Toán tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Xét xử phúc thẩm vụ án hình sự theo quy định của bộ luật tố tụng hình sự

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> KHOA LUẬT<br /> <br /> NGUYỄN HỒNG PHƯƠNG<br /> <br /> XÉT XỬ PHÚC THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ<br /> THEO QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ<br /> Chuyên ngành : Luật hình sự<br /> Mã số<br /> <br /> Công trình được hoàn thành<br /> tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Lê Văn Đệ<br /> <br /> Phản biện 1:<br /> <br /> Phản biện 2:<br /> <br /> : 60 38 40<br /> <br /> Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, họp tại<br /> Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.<br /> TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC<br /> <br /> Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2012.<br /> <br /> HÀ NỘI - 2012<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> Më ®Çu<br /> 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi<br /> XÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù lµ mét chÕ ®Þnh quan träng ®-îc quy<br /> ®Þnh trong Bé luËt Tè tông h×nh sù ViÖt Nam. ViÖc nghiªn cøu, lµm râ nh÷ng<br /> vÊn ®Ò xung quanh chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù lµ quan träng vµ cÇn<br /> thiÕt. §©y lµ mét c«ng viÖc rÊt cã Ých vÒ mÆt l©u dµi v× nã ®ãng vai trß c¨n b¶n<br /> gióp cho c¸c nhµ lËp ph¸p mçi khi x©y dùng hay söa ®æi nh»m hoµn thiÖn luËt,<br /> sÏ ®-a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh thùc sù phï hîp vµ thiÕt thùc ®Õn quyÒn lîi cña nhµ<br /> n-íc vµ cña nh©n d©n, ®ã còng chÝnh lµ sù ®ãng gãp kh«ng thÓ thiÕu cña<br /> chóng ta vµo tiÕn tr×nh ®i ®Õn mét Nhµ n-íc ph¸p quyÒn hoµn chØnh vµ ph¸t<br /> triÓn; ®ång thêi còng gióp cho c¸c nhµ ¸p dông ph¸p luËt cã tÝnh thùc thi cao.<br /> ChÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù chÝnh lµ sù thÓ hiÖn nguyªn t¾c<br /> nh©n ®¹o, nguyªn t¾c c«ng b»ng, nguyªn t¾c kh¸ch quan vµ nguyªn t¾c x¸c<br /> ®Þnh sù thËt cña vô ¸n. Sù tån t¹i cña chÕ ®Þnh nµy lµ c¬ së cho nh÷ng ng-êi<br /> lµm c«ng t¸c ph¸p luËt ®-a ra mét quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, ®ã lµ mét b¶n ¸n<br /> c«ng minh, ®óng ng-êi ®óng téi vµ ®óng ph¸p luËt. §ång thêi, chÕ ®Þnh xÐt<br /> xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù trong luËt h×nh sù gãp phÇn ®¶m b¶o cho viÖc<br /> thùc hiÖn c¸c nguyªn t¾c cña luËt h×nh sù mét c¸ch toµn diÖn.<br /> Trong Bé luËt Tè tông h×nh sù ViÖt Nam, nhµ lµm luËt n-íc ta ®· chÝnh<br /> thøc ghi nhËn chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù b»ng viÖc quy ®Þnh t¹i<br /> PhÇn thø t-, Ch-¬ng 23 (tõ §iÒu 230 ®Õn §iÒu 254) cña Bé luËt Tè tông h×nh<br /> sù 2003. V× vËy, viÖc lµm s¸ng tá ®Ó ¸p dông mét c¸ch chÝnh x¸c c¸c quy<br /> ph¹m nµy lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch, thªm vµo ®ã sÏ gãp phÇn hoµn chØnh<br /> thªm c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù.<br /> T¸c gi¶ cho r»ng nghiªn cøu chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù lµ<br /> vÊn ®Ò ®Æc biÖt cÇn thiÕt.<br /> VÒ mÆt lËp ph¸p: Nh÷ng quy ®Þnh vÒ xÐt xö phóc thÈm ®· ®-îc quy<br /> ®Þnh trong Bé luËt Tè tông h×nh sù 2003 tuy nhiªn vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp.<br /> Bªn c¹nh ®ã, còng ®· cã c¸c v¨n b¶n h-íng dÉn thi hµnh (NghÞ quyÕt<br /> 05/2005/NQ-H§TP ngµy 8/12/2005 cña Héi ®ång ThÈm ph¸n Tßa ¸n nh©n<br /> d©n tèi cao h-íng dÉn thÞ hµnh mét sè quy ®Þnh trong PhÇn thø t- "XÐt xö<br /> phóc thÈm" cña Bé luËt Tè tông h×nh sù n¨m 2003) nh-ng còng ch-a ®Çy ®ñ.<br /> <br /> VÒ mÆt thùc tiÔn: MÆc dï ®· cã quy ®Þnh cô thÓ còng nh- v¨n b¶n h-íng<br /> dÉn viÖc ¸p dông c¸c quy ®Þnh cña Bé luËt Tè tông h×nh sù nh-ng thùc tiÔn<br /> ¸p dông c¸c quy ®Þnh vÒ xÐt xö phóc thÈm cßn nhiÒu v-íng m¾c. Trong c¸c<br /> b¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c n¨m cña ngµnh Tßa ¸n nh©n d©n mÊy n¨m gÇn<br /> ®©y, khi ®Ò cËp ®Õn c¸c vô ¸n h×nh sù, quyÕt ®Þnh cña Tßa ¸n bÞ söa, hñy (®¹i<br /> ®a sè lµ do thiÕu kü n¨ng vµ chuyªn nghiÖp trong c¸c giai ®o¹n chuÈn bÞ xÐt<br /> xö, nghiªn cøu hå s¬ vô ¸n) nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng hñy, söa ¸n, båi th-êng<br /> oan sai cho ng-êi v« téi. Nh- vËy, ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng söa, hñy ¸n th× ThÈm<br /> ph¸n ph¶i lµ nh÷ng ng-êi cã kü n¨ng vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cao.<br /> V× vËy, mÆc dï vÊn ®Ò nµy ®· ®-îc quan t©m nghiªn cøu nh÷ng vÉn cßn nh÷ng<br /> vÊn ®Ò ch-a thèng nhÊt, cßn bá ngá vµ cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu tiÕp. NhÊt lµ trong<br /> giai ®o¹n hiÖn nay, do yªu cÇu cña c¶i c¸ch t- ph¸p th× viÖc tiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c<br /> quy ®Þnh vÒ xÐt xö phóc thÈm trong Bé luËt Tè tông h×nh sù lµ ®iÒu cÇn thiÕt.<br /> 2. T×nh h×nh nghiªn cøu<br /> Nghiªn cøu chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù ë c¸c møc ®é kh¸c<br /> nhau ®· ®-îc mét sè nhµ khoa häc, luËt gia quan t©m, nghiªn cøu vµ ®-îc ®Ò cËp<br /> trong c¸c c«ng tr×nh, trong c¸c t¹p chÝ, trong mét sè s¸ch chuyªn kh¶o vµ gi¸o tr×nh.<br /> Trong c¸c c«ng tr×nh, t¹p chÝ, s¸ch chuyªn kh¶o vµ gi¸o tr×nh nµy b-íc<br /> ®Çu ph©n tÝch vµ lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò xung quanh chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm<br /> vô ¸n h×nh sù trong Bé luËt Tè tông h×nh sù hiÖn hµnh, ®ång thêi ®-a ra m«<br /> h×nh lý luËn cña kiÕn gi¶i lËp ph¸p vÒ c¸c quy ph¹m cña chÕ ®Þnh nµy trong<br /> hÖ thèng LuËt tè tông h×nh sù ViÖt Nam.<br /> Chóng ta cã thÓ kÓ ®Õn nh-:<br /> C¸c c«ng tr×nh mang tÝnh ®¹i c-¬ng: Gi¸o tr×nh LuËt tè tông h×nh sù,<br /> cña Tr-êng §¹i häc luËt Hµ Néi, Nxb C«ng an nh©n d©n, 2009; Gi¸o tr×nh LuËt<br /> tè tông h×nh sù ViÖt Nam, cña Khoa LuËt trùc thuéc §¹i häc Quèc gia Hµ Néi;<br /> B×nh luËn khoa häc Bé luËt Tè tông h×nh sù, cña Vâ Kh¸nh Vinh 2009;…<br /> C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu mang tÝnh chuyªn s©u, liªn quan trùc tiÕp vÒ phóc<br /> thÈm trong tè tông h×nh sù: LuËn v¨n th¹c sÜ luËt häc nh- "Thñ tôc xÐt xö phóc<br /> thÈm trong LuËt tè tông h×nh sù ViÖt Nam" cña NguyÔn Gia C-¬ng n¨m 1998;<br /> "Phóc thÈm trong tè tông h×nh sù ViÖt Nam" cña Phan ThÞ Thanh Mai, 1998;<br /> LuËn ¸n tiÕn sÜ "Phóc thÈm trong tè tông h×nh sù" cña NguyÔn §øc Mai;…<br /> <br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> Tuy nhiªn, c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu ®-îc nghiªn cøu tr-íc khi Bé luËt<br /> Tè tông h×nh sù 2003 ban hµnh, ch-a thùc sù toµn diÖn vµ ®Çy ®ñ vÒ xÐt xö phóc<br /> thÈm trong tè tông h×nh sù theo ®óng tinh thÇn c¶i c¸ch t- ph¸p hiÖn nay.<br /> TÊt c¶ nh÷ng luËn ®iÓm trªn lµ lý do ®Ó t¸c gi¶ lùa chän "XÐt xö phóc<br /> thÈm vô ¸n h×nh sù theo quy ®Þnh cña Bé luËt Tè tông h×nh sù" lµm ®Ò tµi<br /> luËn v¨n th¹c sÜ cña m×nh.<br /> 3. Môc ®Ých, nhiÖm vô nghiªn cøu<br /> Môc ®Ých nghiªn cøu<br /> Môc ®Ých cña luËn v¨n lµ trªn c¬ së lµm s¸ng tá mét c¸ch cã hÖ thèng<br /> vÒ mÆt lý luËn nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n<br /> h×nh sù theo luËt tè tông h×nh sù ViÖt Nam vµ viÖc ¸p dông chÕ ®Þnh nµy<br /> trong thùc tiÔn còng nh- x¸c ®Þnh nh÷ng bÊt cËp vµ nguyªn nh©n cña nã<br /> nh»m ®Ò xuÊt kiÕn gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ ®-a ra nh÷ng gi¶i ph¸p n©ng cao<br /> hiÖu qu¶ ¸p dông chÕ ®Þnh nµy trong giai ®o¹n xÐt xö phóc thÈm vô ¸n<br /> h×nh sù.<br /> NhiÖm vô nghiªn cøu<br /> Tõ môc ®Ých nghiªn cøu nªu trªn, t¸c gi¶ luËn v¨n ®Æt cho m×nh nh÷ng<br /> nhiÖm vô nghiªn cøu chñ yÕu sau:<br /> - Lµm s¸ng tá vÒ mÆt lý luËn mét sè néi dung c¬ b¶n cña xÐt xö phóc<br /> thÈm: B¶n chÊt cña phóc thÈm, thÈm quyÒn cña Tßa ¸n cÊp phóc thÈm vµ thñ<br /> tôc xÐt xö phóc thÈm…<br /> - Kh¸i qu¸t lÞch sö ph¸t triÓn cña chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh<br /> sù vµ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c quy ®Þnh cña Bé luËt Tè tông h×nh sù n¨m 2003<br /> vÒ xÐt xö phóc thÈm.<br /> - Nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ viÖc ¸p dông c¸c quy ph¹m ph¸p luËt tè tông<br /> h×nh sù vÒ chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù trong thùc tiÔn ¸p dông<br /> ph¸p luËt h×nh sù cña ngµnh Tßa ¸n Hµ Néi.<br /> - Ph©n tÝch nh÷ng tån t¹i trong c¸c quy ®Þnh cña chÕ ®Þnh nµy vµ x¸c<br /> ®Þnh nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i trong qu¸ tr×nh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n<br /> h×nh sù.<br /> - §-a ra kiÕn nghÞ, gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc vµ hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh<br /> cña ph¸p luËt vÒ xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù.<br /> <br /> 4. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu<br /> §èi t-îng nghiªn cøu:<br /> LuËn v¨n nµy tËp trung nghiªn cøu: Lý luËn vÒ xÐt xö phóc thÈm; c¸c<br /> quy ®Þnh vÒ xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù cña Bé luËt Tè tông h×nh sù<br /> 2003 vµ thùc tiÔn xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù cña ngµnh Tßa ¸n Hµ Néi.<br /> Ph¹m vi nghiªn cøu:<br /> XÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù lµ vÊn ®Ò cã néi dung réng vµ phøc t¹p.<br /> V× vËy trong ph¹m vi luËn v¨n kh«ng thÓ xem xÐt toµn diÖn tÊt c¶ c¸c néi<br /> dung cña vÊn ®Ò. T¸c gi¶ tËp trung nghiªn cøu c¸c quy ®Þnh cña Bé luËt Tè<br /> tông h×nh sù n¨m 2003 vÒ xÐt xö phóc thÈm vµ thùc tr¹ng phóc thÈm c¸c vô<br /> ¸n h×nh sù cña ngµnh Tßa ¸n Hµ Néi, nh÷ng tån t¹i, v-íng m¾c, nguyªn nh©n<br /> vµ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ phóc thÈm.<br /> 5. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu<br /> Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, luËn v¨n nµy dùa trªn viÖc sö dông ph-¬ng<br /> ph¸p nghiªn cøu sau:<br /> -Ph-¬ng ph¸p luËn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin; t- t-ëng Hå ChÝ Minh,<br /> c¸c quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ n-íc vÒ x©y dùng Nhµ n-íc ph¸p quyÒn<br /> ViÖt Nam, vÒ c¶i c¸ch t­ ph¸p, vÒ tÝnh nh©n ®¹o cña ph¸p luËt…<br /> LuËn v¨n sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu cô thÓ nh-: ph-¬ng ph¸p<br /> lÞch sö, ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch, ph-¬ng ph¸p so s¸nh, ph-¬ng ph¸p tæng hîp,<br /> ph­¬ng ph¸p thèng kª, v.v…<br /> 6. ý nghÜa lý luËn vµ thùc tiÔn cña luËn v¨n<br /> §©y lµ c«ng tr×nh chuyªn kh¶o trong khoa häc luËt tè tông h×nh sù ViÖt<br /> Nam nghiªn cøu mét c¸ch t-¬ng ®èi cã hÖ thèng vµ ®ång bé nh÷ng vÊn ®Ò lý<br /> luËn vµ thùc tiÔn vÒ chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù ë cÊp ®é mét luËn<br /> v¨n. Trong luËn v¨n nµy, t¸c gi¶ ®· gi¶i quyÕt vÒ mÆt lý luËn nh÷ng vÊn ®Ò sau:<br /> ý nghÜa lý luËn:<br /> - Ph©n tÝch mét c¸ch cã hÖ thèng vµ toµn diÖn mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ<br /> chÕ ®Þnh XÐt xö phóc thÈm nh-: Kh¸i niÖm, b¶n chÊt ph¸p lý vµ c¸c ®Æc<br /> ®iÓm c¬ b¶n cña chÕ ®Þnh;<br /> - Ph©n tÝch vµ so s¸nh víi ph¸p luËt tè tông h×nh sù mét sè n-íc trªn<br /> thÕ giíi.<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6<br /> <br /> ý nghÜa thùc tiÔn:<br /> - Ph©n tÝch viÖc ¸p dông c¸c quy ph¹m ph¸p luËt tè tông h×nh sù ViÖt<br /> Nam vÒ chÕ ®Þnh xÐt xö phóc thÈm trong thùc tiÔn xÐt xö tõ n¨m 2004 ®Õn<br /> nay, qua ®ã ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ¸p dông ph¸p luËt tè tông h×nh sù liªn quan<br /> ®Õn xÐt xö vô ¸n h×nh sù trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi trong thêi gian qua.<br /> §Æc biÖt, trong ph¹m vi nhÊt ®Þnh, luËn v¨n tËp trung chØ ra mét sè c¸c tån<br /> t¹i, v-íng m¾c trong thùc tiÔn ¸p dông vµ nh÷ng nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng<br /> nµy ®Ó t×m ra gi¶i ph¸p kh¾c phôc.<br /> - §Ò xuÊt söa ®æi c¸c quy ®Þnh vÒ xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù cho<br /> phï hîp víi chÝnh s¸ch ph¸p luËt h×nh sù cña Nhµ n-íc ta.<br /> - Trªn c¬ së ph©n tÝch nh÷ng nguyªn nh©n trong thùc tiÔn ¸p dông, luËn<br /> v¨n ®· ®-a ra c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ¸p dông c¸c quy ®Þnh vÒ chÕ<br /> ®Þnh xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù trong ph¸p luËt tè tông h×nh sù ViÖt<br /> Nam ®Ó phôc vô tèt yªu cÇu cña c«ng t¸c xÐt xö, yªu cÇu cña thùc tiÔn c«ng<br /> t¸c phßng vµ chèng téi ph¹m còng nh- viÖc gi¸o dôc, c¶i t¹o ng-êi ph¹m téi.<br /> 7. KÕt cÊu cña luËn v¨n<br /> Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o, néi dung<br /> cña luËn v¨n gåm hai ch-¬ng:<br /> Ch-¬ng 1: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù<br /> Ch-¬ng 2: Thùc tiÔn thi hµnh nh÷ng quy ®Þnh cña Bé luËt Tè tông h×nh<br /> sù 2003 cña ngµnh Tßa ¸n Hµ Néi vÒ xÐt xö phóc thÈm tõ n¨m 2004 ®Õn nay<br /> vµ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ viÖc xÐt xö phóc thÈm.<br /> <br /> 1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù<br /> trong tè tông h×nh sù<br /> 1.1.1. Kh¸i niÖm xÐt xö phóc thÈm trong tè tông h×nh sù<br /> Qua ph©n tÝch, t¸c gi¶ luËn v¨n rót ra: XÐt xö phóc thÈm trong tè tông<br /> h×nh sù lµ mét thñ tôc tè tông h×nh sù mµ theo ®ã Tßa ¸n cÊp trªn trùc tiÕp<br /> xÐt xö l¹i c¸c vô ¸n h×nh sù mµ b¶n ¸n (quyÕt ®Þnh) s¬ thÈm bÞ kh¸ng c¸o vµ<br /> <br /> (hoÆc) kh¸ng nghÞ trong thêi h¹n luËt ®Þnh nh»m kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p vµ<br /> cã c¨n cø cña b¶n ¸n (quyÕt ®Þnh) s¬ thÈm, kh¾c phôc kÞp thêi c¸c sai lÇm<br /> cña Tßa ¸n cÊp s¬ thÈm, b¶o vÖ lîi Ých cña Nhµ n-íc, cña x· héi, c¸c quyÒn<br /> vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n.<br /> 1.1.2. TÝnh chÊt cña xÐt xö phóc thÈm<br /> TÝnh chÊt cña xÐt xö phóc thÈm trong tè tông h×nh sù lµ viÖc Tßa ¸n cÊp<br /> phóc thÈm xÐt xö l¹i c¸c vô ¸n mµ b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh ch-a cã hiÖu lùc ph¸p<br /> luËt bÞ kh¸ng c¸o hoÆc kh¸ng nghÞ.<br /> 1.1.3. ThÈm quyÒn xÐt xö phóc thÈm<br /> ThÈm quyÒn xÐt xö phóc thÈm lµ sù ph©n ®Þnh thÈm quyÒn gi¶i quyÕt<br /> c¸c vô ¸n mµ b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh s¬ thÈm ch-a cã hiÖu lùc ph¸p luËt bÞ kh¸ng<br /> c¸o, kh¸ng nghÞ gi÷a c¸c Tßa ¸n cÊp trªn.<br /> Trong tè tông h×nh sù, thÈm quyÒn cña Tßa ¸n cÊp phóc thÈm bao gåm<br /> hai yÕu tè (néi dung) cÊu thµnh lµ thÈm quyÒn xem xÐt (thÈm quyÒn vÒ h×nh<br /> thøc) vµ thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh c¸c vÊn ®Ò vÒ vô ¸n (thÈm quyÒn vÒ néi dung).<br /> ThÈm quyÒn xem xÐt cña Tßa ¸n cÊp phóc thÈm bao gåm thÈm quyÒn xÐt<br /> xö phóc thÈm; ph¹m vi c¸c vô ¸n h×nh sù cã thÓ ®-îc xem xÐt l¹i ë cÊp thø<br /> hai (c¸c vô ¸n cã thÓ kh¸ng c¸o, kh¸ng nghÞ theo thñ tôc phóc thÈm) vµ ph¹m<br /> vi xÐt xö phóc thÈm (®èi víi c¸c vô ¸n thuéc thÈm quyÒn).<br /> ThÈm quyÒn quyÕt ®Þnh cña Tßa ¸n cÊp phóc thÈm thÓ hiÖn ë c¸c quyÒn<br /> h¹n cña Tßa ¸n khi xÐt xö theo thñ tôc phóc thÈm c¸c vô ¸n bÞ kh¸ng c¸o<br /> hoÆc kh¸ng nghÞ.<br /> 1.1.4. §èi t-îng cña xÐt xö phóc thÈm<br /> Qua ph©n tÝch, t¸c gi¶ luËn v¨n ®-a ra nhËn ®Þnh: ®èi t-îng cña xÐt xö phóc<br /> thÈm chØ cã thÓ lµ nh÷ng vô ¸n mµ b¶n ¸n (quyÕt ®Þnh) s¬ thÈm ch-a cã hiÖu<br /> lùc ph¸p luËt bÞ kh¸ng c¸o, kh¸ng nghÞ (chø kh«ng ph¶i vµ kh«ng thÓ lµ nh÷ng<br /> b¶n ¸n (quyÕt ®Þnh) ch-a cã hiÖu lùc ph¸p luËt bÞ kh¸ng c¸o, kh¸ng nghÞ).<br /> 1.1.5. Thñ tôc xÐt xö phóc thÈm vô ¸n h×nh sù<br /> Thñ tôc xÐt xö l¹i c¸c vô ¸n h×nh sù ë Tßa ¸n cÊp phóc thÈm ®-îc quy<br /> ®Þnh kh¸c nhau trong ph¸p luËt cña c¸c n-íc vµ th-êng ®-îc thÓ hiÖn ë ba<br /> h×nh thøc: Phiªn tßa phóc thÈm h×nh sù, rhñ tôc phóc thÈm rót gän và thñ tôc<br /> phóc thÈm bót lôc.<br /> <br /> 7<br /> <br /> 8<br /> <br /> Ch-¬ng 1<br /> Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ xÐt xö phóc thÈm<br /> vô ¸n h×nh sù Trong tè tông h×nh sù<br /> <br /> * Phiªn tßa phóc thÈm h×nh sù<br /> Phiªn tßa phóc thÈm lµ h×nh thøc phæ biÕn ®-îc c¸c n-íc ¸p dông khi<br /> xÐt xö phóc thÈm c¸c vô ¸n h×nh sù. ë c¸c n-íc nµy, phóc thÈm ®-îc x¸c<br /> ®Þnh lµ cÊp xÐt xö thø hai cã nhiÖm vô xÐt xö l¹i vÒ néi dung c¸c vô ¸n mµ<br /> b¶n ¸n ch-a cã hiÖu lùc ph¸p luËt bÞ kh¸ng c¸o hoÆc kh¸ng nghÞ. Do ®ã viÖc<br /> xÐt xö vô ¸n ph¶i ®-îc tiÕn hµnh t¹i phiªn tßa c«ng khai nh- phiªn tßa s¬<br /> thÈm (trõ tr-êng hîp ®Æc biÖt do ph¸p luËt quy ®Þnh). HÇu hÕt c¸c quy ®Þnh<br /> vÒ tr×nh tù, thñ tôc ë phiªn tßa s¬ thÈm còng ®-îc ¸p dông ®èi víi phiªn tßa<br /> phóc thÈm. Bªn c¹nh ®ã, phóc thÈm lµ cÊp xÐt xö l¹i vô ¸n nªn c¸c n-íc ®Òu<br /> quy ®Þnh thªm mét sè thñ tôc tè tông ®Æc thï cho phiªn tßa phóc thÈm.<br /> ë ViÖt Nam, §iÒu 247 Bé luËt Tè tông h×nh sù 2003 quy ®Þnh: "Phiªn<br /> tßa phóc thÈm còng ®-îc tiÕn hµnh nh- phiªn tßa s¬ thÈm nh-ng tr-íc khi<br /> xÐt hái, mét thµnh viªn cña Héi ®ång xÐt xö ph¶i tr×nh bµy tãm t¾t néi dung<br /> vô ¸n, quyÕt ®Þnh cña b¶n ¸n s¬ thÈm, néi dung cña kh¸ng c¸o, kh¸ng nghÞ.<br /> Khi tranh luËn, KiÓm s¸t viªn ph¸t biÓu quan ®iÓm cña ViÖn kiÓm s¸t vÒ viÖc<br /> gi¶i quyÕt vô ¸n".<br /> * Thñ tôc phóc thÈm rót gän<br /> Thñ tôc phóc thÈm rót gän lµ mét d¹ng ®Æc biÖt cña thñ tôc xÐt xö phóc<br /> thÈm t¹i phiªn tßa. Theo thñ tôc nµy th× trong mét sè tr-êng hîp ph¸p luËt<br /> quy ®Þnh, viÖc xÐt xö phóc thÈm vô ¸n vÉn ®-îc tiÕn hµnh t¹i phiªn tßa<br /> nh-ng ®-îc l-îc bá mét sè thñ tôc tè tông kh«ng cÇn thiÕt ®Ó rót ng¾n thêi<br /> gian gi¶i quyÕt vô ¸n.<br /> * Thñ tôc phóc thÈm bót lôc<br /> Khi xem xÐt l¹i vô ¸n theo thñ tôc bót lôc, Tßa ¸n cÊp phóc thÈm kh«ng<br /> ph¶i më phiªn tßa, kh«ng triÖu tËp bÞ c¸o, c¸c ®-¬ng sù vµ ng-êi lµm chøng.<br /> Ngoµi Héi ®ång xÐt xö phóc thÈm vµ Th- ký phiªn tßa, sù tham gia cña §¹i<br /> diÖn ViÖn kiÓm s¸t (ViÖn c«ng tè) cÊp phóc thÈm lµ b¾t buéc. Do kh«ng cã<br /> bÞ c¸o, ®-¬ng sù vµ ng-êi lµm chøng nªn viÖc xÐt hái, tranh luËn kh«ng ®Æt<br /> ra, c¸c thñ tôc tè tông ë phiªn tßa ®-îc tiÕn hµnh ®¬n gi¶n nh- ë phiªn tßa<br /> gi¸m ®èc thÈm (t¸i thÈm). ViÖc ¸p dông thñ tôc nµy cho phÐp rót ng¾n ®¸ng<br /> kÓ qu¸ tr×nh xÐt xö phóc thÈm c¸c vô ¸n. Thñ tôc phóc thÈm theo bót lôc<br /> ®-îc nhiÒu n-íc ¸p dông ë c¸c møc ®é kh¸c nhau.<br /> <br /> 1.1.6. C¸c chñ thÓ tham gia tè tông ë giai ®o¹n xÐt xö phóc thÈm<br /> §èi víi c¸c n-íc mµ hÖ thèng t- ph¸p h×nh sù ®-îc tæ chøc theo nguyªn<br /> t¾c tranh tông th× chñ thÓ tham gia tè tông ®-îc ph©n theo chøc n¨ng tè tông<br /> vµ vai trß cña hä. Cô thÓ:<br /> - Chñ thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng xÐt xö lµ Tßa ¸n;<br /> - C¸c chñ thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng buéc téi gåm: KiÓm s¸t viªn, ng-êi bÞ<br /> h¹i, nguyªn ®¬n d©n sù, ng-êi ®¹i diÖn cña hä;<br /> - C¸c chñ thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng bµo ch÷a gåm: BÞ c¸o, ng-êi bµo<br /> ch÷a, bÞ ®¬n d©n sù vµ ng-êi ®¹i diÖn cña hä;<br /> - C¸c chñ thÓ kh¸c gåm: Ng-êi lµm chøng, ng-êi gi¸m ®Þnh, ng-êi<br /> phiªn dÞch...<br /> §èi víi c¸c n-íc thuéc hÖ thèng thÈm vÊn, thµnh phÇn tham gia tè tông<br /> ®-îc ph©n thµnh hai nhãm sau:<br /> - Nh÷ng ng-êi tiÕn hµnh tè tông: lµ c¸c viªn chøc nhµ n-íc thùc hiÖn<br /> chøc n¨ng c«ng quyÒn (®iÒu tra, truy tè, xÐt xö) trong tè tông h×nh sù: §iÒu<br /> tra viªn, kiÓm s¸t viªn, Héi ®ång xÐt xö, th- ký phiªn tßa.<br /> - Nh÷ng ng-êi tham gia tè tông: BÞ c¸o, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi ®¹i diÖn hîp<br /> ph¸p cña hä, ng-êi bµo ch÷a, nguyªn ®¬n d©n sù, bÞ ®¬n d©n sù, ng-êi lµm<br /> chøng, ng-êi gi¸m ®Þnh, ng-êi phiªn dÞch...<br /> Do tÝnh chÊt cña xÐt xö phóc thÈm lµ xÐt xö l¹i vô ¸n theo kh¸ng c¸o,<br /> kh¸ng nghÞ nªn chØ cã nh÷ng ng-êi cã liªn quan ®Õn viÖc gi¶i quyÕt kh¸ng c¸o,<br /> kh¸ng nghÞ míi ®-îc Tßa ¸n cÊp phóc thÈm triÖu tËp tham gia phiªn tßa. Do ®ã<br /> thµnh phÇn tham gia phiªn tßa phóc thÈm h¹n chÕ h¬n so víi phiªn tßa s¬ thÈm.<br /> 1.1.7. ¸p dông c¸c nguyªn t¾c cña tè tông h×nh sù trong xÐt xö phóc thÈm<br /> VÒ c¬ b¶n, c¸c nguyªn t¾c cña tè tông h×nh sù (nh- nguyªn t¾c suy ®o¸n<br /> v« téi; x¸c ®Þnh sù thËt kh¸ch quan vÒ vô ¸n; Tßa ¸n xÐt xö ®éc lËp vµ chØ<br /> tu©n theo ph¸p luËt; xÐt xö c«ng khai; b¶o ®¶m quyÒn bµo ch÷a cña bÞ c¸o;<br /> tranh tông...) ¸p dông cho giai ®o¹n xÐt xö s¬ thÈm còng ®-îc ¸p dông ë giai<br /> ®o¹n phóc thÈm nh-ng ë møc ®é vµ ph¹m vi kh¸c nhau. ChØ cã mét sè trong<br /> c¸c nguyªn t¾c nµy (nh-: suy ®o¸n v« téi, Tßa ¸n xÐt xö ®éc lËp vµ chØ tu©n<br /> theo ph¸p luËt, b¶o ®¶m quyÒn bµo ch÷a cña bÞ c¸o) ®-îc ¸p dông ®Çy ®ñ ë<br /> giai ®o¹n phóc thÈm nh- ë giai ®o¹n xÐt xö s¬ thÈm vô ¸n.<br /> <br /> 9<br /> <br /> 10<br /> <br />