ẢNH HƯỞNG CỦA HÀM LƯỢNG P205 TỚI SỐ LƯỢNG BÀO TỬ NẤM RỄ MYCORHIZA VÀ TỶ LỆ XÂM NHIỄM NẤM RỄ TRONG CÂY KÝ CHỦ

Chia sẻ: Phung Tuyet | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

68
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Năm 1978, trong bài báo đăng trên Tạp chí New Phytologist, số 103, Schuybert và Hayman chỉ ra rằng khả năng xâm nhiễm của nấm Mycorhiza vào rễ cây chủ tăng khi đất có lượng P205 thấp và ngược lại. Tuy nhiên không phải cứ giảm lượng phốtpho trong đất thì khả năng xâm nhiễm của Mycorhiza tăng theo. Các kết quả thí nghiệm của Koide (1991) sau đấy cho thấy khi lượng phốtpho trong đất ở mức quá thấp thì khuNn căn (đoạn rễ có sự xâm nhiễm của Mycorhiza) hầu như không xuất hiện....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ẢNH HƯỞNG CỦA HÀM LƯỢNG P205 TỚI SỐ LƯỢNG BÀO TỬ NẤM RỄ MYCORHIZA VÀ TỶ LỆ XÂM NHIỄM NẤM RỄ TRONG CÂY KÝ CHỦ

NH HƯ NG C A HÀM LƯ NG P205 T I S LƯ NG BÀO T N M R MYCORHIZA VÀ T L XÂM NHI M N M R TRONG CÂY KÝ CH Nguy n Văn S c, Nguy n Vi t Hi p Summary The effects of soil total phosphorus on the number of VAM spores and mycorhizal colonization in host roots Mycorhizae are an integral part of most plants in nature and occur on 83% of dicotyledonous and 79% of monocotyledonous plant investigated. Infection of the root system of the plant by these fungi creates a symbiotic (beneficial) relationship between the plant and fungus. The levels of phosphorus in the soil has been shown to influence on the establishment of VA mycorhizae with roots of shortgum. Very high and very low phosphorus levels reduced mycorhizal infection/colonization. It is well established that: The development of endomycorhizal spores and mycorhizal infection were found to be the greatest when soil total phosphorus levels were at 0,05%. Regression between P2O5 and spores is cubic equation. Keyswords: Mycorhizae, levels of phosphorus, mycorhizal colonization. nghiên c u và s n xu t thương m i là nh I. TV N cây ký ch . Vi c xác nh ư c nh hư ng Năm 1978, trong bài báo ăng trên T p c a hàm lư ng ph tpho n lư ng bào t chí New Phytologist, s 103, Schuybert và sinh ra khi nuôi c y k t h p cây ký ch là Hayman ch ra r ng kh năng xâm nhi m r t quan tr ng nh m t i ưu hóa ư c quá c a n m Mycorhiza vào r cây ch tăng khi trình nhân gi ng bào t n m r . t có lư ng P205 th p và ngư c l i. Tuy 3 ch ng n m r dùng cho thí nghi m nhiên không ph i c gi m lư ng ph tpho này phân l p t i các vùng t Vi t N am và trong t thì kh năng xâm nhi m c a ư c tuy n ch n sơ b thông qua kh năng Mycorhiza tăng theo. Các k t qu thí n y m m, s c s ng sót và s ưu th khi nghi m c a Koide (1991) sau y cho th y xu t hi n. khi lư ng ph tpho trong t m c quá th p thì khuNn căn ( o n r có s xâm nhi m c a II. V T LI U VÀ PHƯƠN G PHÁP Mycorhiza) h u như không xu t hi n. N GHIÊN C U Khác r t nhi u v i các nhóm vi sinh v t 1. V t li u khác, Mycorhiza n i sinh (VAM: Vesicular Arbuscular Mycorhiza) không th th c hi n - i tư ng: Cây ký ch ư c l a ch n quá trình nhân sinh kh i trên môi trư ng dùng trong thí nghi m này là cây i m ch gi ng API có ngu n g c nh p n i ư c nuôi c y nhân t o mà ph i thông qua cây ký cung c p t B môn Mì M ch, Vi n Khoa ch ho c qua nuôi c y cơ quan c a r . h c K thu t N ông nghi p Vi t N am trư c Hi n nay trên th gi i, 80% lư ng bào ây và cây ngô gi ng LVN 10 lai t o t t c a VAM nhân ra ph c v cho công tác Vi n N ghiên c u N gô. Than bùn: Hòa L c,
Hà Tây ư c kh trùng ư t theo phương - CT 11: N gô + Mycorhiza SHM 04 - pháp Tyldal. TC 139 ( C 5). - Ch ng n m Mycorhiza thí nghi m: - CT 12: N gô + Mycorhiza SHM 04 - Ch ng bào t n m: 2 ch ng n m TC 139 + P2O5 m c 2 (0,05%). SHM 04 - DH 16 và SHM 04 - DH 47 phân - CT 13: N gô + Mycorhiza SHM 04 - l pt t tr ng bư i xã Chí ám, huy n oan TC 139 + P2O5 m c 3 (0,09%). Hùng t nh Phú Th . Ch ng SHM 04 - TC 139 - CT 14: N gô + Mycorhiza SHM 04 - phân l p t t tr ng chè trung du xã Tân TC 139 + P2O5 m c 4 (0,2%). Cương, thành ph Thái N guyên năm 2004. Thí nghi m ti n hành trong ch u nh a 2. Phương pháp nghiên c u (20 × 25 cm), nh c l i 5 ch u/công th c v i 2,0 kg than bùn/ch u. S cây theo dõi Thí nghi m ư c th c hi n t i nhà lư i 3/ch u. S bào t n m Mycorhiza nhi m Vi n Th như ng N ông hóa, Vi n Khoa cho 1 ch u là 50 bào t . P2O5 ư c b sung h c N ông nghi p Vi t N am g m 14 công vào than bùn dư i d ng Ca(H2PO4)2.H2O. th c v i 4 li u lư ng P2O5 t ng s khác t b c màu ư c kh trùng theo phương nhau (1: 0,03% có s n trong than bùn; 2: pháp Tyldal. Kh trùng b m t h t cây b ng 0,05%; 3: 0,09%; 4: 0,2%). dung d ch H2SO4 30% và CaCl2 10%. - CT 01: N gô ( C 1 - Than bùn). Tách bào t t t s d ng k thu t - CT 02: N gô + Mycorhiza SHM 04 - sàng ư t (wet sieving) qua rây k t h p v i DH 16 ( C 2). ly tâm trong thang n ng c a sucrose - CT 03: N gô + Mycorhiza SHM 04 - 50% theo Tommerup (1992). S lư ng bào DH 16 + P2O5 m c 2 (0,05%). t n m n i sinh ư c xác nh b ng phương pháp m tr c ti p (direct counts). M u thu - CT 04: N gô + Mycorhiza SHM 04 - ho ch sau 6 thu n thí nghi m. DH 16 + P2O5 m c 3 (0,09%). T s xâm nhi m ư c xác nh thông - CT 05: N gô + Mycorhiza SHM 04 - qua phương pháp v ch tuy n giao thoa. DH 16 + P2O5 m c 4 (0,2%). ánh giá k t qu thí nghi m ư c ti n hành - CT 06: i m ch ( C 3 - Than bùn). b ng các th t c phân tích phương sai v i - CT 07: i m ch + Mycorhiza SHM α = 0,05 trên ph n m m EXCEL 2003. 04 - DH 47 ( C 4). - CT 08: i m ch + Mycorhiza SHM 3. Các ch tiêu theo dõi 04 - DH 47 + P2O5 m c 2 (0,05%). - S bào t n m Mycorhiza trong t. - CT 09: i m ch + Mycorhiza SHM - T l xâm nhi m. 04 - DH 47 + P2O5 m c 3 (0,09%). - CT 10: i m ch + Mycorhiza SHM III. K T QU VÀ TH O LU N 04 - DH 47 + P2O5 m c 4 (0,2%). * Tính ch t hóa h c trong cơ ch t than bùn thí nghi m: B ng 1. M t s tính ch t hóa h c than bùn thí nghi m Ch tiêu Ký hi u m u N t ng s P2O5 t ng s P2O5 d tiêu K2O t ng s pHKCl OM (%) (%) (%) (mg.100g than bùn-1) (%) M01 1.78 35,06 0,46 0,03 2,61 0,04 *M ts c i m sinh h c c a 3 ch ng - Ch ng n m SHM 04 - DH 16: Bào t n m nghiên c u: hình c u, kích thư c bào t kho ng 125 -
150 µm, có cu ng ng n, m u vàng ho c thành t bào có gai, thu c chi n m Glomus. tr ng nh t (mã m u 00/10/40/00), thu c chi - SHM 04 - TC 139: Bào t hình c u, n m Gigaspora. kích thư c kho ng 150 - 180 µm, không có - SHM 04 - DH 47: Bào t d ng tr ng, cu ng, màu m t ong (mã m u 00/30/80/00), kích thư c kho ng 150 - 200 µm, không có thu c chi n m Aucaulospora. cu ng, m u nâu m (mã m u là 60/80/80/00), có qu bào t , vách dày, nh 1. Bào t trên kính hi n vi c a ch ng n m SHM 04 - DH 47 * nh hư ng c a hàm lư ng P2O5 n hai ch tiêu theo dõi là s bào t /g than bùn và s lư ng bào t và t l xâm nhi m c a 3 t s xâm nhi m r luôn có khuynh hư ng ch ng n m nghiên c u phát tri n m nh m c ph tpho t ng s là 0,05% (hay tương ương v i m c ph tpho d K t qu thí nghi m ư c trình bày trong tiêu là 4,87 mg/100 g than bùn), gi m d n khi B ng 2, B ng 3. tăng lư ng ph tpho (m c 0,09%) và h u như T các k t qu này d dàng cho th y không xu t hi n m c gi u ph tpho (0,2%). trong t t c 3 nhóm công th c thí nghi m thì B ng 2. nh hư ng c a hàm lư ng P2O5 n s lư ng bào t n m Công Hàm lư ng P2O5 S lư ng bào t trung bình STT Cây ký ch Ch ng n m lây nhi m th c t ng s (%) (bào t .g m u-1) 01 CT01 Ngô LVN 10 0,03 0 02 CT02 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - DH 016 0,03 12,80 03 CT03 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - DH 016 0,05 25,20 04 CT04 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - DH 016 0,09 6,00 05 CT05 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - DH 016 0,20 0,80 06 CT06 Đ i m ch API 0,03 0 07 CT07 Đ i m ch API Mycorhiza SHM 04 - DH 047 0,03 06,20 08 CT08 Đ i m ch API Mycorhiza SHM 04 - DH 047 0,05 08,60 09 CT09 Đ i m ch API Mycorhiza SHM 04 - DH 047 0,09 01,80 10 CT10 Đ i m ch API Mycorhiza SHM 04 - DH 047 0,20 00,20 11 CT11 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - TC 139 0,03 08,20 12 CT12 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - TC 139 0,05 14,60 13 CT13 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - TC 139 0,09 03,60 14 CT14 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - TC 139 0,20 0,40 LSD0,05 1,71 Nhu m m u r b ng Trypban blue nh n u th y nh ng m u trong công th c quan sát th xâm nhi m c a các công th c có lư ng ph tpho t ng s là 0,09% (m c
trung bình) h s i n m v n phát tri n lư ng ph tpho cao (0,2%) các bào t n m r vùng b m t r , các bào t n m v n ư c không có khuynh hư ng t ch t như Baylis s n sinh, s i gian bào và s i n i bào có xu t (1967) ưa ra. Chúng v n n y m m, xâm hi n nhưng các th A (arbuscular) nh và ít nhi m bình thư ng m c dù t l là r t th p v s lư ng. i u này d n n gi m hi u và h u như không t o ra các th A. i u này qu c a m i quan h gi a n m và th c v t. ó kh ng nh ư c tính thích ng c a nhóm Khi ti n hành lây nhi m ch ng 3 n m này trong các i u ki n không thu n l i ch ng n m này các công th c có hàm cho s phát tri n c a chúng. B ng 3. nh hư ng c a hàm lư ng P2O5 n t l xâm nhi m Công Hàm lư ng P2O5 T s xâm nhi m STT Cây ký ch Ch ng n m lây nhi m th c t ng s (%) (%) 01 CT01 Ngô LVN 10 0,03 0 02 CT02 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - DH 016 0,03 15,97 03 CT03 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - DH 016 0,05 27,68 04 CT04 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - DH 016 0,09 05,56 05 CT05 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - DH 016 0,20 00,74 06 CT06 Đ i m ch API 0,03 0 07 CT07 Đ i m ch API Mycorhiza SHM 04 - DH 047 0,03 04,70 08 CT08 Đ i m ch API Mycorhiza SHM 04 - DH 047 0,05 07,24 09 CT09 Đ i m ch API Mycorhiza SHM 04 - DH 047 0,09 01,94 10 CT10 Đ i m ch API Mycorhiza SHM 04 - DH 047 0,20 00,12 11 CT11 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - TC 139 0,03 28,65 12 CT12 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - TC 139 0,05 39,06 13 CT13 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - TC 139 0,09 12,58 14 CT14 Ngô LVN 10 Mycorhiza SHM 04 - TC 139 0,20 02,32 LSD0,05 1,78 K t qu ã công b c a Lippman và là 2,61 mg/100 g than bùn) và phương trình c ng s (1989) ghi nh n s phát tri n m nh bi u di n tương quan là m t hàm b c ba m c a nhóm n m r có ngu n g c ôn i y v i h s tương quan là 1 (tương (d a trên ch tiêu v h s xâm nhi m) khi quan hoàn toàn). Như v y ã có m t s hàm lư ng P2O5 d tiêu dư i m c khác nhau c a hai nhóm n m r nhi t i 5,5 mg/100 g t, gi m d n khi lư ng P2O5 và ôn i này. d tiêu tăng, thư ng t c c i khi hàm * H i quy tuy n tính gi a hàm lư ng lư ng ph tpho d tiêu là 1 mg ho c 0,2 mg P2O5 trong t v i s lư ng bào t và t l P2O5/100g t. Phương trình bi u di n xâm nhi m n m Mycorhiza: tương quan là m t hàm b c hai (y = 80 - 17x + x2 v i R2 = 0,65). Tuy nhiên khi xem K t qu h i quy tuy n tính v m i quan xét k t qu thu ư c trong thí nghi m này h gi a hàm lư ng P2O5 t ng s và s chúng ta l i nh n th y s lư ng bào t và t lư ng bào t cũng như t l xâm nhi m như l xâm nhi m gi m khi ta gi m lư ng sau: ph tpho t ng s xu ng r t th p (m c 0,02% - Phương trình tương quan gi a hàm P2O5 t ng s tương ương v i lư ng d tiêu lư ng P2O5 t ng s v i s lư ng bào t .
Ch ng SHM 04 - DH 016: y = - 50,15 + TÀI LI U THAM KH O 3172,54x - 39551,52x2 + 124812,83x3 1 ào Th Tu n, 1963. Phương pháp b Ch ng SHM 04 - DH 047: y = - 9,31 + trí thí nghi m trong tr ng tr t. Nhà xu t 807,06 x -10703,03x2 + 34527,63x3 b n Nông thôn, Hà N i, trang 114-118. Ch ng SHM 04-DH 139: y = -25,45 + 2 Vi n Th như ng ông hóa, 1998. S tay 1704,73x - 21472,70x2 + 67976,83x3 phân tích t, nư c, phân bón, cây tr ng. - Phương trình tương quan gi a hàm Nhà xu t b n Nông nghi p, Hà N i. lư ng P2O5 t ng s v i t s xâm nhi m. 3 ACOM, 1998. First Asian Conference Ch ng SHM 04 - DH 016: y = - 47,82 + on Mycorhiza. University of Madras, 3248x - 41344x2 + 131585x3 India, 44 p. Ch ng SHM 04 - DH 047: y = - 9,64 + 4 Asimi S et al., 2005. Influence of 73,89x - 9423,03x2 + 29988,41x3 increasing soil phosphorus levels on interactions between VAM and Ch ng SHM 04 - DH 039: y = - 35,19 + Rhizobium in soybeans. Canadia J. of 3299,80x - 43208,18x2 + 138234,40x3 Botany, 58/2005, pp. 2200-2205 T t c các phương trình trên u có h 5 Brundrett. Mark et. al., 1996. Working s tương quan R2=1 (tương quan tuy n tính with Mycorhiza in Forestry and hoàn toàn). Agriculture. Canberra, Australia 1996, pp 141-252. IV. K T LU N 6 Harrison M. J, Van Buuren M. L, 1995. - Trong i u ki n cơ ch t là than bùn A phosphate transporter from the Hoà L c v i các cây ký ch ư c kh o sát, mycorhizal fungus Glomus versiforme. s lư ng bào t n m r và t s xâm nhi m Nature. 1995 Dec 7, 378(6557), pp. có khác nhau các công th c có hàm lư ng 626-629. P2O5 t ng s khác nhau. - S bào t và t s xâm nhi m cao nh t gư i ph n bi n: Bùi Huy Hi n công th c có hàm lư ng P2O5 t ng s là 0,05% (ch ng SHM 04 - DH 01 s lư ng bào t t 25,20 bào t /g m u và t s xâm nhi m là 27,68%; ch ng SHM 04 - DH 047 có s bào t trung bình t 8,60 bào t /g m u và t s xâm nhi m t 7,24%; ch ng SHM 04 - TC 139 có s bào t trung bình t 14,60 bào t /g m u và t s xâm nhi m t 39,06%), gi m d n khi tăng ho c gi m lư ng P2O5. - Li u lư ng ph tpho t ng s cao (m c 0,09% và m c 0,2%) làm cho các th A (arbuscular) nh và ít v s lư ng. - Tương quan gi a hàm lư ng P2O5 t ng s v i s bào t cũng như t s xâm nhi m là m t hàm b c 3 y .
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam 6