Atlas giải phẫu người - Phần nội tạng

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:418

Thêm vào BST

Báo xấu

305
lượt xem 81
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trước tiên, hầu hết các cuốn Atlas trước đây chủ yếu chỉ có các tranh vẽ sơ đồ và nửa sơ đồ. Các tranh vẽ loại này gặp hạn chế khi phản ánh thực tế, chiều thứ ba cho ấn tượng về không gian thường không có.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Atlas giải phẫu người - Phần nội tạng

GS. BS. MIRCEA IFRIM vr¢N Sf VI¢N HAN LAM Y KHOA RUMANI = ? , ATLAS GIAI PHAU NGIIO'I Ph;i'n ncji tl!Jng NguiJi d;ch: as. Nguyi}n Kim LQc .. ...~ ? NHA XUAT BAN Y HQC HA N(n - 2004
Mircea Ifrim Member of the Medical Science Academy Human Anatomy Atlas Viscera Coordinaitor: Mircea !frim Colaborators: Chen Feng Ifrim, Adrian Maghiar, Traian Maghiar, I Acad. Gh. Niculescu I Reviewers: Prof. Dr. Cezar Niculescu, Prof. Dr. Dumilru Dragoi, Prof. Dr. Mocanu Gh. Illustrations by E. P5.1rascuta Translation into English - L.M.Roller Ifrim, Mircea Human Anatomy Atlas/Mircea Ifrim - Arad: Servo - Sal, 1999. 3 vol.; i1.; 34cm. ISBN 973 - 9442-03-X VaLlI - 1999 - 272 p. Bibliogr. - ISBN 973-9442-04-8 611 (081)
Loi lI!a euon Atlas gia.i phau nglidi rna cae b:;m dang d.m tren tay co nQi dung de cl}p chu yeu Wi cae t~mg (cd quan). Tac ph~m dUQc xuat ban b§.ng tieng Anh va 18. cang trinh dftu tien thuQc th~ lo~i nay cua nganh Giai ph au hQc Rumani. "Atlas giai ph au ngudi" truClc het la slJ. ke thua va phat tri~n ttl tudng cua nha gi3.i ph[m h9C VI d~i Francisc Josef Rainer, cha de cua nganh Giai phfru hQc Rumani. Nen tang tli h1dng khaa hQc cua Rainer bit ngu6n tit each ohio nh~n c{lu true thea chile nang: mQi dlu true gi3.i phftu deu dl1Qc nghien CUll va giai thich d1;ta tren Cd sd chuc nang cua chung. Ben c~nh d6, "Atlas giai ph au ngl1di" con dang thdi th~ hi~n mQt quan ni~m Cd ban khitc ella y hQc hi~n dlili. D6 chfnh la quan ni~m Him sang.ICu6n sach kh6ng di vaa rno t8 cae cau true giai phftu voi nhung chi tie't ntdm ra va b6. NgU
LC:ii n6idau Cu6'n sach Atlas gi:ii ph§.u hQc. xuat ban bltng tieng Anh 1:\ ffi9t tal li~u c6 119i dung vtiqt qua khuon kh6 eua l;i.11 phb.u hQc kinh di~n. MQt m;)t, chung toi nhun m~nh toi nhling chi tiet gi~li phAu c6 tam quan trQng lam sang, va m~t khac chung Wi trinh bi\y nhling u:ng cil,ll1g n~)i-ngo
LiJi lita .............. ....................................................................................................................... 3 Lai noi ddu .. ........................................................................................................... 5 Chu'dng 1. Duu va Cd ......................................................................................................... 9 1\-10 dAu ............................................................................................................................... 11 Vung mlii ............................................................................................................................. 12 Ctl..C hoc nllli ................................................................................................................ 15 Nhung xoang c0-nh mili ............................................................................................. 21 1·lnc nli~ng ............................................................................................................................ 23 Ti('i'n din h hoc mi~ng ................................................................................................... 24 lloc mi~ng chinh thl1c ................................................................................................. 25 Nhung vung nong cua hOC mi~llg va cua m~t ........................................................... 28 Nen (san) hoc mi$ng ................................................................................................... 31 lAiai va vung Iuai ......................................................................................................... 32 H ~ lh" ' ~ ong tuyen nucIC Qt cua oc mH;mg ................................................................. . 38 'b 'h" " Yom mi~ng ................................................................................................................... 41 C l h' h p h" p h 1,1 t h ' cua h" mWng ................................................................ . 49 " ,ac an an u9c ' oc " Yung hiiu ............................................................................................................................ 55 Hau (H9ng) .................................................................................................................. 55 Vung duJi ham va vung mang tai .................................................................................... 65 Vung d110i ham ............................................................................................................. 65 Vung mang tai .............................................................................................................. 66 Vung thanh quan ............................................................................................................... 67 Thanh quan .................................................................................................................. 67 Vung tuyen giap· khf quan. thvc quan ......................................................................... 81 Tuyen gi£tp .................................................................................................................... 81 Khi quan do~n c6 ......................................................................................................... 87 T h ' do~n co ....................................................................................................... 89 J,iC quan " Chu'dng 2: Ngtjc ................................................................................................................... 91 Thanh ngl,iC ........................................................................................................................ 93 Vung vu (rung tuyen vu) ................................................................................................... 95 Khoang nb'Vc ....................................................................................................................... 97 Mang ph6i ..................................................................................................................... 97 Phc quan gac .............................................................................................................. 101 Ph6i ............................................................................................................................. 103 Cay phe quan .................................................................................................................... 108 Trung that ......................................................................................................................... 116 Trung tha"t truOc .......................................................................................................... 116 Vung tim-mung ngoai tim .......................................................................................... 127 Trung that sau ............................................................................................................ 146 Chu'dng 3. B1;Ing ................................................................................................................. 155 Mb d."iu ............................................................................................................................... 157 Gioi h~n va cac th.3.nh cua bl,lIlg ..................................................................................... 157 6 b1,111g ............................................................................................................................... 162 7
Phuc m~IC (I'....lang b1;l-ng) ........................................................................................... 162 Tfing treo kct m,:tc trang ngang ........................... . .. .................. 179 Vung dq day ...... .179 Vun~ tit trang-t1;l-Y t,:tng .......................................................... . ............................. 189 \lung gan .............................................................................................. . ..196 Vung Iflch .................... .. .216 T:'ing dLiai m~1.C treo ket trnng ngang ...................................................... .. ...21S Hong tnlng vii h6i t.rang (Hong-h6i trnng) ............................................. .. .. ...... 219 D'.li trang (RuQt. gift) ................................................................................................ 226 Khoang sau phlic m~c ......... .. ......................................................................... 214 CIC tuyen tlni
9
Madau eua can xut1ng ue, d day dliang nay trung ¥oi gioi h~n dlioi eua ho nnh mQ.eh canh. Phhn tren eua than ngl1di bao gam hai Nhung C(1 quan t~o nen phftn dftu ella thanh philn: dau (cephalaeum) va co' (cervix). gioi han phau each giua hai phau ''b¢ may thu nh(m cae chat" (Rainer) tue la nay lil mqt dti~ng yang, brlt dau lit lJ cham phftn tren eung clla h~ tieu hoa va h6 hap, ngoai (inioll). dlidng nay keo dai sang hai dliQe gQi ten kh6ng th~t chinh xae la cae hen dc theo dttdng ch~m tren, toi mom "tQ.ng" (ho~c "ct1 quan")l, Nhung nha giai chum, ch~y yang qua mom nay toi phfa phdu e6 gQi cae thanh phan ella h~ thong dVdi ong tai ngoai, roi tOi bb sau eua nganh tieu hoa va h6 hap nAm trong lang ngl,tca len xLtdng ham dvoi thl d6i huang di tiep va 6 bl,mg 1a "tf,tng", vi nhin tha'y chung eo xu6ng dvai dQc bd nay dtf tOi goc xlidng ham ve bong mliQt (nhay nhot), Am Vat, va nAm du(ii (gonion), r6i Lien 1'a phia trLloc qQc trong m
(gQi li:l dua phu t~l.llg ra ngoai) chi qua mQt va vung mi~ng 1a vung cd don, d lop nong duting r:~ch ddn gian, du sau d~ lam thung cua vung nay c6 miu nh6 ra trl10c (mfru to[l.ll bQ chieu day CUD. cac thanh gioi h:;m trudc) eua tuyen nudc b9t mang tai cung vOl diC 0 n6i tren. Thu*t ngu ''t~ng'' dl1Qc dung O'ng bal xua't eua tuyen gQi 18. o'ng Stenon d6 chi' cac bQ ph*n cua h~ thong tieu hoa va (dQe thea tieng Vi~t 18. xte-nong). h6 hap a phtin tren cua than th~ (dfiu va c6) la kh6ng chinh X{\C, vi chung kh6ng n~m a trong mQt 6 thanh m~c, do d6 chung kh6ng duCjc baa bQc bal mQt mang thanh m~c bong mliQt va :lm, tuy nhien cac "t~ng" nay nhm Vung mui d nhung vi trio ma d~ toi dUQc chung thi (Regio nasalis) phal phflU tich, dt chung ra khoi vung cd t.h§ chua chung. Cac "tq.ng" d ph
cua cac m~t trlloc-ben cua mui di d9ng - cd nang moi tn!n va cdnh mili (m. dllQc, t~o thnnh canh mui (alae nasi). Tu levator labii superioris alaeque nasi) bam dinh mai di ra phia sall co m9t nep da. nguyen uy van m{i t ben mom tran cua Vach mili va nhung bd tl.}' do cua cac canh xlldng ham tren va vao mom mlii cua xlldng mili gioi h~n hai l6 mui (nares), phan ben a tran (tuc mom {5 mM trong cua xlfdng tran) ngoai nhat cua 16 mili gQi In nhung diim rai toa xuong bam t~n vao lop sau cua da a canh milL canh mili va moi tren. Chieu cao cua mili dllQc tfnh W dilm - cd h(1 vach mili (m. myrtiformis)3 xuat goc miii (nasion) toi ctiim dudi mili, va ph at tu ho cd la cua xudng ham tren va tu chieu rQng cua mG.i la khoang cach giua hai ho nanh rai den bam tan van lop sau cua da ctie'm ccinh maio Ty s6 giua chieu cao va a phan vach mlii di dQng (hinh 5). chie'u rQng cua mili gQi la chi s6' mili. Phan • Khung xUdng-s~n: Vung mlii dUQc b6 cua chi s6 mili tren to
dudng giua ve phfa sau, vom clla hai xudng Hoc miii: Be m~t ben ngoai ella vung mlii tie'p khdp vdi monh dung thiing clla mlii d ca. hai beh se tiep no'i vao phia trong xudng sang, do do vom nay tang cUdng cho va ra sau vdi be m~t ben trong clla ph.§.n he thong nang da d giua hai ho'c mlii (Wc la n.§.m d phia truoe ella cac h6c mlii. Be m~t ";anh dUng thiing xUdng sang va xUdng la ben trong clla d09-n truoe-duoi cac hoc mlii mia 5). Bd truac cua mam khAu cai clla dUQc phll bai da, c6 hinh mQt ang vdi chieu xudng ham tren c6 tac dvng nang da cho bd dai khoang 15 mm (gQi la tii/n dinh mili). sau clla cae 10 mlii trudc clla ho'c mlii xUdng Thanh ben ngoai clla tien dinh Wong ung vil. vach mlii cling bam vao gai mlii clla voi canh mlii va thanh ben trong chinh Ill. xlMng ham tren. uach mili (septum nasi). La dudi clla tien * Nih ben duai clla khung xudng Sl:m dinh chinh la cac 16 mlii. La tren clla tien dinh nAm d m uc dut;lc gQi la th€m mili clla mlii chi' h9P bai cac s\ln, bao gam: cac (limen nasi), tuc la mue d do ldp da phu be s1;in ben cua mili (cartilago nasi lateralis), m~t clla tien dinh tiep noi vdi ldp niem m
a noi vung g6c trong cua mat voi tlnh mg,ch Cae hoe miii mat tren, tInh m~ch nay se db vao xoang (Cavum nasi) Unh mc;tch hang ij trong h9P SQ, do d6 ne'u n;)n mt,m nh9t con non (chua thanh mu) d vung mili thi e6 th~ dftn toi h:).u qua viem H6c mlii hinh thanh mot he th6ng tinh mQ-ch huyet khoi d xoang tInh ml;1ch dudng h.lm c6 nhieu ngach, ~~m' d ph.ln hang, day 1a mi}t tinh tq.ng Him sang n$ng. trung tam cua khoi xudng m;)t, va dUQC Mqch bgch huyet (bgch mgch) cua phan thanh hai nu:a bdi m(lt vach d chinh vung mili dU9C phan thanh cac nh6m sau: giua (xem t~p I). nh6m tren: thu nh~n bl;1ch huyet r6i Cac hoc mui thong voi cac hoc hdi gQi la db vao cac h~ch b~ch huyet a vung tren cac xoang cg,nh mui (sinus paranasales) tuyen mang tai va cac h~ch truac tai; ho~c xoang hdi eua mi;it: d6 la cac xoang tran, xoang ham, xoang budm, va xoang . nh6m giua: thu nh$-n b~ch huye't dt; db sang. Ve phia truoc, cac hoc mili (xl1dng) vao cae hl;1ch bl;1ch huyet duai tuyen mang tai; md ra ngoai bAng hai 16 gQi la cac zJ mili trude. Ve phia sau, cac hoc mili (xl1dng) nh6m duai: thu nh$-n b~ch huyet d~ thong vdi ph:in h(;mg-mili (con gQi la ty- d5.n ve nh6m hl;1ch dudi ham. hau)7 bdi hai 10 gQi la cac lo mili sau. Cac Th,j,n kinh V/;in d9ng dU9C tach ra tU h6c mlii la cd quan d~ nglti; vi vi tri cao cua cac nhanh cua day th:ln kinh mat. chling, cac hoc mili la ph.ln tren cung cua dudng ha hap. Than kinh cam giac dUQc dam baa bqi day than kinh tam thoa, thong qua M6i h6c mui c6 b6n thanh, d6 la: thanh nhung nhanh: ben ngoai khong deu d~n va thanh ben trang, thanh tren va thanh duoi; ba thanh thfrn kinh duai-rong rQc (mili ngoai), sau nay c6 cfi'u truc ddn glan hdn. 1;\ mi}t nhanh t(i.n cua day th:ln kinh mili- '" Thanh ben trong cua hai hoc mlii la mi, day than kinh nay 1l;1i 1;1 nhanh t~n cua day than kinh m
vili milimet. a phcin duoi cua vach mUl, l~ cua xztdng cuon mili dztdi; 0 phia trong trong lOp niem m!;l.c co mQt ''vet m!;l.ch", la bdi chinh xUClng cuon mui duoi; ang mlii-l~ mQt vung rat giau m~ch mau, va thudng la Ia dUdng th6ng giua hoc mAt voi hac mlii, ndi xay ra chay mau cam (chay mau mlii). qua ong nay mtoc mAt se d6 vao ngcich milt dztdi. * Thimh tren cua moi hoc mlii can g9i la fran hoc mili, la mQt mang dai theo chieu - Gng khau cdi ldn ho$.c ong khii'u ceii tniac-sau, va cong 16m huang xuong phfa sau, nAm giua xudng ham tren va xudng du'oi, chi rQng khoang vai milimet. Trim khftu cai; 5ng nay ngan cach hoan toan voi h(rc mili kf tu phia truoc ra phfa sau h9P hac mlii va chi co 10 md ra d vom kh~u cai; bai: cac xztdng mili (can g9i 1a xu'dng song - Lr5 bliJm-khdu cai (foramen spheno- mlii), gai mili cua xztdng trein, mdnh ngang palatinum) giai hf,ln bdi mi)t khuyet cung cua xztdng sang (can g9i la manh sang: ten va xztdng bztam; qua 16 nay, ho' chan lamina cribosa) va than xztdng bztdm. Tr:ln bztdm-khdu cai th6ng vdi hoc mlii, va cung hoc mlii ngan cach hoc mui vai h9P S~J, va Ia qua 16 nay rna bo m~ch-thtl.n kinh chinh phan xu'dng de gay va nhat cua so-mat, vi manh sang rat mongo . . clla hoc mui di vao h6c mui, do do 16 buaro- kh~u cai dvqc coi la "r6n" clla h6c mili. 8 * Thil.nh dvdi can g9i la n~n (ho$.c san) Cae xu'dng ellon rniii (ho~e xu'dng eua hoc mui, cling co hinh th~ nhu' mi)t xoan): Thanh ben ngoai cua cac hoc mlii m{mg, nhung mang nay ri)ng hdn va ngiin kh6ng ph~ng rna go ghe do co cac xudng hdn so vai trb.n cua h5c mui. Scm hoc mili cu6n. Thvc ra day chi la cac la xudng, cong ngan each cae hac mui voi hoc mi~ng. Ba 10i ve phia long cua h6c rolii, va co chieu dai phtl.n tv truoc eua san hoc roui hinh thimh theo hVdng tnioc-sau. boi mom khdu cdi cua xztdng ham tren, can mQt phtl.n tu sau la manh ngang cua xztdng Xrtdng cufIn miU drtai ho(ic xLtdng khti'u ceii. Niem mf,lC phu nen hoc mui che xoan dztai (concha nasalis inferior) la m9t kin mQt ang nho g9i Ia ong rang cUa xUdng ri€mg bi~t, va 13. xUdng dai nha't (ductus incisivus) ho$.c ong khdu cdi trztac. trong so' cac xVdng cuon; Xl1dng eu6n duoi n§.m bAc ngang qua 10 clla xoang ham, che * Thanh ben ngoai cua cae hoc mui h9P kin ph:ln dvoi ella 10 nay, va tiep khop voi thanh bdi m$.t trong cua cac xVdng ham gd cuon clla cac xVdng ham tren va xUdng tn2n va cdnh trong cua mom chan blidm, hai xu'dng nay tiep khop 16.n Ivqt voi: kh£u cai, va tiep khop voi xudng l~. ca Cae xrtdng cuon (xodn) tTen va giiia xztdng l~ (os lacrimale); (concha nasalis superior et media) kh6ng mdnh dz/ng thdng cua xztrlng khdu cai; phiii la cac xudng ri€mg rna 1ft cac bQ ph~n cac khai ben cua xztdng sang (con gri cua xUClng sang. Ed tren clla cac xUClng la me cung xudng sang); cu6n nay dinh va~ khoi ben eua xVdng sang (ho~c me cung xUClng sang). xztdng cuon mUl dztdi (concha nasalis inferior) con gri la xlidng Xztdng cuon giita hinh thanh nhv mi)t xoan dztdi. mom hinh vo-van nh6 vao phia trong, Wi g:ln sat voi vaeh mui, va do do phan chia Xztdng sang Ia yeu to' ehinh hinh thanh hoc mlii ra thanh hai Mng: t:lng tren, Ia nen thanh ben ngoai cua h6c mlii, vi v*y vung khltu gidc (regio olfactoria) va tang xu'dng nay la dUQ"c coi la ''xvdng chinh cua dudi Ia viing h6 hap (regio respiratoria). mili" (Guerran). Cac xVClng tham gia van XVClng cu6n giua keo dai ra trVac va ra sau, thanh b€m ngoai cua h6c mlii girli hl"m hai 6ng va rnQt 10: - Gng mili-l¢ ho$.c ong l~-ty. (canalis 8 "R6n'·: Iii thu~t ngiJ chi nai cac m
V1.1Qt qua d ben tren cac xoang sang ra phia xUdng sang; day la mQt "6ng thong nh6 len" tru'dc va ra phia sau, d~ khop voi mao sang eao tren d6 hinh thanh xu'dng cuon giib_ (hoQ.c g(j cuon trEm) cua xu'ong ham tn'3n va Ngach mui dliiJi (meatus nasi inferior): (j xu'ong khfru cai. Xuong cuo'n tren nha hon, phan tru'oe cua bd tren cua ngaeh nay co 16 nhl.lng co hinh th~ giong voi xu'dng euon du'oi cua ong mlii-l~ md van ngach. giua; eo th~ con c6 mQt xuong cuon thu: tu ha
d~ tai g:ln ong rang crla thi no'i tiep voi hau, tdi cac h~ch c6 sau, va m9t phan nh6 d9ng mJ;lch khftu cai xuo'ng, d9ng mQ-ch nay hdn tai cac h~ch b~ch huyet dudi-ham. di ngang qua man khftu cai (ho
XU'ong tr
Dinh mOi ~--_.r mOi Sun canh mUi Ian (tru trong) Sun canh mOi Ian (Iry ngoai) ===::::::::::::::::::::::i Vaeh mOi (vaeh giDa mOil ~,,_ _- - - - - - - Canh mUi Sun vaeh rnaii------~~1t1 (vach gii1a mOil LOng mOi Gai mOi \rude Hinh 4. Cac s~n clla mui (nhin tit ben dlfai) Xuong Iran xuong mOi (wong 56ng mOil Khemi H6c rnlt (6 rn't) Mom I&n xuong _ _ _ _ _ __ ~ _----:;7 Sun ml mal ~:::=~L.~~-_ Co nang mOi tr&n ham \r&n Xuong 1& _ _-----1;'---"'1~ va canh mOi Sun ben eua mUi _ _ ----~~;:_::-j]r .,....-.;;: - - - - - _ Co mOi, phan ngang (co ngang mOil Sun canh mOi Ian (Iru ngoai) -------Tj Co mOi, phan canh mOi (ea no mOil Sun canh mOi Ian Co ha vaeh mOi (tnJ trong) Cav6ng mOi Sun vach mUi (vach giDa mOil Hinh 5. Thap mui (khung xlfang·s~n va cac ca) 20
Mao ga xuang silng Xoang tran - - - - - -,!i Htmh khlru, cu6ng kh(tu, cae day tMn kinh khw g(ae, d¢ng m