intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

118
lượt xem
16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi L−¬ng ThÞ Thuû * 1. Bình ng gi i là m t trong nh ng 6), ngư i cha ( i m g kho n 2 i u 32). v n ư c quan tâm h u h t các qu c gia Trong ó, áng quan tâm là các bi n pháp trên th gi i, t nó là m t m c tiêu phát tri n thúc y bình ng gi i. và là y u t nâng cao kh năng tăng trư ng nâng cao nh n th c v v n này, c a qu c gia, xoá ói gi m nghèo và góp Lu t bình ng gi i nh nghĩa c th : “Bi n ph n qu n lí nhà nư c hi u qu . Xây d ng pháp thúc y bình ng gi i là bi n pháp xã h i bình ng gi i là m t ph n quan tr ng nh m b o m bình ng gi i th c ch t, do trong chi n lư c phát tri n nh m b o m cơ quan nhà nư c có th m quy n ban hành t t c m i ngư i - c nam và n , nâng cao trong trư ng h p có s chênh l ch l n gi a ch t lư ng s ng, m b o công b ng xã h i. nam và n v v trí, vai trò, i u ki n, cơ h i nư c ta, nam n bình quy n và bình ng phát huy năng l c và th hư ng thành qu ã ư c ng và Nhà nư c quan tâm t r t c a s phát tri n mà vi c áp d ng các quy s m b ng các chính sách c th . Tuy nhiên, nh như nhau gi a nam và n không làm do nh hư ng c a tư tư ng Nho giáo, v n gi m ư c s chênh l ch này. Bi n pháp bình ng gi i và s ti n b , phát tri n thúc y bình ng gi i ư c th c hi n c a ph n Vi t Nam, bên c nh nh ng trong m t th i gian nh t nh và ch m d t thành t u cơ b n v n còn nhi u b t c p, h n khi m c ích bình ng gi i ã t ư c” ch và thách th c. (kho n 6 i u 5 Lu t bình ng gi i). 2. Xét v nguyên t c, là con ngư i, ph Lu t cũng quy nh rõ các bi n pháp n và nam gi i hoàn toàn bình ng. Các thúc y bình ng gi i g m: a) Quy nh t quy nh c a pháp lu t và các cơ quan, t l nam, n ho c b o m t l n thích áng ch c th c thi pháp lu t ph i t o cơ h i như tham gia, th hư ng; b) ào t o, b i dư ng nhau cho c hai gi i. Tuy nhiên, do nh ng nâng cao trình năng l c cho n ho c nguyên nhân như s khác bi t v gi i tính, nam; c) H tr t o i u ki n, cơ h i cho liên quan n ch c năng sinh s n và kho ng n ho c nam; d) Quy nh tiêu chu n, i u cách gi i th c t ... ph n và nam gi i s ki n c thù cho n ho c nam; ) Quy nh d ng cơ h i không gi ng nhau. Do v y, Lu t n ư c quy n l a ch n trong trư ng h p n bình ng gi i ã xác nh r t rõ bi n pháp có i u ki n, tiêu chu n như nam; e) Quy b o m bình ng gi i v i 3 khía c nh: nh vi c ưu tiên n trong trư ng h p n có Thúc y bình ng gi i, quy nh chính * Ban lu t pháp - chính sách sách b o v , h tr ngư i m (kho n 4 i u H i liên hi p ph n Vi t Nam 44 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2008
  2. nghiªn cøu - trao ®æi i u ki n, tiêu chu n như nam (kho n 1 lao ng n khu v c nông thôn ư c h tr i u 19 Lu t bình ng gi i). d y ngh theo quy nh c a pháp lu t (kho n Các bi n pháp thúc y bình ng gi i 5 i u 14 Lu t bình ng gi i). mang tính nguyên t c trên ã ư c c th Nh ng quy nh trên tr thành cơ s hoá trong nhi u nhi u lĩnh v c, nhi u i u quan tr ng cơ quan nhà nư c có th m lu t khác: quy n ban hành các quy nh c th khi Trong lĩnh v c chính tr , các bi n pháp trong lĩnh v c nào ó có s chênh l ch l n thúc y bình ng gi i là: B o m t l gi a nam và n v v trí, vai trò, i u ki n, thích áng n i bi u Qu c h i, i bi u h i cơ h i phát huy năng l c và th hư ng thành ng nhân dân phù h p v i m c tiêu qu c qu c a s phát tri n. gia v bình ng gi i; b o m t l n thích 3. Trong l ch s phát tri n c a h th ng áng trong vi c b nhi m các ch c danh pháp lu t Vi t Nam, không ph i ây là l n trong cơ quan nhà nư c phù h p v i m c u tiên các bi n pháp thúc y bình ng tiêu qu c gia v bình ng gi i (kho n 5 gi i ư c c p, nh t là sau khi Vi t Nam i u 11 Lu t bình ng gi i). phê chu n Công ư c Liên h p qu c v xoá Trong lĩnh v c kinh t , các bi n pháp b t t c các hình th c phân bi t i x v i thúc y bình ng gi i là: Doanh nghi p s ph n (CEDAW) vào ngày 17/2/1982. d ng nhi u lao ng n ư c ưu ãi v thu Trư c và sau khi tham gia Công ư c, h và tài chính theo quy nh c a pháp lu t; lao th ng pháp lu t c a nư c ta ã th hi n rõ ng n khu v c nông thôn ư c h tr tín các quy nh kh ng nh nguyên t c nam, n d ng, khuy n nông, khuy n lâm, khuy n ngư bình quy n và bình ng gi i ng th i cũng theo quy nh c a pháp lu t (kho n 2 i u có nh ng quy nh thúc y bình ng gi i, 12 Lu t bình ng gi i). ch y u trong lĩnh v c ào t o và chính tr . Trong lĩnh v c lao ng, các bi n pháp Trong ào t o, ư c th hi n b ng các thúc y bình ng gi i là: Quy nh t l quy nh khuy n khích, t o i u ki n cho nam, n ư c tuy n d ng trong lĩnh v c lao ph n h c t p nâng cao trình , năng l c ng; ào t o, b i dư ng nâng cao năng l c như tr c p ào t o cho n cao hơn nam, m cho lao ng n ; ngư i s d ng lao ng t o l p t p hu n, b i dư ng, ào t o riêng cho i u ki n v sinh an toàn lao ng cho lao ph n … ng n làm vi c trong m t s ngành ngh Trong chính tr , nâng cao v th c a n ng nh c, nguy hi m ho c ti p xúc v i các ph n , tăng t l n i bi u Qu c h i, i ch t c h i (kho n 3 i u 13 Lu t bình bi u h i ng nhân dân trong quá trình ng gi i). chu n b b u c , tuyên truy n, v n ng b u Trong lĩnh v c giáo d c, ào t o, các c , ng và Nhà nư c u có văn b n ch bi n pháp thúc y bình ng gi i là: Quy o, hư ng d n v vi c m b o t l n nh t l nam, n tham gia h c t p, ào t o; tham chính. Ví d , Ch th c a B chính tr T¹p chÝ luËt häc sè 3/2008 45
  3. nghiªn cøu - trao ®æi s 46-CT/TW ngày 6/12/2004 v i h i là ph n ph n u t t l chung không ng b các c p ti n t i i h i i bi u dư i 25%, các thành ph H Chí Minh, toàn qu c l n th X c a ng quy nh: Hà N i, H i Phòng, à N ng ph n u “ m b o t l c p u viên là n không dư i t t l 27%”. 15%”. i u 10a Lu t b u c i bi u Qu c Như v y, t Hi n pháp n lu t, văn b n h i (s a i, b sung năm 2001) quy nh: dư i lu t, dù quy nh mang tính nguyên t c “S i bi u Qu c h i là ph n do U ban hay c th u th hi n tinh th n b o m thư ng v Qu c h i d ki n trên cơ s bình ng gi i th c ch t m c nh t ngh c a oàn ch t ch Ban ch p hành nh. Th c t , ã có nhi u quy nh ư c trung ương H i liên hi p ph n Vi t Nam, ban hành gi i quy t kho ng cách và m b o ph n có s i bi u thích mong mu n t m c tiêu bình ng gi i, áng”. i u 14 Lu t b u c i bi u h i b o v t t nh t các quy n cơ b n c a con ng nhân dân năm 2003 quy nh: “… ngư i, c nam và n , t o i u ki n, cơ h i m b o s lư ng thích áng i bi u h i phát huy năng l c, th hư ng thành qu như ng nhân dân là ph n …”. Quy t nh nhau cho c nam và n . c a Th tư ng Chính ph s 49/Q -TTg 4. Tuy nhiên, trên th c t , còn khá nhi u ngày 8/01/2004 v vi c ban hành hư ng d n ngư i, trong ó, có c các nhà ho ch nh tiêu chu n, cơ c u i bi u h i ng nhân chính sách, pháp lu t chưa nh n th c y dân các c p và quy trình công tác nhân s v bình ng gi i và các bi n pháp thúc y h i ng nhân dân, u ban nhân dân nhi m bình ng gi i. Nhi u ngư i còn nh m l n kì 2004 - 2009 quy nh: “Tuỳ theo tình các quy nh v bi n pháp thúc y bình hình c th c a m i ơn v hành chính, m i ng gi i v i các quy nh mang tính chính c p hành chính d ki n và i u ch nh sách dành riêng cho ph n trên cơ s s thành ph n, cơ c u theo hư ng: khác bi t v gi i tính liên quan n ch c 1. m b o có t l thích áng i năng sinh s n như “lao ng n có quy n bi u h i ng nhân dân là ph n , ngư i hư ng ch thai s n…”;(1) v ang mang dân t c ít ngư i ( i v i các a phương có thai và nuôi con dư i 12 tháng tu i ư c xin nhi u dân t c); là i di n các tôn giáo i li hôn (quy nh này không áp d ng i v i v i nh ng nơi có ông ng bào có o; ngư i ch ng);(2) ngư i m có hành vi gi t 2. Tăng t l ngư i ng c i bi u h i con m i ho c v t b a tr d n n h u ng nhân dân là ph n , tr tu i (dư i 35 qu a tr ch t mà nguyên nhân c a hành vi tu i); ngư i ngoài ng và i di n cho các ó là do s c ép c a tư tư ng phong ki n l c thành ph n kinh t ; h u trong gia ình cũng như ngoài xã h i … (mang thai ngoài giá thú, sinh con gái m t Ph n u th c hi n các ch tiêu nh b , sinh con d t t…) ph i ch u trách nhi m hư ng cơ c u sau ây: ... V cơ c u i bi u hình s nhưng ch b áp d ng hình ph t như 46 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2008
  4. nghiªn cøu - trao ®æi c i t o không giam gi n hai năm ho c x gi a nam và n . Do nh ng b t l i th c t ph t tù t ba tháng n hai năm(3)... Và cũng v gi i hi n t i ch y u nghiêng v phía n có không ít ngư i ã d a trên nh ng quy nên nh ng bi n pháp thúc y bình ng gi i nh này so sánh v s công b ng gi a trên th c t cũng ch y u dành cho n . Theo ph n và nam gi i. ó, m t cơ ch “quota’ ho c “cơ c u” trong Trong b i c nh th c ti n ó, nh ng quy chính tr , m t chính sách ưu tiên trong tuy n nh trong Lu t bình ng gi i ã cho th y d ng, b t ph n nh ng nơi có t l rõ s khác nhau gi a bi n pháp thúc y th p... là nh ng bi n pháp c n và nh t nh bình ng gi i và chính sách b o v , h tr ph i ư c áp d ng gi m kho ng cách ngư i m . Các bi n pháp thúc y bình ng gi i. ây không ph i là nh ng quy nh ưu gi i ư c quy nh ã b sung và hoàn thi n tiên cho ph n ho c làm hoán i v trí, vai h th ng các quy nh v bình ng gi i cho trò t nam gi i sang ph n ho c ngư c l i phù h p tình hình m i, khi nh ng b t c p và mà chính là nh ng quy nh c n thi t kho ng cách gi i v n còn hi n h u trong các gi m kho ng cách gi i, tr l i v trí xu t phát lĩnh v c c a i s ng xã h i và gia ình. i m ngang nhau cho ph n và nam gi i. Vi c ban hành o lu t v bình ng gi i, Như v y, Lu t bình ng gi i ã t o ra quy nh rõ ràng các bi n pháp c n thi t m t cách “ti p c n th c ch t” hay còn g i là thúc y bình ng gi i ã kh ng nh m nh “ti p c n mang tính i u ch nh”. Cách ti p m quy t tâm c a ng và Nhà nư c ta c n này th a nh n s khác bi t gi a ph n trong vi c th c hi n th c t quy n con ngư i và nam gi i nhưng thay vì ch p nh n s và bình ng gi i. Nó cũng chính là i u khác bi t là tìm ra nh ng nguyên nhân, h u ki n thu n l i cho các cơ quan th c thi pháp qu c a s khác bi t ó và quy nh các gi i lu t trên th c t . Trong b i c nh th c t hi n pháp lo i b s khác bi t d n n h u qu nay thì vi c quy nh và th c hi n các bi n b t l i. Nói như tinh th n c a CEDAW, vi c pháp thúc y bình ng gi i là nhu c u t t i x khác nhau gi a ph n và nam gi i t y u, khách quan c a xã h i, c a qu n lí nhà thân nó không ph i là phân bi t i x nư c và xu hư ng hoàn thi n h th ng pháp nhưng s i x khác nhau làm t n h i ho c lu t Vi t Nam trong phát tri n và h i nh p. vô hi u hoá quy n và t do c a m i gi i thì ng th i, Lu t cũng ã kh ng nh rõ ó m i là phân bi t i x . “bi n pháp thúc y bình ng gi i không b 5. Tuy mang nh ng ý nghĩa to l n coi là phân bi t i x v gi i” (kho n 3 nhưng các bi n pháp thúc y bình ng i u 6) v i tư cách là nguyên t c cơ b n. gi i v n không th tránh kh i nh ng rào Ch ng nào m c tiêu bình ng gi i chưa t c n trong quá trình th c hi n. hư ng d n ư c thì còn ph i c n n các bi n pháp thúc thi hành Lu t bình ng gi i, các bi n y bình ng gi i nên ương nhiên, các pháp thúc y bình ng gi i ư c th c thi bi n pháp ó không b coi là phân bi t i ng b và hi u qu , chúng tôi ki n ngh T¹p chÝ luËt häc sè 3/2008 47
  5. nghiªn cøu - trao ®æi m t s gi i pháp sau: làm vi c trong môi trư ng n ng nh c, c Th nh t, c n xem xét m t cách th u áo h i chính là g i ý quan tr ng cho phân tích và h p lí vai trò c a ph n v i tư cách là trên. M i quan tâm chính c a các bi n pháp ngư i m và v i tư cách là ngư i lao ng thúc y bình ng gi i hay phương pháp phân nh ranh gi i quy nh bi n pháp “ti p c n th c ch t” trong v n này là t o thúc y bình ng gi i và chính sách b o v cơ h i bình ng v vi c làm, gi i quy t và h tr ngư i m . Không ph i c cu c i nh ng nguy cơ i v i ph n h ư c c a ngư i ph n lúc nào cũng g n tr n v n làm vi c ch không l a ch n cách không v i con cái nên trong các quy nh v chính cho h làm vi c. Như v y, nó c n ư c c sách b o v và h tr ngư i m ch nên xác th hoá trong văn b n hư ng d n ho c ư c nh trong ph m vi c n thi t. n m t quy nh ng b khi xem xét s a i, b kho ng th i gian nh t nh, khi ã cơ b n sung các văn b n quy ph m pháp lu t khác hoàn thành ch c năng sinh và nuôi con, có liên quan mang tính chuyên ngành (ví d các bi n pháp b o v và h tr v i tư cách là h th ng pháp lu t lao ng). b o v ngư i m không còn là v n quan Th hai, m c dù Vi t Nam ư c b n bè tr ng n a. Lúc ó, ngư i ph n c n ư c qu c t ánh giá là m t trong nh ng qu c quan tâm n v i tư cách là ngư i lao ng gia có h th ng pháp lu t v bình ng gi i ã có th i gian hi sinh cho gia ình nên c n tương i ti n b nhưng t các quy nh c a ph i th c hi n các bi n pháp thúc y c n pháp lu t n th c t là m t kho ng cách khá thi t ư c bình ng v i lao ng nam. xa, chúng ta ã, ang và s còn ti p t c g p N u không quan tâm n i u này, th c t s ph i nh ng rào c n, thách th c không nh làm n y sinh b t l i v vi c làm cho ph n . trong quá trình tri n khai th c hi n, khi xã Ví d , quy nh v công vi c c m s d ng h i v n còn t n t i quan ni m, tư tư ng lao ng n v i m c ích t t p là thông “tr ng trai khinh gái là m t thói quen m y qua vi c b o v ph n , gián ti p b o v th nghìn năm l i. Vì nó ăn sâu trong u óc h tr tương lai. Tuy nhiên, quy nh này nên c a m i ngư i, m i gia ình, m i t ng l p thay i khi ph n ã sinh s con theo xã h i”.(4) c bi t, trong nh n th c c a chính sách k ho ch hoá gia ình ho c nhân dân và k c nh ng i bi u, nh ng không còn kh năng sinh ... không ch n ngư i có vai trò ho ch nh chính sách cũng cơ h i tìm ki m vi c làm c a ph n . M t v n còn mang n ng nh ki n “công vi c n i khác, liên quan n ch t lư ng c a th h tr là thiên ch c b m sinh c a ngư i ph tương lai, pháp lu t cũng c n quan tâm b o n ”(5) ho c cho r ng ph n ư c quá nhi u v nam gi i v i tư cách là ngư i cha. so v i nam gi i vì có nh ng quy nh riêng... Quy nh t i kho n 3 i u 13 Lu t bình Do v y, các quy nh hư ng d n thi hành ng gi i bu c ngư i s d ng lao ng ph i Lu t bình ng gi i c n quan tâm nhi u n t o i u ki n an toàn cho lao ng n khi khía c nh làm thay i nh n th c, thái và 48 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2008
  6. nghiªn cøu - trao ®æi hành vi c a các ch th , không phân bi t cơ bi n pháp thúc y bình ng gi i c n th quan, t ch c hay cá nhân, vì n u nh n th c hi n rõ c n i dung và cơ ch th c thi, trong không thông thì khó có th t ư c m c ó, cơ ch th c thi là y u t t i quan tr ng tiêu như mong mu n. các bi n pháp i vào cu c s ng có hi u Th ba, các bi n pháp thúc y bình qu . Ch ng h n, “t l thích áng”, “phù ng gi i ch y u dành cho n , nó ch có th h p v i m c tiêu bình ng gi i” ph i ư c t ư c khi có ư c n l c t c hai phía: hi u như th nào cho úng và làm th nào Nhà nư c t o cơ h i và m t s i u ki n t ư c... trong ó, c n b o m các nh t nh còn b n thân ngư i ph n ph i t quy nh sát th c t trên cơ s phân tích vươn lên, t o cho mình hành trang c n thi t th u áo m i quan h gi a chi phí, l i ích, c v trình và năng l c. Tuy v y, th c t hi u qu và công b ng xã h i, b o m m c cho th y, m t b ph n không nh trong s tiêu bình ng gi i... ph n còn t ti, an ph n, ch p nh n v i ng th i, cũng c n quy nh rõ các căn nh ki n xã h i, không có ý chí vươn lên... c , i u ki n, th i i m, m c , i tư ng Do ó, ph n c n quan tâm hơn n chính áp d ng bi n pháp thúc y bình ng gi i b n thân mình, u tranh v i nh ng tư tư ng trong t ng lĩnh v c; trình t và th t c áp l c h u, nh ki n và các cơ quan i di n, d ng; trách nhi m c a các cơ quan, t ch c b o v quy n và l i ích h p pháp cho ph n trong vi c áp d ng các bi n pháp; xác nh c n tăng cư ng nhi u bi n pháp h tr h . ngu n kinh phí, quy nh m t kho n kinh C n làm cho l i căn d n, nh c nh c a Ch phí nh t nh cho vi c t ch c th c hi n các t ch H Chí Minh khi sinh th i “M i ngư i bi n pháp thúc y bình ng gi i; thanh tra, Vi t Nam ph i hi u bi t quy n l i c a mình, ki m tra th c tr ng áp d ng các bi n pháp b n ph n c a mình, ph i có ki n th c…” và k p th i phát hi n nh ng sai ph m và x lí “Ph n càng c n ph i h c, ã lâu ch em b nghiêm kh c nh ng hành vi vi ph m; rà soát kìm hãm, ây là lúc ch em ph i c g ng l i h th ng các văn b n pháp lu t tránh k p nam gi i, x ng áng mình là m t áp d ng tuỳ ti n, ch ng chéo.../. ph n t trong nư c, có quy n b u c và ng c …”(6) ư c ph bi n r ng rãi n t ng gia (1).Xem: i u 63 Hi n pháp năm 1992. (2).Xem: Lu t hôn nhân và gia ình năm 2000. ình, t ng ph n , t ng nam gi i cùng s (3).Xem: B lu t hình s năm 1999, t i gi t con m i chia và n l c vươn lên. i u này s góp ( i u 94). ph n gi m thi u và ti n t i xoá b tư tư ng (4).Xem: H Chí Minh toàn t p, Nxb. Chính tr qu c nh ki n c a Nho giáo theo ki u “nh t nam gia, Hà N i, 2002, t p 6, tr. 433. vi t h u, th p n vi t vô”, “t i gia tòng ph , (5).Trích biên b n th o lu n t i phiên h p cho ý ki n l n th nh t i v i D án Lu t bình ng xu t giá tòng phu, phu t tòng t ”… ã t n gi i, ngày 02/6/2006 t i Hà N i c a H i liên hi p t i hàng ngàn năm trong i s ng xã h i. ph n Vi t Nam. Th tư, vi c c th hoá các quy nh v (6).Xem: H Chí Minh toàn t p, S d, t p 4, tr.36, 37. T¹p chÝ luËt häc sè 3/2008 49
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2