Bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới, vùng biển của tổ quốc trong tình hình mới

BẢO VỆ VỮNG CHẮC CHỦ QUYỀN BIÊN GIỚI, <br /> VÙNG BIỂN CỦA TỔ QUỐC TRONG TÌNH HÌNH MỚI<br /> Trong thời gian qua, trước những diễn biến phức tạp của tình hình trong nước và  <br /> quốc tế, Đảng ta đã kịp thời đổi mới tư  duy, nhận thức về  bảo vệ  Tổ  quốc trong  <br /> tình hình mới. Nghị quyết 08 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khóa IX ra đời <br /> đã cho chúng ta nhận thức rõ và sâu sắc, toàn diện hơn về  nhiệm vụ  bảo vệ  Tổ <br /> quốc Việt Nam xã hội chủ  nghĩa. Đó là bảo vệ  độc lập, chủ  quyền, toàn vẹn lãnh <br /> thổ, bảo vệ an ninh quốc gia, nền tảng văn hóa, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân,  <br /> chế độ xã hội chủ nghĩa, sự nghiệp đổi mới và lợi ích quốc gia dân tộc... Nghị quyết  <br /> cũng xác định rõ sự gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, giữa quốc <br /> phòng ­ an ninh và phát triển kinh tế ­ xã hội, giữa đối tượng và đối tác, giữa hợp tác  <br /> và đấu tranh. <br /> Sức mạnh quốc phòng ­ an ninh bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới là sức mạnh tổng <br /> hợp của cả  hệ  thống chính trị, tư  tưởng, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng ­ an <br /> ninh và đối ngoại, sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc dưới sự  lãnh đạo của <br /> Đảng, quản lý của Nhà nước mà quân đội, công an là lực lượng nòng cốt . Mặc dù <br /> những năm qua, tình hình diễn biến phức tạp, kẻ địch chống phá quyết liệt, nhưng ý <br /> chí, trách nhiệm của toàn xã hội đối với công tác quốc phòng ­ an ninh được nâng <br /> cao, tạo được sự  đồng thuận lớn trong các tầng lớp nhân dân.  Ở  một số  địa bàn  <br /> vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ  và một số nơi khác, tuy còn tiềm ẩn một  <br /> số vấn đề phức tạp, nhưng về cơ bản, chúng ta đã giải quyết ổn định và từng bước <br /> phát triển. Tuy nhiên, lâu nay chúng ta còn tập trung giải quyết những vấn đề trước <br /> mắt, về  trật tự  xã hội, chưa quan tâm đúng mức những vấn đề  cơ  bản về  an ninh  <br /> quốc gia, tiềm lực quốc phòng, quân sự ở trình độ cao. <br /> Nước ta với Trung Quốc có chung đường biên giới dài 1.463 km, qua 6 tỉnh của Việt <br /> Nam, 2 tỉnh của Trung Quốc. Biên giới Việt Nam ­ Lào có chiều dài 2.067 km, qua 10 <br /> tỉnh Việt Nam và 9 tỉnh Lào. Biên giới Việt Nam ­ Cam­pu­chia dài 1.137 km, qua 9 <br /> tỉnh Việt Nam, 7 tỉnh Cam­pu­chia. Bờ biển nước ta dài 3.260 km, với 550 cửa sông,  <br /> 68 vịnh, 53 cảng biển, có 3.000 đảo lớn nhỏ. Khu vực ven biển có 26 tỉnh, thành  <br /> phố. Những con số  thống kê khái quát trên nói lên phần nào những thuận lợi cũng <br /> như khó khăn trong quản lý nhà nước về biên giới đất liền và biển đảo.<br /> Trong nhiều năm qua, Đảng ta đã có các chỉ thị, nghị quyết về xây dựng và bảo vệ <br /> biên giới quốc gia. Nhà nước ta cũng đã tiến hành đàm phán, ký kết nhiều hiệp định, <br /> hiệp  ước về biên giới với các nước láng giềng, đồng thời ban hành nhiều văn bản  <br /> quy phạm pháp luật để thể chế hóa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng về <br /> biên giới. Từ đó, các cấp, các ngành, các địa phương và lực lượng đã coi trọng việc <br /> lãnh đạo, chỉ  đạo thực hiện đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà <br /> nước về nhiệm vụ bảo vệ biên giới và xây dựng lực lượng bảo vệ biên giới.<br /> Trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền lãnh thổ biên giới quốc gia, chúng ta đã tiến hành  <br /> đấu tranh giải quyết tốt hàng ngàn vụ việc chính trị, hình sự, tranh chấp xảy ra trên  <br /> biên giới, vùng biển. Đặc biệt là ký Hiệp định đường biên giới đất liền với Trung  <br /> Quốc và tiến hành phân giới, cắm mốc; ký Hiệp định về  vùng đánh cá chung trên <br /> biển giữa Trung Quốc với Việt Nam và đang từng bước triển khai thực hiện Dự án  <br /> tôn tạo, tăng dày hệ thống mốc giới Việt Nam ­ Lào, ký Hiệp ước bổ sung về hoạch  <br /> định biên giới quốc gia giữa Việt Nam ­ Cam­pu­chia,  đang chuẩn bị  triển khai  <br /> hoạch định phân giới, cắm mốc, phân định chủ  quyền giữa hai nước. Đồng thời <br /> thông qua đàm phán, thương lượng đang mở ra phương hướng giải quyết các vấn đề <br /> tồn tại, tranh chấp chủ  quyền biên giới, biển đảo giữa nước ta với các nước láng  <br /> giềng.<br /> Trong phát triển kinh tế ­ xã hội, Đảng, Nhà nước đã quan tâm đầu tư  phát triển ở <br /> vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, vùng biên giới, hải đảo, nhiều công trình <br /> kinh tế  trọng điểm đã được xây dựng. Nhiều dự  án kinh tế  ­ xã hội xóa đói, giảm  <br /> nghèo đã được thực hiện ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, hàng loạt các khu <br /> kinh tế mở, các cửa khẩu biên giới đã được khai thông. Đường lên biên giới, đường <br /> tuần tra biên giới được mở rộng, hệ thống đồn biên phòng được tăng về  số  lượng,  <br /> củng cố về chất lượng và di chuyển ra sát biên giới, các khu kinh tế ­ quốc phòng là <br /> hậu thuẫn và chỗ  dựa rất lớn cho nhân dân và các đồn biên phòng ở vùng biên giới  <br /> trọng điểm, phức tạp của Tổ  quốc; đã và đang mở  ra nhiều cơ  hội thuận lợi cho  <br /> dịch vụ, giao lưu hàng hóa, vừa làm sôi động thị trường ở biên giới, vừa là điều kiện  <br /> xây dựng quan hệ hợp tác hữu nghị giữa nước ta với các nước láng giềng.<br /> Trong xây dựng biên giới hòa bình hữu nghị,  ổn định và hợp tác phát triển chúng ta  <br /> đã giành được nhiều kết quả  tốt đẹp. Chưa lúc nào quan hệ  nhân dân và các lực <br /> lượng bảo vệ biên giới của nước ta với các nước láng giềng có mối quan hệ, giao  <br /> lưu tốt đẹp như  hiện nay. Những vấn đề  tranh chấp chủ  quyền, phòng chống tội <br /> phạm, cứu hộ, cứu nạn, xây dựng đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần ở nhiều địa <br /> phương đã có sự phối hợp chặt chẽ với nhân dân và các lực lượng bảo vệ biên giới  <br /> của nước ta với các nước láng giềng, góp phần tích cực vào sự   ổn định tình hình  <br /> biên giới giữa hai nước. Một số vấn đề  về  biên giới, lãnh thổ, vùng chồng lấn trên  <br /> biển với một số quốc gia đã được giải quyết.<br /> Nhưng hiện nay biên giới đất liền, vùng biển, vùng trời của Tổ quốc hiệu lực quản <br /> lý nhà nước chưa đầy đủ, thiếu vững chắc. Đường biên giới quốc gia trên thực địa  <br /> còn chưa thực sự ổn định, vùng biển và một số vùng lãnh thổ quan trọng trên bộ còn  <br /> có sự tranh chấp hoặc bị lấn chiếm trái phép. Việc ký Hiệp ước, Hiệp định về biên  <br /> giới đất liền, vịnh Bắc Bộ với Trung Quốc và Hiệp ước bổ sung biên giới với Cam­<br /> pu­chia là cơ hội cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và thế giới, phù hợp <br /> với lợi ích cơ bản của nhân dân hai nước. Nhưng từ nay cho đến khi phân định xong <br /> đường biên giới, hoàn thành việc cắm mốc trên thực địa và bảo đảm thực hiện hiệp  <br /> ước, hiệp định nghiêm chỉnh là chặng đường đấu tranh lâu dài và gian khổ. Các vùng  <br /> biên giới chưa thực sự  vững mạnh, nền kinh tế  còn  ở  trình độ  thấp kém, nhịp độ <br /> tăng trưởng thấp, giáo dục, y tế, văn hóa còn cách xa so với yêu cầu, nhiều vấn đề <br /> xã hội bức xúc và gay gắt chưa được giải quyết tốt. Nền quốc phòng toàn dân và an <br /> ninh nhân dân chưa được củng cố  vững chắc, an ninh chính trị, kinh tế, văn hóa và  <br /> trật tự xã hội đang nảy sinh nhiều vấn đề mới nhưng hiệu quả phát hiện còn chậm, <br /> ngăn chặn đẩy lùi còn thấp. Công tác nghiên cứu, dự báo chiến lược về quốc phòng,  <br /> an ninh, đối ngoại chưa theo kịp diễn biến của tình hình. Sự phối hợp giữa an ninh,  <br /> quốc phòng, đối ngoại trong việc giải quyết một số vấn đề  cụ  thể  còn thiếu chặt  <br /> chẽ.<br /> Trên thế  giới, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn. Kinh tế thế giới và <br /> khu vực tiếp tục phục hồi và phát triển nhưng vẫn tiềm  ẩn những yếu tố bất trắc  <br /> khó lường. Những cuộc chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung đột dân tộc, tôn  <br /> giáo, chạy đua vũ trang, hoạt động khủng bố, tranh chấp về biên giới, lãnh thổ, biển <br /> đảo và các tài nguyên thiên nhiên tiếp tục diễn ra  ở  nhiều nơi với tính chất ngày <br /> càng phức tạp, gây bất ổn về kinh tế, chính trị, xã hội ở từng nước... <br /> Để  xây dựng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân vững mạnh toàn diện, <br /> bảo vệ vững chắc Tổ quốc, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, đưa <br /> công tác quản lý ­ xây dựng và bảo vệ biên giới vùng biển tiến kịp yêu cầu nhiệm  <br /> vụ, cần thực hiện những giải pháp vừa chiến lược, cơ  bản, vừa cụ  thể, cấp bách  <br /> sau:<br /> Thứ nhất, tiếp tục tăng cường bảo vệ và quản lý biển đảo quốc gia.  Bảo vệ biển <br /> đảo chính là bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia, trước mắt là chống đói nghèo, lạc  <br /> hậu. Nhiều nước lớn coi biển Đông là một khu vực trọng điểm về  quyền lợi. Đối <br /> với nước ta bảo vệ và quản lý biển là một bộ  phận trong chiến lược xây dựng và <br /> bảo vệ Tổ quốc của Đảng và Nhà nước ta. Vì vậy, trong khi vẫn chăm lo giải quyết <br /> những vấn đề  trước mắt, Đảng, Nhà nước cần quan tâm đầy đủ  những lợi ích lâu <br /> dài về biển, tăng cường nghiên cứu khoa học, hoàn chỉnh hệ thống pháp lý về biển,  <br /> ban hành Luật Môi trường biển. Trước hết, tập trung củng cố  tổ  chức lực lượng  <br /> chuyên trách về  biển, chuẩn bị  lực lượng, phương tiện, cơ  sở  vật chất tạo điều <br /> kiện để từng bước vươn ra làm chủ trên biển trong những thập kỷ đầu của thế  kỷ <br /> XXI. Tiếp tục thực hiện có trọng điểm chương trình biển Đông, hải đảo, xây dựng  <br /> các đoàn tàu, tập đoàn tàu lớn gắn kinh tế  với quốc phòng ­ an ninh  ở  vùng biển <br /> trọng điểm, từng bước đưa dân ra sinh sống  ở  những đảo có đủ  điều kiện. Tập  <br /> trung đầu tư  về  mọi mặt cho vùng biển bãi ngang, nơi đang còn nhiều khó khăn,  <br /> thiếu thốn để  từng bước trở  thành phòng tuyến nhân dân vững chắc bảo vệ  biển  <br /> đảo của Tổ quốc.<br /> Thứ  hai, chú trọng nhiệm vụ quản lý, bảo vệ  chủ  quyền, lãnh thổ, biên giới quốc  <br /> gia trong thời kỳ mở cửa, giao lưu, hội nhập.  Hiện nay, biên giới, vùng biển nước ta <br /> còn nhiều điểm tranh chấp, chồng lấn, tiềm  ẩn nguy cơ mất  ổn định trước mắt và <br /> lâu dài. Về mặt chiến lược, Đảng và Nhà nước ta cần tập trung đàm phán giải quyết <br /> dứt điểm về  chủ  quyền, lãnh thổ  giữa nước ta với các nước láng giềng; các địa <br /> phương cần có sự chỉ đạo, định hướng để tăng cường quan hệ, giao lưu, tạo sự gần  <br /> gũi, thân thiện, tin cậy lẫn nhau giữa nhân dân hai nước  ở  hai bên biên giới. Đó là  <br /> tiền đề  cơ  bản để  giải quyết các vấn đề  phức tạp xảy ra dễ  dàng và nhẹ  nhàng  <br /> hơn. Thực tế hiện nay trên các tuyến biên giới, nhất là Việt Nam ­ Trung Quốc, Việt <br /> Nam ­ Cam­pu­chia và vùng biển, còn nhiều lý do khác nhau nên một số địa phương <br /> còn cứng nhắc, máy móc trong quan hệ giao lưu ở hai bên biên giới. Đồng thời Đảng <br /> và Nhà nước có những cơ chế chính sách đặc biệt, thỏa đáng cho lực lượng bảo vệ <br /> biên giới làm nhiệm vụ quan trọng đặc biệt để họ yên tâm gắn bó cả cuộc đời binh  <br /> nghiệp của mình nơi biên cương, hải đảo của Tổ quốc, thu hút được người tài giỏi  <br /> lên biên giới nghiên cứu và làm việc.<br /> Thứ  ba, đổi mới công tác quản lý, bảo vệ  và xây dựng biên giới,  tập trung vào ba <br /> khâu trọng yếu là: quản lý tốt mốc quốc giới và các dấu hiệu đường biên giới quốc  <br /> gia; kiểm soát chặt chẽ việc lưu thông biên giới và duy trì nghiêm quy chế biên giới, <br /> kết hợp chặt chẽ bảo vệ đường biên, mốc giới với bảo vệ an ninh chính trị, an ninh  <br /> kinh tế, an ninh văn hóa với phòng thủ sẵn sàng chiến đấu. Xây dựng kế hoạch chặt  <br /> chẽ bảo vệ biên giới với bảo vệ nội địa và nội bộ; kết hợp chặt chẽ giữa ba tuyến:  <br /> ngoại biên, biên phòng, nội địa (đất liền) ­ tuyến khơi ­ lộng ­ bờ (biển đảo). Phát  <br /> huy sức mạnh tổng hợp tại chỗ  với sức mạnh cả  nước, sức mạnh của lực lượng  <br /> chuyên trách và các lực lượng, phương tiện khác, tập trung trọng điểm, quán xuyến  <br /> cho được chính diện đường biên giới và chiều sâu khu vực biên phòng, đối tượng và <br /> địa bàn phù hợp với đặc điểm từng tuyến biên giới. Đẩy mạnh hơn nữa việc quy  <br /> hoạch đưa dân cư  ra sát biên giới, nhất là những vùng biên giới chưa có dân hoặc <br /> dân  ở  xa biên giới; gắn quá trình chuyển dịch cơ  cấu kinh tế ­ xã hội với công tác  <br /> bảo vệ, quản lý biên giới, phát triển nông ­ lâm ­ ngư  nghiệp với chủ  động điều  <br /> chỉnh kịp thời về bố trí lực lượng thế trận quốc phòng toàn dân và thế  trận an ninh  <br /> nhân dân trên các vùng biên giới.<br /> Thứ tư, tổ chức thực hiện chặt chẽ và có hiệu quả thiết thực các chương trình kinh  <br /> tế ­ xã hội của Nhà nước với tăng cường sức mạnh quốc phòng, an ninh,  thích hợp <br /> với từng tuyến biên giới, tạo cho được những điển hình về kinh tế nông ­ lâm ­ công  <br /> nghiệp, những điểm sáng về  văn hóa  ở  các vùng biên giới. Từng địa phương, từng  <br /> cấp, từng ngành cần cụ thể hóa các chương trình kinh tế ­ xã hội của Nhà nước, rà  <br /> soát điều chỉnh cơ cấu kinh tế ­ kỹ thuật, cơ cấu đầu tư, định bước đi thích hợp cho  <br /> từng vùng biên giới, gắn chặt xây dựng kinh tế, văn hóa với củng cố quốc phòng ­  <br /> an ninh, coi trọng xây dựng kết cấu hạ  tầng, điện, đường, trường, trạm, đầu tư <br /> thích đáng cho các khu kinh tế ­ quốc phòng trên các địa bàn chiến lược quan trọng. <br /> Sự  kết hợp nói trên cần đưa vào chương trình chiến lược kinh tế ­ xã hội của Nhà <br /> nước đến năm 2010 và 2020. Tiếp tục phát triển các khu kinh tế  ­ quốc phòng, xây <br /> dựng các khu quốc phòng ­ kinh tế với mục tiêu tăng cường quốc phòng ­ an ninh là  <br /> chủ  yếu, tập trung vào các địa bàn trọng điểm chiến lược và những khu vực nhạy  <br /> cảm trên biên giới đất liền, biển đảo. Xây dựng công nghiệp quốc phòng trong hệ <br /> thống công nghiệp quốc gia, đầu tư có chọn lọc theo hướng hiện đại, vừa phục vụ <br /> quốc phòng vừa phục vụ dân sinh.<br /> Thứ  năm,  xây dựng chương trình phát triển và củng cố  lực lượng chính trị  ­ vũ  <br /> trang tại chỗ, duy trì và nâng cao chất lượng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc và <br /> phong trào thi đua quyết thắng trong dân quân tự vệ ở các xã biên giới. Tổ chức tốt  <br /> Ngày Biên phòng toàn dân hằng năm một cách thiết thực, để  giáo dục nghĩa vụ  và <br /> quyền lợi cho mọi thế  hệ  công dân đối với sự  nghiệp bảo vệ  biên giới. Gắn các  <br /> chính sách xã hội với chủ  trương xây dựng và củng cố  quốc phòng ­ an ninh biên <br /> giới. Ban hành chính sách khuyến khích các hình thức kết nghĩa, đỡ đầu giữa nội địa <br /> thành phố  với biên giới, các lực lượng phía sau với các lực lượng phía trước trên <br /> biên giới, thực hiện chế độ luân chuyển thanh niên, cán bộ quân đội, công an, cán bộ <br /> khoa học, kỹ  thuật thay phiên nhau tham gia nghiên cứu bảo vệ  và xây dựng biên  <br /> giới. Có kế  hoạch tổ  chức và động viên nhân dân các xã biên giới xung phong tình <br /> nguyện tham gia bảo vệ  biên giới và xây dựng biên giới, hăng hái thực hiện các  <br /> chương trình kinh tế ­ xã hội, đấu tranh chống lấn chiếm, chống buôn lậu, bài trừ tệ <br /> nạn xã hội, lập lại trật tự kỷ cương trên các vùng biên giới đang có nhiều diễn biến <br /> phức tạp. Đổi mới về tổ chức, nội dung, phương pháp huấn luyện, đào tạo đối với  <br /> lực lượng vũ trang, phát triển khoa học quân sự, nghệ  thuật chiến tranh nhân dân; <br /> đổi mới phương thức hoạt động của lực lượng chuyên trách, bán chuyên trách phối  <br /> hợp với các tổ chức của nhân dân trong bảo vệ an ninh quốc gia.<br /> Thứ sáu, tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước đối  <br /> với hoạt động quốc phòng, an ninh. Bổ sung cơ chế phối hợp hoạt động giữa quốc <br /> phòng, an ninh, đối ngoại và một số bộ, ngành có liên quan trong phân tích, dự  báo <br /> tình hình và làm tham mưu đề  xuất các giải pháp thực hiện. Bổ  sung, xây dựng và <br /> hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, các chính sách xã hội có quan hệ  đến  <br /> nhiệm vụ  quốc phòng, an ninh trong tình hình mới nhằm bảo vệ  an ninh chính trị,  <br /> kinh tế, văn hóa, xã hội, góp phần giữ  vững  ổn định chính trị  của đất nước, ngăn  <br /> ngừa, đẩy lùi, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động của các thế  lực thù địch, không <br /> để bị động, bất ngờ. Coi trọng nhiệm vụ bảo đảm an ninh chính trị nội bộ, nâng cao  <br /> khả năng tự bảo vệ của mỗi công dân, từng tổ chức, cơ quan, đơn vị, xây dựng "thế <br /> trận lòng dân" làm nền tảng phát huy sức mạnh tổng hợp của khối đại đoàn kết dân  <br /> tộc trong sự nghiệp bảo vệ và phát triển đất nước. <br /> <br /> * Thiếu tướng, Chính ủy Bộ đội Biên phòng<br />