Xử lý carotenoprotein thu hồi từ quá trình sản xuất chitin và bước đầu thử nghiệm phối trộn trong thức ăn cá

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản - số 02/2008<br /> <br /> Trường Đại học Nha Trang<br /> <br /> VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU<br /> <br /> XỬ LÝ CAROTENOPROTEIN THU HỒI TỪ QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT CHITIN VÀ<br /> BƯỚC ĐẦU THỬ NGHIỆM PHỐI TRỘN TRONG THỨC ĂN CÁ<br /> PROCESSING OF CAROTENOPROTEIN FROM CHITIN PRODUCTION AND THE POTENTIAL<br /> FOR USING IN FISH FEED<br /> (1)<br /> <br /> (1)<br /> <br /> KS. Phạm Thị Đan Phượng , KS. Phạm Thị Minh Hải ,<br /> (1)<br /> (2)<br /> (2)<br /> TS. Trang Sĩ Trung , KS. Trình Văn Liễn , KS. Ngô Văn Lực<br /> (1)<br /> (2)<br /> Khoa Chế biến, Viện Nguyên cứu Nuôi trồng Thủy sản Trường Đại học Nha Trang<br /> <br /> Tóm tắt<br /> Carotenoprotein ở dạng bột nhão có hàm lượng nước cao trên 69% thu nhận từ quá trình chế<br /> biến chitin được xử lý thành dạng bột khô với độ ẩm 13-14%. Phương pháp tách nước bột<br /> carotenoprotein thích hợp là sấy ở nhiệt độ 35oC. Phương pháp phơi khô có thể được sử dụng với sự<br /> bổ sung 0,1% chitosan làm chất bảo quản, chống lại tác động xấu của ánh nắng. Bột carotenoprotein<br /> sau khi xử lý chứa trên 58% protein với đầy đủ các acid amin thiết yếu, 5% chitin, và khoảng 14%<br /> khoáng, và một lượng astaxanthin đáng kể. Sự thay thế bột cá bằng bột carotenoprotein trong chế<br /> bíến thức ăn viên cho cá được thực hiện với kết quả bước đầu cho thấy viên thức ăn chứa<br /> carotenoprotein có độ ổn định thấp, cần sử dụng chitosan để tăng độ ổn định, ngoài ra độ chấp nhận<br /> của cá Chẽm khi cho ăn bằng thức ăn có carotenoprotein tăng dần theo thời gian nuôi nhưng thấp<br /> hơn so với thức ăn công nghiệp đã sử dụng.<br /> Từ khóa: carotenoprotein, chitin,tách nước, thức ăn cá.<br /> Abstract<br /> Carotenoprotein recovered from chitin production has been processed into dry powder with<br /> moisture content from 13-14%. Carotenoprotein contained more than 58% protein with all essential<br /> amino acids, 5% chitin, approximately 14% minerals and a significant amount of astaxanthin.<br /> Suitable dehydration process of carotenoprotein was drying at low temperature (35oC). Sundrying can<br /> be used but adding 0.1% chitosan as protectant for astaxanthin. Replacement of fish meal by the<br /> carotenoprotein in preparation of fish feed has been tested. Preminary results showed that feed<br /> containing carotenoprotein has lower stability than that of making from fish meal, but feed stability<br /> can be increased by using chitosan for encapsulation. Besides, the intake of carotenoprotein<br /> containing feed by Seabass increased significantly with time but lower than that compared with<br /> commercial feed.<br /> Keywords: carotenoprotein, chitin, dehydration, fish feed.<br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Các nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu<br /> <br /> Ở các phân xưởng sản xuất chitin,<br /> carotenoprotein thường được thải trực tiếp ra<br /> <br /> sản xuất khoảng 200.000 tấn tôm/năm. Quá<br /> trình chế biến tôm tạo ra một lượng phế liệu<br /> <br /> môi trường nên gây ô nhiễm trầm trọng. Vì<br /> vậy, việc tận thu, đánh giá chất lượng và có<br /> <br /> (đầu, vỏ tôm) khoảng 100.000 tấn. Hiện nay,<br /> phế liệu tôm chủ yếu làm nguyên liệu để sản<br /> <br /> biện pháp ứng dụng phù hợp carotenoprotein<br /> từ quá trình sản xuất chitin là rất cần thiết, vừa<br /> <br /> xuất chitin. Các qui trình sản xuất hiện nay chỉ<br /> <br /> nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lợi vừa góp<br /> <br /> tập trung thu hồi chitin mà chưa thu hồi được<br /> các phụ phẩm có giá trị như carotenoprotein.<br /> <br /> phần bảo vệ môi trường. Trong bài báo này,<br /> kết quả nghiên cứu xử lý carotenoprotein thu<br /> <br /> 37<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản - số 02/2008<br /> <br /> Trường Đại học Nha Trang<br /> o<br /> <br /> hồi từ quá trình sản xuất chitin từ phế liệu tôm<br /> và bước đầu thử nghiệm phối trộn<br /> <br /> khác nhau: sấy ở 35 C hoặc phơi nắng. Hàm<br /> lượng ẩm của bột carotenoprotein sau khi xử<br /> <br /> carotenoprotein vào việc thay thế một phần bột<br /> <br /> lý được chọn cố định ở 14-15%. Ngoài ra,<br /> <br /> cá trong chế biến thức ăn cho cá được trình<br /> bày.<br /> II. NGUYÊN VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> NGHIÊN CỨU<br /> <br /> chitosan được sử dụng làm chất bảo quản với<br /> nồng độ phối trộn: 1 g chitosan pha trong 50<br /> ml 1% acid lactic phối trộn vào 1kg bột nhão<br /> carotenoprotein. Bột carotenoprotein sau khi<br /> <br /> 1. Nguyên vật liệu<br /> Carotenoprotein ở dạng bột nhão với độ<br /> <br /> xử lý loại nước bằng các phương pháp khác<br /> nhau được phân tích các thành phần cơ bản<br /> <br /> ẩm 69% ± 3% thu nhận từ quá trình chế biến<br /> <br /> (protein, astaxanthin, tro) và đánh giá ảnh<br /> <br /> chitin từ phế liệu tôm bằng thiết bị trống quay<br /> tại Trường Đại học Nha Trang.<br /> <br /> hưởng của từng phương pháp xử lý đến chất<br /> lượng bột carotenoprotein thu được. Phương<br /> <br /> Chitosan được chiết rút từ đầu vỏ tôm thẻ<br /> chân trắng (Penaeus vannamei) được sản<br /> <br /> pháp sấy bột nhão carotenoprotein bằng<br /> phương pháp sấy đông khô được chọn làm<br /> <br /> xuất tại Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ Chế<br /> <br /> đối chứng.<br /> <br /> biến, Trường Đại Học Nha Trang. Chitosan với<br /> các tính chất: độ deacetyl hóa = 86%, độ nhớt:<br /> <br /> 2.2. Nghiên c
u kh năng thay th mt<br /> phn bt cá b<br /> ng bt carotenoprotein trong<br /> <br /> 120 cPs, độ tan: 99,8%, hàm lượng tro và<br /> protein