YOMEDIA
Bài giảng Ngữ văn 11 - Làm văn: Thao tác lập luận bác bỏ
Chia sẻ: Nguyenanhtuan_qb Nguyenanhtuan_qb
| Ngày:
| Loại File: PPT
| Số trang:14
54
lượt xem
6
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Bài giảng Ngữ văn 11 - Làm văn: Thao tác lập luận bác bỏ trình bày mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bác bỏ; cách bác bỏ. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích dành cho các giáo viên trong quá trình biên soạn giáo án, bài giảng và là tư liệu học tập cho các em học sinh.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Ngữ văn 11 - Làm văn: Thao tác lập luận bác bỏ
- Tiết 80 Làm văn
THAO TÁC
LẬP LUẬN BÁC BỎ
- I/ Mục đích –yêu cầu của thao
tác lập luận bác bỏ
1. Khái niệm về bác bỏ và thao tác lập
luận bác bỏ :
Bác bỏ là dùng lý lẽ và dẫn chứng
để ph* Th
ủ nhếậ nào là bác
n những ý kiến, những
nhận định… sai trái, nh
bỏ? ằm bảo vệ
những ý ki ến, nhữậng nh
và thao tác l p ận định đúng
đắn. luận bác bỏ ?
Lập luận bác bỏ là cách dùng lý lẽ
và dẫn chứng đúng đắn, khoa học để
tranh luận, bảo vệ và bênh vực
những cái đúng của một ý kiến hay
- 2. Mục đích của thao tác lập luận bác
bỏ:
Trong cuộc sống cũng như trong
các văn bả n nghịộ lu
Trong cu c số n, thường
ậng cũng
song song t n tại những quan
ồ trong văn ngh
như ị luận,
niệm đúng đ ắn, khách quan, trung
ta dùng thao tác l ập luận bác bỏ
thực và nhữ nhng quan ni
ằm mục đích gì ?
ệm lệch
lạc, phiến diện, chủ quan.
Sử dụng thao tác bác bỏ nhằm
phê phán cái sai để bảo vệ chân lý
của đời sống và chân lý của nghệ
thuật.
- 3. Yêu cầu cể
* Theo em, đ a thao tác l
ủ bác b ập luận bác ần
ỏ thành công, ta c
bỏ :nắm vững những yêu cầu nào?
Chỉ ra được cái sai hiển nhiên ( trái
với quy luật tự nhiên, quy luật xã hội,
quy luật sáng tạo và cảm thụ nghệ
thuật…) của các chủ thể phát ngôn.
Dùng lý lẽ và dẫn chứng khác quan,
trung thực để bác bỏ các ý kiến, nhận
định… sai trái.
Có thái độ thẳng thắn nhưng có văn
hoá khi tranh luận và có sự tôn trọng
người đối thoại…
- II/ CÁCH BÁC BỎ
1. Tìm hiểu 3 ngữ liệu (a,b,c ): ( sgk)
a. Ngữ liệu 1:
Luận điểm bị bác bỏ :
Ông Đinh Gia Trinh bác bỏ ý kiến của ông
Nguyễn Bách Khoa cho rằng “ Nguyễn Du là
một con bệnh thần kinh”.
Ý kiến phân tích,bác bỏ của Đinh Gia
Trinh :
+ Sơ bộ bác bỏ luận điểm bằng cách nêu một
câu hỏi tỏ ý nghi ngờ : Ta tự hỏi “ Tác giả
căn cứ vào đâu mà biết rằng Nguyễn Du mắc
bệnh thần kinh?”
- + Bác bỏ các luận cứ sai trái của Trương
Tửu :
* Di bút của Nguyễn Du trong bài “Mạn hứng”
….chỉ nói Nguyễn Du mắc bệnh chứ không nói
Nguyễn Du mắc bệnh thần kinh…
* Chỉ căn cứ vào mấy bài thơ mà quả
quyết rằng tác giả của nó mắc bệnh thần
kinh là một sự võ đoán…
* Chứng minh một người trông thấy ma
quỷ bằng cách dẫn mấy câu thơ tả sợ hãi
và sầu muộn của người ấy là lối lập luận
không khoa học…
- Kết luận:
Bác bỏ hoàn toàn luận điểm sai trái của
Trương Tửu bằng một khẳng định :
Người rối loạn thần kinh và khủng
hoảng tột độ không thể là tác giả của
một kiệt tác như “Truyện Kiều”.
=> Cách bác bỏ ở đây là : nêu lên
từng luận điểm sai sau đó lần
lượt nêu lênvà phân tích từng luận
cứ sai cuối cùng đi đến bác bỏ
luận điểm sai trái đó.
- b.Ngữ liệu 2 :
Luận cứ sai lầm : Nhiều người, để biện
minh việc từ bỏ tiếng mẹ đẻ, đã than phiền
rằng : tiếng nước mình nghèo nàn.
Cách bác bỏ :
+ Bằng lý lẽ : lời trách cứ này không có cơ sở
nào cả.
+ Bằng dẫn chứng : qua vốn từ nghèo nàn của
chính những người này, qua ngôn ngữ trong
sáng , phong phú của Nguyễn Du, qua việc
dịch sách Trung Quốc và viết sách của nước
ta.
+Đi đến kết luận: bác bỏ luận cứ sai lầm đó :
Phải quy lỗi cho sự bất tài của con người !
- * Nhận xét :
Trong cách bác bỏ của ngữ liệu
này, tác giả đã sử dụng liên tiếp 3
câu hỏi tu từ để khẳng định ý
kiến của mình khiến nội dung
bác bỏ thêm vững chắc cách
bác bỏ
lôgic, chặt chẽ, dồn đối phương
vào thế không thể chối cãi để đi
đến kết luận vấn đề.
- c. Ngữ liệu 3:
Lập luận sai lầm: Có người bảo
“ Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi! ”.
Nội dung và cách bác bỏ :
+ Hút thuốc lá là quyền của anh, nhưng anh
không có quyền đầu độc những người ở
gần anh ( nêu lý lẽ).
+ Chứng minh bằng một hệ thống dẫn
chứng ( Khói thuốc độc… ảnh hưởng
sức khoẻ của người xung quanh…)
Kết luận : Hút thuốc không những đầu
độc bản thân và những người xung
quanh mà còn nêu gương xấu cho con em.
- * Nhận xét :
Nội dung bác bỏ ở ngữ liệu
này được xác lập trên cơ sở
khoa học vững chắc ; cách viết
lôgic, chặt chẽ, khẳng định nên
có tác dụng thuyết phục cao.
- 2. Cách lập luận bác bỏ :
Trước tiên phải xác định được
luận điểm; luận cứ hay cách lập
luận sai.
Sau đó lần lượt dùng lý lẽ + dẫn
chứng để phân tích làm rõ cái sai
là không thể chấp nhận của ý
kiến…
Cuối cùng đi đến kết luận và bác
bỏ luận điểm, luận cứ hay cách
lập luận sai trái đó.
- III/GHI NHỚ
( SGK)
IV/ LUYỆN TẬP
1. Bài tập 1:
Vấn đề bị bác bỏ: Quan nệm “đổi
cứng ta mềm” của những kẻ sĩ cơ
hội, cầu an.
Bác bỏ quan niệm bằng lý lẽ và
dẫn chứng.
- * Gợi ý :
+ Khẳng định đây là một quan niệm sai
+ Phân tích : học yếu không phải là
một thói xấu, mà chỉ là một “ nhược
điểm” chủ quan do đ iều kiện khách
quan chi phối ( sức khoẻ, khả năng,
hoàn cảnh gia đình…) chỉ ra nguyên
nhân và tác hại của quan niệm trên.
+Khẳng định quan niệm đúng đắn là
kết bạn với “ những người học yếu”
là đúng.
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...