PHẦN 3:<br />
NHỮNG ĐIỀU KỲ LẠ CỦA THẾ GIỚI<br />
ĐỘNG THỰC VẬT<br />
1. THẦN GIAO CÁCH CẢM Ở LOÀI VẬT<br />
rong một chiếc tàu ngầm, người ta đưa xuống một đàn thỏ con<br />
mới sinh, tách khỏi mẹ chúng đang ở trên mặt đất, cách đó<br />
hàng nghìn km. Đoàn thủy thủ được mệnh lệnh giết từng con<br />
thỏ một. Và cứ sau mỗi nhát dao, trên điện tâm đồ, người ta lại<br />
thấy tim của thỏ mẹ đập nhanh hơn...<br />
<br />
T<br />
<br />
Trong thí nghiệm này, các nhà khoa học Nga không giải thích<br />
được tại sao lại có sợi dây vô hình giữa thỏ mẹ và con dù ở cách xa<br />
nhau như vậy và chấp nhận coi đó là hiện tượng thần giao cách cảm.<br />
Điều không thể giải thích này chỉ là một trong vô số bí ẩn của tự nhiên<br />
được giáo sư Phillippe de Wailly tập hợp lại trong cuốn sách có tựa đề<br />
“Giác quan thứ sáu ở loài vật”.<br />
Trong những khả năng linh cảm của động vật, phải kể đến khả<br />
năng “tiên tri” thảm họa, nhất là động đất, phun núi lửa. Một buổi<br />
sáng mùa hè năm 1963, nhân viên bảo vệ Thảo cầm viên ở thành phố<br />
Skopje thuộc tỉnh Macedonia của Nam Tư (nay là thủ đô Skopje của<br />
nước cộng hòa Macedonia) cảm thấy có điều gì đó khác thường. Từ<br />
sáng sớm, không hiểu vì sao những con thú rừng nuôi trong lồng<br />
nhốn nháo cả lên, chúng không ăn uống, cứ gào lên những tiếng thảm<br />
thiết, nhảy lung tung định phá hàng rào ra ngoài. Đến chiều thì hiện<br />
tượng này lây sang cả vật nuôi trong nhà. Những chú mèo vốn hiền<br />
lành bỗng leo lên mái nhà, xù lông, cong đuôi rồi rít lên từng hồi. Vài<br />
con bò không biết từ đâu chạy ngơ ngác trên đường phố, va vào cửa<br />
hàng, xe cộ... Còn chim chóc xáo xác xuất hiện từng đàn bay về hướng<br />
nam. Hình như tất cả các con vật với tiếng kêu hay cử chỉ riêng đều<br />
muốn báo cho cư dân thành phố một điều gì đó rất nghiêm trọng.<br />
Nhưng con người đã bỏ qua hiện tượng này và khi chợt hiểu ra thì đã<br />
quá muộn. Vào 5 giờ sáng ngày 26/7/1963, trong lúc mọi người chưa<br />
thức giấc, thì mặt đất chuyển động nhô lên rồi hạ xuống như sóng<br />
<br />
biển, những khe đất mở ra như miệng con quái vật. Chỉ sau 17 phút,<br />
cả thành phố chỉ còn là một đống đổ nát chôn vùi 1.500 người bất<br />
hạnh.<br />
Theo Giáo sư Phillippe de Wailly, giác quan thứ sáu của loài vật<br />
còn thể hiện ở mối quan hệ khác thường giữa chúng với những cái<br />
chết của thân chủ. Vào 18 giờ trong một chiều mùa đông năm 1952,<br />
gia nhân trong cung điện Buckinham bỗng nghe thấy được tiếng rít<br />
đau đớn của chú mèo Jack of Sandrigham được nhà vua George VI<br />
của Anh rất cưng chiều. Chỉ vài phút sau, các bác sĩ thông báo là nhà<br />
vua đã qua đời.<br />
Còn vào thập niên 30, khi Bộ trưởng hàng không Pháp là Maurice<br />
Bokanovski bị chết trong một tai nạn máy bay ở thành phố Toul, miền<br />
nam nước Pháp, thì con mèo được ông rất yêu quý ở Paris bỗng kêu<br />
gào thảm thiết, rồi bỏ trốn dưới một cái tủ, ngay đúng thời khắc chiếc<br />
máy bay chở chủ nó đâm sầm xuống mặt đất. Suốt nhiều ngày liền<br />
con mèo không rời đáy tủ, cho đến khi xác của Bokanovski được đưa<br />
về Paris tẩm liệm thì nó mới chui ra.<br />
Nhà văn lừng danh người Đan Mạch, Hans Christian Andersen,<br />
có một người bạn thân là Giáo sư Olaf Lunden bị mắc bệnh lao phổi<br />
nên phải đến vùng Bờ biển Ngà để điều trị. Trước khi đi, giáo sư<br />
Lunden gửi chú chó Amour của mình lại cho bạn chăm sóc giùm. Sau<br />
đó hai người vẫn giữ liên lạc với nhau. Thời gian sau, chú chó Amour<br />
rầu rĩ đến mức bỏ ăn. Một buổi sáng, nhà văn bỗng thấy Amour đến<br />
gần bên mình rồi liếm tay ông một cách mệt mỏi, buồn rầu, trước đó<br />
không lâu ở tận miền nam nước Pháp, chủ nó vừa mới qua đời.<br />
Nữ diễn viên nổi tiếng Brigitte Bardot của Pháp cũng kể lại rằng:<br />
Vào thời điểm mà mẹ của bà qua đời tại Bệnh viện Neuilly ở Paris, thì<br />
chú chó đốm Nini đang ở cùng bà tại vùng Bazoches, cách Paris 30<br />
km, bỗng hú lên từng cơn một cách đau đớn. Nini được mẹ của<br />
Brigitte nuôi dưỡng từ nhỏ và chỉ gửi lại cho con gái khi phải vào cấp<br />
cứu tại Bệnh viện.<br />
Cho dù các nhà khoa học rất cố gắng trong việc nghiên cứu những<br />
bí ẩn của loài vật, nhất là hiện tượng tiên đoán những biến động của<br />
trái đất, cái chết của con người, cảm giác của động vật với chủ....,<br />
nhưng dường như lời giải đáp vẫn còn ở đâu đó. Còn với con người,<br />
ngày càng phát hiện thêm nhiều điều kỳ lạ liên quan đến khả năng phi<br />
<br />
thường của động vật.<br />
<br />
2. GIẢI MÃ CƠ CHẾ BAY CỦA THẰN LẰN CỔ ĐẠI<br />
Thông minh hơn cả chim hiện đại, loài bò sát cổ này không chỉ<br />
thực hiện những chuyến du ngoạn trên không hoàn hảo nhờ đôi cánh<br />
có màng như cánh dơi, chúng còn thực hiện các biện pháp kiểm soát<br />
cơ thể mà chim ngày nay không có.<br />
Sankar Chatterjee – nhà khảo cổ học đồng thời là một kỹ sư hàng<br />
không ở Đại học Công nghệ Texas (Mỹ) - đã kết hợp các kiến thức cơ<br />
bản của mình để làm sáng tỏ khả năng kỳ diệu của thằn lằn bay,<br />
những sinh vật có kích cỡ thay đổi từ một con chim két tới một phi cơ<br />
phản lực.<br />
Chatterjee đã nghiên cứu 10 nhóm thằn lằn bay được bảo quản<br />
trong các tầng hóa thạch ở Brazil, áp dụng những mô hình khí động<br />
học thường được dùng để nghiên cứu máy bay và trực thăng.<br />
“Điều kỳ diệu là chúng bay có thể được với những chiếc cánh cực<br />
dài và cực mỏng như vậy”. Chatterjee nói.<br />
Nhà nghiên cứu này đã phát hiện một điều đặc biệt chỉ có ở thằn<br />
lằn bay mà không có ở chim hiện đại: Ngón chân thứ tư cực dài của<br />
nó nâng đỡ và điều khiển phần ngoài của cánh, trong khi ba ngón nhỏ<br />
hơn nằm tự do bên trong tại chỗ gấp khúc phía trước cánh. Những<br />
ngón tự do này cho phép chúng vồ mồi và thậm chí đi trên mặt đất<br />
trong nhiều giờ.<br />
Hơn nữa, những con thằn lằn bay lớn nhất dường như còn cứng<br />
hóa đôi cánh của mình, giống như những tấm ván buồm. Dạng “tấm<br />
ván” này tạo cho đôi cánh mỏng có sức mạnh khi xòe rộng, nhưng vẫn<br />
có thể gập lại lúc hạ xuống mặt đất.<br />
Các nhà nghiên cứu cũng khám phá ra rằng: Thằn lằn bay có hai<br />
loại cánh. Một loại được tìm thấy trên nhóm “rhamphorhynchoids”,<br />
có đôi cánh mỏng như của dơi, với màng da gắn vào mắt cá chân. Từ<br />
cấu tạo này, thằn lằn bay đã tiến hóa lên dạng cánh “pterodactyloids”<br />
tiến bộ hơn, thuôn, hẹp hơn và gắn gần với khuỷu cánh (chỗ gấp<br />
khúc).<br />
<br />
“Những kiểu hình như vậy cũng đa dạng như chim hiện đại”,<br />
Chatterjee nhận xét. Chim hiện đại sử dụng một loạt kỹ thuật bay, từ<br />
cách lượn - tiết kiệm năng lượng như ở chim hải âu lớn, đến đập<br />
cánh nhanh và chao mình giống với loài chim ruồi. “Trong một số<br />
trường hợp, thằn lằn bay còn điêu luyện hơn cả chim”.<br />
Phát hiện này đã xóa nhòa những ý kiến trước kia cho rằng: Các<br />
sinh vật có vẻ ngoài giống rồng chỉ là những con thằn lằn biết nhảy<br />
cóc và biết lượn trên không.<br />
<br />
3. CÁ KÌNH THÍCH NHẠI TIẾNG<br />
Lần đầu tiên, nhờ thiết bị công nghệ cao dưới nước, các nhà khoa<br />
học đã thu được tiếng kêu của từng con cá kình riêng biệt. Băng ghi<br />
âm tiết lộ: Gia đình lũ cá voi này rất thích bắt chước nhau trong khi<br />
nói chuyện.<br />
Trước đây, người ta cũng từng thu được âm thanh của cá kình<br />
(một nhóm động vật lớn thuộc họ cá heo trong bộ cá voi), song đó chỉ<br />
là những tiếng kêu pha tạp và các nhà nghiên cứu không thể phân biệt<br />
được nó phát ra từ thành viên nào trong bầy.<br />
Dữ liệu trong cuộc nghiên cứu mới nhất phỏng đoán rằng cá voi<br />
giao tiếp với đồng loại tương tự như con người, các loài linh trưởng,<br />
cá heo và chim.<br />
Patrick Miller, trưởng nhóm nghiên cứu tại Bộ phận nghiên cứu<br />
thú biển NERC (Đại học Andrews ở Scotland) và cộng sự đã theo dõi<br />
những con cá kình được đánh dấu bằng cách sử dụng một chiếc<br />
thuyền nhỏ kéo theo một chùm các ống nghe dưới nước. Chùm ống<br />
nghe này nhằm xác định góc tới của âm thanh và xác định con nào<br />
đang tạo ra tiếng động. Tất cả âm thanh thu được đều thuộc những<br />
nhóm gia đình nào đó, bởi cá kình sống theo đàn gần gũi nhau về<br />
huyết thống. Cá kình con thường không xa mẹ cho đến lúc chết.<br />
Âm thanh được thu lại khi các cá thể tách khỏi bầy theo một góc ít<br />
nhất 20 độ. Từ đó, nhóm nghiên cứu có thể phân biệt từng con theo<br />
đặc điểm nhận dạng của chúng. Phân tích băng thu âm cho thấy khi<br />
một thành viên trong đàn cất tiếng, những con khác sẽ bắt chước kêu<br />
theo. Thử nghiệm trên những tiếng kêu ngẫu nhiên, chứng tỏ rằng số<br />
<br />
lần mô phỏng như vậy lớn hơn nhiều sự trùng lặp tình cờ, có nghĩa là<br />
cá kình phải cố ý bắt chước tiếng gọi của con khác.<br />
Miller và cộng sự không chắc chắn về ý nghĩa của những âm<br />
thanh này, nhưng tin rằng “những cuộc nói chuyện” giúp gia đình<br />
chúng được bảo toàn.<br />
Trong nhiều tình huống, con người cũng bắt chước nhau, như khi<br />
một người nào đó nói “xin chào” với một người bạn hoặc một người<br />
trong nhà, anh ta sẽ nhận được những câu đáp tương tự: “Xin chào”.<br />
Nghiên cứu trước kia còn thông báo rằng cá heo mũi to cũng tham gia<br />
những cuộc nhái tiếng như vậy.<br />
<br />
4. PHÁT HIỆN CHIM KHƯỚU MUN TẠI RỪNG<br />
ĐĂKRÔNG<br />
Các nhà khoa học thuộc bảo tàng Lịch sử tự nhiên Thụy Điển,<br />
trong khi thám hiểm tại Khu bảo tồn thiên nhiên Đăk Rông - Quảng<br />
Trị, đã phát hiện một đàn khướu mun gồm 5 con và đây được coi là<br />
loài chim quý có tên trong sách Đỏ thế giới.<br />
Khướu mun là loài<br />
chim đặc hữu của rừng<br />
Đông Dương, tên khoa học<br />
là Stachyris herberti,<br />
thường kiếm ăn ở các lèn<br />
đá hiểm trở trên núi đá vôi.<br />
Voi sử dụng âm thanh để liên kết bầy đàn Trên thế giới lần đầu tiên<br />
và bày tỏ tình cảm chúng được phát hiện tại<br />
Lào năm 1937, lần thứ hai<br />
tại Phong Nha- Kẻ Bàng (Việt Nam) năm 1996. Các nhà khoa học<br />
nhận định: Tình trạng sinh sống thưa thớt của khướu mun ở rừng<br />
miền trung Việt Nam cho thấy loài chim quý này đang đứng trước<br />
nguy cơ tuyệt chủng.<br />
<br />
5. BƯỚM TỪNG ĐỒNG HÀNH VỚI KHỦNG LONG<br />
Những sinh vật duyên dáng nhất trong thế giới côn trùng dường<br />
như đã bắt đầu lịch sử cùng với nhóm bò sát khổng lồ, lùi xa hơn<br />
nhiều so với ước đoán trước kia của giới khoa học. Các mẫu hóa<br />
<br />