Áp dụng phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) để xếp hạng mức độ ảnh hưởng của các nhóm nhân tố đến chi phí đầu tư xây dựng các công trình đầu mối thủy lợi ở Việt Nam
lượt xem 3
download
Trong nghiên cứu này, tác giả sử dụng phương pháp phân tích thứ bậc AHP để xếp hạng mức độ ảnh hưởng của các nhóm nhân tố đến chi phí đầu tư xây dựng các công trình đầu mối thủy lợi ở Việt Nam.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Áp dụng phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) để xếp hạng mức độ ảnh hưởng của các nhóm nhân tố đến chi phí đầu tư xây dựng các công trình đầu mối thủy lợi ở Việt Nam
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2022. ISBN: 978-604-82-7001-8 ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỨ BẬC (AHP) ĐỂ XẾP HẠNG MỨC ĐỘ ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÓM NHÂN TỐ ĐẾN CHI PHÍ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÁC CÔNG TRÌNH ĐẦU MỐI THỦY LỢI Ở VIỆT NAM Trần Thị Hồng Phúc Trường Đại học Thủy lợi, email: tranhongphuc@tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Trong những năm gần đây, việc đầu tư xây - Tác giả sử dụng các phương pháp: dựng các dự án thủy lợi đã tạo ra nhiều công Phương pháp chuyên gia, phương pháp kế trình như các công trình tưới, tiêu, các công thừa, phương pháp điều tra khảo sát, phân trình phòng chống lũ lụt… mang lại nhiều lợi tích và xử lý số liệu. Phương pháp kế thừa ích cho cộng đồng. Tuy nhiên, nhiều công trình những nghiên cứu trước đây về vấn đề tăng thủy lợi trong quá trình triển khai thường bị chi phí đầu tư xây dựng kết hợp với phương tăng vốn đầu tư so với Tổng mức đầu tư pháp chuyên gia (phỏng vấn các chuyên gia (TMĐT) phê duyệt ban đầu, nhất là đối với các công tác trong ngành thủy lợi) tác giả đưa ra công trình đầu mối thủy lợi ở Việt Nam. Vấn được 06 nhóm nhân tố tác động đến chi phí đề này có nhiều lý do dẫn đến chi phí bị vượt đầu tư xây dựng hệ thống công trình đầu mối mức so với TMĐT được phê duyệt lần đầu. thủy lợi ở Việt Nam. Cụ thể: 1.Nhóm nhân tố Thời gian từ lúc hình thành ý tưởng dự án về chính sách bao gồm 04 nhân tố; 2.Nhóm cho đến lúc hoàn thành dự án là khá dài. Khi nhân tố về kinh tế bao gồm 04 nhân tố; kết thúc giai đoạn thực hiện dự án, chi phí đầu 3.Nhóm nhân tố về tự nhiên bao gồm 04 tư xây dựng thường bị vượt so với TMĐT nhân tố; 4.Nhóm nhân tố năng lực thực hiện ban đầu. Điều này dẫn tới sự thất thoát lãng bao gồm 05 nhân tố; 5.Nhóm nhân tố năng phí nguồn lực của cả xã hội, làm giảm hiệu lực hoạch định bao gồm 06 nhân tố; 6.Nhóm quả đầu tư của dự án. Do đó cần thiết phải nhân tố xã hội bao gồm 04 nhân tố. quản lý chi phí đầu tư xây dựng của dự án, - Phương pháp phân tích thứ bậc (AHP). đặc biệt trong giai đoạn thực hiện dự án. Tác giả dùng 05 bảng hỏi vào năm 2020, khảo sát về mức độ ưu tiên của các nhóm nhân tố, Quản lý chi phí đầu tư xây dựng là một theo các mức độ ưu tiên từ 1-9, từ Ưu tiên bằng trong những yếu tố then chốt quyết định đến nhau, Ưu tiên bằng nhau cho đến vừa phải, Ưu sự thành công của dự án xây dựng, đối với tiên vừa phải, Ưu tiên vừa phải cho đến hơi ưu các hệ thống công trình đầu mối thủy lợi tiên, Hơi ưu tiên hơn, Hơi ưu tiên hơn cho đến thường xuyên có sự biến động lớn về chi phí rất ưu tiên, Rất ưu tiên, Rất ưu tiên cho đến vô đầu tư xây dựng do đặc trưng các công trình cùng ưu tiên, Vô cùng ưu tiên. Từ đó sẽ tiến thường phức tạp về kỹ thuật, xây dựng trong hành tính toán và phân tích số liệu. điều kiện khó khăn do phụ thuộc nhiều về địa hình, địa chất và khí hậu thời tiết… 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Trong nghiên cứu này, tác giả sử dụng phương pháp phân tích thứ bậc AHP để xếp 3.1. Nội dung phương pháp phân tích hạng mức độ ảnh hưởng của các nhóm nhân thứ bậc AHP tố đến chi phí đầu tư xây dựng các công trình Phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) đầu mối thủy lợi ở Việt Nam. được thực hiện theo các bước như sau: 435
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2022. ISBN: 978-604-82-7001-8 tiêu chí với nhau, ta sẽ phân cấp được sự chi phối của tiêu chí nhóm nhân tố này với các tiêu chí nhóm nhân tố khác, từ đó giúp ta đưa ra quyết định lựa chọn phương án hợp lý quản lý tốt chi phí đầu tư xây dựng. Đây cũng là mục tiêu của AHP. Phương án, các tiêu chí được mô tả như sau: 1. Phương án: 6 phương án - PA1: Ưu tiên thực hiện giải pháp cải Hình 1. Phương pháp tính trọng số các chỉ tiêu thiện các vấn đề về chính sách. Bước 1: Xác định mức độ ưu tiên cho các - PA2: Ưu tiên thực hiện giải pháp cải tiêu chí: thiện các vấn đề về kinh tế. Tiến hành thực hiện việc so sánh các tiêu - PA3: Ưu tiên thực hiện giải pháp cải chí theo từng cặp, mức độ quan trọng của các thiện các vấn đề về tự nhiên. cặp tiêu chí. Các mức độ ưu tiên (các giá trị - PA4: Ưu tiên thực hiện giải pháp cải thiện aij, với i chạy theo hàng, j chạy theo cột) theo các vấn đề của nhóm năng lực thực hiện. cặp của các tiêu chí có các giá trị nguyên - PA5: Ưu tiên thực hiện giải pháp cải thiện dương từ 1 đến 9 hoặc nghịch đảo của các số các vấn đề của nhóm năng lực hoạch định. này, ta được ma trận vuông như Bảng 3.1. - PA6: Ưu tiên thực hiện giải pháp cải thiện các vấn đề xã hội. Bảng 3.1. Ma trận mức độ ưu tiên các tiêu chí 2. Các tiêu chí: 6 tiêu chí Tiêu chí C1 C2 C3 … Cn - TC1: Ảnh hưởng của nhóm nhân tố chính C1 a11 a12 a13 a1n sách đến chi phí ĐTXD hệ thống công trình C2 a21 a22 a23 a2n đầu mối thủy lợi. C3 a31 a32 a32 a3n - TC2: Ảnh hưởng của nhóm nhân tố kinh … tế đến chi phí ĐTXD hệ thống công trình đầu mối thủy lợi. Cn an1 an2 an3 ann - TC3: Ảnh hưởng của nhóm nhân tố tự Bước 2: Tính toán trọng số cho các tiêu chí. nhiên đến chi phí ĐTXD hệ thống công trình Bước 3: Tính độ ưu tiên của các phương đầu mối thủy lợi. án theo từng tiêu chí. - TC4: Ảnh hưởng của nhóm nhân tố năng Thông qua phiếu khảo sát của các chuyên lực thực hiện đến chi phí ĐTXD hệ thống gia về đánh giá mức độ ưu tiên của các công trình đầu mối thủy lợi. phương án theo từng tiêu chí, tổng hợp và - TC5: Ảnh hưởng của nhóm nhân tố năng phân tích số liệu. lực hoạch định đến chi phí ĐTXD hệ thống Bước 4: Tính điểm cho các phương án và công trình đầu mối thủy lợi. lựa chọn. - TC6: Ảnh hưởng của nhóm nhân tố xã Các tiêu chí được lựa chọn để đưa vào so hội đến chi phí ĐTXD hệ thống công trình sánh ở phương pháp AHP trong nghiên cứu đầu mối thủy lợi. chính là các nhóm nhân tố ảnh hưởng đến chi Kết quả áp dụng phương pháp phân tích phí đầu tư xây dựng. thứ bậc (AHP) trong xếp hạng các phương án quản lý chi phí như sau: 3.2 Kết quả phân tích số liệu Bước 1: Xác định mức độ ưu tiên các tiêu chí Tác giả đưa 6 nhóm nhân tố so sánh với Với 6 tiêu chí như trên, ta thực hiện lập ma nhau để xếp hạng ảnh hưởng của các nhóm trận vuông cấp 6 sau đó tiến hành so sánh các nhân tố giúp chúng ta có thể đưa ra giải pháp tiêu chí theo từng cặp và điền giá trị mức độ quản lý chi phí đầu tư xây dựng hệ thống ưu tiên của các tiêu chí vào bảng (các giá trị công trình đầu mối thủy lợi. Việc so sánh các aij, với i chạy theo hàng, j chạy theo cột). 436
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2022. ISBN: 978-604-82-7001-8 Bảng 3.2. Ma trận ưu tiên các nhóm nhân tố Dựa vào kết quả tính toán và xếp hạng các X1 X2 X3 X4 X5 X6 nhóm nhân tố tại Bảng 3.3, ta thấy được mức X1 1 6 7 6 6 7 độ ảnh hưởng của các nhóm nhân tố đến chi X2 1/6 1 3 2 1/2 6 phí đầu tư xây dựng. Kết quả này thấy được X3 1/7 1/3 1 1/3 1/3 4 sự phân hạng rõ giữa các nhóm nhân tố trong X4 1/6 1/2 3 1 1/2 5 nghiên cứu. Nhóm nhân tố chính sách với X5 1/6 2 3 2 1 6 trọng số là 0,303 xếp đầu tiên trong 6 nhóm X6 1/7 1/6 1/4 1/5 1/6 1 nhân tố. Nhóm nhân tố năng lực hoạch định Bước 2: Tính toán trọng số cho các tiêu chí. với trọng số là 0,253 xếp thứ hai, tiếp theo là 1 n W nhóm nhân tố kinh tế với trọng số 0,195 xếp max i 0 i 5,187 vị trí thứ ba và cuối cùng là nhóm nhân tố xã n Wi hội xếp vị trí cuối cùng. n CI max 0,108 4. KẾT LUẬN n 1 Với n = 6 → RI = 1,24 Từ các nghiên cứu có liên quan trước đây CI và khảo sát chuyên gia về vấn đề quản lý chi CR 0,108 / 1, 24 0,087 RI phí đầu tư xây dựng các công trình đầu mối Ta thấy rằng giá trị CR = 8,7% < 10%, thủy lợi ở Việt Nam, nghiên cứu này đã xếp chứng tỏ đã có sự nhất quán trong cách đánh hạng các nhóm nhân tố tác động đến chi phí giá, so sánh các nhóm nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư xây dựng. chi phí đầu tư xây dựng các công trình đầu Dựa vào kết quả phân hạng các nhóm nhân mối thủy lợi. tố trên, ta có thể thấy được các nhóm nhân tố Bước 3: Tính độ ưu tiên của các phương có tác động đến nhau như thế nào. Nếu ta án theo từng nhóm nhân tố chọn phương án số 1 là ưu tiên hoàn thiện Thông qua phiếu khảo sát của các chuyên chính sách pháp luật trong quản lý đầu tư, thì gia về đánh giá mức độ ưu tiên của các phương hiệu quả quản lý chi phí đầu tư xây dựng là tốt án theo từng nhóm nhân tố. Qua việc tính toán nhất, đặc biệt đối với đầu tư công. Điều này ta thấy các tỷ số nhất quán CR đều nhỏ hơn thực tế đã chứng minh rằng: Sau khi Việt 10%. Điều này cho thấy các kết quả thu được Nam ban hành luật đầu tư công; sửa đổi luật từ việc khảo sát có độ tin cậy phù hợp. Đủ điều xây dựng; sửa đổi luật đấu thầu… và hàng kiện để tính điểm cho các phương án. loạt văn bản pháp lý dưới luật đã tác động trực Bước 4: Tính điểm cho các phương án. tiếp đến các nhân tố khác. Cụ thể nhờ chính Ta ghép 6 ma trận 1 cột 6 hàng là sản sách phù hợp chúng ta đã có những tiến bộ về phẩm ở Bước 3 (trọng số cho các phương án thiết kế, thi công, bố trí vốn phù hợp, quản lý theo từng nhân tố) thành ma trận 6 hàng 6 được tiến độ, quản lý được khối lượng, giá cả cột. Nhân ma trận này với 1 cột 6 hàng là kết nguyên vật liệu, giải quyết các vấn đề về xã quả của Bước 2 (trọng số cho các tiêu chí), hội… Nhờ đó chi phí đầu tư xây dựng các được kết quả là một ma trận 6 hàng 1 cột. Kết công trình thuộc hệ thống đầu mối thủy lợi đã quả như sau: được quản lý tốt hơn. Như vậy, nếu tập trung vào cải thiện những vấn đề của nhóm nhân tố Bảng 3.3. Bảng xếp hạng các phương án chính sách thì việc tác động đến vấn đề tăng Xếp chi phí đầu tư xây dựng là ít nhất (vì nhóm Phương án Điểm hạng nhân tố chính sách có tác động lớn nhất đến Nhóm nhân tố chính sách - PA1 0,303 1 việc tăng chi phí đầu tư xây dựng). Nhóm nhân tố năng lực hoạch 0,253 2 định - PA5 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO Nhóm nhân tố kinh tế - PA2 0,195 3 Nhóm nhân tố năng lực [1] Nguyễn Thị Minh Tâm, Cao Hào Thi. Các thực hiện - PA4 0,121 4 nhân tố ảnh hưởng đến sự biến động chi phí Nhóm nhân tố tự nhiên - PA3 0,078 5 của dự án xây dựng. Tạp chí phát triển Nhóm nhân tố xã hội - PA6 0,052 6 KH&Công nghệ, tập 12, số 01- 2009. 437
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
CHƯƠNG 6: PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH KHỐI LƯỢNG
96 p | 1679 | 236
-
Bài giảng Phương pháp phân tích thể tích
20 p | 1046 | 101
-
Thực trạng áp dụng phương pháp thẻ điểm cân bằng (Balanced scorecard) trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại thành phố Hồ Chí Minh
8 p | 120 | 22
-
Đánh giá nguy cơ trượt lở đất ở khu vực miền núi tỉnh Thừa Thiên Huế bằng phương pháp phân tích đa tiêu chí và công nghệ GIS
14 p | 70 | 5
-
Áp dụng phương pháp phân tích thứ bậc mờ để xây dựng bộ chỉ thị bền vững về môi trường của tài nguyên nước lưu vực sông Srêpốk, Việt Nam
12 p | 12 | 4
-
Áp dụng phương pháp chuẩn hóa k0-INAA để phân tích hàm lượng nguyên tố Fe trong mẫu đất
7 p | 18 | 3
-
Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam về áp dụng phương pháp phân tích đánh đổi (trade offs analysis) trong xây dựng chính sách quản lý tài nguyên thiên nhiên
5 p | 14 | 3
-
Áp dụng phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) trong lựa chọn phương án thiết kế các dự án thủy lợi
9 p | 79 | 3
-
Các phương pháp phân tích polychlorinated dibenzo-p- dioxins và polychlorinated dibenzofurans
9 p | 9 | 3
-
Bàn về áp dụng phương pháp phân tích chi phí - lợi ích trong quản lý môi trường
5 p | 31 | 3
-
Các phương pháp phân tích đánh giá hóa lỏng phân tích đơn giản, phân tích tuyến tính tương đương và phân tích bằng ứng suất hữu hiệu
13 p | 3 | 2
-
Đề xuất phương pháp phân tích đa tiêu chí xếp hạng hệ sinh thái đất ngập nước cần ưu tiên bảo vệ, phục hồi
7 p | 39 | 2
-
Áp dụng phương pháp FSA để phân tích phóng xạ môi trường cho mẫu hình học Marinelli
10 p | 31 | 2
-
Nghiên cứu áp dụng phương pháp phân tích ngược để nâng cao độ chính xác dự báo sụt lún mặt đất do khai thác nước ngầm ở Hà Nội
7 p | 43 | 2
-
Nghiên cứu xác định các Hidrocacbon thơm nhóm Btex bằng phương pháp phân tích động lực học kết hợp với vi chiết pha rắn màng kim rỗng và sắc kí khí
23 p | 80 | 2
-
Nghiên cứu điều kiện phân tích Beta Lactam bằng phương pháp điện di mao quản
14 p | 51 | 2
-
Áp dụng phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) và Moora trong lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ logistiscs của Công ty TNHH Giao nhận Hàng hoá VinaKo
7 p | 6 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn