mét môc ®Ých chñ yÕu vµ c¬ b¶n: chuÈn bÞ giai giíi giai cÊp t− s¶n liªn minh víi bän x· héi - ph¶n béi, sö cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n nghÌo ®Ó tiÕn hµnh khëi nghÜa vò dông nh÷ng thñ ®o¹n bØ æi nhÊt ®Ó truy n· nh÷ng ng−êi trang, tiÕn tíi giµnh th¾ng lîi cho c¸ch m¹ng x· héi chñ quèc tÕ chñ nghÜa lµ nh÷ng ng−êi thùc sù b¶o vÖ lîi Ých cña nghÜa. Nh©n danh ®¹i héi, b¶n tuyªn ng«n ®−îc c«ng bè ®· nh©n d©n. Ng−êi kªu gäi nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng ph¶i kªu gäi c«ng nh©n, binh sÜ vµ n«ng d©n h·y tÝch luü lùc ngoan c−êng, kh«ng nghe theo nh÷ng lêi kªu gµo cña l−îng vµ ®øng d−íi ngän cê cña ®¶ng b«n-sª-vÝch ®Ó chuÈn b¸o chÝ t− s¶n, kiªn quyÕt ®i theo con ®−êng cña m×nh. Víi bÞ cho trËn chiÕn ®Êu quyÕt ®Þnh víi giai cÊp t− s¶n. mét tinh thÇn rÊt tù hµo, Lª-nin viÕt vÒ ®¶ng anh hïng cña C¨n cø vµo nh÷ng nghÞ quyÕt cña §¹i héi VI, ®¶ng b«n-sª-
  8. Lêi tùa XIII XIV Lêi tùa vÝch ®· tÝch cùc ho¹t ®éng nh»m tæ chøc vµ ®oµn kÕt tÊt c¶ m¹ng c«ng bè dù luËt ruéng ®Êt míi cña ®¶ng nµy, - mét c¸c lùc l−îng c¸ch m¹ng ®Êu tranh cho hßa b×nh, v× ruéng dù luËt kh«ng cßn cã chót g× nãi vÒ c¸c yªu s¸ch cña n«ng ®Êt, ®Êu tranh cho quyÒn b×nh ®¼ng d©n téc, v× chñ nghÜa d©n ®ßi tÞch thu ruéng ®Êt ®Þa chñ, - th× Lª-nin ®· viÕt nh− x· héi, vµ ®¶ng ®· h−íng nh÷ng lùc l−îng Êy vµo mét môc sau trong bµi "§¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng l¹i lõa tiªu: tiÕn tíi giµnh th¾ng lîi cho c¸ch m¹ng x· héi chñ bÞp n«ng d©n mét lÇn n÷a": "N«ng d©n cÇn biÕt r»ng chØ cã nghÜa. §¶ng ®· tiÕn hµnh c«ng t¸c to lín nh»m tranh thñ ®¶ng c«ng nh©n, chØ cã nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch míi ®øng ®«ng ®¶o quÇn chóng n«ng d©n lao ®éng ®øng vÒ phÝa giai lªn vµ sÏ triÖt ®Ó ®øng lªn chèng l¹i bän t− b¶n, chèng l¹i cÊp c«ng nh©n, nh»m v¹ch trÇn vai trß ph¶n béi cña c¸c bän ®Þa chñ, ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña n«ng d©n nghÌo vµ ®¶ng tháa hiÖp cña bän men-sª-vÝch vµ cña bän x· héi chñ cña tÊt c¶ nh÷ng ng−êi lao ®éng" (tr. 565). nghÜa - c¸ch m¹ng. Cuéc C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i ®· TËp nµy cã c¸c bµi "Nh÷ng trang nhËt ký cña mét nhµ thùc hiÖn ®−îc nh÷ng niÒm hy väng l©u ®êi vµ nh÷ng −íc chÝnh luËn. N«ng d©n vµ c«ng nh©n" vµ "§¶ng x· héi chñ väng cña n«ng d©n lao ®éng vÒ ruéng ®Êt. S¾c lÖnh vÒ nghÜa - c¸ch m¹ng l¹i lõa bÞp n«ng d©n mét lÇn n÷a", trong ruéng ®Êt, do §¹i héi II c¸c X«-viÕt toµn Nga th«ng qua, ®· ®ã Lª-nin gi¶i thÝch ®−êng lèi b«n-sª-vÝch chñ tr−¬ng giai tuyªn bè viÖc tÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ vµ giao ruéng cÊp c«ng nh©n liªn minh víi n«ng d©n vµ v¹ch mÆt ®¶ng x· ®Êt Êy cho nh©n d©n. Ngay sau khi n¾m chÝnh quyÒn, ®¶ng héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, v¹ch mÆt c¸c thñ lÜnh ®¶ng ®ã b«n-sª-vÝch ®· biÕn uû nhiÖm th− cña n«ng d©n thµnh ®¹o nh− lµ mét bän t«i tí cña giai cÊp t− s¶n vµ cña bän ®Þa luËt vÒ ruéng ®Êt. chñ. NhËn ®Þnh vÒ c¸c yªu s¸ch ruéng ®Êt cña n«ng d©n thÓ Cuéc ®Êu tranh kiªn quyÕt vµ triÖt ®Ó v× lîi Ých cña nh©n hiÖn trong 242 uû nhiÖm th− cña n«ng d©n c¸c ®Þa ph−¬ng d©n ®· n©ng cao uy tÝn vµ ¶nh h−ëng cña ®¶ng b«n-sª-vÝch. ®· ®−îc c«ng bè trªn b¸o "Tin tøc cña X«-viÕt ®¹i biÓu n«ng §iÒu ®ã ®−îc biÓu hiÖn ®Æc biÖt râ trong thêi kú trÊn ¸p d©n toµn Nga" ngµy 19 th¸ng T¸m (1 th¸ng ChÝn) 1917, cuéc phiÕn lo¹n cña Coãc-ni-lèp do lùc l−îng ph¶n c¸ch Lª-nin gi¶i thÝch r»ng c¸c uû nhiÖm th− nµy tr−íc hÕt nãi m¹ng chuÈn bÞ nh»m môc ®Ých thiÕt lËp nÒn chuyªn chÝnh ®Õn viÖc tÞch thu ruéng ®Êt ®Þa chñ. Thùc hiÖn biÖn ph¸p qu©n sù ë trong n−íc, thñ tiªu c¸c X«-viÕt vµ phôc håi chÕ nµy sÏ gi¸ng mét ®ßn rÊt m¹nh mÏ vµo chÕ ®é t− h÷u, sÏ ®é qu©n chñ. ph¸ ®æ sù thèng trÞ cña bän t− b¶n. Bän x· héi chñ nghÜa - §¶ng b«n-sª-vÝch ®· ph¸t ®éng quÇn chóng lao ®éng c¸ch m¹ng ®· lõa bÞp n«ng d©n khi chóng t×m c¸ch thuyÕt ®Êu tranh chèng cuéc næi dËy cña t−íng Coãc-ni-lèp lµ tªn phôc n«ng d©n r»ng cã thÓ thùc hiÖn ®−îc nh÷ng c¶i c¸ch t−íng ®· ®−a binh ®oµn lôc qu©n vµ c¸c ®¬n vÞ C«-d¾c tõ nh− vËy mµ kh«ng cÇn cã sù chuyÓn giao chÝnh quyÒn cho mÆt trËn vÒ Pª-t¬-r«-gr¸t håi cuèi th¸ng T¸m. Trong bµi giai cÊp v« s¶n. Lª-nin ®· viÕt r»ng chØ cã giai cÊp v« s¶n, "Nh÷ng tin ®ån vÒ ©m m−u g©y lo¹n", trong th− "Göi Ban liªn minh víi n«ng d©n nghÌo vµ lËt ®æ chÝnh quyÒn cña chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi bän t− b¶n, míi cã thÓ tiÕn hµnh viÖc tÞch thu ruéng ®Êt Nga", Lª-nin ®· chØ ra r»ng cuéc phiÕn lo¹n cña Coãc-ni-lèp cña ®Þa chñ, thùc hiÖn nh÷ng yªu s¸ch ghi trong c¸c uû ®· thay ®æi hÕt søc bÊt ngê t×nh h×nh diÔn biÕn. Lª-nin viÕt nhiÖm th− cña n«ng d©n. Håi th¸ng M−êi 1917, khi b¸o r»ng chóng ta sÏ chiÕn ®Êu chèng l¹i Coãc-ni-lèp, nh− qu©n "Sù nghiÖp nh©n d©n" cña ®¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch cña Kª-ren-xki, nh−ng chóng ta kh«ng ñng hé Kª-ren-xki
  9. Lêi tùa XV XVI Lêi tùa mµ v¹ch trÇn chç hÌn yÕu cña y. Trong lóc ®Êu tranh chèng nh÷ng nguyªn t¾c cña m×nh, víi giai cÊp m×nh, víi nhiÖm l¹i Coãc-ni-lèp, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®ång thêi còng vô c¸ch m¹ng cña m×nh, víi sù nghiÖp cña m×nh lµ chuÈn bÞ v¹ch mÆt ChÝnh phñ l©m thêi ®· ®ång lâa víi cuéc næi dËy cuéc c¸ch m¹ng vµ gi¸o dôc quÇn chóng ®Ó ®i ®Õn c¸ch ®ã cña bän ph¶n c¸ch m¹ng. M−u toan cña giai cÊp t− s¶n m¹ng thµnh c«ng" (tr. 178 - 179). vµ cña bän ®Þa chñ muèn bãp chÕt c¸ch m¹ng, ®· bÞ thÊt Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng së dÜ xuÊt hiÖn kh¶ n¨ng tháa b¹i. Cuéc phiÕn lo¹n cña Coãc-ni-lèp ®· bÞ c«ng nh©n vµ hiÖp víi ®¶ng cña bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vµ bän n«ng d©n trÊn ¸p, nh÷ng c«ng nh©n vµ n«ng d©n nµy lµ do men-sª-vÝch lµ v× trong tiÕn tr×nh ®Êu tranh chèng cuéc ®¶ng b«n-sª-vÝch tæ chøc vµ l·nh ®¹o. Trong thêi kú ®Êu phiÕn lo¹i cña Coãc-ni-lèp ®· h×nh thµnh mét t×nh h×nh ®Æc tranh chèng cuéc phiÕn lo¹n cña Coãc-ni-lèp, c¸c X«-viÕt ®· biÖt, chØ kÐo dµi trong mét thêi gian hÕt søc ng¾n. Trong ho¹t ®éng s«i næi trë l¹i, c¸c X«-viÕt nµy ®· tiÕn hµnh ®Êu phÇn chó thÝch cho bµi "Bµn vÒ tháa hiÖp" viÕt ngµy 3 (16) tranh chèng cuéc phiÕn lo¹n mµ kh«ng ®Õm xØa ®Õn nh÷ng th¸ng ChÝn, Lª-nin viÕt: "... cã lÏ lêi ®Ò nghÞ tháa hiÖp cña phÇn tö l·nh ®¹o trong c¸c X«-viÕt lµ bän men-sª-vÝch vµ chóng t«i ®Õn qu¸ chËm. Mét vµi ngµy mµ trong ®ã sù ph¸t bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng. triÓn hßa b×nh cña c¸c sù biÕn vÉn cßn cã thÓ cã ®−îc, cã lÏ Trong bµi "Bµn vÒ tháa hiÖp" viÕt ngµy 1 (14) th¸ng ChÝn, còng ®· thuéc vÒ qu¸ khø råi" (tr. 186). Tr−íc lêi ®Ò nghÞ Lª-nin viÕt r»ng do kÕt qu¶ trÊn ¸p cuéc phiÕn lo¹n cña cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, bän men-sª-vÝch vµ bän x· Coãc-ni-lèp mµ cã ®−îc b−íc ngoÆt trong qu¸ tr×nh ph¸t héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®· kh−íc tõ. triÓn cña c¸ch m¹ng Nga. Lª-nin nªu ra vÊn ®Ò ®¶ng b«n- Cuéc phiÕn lo¹n cña Coãc-ni-lèp ®· chØ cho quÇn chóng sª-vÝch cã thÓ ®Ò nghÞ mét sù tháa hiÖp tù nguyÖn víi c¸c lao ®éng thÊy rÊt râ thùc chÊt cña c¸c ®¶ng tháa hiÖp cña ®¶ng tiÓu t− s¶n vµ ®ång ý trë l¹i yªu s¸ch tr−íc khi cã sù bän men-sª-vÝch vµ bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, thùc kiÖn th¸ng B¶y: "Toµn bé chÝnh quyÒn vÒ tay c¸c X«-viÕt!", tÕ bän nµy che chë vµ b¶o vÖ bän ®Þa chñ vµ bän t− b¶n. lËp ra mét chÝnh phñ chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc c¸c X«-viÕt, QuÇn chóng lao ®éng coi ®¶ng b«n-sª-vÝch lµ ng−êi b¶o vÖ mét chÝnh phñ gåm nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch ch©n chÝnh cña m×nh. QuÇn chóng Êy ®· triÖu håi c¸c ®¹i m¹ng vµ men-sª-vÝch lµ nh÷ng ng−êi cã ®iÒu kiÖn thùc biÓu x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vµ men-sª-vÝch ra khái hiÖn, ë trong ChÝnh phñ nh− thÕ, c−¬ng lÜnh cña khèi liªn c¸c X«-viÕt vµ thay thÕ c¸c ®¹i biÓu Êy b»ng nh÷ng ng−êi minh cña hä. Lª-nin cho r»ng nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ph¶i b«n-sª-vÝch. Ngµy 31 th¸ng T¸m (13 th¸ng ChÝn) X«-viÕt thùc hiÖn mét sù tháa hiÖp nh− thÕ ®Ó tranh thñ kh¶ n¨ng Pª-t¬-r«-gr¸t ®· th«ng qua nghÞ quyÕt b«n-sª-vÝch vÒ viÖc l¹i xuÊt hiÖn, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn hßa b×nh cña c¸ch m¹ng. chuyÓn chÝnh quyÒn cho c¸c X«-viÕt, råi ®Õn ngµy 5 (18) th¸ng Trong bµi nµy, Lª-nin ®· ®−a ra luËn ®iÓm quan träng cã ChÝn, X«-viÕt M¸t-xc¬-va còng ®· th«ng qua mét nghÞ quyÕt tÝnh chÊt nguyªn t¾c vÒ th¸i ®é cña ®¶ng m¸c-xÝt cña giai t−¬ng tù. TiÕp theo sau c¸c X«-viÕt thñ ®«, c¸c X«-viÕt ®Þa cÊp c«ng nh©n ®èi víi tháa hiÖp. Ng−êi viÕt: "NhiÖm vô ph−¬ng ®· lÇn l−ît ng¶ vÒ phÝa nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. cña mét ®¶ng thËt sù c¸ch m¹ng kh«ng ph¶i lµ tuyªn bè Thêi kú b«n-sª-vÝch hãa c¸c X«-viÕt ®· b¾t ®Çu. r»ng kh«ng thÓ cù tuyÖt mäi sù tháa hiÖp, mµ ph¶i biÕt Trong c¸c bµi "Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò c¨n b¶n cña c¸ch c¸ch, qua tÊt c¶ mäi sù tháa hiÖp trong tr−êng hîp kh«ng m¹ng", "C¸ch m¹ng Nga vµ néi chiÕn", "Nh÷ng nhiÖm thÓ tr¸nh ®−îc tháa hiÖp, gi÷ th¸i ®é trung thµnh víi vô cña c¸ch m¹ng" viÕt vµo nöa ®Çu th¸ng ChÝn, Lª-nin l¹i
  10. Lêi tùa XVII XVIII Lêi tùa ®Æt vÊn ®Ò kh¶ n¨ng ph¸t triÓn hßa b×nh cña c¸ch m¹ng ë nÕu bá lì kh¶ n¨ng ph¸t triÓn hßa b×nh cña c¸ch m¹ng, kh¶ n¨ng Nga. Lª-nin ®· chó ý ®Õn nh÷ng biÕn ®æi chÝnh trÞ x¶y ra chuyÓn chÝnh quyÒn vµo tay c¸c X«-viÕt, th× sÏ kh«ng tr¸nh trong n−íc sau khi cuéc phiÕn lo¹n cña Coãc-ni-lèp bÞ ®¸nh khái x¶y ra néi chiÕn gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp t− s¶n. tan. Ng−êi nhÊn m¹nh r»ng chØ cã chuyÓn chÝnh quyÒn vµo Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c sù biÕn - viÖc c¸c ®¶ng cña tay c¸c X«-viÕt míi lµ biÖn ph¸p duy nhÊt cã thÓ lµm cho bän men-sª-vÝch vµ cña bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng "t×nh h×nh ph¸t triÓn mét c¸ch tuÇn tù, hßa b×nh, yªn æn...", tiÕp tôc thi hµnh chÝnh s¸ch tháa hiÖp víi bän ph¶n c¸ch r»ng chØ cã ChÝnh quyÒn X«-viÕt míi v÷ng ch¾c vµ chØ cã m¹ng, viÖc ChÝnh phñ l©m thêi chuÈn bÞ c¸c lùc l−îng ph¶n chÝnh quyÒn Êy míi cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o cho c¸ch m¹ng c¸ch m¹ng ®Ó bãp chÕt c¸ch m¹ng - tÊt c¶ qu¸ tr×nh Êy ®· ph¸t triÓn réng r·i, ®¶m b¶o cuéc ®Êu tranh hßa b×nh gi÷a ®−a ®Õn kÕt qu¶ lµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn hßa b×nh cña c¸ch c¸c ®¶ng bªn trong c¸c X«-viÕt. m¹ng ®· hoµn toµn kh«ng thÓ cã ®−îc. Khi gi¶i thÝch ý nghÜa Trong bµi "Nh÷ng nhiÖm vô cña c¸ch m¹ng", Lª-nin cña khÈu hiÖu "Toµn bé chÝnh quyÒn vÒ tay c¸c X«-viÕt!" ®· tr×nh bµy vµ luËn chøng c−¬ng lÜnh cô thÓ cña ChÝnh trong c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña c¸ch m¹ng, Lª-nin, trong phñ x«-viÕt, ®Ò ra nh÷ng luËn ®iÓm chñ yÕu sau ®©y: lËp "Th− göi c¸c ®ång chÝ b«n-sª-vÝch tham gia §¹i héi c¸c X«- tøc ®Ò nghÞ tÊt c¶ c¸c n−íc tham chiÕn ký hßa −íc víi viÕt miÒn B¾c", ®· viÕt r»ng "Ýt nhÊt lµ tõ gi÷a th¸ng ChÝn, khÈu nh÷ng ®iÒu kiÖn d©n chñ; tÞch thu vµ quèc h÷u hãa ruéng hiÖu ®ã cã nghÜa lµ lêi kªu gäi khëi nghÜa" (tr. 507). ®Êt ®Þa chñ; quèc h÷u hãa c¸c ng©n hµng vµ c¸c ngµnh Trong c¸c t¸c phÈm in trong tËp nµy: c¸c luËn c−¬ng c«ng nghiÖp quan träng nhÊt; ¸p dông chÕ ®é c«ng nh©n "T×nh h×nh chÝnh trÞ", c¸c bµi "Bµn vÒ khÈu hiÖu", "Bµn vÒ kiÓm so¸t - trªn quy m« toµn quèc - ®èi víi s¶n xuÊt vµ tháa hiÖp", "Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò c¨n b¶n cña c¸ch m¹ng", tiªu dïng; kiªn quyÕt vµ triÖt ®Ó ®Êu tranh chèng ho¹t "C¸ch m¹ng Nga vµ néi chiÕn", "Nh÷ng nhiÖm vô cña c¸ch ®éng ph¶n c¸ch m¹ng cña bän ®Þa chñ vµ cña bän t− b¶n. m¹ng" vµ c¸c bµi kh¸c, Lª-nin ®· ph©n tÝch s©u s¾c vµ tæng Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng nÕu c¸c X«-viÕt n¾m lÊy chÝnh kÕt kinh nghiÖm c¸c sù kiÖn c¸ch m¹ng ë Nga, ®· nghiªn quyÒn ®Ó thùc hiÖn c−¬ng lÜnh Êy, th× c¸c X«-viÕt ch¼ng cøu toµn diÖn vÊn ®Ò tèi quan träng lµ vÊn ®Ò con ®−êng vµ nh÷ng ®−îc ®¶m b¶o cã sù ñng hé cña chÝn phÇn m−êi h×nh thøc ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. d©n c−, cña giai cÊp c«ng nh©n vµ ®¹i ®a sè n«ng d©n, mµ Lª-nin xuÊt ph¸t tõ chç cho r»ng cã thÓ cã hai h×nh thøc cßn ®¶m b¶o ®−îc nhiÖt t×nh c¸ch m¹ng rÊt to lín cña ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng: h×nh thøc kh«ng hßa b×nh vµ - qu©n ®éi vµ cña ®a sè nh©n d©n, kh«ng cã nhiÖt t×nh Êy th× trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh - h×nh thøc hßa b×nh. kh«ng thÓ chiÕn th¾ng ®−îc n¹n ®ãi vµ chiÕn tranh. Ng−êi Ng−êi viÕt r»ng c¸ch m¹ng ph¸t triÓn mét c¸ch hßa b×nh lµ viÕt: "Giai cÊp v« s¶n sÏ kh«ng lïi b−íc tr−íc bÊt cø mét "mét ®iÒu hÕt søc hiÕm vµ khã". Nh−ng Lª-nin xem kh¶ sù hy sinh nµo ®Ó cøu v·n c¸ch m¹ng, mµ muèn cøu v·n n¨ng vÒ con ®−êng ph¸t triÓn nh− thÕ cña c¸ch m¹ng lµ c¸ch m¹ng th× ngoµi viÖc thùc hµnh c−¬ng lÜnh nãi trªn, mét ®iÒu hiÖn thùc, chØ râ r»ng "nãi chung lÞch sö ®· tõng kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c n÷a. Nh−ng giai cÊp v« s¶n sÏ thÊy cã nh÷ng cuéc c¸ch m¹ng tiÕn hµnh mét c¸ch hßa ñng hé b»ng mäi c¸ch c¸c X«-viÕt, nÕu nh− c¸c X«-viÕt cã b×nh vµ hîp ph¸p" (tr. 172). Gäi kh¶ n¨ng ph¸t triÓn hßa thÓ n¾m lÊy c¬ héi cuèi cïng ®ã ®Ó ®¶m b¶o b−íc ph¸t b×nh cña c¸ch m¹ng lµ " cùc kú quý b¸u", Lª-nin nhÊn triÓn hßa b×nh cña c¸ch m¹ng" (tr. 314). Lª-nin chØ râ r»ng m¹nh r»ng khi ®iÒu kiÖn lÞch sö cho phÐp th× nh÷ng ng−êi
  11. Lêi tùa XIX XX Lêi tùa m¸c-xÝt sÏ chän con ®−êng chuyÓn giao hßa b×nh chÝnh tiÕn hµnh b¹o lùc, khñng bè vµ ®µn ¸p quÇn chóng lao quyÒn vµo tay giai cÊp v« s¶n. Khi nãi vÒ kh¶ n¨ng hßa ®éng, th× trong ®iÒu kiÖn Êy giai cÊp v« s¶n sÏ buéc ph¶i ¸p b×nh chuyÓn giao toµn bé chÝnh quyÒn cho c¸c X«-viÕt tr−íc dông khëi nghÜa. KÕt luËn nµy ®−îc rót ra qua viÖc ph©n khi x¶y ra c¸c sù kiÖn th¸ng B¶y, Lª-nin viÕt: "Con ®−êng tÝch cña Lª-nin vÒ t×nh h×nh cña n−íc Nga sau nh÷ng ngµy ®ã cã lÏ lµ con ®−êng dÔ dµng nhÊt, cã lîi nhÊt cho nh©n th¸ng B¶y vµ tõ s¸ch l−îc cña ®¶ng b«n-sª-vÝch mµ Lª-nin d©n. Con ®−êng ®ã cã lÏ lµ con ®−êng Ýt ®au ®ín nhÊt, v× ®· v¹ch th¶o. vËy chóng ta ®· ph¶i ®em hÕt nghÞ lùc ra mµ ®Êu tranh ®Ó Nh÷ng t− t−ëng cña Lª-nin vÒ c¸c h×nh thøc hßa b×nh vµ ®i vµo con ®−êng Êy" (tr. 16). Nh»m môc ®Ých Êy ®¶ng b«n- kh«ng hßa b×nh cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ®· ®−îc sª-vÝch tá ý s½n sµng chÊp nhËn tháa hiÖp víi ph¸i men-sª- ph¸t triÓn mét c¸ch s¸ng t¹o - cho phï hîp víi giai ®o¹n vÝch vµ x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng. ph¸t triÓn hiÖn t¹i cña x· héi - trong c¸c nghÞ quyÕt cña c¸c Theo quan niÖm cña Lª-nin th× con ®−êng ph¸t triÓn hßa ®¹i héi vµ trong nh÷ng v¨n kiÖn kh¸c cña §¶ng céng s¶n b×nh cña c¸ch m¹ng kh«ng cã g× gièng t− t−ëng c¶i l−¬ng Liªn-x«, trong c¸c v¨n kiÖn cña c¸c héi nghÞ quèc tÕ c¸c vµ xÐt l¹i vÒ "sù ph¸t triÓn chñ nghÜa t− b¶n thµnh chñ ®¶ng m¸c-xÝt -lª-nin-nÝt. Trong c¸c v¨n kiÖn ®ã chØ râ r»ng nghÜa x· héi". Tr¸i víi con ®−êng c¶i l−¬ng lo¹i trõ sù qu¸ h×nh thøc tiÕn hµnh c¸ch m¹ng sÏ phô thuéc vµo so s¸nh lùc ®é c¸ch m¹ng lªn chñ nghÜa x· héi, lo¹i trõ viÖc thiÕt lËp l−îng cô thÓ ë tõng n−íc, phô thuéc vµo tÝnh tæ chøc vµ sù chuyªn chÝnh v« s¶n, con ®−êng ph¸t triÓn hßa b×nh cña giµ giÆn cña giai cÊp c«ng nh©n vµ ®¶ng cña nã, vµo møc ®é c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa - còng nh− con ®−êng ph¸t kh¸ng cù cña c¸c giai cÊp thèng trÞ. Giai cÊp v« s¶n vµ ®éi triÓn kh«ng hßa b×nh - lµ con ®−êng c¶i t¹o c¸ch m¹ng x· tiªn phong cña nã lµ c¸c ®¶ng m¸c-xÝt - lª-nin-nÝt ph¶i lu«n héi, con ®−êng nµy dùa trªn c¬ së cuéc ®Êu tranh giai cÊp lu«n chó ý c¶ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn hßa b×nh lÉn kh¶ n¨ng tÝch cùc nhÊt cña ®«ng ®¶o quÇn chóng trong giai cÊp c«ng ph¸t triÓn kh«ng hßa b×nh cña c¸ch m¹ng, n¾m ch¾c tÊt c¶ nh©n vµ n«ng d©n lao ®éng chÞu sù l·nh ®¹o cña mét ®¶ng c¸c h×nh thøc ®Êu tranh, lu«n s½n sµng thay ®æi mét c¸ch m¸c-xÝt, cuéc ®Êu tranh giµnh chÝnh quyÒn, giµnh chuyªn nhanh chãng nhÊt vµ ®ét ngét mét h×nh thøc ®Êu tranh nµy chÝnh v« s¶n. Con ®−êng hßa b×nh së dÜ cã thÓ thùc hiÖn b»ng mét h×nh thøc ®Êu tranh kh¸c. ®−îc lµ nhê søc m¹nh thùc tÕ cña c¸c giai cÊp c¸ch m¹ng, Vµo gi÷a th¸ng ChÝn, Lª-nin göi cho Ban chÊp hµnh søc m¹nh ®ñ ®Ó buéc giai cÊp t− s¶n tõ bá sù kh¸ng cù vò trung −¬ng, Ban chÊp hµnh Pª-t¬-r«-gr¸t vµ Ban chÊp hµnh trang, chø kh«ng ph¶i do c¸c giai cÊp thèng trÞ tù nguyÖn tõ M¸t-xc¬-va cña ®¶ng bøc th− "Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch bá chÝnh quyÒn. Lª-nin cho r»ng kh¶ n¨ng ph¸t triÓn hßa b×nh ph¶i n¾m lÊy chÝnh quyÒn" vµ göi cho Ban chÊp hµnh trung cña c¸ch m¹ng tr−íc lóc x¶y ra nh÷ng sù kiÖn th¸ng B¶y chÝnh −¬ng bøc th− "Chñ nghÜa M¸c vµ khëi nghÜa", trong ®ã, dùa lµ do chç søc m¹nh thùc tÕ ®· ë trong tay nh©n d©n vµ "lóc ®ã trªn c¬ së ph©n tÝch s©u s¾c vµ toµn diÖn t×nh h×nh trong (tõ 27 th¸ng Hai ®Õn 4 th¸ng B¶y) kh«ng cã mét giai cÊp nµo, n−íc vµ t×nh h×nh quèc tÕ, Lª-nin ®· ®Ò ra cho ®¶ng nhiÖm mét lùc l−îng ®¸ng kÓ nµo cã thÓ chèng l¹i vµ ng¨n c¶n viÖc vô tr−íc m¾t lµ chuÈn bÞ vµ tæ chøc khëi nghÜa vò trang. chÝnh quyÒn chuyÓn vÒ tay c¸c X«-viÕt" (tr. 15). Lª-nin viÕt r»ng sau khi n¾m ®−îc ®a sè trong hai X«-viÕt Trong ®iÒu kiÖn giai cÊp t− s¶n ng¨n c¶n ý chÝ cña ®¹i thñ ®«, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cã thÓ vµ ph¶i n¾m lÊy ®a sè nh©n d©n vµ dùa vµo bé m¸y qu©n sù - c¶nh s¸t ®Ó chÝnh quyÒn. Bµn vÒ t×nh h×nh trong n−íc vµo nöa ®Çu
  12. Lêi tùa XXI XXII Lêi tùa th¸ng ChÝn, Lª-nin v¹ch râ r»ng giai cÊp t− s¶n Nga chuÈn Lª-nin v¹ch râ r»ng thêi kú ®ã ë Nga ®· cã tÊt c¶ nh÷ng bÞ nép Pª-t¬-r«-gr¸t cho qu©n §øc, nã s½n sµng ph¹m bÊt ®iÒu kiÖn ®Ó khëi nghÜa th¾ng lîi. Trong nh÷ng t¸c phÈm kú téi ¸c nµo vµ ph¶n béi tæ quèc miÔn sao b¶o vÖ ®−îc Êy, Lª-nin ®· v¹ch ra mét kÕ ho¹ch ®¹i c−¬ng vÒ tæ chøc chÝnh quyÒn cña nã. Trong khi ®ã bän ®Õ quèc Anh - Ph¸p khëi nghÜa, trong tiÕn tr×nh cña C¸ch m¹ng th¸ng M−êi tháa thuËn víi n−íc §øc vÒ hßa −íc riªng rÏ ®Ó chèng l¹i 1917, kÕ ho¹ch nµy ®· ®−îc nh÷ng c«ng nh©n vµ binh sÜ n−íc Nga. ChØ cã n¾m lÊy chÝnh quyÒn, ®¶ng b«n-sª-vÝch c¸ch m¹ng thùc hiÖn th¾ng lîi d−íi sù l·nh ®¹o cña ®¶ng míi cã thÓ ng¨n chÆn ®−îc nh÷ng ©m m−u ®Çy téi ¸c Êy, b«n-sª-vÝch. cøu v·n ®Êt n−íc vµ c¸ch m¹ng. §¸nh gi¸ so s¸nh lùc TËp nµy cã t¸c phÈm cña Lª-nin "Tai häa s¾p ®Õn vµ l−îng giai cÊp, Lª-nin v¹ch râ r»ng ®a sè nh©n d©n ®i theo nh÷ng ph−¬ng ph¸p ng¨n ngõa tai häa ®ã", viÕt ë Hen- ®¶ng b«n-sª-vÝch vµ ®¶ng Êy nhÊt ®Þnh giµnh ®−îc th¾ng xinh-pho vµo nh÷ng ngµy 10 - 14 (23 - 27) th¸ng ChÝn lîi trong cuéc c¸ch m¹ng. Lª-nin viÕt r»ng vÊn ®Ò kh«ng 1917. Trong t¸c phÈm nµy Lª-nin ®· ph¸t triÓn vµ luËn ph¶i ë ngµy khëi nghÜa, kh«ng ph¶i ë giê phót næ ra khëi chøng c−¬ng lÜnh kinh tÕ cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, ®Ò nghÜa. "VÊn ®Ò ë ®©y lµ lµm cho ®¶ng nhËn râ nhiÖm vô ra c−¬ng lÜnh cøu v·n c¸ch m¹ng, cøu v·n ®Êt n−íc khái cña chóng ta lµ ph¶i ®Æt vµo ch−¬ng tr×nh nghÞ sù viÖc tai häa ®ang ®e däa trong lÜnh vùc kinh tÕ, khái c¶nh lÖ khëi nghÜa vò trang ë Pª-t¬-r«-gr¸t vµ ë M¸t-xc¬-va (kÓ thuéc cña n−íc Nga vµo t− b¶n n−íc ngoµi. Lª-nin ®· nªu c¶ toµn tØnh), viÖc giµnh chÝnh quyÒn vµ lËt ®æ chÝnh phñ" lªn tØ mØ nh÷ng biÖn ph¸p c¸ch m¹ng duy nhÊt cã thÓ cøu (tr. 317). ®Êt n−íc khái t×nh tr¹ng kinh tÕ bÞ tµn ph¸, n¹n ®ãi, ®ång Trong bøc th− "Chñ nghÜa M¸c vµ khëi nghÜa", vµ trong thêi ®Èy n−íc Nga tiÕn tíi chñ nghÜa x· héi. Nh÷ng biÖn bµi "ý kiÕn cña ng−êi v¾ng mÆt" Lª-nin ®· tæng hîp ph¸p Êy lµ: sù kiÓm so¸t cña c«ng nh©n ®èi víi viÖc s¶n xuÊt thµnh mét hÖ thèng hoµn chØnh c¸c quan ®iÓm cña M¸c vµ vµ ph©n phèi s¶n phÈm, quèc h÷u hãa ng©n hµng vµ ®¹i ¡ng-ghen vÒ vÊn ®Ò khëi nghÜa vò trang vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, tÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ vµ quèc h÷u hãa nh÷ng quan ®iÓm Êy. Ng−êi nhÊn m¹nh r»ng nh÷ng quan toµn bé ruéng ®Êt ë trong n−íc vµ nh÷ng biÖn ph¸p kh¸c. ®iÓm Êy kh«ng cã g× gièng víi chñ nghÜa Bl¨ng-ki vµ chñ Lª-nin chØ râ r»ng viÖc thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p nµy nghÜa ©m m−u. Lª-nin d¹y r»ng, muèn thu ®−îc th¾ng lîi sÏ ®æi míi vµ lµm thay ®æi n−íc Nga vÒ mÆt kinh tÕ, sÏ khi tiÕn hµnh khëi nghÜa th× ph¶i dùa vµo giai cÊp tiªn tiÕn, ®em l¹i mét cao trµo hÕt søc to lín trong quÇn chóng nh©n vµo cao trµo c¸ch m¹ng cña nh©n d©n, vµo giê phót cã tÝnh d©n, quÇn chóng nµy ®· m¹nh b¹o vµ kiªn quyÕt thùc chÊt b−íc ngoÆt trong lÞch sö cuéc c¸ch m¹ng, khi mµ c¸c hiÖn nh÷ng c¶i c¸ch kinh tÕ vÜ ®¹i. §ång thêi Lª-nin ®· ®Ò ®éi ngò tiªn tiÕn trong nh©n d©n trë nªn tÝch cùc nhÊt vµ ra nhiÖm vô lµ lËp tøc chÊm døt cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc, khi mµ kÎ thï vµ hµng ngò nh÷ng b¹n bÌ yÕu ®uèi, nöa vêi x©m l−îc vµ ¨n c−íp, ®Ò nghÞ víi tÊt c¶ nh©n d©n c¸c vµ kh«ng kiªn quyÕt cña c¸ch m¹ng tá ra dao ®éng tét ®Ønh. n−íc ký mét hßa −íc c«ng b»ng vµ d©n chñ. Lª-nin viÕt Khëi nghÜa vò trang lµ "mét h×nh thøc ®Æc biÖt cña ®Êu r»ng chØ cã giai cÊp v« s¶n míi cã thÓ thùc hiÖn c−¬ng lÜnh tranh chÝnh trÞ, phôc tïng nh÷ng quy luËt ®Æc biÖt..." (tr. 500). nµy v× giai cÊp v« s¶n lµ giai cÊp c¸ch m¹ng nhÊt, cã tæ Ph¶i coi khëi nghÜa nh− lµ mét nghÖ thuËt. Chñ nghÜa M¸c chøc nhÊt vµ tiªn tiÕn nhÊt cña x· héi hiÖn ®¹i. Trong ®· quy ®Þnh nh÷ng quy t¾c chñ yÕu cña nghÖ thuËt nµy. t¸c phÈm "Tai häa s¾p ®Õn vµ nh÷ng ph−¬ng ph¸p ng¨n
  13. Lêi tùa XXIII XXIV Lêi tùa ngõa tai häa ®ã", Lª-nin ®· ph¸t triÓn h¬n n÷a luËn ®iÓm m¹ng khai sinh ®· ®−a n−íc Nga ra khái cuéc chiÕn tranh tr−íc kia ®· ®−îc ®−a ra vµ ®· ®−îc Ng−êi luËn chøng lµ ®Õ quèc, ®· cøu ®Êt n−íc khái th¶m häa d©n téc, khái luËn ®iÓm vÒ kh¶ n¨ng th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi nguy c¬ n−íc Nga bÞ t− b¶n n−íc ngoµi n« dÞch, ®· thùc tho¹t tiªn trong riªng mét n−íc t− b¶n. Ng−êi v¹ch râ hiÖn viÖc chuyÓn nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt c¬ b¶n vµo tay r»ng c¶ ë Nga n÷a, cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc ®· ®Èy hÕt nh©n d©n. §−îc trang bÞ b»ng c−¬ng lÜnh cña Lª-nin vÒ søc nhanh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c tæ chøc ®éc quyÒn, x©y dùng x· héi x· héi chñ nghÜa - mµ nh÷ng nguyªn t¾c t¨ng c−êng vai trß vµ ý nghÜa cña nh÷ng tæ chøc nµy, ®Èy c¬ b¶n cña c−¬ng lÜnh Êy ®· ®−îc Lª-nin nªu lªn ngay nhanh qu¸ tr×nh chñ nghÜa t− b¶n ®éc quyÒn ph¸t triÓn tr−íc khi næ ra C¸ch m¹ng th¸ng M−êi - §¶ng céng s¶n ®· thµnh chñ nghÜa t− b¶n ®éc quyÒn - nhµ n−íc. Do ®ã ®· t¹o ®−a nh©n d©n lao ®éng n−íc ta ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn vµ ra nh÷ng tiÒn ®Ò vËt chÊt ®Ó chuyÓn lªn chñ nghÜa x· héi, vÜnh viÔn cña chñ nghÜa x· héi. D−íi sù l·nh ®¹o cña bëi v× chñ nghÜa t− b¶n ®éc quyÒn - nhµ n−íc, nh− Lª-nin §¶ng céng s¶n, nh©n d©n Liªn-x« ®ang tiÕn hµnh x©y v¹ch râ, lµ sù chuÈn bÞ vËt chÊt ®Çy ®ñ nhÊt ®Ó tiÕn lªn dùng ®¹i quy m« chñ nghÜa céng s¶n. NhiÖm vô do Lª-nin chñ nghÜa x· héi, lµ ng−ìng cöa cña chñ nghÜa x· héi. ®Ò ra ®ang ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch th¾ng lîi, nhiÖm vô Lª-nin v¹ch râ vai trß ph¶n c¸ch m¹ng cña c¸c ®¶ng Êy lµ ®uæi kÞp vµ v−ît, vÒ ph−¬ng diÖn kinh tÕ, nh÷ng cña bän men-sª-vÝch vµ cña bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch n−íc t− b¶n ph¸t triÓn nhÊt. m¹ng lµ nh÷ng ®¶ng ®· tõng tuyªn bè r»ng n−íc Nga Trong t¸c phÈm "Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch sÏ gi÷ ®−îc ch−a ph¸t triÓn ®Õn tr×nh ®é lµm c¸ch m¹ng x· héi chñ chÝnh quyÒn hay kh«ng?" in trong tËp nµy, Lª-nin ®· ®¶ nghÜa. Ng−êi nhÊn m¹nh r»ng trong lÞch sö kh«ng thÓ kÝch quyÕt liÖt c¸c ®¶ng t− s¶n vµ tiÓu t− s¶n vÉn tõng t×m ®øng nguyªn t¹i mét chç ®−îc. ë Nga, n¬i mµ ng−êi ta ®· c¸ch lµm cho quÇn chóng nh©n d©n kh«ng tÝn nhiÖm ®¶ng dïng c¸ch m¹ng ®Ó giµnh ®−îc chÕ ®é céng hßa vµ chÕ ®é b«n-sª-vÝch vµ vÉn ph¸t biÓu trªn b¸o chÝ víi nh÷ng lêi d©n chñ, th× kh«ng thÓ tiÕn lªn ®−îc, "nÕu kh«ng ®i tíi kh¼ng ®Þnh dèi tr¸ nãi r»ng kh«ng bao giê nh÷ng ng−êi chñ nghÜa x· héi, nÕu kh«ng tiÕn tíi chñ nghÜa x· héi..." b«n-sª-vÝch d¸m mét m×nh n¾m lÊy chÝnh quyÒn vµ nÕu cã (tr. 255). Khi v¹ch ra nh÷ng con ®−êng x©y dùng x· héi n¾m ®−îc chÝnh quyÒn th× hä còng kh«ng thÓ gi÷ ®−îc chñ nghÜa ë Nga, Lª-nin ®· tr×nh bµy luËn ®iÓm næi tiÕng chÝnh quyÒn thËm chÝ trong mét thêi gian ng¾n nhÊt. V¹ch cña m×nh: "C¸ch m¹ng ®· lµm cho n−íc Nga, chØ trong cã trÇn nh÷ng ©m m−u vu khèng cña kÎ thï cña c¸ch m¹ng, vµi th¸ng, mµ vÒ mÆt chÕ ®é chÝnh trÞ cña nã, ®· ®uæi kÞp Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng ë Nga ®· cã tÊt c¶ nh÷ng tiÒn ®Ò nh÷ng n−íc tiªn tiÕn. kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cho th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng x· héi Nh−ng ®iÒu ®ã ch−a ®ñ. ChiÕn tranh rÊt kh¾c nghiÖt. chñ nghÜa vµ víi nh÷ng tiÒn ®Ò Êy, th× trªn thÕ giíi sÏ Nã ®Æt vÊn ®Ò ra mét c¸ch tµn nhÉn: hoÆc lµ chÞu diÖt kh«ng thÓ cã mét lùc l−îng nµo ng¨n c¶n ®−îc nh÷ng vong, hoÆc lµ ph¶i ®uæi kÞp nh÷ng n−íc tiªn tiÕn vµ v−ît ng−êi b«n-sª-vÝch - nÕu b¶n th©n hä kh«ng ®Ó ng−êi kh¸c nh÷ng n−íc ®ã c¶ vÒ mÆt kinh tÕ n÷a" (tr. 262 - 263). däa m×nh - n¾m lÊy chÝnh quyÒn vµ gi÷ v÷ng chÝnh quyÒn. Nhê th¾ng lîi cña cuéc C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa Lª-nin chØ râ, ®¶ng b«n-sª-vÝch ®¹i biÓu cho nh÷ng lîi Ých th¸ng M−êi vÜ ®¹i mµ c−¬ng lÜnh kinh tÕ do Lª-nin v¹ch c¬ b¶n cña giai cÊp v« s¶n vµ cña ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n th¶o ®· ®−îc thùc hiÖn. ChÝnh quyÒn c«ng n«ng ®−îc c¸ch d©n, vµ dùa vµo sù ñng hé cña quÇn chóng nh©n d©n, ®¶ng
  14. Lêi tùa XXV XXVI Lêi tùa Êy sÏ ®¶m b¶o cã thÓ l·nh ®¹o nhµ n−íc v« s¶n vµ tæ chøc thu hót giíi trÝ thøc t− s¶n tham gia sù nghiÖp x©y dùng c«ng cuéc x©y dùng x· héi míi, x· héi x· héi chñ nghÜa. x· héi chñ nghÜa: nh÷ng c¸n bé tæ chøc cña ngµnh ng©n §Ëp l¹i nh÷ng lêi kh¼ng ®Þnh cña bän men-sª-vÝch nãi hµng, c¸c kü s−, c¸c nhµ n«ng häc, c¸c c¸n bé kü thuËt, c¸c r»ng giai cÊp v« s¶n kh«ng thÓ n¾m ®−îc bé m¸y nhµ chuyªn gia cã tr×nh ®é khoa häc thuéc ®ñ lo¹i; t¹o cho hä n−íc, Lª-nin chØ râ r»ng bän men-sª-vÝch kh«ng ®Õm xØa nh÷ng ®iÒu kiÖn lµm viÖc thuËn lîi vµ ®Æt hä d−íi sù kiÓm ®Õn häc thuyÕt cña M¸c vÒ nhµ n−íc, chóng xÐt l¹i luËn so¸t toµn diÖn cña c«ng nh©n. ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c nãi r»ng trong tiÕn tr×nh c¸ch Lª-nin cho r»ng sau th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng x· héi chñ m¹ng v« s¶n, giai cÊp v« s¶n kh«ng cÇn n¾m lÊy bé m¸y nghÜa th× nhiÖm vô quan träng bËc nhÊt cña c«ng t¸c x©y nhµ n−íc t− s¶n cò, mµ ph¶i ®Ëp tan nã ®i, ph¸ hñy nã vµ dùng nhµ n−íc lµ thu hót hÕt søc ®«ng ®¶o quÇn chóng x©y dùng bé m¸y chÝnh quyÒn míi cña m×nh. lao ®éng tham gia vµo viÖc qu¶n lý ®Êt n−íc. Ng−êi chØ ra Lª-nin cho r»ng bé m¸y chÝnh quyÒn míi Êy, do sù s¸ng r»ng viÖc thùc hiÖn ngay c¶ nh÷ng biÖn ph¸p ®Çu tiªn cña t¹o c¸ch m¹ng cña quÇn chóng nh©n d©n t¹o nªn, chÝnh lµ Nhµ n−íc x«-viÕt còng sÏ t¹o ra ®−îc trong quÇn chóng c¸c X«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, binh sÜ vµ n«ng d©n. Ng−êi nh©n d©n mét nhiÖt t×nh c¸ch m¹ng ch−a tõng thÊy trong ®· v¹ch râ thùc chÊt cña c¸c X«-viÕt lµ c¸c c¬ quan chÝnh lÞch sö, sÏ ph¸t ®éng ®−îc hµng triÖu c«ng nh©n vµ n«ng quyÒn mang tÝnh chÊt d©n chñ nhÊt, quÇn chóng nhÊt vµ d©n tr−íc kia cßn ch−a thøc tØnh vÒ mÆt chÝnh trÞ, bÞ ®äa thùc sù cã tÝnh chÊt nh©n d©n, vµ nhÊn m¹nh r»ng so víi ®Çy bëi c¶nh bÇn cïng vµ c¶nh bãc lét, ®Ó hä ®øng lªn ®Êu chÕ ®é ®¹i nghÞ t− s¶n th× c¸c X«-viÕt lµ mét b−íc tiÕn cã ý tranh cho cuéc ®êi míi. Lª-nin viÕt r»ng nhµ n−íc v« s¶n nghÜa lÞch sö - thÕ giíi. Lª-nin chØ râ, nÕu kh«ng cã sù cã mét ph−¬ng s¸ch kú diÖu khiÕn cho nã cã thÓ ngay tøc s¸ng t¹o cña c¸c giai cÊp c¸ch m¹ng lËp ra c¸c X«-viÕt th× kh¾c t¨ng lùc l−îng cña m×nh lªn hµng chôc lÇn, ph−¬ng c¸ch m¹ng v« s¶n ë Nga lµ mét sù nghiÖp v« hy väng. s¸ch Êy lµ viÖc thu hót quÇn chóng lao ®éng vµo viÖc qu¶n Khi ph¸t triÓn häc thuyÕt m¸c-xÝt vÒ c¸ch m¹ng x· héi lý nhµ n−íc, ph−¬ng s¸ch nµy th× kh«ng mét nhµ n−íc t− chñ nghÜa vµ vÒ chuyªn chÝnh v« s¶n, Lª-nin nhÊn m¹nh b¶n chñ nghÜa nµo ®· cã ®−îc vµ còng kh«ng thÓ cã ®−îc. r»ng, giai cÊp c«ng nh©n ph¶i ®Ëp tan bé m¸y "¸p bøc" cña Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng ®iÒu chñ yÕu nhÊt lµ lµm cho quÇn nhµ n−íc t− s¶n - ®Þa chñ: qu©n ®éi, c¶nh s¸t, bän quan l¹i; chóng lao ®éng tin vµo søc m¹nh cña m×nh, lÊy thùc tiÔn cßn ®èi víi c¸i cã thÓ gäi lµ bé m¸y "kiÓm kª - ghi chÐp" chØ cho hä thÊy r»ng hä cã thÓ vµ ph¶i b¾t tay vµo c«ng th× ng−êi ta kh«ng thÓ ®Ëp tan nã vµ còng kh«ng cÇn lµm viÖc qu¶n lý nhµ n−íc. ®iÒu ®ã. CÇn ph¶i giµnh l¹i bé m¸y Êy tõ tay bän t− b¶n, Lª-nin biÓu lé lßng tin t−ëng s©u s¾c r»ng nh÷ng t− t−ëng b¾t bé m¸y ®ã phôc tïng c¸c X«-viÕt v« s¶n, lµm cho nã cña chñ nghÜa b«n-sª-vÝch, nh÷ng t− t−ëng vÒ hßa b×nh, vÒ trë thµnh bé m¸y réng r·i h¬n, cã tÝnh chÊt bao trïm tÊt d©n chñ vµ vÒ chñ nghÜa x· héi - nh÷ng t− t−ëng cæ vò c¶, cã tÝnh chÊt toµn d©n. Lª-nin v¹ch râ r»ng chñ nghÜa x· quÇn chóng - sÏ giµnh ®−îc th¾ng lîi. Ng−êi viÕt: "T− héi ®ßi hái mét nÒn kinh tÕ tËp trung vµ cã kÕ ho¹ch, mét t−ëng trë thµnh søc m¹nh khi nµo t− t−ëng th©m nhËp chÕ ®é kiÓm kª vµ kiÓm so¸t chÆt chÏ ®èi víi s¶n xuÊt vµ vµo quÇn chóng. Vµ chÝnh ngµy nay, do chÝnh s¸ch cña ph©n phèi s¶n phÈm, ®èi víi møc lao ®éng vµ møc tiªu m×nh mµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, nh÷ng ng−êi thay mÆt dïng. Lª-nin chØ ra r»ng giai cÊp v« s¶n chiÕn th¾ng ph¶i cho chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n c¸ch m¹ng, lµ hiÖn th©n cña t−
  15. Lêi tùa XXVII XXVIII Lêi tùa t−ëng ®ang cæ vò ®«ng ®¶o quÇn chóng lao ®éng trªn c«ng viÖc Êy cã mét ý nghÜa to lín ®èi víi toµn bé phong toµn thÕ giíi" (tr. 435). trµo c«ng nh©n quèc tÕ. Trong bµi "VÒ viÖc söa ®æi c−¬ng T¸c phÈm cña Lª-nin "Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch sÏ gi÷ lÜnh cña ®¶ng", Lª-nin kÞch liÖt phª ph¸n dù th¶o phÇn lý ®−îc chÝnh quyÒn hay kh«ng?" ®· ®ãng mét vai trß to lín luËn chung cña c−¬ng lÜnh, mét dù th¶o kh«ng râ rµng vµ trong viÖc ®éng viªn quÇn chóng ®Êu tranh cho th¾ng lîi sai lÇm mµ X«-c«n-ni-cèp ®· c«ng bè trªn b¸o chÝ. Lª-nin cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, x©y dùng vµ cñng cè Nhµ còng chØ râ tÝnh chÊt v« c¨n cø cña nh÷ng ®Ò nghÞ cña Bu- n−íc x«-viÕt. C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ®· ®Ëp tan bé kha-rin vµ cña XmiÕc-nèp muèn c¾t bá phÇn c−¬ng lÜnh tèi m¸y chÝnh quyÒn cò ph¶n d©n cña giai cÊp t− s¶n vµ ®Þa thiÓu. Trong thêi kú Êy ch−a thÓ lµm ®iÒu ®ã ®−îc, bëi v× chñ, vµ ®· x©y dùng bé m¸y chÝnh quyÒn míi ®¹i diÖn cho cuéc C¸ch m¹ng th¸ng Hai kh«ng gi¶i quyÕt tÊt c¶ c¸c nh÷ng lîi Ých thiÕt th©n cña nh÷ng ng−êi lao ®éng. ChÝnh nhiÖm vô cña c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n. Lª-nin nhÊn quyÒn x«-viÕt t−îng tr−ng cho mét kiÓu d©n chñ míi, cao m¹nh r»ng trong ®iÒu kiÖn ®ã mµ g¹t bá c−¬ng lÜnh tèi nhÊt, ®ã lµ d©n chñ ®èi víi hµng triÖu ng−êi lao ®éng ®· thiÓu th× cã nghÜa lµ ®èt ch¸y mét giai ®o¹n ch−a tr¶i qua ®−îc thu hót vµo viÖc qu¶n lý nhµ n−íc. §−îc gi¶i phãng cña phong trµo, lµ tõ chèi kh«ng ho¹t ®éng trong khu«n khái c¶nh bÞ bãc lét, quÇn chóng lao ®éng ®· biÓu lé khæ chÕ ®é t− s¶n. Tõ ®ã rót ra mét kÕt luËn quan träng cã nh÷ng kh¶ n¨ng kh«ng giíi h¹n trong lÜnh vùc s¸ng t¹o ra tÝnh nguyªn t¾c: ngay c¶ trong ®iÒu kiÖn chÕ ®é d©n chñ t− c¸i míi, ®· biÓu lé chñ nghÜa anh hïng kú diÖu vµ tinh s¶n th× ®¶ng m¸c-xÝt ch¼ng nh÷ng ph¶i cã c−¬ng lÜnh tèi thÇn qu¶ c¶m v« song. ®a x¸c ®Þnh môc ®Ých cuèi cïng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n, mµ cßn ph¶i cã c−¬ng lÜnh bao gåm Nh÷ng luËn ®iÓm vµ nh÷ng kÕt luËn cña Lª-nin, ®−îc nh÷ng yªu s¸ch tr−íc m¾t, nªu trong c−¬ng lÜnh Êy nh÷ng tr×nh bµy trong c¸c t¸c phÈm "Tai häa s¾p ®Õn vµ nh÷ng nhiÖm vô ®Êu tranh nh»m cñng cè vµ më réng d©n chñ, ph−¬ng ph¸p ng¨n ngõa tai häa ®ã" vµ "Nh÷ng ng−êi tháa m·n nh÷ng nhu cÇu bøc thiÕt nhÊt cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch sÏ gi÷ ®−îc chÝnh quyÒn hay kh«ng?" ®Òu cã lao ®éng. mét ý nghÜa to lín cã tÝnh nguyªn t¾c. Kinh nghiÖm cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë Nga vµ ë c¸c n−íc kh¸c chØ Cuéc khñng ho¶ng c¸ch m¹ng trong n−íc ®· lan réng vµ râ r»ng c−¬ng lÜnh vÒ c¸c biÖn ph¸p cña chÝnh quyÒn v« trë nªn s©u s¾c thªm. T¹i c¸c c«ng x−ëng vµ nhµ m¸y, phong s¶n - c−¬ng lÜnh do Lª-nin v¹ch ra vµ luËn chøng vÒ mÆt lý trµo b·i c«ng ph¸t triÓn. C«ng nh©n ngµnh kim khÝ, ngµnh luËn trong c¸c t¸c phÈm Êy - ®· thÓ hiÖn ®−îc nh÷ng quy dÖt, c«ng nh©n má, ngµnh da vµ ngµnh Ên lo¸t ®Òu b·i c«ng. luËt ph¸t triÓn c¬ b¶n cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, cña Vµo th¸ng ChÝn ®· næ ra cuéc b·i c«ng toµn Nga cña c«ng giai ®o¹n ®Çu trong c«ng cuéc x©y dùng chÕ ®é míi, nh÷ng nh©n viªn ngµnh ®−êng s¾t vµ b−u ®iÖn. ë n«ng th«n cuéc quy luËt nµy cã tÝnh chÊt phæ biÕn ®èi víi tÊt c¶ c¸c n−íc. ®Êu tranh cña n«ng d©n chèng bän ®Þa chñ ®· ®i ®Õn nh÷ng Trong tËp nµy cã tµi liÖu "VÒ vÊn ®Ò c−¬ng lÜnh cña h×nh thøc gay g¾t nhÊt vµ chuyÓn thµnh khëi nghÜa. Phong ®¶ng" vµ bµi viÕt cña Lª-nin "VÒ viÖc söa ®æi c−¬ng lÜnh trµo gi¶i phãng d©n téc còng ph¸t triÓn. V× cã m−u ®å muèn cña ®¶ng" ®−îc ®¨ng håi th¸ng M−êi 1917 trªn t¹p chÝ "Gi¸o ng¨n chÆn sù ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng, duy tr× quyÒn l·nh dôc". Lª-nin cho r»ng cÇn ph¶i ®Èy nhanh viÖc chuÈn bÞ ®¹o quÇn chóng vµ ñng hé ChÝnh phñ l©m thêi t− s¶n, cho c−¬ng lÜnh míi cña ®¶ng b«n-sª-vÝch, vµ nhÊn m¹nh r»ng nªn bän men-sª-vÝch vµ bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ®·
  16. Lêi tùa XXIX XXX Lêi tùa triÖu tËp ë Pª-t¬-r«-gr¸t c¸i gäi lµ Héi nghÞ d©n chñ vµo th¸ng M−êi 1917 th× ®· ra quyÕt nghÞ vÒ viÖc nh÷ng ng−êi ngµy 14 (27) th¸ng ChÝn vµ t¹i héi nghÞ Êy bän chóng ®· lËp b«n-sª-vÝch rót khái TiÒn nghÞ viÖn ngay khi nã míi khai ra TiÒn nghÞ viÖn. m¹c, bÊt chÊp sù ph¶n kh¸ng cña Ca-mª-nÐp vµ cña nh÷ng Trong th− "Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ph¶i n¾m lÊy chÝnh phÇn tö ®Çu hµng kh¸c vÉn theo ®uæi ®−êng lèi chèng quyÒn" vµ "Chñ nghÜa M¸c vµ khëi nghÜa", Lª-nin ®· v¹ch khëi nghÜa vò trang vµ chñ tr−¬ng tham gia TiÒn nghÞ viÖn. trÇn thùc chÊt chÝnh trÞ cña Héi nghÞ d©n chñ vµ v¹ch ra Trong bµi "Cuéc khñng ho¶ng ®· chÝn muåi", viÕt ngµy s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®èi víi héi nghÞ Êy. 29 th¸ng ChÝn (12 th¸ng M−êi), vµ trong "Th− göi Ban Ng−êi chØ râ r»ng nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch sÏ m¾c mét sai chÊp hµnh trung −¬ng, Ban chÊp hµnh M¸t-xc¬-va, Ban lÇm hÕt søc nghiªm träng nÕu xem Héi nghÞ d©n chñ lµ mét chÊp hµnh Pª-t¬-r«-gr¸t vµ c¸c ®¶ng viªn b«n-sª-vÝch nghÞ viÖn; r»ng héi nghÞ Êy kh«ng thÓ gi¶i quyÕt bÊt kú mét trong c¸c X«-viÕt Pª-t¬-r«-gr¸t vµ M¸t-xc¬-va", viÕt ngµy 1 vÊn ®Ò nµo cña c¸ch m¹ng, v× nh÷ng vÊn ®Ò Êy ®−îc gi¶i (14) th¸ng M−êi, Lª-nin ®· nhËn ®Þnh t×nh h×nh vµ nªu ra quyÕt ë bªn ngoµi héi nghÞ Êy, ë c¸c khu c«ng nh©n cña mét c¸ch rÊt m¹nh mÏ tr−íc ®¶ng vÊn ®Ò lµ kh«ng thÓ tiÕp Pª-t¬-r«-gr¸t vµ M¸t-xc¬-va. Trong bµi "Bµn vÒ bän trïm tôc chËm trÔ trong viÖc ph¸t ®éng khëi nghÜa, v× trong n−íc gian lËn vµ vÒ nh÷ng sai lÇm cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch" cuéc khñng ho¶ng cã tÝnh chÊt toµn quèc ®· chÝn muåi. Lª-nin ®· kÞch liÖt phª ph¸n ®−êng lèi hµnh ®éng cña nh÷ng Ng−êi viÕt: "TÊt c¶ t−¬ng lai cña c¸ch m¹ng Nga ®ang ë ng−êi b«n-sª-vÝch tham gia héi nghÞ. Ng−êi viÕt r»ng nh÷ng trong t×nh thÕ hoÆc mÊt hoÆc cßn. TÊt c¶ danh dù cña ®¶ng ng−êi b«n-sª-vÝch ph¶i lµm s¸ng tá t×nh h×nh t¹i héi nghÞ Êy b«n-sª-vÝch ®ang ®−îc ®Æt ra. TÊt c¶ t−¬ng lai cña cuéc c¸ch vµ sau ®ã rêi bá héi nghÞ Êy vµ chØ ®Ó l¹i tõ mét ®Õn ba ®¹i m¹ng c«ng nh©n quèc tÕ v× chñ nghÜa x· héi ®ang ë trong biÓu ®Ó lµm "nh©n viªn liªn l¹c", cßn sè ®¹i biÓu cßn l¹i th× t×nh thÕ hoÆc mÊt hoÆc cßn" (tr. 367). Ng−êi nhÊn m¹nh r»ng ph¶i vÒ c¸c nhµ m¸y, tr¹i lÝnh, v× ®ã lµ nguån cøu v·n duy chê ®îi ®¹i héi c¸c X«-viÕt lµ mét trß ch¬i « nhôc theo chñ nhÊt cña c¸ch m¹ng. VÒ sau, trong bµi "Nh÷ng trang nhËt nghÜa h×nh thøc, lµ sù ph¶n béi c¸ch m¹ng. Lª-nin viÕt: "NÕu ký cña mét nhµ chÝnh luËn. Nh÷ng sai lÇm cña ®¶ng ta", kh«ng thÓ n¾m lÊy chÝnh quyÒn b»ng c¸ch kh«ng khëi nghÜa Lª-nin ph©n tÝch ho¹t ®éng cña ®¶ng trong t×nh h×nh cuéc th× ph¶i lËp tøc chuyÓn sang khëi nghÜa" (tr. 446). c¸ch m¹ng v« s¶n ë trong n−íc ®ang tíi gÇn, vµ viÕt r»ng Trong lóc cßn ë PhÇn-lan, Lª-nin vÉn h−íng vÒ Pª-t¬- nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· m¾c sai lÇm v× ®· tham gia r«-gr¸t, ®Æt ra tr−íc Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¶ng vÊn Héi nghÞ d©n chñ, r»ng lÏ ra ph¶i tÈy chay héi nghÞ Êy. ®Ò Ng−êi trë vÒ n−íc. Ngµy 3 (16) th¸ng M−êi, Ban chÊp Cßn vÒ TiÒn nghÞ viÖn th× ngay tõ ®Çu Lª-nin ®· kiªn tr× hµnh trung −¬ng ®¶ng ®· quyÕt ®Þnh: "®Ò nghÞ I-lÝch trë ®ßi tÈy chay nã. Ng−êi viÕt: "S¸ch l−îc tham dù TiÒn nghÞ vÒ Pª-t¬-r«-gr¸t ®Ó cã thÓ liªn l¹c ®−îc th−êng xuyªn vµ viÖn lµ s¸ch l−îc sai lÇm, nã kh«ng thÝch hîp víi mèi chÆt chÏ". quan hÖ kh¸ch quan gi÷a c¸c giai cÊp vµ còng kh«ng thÝch Ngµy 8 (21) th¸ng M−êi, mét ngµy sau khi ®Õn Pª-t¬- hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan cña thêi kú lóc bÊy r«-gr¸t, Lª-nin viÕt "th− göi c¸c ®ång chÝ b«n-sª-vÝch tham giê" (tr. 345). Nh©n cã nh÷ng chØ gi¸o cña Lª-nin, Ban gia §¹i héi c¸c X«-viÕt miÒn B¾c". §èi víi ®¹i héi nµy, - häp chÊp hµnh trung −¬ng cña ®¶ng ®· xÐt l¹i quyÕt ®Þnh tr−íc ë Pª-t¬-r«-gr¸t vµo nh÷ng ngµy 11 - 13 (24 - 26) th¸ng M−êi, - ®©y vÒ viÖc tham gia TiÒn nghÞ viÖn, vµ ®Õn ngµy 5 (18) Lª-nin cho r»ng ®¹i héi ®· cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt to lín
  17. Lêi tùa XXXI XXXII Lêi tùa trong viÖc ®éng viªn c¸c lùc l−îng c¸ch m¹ng ®Ó khëi nghÜa nghÜa. Ngµy 11 (24) th¸ng M−êi, Di-n«-vi-Ðp vµ Ca-mª- th¾ng lîi. Trong bøc th− nµy Lª-nin ®· ®Ò cËp ®Õn nh÷ng nÐp ®· göi th− cho c¸c Ban chÊp hµnh Pª-t¬-r«-gr¸t, M¸t- ®iÒu kiÖn quèc tÕ vµ ®iÒu kiÖn trong n−íc cho phÐp nh÷ng xc¬-va, Ban chÊp hµnh tØnh M¸t-xc¬-va vµ tØnh PhÇn-lan ng−êi b«n-sª-vÝch n¾m chÝnh quyÒn vµ ®ßi hái hä ph¶i cã §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi (b) Nga, cho c¸c ®¶ng nh÷ng hµnh ®éng nhanh chãng, kiªn quyÕt vµ tÝch cùc trong ®oµn b«n-sª-vÝch trong Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«- viÖc tæ chøc khëi nghÜa vò trang. Lª-nin ®· kÕt thóc bøc th− viÕt vµ trong §¹i héi c¸c X«-viÕt miÒn B¾c, trong ®ã tá ý ®ã b»ng nh÷ng lêi sau ®©y: "Tr× ho·n lµ chÕt" (tr. 510). chèng quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng vÒ khëi Trong tËp nµy cßn in nh÷ng v¨n kiÖn, do Lª-nin viÕt, vÒ nghÜa vò trang. Trong "Th− göi c¸c ®ång chÝ", ®¨ng trªn nh÷ng phiªn häp cã ý nghÜa lÞch sö cña Ban chÊp hµnh b¸o "Con ®−êng c«ng nh©n" ngµy 19, 20 vµ 21 th¸ng M−êi trung −¬ng ®¶ng häp vµo ngµy 10 (23) vµ (16) (29) th¸ng (1, 2 vµ 3 th¸ng M−êi mét) 1917, V. I. Lª-nin ®· kÞch liÖt M−êi 1917: biªn b¶n c¸c b¸o c¸o vµ c¸c bµi ph¸t biÓu cña phª ph¸n nh÷ng lý lÏ mµ Di-n«-vi-Ðp vµ Ca-mª-nÐp ®−a ra V. I. Lª-nin vµ nh÷ng nghÞ quyÕt, do Ng−êi viÕt, vÒ khëi ®Ó chèng khëi nghÜa vò trang. Lª-nin viÕt: "...nh÷ng lý lÏ nghÜa vò trang. Trong c¸c b¸o c¸o vµ c¸c bµi ph¸t biÓu cña ®ã lµ mét biÓu hiÖn hÕt søc næi bËt cña t©m tr¹ng hoang m×nh, Lª-nin ®· luËn chøng sù cÇn thiÕt cña khëi nghÜa vò mang, lo sî vµ sù ph¸ s¶n cña toµn bé nh÷ng t− t−ëng chñ trang, v¹ch ra nh÷ng nhiÖm vô chuÈn bÞ vÒ mÆt tæ chøc - yÕu c¶ chñ nghÜa b«n-sª-vÝch vµ chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n - kü thuËt cho cuéc khëi nghÜa. Trong b¶n nghÞ quyÕt cña c¸ch m¹ng, ®Õn nçi khã mµ gi¶i thÝch ®−îc nh÷ng dao Ban chÊp hµnh trung −¬ng, ®−îc th«ng qua sau khi nghe ®éng nhôc nh· ®Õn nh− vËy" (tr. 519). b¶n b¸o c¸o ngµy 10 (23) th¸ng M−êi cña Lª-nin, cã nãi Trong c¸c bøc th− in trong tËp nµy: "Th− göi c¸c ®¶ng r»ng khëi nghÜa vò trang lµ ®iÒu tÊt yÕu vµ ®· hoµn toµn viªn ®¶ng b«n-sª-vÝch" vµ "Th− göi Ban chÊp hµnh trung chÝn muåi, r»ng toµn bé ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc ®¶ng −¬ng §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi (b) Nga", Lª-nin ®· ph¶i phôc tïng nhiÖm vô chuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh cuéc khëi v¹ch trÇn hµnh vi ph¶n béi cña Ca-mª-nÐp vµ Di-n«-vi-Ðp. nghÜa vò trang. Sau khi nghe b¸o c¸o cña Lª-nin, cuéc häp Ngµy 18 (31) th¸ng M−êi, trong mét bµi b¸o c«ng bè trªn më réng cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, häp ngµy 16 (29) tê b¸o nöa men-sª-vÝch lµ tê "§êi sèng míi", Ca-mª-nÐp th¸ng M−êi, ®· th«ng qua nghÞ quyÕt do Lª-nin ®Ò nghÞ, ®· tù m×nh vµ thay mÆt Di-n«-vi-Ðp tá sù bÊt ®ång víi trong ®ã héi nghÞ ®· hoan nghªnh vµ hoµn toµn ñng hé quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng vÒ khëi nghÜa quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng vÒ khëi nghÜa, vò trang. Nh− thÕ lµ Di-n«-vi-Ðp vµ Ca-mª-nÐp ®· tiÕt lé ®· kªu gäi c«ng nh©n vµ binh sÜ h·y tÝch cùc chuÈn bÞ toµn cho kÎ thï biÕt quyÕt ®Þnh bÝ mËt cña Ban chÊp hµnh trung diÖn cho cuéc khëi nghÜa vò trang. −¬ng ®¶ng vÒ khëi nghÜa. Lª-nin ®· phØ nhæ chóng lµ bän T¹i hai phiªn häp nµy, Di-n«-vi-Ðp vµ Ca-mª-nÐp ®Òu ph¸ ho¹i, bän ph¶n béi c¸ch m¹ng, vµ ®ßi khai trõ chóng chèng l¹i khëi nghÜa. Trong nh÷ng cuéc häp cña Ban chÊp ra khái hµng ngò ®¶ng. Ng−êi viÕt: "ChØ cã nh− thÕ míi cã hµnh trung −¬ng, T¬-rèt-xki kh«ng chèng l¹i b¶n nghÞ quyÕt thÓ lµm cho ®¶ng c«ng nh©n trë nªn lµnh m¹nh, míi cã thÓ vÒ khëi nghÜa, nh−ng y gi÷ quan ®iÓm ®· ph¸t biÓu tr−íc thanh trõ khái ®¶ng mét t¸ nh÷ng phÇn tö trÝ thøc nh·i ®©y lµ ho·n khëi nghÜa cho ®Õn ngµy triÖu tËp §¹i héi II nhÐp kh«ng cã khÝ tiÕt, míi cã thÓ siÕt chÆt hµng ngò c¸c X«-viÕt, nh− thÕ thùc chÊt cã nghÜa lµ ph¸ cuéc khëi nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng vµ míi cã thÓ cïng víi c«ng nh©n
  18. Lêi tùa XXXIII XXXIV Lêi tùa c¸ch m¹ng ®−¬ng ®Çu ®−îc víi nh÷ng khã kh¨n to lín vµ mét), Lª-nin chØ râ r»ng kh«ng thÓ nÊn n¸ ®−îc n÷a, viÖc to lín nhÊt" (tr. 556). ®ã "tuyÖt ®èi" ph¶i ®−îc gi¶i quyÕt "ngay tèi nay hay ®ªm Cuéc häp ngµy 20 th¸ng M−êi (2 th¸ng M−êi mét) cña nay", ph¶i b¾t giam chÝnh phñ Kª-ren-xki, t−íc vò khÝ bän Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· th¶o luËn bøc th− cña Lª- häc sinh sÜ quan, c−íp lÊy chÝnh quyÒn. "LÞch sö sÏ kh«ng nin göi Ban chÊp hµnh trung −¬ng bµn vÒ Di-n«-vi-Ðp vµ tha thø cho nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng cã thÓ th¾ng lîi h«m Ca-mª-nÐp, trong ®ã ®ßi khai trõ bän chóng ra khái ®¶ng. nay (vµ ch¾c ch¾n sÏ th¾ng lîi h«m nay) mµ l¹i ®Ó chËm Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· chÊp nhËn viÖc ®−a Ca-mª- trÔ; v× ®Ó ®Õn ngµy mai, kh«ng khÐo hä sÏ mÊt nhiÒu, nÐp ra khái Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ quy ®Þnh cho kh«ng khÐo hä sÏ mÊt tÊt c¶" (tr. 569). §ªm 24 th¸ng M−êi Ca-mª-nÐp vµ Di-n«-vi-Ðp kh«ng ®−îc ph¸t biÓu ®iÒu g× (6 th¸ng M−êi mét) Lª-nin ®Õn Xm«n-n−i vµ trùc tiÕp l·nh chèng l¹i c¸c quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ ®¹o cuéc khëi nghÜa lóc Êy ®· b¾t ®Çu. kh«ng ®−îc chèng l¹i ®−êng lèi ho¹t ®éng mµ Ban chÊp D−íi sù chØ ®¹o cña Lª-nin, §¶ng céng s¶n ®· ®−a giai hµnh trung −¬ng ®· v¹ch ra. Trong th− göi I-a. M. XvÐc- cÊp c«ng nh©n n−íc Nga ®Õn th¾ng lîi cña C¸ch m¹ng x· ®lèp - th− nµy ®−îc in lÇn ®Çu trong bé Toµn tËp - Lª-nin héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i. §−îc th©m nhËp vµo ®· tá ý kh«ng ®ång ý víi quyÕt ®Þnh nµy cña Ban chÊp quÇn chóng, nh÷ng t− t−ëng cña Lª-nin ®· trë thµnh mét hµnh trung −¬ng, gäi quyÕt ®Þnh ®ã lµ cã tÝnh chÊt tháa lùc l−îng vËt chÊt hïng m¹nh, cã t¸c dông tæ chøc vµ c¶i hiÖp. Bøc th− nµy nãi lªn tÝnh nguyªn t¾c hÕt søc cao cña t¹o. G¾n bã chÆt chÏ víi giai cÊp c«ng nh©n vµ n«ng d©n Lª-nin, nãi lªn tinh thÇn ®Êu tranh kiªn ®Þnh cho ®−êng lao ®éng, dùa vµo tÝnh tÝch cùc c¸ch m¹ng cña nh©n d©n, lèi ®óng ®¾n vµ triÖt ®Ó cña ®¶ng. §¶ng céng s¶n ®· thùc hiÖn nh÷ng t− t−ëng nµy. C¸ch C¨n cø vµo nh÷ng quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i ®· më ®Çu mét −¬ng vÒ khëi nghÜa vò trang, ®¶ng b«n-sª-vÝch ®· tÝch cùc kû nguyªn míi trong lÞch sö cña nh©n lo¹i - kû nguyªn triÓn khai ho¹t ®éng ®Ó chuÈn bÞ quÇn chóng nh©n d©n sôp ®æ cña chñ nghÜa t− b¶n, kû nguyªn th¾ng lîi cña chñ tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh quyÕt ®Þnh giµnh th¾ng lîi cho nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n. c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. Víi Lª-nin ®øng ®Çu, Ban * * chÊp hµnh trung −¬ng ®· l·nh ®¹o toµn bé c«ng t¸c tæ chøc * cuéc khëi nghÜa vò trang. Trong nh÷ng håi ký vÒ Lª-nin, TËp ba m−¬i t− nµy cßn gåm tµi liÖu lÇn ®Çu tiªn ®−îc N. C. Cróp-xcai-a viÕt: "Trong th¸ng cuèi cïng Êy Lª-nin c«ng bè cña V. I. Lª-nin: "Bøc th− viÕt trong dÞp xuÊt b¶n ®· hoµn toµn sèng víi ý nghÜ khëi nghÜa, Ng−êi chØ suy "TruyÒn ®¬n nh©n viÖc Ri-ga bÞ chiÕm"". Qua néi dung cña nghÜ vÒ ®iÒu ®ã th«i vµ lµm cho c¸c ®ång chÝ kh¸c còng mang bøc th− nµy ta thÊy r»ng bøc th− nµy viÕt cho Ban chÊp mét t©m tr¹ng nh− m×nh, mét niÒm tin nh− m×nh". Lª-nin hµnh trung −¬ng ®¶ng. Trong bøc th− Êy, Lª-nin khÈn ®ßi ph¸t ®éng khëi nghÜa tr−íc khi triÖu tËp §¹i héi II c¸c thiÕt ®Æt vÊn ®Ò tæ chøc xuÊt b¶n nh÷ng truyÒn ®¬n vµ tê X«-viÕt ®Ó tranh thñ thêi gian víi kÎ thï, v× chóng chê b¸o nhá bÊt hîp ph¸p "nãi lªn nh÷ng tiÕng nãi ®Ünh ®¹c", cuéc khëi nghÜa vò trang næ vµo ngµy khai m¹c ®¹i héi. kh«ng bÞ c¬ quan kiÓm duyÖt c¾t xÐn, nh»m môc ®Ých duy Trong bøc th− lÞch sö göi c¸c uû viªn Ban chÊp hµnh trung tr× nh÷ng tê b¸o b«n-sª-vÝch hîp ph¸p khái bÞ ChÝnh phñ −¬ng, viÕt vµo buæi tèi ngµy 24 th¸ng M−êi (6 th¸ng M−êi l©m thêi ph¶n c¸ch m¹ng ®ãng cöa.
  19. Lêi tùa XXXV XXXIV Lêi tùa "§Ò c−¬ng b¸o c¸o t¹i héi nghÞ ngµy 8 th¸ng M−êi cña ®¶ng bé Pª-tÐc-bua, vµ còng lµ ®Ò c−¬ng nghÞ quyÕt cïng ñy nhiÖm th− cÊp cho c¸c ®¹i biÓu tham dù ®¹i héi ®¶ng" ®−îc bæ sung thªm mét môc - môc nµy ®−îc in toµn v¨n lÇn ®Çu - "VÒ danh s¸ch c¸c øng cö viªn vµo Quèc héi lËp hiÕn". Trong lÇn xuÊt b¶n thø nhÊt vµ thø 4 cña V. I. Lª- nin Toµn tËp, môc nµy hoµn toµn kh«ng ®−îc in, ®Õn lÇn xuÊt b¶n thø 2 vµ thø 3 cña Toµn tËp th× ®−îc in mét phÇn. Trong phÇn "C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ" cã in "§Ò c−¬ng cña c¸c phô lôc cho tê truyÒn ®¬n", Lª-nin cã ý ®Þnh ®−a vµo c¸c phô lôc nµy nh÷ng tµi liÖu bãc trÇn viÖc ®¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng lõa bÞp quÇn chóng n«ng d©n. Ngoµi ra trong c¸c phô lôc, lÇn ®Çu tiªn trong bé Toµn tËp, cßn cã "Nh÷ng ®iÒu cÇn nhí" vµ nh÷ng b¶n tuyªn bè cña V. I. Lª-nin ®ång ý ra øng cö vµo Quèc héi lËp hiÕn. ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lªnin trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng céng s¶n Liªn-x«
  20. 1 2 V. I. Lª-nin sù thùc nµy vÉn cßn bÞ che ®Ëy bëi sù tån t¹i cña nh÷ng c¬ quan lµ c¸ch m¹ng trªn lêi nãi, nh−ng trªn thùc tÕ l¹i bÊt lùc. Tuy vËy, ®ã lµ mét sù thËt kh«ng thÓ chèi c¸i vµ cã tÝnh chÊt c¨n b¶n ®Õn nçi nÕu kh«ng n¾m v÷ng sù thËt ®ã th× kh«ng thÓ hiÓu ®−îc g× vÒ t×nh h×nh chÝnh trÞ c¶. (3) B¸o chÝ cña bän Tr¨m-®en - qu©n chñ vµ b¸o chÝ t− s¶n, tõ chç ®iªn T×nh h×nh chÝnh trÞ 1 ) cuång c«ng kÝch nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, ®· chuyÓn sang c«ng kÝch c¸c X«-viÕt, c«ng kÝch "tªn khiªu khÝch" TsÐc-nèp, (bèn luËn c−¬ng) v.v., ®Òu ®· chØ ra mét c¸ch rÊt râ thùc chÊt cña chÝnh s¸ch cña nÒn chuyªn chÝnh qu©n sù ®ang ngù trÞ ngµy nay víi sù 1. ThÕ lùc ph¶n c¸ch m¹ng ®· ®−îc tæ chøc l¹i, ®−îc hç trî cña bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ bän qu©n chñ, lµ chuÈn cñng cè vµ ®· thùc sù chiÕm lÊy chÝnh quyÒn Nhµ bÞ gi¶i t¸n c¸c X«-viÕt. Kh¸ ®«ng nh÷ng l·nh tô cña c¸c n−íc 2 . ®¶ng x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vµ men-sª-vÝch, tøc lµ Phe ph¶n c¸ch m¹ng ®−îc tæ chøc ®Çy ®ñ vµ ®−îc cñng phe ®a sè hiÖn thêi trong c¸c X«-viÕt, còng ®· thõa nhËn cè lµ nhê ë sù thèng nhÊt - ®· ®−îc chuÈn bÞ mét c¸ch chu nh− vËy vµ gÇn ®©y ®· tuyªn bè lªn ®iÒu ®ã, nh−ng, lµ ®¸o vµ ®· ®−îc thùc hiÖn - gi÷a ba lùc l−îng ph¶n c¸ch nh÷ng ng−êi tiÓu t− s¶n thùc sù, hä ®· lÈn tr¸nh c¸i hiÖn m¹ng chñ yÕu: (1) ®¶ng d©n chñ - lËp hiÕn 3, ng−êi cÇm ®Çu thùc ®¸ng sî Êy b»ng nh÷ng lêi nãi d«ng dµi rÊt kªu vµ thËt sù cña giai cÊp t− s¶n cã tæ chøc, khi rót khái néi c¸c rçng tuÕch. ®· göi tèi hËu th− cho néi c¸c ®Ó dän ®−êng cho phe ph¶n 2. Nh÷ng l·nh tô c¸c X«-viÕt vµ c¸c ®¶ng x· héi chñ c¸ch m¹ng lËt ®æ néi c¸c ®ã; (2) bé tæng tham m−u vµ bé nghÜa - c¸ch m¹ng vµ men-sª-vÝch ®øng ®Çu lµ Txª-rª-tª-li tæng t− lÖnh qu©n ®éi ®· ®−îc Kª-ren-xki - kÎ mµ giê ®©y vµ TsÐc-nèp ®· vÜnh viÔn ph¶n béi sù nghiÖp c¸ch m¹ng ngay c¶ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng4 trø b»ng c¸ch ®em d©ng sù nghiÖp ®ã cho bän ph¶n c¸ch danh nhÊt ®· gäi lµ mét tªn Ca-vai-nh¸c - cè t×nh hoÆc nöa m¹ng vµ biÕn b¶n th©n hä, ®¶ng hä vµ c¸c X«-viÕt thµnh cè t×nh gióp søc, nªn ®· chiÕm ®−îc chÝnh quyÒn nhµ n−íc nh÷ng c¸i b×nh phong bao che cho bän ph¶n c¸ch m¹ng. thùc sù vµ ®· khëi sù b¾n vµo nh÷ng ®¬n vÞ c¸ch m¹ng §©y lµ chøng cí: nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch trong qu©n ®éi ngoµi mÆt trËn, ®· b¾t ®Çu t−íc vò khÝ cña m¹ng vµ men-sª-vÝch ®· ®em nép nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch qu©n ®éi c¸ch m¹ng vµ cña c«ng nh©n ë Pª-t¬-r«-gr¸t vµ ë cho bän ph¶n ®éng vµ ®· ngÊm ngÇm t¸n thµnh viÖc ph¸ M¸t-xc¬-va, bãp nghÑt vµ dÑp tan phong trµo ë Ni-gi¬-ni ph¸ch c¸c tßa b¸o b«n-sª-vÝch, chø kh«ng cã can ®¶m nãi râ Nèp-g«-rèt, b¾t bí nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµ ®ãng cöa c¸c rµng vµ døt kho¸t víi nh©n d©n r»ng hä ®· nhóng tay vµo tßa b¸o cña hä, lµm nh÷ng viÖc nh− thÕ mµ ch¼ng nh÷ng kh«ng viÖc ®ã vµ v× sao hä l¹i hµnh ®éng nh− vËy. Khi hîp ph¸p cã quyÕt ®Þnh cña tßa ¸n, l¹i cßn kh«ng cã c¶ mÖnh lÖnh cña hãa viÖc t−íc vò khÝ cña c«ng nh©n vµ c¸c trung ®oµn c¸ch chÝnh phñ n÷a. Trªn thùc tÕ, chÝnh quyÒn nhµ n−íc ë m¹ng, hä ®· tù t−íc ®o¹t mäi quyÒn hµnh thùc tÕ cña hä. Trë Nga ngµy nay chñ yÕu lµ mét nÒn chuyªn chÝnh qu©n sù; thµnh nh÷ng kÎ biÖn thuyÕt hÕt søc trèng rçng, hä ®· gióp
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2