Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Hoàn thiện mô hình quản lý của chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại các ngân hàng thương mại Việt Nam

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa tại Việt Nam, các Doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) đóng vai trò nòng cốt, dẫn dắt sự phát triển kinh tế quốc gia. Đặc biệt, việc quản lý và giám sát hiệu quả phần vốn nhà nước đầu tư vào các DNNN, trong đó có các Ngân hàng thương mại (NHTM) là một thách thức lớn và có tầm quan trọng chiến lược. Mặc dù khung pháp lý đã được hoàn thiện đáng kể, thực trạng cho thấy vẫn còn nhiều tồn tại và hạn chế trong mô hình quản lý của chủ sở hữu phần vốn nhà nước, làm ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các NHTM và khả năng dẫn dắt thị trường ngân hàng. Do đó, việc nghiên cứu hoàn thiện mô hình quản lý này là hết sức cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư và phát triển bền vững.

Các nhà nghiên cứu, học giả trong lĩnh vực tài chính và ngân hàng; các nhà hoạch định chính sách tại Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan quản lý nhà nước liên quan; các cán bộ quản lý cấp cao tại các Ngân hàng thương mại có vốn nhà nước.

Luận án tập trung vào việc Hoàn thiện mô hình quản lý của chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại các Ngân hàng thương mại Việt Nam, xuất phát từ thực tiễn hoạt động và những thách thức trong quản trị DNNN nói chung và NHTM nói riêng. Nghiên cứu này lấp đầy khoảng trống về một mô hình quản lý toàn diện cho vốn nhà nước trong lĩnh vực ngân hàng, một lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế. Mục tiêu tổng quát là phân tích thực trạng, đánh giá mô hình quản lý hiện hành để từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện nó. Cụ thể, luận án xây dựng khung lý thuyết, đánh giá thực trạng quản lý vốn nhà nước tại 4 NHTM hàng đầu của Việt Nam, đồng thời đưa ra các giải pháp phù hợp với định hướng phát triển của Nhà nước và hệ thống ngân hàng. Về phương pháp nghiên cứu, luận án sử dụng phương pháp phân tích định tính, bao gồm tổng hợp lý luận từ các giáo trình, nghiên cứu khoa học và kinh nghiệm quốc tế về quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Đặc biệt, phương pháp nghiên cứu thực trạng được tiến hành thông qua phân tích thống kê, so sánh đối chứng và phỏng vấn sâu 100 chuyên gia trong ngành từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), các NHTM có vốn nhà nước và giới học thuật. Những đóng góp khoa học của luận án bao gồm việc xây dựng một mô hình quản lý hiệu quả, phù hợp với các NHTM Việt Nam trong điều kiện kinh tế thị trường, đồng thời phân tích hệ thống hoạt động quản lý của chủ sở hữu phần vốn nhà nước, chỉ ra các điểm thành công và hạn chế. Từ đó, luận án đề xuất các kiến nghị và giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện mô hình và cơ chế quản lý, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư vốn nhà nước, đảm bảo sự phát triển ổn định và bền vững của hệ thống ngân hàng thương mại và nền kinh tế.