ẢNH HƯỞNG PHỐI HỢP CỦA BA VÀ NAA TỚI SỰ HÌNH THÀNH CHỒI TRONG QUÁ TRÌNH NHÂN GIỐNG NHA ĐAM (Aloe vera L.) THÔNG QUA KỸ THUẬT LỚP MỎNG TẾ BÀO (Thin cell layer)

Chia sẻ: Sunny_1 Sunny_1 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

89
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cây Nha đam (Aloe vera L) hiện nay được sử dụng trên khắp thế giới để trị nhiều bệnh như viêm da, ung thư. Chất gel của cây nha đam được sử dụng nhiều nhất là làm thuốc bôi da, thuốc chữa những vết bỏng nhỏ, những chỗ trầy xước, viêm loét miệng và những tổn thương biểu mô khác (Kathi J. Kemper và Victoria Chiou, 1999). Trong những năm qua, các nhà nghiên cứu thường quan tâm nhiều nhân giống in vitro các cây công nghiệp (mía, cà phê), cây lâm nghiệp (keo lai, thông caribê), cây cảnh (hoa...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ẢNH HƯỞNG PHỐI HỢP CỦA BA VÀ NAA TỚI SỰ HÌNH THÀNH CHỒI TRONG QUÁ TRÌNH NHÂN GIỐNG NHA ĐAM (Aloe vera L.) THÔNG QUA KỸ THUẬT LỚP MỎNG TẾ BÀO (Thin cell layer)

88 NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT AÛNH HÖÔÛNG PHOÁI HÔÏP CUÛA BA VAØ NAA TÔÙI SÖÏ HÌNH THAØNH CHOÀI TRONG QUAÙ TRÌNH NHAÂN GIOÁNG NHA ÑAM (Aloe vera L.) THOÂNG QUA KYÕ THUAÄT LÔÙP MOÛNG TEÁ BAØO (Thin cell layer) COMBINATION EFFECT OF BA AND NAA ON SHOOT FORMATION OF IN VITRO PROPAGATION FOR ALOE VERA (Aloe vera L.) BY USING THIN CELL LAYER METHOD Löu Thò Thanh Thaát1, Buøi Vaên Leä2, Buøi Minh Trí3 1 Khoa Noâng hoïc, Tröôøng Cao ñaúng Coâng nghieäp Cao su; 2 Ñaïi hoïc Khoa hoïc Töï nhieân, Ñaïi hoïc Quoác gia Tp.HCM; 3 Trung taâm PTTN. Hoùa Sinh, Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp.HCM ABSTRACT vera L.) thoâng qua kyõ thuaät lôùp moûng teá baøo (Thin cell layer)”. Aloe vera L. is known as one of precious medicinal plants. It has been used in Vietnam VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP traditional remedies. Invitro propagation of Aloe vera play a very important role for cultivation of Ñoái töôïng nghieân cöùu this plant in a larger scale. Thus, our effort was to establish propagation protocol for invitro Ñeà taøi thöïc hieän vôùi gioáng Nha ñam Myõ naêm propagation for Aloe vera throught Thin Cell Layer 2005 taïi Tröôøng Ñaïi hoïc Töï Nhieân Tp. Hoà Chí (TCL) method. The combination effect of BA and Minh. NAA was compared in this experiment. The result showed that MS medium containing a conbination Maàu caáy töø ngoaøi moâi tröôøng ñöôïc xöû lyù Javel ôû of 5 mg/l BA and 0.1 mg/l NAA was the best for noàng ñoä 1/2 trong 25 phuùt sau ñoù nhöõng maãu soáng shoot formation (3.76 shoots/sample). Highest khoâng nhieãm ñöôïc chuyeån sang moâi tröôøng MS coù shoot formation in the explant were obtained on boå sung 5 mg/l BA vaø 0,1 mg/l NAA ñeå kích thích MS medium containing a conbination of 0.5 mg/l söï phaùt trieån cuûa choài nguû. Sau ñoù ñöôïc caét moûng BA and 0.1 mg/l NAA (90 % and 19.83 shoots/ vaø caáy treân moâi tröôøng thí nghieäm söï taùi sinh choài. sample). The highest hight and number of leaves per shoot obtained on MS medium containing 1.5 Noäi dung nghieân cöùu mg/l BA. In this medium, shoots reached a hight of 4.31 cm and had 4.81 leaves. Xaùc ñònh noàng ñoäng BA vaø NAA phuø hôïp cho söï taùi sinh choài töø lôùp moûng teá baøo cuûa caây Nha ÑAËT VAÁN ÑEÀ ñam (Aloe vera L.). Caây Nha ñam (Aloe vera L) hieän nay ñöôïc söû Phöông phaùp nghieân cöùu duïng treân khaép theá giôùi ñeå trò nhieàu beänh nhö vieâm da, ung thö. Chaát gel cuûa caây nha ñam ñöôïc Thí nghieäm ñöôïc boá trí theo kieåu hoaøn toaøn söû duïng nhieàu nhaát laø laøm thuoác boâi da, thuoác chöõa ngaãu nhieân (Completely Randomized Design, CRD) nhöõng veát boûng nhoû, nhöõng choã traày xöôùc, vieâm coù 2 yeáu toá, 3 laàn laëp laïi, moãi laàn laëp laïi caáy 10 loeùt mieäng vaø nhöõng toån thöông bieåu moâ khaùc maãu. (Kathi J. Kemper vaø Victoria Chiou, 1999). - Yeáu toá A: 4 möùc noàng ñoä BA (0,1; 0,3; 0,5; 1 Trong nhöõng naêm qua, caùc nhaø nghieân cöùu mg/l) thöôøng quan taâm nhieàu nhaân gioáng in vitro caùc caây coâng nghieäp (mía, caø pheâ), caây laâm nghieäp (keo - Yeáu toá B: 3 möùc noàng ñoä NAA (0; 0,1; 0,3 lai, thoâng caribeâ), caây caûnh (hoa lan caùc loaïi),… mg/l) nhöõng caây döôïc lieäu coøn ít ñöôïc quan taâm. Vôùi nhöõng coâng duïng to lôùn cuûa caây nha ñam vaø nhu caàu veà * Phöông phaùp tieán haønh: caét phaàn reã, thaân, laù caây gioáng toát cho saûn xuaát, nhaèm cung caáp nhöõng cuûa caây nha ñam in vitro thaønh nhöõng laùt moûng caây ñaàu doøng coù chaát löôïng cao vôùi soá löôïng lôùn coù kích thöôùc 0,5 – 1 mm, sau ñoù ñöôïc ñaët vaøo trong thôøi gian ngaén, ñoàng thôøi vôùi nhu caàu aùp ñóa petri coù chöùa 20 ml moâi tröôøng MS coù boå duïng moät kyõ thuaät môùi, coù nhieàu trieån voïng, toâi sung BA vaø NAA theo töøng noàng ñoä khaûo saùt, ñaõ tieán haønh thöïc hieän ñeà taøi: “AÛnh höôûng phoái roài duøng daây farafin boïc khít ñóa laïi. Moãi ñóa caáy hôïp cuûa BA vaø NAA tôùi söï hình thaønh choài 10 maãu reã, 10 maãu thaân vaø 10 maãu beï laù (toång trong quaù trình nhaân gioáng Nha ñam (Aloe coäng laø 30 maãu/ñóa). Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 89 Baûng 1. Keát quaû nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa caùc noàng ñoä BA keát hôïp NAA tôùi söï phaùt sinh choài caây Nha ñam NGHIEÄM THÖÙC Tyû leä maãu taïo Soá choài/maãu STT BA (mg/l) NAA (mg/l) choài (%) (choài) C1 0,1 0 10,00 1,000 C2 0,1 0,1 6,670 1,000 C3 0,1 0,3 23,33 4,310 C4 0,3 0 33,33 1,860 C5 0,3 0,1 40,00 3,830 C6 0,3 0,3 33,33 3,440 C7 0,5 0 30,00 3,530 C8 0,5 0,1 90,00 19,83 C9 0,5 0,3 30,00 4,710 C10 1 0 20,00 3,670 C11 1 0,1 46,67 2,690 C12 1 0,3 40,00 2,230 * Chæ tieâu theo doõi: sau 2 tuaàn, 4 tuaàn nuoâi caáy hình thaønh treân moät maãu laïi thaáp, coù theå laø do vôùi kích thöôùc raát moûng cuûa maãu thì nhöõng noàng ñoä - Tyû leä % maãu caáy taïo choài naøy laïi laø quaù cao do ñoù noù coù theå gaây ñoäc hoaëc kìm haõm söï phaân hoaù vaø taêng tröôûng cuûa choài. - Soá choài/maãu Vaäy, moâi tröôøng thích hôïp nhaát cho söï taùi sinh KEÁT QUAÛ choài töø lôùp moûng thaân laø moâi tröôøng MS coù boå sung 0,5 mg/l BA vaø 0,1 mg/l NAA. AÙp duïng kyõ thuaät lôùp moûng teá baøo (TCL), caùc maãu ñöôïc caét vôùi moät lôùp raát moûng (töø 0,5 – 1 mm), Khi tieán haønh thí nghieäm naøy, toâi cuõng ñaõ thöû do ñoù thôøi gian caûm öùng vaø noàng ñoä caûm öùng cuûa khaû naêng taùi sinh choài töø lôùp moûng cuûa reã vaø laù maãu trong caùc thí nghieäm laø raát ngaén vaø thaáp. caây nha ñam, xong keát quaû cho thaáy caùc maãu ñöôïc Ngoaøi ra, phöông phaùp naøy coøn coù trieån voïng seõ caét töø reã vaø laù ñeàu khoâng coù khaû naêng taïo choài. cho heä soá nhaân cao hôn nhieàu so vôùi phöông phaùp Caùc maãu reã ñeàu bò hoùa ñen roài cheát. Coøn moät soá in vitro. ÔÛ haàu heát caùc nghieäm thöùc chæ sau 5 ngaøy maãu laù thì coù phaûn öùng phoàng leân, quaên laïi hoaëc nuoâi caáy, nhöõng maãu coù khaû naêng hình thaønh choài sinh tröôûng keùo daøi chöù khoâng heà coù daáu hieäu phaûn ñaõ coù phaûn öùng suøi leân. Ñaëc bieät laø ôû nghieäm thöùc öùng taïo choài. 8 (boå sung 0,5 mg/l BA vaø 0,1 mg/l NAA). KEÁT LUAÄN Keát quaû thí nghieäm cho thaáy: Ñeå naâng cao heä soá nhaân gioáng cuûa caây Nha Ñam, Tyû leä maãu taïo choài töø lôùp moûng thaân giöõa caùc sau khi khöû maãu, kích thích naûy choài thì caùc choài nghieäm thöùc coù söï sai khaùc nhau raát lôùn. Ñaëc bieät naøy seõ ñöôïc caét thaønh nhöõng laùt moûng (töø 0,5 – 1 laø ôû nghieäm thöùc coù boå sung 0,5 mg/l BA vaø 0,1 mm) sau ñoù nuoâi caáy trong moâi tröôøng MS chöùa mg/l NAA (90%). ÔÛ nghieäm thöùc naøy cuõng cho soá 0,5 mg/l BA vaø 0,1 mg/l NAA. Treân moâi tröôøng choài trung bình treân maãu ñaït cao nhaát (19,83 choài/ naøy, tyû leä maãu taïo choài ñaït 90 % vaø trung bình maãu). Nhìn chung ôû caùc nghieäm thöùc boå sung noàng 19,83 choài treân moät maãu. ñoä BA thaáp (0,1 mg/l) ñeàu coù tyû leä taùi sinh choài vaø soá choài treân maãu thaáp. Nhö vaäy noàng ñoä BA thaáp Qua thí nghieäm cho thaáy, caây Nha ñam Myõ coù chöa ñuû ñeå taùc duïng leân söï phaân hoùa hình thaønh theå ñöôïc nhaân gioáng baèng phöông phaùp lôùp moûng choài. Ngöôïc laïi ôû nhöõng noàng ñoä BA cao (1 mg/l), teá baøo theo quy trình sau (hình 1). maëc duø coù tyû leä taïo choài cao hôn nhöng soá choài Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
90 NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT Choài khoaûng 1 naêm tuoåi Khöû truøng Javel ½ trong 25 phuùt Gôõ mieân traïng: MS + 5 mg/l BA + 0,1 mg/l NAA Caét lôùp moûng thaân Moâ seïo MS+0,5 BA MS + 0,3 mg/l NAA +0,1 NAA TS choài: MS+ Nhaân cuïm choài: Vöôn choài: MS + 1,5 mg/lBA 0,3 mg/l NAA MS+2 mg/lBA Vöôn choài: MS+ MS+ 1,5 mg/lBA 1,5 mg/lBA MS khoâng hormone Ra reã Ñaát + traáu hun: 1:1 Vöôøn öôm Hình 1. Quy trình nhaân gioáng ñeà nghò ñeå nhaân gioáng caây nha ñam thoâng qua kyõ thuaät teá baøo lôùp moûng Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 91 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Meyer H.J. and Van Staden J., 1991. Rapid in vitro propagation of Aloe barbadensis Mill. Plant – Cell Nguyeãn Baù Huy Cöôøng, 2004. Nha ñam – moät döôïc – Tissue – Organ - Culture 26: pp 167 – 171. lieäu quyù. http://www.ykhoa.net/skds/THUOC/76- 08.html. 2 trang Zeng S., Peng X., 2000. Tissue culture and rapid propagation of Aloe arborescens. Nguyeãn Vaên Phong, 2004. So saùnh naêng suaát, hieäu quaû, chaát löôïng cuûa moät soá gioáng loâ hoäi treân ñaát Zhong Yao Cai 23, South China Botanical Garden, pheøn. Baùo caùo keát quaû thöïc hieän moâ hình thöïc Chinese Academy of Sciences, Guangzhou 510520. nghieäm cuûa Trung taâm nghieân cöùu KHKT vaø pp 63 – 65. khuyeán noâng Tp. Hoà Chí Minh. 8 trang Zhihua Liao, Min Chen et al., 2004. Buøi Trang Vieät, 2000. Sinh lyù thöïc vaät ñaïi cöông – Microprogagation of endangered Chinese aloe. phaàn II. NXB Ñaïi hoïc Quoác gia Tp. Hoà Chí Minh, Plant Cell, Tissue and Organ Culture, Volume 76, 333 trang. Number 1. pp 83 – 86. Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007