10 năm quan hệ đối tác chiến lược Nga và Việt Nam - Kết quả và triển vọng

10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga vµ ViÖt Nam.<br /> KÕt qu¶ vµ triÓn väng<br /> <br /> <br /> A. Voronin(*). Strategicheskomu partnerstvu Rossii<br /> I V’etnam 10 let. Itogi i perspektivy. Problemy<br /> Dal'nego Vostoka, No.2, 2011, st.25–34.<br /> §oµn t©m<br /> dÞch<br /> T¸c gi¶ tr×nh bµy quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc míi gi÷a Nga vµ ViÖt Nam,<br /> nhËn ®Þnh vai trß cña Tuyªn bè vÒ quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc gi÷a hai<br /> n−íc ®· ký tõ 10 n¨m tr−íc, ngµy 1/3/2001. Bµi viÕt còng xem xÐt nh÷ng<br /> ph−¬ng h−íng c¬ b¶n vµ triÓn väng ph¸t triÓn cña c¸c ph−¬ng h−íng nµy,<br /> cã tÝnh ®Õn nh÷ng tho¶ thuËn ®¹t ®−îc trong chuyÕn th¨m chÝnh thøc<br /> n−íc Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 2010 cña Tæng thèng<br /> Liªn bang Nga D. A. Medvedev.<br /> <br /> <br /> thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau,<br /> n gµy 1/3/2001, Liªn bang Nga vµ<br /> Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt<br /> Nam ®· ký Tuyªn bè vÒ quan hÖ ®èi t¸c<br /> kh«ng gia nhËp c¸c liªn minh qu©n sù<br /> vµ chÝnh trÞ – qu©n sù. Quan hÖ ®èi t¸c<br /> chiÕn l−îc. V¨n kiÖn nµy ®· trë thµnh chiÕn l−îc Nga – ViÖt kh«ng nh»m<br /> ch−¬ng tr×nh dµi h¹n x©y dùng mét m« chèng l¹i c¸c n−íc thø ba. Mèi quan hÖ<br /> h×nh míi cña quan hÖ gi÷a hai n−íc, nµy kh«ng chØ v× lîi Ých cña nhau mµ<br /> ®¸p øng ®−îc nh÷ng yªu cÇu cña thùc tÕ cßn t−¬ng trî lÉn nhau. Quan hÖ ®èi t¸c<br /> hiÖn nay. ViÖc th«ng qua Tuyªn bè ®· chiÕn l−îc Nga – ViÖt kh«ng bÞ ¶nh<br /> x¸c ®Þnh sù ph¸t triÓn theo h−íng ®i lªn h−ëng bëi côc diÖn chÝnh trÞ vµ h−íng<br /> cña quan hÖ Nga – ViÖt trong c¸c lÜnh tíi triÓn väng l©u dµi. §iÒu nµy t¹o kh¶<br /> vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, khoa häc – kü n¨ng lín cho viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n cã<br /> thuËt, c¸c lÜnh vùc nh©n v¨n vµ kü quy m« lín, cã ý nghÜa chiÕn l−îc trong<br /> thuËt – qu©n sù. mäi lÜnh vùc cña quan hÖ song ph−¬ng.(*)<br /> M« h×nh míi cña quan hÖ Nga – Mét ®Æc ®iÓm n÷a cña quan hÖ ®èi<br /> ViÖt, nÒn t¶ng lµ quan hÖ ®èi t¸c chiÕn t¸c chiÕn l−îc Nga – ViÖt lµ tÝnh kÕ<br /> l−îc, mang mét lo¹t nh÷ng ®Æc ®iÓm c¨n thõa, mong muèn g×n gi÷ vµ nh©n lªn<br /> b¶n kh¸c víi quan hÖ cña Nga víi c¸c gÊp béi tiÒm n¨ng h÷u nghÞ vµ hîp t¸c<br /> n−íc §«ng Nam ¸ kh¸c. Mèi quan hÖ to lín gi÷a hai quèc gia mµ nh©n d©n<br /> nµy ®−îc x©y dùng trªn c¬ së t«n träng<br /> ®−êng lèi ph¸t triÓn chÝnh trÞ – x· héi (*)<br /> NCVCC., ViÖn Nghiªn cøu vïng ViÔn §«ng,<br /> mµ hai n−íc ®· lùa chän, kh«ng can ViÖn Hµn l©m Khoa häc Nga.<br /> 44 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011<br /> <br /> hai n−íc ®· x©y dùng trong suèt mÊy ®Ò toµn cÇu vµ khu vùc; ph¸t triÓn kh«ng<br /> chôc n¨m qua. §Æc ®iÓm nµy ®· ®−îc ngõng quan hÖ kinh tÕ – th−¬ng m¹i hai<br /> Tæng thèng Liªn bang Nga lóc ®ã lµ bªn cïng cã lîi; hîp t¸c vÒ kü thuËt–<br /> V.V. Putin ph¸t biÓu mét c¸ch chÝnh x¸c qu©n sù mét c¸ch cã kÕ ho¹ch; hîp t¸c<br /> vµ râ rµng trong buæi ký Tuyªn bè t¹i hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc nh©n v¨n; quan<br /> Hµ Néi. “T«i cho r»ng cuéc gÆp cña hÖ h÷u nghÞ truyÒn thèng gi÷a nh©n d©n<br /> chóng ta ngµy h«m nay mang ý nghÜa hai n−íc. C¸c cuéc tiÕp xóc liªn nghÞ viÖn<br /> t−îng tr−ng s©u s¾c – «ng nhÊn m¹nh, – ®−îc tæ chøc mét c¸ch th−êng xuyªn vµ<br /> NhiÒu ng−êi ®ang cã mÆt t¹i ®©y tõng lµ cã kÕ ho¹ch. Quan hÖ gi÷a c¸c ®¶ng<br /> nh÷ng ng−êi cã c«ng khai më mèi quan chÝnh trÞ vµ c¸c tæ chøc x· héi còng ®−îc<br /> hÖ hîp t¸c cña chóng ta. Hä ®· ®Æt nÒn ®Èy m¹nh. TÝnh hiÖu lùc vµ æn ®Þnh cña<br /> mãng cho truyÒn thèng liªn minh vµ hÖ thèng qu¶n lý c¸c qu¸ tr×nh hîp t¸c<br /> h÷u nghÞ bÒn chÆt gi÷a hai d©n téc ngµy cµng t¨ng. B¶n th©n quan hÖ ®èi t¸c<br /> chóng ta. Vµ nh÷ng ®¹i diÖn cho thÕ hÖ ®· ®¹t ®−îc tÝnh quy m« réng kh¾p, ®a<br /> trÎ h¬n sÏ ph¶i tiÕp tôc cuéc ®ua tiÕp d¹ng, n¨ng ®éng vµ hiÖu qu¶.<br /> søc ®Æc biÖt nµy mét c¸ch xøng ®¸ng.<br /> §èi tho¹i ë cÊp l·nh ®¹o chÝnh trÞ<br /> Ph¶i g×n gi÷ thËt ch¾c tÊt c¶ nh÷ng g×<br /> mang tÝnh hÖ thèng vµ toµn diÖn. Trung<br /> tèt ®Ñp nhÊt ®ang g¾n kÕt vµ lµm chóng<br /> t©m chó ý trong c¸c cuéc gÆp th−êng<br /> ta ngµy cµng xÝch l¹i gÇn nhau h¬n.<br /> niªn lµ c¸c vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña<br /> §õng ®¸nh mÊt vµ l·ng quªn vèn quý<br /> quan hÖ song ph−¬ng còng nh− c¸c vÊn<br /> chung mµ chóng ta ®· g©y dùng ®−îc<br /> ®Ò then chèt vÒ ph¸t triÓn toµn cÇu vµ<br /> mét c¸ch trung thùc vµ ®· ph¶i tr¶ gi¸<br /> khu vùc.<br /> ®¾t míi cã ®−îc”.<br /> VÒ ph−¬ng diÖn nµy, ®iÓn h×nh lµ<br /> Sau 10 n¨m kÓ tõ khi ký Tuyªn bè,<br /> n¨m 2010 võa qua. Vµo th¸ng 5, Chñ<br /> Nga vµ ViÖt Nam ®· ®¹t ®−îc nh÷ng<br /> tÞch n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa<br /> b−íc tiÕn ®¸ng kÓ trong viÖc thùc hiÖn<br /> ViÖt Nam ®· cã chuyÕn th¨m Nga. Chñ<br /> c¸c môc tiªu vµ nhiÖm vô ®· nªu trong<br /> tÞch n−íc ®· tham dù sù kiÖn träng ®¹i<br /> Tuyªn bè. Nh− ®· nhÊn m¹nh trong b¶n<br /> t¹i Moskva nh©n kû niÖm 65 n¨m Ngµy<br /> th«ng c¸o chung Nga – ViÖt vÒ kÕt qu¶<br /> ChiÕn th¾ng trong cuéc ChiÕn tranh VÖ<br /> chuyÕn th¨m chÝnh thøc n−íc Céng hßa<br /> quèc vÜ ®¹i. Th¸ng 7, theo lêi mêi cña<br /> x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam cña Tæng<br /> Tæng thèng Liªn bang Nga D. A.<br /> thèng Liªn bang Nga D. A. Medvedev<br /> Medvedev, Tæng bÝ th− Ban chÊp hµnh<br /> ngµy 30–31/10/2010, “nhê nh÷ng nç lùc<br /> Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam<br /> chung, quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga –<br /> ®· th¨m chÝnh thøc Liªn bang Nga.<br /> ViÖt, víi tÝnh chÊt ®èi t¸c toµn diÖn, ®·<br /> Ngµy 8/7 ®· diÔn ra cuéc gÆp gi÷a Tæng<br /> ®¹t ®−îc tÇm cao ch−a tõng cã vµ ®ang<br /> bÝ th− víi Tæng thèng Liªn bang Nga<br /> trong giai ®o¹n ph¸t triÓn n¨ng ®éng”.<br /> D.A. Medvedev. Mét lo¹t c¸c vÊn ®Ò<br /> §Æc tr−ng cña quan hÖ Nga – ViÖt ®−îc ®−a ra xem xÐt nh−: quan hÖ song<br /> trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ sù ®èi tho¹i ph−¬ng, t×nh h×nh khu vùc ch©u ¸ –<br /> tÝch cùc cña ban l·nh ®¹o chÝnh trÞ, Th¸i B×nh D−¬ng vµ §«ng Nam ¸, còng<br /> cñng cè c¸c cuéc tiÕp xóc th−êng xuyªn nh− kÕt qu¶ thùc hiÖn Danh môc ghi<br /> vµ cã hiÖu qu¶ ë cÊp l·nh ®¹o c¸c bé vµ nhí c¸c nhiÖm vô −u tiªn cho tiÕn tr×nh<br /> c¬ quan ngang bé; sù phèi hîp chÆt chÏ tiÕp theo cña quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc<br /> vÒ ®−êng lèi ®èi ngo¹i ®èi víi nhiÒu vÊn Nga – ViÖt.<br /> 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 45<br /> <br /> Vµo th¸ng 9 ®· diÔn ra kú häp thø träng. TÝnh chung ®Õn ngµy 31/10/2010,<br /> 14 cña Uû ban Liªn chÝnh phñ vÒ hîp ®· cã h¬n 10 v¨n kiÖn chung ®−îc ký t¹i<br /> t¸c kinh tÕ – th−¬ng m¹i vµ khoa häc – thñ ®« cña ViÖt Nam.<br /> kü thuËt. C¸c vÊn ®Ò më réng c¸c lÜnh Trong b¶n th«ng c¸o chung ®−îc<br /> vùc hîp t¸c ®Çu t− gi÷a c¸c c«ng ty cña th«ng qua nh©n chuyÕn th¨m, c¸c bªn<br /> hai n−íc ®· ®−îc bµn th¶o. Mïa xu©n tham gia héi ®µm ®· nªu râ môc tiªu<br /> n¨m 2010, Bé tr−ëng Quèc phßng, Bé cña quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga –<br /> tr−ëng V¨n ho¸ Liªn bang Nga, l·nh ViÖt trong giai ®o¹n ph¸t triÓn míi. V¨n<br /> ®¹o c¸c vïng miÒn cña Nga ®· sang kiÖn nhÊn m¹nh r»ng, m« h×nh quan hÖ<br /> th¨m chÝnh thøc ViÖt Nam. C¸c thµnh do hai bªn x©y dùng “®¸p øng ®Çy ®ñ<br /> viªn ban l·nh ®¹o chÝnh trÞ cña ViÖt nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña thêi kú qu¸<br /> Nam, l·nh ®¹o nhiÒu bé vµ ngµnh chñ ®é sang con ®−êng ph¸t triÓn ®æi míi<br /> qu¶n còng ®· sang th¨m Moskva. C¸c cña Nga vµ c«ng cuéc §æi míi cña ViÖt<br /> ®oµn ®¹i biÓu Quèc héi do c¸c nhµ l·nh Nam, lµ sù ®ãng gãp kh«ng thÓ thiÕu<br /> ®¹o c¸c Ban vµ Uû ban chuyªn tr¸ch vµo c¸c qu¸ tr×nh héi nhËp, gi÷ g×n an<br /> dÉn ®Çu ®· sang th¨m thñ ®« hai n−íc. ninh vµ æn ®Þnh t¹i khu vùc ch©u ¸ –<br /> Th¸i B×nh D−¬ng”.<br /> ChuyÕn th¨m chÝnh thøc n−íc Céng<br /> Trong thËp niªn võa qua, viÖc x©y<br /> hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam cña<br /> dùng c¬ së hiÖp −íc–ph¸p lý míi cña<br /> Tæng thèng Nga D. A. Medvedev (30–<br /> quan hÖ hîp t¸c phï hîp víi thùc tÕ thÕ<br /> 31/10/2010) ®· trë thµnh sù kiÖn lín<br /> giíi hiÖn nay ®· ®¹t ®−îc nh÷ng b−íc<br /> nhÊt trong quan hÖ Nga – ViÖt nh÷ng<br /> tiÕn c¨n b¶n. HiÖn nay, gi÷a Nga vµ<br /> n¨m gÇn ®©y. ChuyÕn th¨m nµy cã ý<br /> ViÖt Nam cã trªn 70 hiÖp ®Þnh liªn<br /> nghÜa ®Æc biÖt. Cã ®Çy ®ñ c¬ së ®Ó cã thÓ<br /> chÝnh phñ vµ c¸c v¨n kiÖn hiÖp −íc–<br /> coi ®©y lµ b−íc khëi ®Çu cho mét giai<br /> ph¸p lý song ph−¬ng kh¸c ®iÒu chØnh<br /> ®o¹n míi trong quan hÖ ®èi t¸c Nga –<br /> quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai n−íc trong tÊt<br /> ViÖt. Héi nghÞ th−îng ®Ønh Hµ Néi lµ<br /> c¶ c¸c lÜnh vùc c¬ b¶n.<br /> b−íc ph¸t triÓn tiÕp theo cña toµn bé<br /> ch−¬ng tr×nh hîp t¸c Nga – ViÖt nh÷ng Quan hÖ trong lÜnh vùc ®èi ngo¹i<br /> n¨m tíi. Trong c¸c cuéc héi ®µm t¹i Hµ còng ®−îc cñng cè. Sù t−¬ng t¸c chÆt<br /> Néi, c¸c nhµ l·nh ®¹o Nga vµ ViÖt Nam chÏ vµ râ rµng cña c¬ quan ®èi ngo¹i hai<br /> ®· tËp trung chó ý vµo c¸c nhiÖm vô vµ n−íc thÓ hiÖn râ trong qu¸ tr×nh chuÈn<br /> c¸c dù ¸n hîp t¸c dµi h¹n, ®· x¸c ®Þnh bÞ vµ tiÕn hµnh Héi nghÞ th−îng ®Ønh<br /> ®−îc nh÷ng lÜnh vùc cÇn −u tiªn, cã kh¶ Nga – ASEAN lÇn thø 2 t¹i Hµ Néi<br /> n¨ng c¹nh tranh cao ®Ó cïng thùc hiÖn (ngµy 30/10/2010). ViÖt Nam, víi t−<br /> c¸c dù ¸n chung. C¸c cuéc héi ®µm còng c¸ch lµ chñ tÞch ASEAN, ®· nç lùc hÕt<br /> nh¾c ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n quy søc ®Ó tæ chøc thµnh c«ng cuéc gÆp cÊp<br /> m« lín míi trong tæ hîp n¨ng l−îng– cao nµy.<br /> nhiªn liÖu, bao gåm n¨ng l−îng h¹t Gi÷ nh÷ng vÞ thÕ ngµy cµng quan<br /> nh©n, chÕ t¹o c¬ khÝ, luyÖn kim, c«ng träng trong hÖ thèng quan hÖ quèc tÕ ë<br /> nghiÖp khai kho¸ng, giao th«ng, liªn ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng vµ §«ng<br /> l¹c, viÔn th«ng, c¬ së h¹ tÇng tµi chÝnh – Nam ¸, Nga vµ ViÖt Nam ®· tiÕn hµnh<br /> ng©n hµng, hîp t¸c vÒ kü thuËt qu©n sù. ®èi tho¹i tÝch cùc vµ hiÖu qu¶ vÒ mét<br /> Hîp t¸c trong c¸c lÜnh vùc khoa häc – phæ réng c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn t×nh<br /> c«ng nghÖ vµ nh©n v¨n còng ®−îc chó h×nh khu vùc, trong ®ã cã c¸c vÊn ®Ò vÒ<br /> 46 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011<br /> <br /> an ninh khu vùc, héi nhËp vµ ph¸t Néi kh«ng chÊp nhËn bÊt cø h×nh thøc<br /> triÓn. Moskva vµ Hµ Néi kiªn ®Þnh vµ g©y ¸p lùc nµo ®èi víi c¸c quèc gia cã<br /> nhÊt qu¸n ñng hé viÖc x©y dùng t¹i khu chñ quyÒn, can thiÖp vµo c«ng viÖc néi<br /> v−c ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng mét kÕt bé cña c¸c quèc gia nµy, m−u toan ®¶m<br /> cÊu an ninh vµ hîp t¸c më, minh b¹ch, b¶o an ninh cña mét nhãm quèc gia<br /> b×nh ®¼ng dùa trªn c¸c nguyªn t¾c cña b»ng c¸ch ph−¬ng h¹i ®Õn an ninh cña<br /> luËt ph¸p quèc tÕ vµ cã tÝnh ®Õn lîi Ých c¸c quèc gia kh¸c.<br /> hîp ph¸p cña tÊt c¶ c¸c n−íc. Hai bªn ®ang hîp t¸c cã hiÖu qu¶,<br /> Bé Ngo¹i giao Liªn bang Nga còng c¶ trªn c¬ së ®a ph−¬ng lÉn song<br /> hµi lßng nhËn thÊy møc ®é t−¬ng t¸c ph−¬ng, trong cuéc chiÕn chèng chñ<br /> cao vµ sù gióp ®ì lÉn nhau víi c¸c ®èi nghÜa khñng bè quèc tÕ, chñ nghÜa ly<br /> t¸c ViÖt Nam trong c¸c tæ chøc khu vùc khai, chñ nghÜa cùc ®oan chÝnh trÞ vµ<br /> nh− APEC, ARF, ASEAN còng nh− c¸c t«n gi¸o, téi ph¹m xuyªn quèc gia, bu«n<br /> c¬ chÕ ®a ph−¬ng kh¸c. T¹i Liªn Hîp b¸n ma tuý vµ c−íp biÓn. Hai n−íc tin<br /> Quèc còng nh− c¸c tæ chøc chuyªn tr¸ch t−ëng vµo sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕp tôc hîp<br /> cña Liªp Hîp Quèc, c¸c nhµ ngo¹i giao t¸c chÆt chÏ víi nhau trong c¸c vÊn ®Ò<br /> Nga vµ ViÖt Nam phèi hîp chÆt chÏ víi ph¸t triÓn, an ninh th«ng tin quèc tÕ,<br /> nhau trong c¸c vÊn ®Ò quan träng nhÊt b¶o vÖ m«i tr−êng còng nh− nh÷ng vÊn<br /> cña chÝnh trÞ thÕ giíi. ®Ò nh¹y c¶m vÒ quyÒn con ng−êi, d©n<br /> chñ. Nga vµ ViÖt Nam ®Òu coi träng viÖc<br /> HiÖu qu¶ ®¹t ®−îc cña quan hÖ gi÷a héi nhËp vµo hÖ thèng quan hÖ kinh tÕ<br /> hai n−íc trong c¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch ®èi thÕ giíi, h×nh thµnh mét trËt tù quèc tÕ<br /> ngo¹i, trong viÖc ®Ò ra nh÷ng c¸ch thøc c«ng b»ng vµ b×nh ®¼ng trong mäi ph©n<br /> phï hîp ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cÊp m¶ng cña kinh tÕ toµn cÇu.<br /> thiÕt còng nh− trong viÖc phèi hîp<br /> chuÈn bÞ c¸c biÖn ph¸p ®èi ngo¹i chung Trong thËp niªn võa qua, quan hÖ<br /> lµ nhê c¸c cuéc gÆp liªn bé song ph−¬ng trong lÜnh vùc quèc phßng vµ an ninh,<br /> th−êng xuyªn d−íi h×nh thøc ®èi tho¹i mét hîp phÇn quan träng cÊu thµnh<br /> chiÕn l−îc. C¸c cuéc hiÖp th−¬ng ®· quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc hai n−íc, ®·<br /> chøng tá r»ng, Nga vµ ViÖt Nam cã ®−îc n©ng lªn mét tr×nh ®é míi vÒ chÊt.<br /> nhiÒu lîi Ých chung. Hai n−íc cã lËp XÐt theo quy m« vµ c¸c ®Æc tr−ng vÒ<br /> tr−êng gÇn hoÆc trïng nhau vÒ nhiÒu chÊt, quan hÖ hîp t¸c Nga – ViÖt trong<br /> vÊn ®Ò toµn cÇu vµ khu vùc, trong lÜnh vùc kü thuËt – qu©n sù ®· ®¹t tíi<br /> nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tÝnh ®a cùc cña hÖ mét trong nh÷ng vÞ trÝ hµng ®Çu ë khu<br /> thèng thÕ giíi, d©n chñ ho¸ trËt tù quèc vùc ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng.<br /> tÕ. C¶ hai n−íc ®Òu xuÊt ph¸t tõ chç cho Mèi quan hÖ bÒn chÆt gi÷a hai n−íc<br /> r»ng, thÕ giíi hiÖn nay ®ang ph¶i ®−¬ng trong lÜnh vùc quèc phßng vµ an ninh ®·<br /> ®Çu víi nhiÒu th¸ch thøc vµ chØ cã thÓ ®−îc thiÕt lËp tõ thêi nh©n d©n ViÖt<br /> ®èi phã mét c¸ch hiÖu qu¶ b»ng nh÷ng Nam ®Êu tranh vò trang quªn m×nh<br /> nç lùc chung, nç lùc tËp thÓ dùa trªn giµnh tù do vµ ®éc lËp vµo nöa sau thÕ<br /> c¸c nguyªn t¾c cña HiÕn ch−¬ng Liªn kû XX. Cho ®Õn nay, Nga vÉn lµ ®èi t¸c<br /> Hîp Quèc vµ luËt ph¸p quèc tÕ. §iÒu lín nhÊt cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc<br /> nµy liªn quan tr−íc hÕt ®Õn nguy c¬ phæ quèc phßng vµ kü thuËt – qu©n sù. §Æc<br /> biÕn vò khÝ huû diÖt hµng lo¹t vµ c¸c ®iÓm nµy cña hîp t¸c Nga – ViÖt ®·<br /> cuéc xung ®ét khu vùc. Moskva vµ Hµ ®−îc ghi nhËn trong Tuyªn bè vÒ quan<br /> 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 47<br /> <br /> hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc gi÷a hai n−íc. qua ®· t¨ng gÊp h¬n 4 lÇn. N¨m 2009,<br /> Trong Tuyªn bè nªu râ: “C¸c bªn mÆc dï khñng ho¶ng kinh tÕ – tµi chÝnh<br /> sÏ cñng cè hîp t¸c trong lÜnh vùc quèc bao trïm kh¾p thÕ giíi, kim ng¹ch trao<br /> phßng v× lîi Ých an ninh cña Nga vµ ViÖt ®æi hµng ho¸ vÉn ®¹t 1,82 tØ USD, vµ<br /> Nam. Quan hÖ hîp t¸c nµy kh«ng nh»m n¨m 2010 ®· v−ît 2 tØ USD. HiÖn nay<br /> chèng l¹i c¸c n−íc thø ba” (®iÓm 8). c¸c biÖn ph¸p nh»m tiÕp tôc t¨ng kim<br /> ng¹ch trao ®æi hµng ho¸, më réng danh<br /> Quan hÖ trong lÜnh vùc kü thuËt–<br /> môc hµng ho¸, ®¶m b¶o tÝnh c©n ®èi,<br /> qu©n sù mang tÝnh quy m« réng kh¾p,<br /> n©ng cao chÊt l−îng hµng ho¸ trao ®æi<br /> dµi h¹n, cã kÕ ho¹ch vµ hÖ thèng. NÐt<br /> ®ang ®−îc ¸p dông.<br /> ®Æc tr−ng cña mèi quan hÖ nµy lµ<br /> sù t¨ng tr−ëng bÒn v÷ng khèi l−îng §Ó cã thÓ kÞp thêi thùc hiÖn môc<br /> hµng ho¸ qu©n sù ViÖt Nam mua cña tiªu mµ Chñ tÞch n−íc Céng hßa x· héi<br /> Nga. §iÒu nµy liªn quan ®Õn tiÒm lùc chñ nghÜa ViÖt Nam vµ Tæng thèng Liªn<br /> kinh tÕ ngµy mét t¨ng cao vµ sù cÇn bang Nga ®Ò ra th¸ng 10/2008 lµ ®Õn<br /> thiÕt ph¶i hiÖn ®¹i ho¸ khÝ tµi vèn ®−îc n¨m 2020 kim ng¹ch trao ®æi hµng ho¸<br /> trang bÞ tõ nh÷ng n¨m 1970. Nh÷ng sÏ ®¹t møc 10 tØ USD, t¹i Héi nghÞ<br /> n¨m gÇn ®©y, c¸c hîp ®ång lín vÒ cung th−îng ®Ønh diÔn ra vµo th¸ng 10/2010<br /> cÊp xe t¨ng, xe bäc thÐp, hÖ thèng ph¸o t¹i Hµ Néi, c¸c bªn ®· tho¶ thuËn<br /> binh, c¸c thiÕt bÞ phßng kh«ng, khÝ kh«ng chØ t¨ng khèi l−îng giao th−¬ng<br /> tµi cña lùc l−îng kh«ng qu©n vµ h¶i vÒ c¬ sè, mµ cßn ph¶i ®a d¹ng ho¸ viÖc<br /> qu©n ViÖt Nam ®· ®−îc ký kÕt. Kh«i trao ®æi hµng ho¸, tr−íc hÕt lµ b»ng<br /> phôc l¹i viÖc ®−a c¸c tµu chiÕn Nga ra c¸ch t¨ng tû lÖ hµng ho¸ vµ dÞch vô cã<br /> vµo c¸c c¶ng cña ViÖt Nam. C¸c chuyªn gi¸ trÞ gia t¨ng cao. Hai bªn ®·<br /> gia qu©n sù ViÖt Nam ®−îc ®µo t¹o t¹i quyÕt ®Þnh xóc tiÕn xem xÐt c¸c vÊn ®Ò<br /> c¸c tr−êng ®¹i häc qu©n sù cña Nga. liªn quan ®Õn triÓn väng tù do ho¸<br /> C¸c vÊn ®Ò vÒ cung cÊp phô tïng, söa th−¬ng m¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô, x©y<br /> ch÷a vò khÝ vµ trang thiÕt bÞ kü thuËt dùng khu vùc th−¬ng m¹i tù do gi÷a c¸c<br /> qu©n sù do Liªn X« s¶n xuÊt, x©y dùng quèc gia thµnh viªn cña Liªn minh H¶i<br /> c¸c xÝ nghiÖp söa ch÷a t−¬ng øng ë ViÖt quan trong khu«n khæ céng ®ång kinh<br /> Nam, n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ cña tÕ ¸ – ¢u (Nga – Belorussia,<br /> nh÷ng s¶n phÈm cã hµm l−îng khoa häc Kazakstan), më réng h¬n kh¶ n¨ng cña<br /> cung cÊp sang ViÖt Nam, x©y dùng giíi kinh doanh hai n−íc, tËn dông ®Çy<br /> c¸c ngµnh qu©n khÝ míi ë ViÖt Nam ®ñ h¬n kh¶ n¨ng hîp t¸c liªn khu vùc,<br /> còng ®ang ®−îc xem xÐt. C¬ quan gi÷ trong ®ã cã vïng ViÔn §«ng cña Nga.<br /> vai trß lín trong phèi hîp vµ tæ chøc<br /> T¹i Héi nghÞ th−îng ®Ønh diÔn ra<br /> theo tÊt c¶ c¸c ph−¬ng h−íng trªn lµ Uû<br /> vµo th¸ng 10/2010 t¹i Hµ Néi, hai bªn<br /> ban Liªn chÝnh phñ vÒ hîp t¸c kü<br /> ®· tho¶ thuËn r»ng, ®a d¹ng ho¸ sÏ<br /> thuËt– qu©n sù.<br /> gióp më réng quan hÖ hîp t¸c tÝn dông<br /> Quan hÖ kinh tÕ – th−¬ng m¹i – c¬ vµ ®Çu t−, t¨ng c−êng t−¬ng t¸c cã sö<br /> së vËt chÊt cho ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong khai th¸c<br /> n¨ng ®éng toµn bé tæ hîp c¸c mèi quan vµ chÕ biÕn kho¸ng s¶n h÷u dông ë ViÖt<br /> hÖ song ph−¬ng, ®· ®−îc ®Èy m¹nh Nam, Nga vµ c¸c n−íc thø ba, më réng<br /> ®¸ng kÓ. Kim ng¹ch trao ®æi hµng ho¸ c¸c c¬ së s¶n xuÊt l¾p r¸p liªn doanh, kÓ<br /> gi÷a Nga vµ ViÖt Nam trong m−êi n¨m c¶ viÖc cung cÊp hµng ho¸ cña Nga sang<br /> 48 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011<br /> <br /> c¸c n−íc gi¸p biªn víi ViÖt Nam, tæ chøc sÏ gióp hai bªn ®èi t¸c hiÓu biÕt vµ<br /> l¹i c¸c xÝ nghiÖp ®−îc x©y dùng ë ViÖt thÝch øng víi thùc tÕ kinh tÕ vµ chÝnh<br /> Nam nhê viÖn trî kinh tÕ–kü thuËt cña trÞ – x· héi cña nhau h¬n.<br /> Liªn X« tr−íc ®©y. C¸c bªn còng bµn Nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®èi víi<br /> vÒ viÖc x©y dùng ®−êng tµu ®iÖn viÖc sö dông ngµy cµng réng r·i c¸c<br /> ngÇm t¹i c¸c thµnh phè lín nhÊt ViÖt h×nh thøc tæ chøc – ph¸p lý trong hîp<br /> Nam. Hai bªn ®Òu hiÓu r»ng, cïng víi t¸c s¶n xuÊt, trong ®ã cã h×nh thøc<br /> viÖc Nga t¨ng vèn ®Çu t− vµo nÒn kinh thÇu, ®· chÝn muåi. CÇn hç trî viÖc x©y<br /> tÕ ViÖt Nam, vèn ®Çu t− cña ViÖt Nam dùng vµ ®−a vµo ho¹t ®éng c¸c doanh<br /> vµo kinh tÕ Nga còng sÏ t¨ng lªn. Hai nghiÖp lo¹i nµy th«ng qua cho vay tÝn<br /> bªn ®Òu ®ang t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi dông vµ −u ®·i thuÕ. CÇn m¹nh d¹n<br /> cho c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh Nga – ViÖt h¬n trong viÖc thu hót sinh viªn tèt<br /> ho¹t ®éng hiÖu qu¶ trªn l·nh thæ Nga nghiÖp, nghiªn cøu sinh, tiÕn sÜ ng−êi<br /> còng nh− ViÖt Nam. ViÖt Nam ®ang häc tËp t¹i c¸c tr−êng<br /> N¨m 2010, vèn ®Çu t− cña Nga vµo ®¹i häc cña Nga vµ thùc tËp t¹i c¸c viÖn<br /> nghiªn cøu vµo c¸c dù ¸n liªn doanh cã<br /> kinh tÕ ViÖt Nam ®¹t kho¶ng 400 triÖu<br /> trô së trªn l·nh thæ Nga, ®Æc biÖt lµ<br /> USD. PhÝa Nga ®· thùc hiÖn ë ViÖt<br /> trong lÜnh vùc ®æi míi.<br /> Nam kho¶ng 60 dù ¸n. Vèn ®Çu t− cña<br /> ViÖt Nam sang Nga ®¹t kho¶ng 90 triÖu Tãm l¹i, c¸c nguån lùc lín ®Ó t¨ng<br /> USD. Cã thÓ kÓ ra kho¶ng gÇn 300 c«ng gÊp nhiÒu lÇn quy m« hîp t¸c kinh<br /> ty ViÖt Nam lµm vÝ dô chøng minh cho tÕ c¸c bªn cïng cã lîi cña hai n−íc, theo<br /> sù hiÖn diÖn ®Çu t− thµnh c«ng cña ViÖt ®µ kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶ cña cuéc<br /> Nam t¹i Nga. Trªn thùc tÕ, con sè nµy khñng ho¶ng kinh tÕ–tµi chÝnh thÕ<br /> chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp nhá. LÜnh giíi, cñng cè tiÒm n¨ng kinh tÕ cña Nga<br /> vùc ho¹t ®éng c¬ b¶n cña c¸c doanh vµ ViÖt Nam nhÊt ®Þnh sÏ ngµy cµng<br /> nghiÖp nµy lµ th−¬ng m¹i, c«ng nghiÖp t¨ng. Chóng ta ph¶i s½n sµng ®ãn tr−íc<br /> thùc phÈm, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. triÓn väng ®ã.<br /> Nh−ng ë ®©y còng ®· thÊy cã nh÷ng Trong mäi giai ®o¹n cña quan hÖ<br /> b−íc tiÕn nhÊt ®Þnh. Trong nh÷ng n¨m kinh tÕ, ban ®Çu lµ X« – ViÖt, sau nµy lµ<br /> qua, ®· cã ba dù ¸n ®Çu t− lín ®−îc khëi Nga – ViÖt, hîp t¸c trong lÜnh vùc nhiªn<br /> c«ng: Liªn doanh khai th¸c dÇu má ë liÖu–n¨ng l−îng lu«n chiÕm mét trong<br /> vïng tù trÞ Yamalo– Nenets Rusvietpetro nh÷ng vÞ trÝ trung t©m. Nhê viÖn trî<br /> (th¸ng 9/2010 liªn doanh nµy ®· cho ra cña Nga, ViÖt Nam, thùc tÕ lµ tõ “con sè<br /> ®êi s¶n phÈm ®Çu tiªn), xÝ nghiÖp s¶n kh«ng”, ®· x©y dùng ®−îc c¬ së vËt chÊt<br /> xuÊt ph©n bãn ®¹m ë Kalmykia, Trung kü thuËt vµ c¬ së h¹ tÇng cña ngµnh<br /> t©m V¨n ho¸– Th−¬ng m¹i ë Moskva n¨ng l−îng. C¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn vµ<br /> (LÔ khëi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh nµy thuû ®iÖn víi tæng c«ng suÊt 4000 MW,<br /> ®−îc tæ chøc vµo th¸ng 5/2010 nh©n trong ®ã cã nhµ m¸y thuû ®iÖn Hoµ<br /> chuyÕn th¨m Nga cña Chñ tÞch n−íc B×nh lín nhÊt §«ng Nam ¸, ®· ®−îc x©y<br /> ViÖt Nam). Sù cã mÆt ngµy cµng réng dùng. Nhê sù gióp ®ì cña Liªn X«, ViÖt<br /> r·i cña vèn ®Çu t− ViÖt Nam t¹i Nga, Nam ®· x©y dùng ®−îc ngµnh khai th¸c<br /> ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, lµm than ®¸ víi quy m« lín.<br /> cho quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ Nga – ViÖt Liªn doanh th¨m dß vµ khai th¸c<br /> ngµy cµng bÒn v÷ng, hai bªn cïng cã lîi, dÇu má, khÝ ®èt t¹i vïng thÒm lôc ®Þa<br /> 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 49<br /> <br /> miÒn Nam ViÖt Nam Vietsovpetro Nam x©y dùng nh÷ng nhµ m¸y thuû<br /> hiÖn vÉn ®ang ho¹t ®éng. Liªn doanh ®iÖn míi vµ thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh<br /> nµy hiÖn chiÕm mét nöa tæng s¶n l−îng quèc gia cña ViÖt Nam vÒ x©y dùng<br /> khai th¸c dÇu má ë ViÖt Nam. Doanh ngµnh n¨ng l−îng ®iÖn h¹t nh©n. Trong<br /> nghiÖp nµy hiÖn ®ãng gãp tíi 1/3 tæng chuyÕn th¨m cña Tæng thèng D. A.<br /> ngo¹i tÖ vµo ng©n s¸ch nhµ n−íc ViÖt Medvedev, hai bªn ®· ký HiÖp −íc vÒ<br /> Nam. §©y lµ doanh nghiÖp tiªn tiÕn hîp t¸c x©y dùng nhµ m¸y ®iÖn h¹t<br /> nhÊt vÒ c«ng nghÖ cña kinh tÕ ViÖt nh©n ®Çu tiªn ë ViÖt Nam tõ nay ®Õn<br /> Nam, vµ xÐt vÒ hiÖu qu¶, nã ®ang ®øng n¨m 2020, HiÖp ®Þnh vÒ x©y dùng Trung<br /> trong top 10 doanh nghiÖp cïng lo¹i t©m Khoa häc nghiªn cøu sö dông n¨ng<br /> cña thÕ giíi. Trong 30 n¨m ho¹t ®éng, l−îng h¹t nh©n v× môc ®Ých hoµ b×nh,<br /> Liªn doanh ®· mang l¹i cho ViÖt Nam ®Æc biÖt, sÏ ®µo t¹o c¸c chuyªn gia vËt lý<br /> 33 tØ USD. PhÝa Nga còng thu ®−îc lîi h¹t nh©n cho ViÖt Nam, cïng nhiÒu v¨n<br /> nhuËn gÇn 8,5 tØ USD tõ ho¹t ®éng cña kiÖn kh¸c vÒ hîp t¸c sö dông h¹t nh©n<br /> Liªn doanh nµy. Ngµy 27/12/2010 hai v× môc ®Ých hoµ b×nh.<br /> bªn ®· ký HiÖp ®Þnh liªn chÝnh phñ míi<br /> Nga vµ ViÖt Nam ®· cã ®−îc nh÷ng<br /> nh»m gia h¹n ho¹t ®éng cña Liªn doanh<br /> tiÒm n¨ng ®¸ng kÓ ®Ó tiÕp tôc t¨ng quy<br /> th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ ë thÒm<br /> m« hîp t¸c kinh tÕ–th−¬ng m¹i, më<br /> lôc ®Þa ViÖt Nam thªm 20 n¨m n÷a.<br /> réng nh÷ng mèi quan hÖ mang tÝnh<br /> Ngµnh n¨ng l−îng, hiÓu theo nghÜa nh©n v¨n trong hîp t¸c liªn khu vùc.<br /> réng, b¾t ®Çu tõ kh©u ®µo t¹o c¸n bé cã Tuyªn bè vÒ quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc<br /> tr×nh ®é chuyªn m«n cao, x©y dùng ngµy 1/5/2001 ®· nhÊn m¹nh sù cÇn<br /> m¹ng l−íi c«ng suÊt ph¸t trªn c¬ së thiÕt ph¶i “thóc ®Èy ph¸t triÓn hîp t¸c<br /> nguån thuû n¨ng vµ nhiÖt n¨ng, dÇu má kinh tÕ, khoa häc – kü thuËt, v¨n ho¸<br /> vµ khÝ ®èt, n¨ng l−îng h¹t nh©n, x©y gi÷a c¸c chñ thÓ Liªn bang Nga vµ c¸c<br /> dùng c¸c c¬ së s¶n xuÊt n¨ng l−îng cã tØnh thµnh cña n−íc Céng hßa x· héi<br /> c«ng suÊt trung b×nh vµ nhá, c¸c nguån chñ nghÜa ViÖt Nam víi vai trß phèi hîp<br /> lùc kh¸c, cho ®Õn viÖc x©y dùng c¸c cña c¸c c¬ quan ®èi ngo¹i trªn c¬ së<br /> ®−êng èng dÉn vµ m¹ng l−íi ph©n bè. HiÖp ®Þnh liªn chÝnh phñ ngµy<br /> Ngµnh nµy tõ nay vÒ sau sÏ lµ “®éng 11/9/2000" (®iÓm 7).<br /> lùc” cña quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai n−íc.<br /> Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi Nga<br /> Së dÜ ®Æt vÊn ®Ò nh− vËy tr−íc hÕt lµ v×<br /> ®ang ®øng tr−íc nhiÖm vô ph¶i ph¸t<br /> nhu cÇu vÒ n¨ng l−îng ®Ó duy tr× ph¸t<br /> triÓn nhanh lùc l−îng s¶n xuÊt vïng<br /> triÓn kinh tÕ víi tèc ®é cao cña ViÖt<br /> ViÔn §«ng, viÖc t¨ng c−êng hîp t¸c gi÷a<br /> Nam ngµy cµng t¨ng. Theo NghÞ quyÕt<br /> c¸c tØnh thµnh cña ViÖt Nam víi vïng<br /> §¹i héi XI §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam<br /> nµy cña Liªn bang Nga cã mét tÇm ý<br /> (th¸ng 1/2011), trong nh÷ng n¨m tíi,<br /> nghÜa ®Æc biÖt. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, qu¸<br /> tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP dù kiÕn sÏ ®−îc<br /> tr×nh nµy ®· phÇn nµo cã chuyÓn ®éng<br /> duy tr× ë møc 7–8%/n¨m.<br /> tÝch cùc. Kinh nghiÖm hay cña vïng<br /> Ngµnh n¨ng l−îng cßn ph¶i lµ “®éng Primorskij lµ c¸c nhµ l·nh ®¹o vïng<br /> lùc” ®Ó ®Èy m¹nh ®æi míi trong hîp t¸c nµy ®· ®Ò nghÞ thùc hiÖn nhiÒu dù ¸n<br /> Nga – ViÖt. §iÒu nµy sÏ trë thµnh hiÖn chung víi c¸c c«ng ty ViÖt Nam trong<br /> thùc nhê më réng quy m« hîp t¸c vÒ c¸c lÜnh vùc c«ng, n«ng vµ ng− nghiÖp.<br /> thuû ®iÖn, b»ng c¸ch Nga gióp ViÖt Tõ n¨m 2010, ®· cã hµng tr¨m c«ng d©n<br /> 50 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011<br /> <br /> ViÖt Nam tham gia x©y dùng c¸c c«ng C¸c c¬ quan qu¶n lý nhËp c− vµ néi<br /> tr×nh phôc vô Héi nghÞ th−îng ®Ønh vô cña Nga vµ ViÖt Nam còng ®· rÊt nç<br /> APEC lÇn thø 12 t¹i Vladivostok. lùc trong viÖc cñng cè c¬ së ph¸p lý cho<br /> NÕu xÐt tÝnh thêi sù cña vÊn ®Ò th× nªn c¸c qu¸ tr×nh di c−. Th¸ng 10/2008,<br /> trë l¹i víi ý t−ëng cña c¸c nhµ l·nh ®¹o HiÖp −íc song ph−¬ng ®iÒu chØnh quan<br /> ViÖt Nam vÒ viÖc th«ng qua ë cÊp chÝnh hÖ Nga– ViÖt trong lÜnh vùc chèng nhËp<br /> phñ mét ch−¬ng tr×nh hîp t¸c liªn khu c− bÊt hîp ph¸p, vÒ c¸c vÊn ®Ò håi c−,<br /> vùc gi÷a vïng ViÔn §«ng cña Nga víi còng nh− ho¹t ®éng lao ®éng cã thêi h¹n<br /> c¸c tØnh thµnh cña ViÖt Nam. cña c«ng d©n c¶ hai n−íc ®· ®−îc ký<br /> kÕt. §iÒu nµy ®· gióp lµnh m¹nh ho¸ vÒ<br /> Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c bªn<br /> c¨n b¶n t×nh h×nh nhËp c−.<br /> ®· ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p nhÊt ®Þnh<br /> ®Ó xo¸ bá nh÷ng h¹n chÕ vÒ c¬ së h¹ HiÖn nay, sè l−îng c«ng d©n ViÖt<br /> tÇng trªn b−íc ®−êng më réng hîp t¸c Nam ®ang sinh sèng t¹i Nga, theo sè<br /> kinh tÕ – th−¬ng m¹i, hiÖn ®¹i ho¸ giao liÖu cña Bé Ngo¹i giao n−íc Céng hßa<br /> th«ng, liªn l¹c, hËu cÇn, giao tiÕp th«ng x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, lµ 60–80<br /> tin, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn quan hÖ ngh×n ng−êi. Vµ kho¶ng 5 ngh×n c«ng<br /> song ph−¬ng trªn c¸c lÜnh vùc tµi d©n Nga ®ang lµm viÖc t¹i ViÖt Nam.<br /> chÝnh– ng©n hµng, b¶o hiÓm. Ho¹t ®éng Trong qu¸ tr×nh diÔn ra Héi nghÞ<br /> triÓn l·m – qu¶ng c¸o còng ®· ®−îc chó th−îng ®Ønh Nga – ViÖt th¸ng 10/2010,<br /> ý ®Èy m¹nh. CÇn ®¶m b¶o cho c¸c chñ Tæng thèng Liªn bang Nga vµ Chñ tÞch<br /> thÓ trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®−îc trao n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt<br /> ®æi th«ng tin mét c¸ch nhanh nh¹y Nam ®· nhÊn m¹nh nh÷ng ®ãng gãp<br /> b»ng hai thø tiÕng Nga vµ ViÖt, tr−íc quan träng cña c«ng d©n ViÖt Nam ®ang<br /> hÕt lµ th«ng tin d−íi d¹ng sè ho¸. lµm viÖc vµ häc tËp t¹i Nga, còng<br /> nh− ®ãng gãp cña c«ng d©n Nga ®ang<br /> ViÖc th«ng qua c¸c biÖn ph¸p nh»m<br /> häc tËp vµ lµm viÖc t¹i ViÖt Nam vµo<br /> hoµn thiÖn vµ ®¬n gi¶n qu¸ tr×nh thanh<br /> viÖc duy tr× vµ t¨ng c−êng quan hÖ h÷u<br /> to¸n qua ng©n hµng, trong ®ã cã c¶ h×nh<br /> nghÞ truyÒn thèng vµ hîp t¸c toµn diÖn<br /> thøc thanh to¸n trùc tiÕp gi÷a c¸c ng©n<br /> gi÷a nhµ n−íc vµ nh©n d©n hai n−íc.<br /> hµng hai n−íc, c¸c biÖn ph¸p c¶i thiÖn<br /> chÊt l−îng dÞch vô tµi chÝnh ®· cã C¸c nhµ l·nh ®¹o hai n−íc ®· tháa<br /> nh÷ng ¶nh h−ëng thuËn lîi tíi sù ph¸t thuËn trong t−¬ng lai sÏ tiÕp tôc ®¶m<br /> triÓn quan hÖ kinh tÕ cña hai b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng<br /> n−íc. ViÖc thµnh lËp Ng©n hµng liªn d©n hai n−íc sinh sèng, lµm viÖc vµ häc<br /> doanh Nga – ViÖt n¨m 2006, mµ ®ång tËp phï hîp víi luËt ph¸p c¸c bªn.<br /> s¸ng lËp phÝa Nga lµ Ng©n hµng Ngo¹i Ph−¬ng h−íng nhiÖm vô quan träng cña<br /> th−¬ng Liªn bang Nga vµ phÝa ViÖt c¸c tæ chøc nhµ n−íc trong thêi gian<br /> Nam lµ ng©n hµng §Çu t− vµ Ph¸t triÓn tr−íc m¾t lµ cÇn n©ng cao tr×nh ®é qu¶n<br /> ViÖt Nam ®· gióp hç trî tµi chÝnh cho lý nhËp c− sao cho phï hîp víi t×nh h×nh<br /> viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n chung Nga – d©n sè, víi nh÷ng yªu cÇu vÒ ph¸t triÓn<br /> ViÖt. Th¸ng 10/2010, Ng©n hµng Ngo¹i kinh tÕ – x· héi cña hai n−íc nãi chung<br /> th−¬ng Liªn bang Nga vµ Ng©n hµng vµ cña tõng khu vùc nãi riªng, còng nh−<br /> §Çu t− vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam ®· ký ®Ó ng−êi lao ®éng vµ ng−êi sö dông lao<br /> HiÖp −íc vÒ x©y dùng Quü §Çu t− víi ®éng tu©n thñ ®iÒu kiÖn cña c¸c hiÖp<br /> tæng gi¸ trÞ 500 triÖu USD. ®Þnh ®· ký vµ luËt ph¸p hai n−íc.<br /> 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 51<br /> <br /> HiÖn nay, khi Nga vµ ViÖt Nam 5 ngh×n sinh viªn, nghiªn cøu sinh vµ<br /> ®ang b−íc trªn con ®−êng hiÖn ®¹i ho¸ thùc tËp sinh ViÖt Nam ®ang häc tËp t¹i<br /> s©u s¾c, vai trß cña quan hÖ hîp t¸c hai c¸c tr−êng ®¹i häc cña Nga. VÊn ®Ò tiÕp<br /> bªn cïng cã lîi trong lÜnh vùc khoa häc tôc më réng viÖc tiÕp nhËn c¸c c«ng d©n<br /> vµ ®æi míi ngµy cµng trë nªn quan ViÖt Nam vµo häc t¹i c¸c tr−êng ®¹i häc<br /> träng. NÕu kh«ng hîp søc cïng ®ét ph¸ cña Nga ®ang ®−îc xem xÐt. Dù ¸n liªn<br /> ®æi míi th× rÊt khã hy väng më réng kÕt thµnh lËp mét tr−êng §¹i häc liªn<br /> mét c¸ch ®¸ng kÓ quy m« hîp t¸c. kÕt vÒ C«ng nghÖ t¹i Hµ Néi ®· ®−îc<br /> xóc tiÕn.<br /> Hai n−íc cã triÓn väng tèt ®Ó më<br /> réng c¨n b¶n hîp t¸c trong lÜnh vùc C¸c h×nh thøc tæ chøc – ph¸p lý hîp<br /> khoa häc vµ c«ng nghÖ, gi¸o dôc vµ ®µo t¸c cã hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc ®æi míi<br /> t¹o c¸n bé cho c¸c ngµnh kinh tÕ c«ng còng ®· ®−îc ®Ò th¶o. VÝ dô, Trung t©m<br /> nghÖ cao. Trªn nhiÒu khuynh h−íng NhiÖt ®íi Nga – ViÖt lµ mét c¬ quan<br /> khoa häc – ®æi míi, lîi Ých cña c¸c bªn nghiªn cøu ®· cã uy tÝn tÇm quèc tÕ.<br /> kh«ng chØ ®¬n gi¶n lµ trïng hîp, mµ ë §Æc biÖt, ®©y lµ c¬ së ®Ó gi¶i quyÕt mét<br /> møc ®é ®¸ng kÓ, ®an xen nhau. Ch¼ng vÊn ®Ò c«ng nghÖ rÊt quan träng – øng<br /> h¹n nh− sù hîp t¸c trong ngµnh khoa dông kü thuËt vµ vËt liÖu cña Nga vµo<br /> häc vËt liÖu, vÒ c¸c vÊn ®Ò c«ng nghÖ ®iÒu kiÖn nhiÖt ®íi ®Ó xuÊt khÈu sang<br /> sinh häc, nu«i trång thuû s¶n, c«ng c¸c n−íc cã khÝ hËu nhiÖt ®íi. Trung<br /> nghÖ th«ng tin, kü thuËt tÝnh to¸n, kü t©m nµy ®ang thùc hiÖn mét sè nghiªn<br /> thuËt chÕ t¹o robot. §éng lùc thóc ®Èy cøu ®éc nhÊt v« nhÞ vÒ c¸c hÖ sinh th¸i<br /> c¶ hai bªn tiÕp tôc t¨ng c−êng hîp t¸c nhiÖt ®íi vµ ®a d¹ng sinh häc cña<br /> ®æi míi kh«ng chØ lµ lîi Ých tr−íc m¾t, chóng, nh÷ng hËu qu¶ sinh th¸i vµ y<br /> mµ cßn lµ sù cÇn thiÕt ph¶i ®−¬ng ®Çu häc cña chiÕn tranh hãa häc mµ Hoa Kú<br /> ®−îc víi nh÷ng th¸ch thøc toµn cÇu ®· tiÕn hµnh ë ViÖt Nam. Hµng ngh×n<br /> ngµy cµng t¨ng nhanh nh− t×nh tr¹ng chuyªn gia Nga vµ ViÖt Nam ®ang lµm<br /> thiÕu hôt l−¬ng thùc, chñ nghÜa khñng viÖc t¹i trung t©m nµy, trong ®ã cã c¸c<br /> bè, c¸c mèi ®e do¹ sinh th¸i vµ khÝ hËu, viÖn sÜ vµ viÖn sÜ th«ng tÊn cña ViÖn<br /> dÞch bÖnh. Hµn l©m Khoa häc Nga vµ ViÖn Hµn<br /> l©m Y häc Nga, c¸c tiÕn sÜ vµ tiÕn sÜ<br /> Hîp t¸c trong lÜnh vùc khoa häc vµ khoa häc. Nh÷ng ph¸t minh cña hä ®Òu<br /> gi¸o dôc ®¹i häc ®· trë thµnh truyÒn mang tÇm thÕ giíi.<br /> thèng gi÷a hai n−íc. C¸c tr−êng ®¹i häc<br /> cña Liªn X« (tr−íc ®©y) vµ Nga ®· ®µo C¬ quan gi÷ vai trß kh«ng thÓ thay<br /> t¹o h¬n 50 ngh×n chuyªn gia ë tr×nh ®é thÕ trong viÖc tiÕp tôc t¨ng c−êng quan<br /> ®¹i häc, hµng ngh×n phã tiÕn sÜ vµ tiÕn hÖ kinh doanh, hoµn thiÖn c¬ cÊu vµ<br /> sÜ khoa häc thuéc tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c kinh tÕ–<br /> kinh tÕ, khoa häc, kü thuËt cho ViÖt th−¬ng m¹i vµ ®Çu t−, ®Ò ra c¸c c¬ chÕ<br /> Nam. Nh÷ng ng−êi nµy am hiÓu s©u s¾c khuyÕn khÝch quan hÖ ®èi t¸c nhµ n−íc<br /> t×nh h×nh vµ biÕt râ tiÒm lùc khoa häc to – t− nh©n, x©y dùng c¬ së tµi chÝnh,<br /> lín cña Nga, céng t¸c chÆt chÏ víi c¸c nh©n lùc, tæ chøc, th«ng tin cÇn thiÕt lµ<br /> nhµ khoa häc vµ l·nh ®¹o c¸c c¬ quan vµ Uû ban Liªn chÝnh phñ vÒ hîp t¸c kinh<br /> trung t©m ®æi míi cña Nga. ë ViÖt Nam tÕ vµ khoa häc – kü thuËt gi÷a hai n−íc.<br /> hiÖn cã kho¶ng gÇn 550 ngh×n ng−êi biÕt HiÖn nay, chÝnh phñ hai n−íc ®ang<br /> sö dông tiÕng Nga. HiÖn t¹i ®ang cã h¬n ®Æt ra vÊn ®Ò hiÖn ®¹i ho¸ ho¹t ®éng<br /> 52 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011<br /> <br /> cña Uû ban nµy, n©ng cao vai trß phèi – Gióp nh©n d©n hai n−íc hiÓu râ<br /> hîp cña nã trong ph¸t triÓn toµn bé lÞch sö phong phó, di s¶n v¨n ho¸ giµu<br /> quan hÖ hîp t¸c trªn mäi ph−¬ng diÖn, b¶n s¾c còng nh− tiÒm lùc kinh tÕ vµ<br /> t¨ng c−êng ¶nh h−ëng cña Uû ban ®èi tinh thÇn cña hai d©n téc; ph¸t triÓn<br /> víi c¸c qu¸ tr×nh hîp t¸c trong lÜnh vùc theo chiÒu s©u mèi quan hÖ trong lÜnh<br /> kinh tÕ. ViÖc më réng h¬n n÷a quy vùc v¨n ho¸, gi¸o dôc, më réng quan hÖ<br /> m« hîp t¸c – bao gåm tÊt c¶ c¸c chñ thÓ b¹n bÌ h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc.<br /> kinh tÕ míi, ®a d¹ng ho¸ c¸c lÜnh C«ng lao cña Héi H÷u nghÞ Nga –<br /> vùc hîp t¸c vµ c¸c h×nh thøc tæ chøc – ViÖt vµ Héi H÷u nghÞ ViÖt – Nga, mµ<br /> ph¸p lý, viÖc ®Ò xuÊt c¸c dù ¸n chung héi viªn lµ nh÷ng ng−êi cã nhiÒu n¨m<br /> lín cã kh¶ n¨ng ¶nh h−ëng ®Õn t×nh tham gia x©y dùng quan hÖ hîp t¸c gi÷a<br /> h×nh kinh tÕ hai n−íc – tÊt c¶ ®Òu ®ang hai n−íc, ®−îc c¸c nhµ l·nh ®¹o hai nhµ<br /> ®ßi hái ph¶i t¨ng thËt nhanh nhÞp ®é vµ n−íc ghi nhËn vµ ñng hé. Minh chøng<br /> n©ng cao tÝnh minh b¹ch trong ho¹t tiªu biÓu lµ c¸c bøc ®iÖn chóc mõng göi<br /> ®éng cña Uû ban, ®¶m b¶o chÕ ®é b¸o tíi Héi H÷u nghÞ Nga – ViÖt trong n¨m<br /> c¸o kÞp thêi t×nh h×nh ho¹t ®éng 2008 tõ l·nh ®¹o cÊp cao hai n−íc nh©n<br /> ®Ó chÝnh phñ hai n−íc xem xÐt, ph©n lÔ kû niÖm 50 n¨m ngµy thµnh lËp Héi.<br /> tÝch vµ ®Ò ra nh÷ng nhiÖm vô míi. NhiÒu thµnh viªn tÝch cùc cña Héi ®·<br /> ®−îc tÆng th−ëng hu©n ch−¬ng cao quý<br /> Nh©n tè quan träng cñng cè h¬n n÷a<br /> cña chÝnh phñ hai n−íc Nga vµ ViÖt<br /> sù tin cËy lÉn nhau, ®¶m b¶o sù hiÓu biÕt<br /> Nam. Nh÷ng kÕ ho¹ch dµi h¹n cho<br /> lÉn nhau gi÷a nh©n d©n hai n−íc, nh−<br /> t−¬ng lai còng ®· ®−îc v¹ch ra.<br /> ®· ®−îc nhÊn m¹nh trong Tuyªn bè vÒ<br /> HiÖp ®Þnh vÒ quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai<br /> quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc th«ng qua vµo<br /> n−íc giai ®o¹n 2011 – 2015 ®−îc Tæng<br /> th¸ng 3/2001, lµ chiÒu c¹nh nh©n v¨n<br /> thèng Nga vµ Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam<br /> trong quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga –<br /> ký ngµy 31/10/2010 t¹i Hµ Néi ®·<br /> ViÖt Nam, lµ sù hîp t¸c vµ trao ®æi gi÷a<br /> nãi lªn ®iÒu ®ã.<br /> c¸c tæ chøc chÝnh trÞ – x· héi hai n−íc,<br /> Th«ng c¸o chung vÒ kÕt qu¶ chuyÕn<br /> trong ®ã cã c¶ kªnh hîp t¸c th«ng qua<br /> th¨m chÝnh thøc ViÖt Nam cña Tæng<br /> c¸c héi h÷u nghÞ Nga – ViÖt vµ ViÖt –<br /> thèng D. A. Medvedev th¸ng 10/2010 ®·<br /> Nga (®iÓm 3).<br /> tr×nh bµy ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng chung<br /> Nh÷ng ph−¬ng h−íng ho¹t ®éng quan nh»m kiÖn toµn c¬ së x· héi cho quan hÖ<br /> träng nhÊt cña c¸c héi h÷u nghÞ trong ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga – ViÖt. Ch−¬ng<br /> giai ®o¹n hiÖn nay lµ: tr×nh bao gåm c¸c néi dung sau:<br /> – §Èy m¹nh quan hÖ gi÷a c¸c ®¶ng<br /> – TiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng chÝnh trÞ– chÝnh trÞ vµ c¸c tæ chøc x· héi cña Nga<br /> x· héi vµ th«ng tin ®Ó truyÒn b¸ nh÷ng vµ ViÖt Nam;<br /> nghÞ quyÕt cña chÝnh phñ hai n−íc nh»m<br /> – KhuyÕn khÝch toµn diÖn ngo¹i<br /> t¨ng c−êng hîp t¸c Nga – ViÖt víi môc<br /> giao nh©n d©n;<br /> ®Ých ®¶m b¶o sù ñng hé tõ phÝa nh©n<br /> – Më réng c¸c cuéc giao l−u tiÕp xóc<br /> d©n hai n−íc Nga vµ ViÖt Nam;<br /> thiÕu nhi vµ thanh niªn c¸c cÊp kh¸c nhau;<br /> – L−u gi÷ ký øc lÞch sö, tæ chøc c¸c – §Èy m¹nh giao l−u v¨n ho¸, tæ<br /> ho¹t ®éng g¾n liÒn víi lÞch sö quan hÖ chøc ®Òu ®Æn theo ®Þnh kú c¸c Ngµy v¨n<br /> Nga – ViÖt; ho¸ d©n téc;<br /> 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 53<br /> <br /> – §¶m b¶o sù ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ M« h×nh quan hÖ Nga – ViÖt míi lµ<br /> cña Trung t©m Khoa häc vµ V¨n ho¸ m« h×nh c«ng khai vµ minh b¹ch vÒ mÆt<br /> Nga vµ Quü “ThÕ giíi Nga” t¹i ViÖt Nam. chÝnh trÞ. Nã ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh, cã<br /> Thêi gian ®· chøng minh ý nghÜa lÞch thÓ dù b¸o vµ thùc dông cña quan hÖ<br /> sö cña Tuyªn bè Nga – ViÖt n¨m 2001 – liªn quèc gia, ®¶m b¶o tiÕn tr×nh ph¸t<br /> v¨n kiÖn chÝnh trÞ nÒn t¶ng ®Ó x¸c ®Þnh triÓn cña quan hÖ hîp t¸c trong mäi lÜnh<br /> môc tiªu vµ nguyªn t¾c ®èi t¸c chiÕn vùc. Nã mang tÝnh bÒn v÷ng, gióp gi¶i<br /> l−îc cña hai n−íc. quyÕt thµnh c«ng nh÷ng vÊn ®Ò phøc<br /> Kinh nghiÖm thùc tiÔn tÝch luü ®−îc t¹p nhÊt còng nh− cã nh÷ng ph¶n øng<br /> kÓ tõ khi th«ng qua v¨n kiÖn nµy, quy thÝch hîp tr−íc c¸c th¸ch thøc cña thÕ<br /> m« hîp t¸c toµn diÖn vµ hai bªn cïng cã giíi lu«n biÕn ®æi hiÖn nay.<br /> lîi kh«ng ngõng t¨ng lªn ®· chøng Thêi gian còng ®· kh¼ng ®Þnh<br /> minh søc sèng vµ tÝnh hiÖu qu¶ cña m« tÝnh t−¬ng thÝch cña m« h×nh míi nµy<br /> h×nh quan hÖ song ph−¬ng ®−îc x©y víi thùc tiÔn thêi ®¹i hiÖn nay, sù phï<br /> dùng vµo n¨m 2001 vµ ®ang kh«ng hîp víi ®Æc tr−ng cña giai ®o¹n ph¸t<br /> ngõng ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn. triÓn mµ hai n−íc ®ang tr¶i qua, víi<br /> Quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc cña Nga nhiÖm vô hiÖn ®¹i ho¸ s©u s¾c vµ ®æi<br /> vµ ViÖt Nam – ®ã lµ sù thÓ hiÖn tËp míi toµn diÖn.<br /> trung ý chÝ chÝnh trÞ cña c¸c nhµ l·nh Chóng ta cã ®Çy ®ñ c¬ së ®Ó cã thÓ<br /> ®¹o hai nhµ n−íc, h−íng tíi cñng cè vµ l¹c quan nh×n vÒ t−¬ng lai quan hÖ Nga<br /> t¨ng c−êng tiÒm lùc h÷u nghÞ vµ hîp t¸c – ViÖt. Theo ®µ t¨ng tr−ëng tiÒm n¨ng<br /> v« tËn mµ nhiÒu thÕ hÖ nh©n d©n Nga kinh tÕ còng nh− vÞ thÕ quèc tÕ cña hai<br /> vµ ViÖt Nam ®· dµy c«ng x©y dùng n−íc, quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc gi÷a<br /> trong ®iÒu kiÖn lÞch sö míi, dùa trªn c¬ hai n−íc sÏ ngµy cµng n¨ng ®éng, quy<br /> së chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ luËt ph¸p míi. m« vµ chÊt l−îng h¬n. Mèi quan hÖ nµy<br /> Quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc cña hai sÏ ®ãng vai trß h÷u hiÖu h¬n trong hÖ<br /> n−íc ®¸p øng nh÷ng xu h−íng c¬ b¶n thèng c¸c mèi quan hÖ quèc tÕ t¹i §«ng<br /> cña thÕ giíi hiÖn nay. Nã t¸c ®éng tÝch Nam ¸ vµ ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng<br /> cùc ®Õn lîi Ých cèt yÕu vµ c¬ b¶n cña nh− lµ mét trong nh÷ng nh©n tè then<br /> nh©n d©n Nga vµ nh©n d©n ViÖt Nam, chèt gióp lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh khu<br /> phôc vô thµnh c«ng c«ng cuéc hoµ b×nh vùc, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò toµn cÇu,<br /> vµ an ninh, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn ë khu gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng c¨ng th¼ng vµ<br /> vùc ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng. xung ®ét, x¸c lËp mét thÕ giíi hµi hoµ.<br />