intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Xây dựng bản đồ mưa cực hạn cho tỉnh Quảng Nam dựa trên phân tích tần suất mưa vùng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

2
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu này đề cập đến phương pháp phân tích tần suất mưa vùng nhằm khắc phục các hạn chế nêu trên bằng cách làm lớn kích thước mẫu của các trạm đo mưa thông qua chỉ số mưa vùng (index-rainfall). Nghiên cứu sử dụng số liệu quan trắc của 25 trạm trên địa bàn tỉnh và các tỉnh lân cận.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Xây dựng bản đồ mưa cực hạn cho tỉnh Quảng Nam dựa trên phân tích tần suất mưa vùng

  1. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2015. ISBN: 978-604-82-1710-5 XÂY DỰNG BẢN ĐỒ MƯA CỰC HẠN CHO TỈNH QUẢNG NAM DỰA TRÊN PHÂN TÍCH TẦN SUẤT MƯA VÙNG Nguyễn Chí Công Trường Đại học Bách khoa - Đại học Đà Nẵng, email: chicongbkdn@gmail.com 1. GIỚI THIỆU CHUNG trắc dài thì giá trị ước tính là đáng tin cậy. Tuy nhiên, điều này là không thể vì số năm Quảng Nam là tỉnh thuộc khu vực Trung quan trắc mỗi trạm đo mưa là có hạn. Điều Trung bộ với tổng diện tích trên 10.400 km2, này dẫn đến sự không chắc chắn của giá trị với hai hệ thống sông lớn là Vu Gia; Thu ước tính trong vùng ngoại suy tương ứng với Bồn và hàng loạt các hồ chứa lớn nhỏ. Để các tần suất thiết kế của các công trình. phục vụ công công tác thiết kế và nghiên cứu Nghiên cứu này đề cập đến phương pháp nguồn nước trong toàn tỉnh thì việc ước tính phân tích tần suất mưa vùng 1 nhằm khắc lượng mưa thiết kế của các mô hình mưa 1; phục các hạn chế nêu trên bằng cách làm lớn 3; 5; 7 ngày max là rất cần thiết. Tuy nhiên, kích thước mẫu của các trạm đo mưa thông độ tin cậy của giá trị ước tính lượng mưa qua chỉ số mưa vùng (index-rainfall). Nghiên thiết kế phụ thuộc vào mẫu số liệu quan trắc cứu sử dụng số liệu quan trắc của 25 trạm của trạm đo dài hay ngắn. Theo quan điểm trên địa bàn tỉnh và các tỉnh lân cận. của xác suất thống kê, nếu mẫu số liệu quan Bảng 1: Số liệu các trạm đo ID Tên trạm Số năm Thời gian ID Tên trạm Số năm Thời gian 1 Hiên 25 1988-2012 14 Thăng Bình 18 1978-1995 2 Thành Mỹ 34 1979-2012 15 Thạch bàn 23 1990-2012 3 Hội Khách 17 1996-2012 16 Vĩnh Trinh 33 1980-2012 4 Ái Nghĩa 34 1979-2012 17 Bà Nà 18 1978-1995 5 Câu Lâu 34 1979-2012 18 Cẩm Lệ 35 1978-2012 6 Giao Thuỷ 34 1979-2012 19 Tà Lương 15 1992-2006 7 Hội An 34 1979-2012 20 Thượng Nhật 34 1979-2012 8 Hiệp Đức 24 1989-2012 21 Sơn Hà 33 1978-2009 9 Nông Sơn 34 1979-2012 22 Trà Bồng 32 1977-2009 10 Phước Sơn 33 1979-2011 23 Châu Ổ 17 1995-2011 11 Tam Kỳ 34 1979-2012 24 Sơn Tây 16 1997-2012 12 Tiên Phước 25 1988-2012 25 Đăk Glei 20 1992-2011 13 Trà My 34 1978-2011 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Phương pháp phân tích tần suất vùng đã được nghiên cứu áp dụng khá rộng rãi ở các nước phát triển. Đối tượng áp dụng phương pháp này là lưu lượng lũ lớn nhất 2; 3; 4; 5 và lượng mưa ngày / giờ lớn nhất 1. Trong nghiên cứu này, tác giả đề cập đến việc áp dụng phương pháp phân tích tần suất vùng đối với lượng mưa ngày lớn nhất hay Hình 1: Bản đồ vị trí 25 trạm đo mưa còn gọi là phương pháp phân tích tần suất 377
  2. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2015. ISBN: 978-604-82-1710-5 mưa vùng. Trong đó lượng mưa ngày được Trong sơ đồ hình 2, việc kiểm tra đồng nhất tác giả sử dụng để phân tích là các giá trị dữ liệu được thực hiện thông qua Test Hosking mưa 1; 3; 5 và 7 ngày max của 25 trạm đo 1 và phân tích tần suất vùng được phát triển mưa trong vùng nghiên cứu (bảng 1). Kết quả phân tích tần suất vùng cho phép trích xuất dựa trên code Bayesian MCMC2. Việc phân giá trị mưa ứng với các tần suất cực hạn vùng đồng nhất được tiến hành tuần tự như thường dùng trong thang đo tần suất thiết kế sau: Trước tiên nhóm tất cả số liệu 25 trạm và và kiểm tra công trình như: 1%; 0,5%; 0,1% dùng test Hosking kiểm tra tính đồng nhất. Nếu và 0,01%. Thông qua chỉ số mưa vùng để từ tập hợp dữ liệu đồng nhất (thỏa mãn test đó phân bố lại cho từng trạm, khi đó kích Hosking) thì tiến hành phân tích vùng. Nếu thước mẫu mỗi trạm được làm lớn lên rất nhiều lần nên làm tăng độ tin cậy của các giá không thì phải phân vùng thành 2 vùng hoặc trị suy luận. Tương ứng với mỗi mô hình nhiều hơn, đến khi nào thỏa mãn được test mưa 1; 3; 5 và 7 ngày max ta có thể ước tính Hosking. Mẫu dữ liệu của 25 trạm trong được các giá trị mưa ứng với các tần suất 1%; nghiên cứu này thỏa mãn test Hosking. 0,5%; 0,1% và 0,01% cho 25 trạm và các kết quả này sẽ được số hóa thành bản đồ mưa 3. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN cực trị bằng công cụ GIS. Quy trình thực hiện Dưới đây là so sánh các kết quả bản đồ phương pháp này được tóm lược như hình 2. mưa cực hạn (p=1%) theo phương pháp Xây dựng mô hình truyền thống (hình 3) và theo phương pháp mưa 1; 3; 5; 7 ngày phân tích tần suất mưa vùng (hình 4) trên max cùng mẫu số liệu và phân bố GEV. Nhóm hoặc chia số liệu các trạm đo trong vùng Kiểm tra đồng nhất dữ liệu sai Hình 3: Bản đồ mưa 1 ngày max theo phương pháp truyền thống. đúng Phân tích tần suất vùng Code Bayesian MCMC Trích xuất kết quả ứng với các tần suất cực hạn Sử dụng GIS xây dựng bản đồ mưa cực hạn Hình 4: Bản đồ mưa 1 ngày max Hình 2: Sơ đồ quy trình thực hiện theo phương pháp phân tích vùng. 378
  3. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2015. ISBN: 978-604-82-1710-5 Hình 3 cho thấy tâm mưa lớn nhất tập mưa vùng (hình 4) có độ tin cậy cao hơn và trung tại Hiệp Đức (X > 700 mm), các vùng phù hợp với xu thế phân bố mưa trên địa bàn phía Tây tỉnh Quảng Nam có lượng mưa dao tỉnh Quảng Nam 6. Tương tự, nghiên cứu động từ 500 đến 680 mm và có xu hướng đã xây dựng bản đồ mưa với các tần suất cực giảm dần về phía Đông (X < 500 mm). Tuy nhiên, hình 4 cho kết quả ước tính phân bố hạn như 0,5%; 0,1% và 0,01%. mưa hoàn toàn khác, tâm mưa lớn nhất tập 4. KẾT LUẬN trung tại Trà My (X> 700 mm) sau đó giảm giảm dần theo hướng Bắc (các huyện Phước Nghiên cứu đã xây dựng các mô hình mưa Sơn, Hiệp Đức và Tiên Phước) với lượng mưa bất lợi 1; 3; 5 và 7 ngày max của 25 trạm đo ước tính khoảng 500 đến 680 mm, sau đó giảm mưa trên địa bàn tỉnh Quảng Nam và vùng dần theo rãnh hướng Tây và Đông Bắc phụ cận làm cơ sở dữ liệu cho phân tích tần (X
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
25=>1