intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Ảnh hưởng của gây rụng trứng nhiều lặp lại đến khả năng rụng trứng và tạo phôi dê Saanen in vivo

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

21
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết này trình bày tổng số 11 dê sữa Saanen được sử dụng để đánh giá ảnh hưởng của việc gây rụng trứng nhiều lặp lại đến khả năng rụng trứng và tạo phôi dê in vivo. Tất cả các dê thí nghiệm đều được gây rụng trứng nhiều lặp lại 3 lần. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Ảnh hưởng của gây rụng trứng nhiều lặp lại đến khả năng rụng trứng và tạo phôi dê Saanen in vivo

  1. CHĂN NUÔI CHĂN ĐỘNGNUÔI VẬT VÀ CÁCVẬT ĐỘNG VẤNVÀ ĐỀCÁC KHÁC VẤN ĐỀ KHÁC ẢNH HƯỞNG CỦA GÂY RỤNG TRỨNG NHIỀU LẶP LẠI ĐẾN KHẢ NĂNG RỤNG TRỨNG VÀ TẠO PHÔI DÊ SAANEN IN VIVO Nguyễn Khánh Vân1, Quản Xuân Hữu1, Phan Trung Hiếu1 và Phạm Doãn Lân1* Ngày nhận bài báo: 30/03/2021 - Ngày nhận bài phản biện: 30/04/2021 Ngày bài báo được chấp nhận đăng: 04/05/2021 TÓM TẮT Tổng số 11 dê sữa Saanen được sử dụng để đánh giá ảnh hưởng của việc gây rụng trứng nhiều lặp lại đến khả năng rụng trứng và tạo phôi dê in vivo. Tất cả các dê thí nghiệm đều được gây rụng trứng nhiều lặp lại 3 lần. Các dê thí nghiệm sẽ được đặt CIDR trong 14 ngày, sau đó mỗi dê được nhận tổng số 200mg FSH thông qua 6 lần tiêm (2 lần/ngày, mỗi lần cách nhau 12 giờ) với liều lượng giảm dần tương ứng: 50, 30 và 20mg. Đánh giá phản ứng của buồng trứng và số lượng phôi dê thu được ở ngày thứ 7 sau tháo CIDR. Tất cả các dê đều có biểu hiện động dục ở các lần gây rụng trứng nhiều. Trung bình số nang trứng/buồng trứng, số thể vàng/buồng trứng ở lần gây rụng trứng nhiều thứ nhất và thứ hai cao hơn có ý nghĩa so với lần 3 (tương ứng 22,8 và 19,01 so với 12,24; 17,1 và 14,25 so với 6,78; P
  2. CHĂN NUÔI ĐỘNG VẬT VÀ CÁC VẤN ĐỀ KHÁC lần gây rụng trứng nhiều lặp lại đến hiệu quả đến vấn đề này trên dê sữa, đặc biệt là dê sữa tạo và thu phôi dê in vivo. Một số nhà nghiên Saanen. Nguyễn Khánh Vân và ctv (2020) lần cứu cho rằng quá trình gây rụng trứng nhiều đầu tiên báo cáo về việc sử dụng FSH cho lặp lại với FSH ở dê sẽ làm giảm số lượng tế quá trình gây rụng trứng nhiều trên dê sữa bào trứng dê rụng và số phôi dê in vivo thu Saanen. Tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có được cũng như số lượng phôi có thể sử dụng báo cáo đánh giá về việc gây rụng trứng nhiều cho cấy chuyển phôi (Beckers và ctv, 1990). lặp lại ở dê sữa Saanen. Xuất phát từ nhu cầu Chang và ctv (2006) không nhận thấy sự khác thực tế đó, nghiên cứu này được thực hiện nhau về số lượng tế bào trứng rụng cũng như nhằm đánh giá ảnh hưởng của việc gây rụng số lượng phôi dê in vivo thu được ở lần gây trứng nhiều lặp lại đến khả năng rụng trứng rụng trứng nhiều thứ nhất và thứ hai. Mặc dù và tạo phôi dê Saanen in vivo. tất cả các dê đều có biểu hiện động dục, tuy nhiên số lượng tế bào trứng rụng và số lượng 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP phôi thu được ở lần gây rụng trứng nhiều thứ 2.1. Đối tượng nghiên cứu 3 là giảm so với lần 1 và 2. Trong khi đó Ptak Dê sữa Saanen. và ctv (2003); Burcu và ctv (2014) lại nhận thấy việc gây rụng trứng nhiều lặp lại không ảnh 2.2. Phương pháp nghiên cứu hưởng đến phản ứng của buồng trứng trong 2.2.1. Phương pháp gây rụng trứng nhiều cả ba lần gây rụng trứng nhiều lặp lại. Thậm Quá trình gây rụng trứng nhiều cho dê chí, Ali và ctv (2014) còn cho rằng số lượng sữa Saanen được thực hiện qua các bước sau: phôi dê in vivo thu được sau gây rụng trứng - Ngày 0: đặt CIDR cho dê. nhiều lặp lại ở các lần 1, 2 và 3 đều tương đương nhau. - Ngày 11: tiêm 125µg PGF2α. Trong những năm gần đây, tại Việt Nam - Ngày 12: tiêm 100mg FSH, tiêm hai lần nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm của ngành (50mg/lần tiêm), mỗi lần cách nhau 12 giờ. chăn nuôi dê tăng nhanh. Tuy nhiên, do chưa - Ngày 13: tiêm 60mg FSH, tiêm hai lần có nhiều hiểu biết về lợi ích của sữa dê nên (30mg/lần tiêm), mỗi lần cách nhau 12 giờ. chăn nuôi dê của nước ta vẫn chưa được phát - Ngày 14: rút CIDR, tiêm 40mg FSH, tiêm triển đúng với tiềm năng của nó. Dê Saanen hai lần (20mg/lần tiêm), mỗi lần cách nhau 12 giờ. là giống dê sữa chuyên dụng của Thụy Sĩ, - Ngày 15: tiêm 500IU hCG. có năng suất cao, được nuôi nhiều ở Pháp và châu Âu. Giống dê này có độ thuần cao, - Ngày 16: tiêm 500IU hCG. năng suất sữa cao và thường được các nhà tạo 2.2.2. Phối giống cho dê giống sử dụng làm giống để cải tiến cho các - Sau khi loại bỏ CIDR, kiểm tra biểu hiện giống khác về khả năng cho sữa. Dê Saanen động dục của dê 3 lần/ngày (sáng, chiều, tối) đã được nhập về nuôi tại Việt Nam từ năm cho tới khi phát hiện dê có biểu hiện động dục. 2002, đến nay đàn dê sinh trường, phát triển - Sau khi dê có biểu hiện động dục thì cho tốt, dê con sinh ra khỏe mạnh, thích ứng với dê giao phối tự nhiên với dê đực 2 lần; thông khí hậu và điều kiện nuôi dưỡng tại Việt thường quá trình giao phối sẽ được thực hiện Nam. Việc nghiên cứu, ứng dụng các kỹ thuật tại thời điểm 48 và 72 giờ sau khi loại bỏ CIDR. trong Công nghệ sinh sản như gây rụng trứng nhiều, cấy chuyển phôi….trên dê sữa Saanen 2.2.3. Thu phôi dê in vivo giúp nhân nhanh và cải thiện chất lượng dê Thu phôi dê bằng phương pháp phẫu Saanen tại Việt Nam. thuật (Hình 1). Quá trình phẫu thuật thu phôi Các quy trình gây rụng trứng nhiều trên dê được thực hiện như sau: dê đã được thực hiện tại các nước phát triển. - Chuẩn bị môi trường thu phôi: DPBS có Tại Việt Nam, chưa có nhiều báo cáo đề cập bổ sung 10% huyết thanh thai bê. 54 KHKT Chăn nuôi số 267 - tháng 7 năm 2021
  3. CHĂN NUÔI ĐỘNG VẬT VÀ CÁC VẤN ĐỀ KHÁC - Tiêm gây mê cho dê. Ngoài ra cần căn cứ vào trọng lượng của dê - Cố định dê trên giá mổ. cái to hay nhỏ để có lượng thức ăn phù hợp. Ví dụ: dê nặng 30kg cho 1 lít sữa/ngày cần cho - Làm sạch, vô trùng vị trí mổ trên bụng dê. ăn thức ăn xanh 3kg/ngày; nhưng dê nặng - Tiêm phong bế Novocain xung quanh vị 50kg cho 2 lít sữa/ngày thì cần cho ăn thức ăn trí mổ. xanh 4kg/ngày. Hàm lượng thức ăn tinh hỗn - Rạch một đường giữa bụng dê, bộc lộ tử hợp dao động từ 0,3-0,5kg/ngày tùy thuộc vào cung dê ra ngoài. khẩu phần ăn. - Tiêm 20ml môi trường thu phôi dê vào - Phối hợp khẩu phần ăn hàng ngày cho vị trí ngã ba tử cung một cách nhẹ nhàng để dê sữa cần phải chú ý: truyền trực tiếp dịch vào sừng tử cung. Môi + Dựa trên thể trọng của dê mẹ và năng trường thu phôi có chứa phôi sẽ được chảy suất sữa hàng ngày. qua ống thống silicon foley và chuyển vào ống chứa dịch thu phôi. Quá trình giội rửa được + Tận dụng nguồn thức ăn sẵn có ở địa lặp đi lặp lại vài lần ở hai bên sừng tử cung. phương để giảm giá thành nhưng phải đảm bảo đủ tiêu chuẩn và đúng tỷ lệ, năng lượng, - Sau khi kết thúc quá trình giội rửa, bơm protein trong khẩu phần. kháng sinh vào tử cung, khâu vết mổ ở tử cung và vết mổ ở thành bụng dê. + Kích thích tối đa khẩu vị của dê bằng cách dùng nhiều loại thức ăn bổ sung cho - Tiêm PGF2α, kháng sinh hậu phẫu cho nhau. dê sau thu phôi. + Nếu cho dê sữa ăn ure thì không được vượt mức 1% trọng lượng khẩu phần (tính theo vật chất khô) và không nhiều hơn 1/3 tổng số protein. + Nếu cho dê ăn rỉ đường thì theo mức 5% trọng lượng thức ăn phối hợp. + Nếu cho dê ăn cỏ khô họ Hòa thảo thì bổ sung thêm thức ăn hỗn hợp có protein, nhất thiết phải cho dê ăn thêm canxi, photpho, muối ăn và iot. + Ngoài thức ăn thô xanh phong phú chất lượng tốt, cần bổ sung thêm thức ăn giàu đạm, muối khoáng, sinh tố.... vào khẩu phần thức Hình 1. Thu phôi dê bằng phương pháp ăn hàng ngày cho dê. phẫu thuật + Lượng thức ăn xanh và tinh phải hợp 2.2.4. Kỹ thuật nuôi dưỡng, chăm sóc dê sữa lý: nếu thiếu thức ăn thô xanh, chất lượng sữa Kỹ thuật nuôi dưỡng, chăm sóc dê sữa kém; ngược lại nếu thừa thức ăn tinh hỗn hợp phải tuân thủ theo các nguyên tắc sau: thì chất lượng sữa giảm, chi phí thức ăn tăng - Đảm bảo nhu cầu về nước cho dê sữa, và gây nên nhiều bệnh tật, đặc biệt là các bệnh đặc biệt là vào mùa khô. Nhu cầu về nước của sản khoa trước, trong và sau khi sinh. dê sữa bao giờ cũng cao hơn dê thịt. Để sản 2.3. Xử lý số liệu xuất ra 1 lít sữa thì cần cho dê uống từ 1,3 lít Số liệu được xử lý bằng phần mềm nước trở lên. Microsoft Excell 2010, sự sai khác có ý nghĩa - Nuôi dưỡng dê sữa cần chú ý cho ăn được kiểm tra bằng hàm ANOVA, sự sai khác đầy đủ thức ăn xanh và bổ sung thức ăn tinh. có ý nghĩa với P
  4. CHĂN NUÔI ĐỘNG VẬT VÀ CÁC VẤN ĐỀ KHÁC 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN Kết quả ở bảng 1 cho thấy số lượng thể vàng thu được ở lần gây rụng trứng nhiều lần 3.1. Ảnh hưởng của gây rụng trứng nhiều lặp 3 thấp hơn đáng kể so với lần 1 và 2 (P
  5. CHĂN NUÔI ĐỘNG VẬT VÀ CÁC VẤN ĐỀ KHÁC B thu được/dê ở lần gây rụng trứng nhiều thứ 3 thấp hơn lần 1 và lần 2. Kết quả này cũng phù hợp với báo cáo của Lehloenya và ctv (2009). Theo Lehloenya và ctv (2009), số lượng phôi dê thu được có xu hướng giảm dần sau gây rụng trứng nhiều lặp lại. Lehloenya và ctv (2009) nhận thấy số lượng phôi dê thu được ở lần gây rụng trứng nhiều thứ tư giảm so với lần đầu tiên và lần thứ 2. Tương tự, Ustuner và ctv (2014) khi nghiên cứu gây rụng trứng nhiều lặp lại cũng nhận thấy số lượng phôi dâu, nang thu được ở lần gây rụng trứng Hình 3. Phôi nang dê sữa Saanen in vivo nhiều lặp lại lần 3 thấp hơn nhiều so với lần Có một số nghiên cứu cho rằng các kháng 1 và lần 2. thể gonadotrophin thường được hình thành Bảng 2. Ảnh hưởng của gây rụng trứng nhiều sau quá trình gây rụng trứng nhiều lặp lại (Holtz, 2005). Sự hình thành kháng thể này có lặp lại đến hiệu quả thu phôi dê sữa in vivo thể ảnh hưởng đến sự cân bằng nội tiết tố và Các chỉ tiêu Số lần gây rụng trứng nhiều do đó ảnh hưởng đến khả năng phát triển tiếp đánh giá Lần 1 Lần 2 Lần 3 theo của tế bào trứng. Bên cạnh đó việc giảm Số phôi dâu, nang đáp ứng với quá trình gây rụng trứng nhiều 4,36±0,62 3,01±0,41 1,56±0,87 loại A, B thu được/dê cũng có thể là do sự hình thành các chất kết Số phôi dâu loại A, dính sau phẫu thuật thu phôi lặp lại nhiều lần. 0,98±0,31 0,87±0,18 0,23±0,19 B thu được/dê Đây cũng là một trong những nguyên nhân Số phôi nang loại A, B thu được/dê 3,38±0,33 2,14±0,22 1,33±0,31 làm giảm tỷ lệ rụng trứng và số lượng phôi thu được (Cognie, 1999). Trong nghiên cứu này của chúng tôi, đối với dê sữa Saanen, số lần gây rụng trứng 4. KẾT LUẬN nhiều thích hợp là 3 lần. Điều này cũng tương Gây rụng trứng nhiều lặp lại ảnh hưởng tự như kết luận của Lehloenya và ctv (2009) đến khả năng rụng trứng và hiệu quả tạo phôi khi thử nghiệm gây rụng trứng nhiều lặp lại dê sữa Saanen in vivo. Đối với dê sữa Saanen, trên dê Boer. Theo Lehloenya và ctv (2009), số số lần gây rụng trứng nhiều lặp lại thích hợp lần gây rụng trứng nhiều lặp lại thích hợp đối là 3 lần. với dê Boer là 3 lần. LỜI CẢM ƠN Nghiên cứu được thực hiện theo đề tài: “Ứng dụng công nghệ phôi để sản xuất phôi dê sữa in vivo bằng kỹ thuật gây rụng trứng nhiều nhằm tăng nhanh đàn dê sữa chất lượng cao” từ nguồn kinh phí hỗ trợ hoạt động thường xuyên Phòng Thí nghiệm trọng điểm Công nghệ tế bào động vật. Các tác giả xin chân thành cảm ơn. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Ali R.A., Kubra K. and Mustafa K. (2014). In vivo embryo production in some native goat breeds in Turkey. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 38: 238-44. 2. Beckers J.F., Baril G., Vallet J.C., Chupin D., Remy B. Hình 2. Phôi dâu dê sữa Saanen in vivo and Saumande J. (1990). Are porcine follicle stimulating KHKT Chăn nuôi số 267 - tháng 7 năm 2021 57
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2