Tham khảo tài liệu 'bài 14: miền nam chống chiến tranh đơn phương của mĩ diệm năm 1954 - 1960', khoa học xã hội, lịch sử văn hoá phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài 14: Miền Nam chống chiến tranh đơn phương của Mĩ Diệm năm 1954 - 1960
- BÀI 14
MI N NAM CH NG “CHI N TRANH ƠN PHƯƠNG” C A
MĨ – DI M (1954 – 1960)
1. Âm mưu chi n lư c c a Mĩ – Di m mi n Nam sau Hi p nh Giơ –
ne - vơ
Sau khi th c dân Pháp th t b i, Mĩ tr c ti p can thi p vào Vi t Nam. Ngày
7/11/1954, Mĩ c tư ng Cô-lin sang làm i s mi n Nam Vi t Nam v i âm mưu
bi n mi n Nam thành thu c a ki u m i làm bàn p ti n công mi n B c và
ngăn ch n làn sóng cách m ng XHCN ông Nam Á.
D a vào Mĩ, Ngô ình Di m ã nhanh chóng d ng lên m t chính quy n c
tài, gia ình tr mi n Nam và ra s c ch ng phá cách m ng.
Gi a năm 1954, Di m l p ra ng C n lao nhân v làm ng c m quy n.
Cu i năm 1954, chúng thành l p “phong trào cách m ng qu c gia” và ưa ra
m c tiêu: “ch ng c ng, th c, bài phong”.
Tháng 10/1955, Di m t ch c trưng c u dân ý, ph tru t B o i.
Tháng 3/1956, Di m t ch c b u c và thành l p Qu c h i l p hi n mi n
Nam, b t ch p hi p nh Giơ-ne-vơ; n tháng 10/1956, Di m cho ban hành Hi n
pháp và l p ra cái g i là “Nư c Vi t Nam C ng Hòa”.
Sau khi ng v ng mi n Nam, Di m b t u y m nh chi n d ch “t
c ng”, “di t c ng”; vây b t, tàn sát, tù ày nh ng ngư i kháng chi n cũ, nh ng
ngư i u tranh òi tuy n c th ng nh t t nư c và c nh ng ngư i không ph c
tùng chúng v i phương châm “tiêu di t c ng s n không thương ti c”, “thà gi t l m
còn hơn b sót”… nh m làm nh t ý chí u tranh c a nhân dân ta mi n Nam.
Chính quy n Di m còn th c hi n chương trình c i cách i n a nh m l y l i
ru ng t mà cách m ng ã giao cho nhân dân, l p ra các khu dinh i n, khu trù
mt kìm k p nhân dân.
Chính quy n Ngô ình Di m còn gây nhi u t i ác i v i nhân dân:
Ngày 04/9/1954, chúng tàn sát nhân dân Ch ư c – Qu ng Nam làm 39
ngư i ch t, 37 ngư i b thương.
Ngày 21/01/1955, chúng tr thù nh ng ngư i kháng chi n cũ Vĩnh Trinh
(Qu ng Nam).
Ngày 01/12/1958, chúng u c 6000 ngư i yêu nư c nhà tù Phú L i, làm
hơn 1000 ngư i ch t.
Nghiêm tr ng hơn, Di m ra s c l nh “ t c ng s n ngoài vòng pháp lu t” và
tháng 5/1959, ra o lu t 10/59, lê máy chém kh p mi n Nam gi t h i nh ng
ngư i vô t i.
2. Nhân dân mi n Nam u tranh ch ng ch Mĩ – Di m, gi gìn và
phát tri n l c lư ng cách m ng (1954 – 1959)
Sau Hi p nh Giơ-ne-vơ, ng ta ã ra nhi m v m i cho cách m ng
mi n Nam là: chuy n t cu c u tranh vũ trang ch ng Pháp sang cu c
u tranh chính tr ch ng Mĩ – Di m òi chúng thi hành Hi p nh
c ng c hòa bình, gi gìn và xây d ng l c lư ng cách m ng.
Dư i s ch o ó, tháng 8 năm 1954, phong trào hòa bình c a tri th c và
các t ng l p nhân dân ra i Sài Gòn – Ch L n ã t ch c nhi u cu c Mittinh
òi thi hành Hi p nh Giơ-ne-vơ, hi p thương t ng tuy n c …, nhưng ã b chính
quy n Di m àn áp và kh ng b .
Ti p sau ó, phong trào ch ng “trưng c u dân ý”, ch ng b u c qu c h i, òi
hi p thương t ng tuy n c t do th ng nh t t nư c, ch ng kh ng b , àn áp,
43
- ch ng chi n d ch “t c ng, di t c ng”, òi quy n t do dân ch … l i ti p t c dâng
cao và lan r ng t thành th n nông thôn.
Các cu c u tranh chính tr hòa bình c a ta ã b chính sách kh ng b và tàn
sát dã man c a Di m dìm trong b máu, l c lư ng cách m ng t n th t n ng n :
nhi u cán b , ng viên b b t b , giam c m và gi t h i. Nhưng cũng chính s tàn
b o ó c a Di m ã làm cho tinh th n cách m ng c a qu n chúng ngày càng dâng
cao.
3. Phong trào ng Kh i 1959 – 1960
Nh ng t n th t to l n c a cách m ng mi n Nam trong giai o n 1954 – 1959
cho th y, ch trương u tranh chính tr hòa bình ã không còn thích h p, cách
m ng mi n Nam c n ph i có m t ư ng l i u tranh m i.
Tháng 01/1959, Trung ương ng ã ti n hành h i ngh BCH TW ng l n
th 15; H i ngh ã ra ngh quy t xác nh: con ư ng phát tri n cơ b n c a
cách m ng mi n Nam là kh i nghĩa giành chính quy n v tay nhân dân
b ng l c lư ng chính tr c a qu n chúng là ch y u k t h p v i l c lư ng
vũ trang nhân dân.
S chuy n hư ng ch o chi n lư c c a ngh quy t 15 như m t ng n gió th i
bùng lên ng n l a cách m ng; phong trào ng Kh i bùng lên kh p mi n Nam.
M u là cu c kh i nghĩa Vĩnh Th nh (Bình nh) và B c Ái (Ninh Thu n)
vào 02/1959. Sau ó lan n Trà B ng (Qu ng Ngãi) – 8/1959 và c bi t là cao
trào ng Kh i B n Tre:
Ngày 17/01/1960, t nh y B n Tre lãnh o nhân dân 3 xã nh Th y, Phư c
Hi p và Bình Khánh (M Cày) v i g y, g c, súng ng… ng lo t n i d y ánh n
b t và gi i tán chính quy n ch.
Cu c n i d y lan kh p huy n M Cày và t nh B n Tre, phá tan t ng m ng l n
b máy cai tr c a ch, thành l p chính quy n cách m ng, chia ru ng t cho dân
cày nghèo.
T B n Tre, phong trào lan r ng kh p Nam B , Tây Nguyên và m t s nơi
Trung Trung b .
n cu i năm 1960, ta ã gi i phóng ư c 600/1298 xã Nam b , 904/3829
thôn Trung b , 3200/5721 thôn Tây Nguyên.
Trên à th ng l i, ngày 20/12/1960, M t tr n Dân t c Gi i phóng mi n Nam
Vi t Nam ra i, tr c ti p lãnh o th ng nh t phong trào cách m ng mi n Nam.
* Ý nghĩa c a phong trào ng Kh i
Phong trào ng Kh i ã giáng m t òn n ng n vào chính sách th c dân
m i c a Mĩ mi n Nam; làm lung lay t n g c chính quy n tay sai Ngô ình Di m.
ánh d u bư c nh y v t c a cách m ng mi n Nam, chuy n cách m ng
mi n Nam t th gi gìn l c lư ng sang th ti n công và làm th t b i chi n
lư c “chi n tranh ơn phương” c a Mĩ - Di m.
Câu h i và bài t p:
Câu 1: B i c nh, di n bi n c a phong trào ng Kh i mi n Nam Vi t
Nam năm 1960. T i sao nói phong trào ng kh i ã ánh d u bư c chuy n
c a cách m ng mi n Nam t th gi gìn l c lư ng sang th ti n công?
44