Ộ Ố Ấ
Ề Ề
Ả
Ạ
Ế
M T S V N Đ V KT, VH C N GI I QUY T TRÊN PH M VI Ầ TOÀN C UẦ
1. Bùng n dân s và già hóa dân s ố ổ ố
ậ ữ ố ế ớ ớ ố ộ
ề
ự ế ữ
i tăng v i t c đ nhanh. Càng i ngày càng tăng nhanh, time dân s tăng them 1 ố i t c đ đó s còn nhanh ẽ ỉ i đ t kho ng 10 t ả ố ế ớ ắ ị ớ ố ộ ố ế ớ ạ ể ổ
Trong nh ng th p k g n đây, dân s th gi ỉ ầ nh ng năm v sau dân s th gi ữ t ng i ngày càng rút ng n. d ki n trong nh ng năm t ỉ ườ h n n a và có th n đ nh vào năm 2025, khi dân s th gi ơ ữ i. ườ ng
c đang phát tri n có m c gia tăng dân s t ướ ố ự ứ ể
i s bùng n dân s ………(trang 41 và 42 sách th gi i). Các n t ớ ự ổ ố nhiên cao, kho ng 2% đã d n ẫ ả ế ớ
i có hi n t c phát tri n l ướ ể ạ
các n ộ ệ ượ ộ ưở ố
ế
đ tu i ố ườ ở ộ ổ i ng “già hóa dân s ”: do s ng ố ướ sinh th p(d i ng dân s th p, t l ấ ỉ ệ ố ấ ng lao đó làm cho l c l ự ượ ừ , b o tr xh, thu nh p theo ậ ợ ế ả ệ ố ọ ự ư
ở lao đ ng ngày càng tăng, t c đ tăng tr m c thay th ). Tu i th trung bình ngày càng cao t ổ ứ đ ng gi m sút, gây áp l c cho h th ng h u trí, y t ộ đ u ng ầ ả ườ i th p. ấ
t nam…..(trang 48+ 49 sách vi t nam)…k ho ch hóa gia đình. Trang 54 sách ệ ế ạ
vi ệ VN.
2. tài nguyên c n ki t, môi tr ng b ô nhi m: ạ ệ ườ ễ ị
ả ờ ố
ầ
ướ ướ ụ ụ nhiên và nhân văn c a các n ả ự ủ c phát tri n đã tăng ể c và xk. K t qu đã ả ế ị ạ c này đang b c n ướ
đ đ m b o đ i s ng cho s dân đông, tăng nhanh các n ố ể ả ng khai thác tài nguyên, ph c v cho nhu c u trong n c ườ làm cho ngu n tài nguyên c t ki ồ t, suy thoái. ệ
các n ấ ế ướ ệ ả ỗ ở
ệ ạ ợ
c đang phát tri n có kho ng 10 – thi u đ t canh tác: hi n nay, m i năm ể 20 tri u ha đ t canh tác do khai thác và use không h p lí đã b hoang m c hóa ị ấ ho c thoái hóa. ặ
ả
c s ch, s khan hi m n i c a các c ngày càng c sinh ho t và s n xu t: h n 50% t ng s dân trong 6 t ng ỉ ườ ủ ướ ạ ể ố ự ế
Thi u n n ướ tăng lên, năng su t mùa v nông nghi p b gi m sút ụ ế ướ c đang phát tri n không đ ấ ấ ơ c use n ượ ệ ổ ướ ạ ị ả
Di n tích r ng b thu h p: t c năm 1950…. Trang 33 sách thê gi ừ ệ ẹ ị tr ừ ướ i.ớ
Tài nguyên c n ki t: trang 33 sách th gi i. ạ ệ ế ớ
ị
ườ ụ ổ ở ầ ệ ỏ
i. hay các s c các nhà máy hóa 33 sách th gi ự ố ế ớ , vi c khai thác chuyên ch d u m cũng ệ ử ng nghiêm tr ng,… ng b ô nhi m: trang Môi tr ễ ch t, v n các nhà máy đi n nguyên t ấ đã gây ô nhi m môi tr ọ ườ ễ
ấ ả ề ả
ườ ạ ế ệ ứ ầ ượ ự ế ậ ớ
ổ ủ ố ớ ự ổ ắ ở ấ ị
ng đi u do con ng i t o ra, khí th i gây hi u ng nhà T t c nh ng hi n t ệ ượ ữ c g n tr c ti p v i nh ng bi n đ i c a khí h u toàn c u, trái kính tăng lên đ ữ ể đ t đang m lên đã tr thành m i đe d a rõ ràng đ i v i s n đ nh, phát tri n ọ ấ kinh t ố xã h i và an ninh c a các n c trên toàn c u. ướ ủ ế ầ ộ
t nam, trang 31 sách vi t nam. vi ở ệ ệ
ư
n ả ở ướ ể ậ ả ứ ệ
ệ ằ ễ ặ
ừ ệ ế ạ ồ
Tài nguyên khoáng s n c ta vô cùng phong phú nh ng do kĩ thu t còn non kém, c s h t ng ch a th đáp ng cho vi c khai thác có hi u qu nên làm ô ư ơ ở ạ ầ ạ ng trong quá trình khai thác th công ho c b ng máy móc l c nhi m môi tr ủ ườ h u. đ ng th i vi c khai thác b a bãi, không có k ho ch đã làm cho ngu n tài ờ ồ ậ nguyên ngày càng c n ki t d n. ệ ầ ạ
Theo s li u c a b ….trang 40 sách VN… ố ệ ủ ộ
ng. sau nhìu………nông nghi p khác ừ ệ ồ ườ ệ
Tài nguyên r ng: vi c tr ng….môi tr (trang 44 sách VN.)
c: ch t l ng m t n ấ ượ ặ ướ
c c a TP H Chí Minh: đang b t n công t ị ấ ồ
ệ ạ ấ ả
c……..ra các dòng sông (trang 45 VN). ễ nhi u phía, nhi m ừ ề i v . c ng m vô t ộ ạ ầ ướ ệ ng lai g n, trong khi vi c ầ ươ ồ ỉ
Tài nguyên n ướ Đ n c ngu n n ồ ướ ủ ơ ử bi n, nhi m ch t th i các lo i và vi c khai thác n m n t ễ ặ ừ ể Nguy c c n ki t ngu n tài nguyên quý này ch là t ệ ơ ạ i không hi u qu . c l qu n lý n ả ướ ạ ệ ả
ồ
ị ướ ầ ữ
ớ Ngu n tài nguyên thiên nhiên vô cùng quí báu, có giá tr và đóng vai trò to l n c c n có nh ng chính trong s phát tri n c a đ t n c, chính vì th mà nhà n ế ể ủ ấ ướ ự sách thi ệ t th c và c th đ có th s d ng ngu n tài nguyên 1 m t cách hi u ụ ể ể ộ ế qu nh t, v i tác đ ng tích c c c a ti n b khoa h c và công ngh . ệ ự ủ ế ộ ấ ả ể ử ụ ộ ự ớ ồ ọ
3. an ninh l ươ ng th c ự
ổ ọ ạ ầ t b t th ờ ế ấ ươ ng th c toàn th gi ự ậ ế ớ ở ươ ế ươ ề ớ ố ầ ố ờ ộ ố ế ủ ế ươ ự ố ầ ng l ng là do h u qu c a bi n đ i khí h u ậ H n hán, thiên tai, th i ti ả ủ ườ ự ng th c, th c i. Giá l toàn c u đang de d a an ninh l ự ự ủ ph m tăng cao nên an ninh l ng th c ngày càng tr thành v n đ nóng b ng c a ẩ ỏ ấ nhi u qu c gia. M t s nông ph m th i gian g n đây tăng giá v i t c đ chóng ề ộ ẩ ng th c tăng cao ch y u do m t cân đ i cung – m t. nguyên nhân khi n giá l ặ c u, c u ngày càng tăng trong khi cung càng ngày càng gi m, c u gi m do nhi u ề ầ ươ ng nguyên nhân nh ng ch y u là do di n tích s n xu t l ấ ả ầ ả ng th c và l ượ ự ấ ươ ủ ế ư ệ ả
ự ạ ớ i đang gi m m nh. So v i năm 2009, di n tích đ t tr ng lúa năm ồ ệ ng g o đ t 442,6 tri u ạ ấ ạ ệ ả th c th gi ả ệ 2010 ch còn 155,1 tri u ha, gi m 2,7 tri u ha và s n l ả ượ ệ t n, gi m 5,4 tri u t n. ấ ế ớ ỉ ả ệ ấ ấ ệ i gi m còn do ngu n n ị ồ ỹ ả ượ ấ ị ạ CTheo ông Matthew, Vi n Chính sách Trái đ t, M , s n l ướ ạ ấ ấ ả ế c bên d ừ ổ ầ ấ ồ ễ ọ ể ằ ử ặ ị ầ ặ ộ ể ả ự ng th c ng l ươ ề t vì nhi u th gi i t ng đ a ch t b c n ki ệ ế ớ khu r ng bi n m t do n n phá cây r ng b a bãi, đ t canh tác không còn đ màu ừ ủ m đ tr ng tr t. Thêm vào đó, khí h u bi n đ i vì đ a c u nóng m d n, băng ậ ỡ ể ồ ạ i c bi n dâng tràn gây hi n t tan làm n ệ ượ ướ châu Á mà đ ng b ng sông C u Long c a Vi ủ ệ ồ ể ự ữ i M ố ứ ấ ở ấ ầ ệ ẩ c xu t kh u ngũ c c hàng đ u th gi ố ướ ầ ừ ế ng nhi m m n trên đ t tr ng lúa t t Nam là m t thí d đi n hình. M t khác còn do các qu c gia mua đ d tr , và đ s n xu t nhiên li u sinh ệ ỹ t, riêng t ạ ả ng ngô s n h c ethanol. Vi n Nghiên c u Trái Đ t ọ – n xu t đ i trà đ ch bi n ethanol dùng ch y xe thay vì đ ăn. ể ế ế ế i, đã dành 30% s l ố ượ ể ấ ụ ể ấ Washington DC cho bi ế ớ ạ i có ố ợ ế ớ ố i thi u ăn. ế ố ệ ng ỷ ườ ả ố ợ ự ạ ả ố ấ ự ề ị ướ ấ ạ Theo s li u do Liên h p qu c công b ngày 16-10-2010 trên th gi kho ng 1 t ả Theo Olivier de Schutter_chuyên gia c a liên h p qu c, hi n nay có kho ng 80 ệ ủ ng th c. Nh ng qu c gia trên th gi ữ i đang ph i đ i m t v i tình tr ng thi u l ặ ớ ế ươ ế ớ ố ư khu v c b đe d a nhi u nh t là B c và Trung Phi, ti p đó là châu Á nh : ế ắ ọ Afghanistan, Mông C , Tri u Tiên. ề ư ế ố ố t Nam v n đ an ninh l ươ ự TS T ng Khiêm ệ ấ ấ ừ ư ừ ề ế ư
ấ ề ạ ổ : , Giám đ c Trung tâm Khuy n nông, Khuy n ng Qu c gia ng th c không lo l ng b i m i năm chúng ấ 4 đ n 5 ố ế s thi u b n v ng. Đó là khi m t mùa ấ ạ ở ự ể ả i đ gi ng th c s b nh h ự ẽ ị ả ầ ng th c an toàn c n ỹ t thông qua ớ ề ả ọ ứ ự ng thích ng v i đi u ki n th i ti ờ ế ỹ ứ ậ ơ ấ ấ ộ ệ ụ ố 4. xung đ t s c t c, tôn giáo, li khai, ch nghĩa kh ng b có nguy c x y ơ ả ủ ủ ố ế ố Đ i v i Vi ỗ ở ắ ố ớ ề ta s n xu t x p x 40 tri u t n ngũ c c, có d th a đ ẩ t ể xu t kh u ả ấ ệ ấ ỉ tri u t n thóc/năm nh ng đáng ng i ữ ệ ấ ng ngay t c thì. ho c g p b t thu n thì giá c l ưở ả ươ ậ ặ ặ quy t v n đ này bên c nh vi c chúng ta có qu an ninh l ươ ệ ế ấ ph i chú tr ng s n xu t theo h ả ệ ướ vi c áp d ng đ ng b bi n pháp k thu t, c c u gi ng. ồ ệ ộ ắ ộ kh p n i. ra 31 sách th gi ủ ữ Ir c, v kh ng b đ m máu ụ th tr n Beslan, đã gây ra nh ng thi ế ớ ở ị ấ i. nh ng v kh ng b x y ra h ng ằ ệ ạ t h i ố ả ữ
ữ ủ ủ ố 32 sách thế
t, v i 54 dân t c và nhi u tôn giáo khác nhau, nh ng trong l ch ư ế ề ớ ộ ị ở ắ ơ Nh ng hành đ ng……..trang ộ ữ ngày ố ẫ ủ ụ ở ắ r t n ng n v ng i và c a. ề ề ườ ấ ặ ủ Bên c nh nh ng b t n do xung đ t,………ch nghĩa kh ng b trang ộ ấ ổ ạ i.ớ gi Th tr ứ ưở s VN ch a t ng có xung đ t s c t c ho c chi n tranh tôn giáo x y ra. ử ng cho bi ư ừ ế ặ ả
ộ ắ ộ 5. phát tri n b n v ng ữ ể ề ữ ự ể ữ ầ ề ạ ế ệ ạ ứ ủ ằ ậ ổ ệ ặ ế ng lai. t ầ ở ươ ộ i mà không phát tri n b n v ng là s phát tri n đáp ng nh ng nhu c u hi n t ứ ể ầ làm t n h i đ n kh năng c a các th h t ng lai trong vi c đáp ng nhu c u ế ệ ươ ả ổ c a h . phát tri n b n v ng nh m h n ch và ngăn ch n bi n đ i khí h u toàn ạ ữ ủ ọ ế ề , xã h i, đáp ng nhu c u c u, gi m tác h i kinh t ứ ế ả ầ trang 50 sách th gi i. ể ạ ế ớ
- xã h i (2001 - 2010) ệ ườ ế ế ượ ớ ộ ự ữ ự ể c ta ch a b n v ng, c v kinh t ữ n ề ọ ệ ả ấ ả ề ạ ướ ư ề ế ng. ở ướ M i năm th c hi n chi n l c c phát tri n kinh t ể ự ặ ta đã đ t nh ng thành t u to l n và r t quan tr ng song s phát tri n v m i m t ọ c a n , văn hóa - xã h i và b o v môi ộ ủ tr ườ V kinh t ng ch y u theo chi u r ng, ch t l ế ề ủ ế ề ộ ấ ượ ả ng, hi u qu , ệ ộ ấ ắ ơ ấ ồ ầ ư ấ ộ ể còn nhi u đi m ch a h p ư ợ ể ề còn th p, nh t là ấ ệ ớ t l n ữ ế ề ả ử ụ ả ệ c a Nhà n ầ ư ủ ướ ng m r ng, qu n lý còn h n ch V văn hóa - xã h i: ở ộ ạ ả ụ ộ ể ứ ầ ư ắ ẽ ớ ế ặ ể ộ ư ự - xã h i. ế ộ ở ị ệ ứ ỏ ủ ứ ộ ộ ạ ả ệ ả ứ ự ệ ệ ả : Tăng t ưở s c c nh tranh và năng su t lao đ ng th p. ấ ứ ạ Các cân đ i vĩ mô ch a th t v ng ch c, c c u kinh t ế ậ ữ ư ố lý, đ u t dàn tr i, hi u qu s d ng các ngu n v n đ u t ố ầ ư ngu n v n đ u t c, trình đ phát tri n gi a các vùng cách bi ố ồ và có xu h ướ ng giáo d c và đào t o ch a đáp ng yêu c u phát tri n.Khoa hoc, công Ch t l ạ ấ ượ ngh ch a th t s tr thành đ ng l c thúc đ y, ch a g n k t ch t ch v i m c ụ ộ ậ ự ở ệ ư ẩ tiêu, nhi m v phát tri n kinh t ệ ế ụ V m t xã h i: Tình tr ng thi u vi c làm thành th và nông thôn còn cao. ạ ề ặ ng không cân x ng v i công s c b ra, đ i s ng c a m t b phân dân Ti n l ờ ố ớ ề ươ c còn nhi u khó khăn. Xóa đói, gi m nghèo ch a b n v ng, tình tr ng tái nghèo ư ề ữ ề ư cao. Kho ng cách chênh l ch giàu nghèo còn khá l n và ngày càng giãn ra. Ch t ấ ớ ẩ ng công tác b o v , chăm sóc s c kh e còn th p. V sinh an toàn th c ph m l ấ ỏ ượ ch a đ ư ượ ể ặ ng kinh t ớ ế ể ưở c ki m soát ch t ch . ẽ Văn hóa phát tri n ch a t ư ươ ị ạ ầ ế ệ ạ ự ị ụ ộ ạ ng x ng v i tăng tr ớ ạ ấ . Môi tr ỹ ụ ậ ủ ế
ệ ng ả ấ ự ả ệ ườ ư ườ ệ ố ư ấ ộ ộ ố ơ ộ ả ủ ế ế ứ ổ ậ ậ ng ườ ứ ệ văn hóa b xâm h i, lai căng, thi u lành m nh, trái v i thu n phong m t c. T ạ n n xã h i, t n n tham nhũng, quan liêu, các t i ph m và s xâm nh p c a các ộ ộ ạ s n ph m, d ch v đ c h i làm suy đ i đ o đ c, nh t là trong thanh, thi u niên, ứ ồ ạ ẩ ả r t đáng lo ng i. ạ ấ ng ng: Vi c xây d ng Pháp lu t và chính sách b o v môi tr V môi tr ườ ậ ề ự nhi u còn ch m, th c hi n ch a nghiêm, hi u l c, hi u qu th p. Môi tr ề ở ệ ệ ự ậ ủ ộ n i ti p t c b xu ng c p, m t s n i đã đ n m c báo đ ng. Ch a ch đ ng ơ ế ụ ị nghiên c u, d báo, đánh giá tác đ ng c a bi n đ i khí h u; h u qu c a thiên ủ ự ứ tai còn n ng n . ề ặ
ộ ự ụ ủ
t nam cũng đa gia nh p r t nhi u t ậ ấ ề ổ ch c nh WTO, ư ứ 6. s ph thu c trong phòng tránh r i ro: Trang 56 sách th gi i ế ớ Hòa theo xu th y vi ế ấ ch c y t ASEAN, t i,… ệ th gi ế ế ớ ổ ứ