Bài giảng Hội nghị đối thoại giáo dục toàn cầu: Quan hệ Nhà trường và doanh nghiệp trọng tâm của đổi mới sáng tạo trong giáo dục đại học

Chia sẻ: Cho Gi An Do | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung của bài giảng Hội nghị đối thoại giáo dục toàn cầu: Quan hệ Nhà trường và doanh nghiệp trọng tâm của đổi mới sáng tạo trong giáo dục đại học trình bày vai trò lãnh đạo và mối quan hệ đối tác nhà trường – doanh nghiệp trong việc giải quyết những thách thức và phát triển toàn cầu; các sáng kiến của nhà trường hài hòa mong đợi của các bên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Hội nghị đối thoại giáo dục toàn cầu: Quan hệ Nhà trường và doanh nghiệp trọng tâm của đổi mới sáng tạo trong giáo dục đại học

MINISTRY OF EDUCATION AND TRAINING HỘI NGHỊ ĐỐI THOẠI GIÁO DỤC TOÀN CẦU Tp Hồ Chí Minh 16 17 tháng 6 năm 2016 Quan hệ Nhà trường và Doanh nghiệp trọng tâm của Đổi mới sáng tạo trong Giáo dục đại học Tổng kết từ Hội nghị Đối thoại Giáo dục Toàn cầu ‘Đổi mới sáng tạo hay kỹ năng nghề nghiệp: Hợp tác trường Đại học và Doanh nghiệp hướng tới phát triển kinh tế bền vững.’ 1
MỤC LỤC Giới thiệu 3 Vai trò của lãnh đạo và mối quan hệ đối tác nhà trường - doanh nghiệp 5 trong việc giải quyết những thách thức phát triển toàn cầu Sáng kiến của các trường 10 Hài hòa mong đợi của các bên 14 Nhìn lại để đi tới 18 Kết luận 21 Phụ lục 1 - Chương trình hội nghị 22 Phụ lục 2 - Các bài báo cáo tại hội nghị 22 Phụ lục 3 - Danh sách diễn giả 23 Phụ lục 4 - Danh sách các đơn vị có đại biểu tham dự hội nghị 25 1
Quan hệ Nhà trường và Doanh nghiệp - trọng tâm của Đổi mới sáng tạo trong Giáo dục đại học Tổng kết Hội nghị Đối thoại Giáo dục Toàn cầu ‘Đổi mới sáng tạo hay kỹ năng nghề nghiệp: Hợp tác trường Đại học và Doanh nghiệp hướng tới phát triển kinh tế bền vững’ do Hội đồng Anh, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam, và Tổ chức quốc tế các trường Đại học Vương quốc Anh tổ chức ngày 16 và 17 tháng 06 năm 2016 tại TP HCM, Việt Nam. 2
GIỚI THIỆU “Đối thoại Giáo dục Toàn cầu” là một diễn đàn chính sách giáo dục do Hội đồng Anh tổ chức hàng năm, nhằm tạo cơ hội cho các nhà làm chính sách, các trường đại học, giới doanh nghiệp, những học giả có ảnh hưởng, và các bên liên quan khác thảo luận cùng nhau những vấn đề có ý nghĩa quan trọng nhất đang đặt ra cho Giáo dục Đại học (GDĐH), trong phạm vi từng nước, cũng như trên toàn cầu. Hội nghị năm nay do Hội đồng Anh Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Tổ chức Quốc tế các trường Đại học Vương quốc Anh tổ chức ngày 16 và 17 tháng 6 năm 2016 tại TP Hồ Chí Minh, bàn về chủ đề làm thế nào đẩy mạnh mối quan hệ đối tác giữa các trường đại Toàn cảnh hội nghị Đối thoại Giáo dục Toàn cầu học (ĐH) và giới doanh nghiệp để đáp ứng với sự tăng trưởng ngày càng mạnh mẽ của nền kinh tế tri thức. các trường có quy mô lớn và uy tín như ĐH Quốc gia Hà Nội, đến những trường mới thành lập ở các địa Tham dự Hội nghị có lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào phương thể hiện ngày càng rõ nét hơn nhu cầu tìm tạo (GD-ĐT), Vụ GDĐH, Cục Đào tạo với nước ngoài, kiếm ý tưởng và cơ hội hợp tác để quốc tế hóa đại Vụ Hợp tác Quốc tế, lãnh đạo của 7 trường ĐH ở học. Điều này thể hiện chính sách nhà nước đang Vương quốc Anh và hơn 70 trường ở Việt Nam và nới rộng dần mức độ tự chủ của các trường, đặt các Đông Á; lãnh đạo của các doanh nghiệp, và các nhà trường vào một vị thế cạnh tranh nhiều hơn và có một nghiên cứu. Việc tham gia tích cực của các trường ĐH không gian lớn hơn để thử nghiệm những sáng kiến Việt Nam bao gồm các trường công lập và tư thục, đổi mới. 3
"Xu hướng chuyển từ 'tháp ngà' sang nhấn mạnh trọng tâm gắn bó với cộng đồng xã hội gần đây cũng đã bắt đầu trở thành một xu hướng ở Châu Á - Thái Bình Dương." Tiến sĩ Nguyễn Thị Nhài, Đại học RMIT Việt Nam 4
VAI TRÒ CỦA LÃNH ĐẠO VÀ MỐI QUAN HỆ ĐỐI TÁC NHÀ TRƯỜNG - DOANH NGHIỆP TRONG VIỆC GIẢI QUYẾT NHỮNG THÁCH THỨC PHÁT TRIỂN TOÀN CẦU B ối cảnh toàn cầu đang có những thách thức rất lớn đối với mục tiêu phát triển bền vững: dân số, đô thị hoá, chất lượng giáo dục, bình đẳng giới và bình đẳng cơ hội, biến đổi khí hậu, v.v. Không ai có thể nghi ngờ tầm quan trọng của các trường ĐH trong việc giải quyết tận gốc rễ những vấn nạn ấy. Nhưng các trường ĐH, tự một mình họ, không thể làm nổi điều này. Hơn bao giờ hết, sự gắn kết của các trường ĐH với các doanh nghiệp, với cộng đồng xã hội, với các bên liên quan, trở thành điều kiện cốt yếu cho thành công của các trường. Vì thế, vấn đề hợp tác đại học và doanh nghiệp cần được nhìn Giáo sư Werner Hofer, Trưởng khoa Nghiên cứu và Đổi mới trong một bối cảnh rộng hơn của khái niệm gắn kết sáng tạo, Đại học Newcastle (engagement) của nhà trường với xã hội. Thế nhưng, theo nhận định của Giáo sư Wener Hofer Mặc dù vậy, xu hướng chuyển từ “tháp ngà” sang (Đại học Newscastle, Vương quốc Anh), bức tranh nhấn mạnh trọng tâm gắn bó với cộng đồng xã hội hiện tại về mức độ gắn kết của các trường ĐH với các gần đây cũng đã bắt đầu trở thành một xu hướng ở bên dường như không mấy sáng sủa. Sự tương tác, Châu Á - Thái Bình Dương. Những hiểu biết của chúng mối quan hệ, các dự án hợp tác giữa các trường và ta về sự gắn kết này trở thành một động lực chính giới doanh nghiệp về bản chất và quy mô đều chỉ có cho những sáng kiến đổi mới trong GDĐH ở Việt Nam tính chất tình thế và tạm thời. (Nguyễn Thị Nhài, RMIT Việt Nam). Nó có nghĩa là liên tục thúc đẩy việc mở rộng biên giới của tri thức, đi đầu trong mọi hoạt động sáng tạo, đổi mới, và hướng tới những nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng đối với 5
xã hội. Nó cũng có nghĩa là truyền thông, giao tiếp, quốc tế hóa thông qua chia sẻ tri thức. Đồng thời, nó tương tác giữa các bên một cách cởi mở nhằm xây giúp nghiên cứu tiệm cận gần hơn với thực tiễn, tạo dựng năng lực sáng tạo và đổi mới. Nó cũng liên quan ra tác động trực tiếp và mạnh mẽ cho xã hội. Nhờ sự chặt chẽ tới khả năng cộng đồng có thể đánh giá gắn kết này, cộng đồng có cơ hội được tiếp xúc sâu công việc hay các dự án của nhà trường một cách rộng với tri thức hàn lâm, và đó là điều sẽ dẫn đến kết độc lập. Nó đem lại lý do cho việc tìm kiếm tri thức quả giáo có tác động hơn và có ý nghĩa thiết yếu hơn mới và khả năng để làm được điều đó (Simon, 2011). đối với xã hội. Chúng ta có thể hình dung về Trường ĐH tương lai như thế nào? Giáo sư Iwan Davies (Đại học Swansea, Vương quốc Anh) cho thấy trong tương lai, hình thức học tập không còn chỉ là lên lớp theo lối truyền thống, mà còn là các hình thức trực tuyến, hình thức kết hợp giữa truyền thống, trực tuyến và học tại nhà (hybrid) và học ở nhiều nơi. Trường ĐH tương lai sẽ không chỉ có đào tạo cử nhân và sau ĐH, mà còn có các chương trình đào tạo hướng tới học tập suốt đời, sẽ có những chương trình giúp người học thích ứng với việc thay đổi nghề nghiệp, và nhấn mạnh đến việc đào tạo kỹ năng sống và năng lực công dân, thay vì nhấn mạnh đến kiến thức hoặc kỹ năng trong một Giáo sư Iwan Davies, Phó Hiệu trưởng, chuyên ngành hẹp như hiện nay. Đại học Swansea Ông cho rằng, việc áp dụng các kinh nghiệm quản Hệ quả của điều này là, theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Nhài, trị doanh nghiệp vào việc quản lý trường ĐH phải cần phải xem xét lại quan niệm truyền thống của bảo đảm rằng các giá trị học thuật không bị biến chúng ta về kết quả mà chúng ta mong đợi giáo dục thành món hàng rẻ rúng khi nhà trường hành động mang lại. Thay vì nhấn mạnh một cách cực đoan về giống hệt như một doanh nghiệp. Giáo sư Davies kết quả của giáo dục như một sản phẩm, chúng ta nhấn mạnh, trọng tâm của các doanh nghiệp là tìm cần tìm kiếm sự cân bằng trong việc chú trọng tới tác kiếm lợi nhuận, còn trọng tâm của các trường là tìm động mà giáo dục tạo ra. Từ đó, chúng ta sẽ có thể kiếm nguồn lực để thực hiện sứ mạng của mình. Kết đánh giá lại vai trò của sự gắn kết giữa nhà trường quả mà các trường tạo ra, dù chúng ta luôn cố gắng và xã hội: nó đem lại trải nghiệm học tập phong phú đo lường nó để đánh giá tác động, không phải lúc cho sinh viên, nó làm tăng hiệu suất nghiên cứu cho nào cũng là những thứ hữu hình hoặc có thể đong cả đội ngũ giảng viên và sinh viên, tăng cường cơ hội đếm được. 6
"Trong tương lai, hình thức học tập không còn chỉ là lên lớp theo lối truyền thống, mà còn là các hình thức trực tuyến, hình thức kết hợp giữa truyền thống, trực tuyến và học tại nhà (hybrid) và học ở nhiều nơi." Giáo sư Iwan Davies, Phó Hiệu trưởng, Đại học Swansea "Các trường ĐH không phải là nơi dạy người ta đi những con đường đang có, mà là dạy sự sáng tạo. Đó là nơi chứa đựng những ý kiến tuy khác biệt nhưng đều tuân thủ những nguyên tắc nền tảng của lý trí. Đó là nơi người ta làm việc nhóm cùng nhau đồng thời nhấn mạnh vai trò và đóng góp của từng cá nhân." Giáo sư Iwan Davies, Phó Hiệu trưởng, Đại học Swansea 7
Theo Ông, để gìn giữ những giá trị làm nên trường để có thể tương thích với công việc thực tiễn. Mặc ĐH, giới học giả phải tuân thủ những nguyên tắc của dù đã có những tiến bộ to lớn, giáo dục Việt Nam vẫn hoạt động học thuật, và gắn bó với các tổ chức nghề cần thúc đẩy sự liên kết giữa đại học và doanh nghiệp nghiệp của mình. Các trường ĐH không phải là nơi nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội. Và chia sẻ một dạy người ta đi những con đường đang có, mà là dạy quan điểm từ góc nhìn của người thụ hưởng nền giáo sự sáng tạo. Đó là nơi chứa đựng những ý kiến tuy dục, Nguyễn Hồ Thảo Nguyên, sinh viên ĐH RMIT, khác biệt nhưng đều tuân thủ những nguyên tắc nền khẳng định: sinh viên mong muốn một chương trình tảng của lý trí. Đó là nơi người ta làm việc nhóm cùng đào tạo cân bằng mở, giúp họ trải nghiệm thế giới nhau đồng thời nhấn mạnh vai trò và đóng góp của việc làm, lĩnh hội tri thức và kỹ năng thực dụng, định từng cá nhân. hướng vào không gian công việc trong khi đào sâu kiến thức và lý thuyết. Để làm được những điều ấy, năng lực lãnh đạo ở cấp hệ thống và cấp trường là nhân tố quyết định. Ở cấp độ hệ thống, điều quan trọng là bao gồm được tiếng nói của các bên liên quan khác nhau trong quá trình đánh giá hiện trạng, xác định mục tiêu, và kết hợp giữa cách quản lý “từ trên xuống” với việc khích lệ những sáng kiến đổi mới “từ dưới lên”. Ở cấp trường, cần có một lực lượng nòng cốt gắn bó với những sáng kiến đổi mới, và ta chỉ có được lực lượng ấy, khi mọi người nhận ra nhu cầu tất yếu phải đổi mới, và tất nhiên là phải có nguồn lực để thực hiện (Ly Phạm, Viện Giáo dục Quốc tế, Đại học quốc gia TPHCM và Đại học Nguyễn Tất Thành). Từ góc độ nhà quản lý, thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Giáo sư Bùi Văn Ga cho rằng, đại học Việt Nam cần phải mở, sáng tạo và thích ứng với một thế giới đang thay đổi. Hiện nay, sinh viên tốt nghiệp đại học Giáo sư Bùi Văn Ga, Thứ trưởng Bộ GDĐT của Việt Nam vẫn cần được huấn luyện nhiều hơn nữa (ngoài cùng bên phải) đang trao đổi với đại biểu 8
Business-facing nghĩa là, i) đối với các doanh nghiệp - nhà trường mang lại cho họ những sinh viên tốt nghiệp có đủ năng lực dùng được ngay, đem lại các dịch vụ tư vấn và những kết quả nghiên cứu mà doanh nghiệp cần; ii) đối với sinh viên - nhà trường đào tạo sinh viên có năng lực được đánh giá cao trên thị trường việc làm, và một tinh thần khởi nghiệp mạnh mẽ; và iii) đối với giảng viên - là tạo một môi trường để thực hiện những nghiên cứu hướng tới nhu cầu thực tế của người sử dụng, và một môi trường hỗ trợ họ gắn kết với các doanh nghiệp. Giáo sư John Senior, Phó Hiệu trưởng, Đại học Hertfordshire Các đại học cần nâng cao mối quan hệ đối tác toàn cầu nhằm phát triển bền vững, phát triển các chương trình hợp tác đa phương, giúp chia sẻ và linh hoạt hóa tri thức, thực hành, kỹ thuật và nguồn lực tài chính, nhằm hỗ trợ sự thành công của các mục tiêu phát triển bền vững, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Giáo sư Werner Hofer, Trưởng khoa Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo, Đại học Newcastle 9
SÁNG KIẾN CỦA CÁC TRƯỜNG Đ ại học Newcastle tạo điều kiện dễ dàng cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa bằng cách tạo ra một bộ phận chuyên trách để tiếp nhận tất cả yêu cầu, đề xuất của các doanh nghiệp, từ đó thực hiện việc điều phối với các khoa, các đơn vị. Giáo sư Werner Hofer, ĐH Newcastle, nêu bật quan điểm cho rằng các đại học cần nâng cao mối quan hệ đối tác toàn cầu nhằm phát triển bền vững, phát triển các chương trình hợp tác đa phương, giúp chia sẻ và linh hoạt hóa tri thức, thực hành, kỹ thuật và nguồn lực tài chính, nhằm hỗ trợ sự thành công của các mục tiêu phát triển bền vững, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Giáo sư Helen Griffiths (trái), Phó Hiệu trưởng Đại học Aston và Tiến sĩ Bùi Chí Bảo, Đại học Y Dược TP HCM Giáo sư Helen Griffiths (Đại học Aston, Vương quốc Anh) nhấn mạnh mô hình của trường này là tạo ra doanh nghiệp khởi nghiệp để hỗ trợ các doanh môi trường học hỏi lẫn nhau, xây dựng mạng lưới nghiệp nhỏ và vừa. chủ doanh nghiệp là cựu sinh viên của trường, từ đó mở rộng khả năng tiếp cận các nguồn quỹ như Dự Một mô hình kết hợp với các tổ chức và doanh nghiệp án Chuyển giao Tri thức, hay tìm kiếm tài trợ từ các để gắn chặt những kỹ năng chuyên môn vào chương tổ chức như Phòng Thương mại và Đầu tư Vương trình đào tạo đáng được chú ý là kinh nghiệm của quốc Anh, Quỹ Sáng kiến Vương quốc Anh, v.v. Aston Viện Kế toán Công chứng Anh và xứ Wales (ICAEW), có một trung tâm nghiên cứu về những vấn đề của một tổ chức nghề nghiệp trong lĩnh vực kế toán toàn cầu thành lập từ năm 1880. ICAEW đào tạo, bồi dưỡng 10
nghiệp vụ, chia sẻ tri thức, kiến thức chuyên ngành, business-facing của Vương quốc Anh. Business-facing bảo vệ chất lượng và sự chính trực của nghề tài chính nghĩa là, i) đối với các doanh nghiệp - nhà trường và kế toán. Quá trình đào tạo của ICAEW bao gồm sự mang lại cho họ những sinh viên tốt nghiệp có đủ tham gia của tất cả các bên liên quan. ICAEW chịu năng lực dùng được ngay, đem lại các dịch vụ tư vấn trách nhiệm về đề cương chương trình, tổ chức khảo và những kết quả nghiên cứu mà doanh nghiệp cần; thí, hỗ trợ việc học. Người học thường là những người ii) đối với sinh viên - nhà trường đào tạo sinh viên đang đi làm, đã có chút hiểu biết thực tế về nghề có năng lực được đánh giá cao trên thị trường việc nghiệp. Họ phải đóng góp thời gian, nỗ lực, trí tuệ và làm, và một tinh thần khởi nghiệp mạnh mẽ; và iii) đối cam kết theo đuổi việc học. Doanh nghiệp phải cho với giảng viên - là tạo một môi trường để thực hiện người học thời gian, đảm bảo các quyền lợi lương những nghiên cứu hướng tới nhu cầu thực tế của người sử dụng, và một môi trường hỗ trợ họ gắn kết với các doanh nghiệp. Để giúp cho sinh viên có giá trị cao trên thị trường lao động và đủ năng lực dấn thân trên con đường khởi nghiệp, Giáo sư John Senior, ĐH Hertfordshire, chia sẻ thêm về cách tiếp cận người học của trường - đó là cách thức hướng tới đào tạo những giá trị chung mà người sử dụng lao động cũng tìm kiếm: tinh thần chuyên nghiệp, óc sáng tạo và khả năng nâng cao năng lực định hình nghề nghiệp tương lai, kỹ năng học tập và nghiên cứu, chiều sâu trí tuệ, sự rộng mở và thích ứng, thái độ tôn trọng người khác, trách nhiệm xã hội và nhận thức toàn cầu. Giáo sư John Senior, Phó Hiệu trưởng, Đại học Hertfordshire (thứ hai từ trái sang) đang trao đổi trong phiên mở màn hội nghị Ở Việt Nam, những điểm yếu cố hữu của các trường, thưởng, và rà soát kết quả công việc của họ sau khi cùng với quy mô nhỏ của các doanh nghiệp đã khiến được bồi dưỡng nghiệp vụ. ICAEW đóng vai trò cầu cho mối quan hệ nhà trường và doanh nghiệp trở nên nối giữa giới hàn lâm với những người đang hoạt mỏng manh, tuy vậy điều này đang có những tiến động trong nghề này, và đem lại lợi ích cho tất cả các triển và đây đang là một chủ đề ngày càng được chú bên (Mark Billington, ICAEW, Vương quốc Anh). ý nhiều hơn, Giáo sư Bùi Anh Tuấn, ĐH Ngoại thương (FTU) chia sẻ. FTU hiện đang thực hiện một dự án hợp Trong hoạt động nghiên cứu, hợp tác với khu vực tác song phương với Công ty Rạng Đông, trong đó doanh nghiệp của Đại học Hertfordshire (UH), Vương nhà trường sẽ giúp cho công ty cải thiện hệ thống quốc Anh là một kinh nghiệm nổi bật. UH được biết quản lý và tăng cường hiệu quả của hoạt động tiếp tới trên thế giới như một trường ĐH hàng đầu về thị. Bài học của FTU là tin vào nỗ lực và sáng kiến của 11
"Technopolis thường được gọi dưới tên công viên khoa học, hay công viên nghiên cứu đại học, công viên công nghệ, là khu vực giao nhau giữa các bên: trường ĐH, nơi tạo ra tri thức mới; khu vực công, đóng vai trò tạo điều kiện và mang lại chính sách khích lệ; và giới doanh nghiệp, nơi sử dụng các tri thức và công nghệ mới để mang lại của cải phục vụ cho xã hội." Tiến sĩ Đàm Quang Minh, Hiệu trưởng, Đại học FPT 12
cá nhân, chú trọng cách tiếp cận từ dưới lên, nhằm vào nhập của hãng. Tỉ trọng kinh phí nghiên cứu của những kết quả cụ thể, đo lường được, và có ý nghĩa toàn nhà nước thì ngày càng giảm trong lúc nguồn kinh diện; và coi quá trình làm việc cùng nhau là quá trình phí nghiên cứu từ khu vực doanh nghiệp tư ngày xây dựng năng lực cho cả hai bên. càng tăng. Vì thế, trọng tâm nghiên cứu trong nhiều lãnh vực đang chuyển về phía các doanh Là trường ĐH do một doanh nghiệp lớn về công nghệ nghiệp thay vì các trường ĐH. Trong bối cảnh đó, thông tin thành lập, trường ĐH FPT có một thuận lợi các technopolis trở thành một hình thức ngày đáng kể trong việc gắn kết với doanh nghiệp. Theo Tiến càng quan trọng để kết hợp nhà trường và doanh sĩ Đàm Quang Minh (ĐH FPT), FPT có một tỉ lệ đáng kể nghiệp trong nghiên cứu và đào tạo. Technopolis giảng viên là những người đã có kinh nghiệm thực tiễn thường được gọi dưới tên công viên khoa học, hay trong giới chuyên môn. Nhà trường có một công ty trực công viên nghiên cứu đại học, công viên công thuộc như một vườn ươm công nghệ nhằm hỗ trợ những nghệ, là khu vực giao nhau giữa các bên: trường sáng kiến khởi nghiệp của sinh viên. Hướng đi này nhất ĐH, nơi tạo ra tri thức mới; khu vực công, đóng vai quán với xu hướng chung trên thế giới, làm kinh phí trò tạo điều kiện và mang lại chính sách khích lệ; nghiên cứu phát triển của các doanh nghiệp lớn ngày và giới doanh nghiệp, nơi sử dụng các tri thức và càng tăng, đặc biệt trong công nghệ thông tin. công nghệ mới để mang lại của cải phục vụ cho xã Kinh phí nghiên cứu của Microsoft chiếm tới 13,3% thu hội. Mô hình đối tác với doanh nghiệp của Trường ĐH Cần Thơ dựa trên việc hợp tác thiết lập các phòng thí nghiệm của các doanh nghiệp trong khuôn viên nhà trường, nhờ đó nâng cao năng lực nghiên cứu của giảng viên và đào tạo thực tế cho sinh viên; đồng thời doanh nghiệp cũng được hưởng lợi với những kết quả nghiên cứu này. Các dự án quốc tế của trường cũng đều có sự tham gia của các doanh nghiệp khi triển khai thực hiện. Nhiều doanh nghiệp như Holcim, WilmarAgro trao những giải thưởng cho kết quả nghiên cứu của sinh viên, và làm việc chặt chẽ với trường để chọn những sinh Tiến sĩ Đàm Quang Minh, Hiệu trưởng, Đại học FPT viên có tài nhất làm việc cho họ (Hà Thanh Toàn, ĐH Cần Thơ). 13
HÀI HÒA MONG ĐỢI CỦA CÁC BÊN M ột nghiên cứu về khả năng tìm được việc làm doanh nghiệp và thế giới việc làm. Họ cần một môi và mức độ sẵn sàng bước vào thị trường lao trường khích lệ phát triển năng lực, nơi họ được trao động của sinh viên tốt nghiệp do nhóm sinh quyền hành động để khám phá những chân trời mới, viên trường ĐH RMIT Vietnam thực hiện với 171 sinh nơi họ được phép vấp ngã để học từ sai lầm của viên và cựu sinh viên của 60 trường ĐH Việt Nam đã mình, nơi họ học được cách chấp nhận rủi ro và vượt cho thấy, một phần ba người trả lời cho rằng họ thiếu qua thất bại, từ đó có thể xây dựng những phẩm chất sự tự tin khi bước vào thị trường việc làm. Lý do là, chuyên nghiệp và tin vào chính mình. kiến thức họ được học không theo kịp thực tế. Một Trái với cách nhìn của giới quản lý ĐH cho rằng các sinh viên Trường ĐH Bách Khoa nói: “Chúng tôi đang xài 3G và sắp sửa có 4G, thế mà nhà trường vẫn đang doanh nghiệp không mặn mà với việc hỗ trợ các trường, cô Nguyễn Tâm Trang, Giám đốc Nhân sự của dạy về 2G”. Một sinh viên năm thứ ba của Học viện Bưu chính Viễn thông cho rằng bây giờ là năm 2016, nhưng lần cuối cùng nhà trường cập nhật chương trình giảng dạy là năm 2011. Một lý do khác, theo sinh viên Trường ĐH Nha Trang: “Chúng tôi cần kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giải quyết vấn đề, nhất là kỹ năng truyền thông giao tiếp, những kỹ năng mà sinh viên không được huấn luyện ở trường”. Thêm vào đó, họ cần được thực hành nhiều hơn để đạt được những năng lực mà thế giới việc làm cần đến (Nguyễn Hồ Thảo Nguyên, RMIT Vietnam ). Sinh viên kỳ vọng trường ĐH sẽ có một chương trình đào tạo cân bằng giữa giảng dạy kiến thức lý thuyết và những hoạt động bổ sung giúp họ tiếp xúc với Cô Nguyễn Tâm Trang, Giám đốc Nhân sự, Unilever Việt Nam 14
"Sinh viên kỳ vọng trường ĐH sẽ có một chương trình đào tạo cân bằng giữa giảng dạy kiến thức lý thuyết và những hoạt động bổ sung giúp họ tiếp xúc với doanh nghiệp và thế giới việc làm. Họ cần một môi trường khích lệ phát triển năng lực, nơi họ được trao quyền hành động để khám phá những chân trời mới, nơi họ được phép vấp ngã để học từ sai lầm của mình, nơi họ học được cách chấp nhận rủi ro và vượt qua thất bại, từ đó có thể xây dựng những phẩm chất chuyên nghiệp và tin vào chính mình." Nguyễn Hồ Thảo Nguyên, sinh viên Đại học RMIT Việt Nam "Đã qua rồi thời các trường kết nối doanh nghiệp chỉ để tìm chỗ thực tập cho sinh viên, ngày nay, các vấn đề của doanh nghiệp cần được đưa vào chương trình đào tạo của các trường." Phan Nam Trân, Giám đốc Nhân sự, Harvey Nash Việt Nam 15
Unilever cho biết, họ rất sẵn sàng hỗ trợ các trường, không chỉ là đem lại chỗ thực tập cho sinh viên, mà còn là hướng nghiệp, nghiên cứu, cải thiện chương trình đào tạo, và nhiều lĩnh vực khác. Hơn 90% nhân sự tuyển dụng hàng năm ở Unilever là sinh viên tốt nghiệp từ các trường ĐH Việt Nam, vì vậy họ có động lực mạnh mẽ để góp phần tạo ra nguồn lao động có kỹ năng cao cho Việt Nam. Cùng quan điểm này, cô Phan Nam Trân, Giám đốc nhân sự của Harvey Nash cho rằng Việt Nam đã và đang tiếp tục hội nhập sâu vào nền kinh tế toàn cầu, do vậy nhu cầu về nhân lực kỹ năng cao đang đặt ra bức thiết hơn bao giờ hết, nhất là trong nghề kế toán và tài chính. Harvey Nash cho biết họ tha thiết muốn tham gia vào việc xây dựng chương trình của Ông Nguyễn Bá Quỳnh, Giám đốc khối hành chính công, Microsoft Việt Nam các trường. Đã qua rồi thời các trường kết nối doanh nghiệp chỉ để tìm chỗ thực tập cho sinh viên, ngày ĐH và doanh nghiệp ở Việt Nam. Nghiên cứu này cho nay, các vấn đề của doanh nghiệp cần được đưa vào ta thấy cái nhìn của doanh nghiệp đối với các hình chương trình đào tạo của các trường. thức hợp tác khác nhau với các trường. Tác động của sự hợp tác mang lại hài lòng nhiều nhất là xây dựng Tương tự, Microsoft cũng xác định sứ mạng của họ uy tín và hình ảnh cho các doanh nghiệp, và điều làm trong lĩnh vực giáo dục là hợp tác với các trường trên họ ít hài lòng nhất là khả năng của các trường trong hành trình tái định nghĩa khái niệm học tập. Điểm cốt việc mang lại kiến thức mới, công nghệ mới cho họ lõi trong sứ mạng của Microsoft là tạo ra một môi (Ly Phạm, Viện Đào tạo Quốc tế, Đại học Quốc gia trường trải nghiệm học tập bao hàm nhiều bên và TPHCM, Đại học Nguyễn Tất Thành). nhúng vào môi trường làm việc thực tế. Những trải nghiệm này sẽ kích thích nhu cầu học tập cả đời và Đại diện cho giới làm chính sách, Phó Giáo sư Trần xây dựng những kỹ năng sống cốt lõi, như kỹ năng Anh Tuấn, Phó Vụ Trưởng Vụ GDĐH thừa nhận rằng truyền thông, hợp tác, tư duy phản biện và sáng tạo đang có một khoảng cách đáng kể giữa nhà trường (Nguyễn Bá Quỳnh, Microsoft Việt Nam). và doanh nghiệp, nhưng Ông cũng khẳng định rằng, nhà nước đã nhận ra tầm quan trọng của vấn đề này, Tuy nhiên, có ít doanh nghiệp nhỏ và vừa có mặt tại và đã, đang có những chuẩn bị để tạo ra sự thay đổi. hội thảo, vì vậy một nghiên cứu của T&C Consulting với 300 doanh nghiệp đủ loại ở Việt Nam có thể cho Minh họa cho điều này là những nỗ lực của Đại học ta một cái nhìn đầy đủ hơn về quan hệ giữa trường Quốc gia Hà Nội (ĐHQG-HN): hàng năm các trường 16
Triết lý đó thể hiện trong mọi lĩnh vực chuyên ngành mà SMU đào tạo. Trường Quản lý Hệ thống Thông tin là sự kết hợp giữa tri thức về IT và về quản lý kinh doanh. Trường Luật của SMU dựa trên nền của tri thức luật, kết hợp với tri thức về quản lý. Ngay cả với các trường công nghệ, cách tiếp cận luôn luôn là đa ngành, và hoạt động đào tạo gắn chặt với thực tế. Đó là cách mà SMU gắn với nhà nước và các doanh nghiệp để hài hòa giữa hai yêu cầu khác nhau: đào tạo các nhà chuyên môn giỏi và đào tạo những công dân học tập suốt đời, nền tảng cho sự thịnh vượng của quốc gia (Tan Chin Tiong, SMU, Singapore). Vấn đề là, nhà nước Singapore có chính sách cấp vốn đối ứng để khích lệ cả nhà trường lẫn doanh nghiệp: Phó Giáo sư Trần Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng, Vụ GDĐH (thứ ba từ trái sang) phát biểu tại phiên bế mạc hội nghị cứ mỗi đồng các trường nhận được từ giới doanh nghiệp, nhà nước cấp bù thêm một đồng để nhà thành viên của ĐHQG-HN đều thực hiện khảo sát trường có động lực và nguồn lực phối hợp với giới các nhà tuyển dụng để tìm hiểu nhu cầu của họ và doanh nghiệp. điều chỉnh chương trình đào tạo cho phù hợp. Trong Vì thế, như Tiến sĩ Lê Văn Hảo (ĐH Nha Trang) đã đề hai năm qua, khảo sát này được mở rộng đến cựu xuất, nhà nước cần có chính sách khích lệ để đẩy sinh viên và sinh viên. Gần đây, quan hệ nhà trường mạnh quan hệ hợp tác giữa trường ĐH và doanh và doanh nghiệp ở ĐHQG-HN có tiến triển rõ nét: nghiệp, cũng như cần có thiết chế thích hợp để tăng Vingroup đã có cam kết tài trợ 30 tỉ học bổng cho cường đối thoại chính sách với tất cả các bên để giải sinh viên với mong muốn nhận những sinh viên này quyết những vấn đề hiện tại. vào làm việc cho họ (Lê Quân, ĐHQG-HN). Kinh nghiệm của Singapore Management University (SMU) trong việc hài hòa mong đợi của các bên rất đáng chú ý đối với các trường ĐH của Việt Nam. Chương trình đào tạo của SMU có nền tảng rộng, có tính chất linh hoạt cao, nhấn mạnh phương pháp tương tác, quy mô lớp nhỏ, thực tập bắt buộc, trải nghiệm và tiếp xúc với thực tiễn ngoài nước, và đẩy mạnh hoạt động phục vụ tình nguyện. 17
NHÌN LẠI ĐỂ ĐI TỚI T rong những năm qua, Hội đồng Anh đã có nhiều qua. Các quỹ hỗ trợ hợp tác chủ yếu tập trung vào sáng kiến để đẩy mạnh hợp tác GDĐH giữa nghiên cứu và xây dựng năng lực, với kinh phí được Vương quốc Anh và Việt Nam. Theo bà Hoàng cấp theo nguyên tắc đối ứng. Vân Anh (Hội đồng Anh), các hoạt động điển hình bao Tuy nhiên, hầu hết các trường vẫn thực hiện những gồm các Diễn đàn đối thoại chính sách, các Khóa kết nối này trên cơ sở cá nhân. Vẫn còn ít những hợp đào tạo về kỹ năng lãnh đạo và quản lý trường ĐH, tác liên trường, vì vậy chưa có nhiều cơ hội để phổ Quỹ Newton, Quỹ hỗ trợ Hợp tác Giáo dục Đại học... biến những mô hình và kinh nghiệm tốt. Hiện cũng với nhiều thành quả ấn tượng: hơn 20 dự án hỗ trợ thiếu cả những hợp tác liên ngành, vì thế có nhiều Hợp tác Giáo dục Đại học, tài trợ đi lại 26 trường hợp khả năng đánh mất những nguồn tài trợ nghiên cứu cho các nhà nghiên cứu, 13 liên kết cấp trường, với quan trọng. nguồn kinh phí hơn hai triệu bảng trong bốn năm Mô hình hợp tác liên trường ở Nhật, có tên gọi là RENKEI (Japan-UK Research and Education Network for Knowledge Economy Initiatives), rất đáng cho chúng ta xem xét. Đây là một tổ chức liên minh của 12 trường ĐH (gồm 6 trường ĐH Nhật và 6 trường ĐH Vương quốc Anh), hoạt động bằng phí thường niên của các trường thành viên, với nhiệm vụ tạo ra một môi trường để chia sẻ tri thức, kỹ năng và kinh nghiệm trong việc định hình thế giới tương lai. Liên minh này cung cấp tài trợ ban đầu (seed funding) cho những dự án có ý nghĩa thiết yếu với hai quốc gia, chẳng hạn khởi nghiệp, kỹ nghệ không gian, Bà Hoàng Vân Anh, Giám đốc chương trình Giáo dục, Hội đồng Anh tại Việt Nam 18
"Hầu hết các trường vẫn thực hiện những kết nối này trên cơ sở cá nhân. Vẫn còn ít những hợp tác liên trường, vì vậy chưa có nhiều cơ hội để phổ biến những mô hình và kinh nghiệm tốt. Hiện cũng thiếu cả những hợp tác liên ngành, vì thế có nhiều khả năng đánh mất những nguồn tài trợ nghiên cứu quan trọng." Hoàng Vân Anh, Giám đốc chương trình giáo dục, Hội đồng Anh tại Việt Nam 19