Bánh vít được chế tạo bằng dao phay lăn trục vít, có hình dạng và kích thước giống trục vít sẽ ăn khớp với bánh vít.Chương 7 truyền động trục vít gồm có các nội dung chính như các thông số hình học, thông số động học, kết cấu trục vít và bánh vít.
7.1 Khái niệm chung
Bánh vít
• Được chế tạo bằng dao phay lăn trục vít, có
hình dạng và kích thước giống trục vít sẽ ăn
khớp với bánh vít
7
7.1 Khái niệm chung
8
7.1.2 Các thông số hình học
9
7.1.2 Các thông số hình học
d1 : đường kính chia trục vít
Mođun m
p
m được tiêu chuẩn hóa
Hệ số đường kính q
d1
q
m
q tiêu chuẩn theo m
10
7.1.2 Các thông số hình học
Số ren trục vít và số răng bánh vít
- Số ren trục vít z1 = 1, 2, 4
- Số răng bánh vít z2 = uz1
z2 ≥ 26 (tránh cắt lẹm chân răng)
z2 ≤ 80 (tránh gây nên biến dạng trục vít)
11
7.1.2 Các thông số hình học
Góc vít
pz z1 p mz1 z1
tg
d1 d1 d1 q
12
7.1.2 Các thông số hình học
Dịch chỉnh và hệ số dịch chỉnh
Dịch chỉnh nhằm đảm bảo khoảng cách trục
x : hệ số dịch chỉnh
x.m : khoảng dịch chỉnh
Khi cắt BV phải dùng dao có kích thước giống
TV sẽ ăn khớp với BV -> dịch chỉnh chỉ tiến
hành đối với BV
m
• Khoảng cách trục a (q Z 2 2 x)
2
13
7.1.2 Các thông số hình học
Độ chính xác chế tạo
o Trục vít rất nhạy với sai số về lắp ghép do đó
dung sai khoảng cách trục và vị trí mặt trung
bình bánh vít đòi hỏi chặt chẽ
o Có 12 cấp chính xác
14
7.1.3 Các thông số động học
a. Vận tốc vòng và tỷ số truyền
pz
TV quay 1 vòng -> BV quay vòng
d 2
TV quay n1 vòng -> BV quay n2 = n1.
p z vòng
d 2
Tỷ số truyền u n1 d 2 .m.Z 2 Z 2
n2 pz Z1 p Z1
15
7.1.3 Các thông số động học
Nhận xét
z1 = 1,2,4, z2min = 26 => u khá lớn
d 2 d 2d2 d2
u => vectơ vận tốc
pz d1tg d1tg d1
v1 ≠ v 2
16
7.1.3 Các thông số động học
b. Vận tốc trượt
vt: vận tốc trượt
v1 d1n1
vt 2
cos 60.1000. cos
v2 d 2 n2 mZ 2 Z1 v2
tg
v1 d1n1 mqu q
1
1 q v2
cos
1 tg
2
Z q
1
2 2
1
m.n1 v1 vt
vt Z12 q 2
19100 17
7.1.3 Các thông số động học
Nhận xét
o vt có trị số khá lớn
o Làm tăng tổn thất do ma sát -> nguy cơ bị
dính và mòn rất lớn
o Dùng giá trị vt để chọn vật liệu
vt lớn -> chọn vật liệu có f nhỏ
18
7.1.4 Kết cấu trục vít và bánh vít
Trục vít được chế tạo liền trục
Bánh vít chế tạo rời rồi lắp lên trục
19
7.1.4 Kết cấu trục vít và bánh vít
• Khi đường kính bánh vít lớn, để tích kiệm kim
loại màu =>
o Làm vành răng BV bằng vật liệu đắt tiền
o Làm mayơ bằng vật liệu khác
20