Bài giảng Hạ Natri máu trong bệnh xơ gan: Chẩn đoán và xử trí - TS. BS. Lê Thành Lý

Chia sẻ: ViGuam2711 ViGuam2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

43
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Hạ Natri máu trong bệnh xơ gan: Chẩn đoán và xử trí trình bày các nội dung chính sau: Phân loại hạ Natri máu trong bệnh xơ gan, định nghĩa hạ Natri máu trong xơ gan, cơ chế bệnh sinh, ý nghĩa lâm sàng của hạ Natri máu trong xơ gan,... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết bài giảng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Hạ Natri máu trong bệnh xơ gan: Chẩn đoán và xử trí - TS. BS. Lê Thành Lý

Hạ Natri máu trong bệnh xơ gan: Chẩn đoán và Xử trí TS. BS. Lê Thành Lý
• Hạ Natri máu trong bệnh xơ gan kèm báng bụng đã được mô tả từ hàng chục năm nay ; tình trạng này dự báo tiên lượng xấu . Kim WR, Biggins SW, et al.. N Engl J Med 2008
• Phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ cải thiện được tỷ lệ sống cho bệnh nhân ? • Gần đây, các thuốc thuộc nhóm vaptan- ức chế tác động của chất nội tiết chống bài niệu Arginine vasopressin ( AVP) giúp tăng khả năng bài xuất nước tự do đã gây sự chú ý sử dụng các thuốc này trong điều trị tình trạng hạ Natri máu trong bệnh xơ gan. Dahl E, Gluud LL, Kimer N, Krag A. Meta-analysis: the safety and ef-ficacy of vaptans (tolvaptan, satavaptan and lixivaptan) in cirrhosis with ascites or hyponatraemia. Aliment Pharmacol Ther 2012
Phân loại hạ Natri máu trong bệnh xơ gan
Hạ Natri máu do giảm thể tích (Hypovolemic hyponatremia) • Hậu quả của của mất dịch qua thận ( sử dụng thuốc gây lợi tiểu quá mức) hoặc qua ống tiêu hóa ( tiêu chảy) . Bệnh nhân có dấu hiệu mất nước, có thể suy thận trước thận và thường không kèm báng bụng hoặc phù mềm . Gines P, Guevara M. Hyponatremia in cirrhosis: pathogenesis, clinical signifi-cance, and management. Hepatology 2008
Hạ Natri máu do tăng thể tích (hypervolemic hyponatremia). • Do suy yếu khả năng bài xuất nước tự do qua thận gây tình trạng ứ nước , thể tích dịch ngoại bào tăng và hạ Natri máu do pha loãng. • Loại này thường gặp trong xơ gan mất bù kèm báng bụng và phù mềm ngoại vi Gines P, Guevara M. Hyponatremia in cirrhosis: pathogenesis, clinical signifi-cance, and management. Hepatology 2008
Định nghĩa Hạ Natri máu trong xơ gan • Nồng độ Natri máu < 130 mmol/L Xảy ra # 22% trong xơ gan kèm báng bụng . • Hạ Natri máu nặng < 120 mmol/L Khoảng 1,2% và kèm tỷ lệ tử vong tăng. • Tỷ lệ này tăng đến 50% trường hợp nếu lấy ngưỡng Natri máu < 135 mmol/L. Angeli P, Wong F. Hepatology 2006;44:1535-1542
Cơ chế bệnh sinh Hệ thống thần kinh-thể dịch: Hệ thống Renin- angiotensin aldosteron và Hệ thần kinh giao cảm  ứ Na, tăng co mạch thận. AVP tác động lên thụ thể V2 ở ống thận ứ nước ( giảm bài xuất nước tự do) Gines P, Berl T, Bernardi M, et al. Hypona-tremia in cirrhosis: from pathogenesis to treatment. Hepatology 1998
Ý nghĩa lâm sàng của hạ Natri máu trong xơ gan • Suy chức năng gan nặng hơn tăng tỷ lệ biến chứng và tử vong. • Yếu tố độc lập dự đoán tử vong ở bệnh nhân chờ ghép gan. • Kết hợp với thang điểm MELD  MELD-Na giúp chọn lọc tốt hơn danh sách ưu tiên trong chỉ định ghép gan.
• Tăng tỷ lệ hình thành Bệnh não gan. • Tăng nguy cơ Tổn thương thận cấp., và Viêm phúc mạc nhiễm khuẩn nguyên phát. • HC gan thận xuất hiện theo sau tình trạng hạ Natri máu nặng. Garcia-Tsao G. Hepatology 2008 Sola E, et al. J Hepatol 2012.
• HC mất myeline thần kinh vùng cầu não sau ghép gan có thể tăng chi phí chăm sóc hậu phẫu, thời gian nằm viện kéo dài và gây tử vong. Yun BC, et al. Impact of pretransplant hyponatremia on outcome following liver transplantation. Hepatology 2009
Xử trí • hypovolemic hyponatremia: ngưng thuốc lợi tiểu và truyền dung dịch muối đẳng trương để cân bằng nước và điện giải. • hypervolemic hyponatremia : Hạn chế tiêu thụ nước, làm tăng bài xuất nước tự do và điều chỉnh tình trạng dãn mạch tạng để nâng thể tích máu động mạch hiệu quả.
Gines P, Berl T, Bernardi M, et al. Hypona-tremia in cirrhosis: from pathogenesis to treatment. Hepatology 1998
• Hạn chế tiêu thụ lượng các dịch
Điều chỉnh Na huyết thanh khi : • Na < 130 mmol/L vài giờ trước ghép gan/ có triệu chứng thần kinh • Na < 120 mmol/L • Na < 110 mmol/L kèm các triệu chứng thần kinh  điều chỉnh lượng dịch truyền nước muối ưu trương nâng Na máu không quá 9 mmol/L trong 24 giờ đầu . • Đánh giá nồng độ Na máu mỗi 6 giờ. Savio John, Paul J Thuluvath World J Gastroenterol 2015.
• Điều chỉnh Kali máu thấp ( nếu có) Rose BD. Am J Med 1986;81:1033-1040
• Truyền Albumin ngắn hạn ( 40mg/ ngày ) Robert J. Gastroenterology Report, Volume 2, Issue 1, February 2014
Terlipressin • Không nên dùng do tác dụng đồng vận yếu trên thụ thể V2 ở ống thận. Sola E. et al. Hepatology 2010;52:1783-1790
• Sử dụng các thuốc nhóm Vaptans ức chế sự tác động của AVP lên thụ thể V2 ở ống thận tăng khả năng bài xuât nước tự do.
Satavaptan : • chỉ hiệu quả khi đang dùng thuốc; nhưng tỷ lệ tử vong không khác biệt so với nhóm giả dược!. Gine`s P. Hepatology 2008