Bài giảng Đột biến gen: Chương 8

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

78
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên cao đẳng, đại học chuyên ngành khoa học ứng dụng - Giáo án, bài giảng do các thầy cô trường đại học tôn đức thắng biên soạn giúp củng cố và nâng cao kiến thức.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Đột biến gen: Chương 8

01/04/11 MaMH: Đột biến gen 1
Chöông 8: ÑOÄT BIEÁN GEN • I. CAÙC LOAÏI BIEÁN DÒ • II. PHAÂN LOAÏI ÑOÄT BIEÁN PL theo möùc bieán ñoåi cuûa boä gen PL theo nguoàn goác gaây ra ñoät bieán • III. CAÙC PP PHAÙT HIEÄN ÑOÄT BIEÁN • IV. CÔ CHEÁ PHAÂN TÖÛ CUÛA ÑOÄT BIEÁN GEN • V. CAÙC TAÙC NHAÂN GAÂY ÑOÄT BIEÁN • VI. HOÀI BIEÁN 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 2 2
I. CAÙC LOAÏI BIEÁN DÒ BIEÁN DÒ Bieán dò khoâng di truyeàn Bieán dò di truyeàn (Bieán ñoåi kieåu hình) (Bieán ñoåi kieåu gen) Thöôøng bieán Trong nhaân Ngoaøi nhaân (Modification) (Nhieãm saéc theå) (DT teá baøo chaát, plasmid) Ñoät bieán Bieán dò toå hôïp (Theo nghóa roäng) (Bieán dò do lai) Ñoät bieán gen Ñoät bieán NST Bieán ñoåi soá löôïng NST Toå hôïp töï do (theo quy luaät Mendel) Taùi toå hôïp (khi coù söï lieân keát gen) 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 3
II. PHAÂN LOAÏI ÑOÄT BIEÁN ÑB ñoàng nghóa ÑB voâ nghóa 1) Ñoät bieán gen hay ñb ñieåm ÑB sai nghóa ÑB leäch khung Bieán ñoåi treân 1 NST Phaân loaïi theo 2) ÑB caáu truùc NST möùc bieán ñoåi Bieán ñoåi giöõa caùc NST cuûa boä gen Ña boäi nguyeân theå 3) ÑB boä gen Dò boäi theå (bieán ñoåi soá löôïng NST) Ña boäi leäch 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 4
III. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP PHAÙT HIEÄN ÑOÄT BIEÁN 1. Phöông phaùp laøm giaøu nhôø peniciline Caùc VK  cho vaøo moâi tröôøng toái thieåu coù peniciline. Peniciline coù t/ñoäng dieät  vi khuaån ñang p/chia Caùc vi khuaån ñang taêng tröôûng bò dieät chæ coù caùc teá baøo ñoät bieán coøn soáng soùt. Hoãn hôïp ñöôïc caáy leân m/ tröôøng khoâng coù peniciline thì caùc ñoät bieán khuyeát döôõng moïc leân vôùi tæ leä töông ñoái cao. 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 5 5
2. Phöông phaùp loïc ñeå löïa choïn caùc ñoät bieán khuyeát döôõng ôû naám sôïi. • DD caùc baøo töû nuoâi trong m/tröôøng dinh döôõng thieáu chaát boå sung. • Caùc ñoät bieán thieáu chaát boå sung khoâng moïc ñöôïc. Caùc daïng bình thöôøng moïc ra nhieàu sôïi. • Khi loïc qua maøng loïc sôïi thuûy tinh, bình thöôøng nhieàu sôïi bò giöõ laïi. • ñoät bieán  qua maøng loïc. Dung dòch ñoù  caáy leân moâi tröôøng coù chaát boå sung vaø kieåm tra tìm caùc daïng ñoät bieán. 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 6 6
3. Phöông phaùp in 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 7
IV. CÔ CHEÁ PHAÂN TÖÛ CUÛA CAÙC ÑOÄT BIEÁN GEN 1. Caùc sai hoûng trong sao cheùp ADN 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 8
2. Aûnh höôûng cuûa ñoät bieán gen  sinh toång hôïp protein a) Ñoät bieán leäch khung • 2 kieåu ñ/bieán coù hieäu quaû naëng : theâm base (addition) vaø maát base (deletion) dòch maõ leäch khung t/tuïc ñeán… • Söï t/hôïp maïch polypeptid  coù theå bò keát thuùc sôùm. b) Ñoät bieán thay theá • Ñoät bieán thay theá base neáu laø ñoät bieán sai nghóa seõ coù hieäu quaû thay ñoåi töø a.a naøy thaønh a.a khaùc trong maïch polypeptid • Neáu laø ñ/bieán voâ nghóa hay ñ/bieán trung tính thì sao? 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 9 9
3. Sai hoûng ngaãu nhieân • Ngoaøi caùc sai hoûng trong sao cheùp • Phaân töû DNA coøn chòu caùc sai hoûng ngaãu nhieân . Hai kieåu thöôøng gaëp laø maát purine vaø maát amin. 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 10 10
V. CAÙC TAÙC NHAÂN GAÂY ÑB VAÄT LYÙ & HOÙA HOÏC. 1. Taùc nhaân vaät lyù a) Caùc tia böùc xaï goàm: • - Böùc xaï khoâng gaây ion hoùa • Tia töû ngoaïi gaây ra traïng thaùi kích ñoäng phaân töû haáp thu noù trong khoaûng thôøi gian 10-9 – 10-6 giaây. • Böùc xaï töû ngoaïi coù khaû naêng xuyeân saâu keùm chæ söû duïng ñeå xöû lyù ñoät bieán ôû vi sinh vaät vaø haït phaán. 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 11 11
- Böùc xaï gaây ion hoùa Caùc ion h/thaønh do chieáu xaï, coù k/ naêng gaây ra ñoät bieán 1 Ñöùt ñôn : DNA  taïo thaønh caùc cuoän xoaén. 2 Ñöùt keùp : giaûm chieàu daøi phaân töû. 3 Hình thaønh caàu noái giöõa caùc phaân töû DNA buùi DNA khoâng hoøa tan. 4 Hình thaønh caùc phaân töû DNA phaân nhaùnh 5 Bieán tính phaân töû DNA 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 12 12
b) Taùc ñoäng cuûa nhieät ñoä • Neáu gaây soác nhieät gaây caùc ñoät bieán. • Phöông phaùp gaây soác nhieät ñöôïc söû duïng roäng raõi trong taïo caùc gioáng caây troàng ña boäi thuoäc chi caø. 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 13 13
VI. HOÀI BIEÁN 1. Caùc ñoät bieán nghòch 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 14 14
2. Ñoät bieán öùc cheá • Ñoät bieán öùc cheá coù taùc ñoäng ngöôïc laïi hay kìm haõm moät ñoät bieán khaùc. Caùc ñoät bieán öùc cheá coù nhöõng t/ chaát sau: • Xaûy ra trong cuøng moät gen hoaëc ôû gen khaùc. • Taùc ñoäng baèng nhieàu caùch 01/04/11 MaMH: Đột biến gen 15 15