Ơ Ỹ

C  K  THU T

GV: ThS. TR

NG QUANG TR

NG

ƯỜ Ệ

KHOA C  KHÍ – CÔNG NGH

ƯỜ

ƯƠ Ơ Ạ Ọ

TR

NG Đ I H C NÔNG LÂM TP.HCM

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ơ ỹ

ậ C  K  Thu t

Chương 1 Chương 1 MA SÁT TRONG KỸ THUẬT CƠ KHÍ MA SÁT TRONG KỸ THUẬT CƠ KHÍ

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 2 ­

N I DUNG

Ạ ƯƠ Ạ ƯƠ

I. I.

Đ I C Đ I C

NG NG

Ớ Ị Ớ Ị

Ế Ế

MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N II. II.  MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N

Ớ Ớ

MA SÁT TRÊN KH P QUAY III.  MA SÁT TRÊN KH P QUAY III.

MA SÁT LĂN IV.  MA SÁT LĂN IV.

Ề Ộ Ề Ộ V. V.  TRUY N Đ NG MA SÁT TRUY N Đ NG MA SÁT

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 3 ­

Ạ ƯƠ

I. Đ I C

NG

ộ ổ ế ự ỹ ng ph  bi n trong t ậ  nhiên và k  thu t

ế

t máy ư ạ ợ ự ệ ượ ­ Ma sát là m t hi n t ợ ừ ừ ạ i v a có h i ­ Ma sát v a có l ấ ệ ả    + H i: gi m hi u su t máy, làm nóng máy, làm mòn chi ti ạ ộ ộ ố ơ ấ    + L i: m t s  c  c u ho t đ ng d a trên nguyên lý ma sát nh  phanh, đai…

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

  Nghiên c u tác d ng c a ma sát đ  tìm cách gi m m t tác h i và  ậ ụ t n d ng m t có ích c a ma sát ươ

ứ ặ ườ ng

ng Quang Tr

Ths. Tr

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 4 ­

Ạ ƯƠ

I. Đ I C

NG

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 5 ­

Ạ ƯƠ

I. Đ I C

NG

ấ ế

ướ 1. Phân l aiọ ­ Theo tính ch t ti p xúc + Ma sát tướ + Ma sát khô + Ma sát ½ t, ½ khô

ộ   ấ ­ Theo tính ch t chuy n đ ng + Ma sát tr ể tượ + Ma sát lăn

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ể ạ ộ Theo tr ng thái chuy n đ ng

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

+ Ma sát tĩnh + Ma sát đ ngộ   Tr

Ạ ƯƠ

I. Đ I C

NG

ệ ượ ủ 2. Nguyên nhân c a hi n t ng ma sát

­ Nguyên nhân c  h c ơ ọ

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ậ ­ Nguyên nhân v t lý. ủ ườ ự ử ụ Do tác d ng c a tr ng l c phân t gây nên

Ạ ƯƠ

I. Đ I C

NG

Fms = f.N

Ma sát tĩnh Ma sát đ ngộ

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ườ

ươ

ệ ố f: h  s  ma  sát ng Quang Tr

ng

Ths. Tr

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ệ ố ự 3. L c ma sát và h  s  ma sát

Ạ ƯƠ

I. Đ I C

NG

Fms = f.N

Ma sát tĩnh

Ma sát đ ngộ

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ệ ố ự 3. L c ma sát và h  s  ma sát

Ạ ƯƠ

I. Đ I C

NG

ề ậ ị ượ 4. Đ nh lu t Coloumb v  ma sát tr

t khô ộ ự ạ ỉ ệ ớ ả ự ự ự ế ­ L c ma sát c c đ i và l c ma sát đ ng t  l v i ph n l c pháp tuy n

Fmax = ft N Fmsđ = fđ N

ệ ố

ẳ ẳ

ề ặ ế ế ậ ệ ạ ờ ụ ộ ­ H  s  ma sát ph  thu c ề ặ ế    + V t li u b  m t ti p xúc    + Tr ng thái b  m t ti p xúc (ph ng hay không ph ng)    + Th i gian ti p xúc

ụ ệ ố

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ề ặ ế ữ ộ ­ H  s  ma sát không ph  thu c ự ế    + Áp l c ti p xúc ế ệ    + Di n tích ti p xúc ố ậ ố ươ    + V n t c t ng đ i gi a hai b  m t ti p xúc

ươ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ố ậ ệ ­ Đ i v i đa s  v t li u, ố ớ ườ ng ft > fđ  ­ 10 ­

Ạ ƯƠ

I. Đ I C

NG

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 11 ­

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

t khô) t khô)

)

ẳ ặ 1. Ma sát trên m t ph ng ngang

ur ur ur P P P ,X Y Pđ = Px = P sin(cid:0) Pc = Fms = f N = f P cos(cid:0)

ộ ự (

ể ộ ự ả ự ­ Tác d ng lên A m t l c  ụ ộ ự ­ L c phát đ ng ự ả ­ L c c n ­ Đi u ki n chuy n đ ng:  ệ ề ộ   l c phát đ ng > l c c n

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) f P cos(cid:0)  f = tan(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

ườ

ượ ạ (cid:0) i:  c l ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

Ng hãm  ươ Ths. Tr

P sin(cid:0) Tan(cid:0)     V t A không th  chuy n đ ng  Khái ni m nón ma sát ệ ộ  Hi n t ự ệ ượ ng t   ệ ơ Khoa C  Khí – Công Ngh

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

t khô) t khô)

(ma sát tr (ma sát tr ẳ

ặ 2. Ma sát trên m t ph ng nghiêng ặ ườ ẳ ợ ­ Tr ng h p A đi lên trên m t ph ng nghiêng

,

=

0

ự ụ + L c tác d ng

ur ur uur ur Q P N F , , ur ur uur ur + + + P Q N F 123 { ur ur R S j +a

(

)

ươ ằ + Ph ự ng trình cân b ng l c

P Q=

tan

j +a

(

)

P Q(cid:0)

tan

ạ ị ằ ự + T i v  trí cân b ng l c

ể ể ộ  Đ  A chuy n đ ng

(cid:0) ệ ượ ự

(cid:0) ằ hãm  = (cid:0) /2  > (cid:0) /2 ư ậ ớ c l c P l n nh  v y ượ ạ ề i c l

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ệ ự + Đi u ki n t  + (cid:0)  + (cid:0) ệ ự (cid:0)  Đi u ki n t ề hãm P (cid:0) ể ự không th  th c hi n đ tan((cid:0) +(cid:0) ) < 0  P n m theo chi u ng  + (cid:0) /2 (cid:0) (cid:0)

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

t khô) t khô)

ườ ẳ ợ

(ma sát tr (ma sát tr ẳ ố

ặ 2. Ma sát trên m t ph ng nghiêng ­ Tr ặ ng h p A đi xu ng trên m t ph ng nghiêng

,

=

0

ự ụ + L c tác d ng

ur ur uur ur Q P N F , , ur ur uur ur + + + P Q N F 123 { ur ur R S a

j

ươ ằ + Ph ự ng trình cân b ng l c

(

)

P Q=

tan

- ạ ị ằ ự + T i v  trí cân b ng l c

Q (cid:0)

P a

j

ể ể ộ  Đ  A chuy n đ ng

(

)

tan

-

ề + Đi u ki n t

(cid:0)

(cid:0) ệ ượ ự ề ằ hãm  = (cid:0) /2  > (cid:0) /2 ư ậ ớ c l c Q l n nh  v y ượ ạ i c l

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ệ ự  ­ (cid:0)  ­ (cid:0) ệ ự (cid:0)  Đi u ki n t ề hãm Q  (cid:0) ể ự không th  th c hi n đ tan((cid:0) ­(cid:0) ) < 0  Q n m theo chi u ng  (cid:0) (cid:0)

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

t khô) t khô)

3. Ma sát trên rãnh ch  Vữ

ur ur uur ur Q P N F ,

,

,

ụ ự + L c tác d ng

=

+ N N

1

2

ự ế ươ ứ ẳ + Chi u các l c lên ph ng th ng đ ng N = Q = (N1 + N2) cos(cid:0)

Q b c os Fms = f (N1 + N2) P (cid:0)

ơ

ề ệ ể ộ + L c ma sát trên thành rãnh  Đi u ki n chuy n đ ng Fms

= P f

f Q '

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

Q b c os

(cid:0)

ặ ng ĐH Nông Lâm TPHCM

Ma  sát  trên  rãnh  ch   V ữ ơ ớ l n  h n  ma  sát  trong  m t  Khoa C  Khí – Công Ngh ph ng ngang ườ Tr

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

t khô) t khô)

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ớ ấ ạ ­ C u t o ren vít 4. Ma sát trên kh p ren vít

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

t khô) t khô)

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

a) Ma sát trên ren vuông ớ 4. Ma sát trên kh p ren vít

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

t khô) t khô)

ớ 4. Ma sát trên kh p ren vít

ể ể a) Ma sát trên ren vuông ụ

ể ộ  tác d ng m t  ộ ủ ộ

=

Pr tb

M P= ặ

+ Đ  vít chuy n đ ng  moment M, có th  xem M là moment c a m t  l c Pự

ể ặ

ặ ụ ẳ ặ ở

d tb 2 + Tri n khai m t ren theo m t tr  ra m t  ẳ ph ng,  m t ren tr  thành m t ph ng nghiêng  ộ m t góc

=l

arctan

p

t d

tb

(cid:0) ặ

ể ẳ ậ ặ ộ

(cid:0)l

j

(

)

P Q=

tan

(cid:0)l

j

 Bài toán v t chuy n đ ng trên m t ph ng  nghiêng

(

r Q tb

Pr tb

ms

ơ

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

(cid:0)

­ 18 ­

ả ắ + Môment do P gây ra ph i th ng moment ma sát ) = = M M tan ả ặ ặ ộ +: v n ch t, P phát đ ng, Q c n ệ Khoa C  Khí – Công Ngh ả ỏ  , Q phát  ­: tháo l ng, P c n ườ Tr ng ĐH Nông Lâm TPHCM

đ ngộ

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

t khô) t khô)

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 19 ­

b) Ma sát trên ren tam giác ớ 4. Ma sát trên kh p ren vít

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

t khô) t khô)

ớ 4. Ma sát trên kh p ren vít b) Ma sát trên ren tam giác

ượ ầ ớ + Ma sát trên kh p ren tam giác đ c xem g n

(cid:0) (cid:0) ặ ằ ộ

a

j

và đ t n m nghiêng m t góc   nh  ma sát trên ren vuông, ta có +  T

(

)

tan

'

(cid:0)

j

a

(

)

M

tan

'

ms

r Q tb

ư đúng nh  ma sát trên rãnh ch  V có thành rãnh  ộ nghiêng m t góc  ự ư ươ ng t = P Q = (cid:0)

j

=

'

arctan f'=arctan

� � f � � b cos � �

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 20 ­

+ Góc ma sát thay thế

Ớ Ị

II. MA SÁT TRÊN KH P T NH TI N ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

t khô) t khô)

ớ 4. Ma sát trên kh p ren vít

c) So sánh ren tam giác và ren vuông

ầ ế ể ặ ặ t đ  v n ch t vào trên

+

j +

<

=

=

l

(

)

M

M

l tan

tan

'

r Q tb

r Q tb

ms

ms

^ D + Môment c n thi ren vuông < trên ren tam giác  Dùng ren vuông đ  truy n đ ng ) ề ộ ( j

t đ  tháo ra trên

j

l

) >

( j

(

)

M

M

l tan

tan

r Q tb

ms

ms

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 21 ­

D ^ - - ố = ' ế ể ầ + Môment c n thi ren tam giác > ren vuông  Dùng ren tam giác trong các m i ghép  tĩnh  = r Q tb

III. MA SÁT TRÊN KH P QUAY

ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

Ớ t khô) t khô)

ớ ọ ổ ụ  tr c

ng kính (vuông góc v i tr c quay)

ị ự ướ ụ ớ ườ ề ­ Kh p quay dùng nhi u trong máy móc g i là  ­ Có hai lo i  Ổ ỡ    +  Ổ ặ    + ạ ổ ụ  tr c ị ự ướ  đ : ch u l c h  ch n: ch u l c h ớ ụ ng tr c (song song v i đ ụ   ng tâm tr c)

Ổ ị ả ự ướ ướ ­ ch u c  hai l c h ng kính và h ụ ọ ng tr c g i là đ  ch n

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 22 ­

ổ ỡ ặ ơ

III. MA SÁT TRÊN KH P QUAY

ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

Ớ t khô) t khô)

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 23 ­

1. Ma sát trên đổ ỡ

III. MA SÁT TRÊN KH P QUAY

ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

Ớ t khô) t khô)

=

=

r

=

( M M R Q R

M

ur ur ) ,

ms

đổ ỡ ợ ổ ỡ ở ụ ữ 1. Ma sát trên  ườ ng h p Xét tr ỗ  đ  h  (đã mòn): gi a ng ng tr c và máng lót có đ  h ộ ở

=

N

R

(cid:0)

1

=

1 +

f

1

=

=

ur ur ( ) M R Q ,

f Qr '

f

'

2

f N . 2

2

=

+

2

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

F � R

F

N

f +

=

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

f

1

� F

R

(cid:0) (cid:0)

2

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

f +

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

f

1

(cid:0) (cid:0)

III. MA SÁT TRÊN KH P QUAY

ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

Ớ t khô) t khô)

r

=

=

r

f r '

1. Ma sát trên đổ ỡ

2

f +

Bán kính vòng ma sát (cid:0)

r ( ph  thu c vào v t li u ch  t o

f ế ạ ổ và k t c u c a

)r ( ế ấ ủ ổ

1 )f

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ậ ệ ụ ộ

III. MA SÁT TRÊN KH P QUAY

ượ ượ

(ma sát tr (ma sát tr

Ớ t khô) t khô)

1. Ma sát trên đổ ỡ

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ệ ượ ự Vòng ma sát và hi n t ng t hãm

III. MA SÁT TRÊN KH P QUAY

(ma sát tr (ma sát tr ả

ượ ượ ặ

ch n

Ớ t khô) t khô) ẳ r

r

ế  thuy t m t ph ng ti p xúc tuy t đ i ph ng ố ề ế ấ ế ­Gi  áp su t ti p xúc phân b  đ u 2. Ma sát trên  Ổ ặ ổ ặ ớ    ch n còn m i a. -

)

2 r 1

dS

ệ ­ Xét hình vành khăn, di n tích ẳ Q 2 r 2 rdr ệ ố = ( p = p 2 ự ụ ­ L c tác d ng

=

=

= dN pdS

rdr

dr

p 2

trên dS

p

(

)

Qr 2 2 2 r r 1 2

Q 2 r 2

2 r 1

- -

=

=

dF

fdN f

dr

ự ­ L c ma sát trên dS

2Qr 2 2 r r 1 2

2

=

=

f

= dM dFr

f

dr

dr r .

-

r 2

- -

=

fQ ơ

dr

M

-

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

Tr

3 r = 2 Khoa C  Khí – Công Ngh 2 r 2

3 r 2 1 2 r 3 ườ ng ĐH Nông Lâm TPHCM 1

r 1

r 1

- - ­ Môment ma sát trên dS Qr Qr 2 2 2 2 2 2 r r r r 2 2 1 1 ­Môment ma sát trên  ớ ổ ặ  ch n (còn m i) r 2 2 Qr 2 = � � dM f 2 2 r r 1 2

III. MA SÁT TRÊN KH P QUAY

Ớ t khô) t khô)

ượ ượ ế   thuy t  ch   có  máng  lót  mòn,  t ỉ ệ ề ặ ế

=

=

=

A

p

u w k

(ma sát tr (ma sát tr ỉ ả ­  Gi ộ ủ c a b  m t ti p xúc đ  mòn u t  l rw= v ấ ế ậ ố su t ti p xúc p và v n t c dài  w = k p r u . . . k = const  ấ ố ­ Phân b  áp su t A u w k r r

ạ ọ i  m i  đi m  ớ  thu n v i áp ổ ặ  ch n ạ 2. Ma sát trên  Ổ ặ b. ch n đã ch y mòn

=

=

­ Áp l c ma sát trên dS

p 2

r dr .

p 2

A dr .

A r

r 2

r 2

=

=

ự = dN pdS

)

Q

A dr r

p = 2

( A r 2

r 1

r 1

r 1

=

p

p � � � dN 2 =� A

-

(

p 2

(

)

Q r 2

) r r 1

p 2

Q r 2

r 1

- -

r ệ 2

r 1

.

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

-

ơ    ch n (đã mòn)

ườ

Tr

Khoa C  Khí – Công Ngh = M f Q ng ĐH Nông Lâm TPHCM 2

ổ ặ ­ Môment ma sát trên

ớ ớ

IV. MA SÁT LĂN (ma sát trên kh p cao) (ma sát trên kh p cao)

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ệ ượ 1. Hi n t ng

ớ ớ

IV. MA SÁT LĂN (ma sát trên kh p cao) (ma sát trên kh p cao)

2. Nguyên nhân

ượ ằ ả

ứ ế ạ ơ ớ cùng m t bi n d ng,  ng su t ồ ễ ủ ậ ệ  V i ớ c gi i thích b ng tính đàn h i tr  c a v t li u: ạ ấ p2 sinh ra trong quá trình tăng bi n d ng l n h n ng ma sát lăn đ ế e

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

Mmsl = k.Q ệ ố Trong đó: k – h  s  ma sát lăn (m)

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ứ ế ạ ả ng su t ệ ượ Hi n t ộ ấ p1 sinh ra trong quá trình gi m bi n d ng.

ớ ớ

IV. MA SÁT LĂN (ma sát trên kh p cao) (ma sát trên kh p cao)

ệ ề 3. Đi u ki n lăn không tr ượ t

>

>

ề ệ ­ Đi u ki n lăn:

> M M

P.y

k.Q P

( ) 1

q

msl

k.Q y

(cid:0) (cid:0)

=

< P F

f .Q (

)

2

ms

ề ượ ệ ­ Đi u ki n không tr t:

< < P

f .Q

ề ệ ượ t:

>

y

k f

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 31 ­

­ Đi u ki n lăn không tr k.Q y

Ộ V. TRUY N Đ NG MA SÁT

ơ ấ ề 1. C  c u đai truy n

ề ượ ề ộ ậ c dùng nhi u trong kĩ thu t

ị ẫ ộ ồ ­ Truy n đ ng đai đ ẫ ề ­ B  truy n đai g m: puly d n 1, dây đai 2 và puly b  d n 3

ư ứ ầ

F0 F1

ơ

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ề ộ ộ ộ ứ ứ ề ề ả ố ­ Khi ch a truy n đ ng, 2 nhánh dây đai có s c căng ban đ u  ­ Khi truy n đ ng, s c căng trên nhánh căng tăng lên ­ Khi truy n đ ng, s c căng trên nhánh chùng gi m xu ng F2 ệ Khoa C  Khí – Công Ngh

Ộ V. TRUY N Đ NG MA SÁT

ơ ấ ề 1. C  c u đai truy n

ố ơ ả Các thông s  c  b n: ỏ ẫ ­ Góc ôm trên bánh d n (bánh nh )

ề ọ

­ Chi u dài đai:  ­ L ch n theo tiêu chu n, xác đ nh a (kho ng cách tr c)

v i ớ

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 33 ­

Ộ V. TRUY N Đ NG MA SÁT

ự ự

­ L c trên nhánh căng: F 1 ­ L c trên nhánh chùng: F 2

­ L c căng ban đ u: F 0

­ L c vòng trên dây đai: F t

Ft = F1 – F2

ể Mô men có th  truy n trên đai:

ho c ặ

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 34 ­

ơ ấ ề 1. C  c u đai truy n

Ộ V. TRUY N Đ NG MA SÁT

ơ ấ ề 1. C  c u đai truy n

ấ ­ Công su t truy n:  N = T.(cid:0)

ề  khi T (Nm), (cid:0)

(W),

(rad/s)

N = Ft.V (W),

khi Ft (N), V (m/s)

ậ ố

V n t c đai:

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 35 ­

Ộ V. TRUY N Đ NG MA SÁT

f

'

ơ ấ ề 1. C  c u đai truy n - F

=

ươ

­ Ph

ng trình Euler:

e

-

F F v 1 F F v 2

Trong đó: ự

ụ ự

Fv = qm.V2

+ L c căng ph  (l c ly tâm): F v

ố ượ

ng 1m dây đai (kg/m); q

qm: Kh i l

m = Qm/g

ậ ố

V: v n t c đai (m/s)

ệ ố

ế

+ H  s  ma sát thay th :

f’ = f/sin(cid:0)

+ Góc ôm trên bánh d n: ẫ

(rad)

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 36 ­

(cid:0)

Ộ V. TRUY N Đ NG MA SÁT

ơ ấ ề 1. C  c u đai truy n

­ L c tác d ng lên tr c và

:

F

sin(

)

rF

F 02

2

F2

Fr

F2

F1

F1

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 37 ­

(cid:0)

Ộ V. TRUY N Đ NG MA SÁT

ậ ể ệ ả ỹ ả ủ ộ ề Các bi n pháp k  thu t đ  tăng kh  năng t i c a b  truy n dây đai

ế ệ ụ ụ ả ổ ọ t di n đai, ổ ụ  tr c

­ Tăng F0  L c tác d ng lên tr c tăng, tu i th  đai gi m: chú ý ti ự ­ Tăng R  B  truy n c ng k nh ề ồ ộ ­ Tăng  f

ậ ệ ấ + Ch n v t li u đai và puly phù h p + R c ch t tăng ma sát lên đai và puly

ọ ắ ­ Tăng (cid:0) ọ

c b  truy n và dây đai dao đ ng

ề ủ

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

ụ  chú ý kích th ướ ộ ả ọ ủ ả ề + Ch n chi u quay cho nhánh chùng lên trên ả ộ + Tăng kho ng cách tr c  ớ  gi m góc ôm c a dây đai trên puly ề ọ ỉ ố + Ch n t  s  truy n không quá l n  + Dùng puly căng đai  gi m tu i th  c a dây đai ổ

Ộ V. TRUY N Đ NG MA SÁT

2

2. C  c u bánh ma sát

ơ ấ ự ự ­ L c vòng bánh 1 t/d lên bánh 2: ữ ­ L c ma sát gi a 2 bánh:

ị ượ ề ể ộ ­ Đ  truy n đ ng không b  tr t:

= Q k

M2 – moment c nả r2 – bán kính bánh 2 ự Q – l c ép gi a 2 bánh ệ ố f – h  s  ma sát ệ ố ự ữ ộ k – h  s  d  tr  đ  bám

= P M r 12 2 f .Q= F F< 12P M 2 f .r 2

ơ

Khoa C  Khí – Công Ngh

ươ

ườ

Ths. Tr

ng Quang Tr

ng

ườ

Tr

ng ĐH Nông Lâm TPHCM

­ 39 ­

ự ầ ế L c ép c n thi t: