ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ƯỜ
PHÒNG GD&ĐT KRÔNG ANA NG THCS LÊ VĂN TÁM TR
Ế
Ệ
SÁNG KI N KINH NGHI M
Ề TÊN Đ TÀI:
Ộ Ố Ệ
Ọ Ố
Ể Ạ M T S BI N PHÁP GIÚP D Y VÀ H C T T VĂN BI U
Ữ
Ả
Ậ
C M TRONG PHÂN MÔN T P LÀM VĂN NG VĂN 7
ọ
ễ
ị
ả H và tên: Nguy n Th Bích H o
ơ ị
ườ
Đ n v : Tr
ng THCS Lê Văn Tám
ộ
Trình đ chuyên môn: ĐHSP
ữ
ạ
Môn đào t o: Ng văn
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 1
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 M C L C
Ụ
Ộ TRANG Ụ N I DUNG
ầ ở ầ
I. Ph n m đ u: ọ
ụ ủ ề ứ
ạ ứ i h n ph m vi nghiên c u.
3 4 4 4 4 ứ ụ ố ượ ớ ạ ươ ng pháp nghiên c u.
ặ
5 5 5 6 6 6 7 ộ tác đ ng ề ề ự ề ạ ề 1. Lý do ch n đ tài. ệ 2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài. 3. Đ i t ng nghiên c u. 4. Gi 5. Ph ầ ộ II. Ph n n i dung: ậ ơ ở 1.C s lý lu n. ự 2.Th c trang ậ ợ i khó khăn 2.1 Thu n l ế 2.2 Thành công h n chạ ặ ế ạ 2.3 M t m nh m t y u ế ố 2.4 Các nguyên nhân, các y u t ấ 2.5 Phân tích, đánh giá các v n đ v th c tr ng mà đ tài đã
đ t raặ
ệ
ứ ệ ệ ả i pháp, bi n pháp
ệ ệ
ệ
8 8 8 16 16 16 ệ ả i pháp, bi n pháp: ủ ụ ộ ề ố ế ự ệ ữ ả ủ ệ ả ấ ị 3. Gi ả i pháp, bi n pháp 3.1 M c tiêu c a gi ự 3.2 N i dung và cách th c th c hi n gi ệ ả i pháp, bi n pháp 3.3 Đi u ki n th c hi n gi ả i pháp, bi n pháp 3.4 M i quan h gi a các gi ọ 3.5 K t qu kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v n đ ề
17 ệ ả ị nghiên c uứ ế ượ ọ ủ c qua kh o nghi m, giá tr khoa h c c a
ế
17 17 18 ị ả 4. K t qu thu đ ứ ấ ề v n đ nghiên c u ầ ị ậ ế III. Ph n k t lu n, ki n ngh : ậ ế 1. K t lu n ế 2. Ki n ngh
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 2
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ở ầ ầ I. Ph n m đ u:
ề ọ 1. Lí do ch n đ tài:
ừ ụ ủ ế Cách đây hàng nghìn năm ARitTôt đã t ng nói đ n tác d ng c a văn
ươ ừ ậ ọ ườ ọ ể ượ ả ch ng, ông th a nh n “Văn h c giúp ng i đ c hi u đ c b n thân mình, nâng
ở ở ọ ữ ọ ề ả ả ướ ớ cao ni m tin vào b n thân mình, làm n y n h nh ng khát v ng h ng t i chân
ọ ượ ể ế ạ ộ ọ lí”.Văn h c thông qua hình t ắ ng có th tác đ ng sâu s c đ n b n đ c, làm cho
ọ ở ắ ơ ế ơ ẫ ả ơ ở ọ ồ tâm h n h tr nên sâu s c h n, tinh t h n, m n c m h n b i vì văn h c có
ữ ự ặ ệ ễ ả ệ ữ nh ng năng l c đ c bi t trong vi c khám phá, di n t ệ nh ng kì di u trong thiên
ườ ướ ế ớ ộ ố nhiên và cu c s ng con ng i. Cho nên khi b c vào th gi ọ i văn h c con ng ườ i
ẻ ế ớ ữ ớ ị ầ ề ề ệ có nh ng phát hi n m i m th gi ữ i xung quanh ta v nh ng đi u bình d g n gũi
ườ ể ặ ả ọ mà ta th ộ ng g p hàng ngày. Trong văn h c nói chung thì văn bi u c m là m t
ể ạ ủ ể ạ ấ ả ườ th lo i bi u đ t sâu săc nh t tình c m c a con ng i
ườ ắ ầ ượ ư ể ả ả ậ Trong nhà tr ng b c THCS văn bi u c m b t đ u đ ạ c đ a vào gi ng d y
ự ế ạ ữ ậ ở ươ ch ng trình Ng văn 7 trong phân môn T p làm văn. Trong th c t ọ d y và h c
ễ ố ủ ướ ậ ạ ồ phân môn T p làm văn là phân môn không d . C th t ng Ph m Văn Đ ng trong
ứ ụ ệ ệ ạ ố ộ ố cu n “D y văn là m t quá trình rèn luy n toàn di n” ( Nghiên c u giáo d c, s 28 ,
ủ ế ễ ả ừ ạ ạ ọ 11/1973) đã t ng nói : “D y làm văn là ch y u là d y cho h c sinh di n t cài gì
ầ ỏ ộ ỏ mình suy nghĩ, mình c n bày t m t cách trung thành, sáng t ỗ chính xác, làm n i
ư ế ớ ế ề ố ườ ọ ậ b t đi u mình mu n nói”. Có nh th m i đem đ n cho ng i h c cái thú phát
ư ệ ồ ườ ọ hi n cũng nh làm giàu thêm cho tâm h n ng i h c.
ọ ượ ữ ả Năm h c 2014 – 2015, tôi đ ạ c phân công gi ng d y môn Ng văn 7. Tôi
ể ộ ậ ấ ả ả ầ ộ ế ế ặ nh n th y m c dù bi u l tình c m, c m xúc là m t nhu c u thi ủ t y u c a con
ườ ọ ượ ể ả ư ư ọ ế ng i và h c sinh đã đ c h c văn bi u c m nh ng các em ch a bi t cách b c l ộ ộ
ủ ể ả ợ ồ ơ ườ ọ ơ ả c m xúc c a mình đ “kh i g i lòng đ ng c m n i ng ậ i đ c”(Văn 7 – t p
ẫ ộ ư ể ệ ả 1).Trong quá trình làm bài văn bi u c m, các em còn l n l n, ch a phân bi t rõ
ể ả ể ạ ữ ế ể ạ ớ ràng, r ch ròi gi a văn bi u c m v i các th lo i văn khác. Chính vì th , đi m các
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 3
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 ữ
ể ể ự ế ủ ấ bài ki m tra và đi m trung bình môn Ng văn c a các em còn th p. Th c t đó
ự ế ế ả ạ ấ ạ ồ ự khi n cho tôi giáo viên tr c ti p gi ng d y các em r t bu n và lo ng i. Th c
ề ệ ề ạ ấ ặ tr ng v n đ này ra sao ? Vì sao các em g p nhi u khó khăn trong vi c làm văn
ể ạ ố ể ả ầ ể ả ọ ọ ả bi u c m? C n ph i làm gì đ d y t ố ớ t và h c văn bi u c m cho h c sinh kh i l p
ứ ữ ề ế ấ ở ố ượ ẻ ớ 7? Đó là nh ng v n đ khi n tôi trăn tr , day d t, mu n cùng đ c chia s v i các
ệ ế ệ ồ đ ng nghi p trong sáng ki n kinh nghi m này.
ụ ủ ề ụ ệ 2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài:
ộ ố ệ ọ ố ư ề ạ ể ả Đ tài đ a ra là m t s bi n pháp giúp d y và h c t t văn bi u c m trong
ấ ượ ữ ể ậ ữ phân môn T p làm văn Ng văn 7 đ nâng cao ch t l ng môn Ng văn nói riêng
ả ọ ậ ủ ừ ế ơ ứ và k t qu h c t p c a các em nói chung. T đó các em yêu thích h n và có h ng
ơ ọ ớ thú h n v i môn h c.
ề ạ ọ ố ặ ấ ể ả ậ Khi đ t ra v n đ : d y và h c t t văn bi u c m trong phân môn T p làm văn
ữ ữ ệ ẽ ệ ố ồ ả Ng văn 7, tôi mu n các đ ng nghi p chia s cùng tôi nh ng kinh nghi m gi ng
ể ệ ậ ổ ế ự ấ ả ạ d y, trao đ i bàn lu n đ tìm ra bi n pháp thi ả t th c, kh thi nh t, gi ế i quy t tri ệ t
ộ ộ ạ ọ ế ở ả ả ạ ộ ể đ tình tr ng h c sinh b c l tình c m, c m xúc m t cách h n ch b i vì trong
ươ ự ộ ộ ứ ể ả ả ả ớ ườ ả ph ng th c bi u c m, s b c l tình c m, c m xúc v i con ng i, c nh v t, s ậ ự
ệ ườ ớ ả ở ủ ộ vi c…mà ng i vi ế ướ t h ng t i ph i tr thành n i dung chính c a bài.
ố ượ ứ 3. Đ i t ng nghiên c u:
ộ ố ệ ệ ể ạ ả ậ ọ M t s bi n pháp giúp vi c d y và h c văn bi u c m trong phân môn T p
làm văn 7.
ớ ạ ứ ạ 4. Gi i h n ph m vi nghiên c u:
ươ ọ ơ ở ư ầ ầ Ch ể ng trình Trung h c c s ban hành năm 2002 l n đ u tiên đ a văn bi u
ộ ộ ọ ậ ầ ộ ươ ể ả c m thành m t n i dung h c t p. Ph n n i dung ch ị ng trình quy đ nh văn bi u
ỉ ượ ọ ế ở ớ ế ế ệ ả c m ch đ c h c 14 ti t l p 7. Chính vì th trong sáng ki n kinh nghi m này tôi
ỉ ề ậ ể ả ữ ế ậ ộ ậ ch đ c p đ n n i dung văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 t p
1 .
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 4
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 ạ
ề ệ ờ ứ ủ ế Do đi u ki n và th i gian nên ph m vi nghiên c u c a sáng ki n kinh
ệ ủ ả ọ ố ườ ỉ nghi m ch gói g n ọ ở ố ượ đ i t ng h c kh o sát sinh kh i 7 c a tr ng THCS Lê Văn
ọ Tám năm h c 20142015
ươ ứ 5. Ph ng pháp nghiên c u:
ươ ứ ệ Ph ng pháp nghiên c u tài li u.
ươ ề Ph ng pháp đi u tra.
ươ ố Ph ng pháp th ng kê.
ươ ể Ph ng pháp ki m tra, đánh giá.
ự ế. ể Tìm hi u th c t
ầ ộ II. Ph n n i dung
ơ ở ậ 1. C s lí lu n:
ẳ ắ ế ằ ể ả ạ Ch c h n trong chúng ta ai cũng bi t r ng: Văn bi u c m là lo i văn th ể
ủ ệ ạ ộ ườ ế ồ ướ ấ ồ hi n n i tâm, tâm tr ng c a ng i vi t. Ng i tr ố ế c trang gi y, n u tâm h n tr ng
ả ầ ườ ế ỗ r ng không c m xúc, đ u óc mông lung không rõ ý nghĩ gì thì ng i vi t không th ể
ượ ể ả ạ ặ ộ ồ có đ ẽ c m t bài văn bi u c m có h n. Lúc đó, bài văn ho c khô khan, nh t nh o
ủ ặ ặ ắ ả ạ ượ ườ ạ ho c ng n ng i ho c gi t o, vay tình m n ý. Ng i giáo viên, khi d y văn nói
ể ả ứ ế ạ ắ ươ ớ chung, d y văn bi u c m nói riêng, ngoài n m ki n th c, ph ng pháp lên l p còn
ồ ộ ố ả ế ẩ ơ ộ ầ c n có m t tâm h n, m t trái tim s ng cùng tác gi ả , tác ph m và h n h t là ph i
ế ớ ọ ủ ề ồ bi ế t truy n tâm h n đó, trái tim đó đ n v i h c sinh thân yêu c a mình.
ể ạ ọ ố ể ả ở ữ ậ Đ d y và h c t t văn bi u c m ậ phân môn T p làm văn Ng văn 7 t p
ệ ậ ệ ố ữ ả ầ ắ ọ ọ 1 thì c giáo viên và h c sinh c n n m v ng h th ng 6 bài h c và luy n t p v ề
ể ả ố ế ọ ể ả ở ớ ọ ồ văn bi u c m (trong s 14 ti t h c văn bi u c m l p 7 – h c kì I ) g m :
ể ả ể ề Tìm hi u chung v văn bi u c m
ể ả ể ặ ủ Đ c đi m c a văn bi u c m
ể ả ể ả ề Đ văn bi u c m và cách làm bài văn bi u c m
ể ả ủ ậ Cách l p ý c a bài văn bi u c m
ả ể ả Các y u t ế ố ự ự t s và miêu t trong văn bi u c m
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 5
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ề ẩ ọ ể ả Cách làm bài văn bi u c m v tác ph m văn h c.
ạ ự 2. Th c tr ng:
ậ ợ 2.1. Thu n l i khó khăn:
ậ ợ * Thu n l i:
ự ượ ự ề ệ ạ ệ Khi tôi th c hi n SKKN này đã đ c s quan tâm, t o đi u ki n giúp đ ỡ
ủ ế ườ ệ ồ ộ và khuy n khích, đ ng viên c a nhà tr ng và đ ng nghi p.
ề ệ ả ạ ọ B n thân đã có kinh nghi m trong công tác d y h c trong nhi u năm.
ộ ố ạ ớ ọ ọ Trong l p tôi d y có m t s em h c sinh yêu thích môn h c và có kĩ năng
ể ả làm văn bi u c m.
* Khó khăn:
ề ể ệ ặ ả ọ M c dù tôi đã có nhi u bi n pháp giúp các em h c văn bi u c m nói riêng
ộ ố ọ ư ắ ữ ượ ế ư và môn Ng văn nói chung nh ngm t s h c sinh ch a n m đ ư ứ c ki n th c, ch a
ế ể ộ ả ủ bi t bi u l c m xúc trong bài làm c a mình.
ạ ế 2.2 Thành công, h n ch .
* Thành công:
ệ ừ ặ ạ Các em có thói quen rèn luy n cách dùng t ơ ễ , đ t câu, cách di n đ t hay h n,
ể ả ặ ơ ệ ề ể ả bi u c m h n trong quá trình làm văn, đ c bi ể t là văn bi u c m. Nhi u em đi m
ữ ọ ượ ả ố s môn Ng văn sau năm h c đã đ ệ ệ c c i thi n rõ r t
ế ạ * H n ch :
ứ ự ệ ề ề ố ờ Khi th c hi n đ tài này, GV t n nhi u th i gian, công s c.
ộ ố ọ ể ả ớ ể ữ ệ ẫ ầ ẫ M t s h c sinh v n nh m l n gi a văn bi u c m v i k chuy n hay miêu
ả ả ẫ ế t trong quá trình làm bài nên k t qu v n không cao.
ặ ế ặ ạ 2.3 . M t m nh, m t y u:
ặ ạ * M t m nh:
ả ộ ượ ườ ạ B n thân tôi là m t giáo viên đ c nhà tr ề ả ng phân công gi ng d y nhi u
ặ ự ấ ộ ệ ầ ổ năm, m t khác tôi t th y mình là m t GV nhi ậ t tình, năng n nên ph n nào thu n
ợ ệ ạ ạ ọ ọ l ể i trong công tác d y h c nói chung và tìm các bi n pháp giúp d y và h c văn bi u
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 6
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 ướ
ượ ẫ ẽ ở ữ ọ ả c m nói riêng. Sau khi các em đ c h ng d n s tr thành nh ng h c sinh bi ế t
ể ả ọ ậ ữ ả cách làm văn bi u c m, bi ế ươ t v ả n lên trong h c t p. B n thân nh ng em đó c m
ọ ơ ấ th y mình yêu thích môn h c h n.
ặ ế * M t y u:
ự ế ề ề ệ ọ ờ Khi th c hi n đ tài này, n u GV dành nhi u th i gian cho các em h c sinh
ể ả ớ ẽ ữ ọ ọ ế h c y u văn bi u c m thì nh ng em h c sinh khá trong l p s nhàm chán.
ế ố ự ạ ộ 2.4 Các nguyên nhân, các y u t ế tác đ ng đ n th c tr ng:
ườ ạ ố ớ * Đ i v i ng i d y:
ề ậ ụ ạ ả ố ớ ế Đa s giáo viên đ u t n t y v i công tác gi ng d y, chăm lo quan tâm đ n
ặ ạ ư ữ ế ẫ ọ h c sinh nh ng v n còn nh ng m t h n ch sau :
ươ ự ự ộ ộ ư ả ạ ậ ợ ớ Ph ng pháp gi ng d y ch a th c s phù h p v i m t b ph n không nh ỏ
ấ ượ ế ế ẫ ọ h c sinh y u kém d n đ n ch t l ư ng ch a cao .
ệ ử ụ ạ ọ ươ ự ủ ồ Vi c s d ng đ dùng d y h c, ph ng pháp tr c quan c a giáo viên vào
ế ọ ế ạ ả ưở ấ ượ ế ủ ế ti t h c còn h n ch nên đã nh h ng đ n ch t l ng ti p thu bài c a các em.
ự ự ữ ề ạ ẫ ọ ộ Bên c nh nh ng giáo viên th c s yêu ngh , yêu h c sinh thì v n còn m t
ơ ợ ượ ự ự ế ớ ư ư ề ạ ố s giáo viên ch a th c s tâm huy t v i ngh , ch a kh i g i đ ồ c m ch ngu n
ủ ỗ ọ ả c m xúc trong trái tim c a các em sau m i bài h c.
ố ớ ớ ặ ấ Do sĩ s l p đông (39 em/1 l p) nên r t khó cho giáo viên theo sát, kèm c p
ộ ế ạ ọ ừ t ng h c sinh trong m t ti t d y .
ố ớ ọ *Đ i v i h c sinh:
ộ ố ọ ườ ọ ị ố ẩ ọ ế M t s h c sinh vì l i h c, chán h c nên không chu n b t t tâm th cho
ờ ọ ẩ ị ướ ế ớ ờ ọ gi h c văn, các em không chu n b bài tr c khi đ n l p, trong gi h c không chú
ý.
ườ ằ ộ ị ế ế ẹ ầ Tr ng n m trên đ a bàn thu c vùng kinh t khó khăn, h u h t cha m các
ọ ở ề ặ ẫ ờ em đ u làm thuê ho c làm r y nên các em không có th i gian h c ơ ặ nhà ho c th i
ọ ấ ụ ả ờ gian h c r t ít vì ph i ph giúp gia đình ngoài gi ớ lên l p .
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 7
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ư ứ ặ ờ ọ ể ả ả Các em ch a h ng thú ho c không bao gi đ c sách tham kh o, k c văn
ọ ị ả b n qui đ nh h c trong SGK
ờ ố ể ầ ộ ộ Xã h i ngày càng phát tri n, đ i s ng văn hóa tinh th n ngày m t nâng cao
ứ ọ ệ ọ ộ ố ộ ố ế ố ị làm cho m t s em thi u ý th c h c sao nhãng vi c h c, b lôi cu n vào m t s nhu
ả ư ề ơ ầ c u gi i trí nh xem ti vi, ch i game ngày càng nhi u.
ề ề ự ề ấ ạ ặ 2.5 Phân tích, đánh giá các v n đ v th c tr ng mà đ tài đ t ra:
ọ ượ ườ ữ ả ạ Năm h c 2014 2015 đ c nhà tr ng phân công gi ng d y môn Ng văn
ệ ầ ậ ấ ậ ờ ươ ứ ể ớ l p 7A2, th i gian đ u tôi nh n th y kĩ năng nh n di n các ph ạ ng th c bi u đ t
ế ộ ộ ả ề ậ ả trong văn b n, kĩ năng vi t, b c l ể ả c m xúc trong bài t p làm văn v văn bi u c m
ộ ố ọ ế ế ớ ề ậ ủ c a m t s h c sinh còn y u. Các em vi ố t bài t p làm văn s 2 v i đ bài “Loài
ạ ậ ớ ọ ể ả ả cây em yêu”. Dù m i h c và hình thành kĩ năng t o l p văn b n bi u c m xong
ư ề ọ ả nh ng nhi u h c sinh không phân bi ệ ượ t đ c văn miêu t ể ả và văn bi u c m nên trong
ế ủ ề ả ế ề ủ ộ bài vi t c a nhi u em không ph i vi ố ớ ả t v thái đ và tình c m c a mình đ i v i
ụ ể ộ ả ể ề ặ m t loài cây c th mà các em đi vào t ho c k v loài cây đó. Trong ti ế ọ t h c
ụ ạ ề ề ầ ả ườ ế ph đ o tôi yêu c u các em làm đ : “C m nghĩ v ng i thân”. Có em đã vi t “B ố
ườ ươ ậ ớ ố ấ ứ ể ị em là ng ị i ch u th ữ ng, ch u khó. B r t hay th c khuya d y s m đ làm nh ng
ệ ố ướ ố ấ ả ố ư ấ ả ọ vi c mà t i hôm tr c b ch a làm xong. B v t v đi làm thuê t ệ t c m i vi c
ườ ể ế ố ừ ề ấ ả ậ ố mà ng i ta thuê đ ki m ti n nuôi em. Em th y v y b o b là b đ ng đi làm
ạ ở ử ữ ể ố ố ộ thuê n a, b hãy chuy n sang s a xe đ p nhà đi. B em suy nghĩ m t lúc khá lâu
ế ấ ạ ạ ộ ọ ủ ồ r i nói: đó cũng là m t ý ki n hay đ y ”. B n nghĩ sao khi đ c đo n văn trên c a
ọ ế ệ ủ ằ ồ ọ em h c sinh đó? Không bi ộ t các đ ng nghi p c a tôi khi đ c có cho r ng đó là m t
ể ả ạ ế ủ ữ ờ đo n văn bi u c m không? Toàn bài vi ề t c a em đó đ u là nh ng l ạ i văn và đo n
ươ ự ư ế ớ ề ư ộ ế ả văn t ng t nh th . Cũng v i đ văn nh trên, m t em khác vi ủ t “C m nghĩ c a
ề ộ ườ ư ế ả ậ em v bà là m t ng ườ i bà yêu m n con cháu”. D ng nh các em c m nh n và
ế ư ộ ụ ắ ả ộ vi ồ t văn nh m t nghĩa v b t bu c ph i làm nên các em làm qua loa cho xong r i
ể ả ọ ể ượ ả ộ ầ ủ ề ị đem n p. K c h c sinh khá, dù c m và hi u đ c yêu c u c a đ , xác đ nh đúng
ướ ư ể ả ẫ ể ả ề h ng làm bài nh ng k và t ơ v n nhi u h n bi u c m .
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 8
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 ể
ố ệ ướ ả ố ế ố ớ ọ D i đây là b ng s li u th ng kê đi m trung bài vi t s 2 h c kì I l p 7A2
ườ ả ạ ọ tr ng THCS Lê Văn Tám năm h c 2014 – 2015 mà tôi gi ng d y:
ỉ ệ ọ ỉ ệ ọ ỉ ệ ọ ỉ ệ ọ T l h c sinh T l h c sinh T l h c sinh T l h c sinh
gi iỏ khá trung bình y u ế
2,56% 15,4% 74,3% 7,7%
ả 3. Gi ệ i pháp, bi n pháp:
ủ ụ ả 3.1. M c tiêu c a gi ệ i pháp, bi n pháp:
ả ượ ể ề ọ ữ Nh ng gi ệ i pháp, bi n pháp đ ằ c nêu trong đ tài nh m đ giúp h c sinh
ươ ọ ậ ế ể ả ơ v n lên trong h c t p, giúp các em vi t văn đúng, làm văn bi u c m hay h n, giàu
ể ả ơ ồ ả c m xúc h n, có tâm h n trong sáng nhân ái, các em yêu văn bi u c m nói riêng và
ữ môn Ng văn nói chung.
ự ứ ệ ộ ả ệ i pháp, bi n pháp: 3.2 N i dung và cách th c th c hi n gi
ể ả ủ ườ ế ả ượ ả Trong bài văn bi u c m, c m xúc và suy nghĩ c a ng i vi t ph i đ c làm
ể ệ ả ộ ở ố ệ ự ủ ổ n i rõ, ph i tr thành n i dung chính c a bài, chi ph i và th hi n qua vi c l a
ố ụ ế ắ ả ọ ượ ả ch n, s p x p các ý và b c c bài văn. C m xúc và suy nghĩ đ ể c phát bi u ph i là
ườ ế ự ự ả ạ ủ c a cá nhân ng i vi t mang tính chân th c, t nhiên, không gi t o, giàu giá tr ị
ể ệ ị ạ ứ ẹ ồ nhân văn, th hi n các giá tr đ o đ c cao đ p. Nó làm giàu cho tâm h n ng ườ i
ượ ư ế ữ ầ ằ ả ươ ạ ố ọ đ c. Mu n làm đ c nh th tôi nghĩ r ng c n ph i có nh ng ph ng pháp d y và
ớ ừ ố ượ ể ả ợ ọ h c văn bi u c m phù h p v i t ng đ i t ọ ng h c sinh.
ừ ự ế ả ộ ố ả ư ạ ạ ạ T th c t gi ng d y, tôi m nh d n đ a ra m t s gi ọ ể ạ i pháp đ d y và h c
ố ể ả ư ữ t ậ t văn bi u c m trong phân môn T p làm văn Ng văn 7 nh sau :
ố ớ a. Đ i v i giáo viên
ộ ố ươ ự ạ ậ Ngoài m t s ph ư ọ ng pháp tích c c trong d y h c phân môn t p làm văn nh :
ươ ạ ậ ạ ộ ươ Ph ng pháp d y t p làm văn thông qua ho t đ ng, ph ự ng pháp tr c quan, hình
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 9
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 ầ
ứ ấ ả ậ ậ ộ ố ươ ụ ạ th c v n đáp, th o lu n . . .Giáo viên c n v n d ng sáng t o m t s ph ng pháp
ư ươ ươ ơ ọ ậ ử ụ khác nh ph ng pháp đóng vai, ph ng pháp s d ng trò ch i h c t p .
ề ự ậ ể ả ạ ườ ề ả Dù d y văn bi u c m v s v t và con ng ể i hay văn bi u c m v tác
ả ị ẩ ọ ướ ướ ẫ ph m văn h c, giáo viên cũng luôn luôn ph i đ nh h ng và h ng d n các em
ể ả ữ ể ộ ố ồ ắ n m v ng quy trình đ làm m t bài văn bi u c m t t. Quy trình đó bao g m :
ể ề *Tìm hi u đ và tìm ý
Tìm hi u để ề
ể ả ể ỗ ề ạ ộ ự Đ văn bi u c m nên ra trong ph m vi r ng đ m i em t ộ tìm cho mình m t
ớ ố ố ủ ả ạ ợ ỗ ớ ề đ tài riêng phù h p v i v n s ng, v i tâm tr ng và c m xúc c a m i em. Làm nh ư
ẽ ự ơ ở ề ộ ề ủ ỗ ậ v y m i em s t ầ ra cho mình m t đ bài riêng trên c s đ bài chung c a th y.
ế ủ ể ề ấ ả ộ ỗ Chính vi ẽ t theo đ bài riêng y mà m i em s có m t bài văn bi u c m c a riêng
ớ ấ ố ớ ạ ủ ạ mình không gi ng v i b t kì b n nào trong l p, không sao chép l i văn c a ng ườ i
khác.
ể ề ầ ị ướ ả Trong đ bài văn bi u c m, giáo viên c n đ nh h ể ng cho các em tìm hi u
ờ ả ỏ ề ằ đ b ng cách tìm ra l i gi i cho các câu h i sau :
ề ồ ậ ể ả ậ ả ố ị Em đ nh phát bi u c m nghĩ, tình c m, mong mu n v đ v t (con v t, loài
ề ườ ậ ả ề ẩ cây, c nh v t…) nào? V ng i nào? V tác ph m nào?
ế ụ ể ả ằ ả Em vi ả t bài bi u c m đó nh m m c đích gì? (giãi bày c m xúc, tình c m
nào?).
ế ố ẹ ạ ể ả ể ầ ọ Em vi t bài bi u c m đó đ ai đ c? (cô giáo, th y giáo, b m , b n bè…)
ả ế ị ỏ ộ ế ờ L i gi ẽ i đáp cho ba câu h i trên s quy t đ nh n i dung bài vi t (trình bày
ệ ế ế ậ ạ ả ọ ọ ả c m xúc gì?), gi ng đi u bài vi t (vi t cho b n bè ph i là gi ng văn thân m t, có
ể ồ ế ặ ố ẹ ầ ả ế ư th su ng sã còn vi t cho th y cô ho c b m ph i thân thi t nh ng nghiêm trang )
Tìm ý
ữ ể ạ ả ả Giai đo n tìm ý cho bài văn bi u c m chính là tìm c m xúc, tìm nh ng ý
ể ễ ủ ạ ả ả ộ ả nghĩ và tình c m đ di n đ t thành n i dung c a bài. Ý nghĩ, c m xúc, tình c m
ồ ừ ệ ề ể ẻ ả ắ muôn màu muôn v trong các bài văn bi u c m đ u b t ngu n t vi c quan sát
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 10
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ộ ố ừ ữ ế ả ố cu c s ng xung quanh, t nh ng gì các em đã s ng và tr i qua, đã ti p xúc trong tác
ố ượ ể ậ ẩ ả ố ph m.Vì v y, mu n tìm ý cho bài văn bi u c m hãy quan sát kĩ đ i t ề ng đ bài
ừ ự ế ế ề ệ ệ ấ ả nêu ra, t đó c m xúc xu t hi n. N u không có đi u ki n quan sát tr c ti p thì hãy
ỉ ệ ữ ớ tìm trong trí nh , trong k ni m nh ng gì mình bi ế ề ố ượ t v đ i t ng và t ừ ừ t nh l ớ ạ i
ế ả ỉ ệ ứ ế ọ các chi ti t. N u c k ni m trong kí c cũng không có thì tìm đ c sách báo, xem
ề ố ượ ả ể ế ầ ế phim nh v đ i t ậ ng đ ghi nh n các chi ti t c n thi ầ t. Các em c n ghi v n t ắ ắ t
ữ ưở ệ ắ ế ể ề ấ ớ ộ ự ơ nh ng ý t ng ra gi y đ nh và có đi u ki n s p x p theo m t trình t h p lí.
ố ớ ề ề ể ả ả ẩ ọ Đ i v i văn bi u c m v tác ph m văn h c, c m xúc và suy nghĩ v tác
ẩ ọ ượ ả ừ ả ườ ph m văn h c đ c n y sinh t ẩ b n thân tác ph m. Tìm ý trong tr ợ ng h p này
ọ ạ ọ ọ ề ầ ẻ ẹ ẩ ẫ chính là đ c kĩ, đ c đi đ c l i nhi u l n tác ph m, ng m nghĩ tìm ra v đ p, tìm ra
ế ế ố ủ ủ ộ ộ tri ớ t lí c a n i dung, tìm ra cái m i, cái đ c đáo c a các y u t ứ hình th c ngh ệ
ẩ ậ thu t trong tác ph m.
ậ * L p dàn ý
ế ấ ế ể ả ầ ở Bài văn bi u c m cũng có k t c u ba ph n (m bài, thân bài, k t bài ) nh ư
ể ả các ki u văn b n khác .
ở ớ ố ượ ệ ề ố ượ ả M bài: Gi i thi u đ i t ng và c m xúc chính v đ i t ng
ể ả ở ầ ở Thân bài: Phát tri n các c m xúc chính đã nêu ra ph n m bài .
ế ạ K t bài: Khép l i các ý đã trình bày.
ụ ụ ể ư ọ GV đ a ra ví d c th minh h a:
ề ườ ả ẹ ị : C m nghĩ v ng i thân(ông bà, cha m , anh ch ….) Đ bàiề
ụ ọ Ví d minh h a
ở 1. M bài:
ủ ữ ệ ả ườ ả Trong nh ng quan h tình c m c a con ng i thì tình cha con là tình c m
ớ ủ ị ườ ượ ắ ế ấ ề máu th t thiêng liêng; công lao to l n c a ng i cha đ c nh c đ n r t nhi u trong
ứ ọ ẫ ca dao dân ca (d n ch ng minh h a)
2. Thân bài:
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 11
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ủ ườ * Vai trò c a ng i cha:
ườ ụ ộ ườ ế ị ữ ệ ọ Ng i cha đóng vai trò tr c t, th ng quy t đ nh nh ng vi c quan tr ng
ỗ ự ề ậ ầ ủ ợ ấ ẫ trong gia đình; là ch d a v v t ch t l n tinh th n c a v con.
ề ệ ạ ặ ỗ ỡ ố Cha kèm c p, d y d , truy n kinh nghi m s ng và nâng đ các con trên
ạ ự ự ệ b ướ ườ c đ ng t o d ng s nghi p
ề ườ ủ ả * C m nghĩ c a em v ng i cha thân yêu:
ộ ỉ ườ ợ ườ ườ Cha em ch là m t ng i th bình th ộ ng, m t ng i nông dân, bác sĩ…
ệ ấ ả ớ quanh năm v t v v i công vi c.
ổ ậ ủ ứ ế ợ ị ầ Đ c tính n i b t c a cha là c n cù, ch u khó, h t lòng vì v con…
ấ ờ ủ ề ạ ả ị ộ ấ Cách d y con c a cha r t gi n d : nói ít làm nhi u, l y l i nói, hành đ ng
ươ ở ễ ầ ộ ủ ở ủ c a mình làm g ư ng cho các con. Thái đ c a cha c i m , d g n, bao dung nh ng
ắ ấ cũng r t nghiêm kh c.
ế ưở ở ố ắ ọ Các con kính yêu, quý m n và tin t ng cha, c g ng chăm ngoan, h c
ỏ ể gi i đ cha vui lòng.
ế 3. K t bài:
ưỡ ụ ủ ẹ ớ ớ Công lao sinh thành, d ng d c c a cha m vô cùng to l n, sánh ngang v i
ể ộ núi cao, bi n r ng.
ả ế ơ ẹ ằ ề ờ ệ Con cái ph i bi t n và đ n đáp công lao cha m b ng l i nói và vi c làm
ế ằ hi u nghĩa h ng ngày.
ế c. Vi t bài
ế ể ệ ả ế ạ ớ Vi t bài văn bi u c m là vi c vi ạ ố t các đo n văn và n i chúng v i nhau, t o
ấ ỉ ế ự ạ ầ ể ố thành ch nh th th ng nh t. Khi vi t bài c n th c hành thành th o kĩ năng hành văn,
ử ụ ừ ộ ộ ả ệ ọ ọ ợ ặ đ t câu, s d ng t , ch n gi ng đi u, cách b c l c m xúc phù h p.
ế ế ố ể ế ầ ả ạ Khi vi t bài, k t n i các đo n trong bài văn bi u c m c n chú ý đ n lôgíc
ể ủ ả ủ ề ả ạ ỗ ả phát tri n c a c m xúc, c a tình c m. Theo lôgíc này, m i đo n trong bài đ u ph i
ướ ả ả ầ ổ ỏ h ng vào làm n i rõ lên c m xúc chính, tình c m chính c n làm sáng t trong bài.
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 12
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ử d. S a bài
ư ố ế ố ợ Đa s các em khi làm bài ch a bi ờ t cách phân ph i th i gian h p lí nên vi ế t
ư ư ế ậ ẫ ộ ờ ệ xong là n p bài, th m chí h t th i gian nh ng v n ch a làm xong bài. Cá bi t có
ủ ữ ầ ạ ế ậ ướ nh ng em ch quan không c n xem l i bài sau khi vi t xong.Vì v y mà b c t ự
ế ượ ầ ắ ọ ử s a bài sau khi vi t không đ c các em coi tr ng. Do đó giáo viên c n nh c nh ở
ệ ử ế ọ ướ ể ộ ế ủ ơ các em chú tr ng h n đ n vi c s a bài tr c khi n p đ bài vi ậ t c a các em th t
ệ ự s hoàn thi n.
ụ ụ ể ư ọ ướ GV đ a ra ví d c th minh h a cho các b c:
ề Loài cây em yêu Đ bài:
ụ ấ ọ ượ ườ Ví d minh h a: Em r t yêu hàng ph ng vĩ tr ng em!
ể * B ề c 1ướ : Tìm hi u đ :
ể ả ể ạ Th lo i : Văn bi u c m.
ố ượ ượ ườ Đ i t ng: Hàng ph ng vĩ tr ng em.
ả Tình c m : Yêu thích.
ướ ậ Tìm ý và l p dàn ý. * B c 2:
a. Tìm ý:
ượ ổ ủ Tu i c a hàng ph ng vĩ.
ủ ọ ườ ả Tình c m c a m i ng i.
ủ ả ạ Tình c m c a em và các b n.
ượ ế Hàng ph ng vĩ khi vào hè, khi đông đ n, xuân sang.
ượ ờ ơ ờ ọ Hàng ph ng vĩ vào gi ra ch i, vào gi h c.
ượ ớ ấ ả ườ Hàng ph ng vĩ v i t t c thành viên trong tr ng.
ậ b. L p dàn ý:
ở M bài:
ớ ệ ượ ườ Gi i thi u hàng ph ng vĩ tr ng em.
ộ ỉ ệ ẹ ắ ớ ề Lí do em yêu thích ( đ p, nhi u bóng mát, g n v i m t k ni m…)
Thân bài:
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 13
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ả C m xúc chung:
ượ ế ệ ọ ủ ề ắ ớ ườ + Hàng ph ng vĩ đã g n bó v i nhi u th h h c sinh c a mái tr ng này
ườ ườ ớ ề ườ + Ng i còn ở ạ l i và ng i đã đi xa ai cũng nh v ngôi tr ớ ng thân yêu v i
ượ ả ọ ườ hàng ph ng vĩ già tr i bóng d c sân tr ng.
ể ặ ổ ậ Đ c đi m n i b t:
ữ ượ ư ữ ế ử ắ ộ + Vào nh ng ngày hè hàng ph ng vĩ nh nh ng chi u l a th p sáng m t
vùng tr i.ờ
ể ươ ứ ậ ồ + Ngày đông ph ượ ủ ng mình tránh rét đ ngày xuân v n ch i th c d y
ử ẩ ớ ị ộ chu n b cho m t mùa l a m i.
Tác d ng:ụ
ữ ượ ẻ ườ ờ ọ ượ + Vào nh ng gi ờ ả gi i lao ph ng vui v c i đùa, vào gi h c ph ặ ng l ng
ẽ ủ ế ẽ ả l xoè bóng mát và kh hát theo ti ng gi ng bài c a cô giáo.
ượ ầ ư ư ộ ườ ạ ớ ư ộ + Hàng ph ng lúc tr m t nh m t ng i b n l n, lúc đáng yêu nh m t
ẻ ứ đ a tr .
ế K t bài:
ớ ề ượ ấ Em luôn nh v hàng ph ng vĩ đáng yêu y.
ướ ượ ấ ườ ạ ắ ớ ườ Em ao c hàng ph ng vĩ y mãi là ng i b n g n bó v i ngôi tr ng
thân yêu này.
ế t bài. * B c 3ướ : Vi
ở M bài:
ự ế Tr c ti p:
ừ ế ườ ẳ ẽ ộ ầ ể ượ Ai đã t ng đ n tr ng em m t l n h n s không th quên hàng ph ng vĩ
ữ ừ ữ ườ ư ộ ử ủ ứ ề ị già s ng s ng gi a sân tr ng nh m t minh ch ng cho b dày l ch s c a ngôi
ườ ượ ấ ự ắ ế tr ấ ng. Chúng em r t yêu quý hàng ph ng y và luôn t hào khi nh c đ n chúng.
Gián ti p:ế
ắ ạ ế ạ ả ố ườ N u b n nói cây c i không có tình c m tôi dám ch c b n là ng i quá vô
ờ ố ề ặ ộ ớ ỗ tình ho c có đ i s ng n i tâm quá nghèo nàn. V i riêng tôi, m i loài cây đ u có
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 14
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ế ợ ườ ư ữ ả ti ng nói riêng và nó g i trong lòng ng ấ i nh ng c m xúc r t riêng. Ví nh hàng
ượ ườ ấ ự ể ạ ẳ ph ng vĩ tr ng tôi ch ng h n. Không hi u sao tôi luôn tìm th y s bình yên
ề ấ ỗ ồ ọ trong tâm h n m i khi nghĩ v hàng cây h c trò y.
Thân bài:
ư ả ườ ướ ắ ặ ắ ắ ớ ữ …..Còn nh nh ng tr a hè oi , đi qua tr ng, ng c m t nhìn lên b t g p s c
ủ ắ ượ ạ ộ ữ ả ữ th m c a nh ng chùm ph ng, trong lòng l i r n ràng nh ng c m giác thân
ươ ữ ế ầ ạ ế ồ th ng. Th y cô, b n bè, nh ng bài toán, câu văn, ti ng hát…bi t bao vui bu n,
ượ ắ ọ ườ ạ ớ nhung nh ! Hè ph ng thay lũ h c sinh chúng tôi th p sáng ngôi tr ầ ng, b u b n
ượ ả ộ ờ ướ ề ơ ọ ượ ủ ắ ớ ườ v i t ng vôi. Ph ng mang v đây c m t tr i c m hi v ng! Ph th m ng
ữ ướ ữ ớ ơ ủ ầ ơ nh ng trái tim và nuôi l n nh ng c m c a th y và trò n i đây.
ướ ử S a bài B c 4:
ể ạ ố ể ả ướ t văn bi u c m, giáo viên nên chú ý tr ệ ế c tiên đ n vi c Tóm l i :ạ Đ d y t
ề ừ ề ả ớ ớ ị ướ ổ đ i m i cách ra đ .T đ tài chung cho c l p (có tính đ nh h ả ng chung), ph i
ự ề ệ ướ ẫ ể th c hi n quá trình cá th hóa đ bài (quá trình h ỗ ọ ng d n m i h c sinh đi t ừ ề đ
ụ ể ả ớ ệ ề ế ợ ị ớ ố ề tài chung cho c l p đ n vi c xác đ nh đ bài riêng, đ bài c th phù h p v i v n
ỗ ọ ủ ả ả ớ ế ố ố s ng, v i tình c m, c m xúc riêng c a m i h c sinh ). ọ N u giáo viên mu n h c
ố ư ầ ượ ế sinh làm t t yêu c u mình đ a ra thì giáo viên không đ ọ c cho h c sinh vi t bài văn
ể ả ề ề ư ượ ố ể ế bi u c m v đ tài mà các em ch a đ ư c s ng, ch a có hi u bi ả t, có c m xúc.
ủ ọ ể ả ấ ọ Khi ch m bài làm văn bi u c m c a h c sinh, giáo viên nên coi tr ng tính cá
ệ ự ộ ủ ộ ộ ơ ộ bi t, s đ c đáo trong suy nghĩ, rung đ ng có trong n i dung h n là đ dài c a bài.
ỉ ầ ủ ể ế ả ượ ả ậ ặ ộ N u bài văn bi u c m c a các em ch c n có đ ộ c m t, hai c m nh n ho c m t,
ể ắ ả ộ ọ ươ hai n i dung có s c thái tình c m riêng, giáo viên nên trân tr ng, bi u d ng và t ỏ
ể ộ thái đ đánh giá cao qua cách cho đi m .
ầ ướ ủ ọ ệ ọ ế ẫ Giáo viên c n h ắ ầ ng d n, khuy n khích vi c đ c sách c a h c sinh. B t đ u
ừ ệ ự ế ọ ấ ườ ọ ấ t ả vi c đ c các văn b n trong SGK. Th c t ọ cho th y h c sinh r t l i đ c sách
ụ ế ế ế ả ọ ệ ả ẫ d n đ n đ c y u, gây khó khăn cho vi c c m th văn b n. Chính vì th giáo viên
ơ ưỡ ủ ằ ọ ồ ầ c n kh i ngu n và nuôi d ỗ ng thói quen đ c sách c a các em b ng cách: trong m i
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 15
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 ụ
ế ạ ứ ấ ẫ ạ ạ ơ ti t d y giáo viên l y d n ch ng, ví d , trích các câu nói, đo n th , đo n văn hay
ừ ả ẩ ọ t ự ế các sách tham kh o, sách nâng cao, các tác ph m văn h c và cho các em tr c ti p
ế ấ ạ ớ ớ ế nhìn th y khi n các em tìm đ n v i sách, làm b n v i sách.
ộ ọ ọ ố ố ể ễ ả ầ ạ M t h c sinh mu n h c t ả t văn bi u c m c n ph i có kĩ năng di n đ t trôi
ẫ ả ấ ầ ậ ch y, h p d n nên giáo viên c n giao các bài t p rèn vi ế ở t ọ nhà cho h c sinh sau
ỗ ế ọ ự ế ể ạ ả m i ti ể t h c đ các em t rèn kĩ năng vi t sáng t o văn bi u c m sao cho bài văn
ấ ố ườ ọ y cu n hút ng i đ c. .
ố ớ ọ 2.Đ i v i h c sinh
ể ọ ố ầ ế ạ ở ả ả Đ h c t ể ả t văn bi u c m, c n bi ự ả t t o nên c m xúc; b i c m xúc là s c m
ủ ấ ụ ủ ả ườ ọ ướ th c a trái tim, c a t m lòng và tình c m ng i h c. Giáo viên h ng cho các em
ớ ờ ủ ữ ằ ấ ậ ế đ n v i gi ả văn b ng trái tim và t m lòng c a mình thì nh ng cung b c tình c m
ươ ậ ừ ủ ẽ ả ầ ồ vui, bu n hay th ớ ờ ng nh , h n gi n t bài gi ng c a th y cô s đi vào lòng các
ẽ ế ươ ấ ạ ữ ả ậ ố ế em. Các em s bi t th ng c m nh ng s ph n b t h nh, bi ự ấ t căm ghét s b t
ấ ế ỏ ươ công, ái x u, cái ác. Các em bi t yêu thiên nhiên hoa c , yêu quê h ng đ t n ấ ướ c.
ẽ ấ ươ ế ả Khi đó các em s th y “Văn ch ng không ph i là cách đem đ n cho ng ườ ọ ự i đ c s
ạ ươ ớ ắ ự ự thoát li hay s quên. Trái l i văn ch ộ ng là m t khí gi i thanh cao và đ c l c mà
ể ừ ố ế ớ ừ ổ ả ố ừ chúng ta có th v a t cáo v a thay đ i cái th gi i gi d i và tàn ác, v a làm cho
ườ ạ ạ ơ lòng ng i thêm trong s ch và phong phú h n”(Th ch Lam).
ể ố ể ả ộ ướ ị Đ làm t t m t bài văn bi u c m, tr ầ c tiên, giáo viên c n đ nh rõ cho các
ế ầ ụ ể ể ế ả ớ ủ ề ề em bi t các yêu c u c th đ bi n đ tài chung cho c l p thành đ bài c a riêng
ữ ữ ầ ả ả ộ ị mình. Sau đó, c n xác đ nh rõ nh ng tình c m, c m xúc, nh ng rung đ ng nào là
ữ ủ ẽ ạ ậ ả ả m nh m , là riêng c a mình. Hãy t p trung trình bày nh ng tình c m và c m xúc,
ự ế ặ ộ ả ả ậ ế suy nghĩ đó m t cách tr c ti p ho c gián ti p (qua miêu t ộ c nh v t hay qua m t
ế ự ệ ầ ệ ộ câu chuy n…).Rèn các em c n chú ý đ n s riêng bi ơ ủ ộ t, đ c đáo c a n i dung h n
ầ ự ộ ồ ờ ọ ừ ữ ả là đ dài. Đ ng th i, c n l a ch n các t ng , hình nh (so sánh ví von, so sánh
ể ễ ả ữ ủ ầ ả ả ợ ng m … ) thích h p đ di n t nh ng tình c m, c m xúc, suy nghĩ c a mình.
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 16
ộ ố ệ
ể ả
ọ ố
ạ
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 Đi m quan tr ng nh t đ làm bài văn bi u c m đ t k t qu cao là t
ạ ế ấ ể ể ể ả ả ọ ự ả b n
ự ọ ạ ộ ự thân các em hãy tích c c đ c sách, tích c c tham gia các ho t đ ng trong nhà tr ườ ng
ố ố ộ ể ể ố ế ầ và ngoài xã h i đ có thêm v n s ng, v n hi u bi t. Qua đó, các em c n chú ý rèn
ữ ứ ệ ả ồ ồ ươ luy n cho tâm h n mình ch a chan nh ng tình c m yêu, ghét, bu n, th ờ ng, h n
ữ ẹ ẽ ạ ậ ớ ượ ề ạ gi n, nh nhung…. d t dào nh ng suy nghĩ đ p đ cao th ng v tình b n hay
ươ ẹ ầ ươ ấ ướ ố tình yêu th ng cha m th y cô, yêu quê h ng đ t n c…. Đó là cái g c to, là
ấ ổ ưỡ ữ ễ ấ ể ả nh ng chùm r sâu cung c p ch t b d ng cho cây văn bi u c m luôn xanh t ươ i,
ế ở n hoa, k t trái.
ự ệ ề ệ ả 3.3 Đi u ki n th c hi n gi ệ i pháp, bi n pháp:
ứ ế ủ ạ ườ ọ Căn c k ho ch năm h c 2014 2015 c a nhà tr ng.
ự ế ệ ụ ể ủ ớ ữ ọ ứ ề Căn c đi u ki n th c t tình hình h c môn Ng văn c a l p( c th là các
ủ ọ ể ả bài làm văn bi u c m c a h c sinh)
ệ ữ ố ả ệ 3.4 M i quan h gi a các gi i pháp, bi n pháp
ả ệ ặ ệ ẽ ớ ố Các gi i pháp, bi n pháp trên luôn có m i quan h ch t ch , lô gic v i nhau
ượ ổ ứ ự ệ ạ và đ ộ ch c th c hi n m t cách linh ho t. c t
ả ệ ầ ượ ự ạ Bên c nh đó, các gi i pháp, bi n pháp trên c n đ c s quan tâm giúp đ ỡ
ệ ườ ẹ ọ ư ậ ộ ủ c a Ban giám hi u nhà tr ẹ ọ ng, H i cha m h c sinh cũng nh các b c cha m h c
ủ ệ ấ ườ ớ ạ ượ ế ả ầ sinh. Nh t là tinh th n trách nhi m c a ng i giáo viên m i đ t đ c k t qu nh ư
mong mu n.ố
ọ ủ ấ ứ ề ệ ế ả ả ị 3.5. K t qu kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v n đ nghiên c u:
ỉ ệ ầ Năm h cọ T l ớ % trong l p Đ u năm
ế ế Cu i nămố ể Vi ể t bài văn bi u Vi ạ t đúng th lo i,
ầ ả 30 % ẫ ả c m còn nh m l n ơ hành văn trôi ch y h n
ả ả 2014 ớ v i văn miêu t và và đã có c m xúc
ự ự 2015 t ủ s , hành văn l ng
ế ế c ngủ Đã bi t cách làm văn ợ ệ Ngoài vi c k t h p
ể ả ươ ế bi u c m, có k t ớ v i các ph ứ ng th c
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 17
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 ượ
ể ạ 2014 bi u đ t trong bài văn c các ợ h p đ
ươ ể ả 2015 35 % ph ể ứ ng th c bi u bi u c m còn có các
ệ ệ ạ đ t khác nh t ư ự ự s , ậ bi n pháp ngh thu t
ả ợ miêu t ả song c m ầ phù h p, hành văn đ y
xúc còn nghèo ả c m xúc.
ư 2014 ể Ch a yêu văn bi u Thích làm văn bi uể
ả ả 2015 50 % ả c m, tình c m trong ả c m, tình c m trong
ượ ể bài văn còn g ng, ả văn bi u c m đã trong
ụ ư ậ ế ơ ch a v n d ng các ợ sáng h n, đã k t h p
ệ ố ươ bi n pháp ngh ệ t t các ph ứ ng th c
ậ ể ạ thu t trong bài làm. ệ bi u đ t và các bi n
ậ ệ pháp ngh thu t phù
ợ h p trong bài làm.
ế ả ượ ọ ủ ấ ệ ề ả ị 4. K t qu thu đ c qua kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v n đ nghiên
c uứ :
ộ ố ả ụ ệ ộ ổ Qua m t năm rút kinh nghi m và thay đ i, áp d ng m t s gi i pháp nêu trên
ấ ượ ấ ậ ả ở ể ạ ọ tôi nh n th y ch t l ng d y và h c văn bi u c m ọ ố môn văn kh i 7 năm h c
ượ ệ ươ ự ệ ộ 2014 – 2015 đ c nâng cao rõ r t. Trên ph ế ng di n là m t giáo viên tr c ti p
ữ ạ ấ ả ớ ơ ự ứ đ ng l p gi ng d y, tôi th y mình v ng vàng h n trong chuyên môn; t tin say mê
ớ ự ệ ồ ườ ố ớ ọ ướ ầ ơ h n v i s nghi p tr ng ng i. Đ i v i các em h c sinh, các em b c đ u đã ý
ứ ượ ầ ủ ọ ế ộ ộ ả ủ th c đ c t m quan tr ng c a môn văn, bi t b c l c m xúc c a mình đúng cách,
ố ượ ơ ể ả ọ ố đúng n i, đúng lúc. S l ng h c sinh có kĩ năng làm văn bi u c m t ề t khá nhi u.
ế ề ề ấ ướ ớ ế ờ ủ Đi u đó khi n tôi r t vui, trong ni m vui s ng đó tôi lai nh đ n l ộ i c a m t
ườ ư ừ ệ ệ ấ ẳ ổ ng ổ i đã t ng nói “Nghi p văn là nghi p kh ” nh ng tôi ch ng th y kh chút nào
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 18
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7 ạ ng h nh phúc vì đ
ấ ướ ượ ố ế mà ng ượ ạ c l i tôi th y mình sung s ầ c c ng hi n, góp ph n
ủ ệ ỏ ưỡ ấ ướ ồ nh bé c a mình vào vi c nuôi d ng ngu n nhân tài cho đ t n c.
ế ế ầ ậ ị III: Ph n k t lu n, ki n ngh :
ế 1. K t lu n ậ :
ờ ộ ố ố ươ
ộ ỗ ỗ ng bao gi ậ Cu c s ng v n đa d ng, phong phú và văn ch ệ
ở ừ ươ ự ắ
ể
ọ ọ ừ
ể ấ ậ
ườ ừ ọ ữ ệ ườ ườ ể ả i nh ng c m giác nhân văn đ con ng ữ ạ l i, gi
ứ ị
ế
ươ ề ấ
ẽ ấ cũng là t m ữ ng sáng ph n ánh cu c s ng đó m t cách có ngh thu t.M i câu, m i ch là ặ ả ng đâu ph i là s s p đ t. GoocKi t ng nói “Văn ng không có môn khoa h c nào có th thay c môn văn. Đó là môn h c v a hình thành nhân cách v a hình thành tâm ẽ ờ ạ ế ồ i tâm h n con ng i tìm đ n ả ườ i, rái tim hòa cùng nh p đ p trái tim. Sau khi nghiên c u, tham kh o ườ ọ ẽ ả ớ i h c s có cái nhìn m i i d y và ng ọ ừ ể ả ng pháp d y và h c văn bi u c m. T đó, r t hi v ng ơ ẽ ố ơ t h n; các em s yêu thích, ham mê môn văn h n
ạ ả ộ ố ươ g ổ bao lao tâm kh trí b i văn ch ọ ọ h c là nhân h c”. Cho nên trong nhà tr ế ượ th đ ồ h n. Trong th i đ i hi n nay, khoa h c kĩ thu t phát tri n r t nhanh, môn văn s ữ ạ l gi ậ ớ v i con ng ườ ạ ệ sáng ki n kinh nghi m này b n thân ng ọ ạ ự ơ ẻ m và tích c c h n v ph ả ọ ế ủ k t qu h c văn c a các em s t ể ả ấ ữ n a nh t là văn bi u c m. ị ế 2. Ki n ngh :
ố ớ ụ 2.1.Đ i v i ph huynh
ầ ư ủ ệ ế ơ ọ ề Quan tâm h n đ n vi c h c hành c a con em mình, đ u t ề ờ nhi u v th i
ọ ậ ụ ể ề ệ gian cho con cái h c t p, không nên đ cho các em ph giúp nhi u công vi c gia
đình.
ẻ ư ấ ị ướ ẫ ạ ọ H ng d n và t o cho con thói quen đ c sách; chia s t v n, đ nh h ướ ng
ồ ưỡ ậ ợ ề ể ồ ộ ộ và b i d ng tâm h n cho con đ các em có nhi u thu n l ệ i trong vi c b c l và
ể ả ộ ố ệ ả ể phát tri n c m xúc, tình c m trong cu c s ng nói chung và trong vi c làm văn bi u
ả c m nói riêng.
ố ợ ẽ ặ ườ ể ể ớ Ph i h p ch t ch , th ộ ng xuyên v i giáo viên b môn văn đ tìm hi u và
ọ ậ ủ ắ ị ờ ắ n m b t k p th i tình hình h c t p c a con em mình.
ươ ố ớ ị 2.2 Đ i v i đ a ph ng
ụ ể ể ẽ ả ặ ị Qu n lí ch t ch các đi m kinh doanh internet và các đi m d ch v không
ả ạ ưở ấ ượ ế ọ ậ ủ ọ ị lành m nh, làm nh h ng đ n ch t l ng h c t p c a h c sinh trên đ a bàn.
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 19
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ả ế ấ ượ ệ ụ ở ị ươ Quan tâm sát sao, hi u qu đ n ch t l ng giáo d c đ a ph ng, đ u t ầ ư
ụ ụ ệ ạ ấ ị ờ ọ ơ ở ậ c s v t ch t k p th i ph c v cho vi c d y và h c .
ườ ố ớ 2.3 Đ i v i nhà tr ng
ườ ộ ố ầ ả ị Nhà tr ố ớ ng c n trang b thêm m t s sách tham kh o, sách nâng cao đ i v i
ọ ố ơ ộ ữ ể ạ ọ môn Ng văn đ giúp giáo viên và h c sinh d y và h c t t h n b môn này.
ố ớ ụ 2.4 Đ i v i phòng giáo d c
ổ ứ ộ ừ ề ả ộ ể T ch c h i th o chuyên đ cho giáo viên b môn văn trong t ng năm đ
ệ ệ ậ ổ ị ố ư giáo viên có d p trao đ i kinh nghi m, bàn lu n tìm ra bi n pháp t ự i u, tích c c
ấ ượ ạ nâng cao ch t l ọ ng d y h c môn văn.
ầ ư ế ị ụ ụ ự ặ ệ ầ ư Đ u t trang thi t b , d ng c tr c quan, đ c bi t là đ u t công ngh ệ
ể ỗ ợ ữ ạ ả thông tin đ h tr cho giáo viên gi ng d y môn Ng văn.
ườ ế Bình Hòa, tháng 2 năm 2016 Ng i vi t
ễ ả ị Nguy n Th Bích H o
ọ ấ ậ ườ ủ ộ ồ Nh n xét, đánh giá c a h i đ ng khoa h c c p tr ng
Ộ Ồ ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Bình Hòa, ngày 2 tháng 2 năm 2016 PCT H I Đ NG
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 20
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ậ ọ ủ ộ ồ
Nh n xét, đánh giá c a h i đ ng khoa h c ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………............... ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
ữ ậ
ườ 1. Sách giáo khoa và sách giáo viên ng văn 7 t p 1 ệ 2. Tài li u b i d ng th
ồ ưỡ ữ
ng xuyên cho giáo viên THCS chu kì III (2004– ụ ể 2007 ) môn ng văn – quy n 1 và 2 – NXB Giáo d c ữ ươ ướ ạ ọ ợ ng THCS theo h ng tích h p và ở ườ tr 3. Ph
ố tích c c – Đoàn Th Kim Nhung NXB Đ i h c qu c gia TPHCM
ở ọ ơ ở ạ ạ ọ ụ ễ trung h c c s Nguy n Trí – NXB Giáo d c
ươ ả ơ ở ọ ễ ng trình ng văn trung h c c s Nguy n
ng pháp d y h c ng văn ự ị ọ ậ 4. D y h c t p làm văn ể 5. Văn bi u c m trong ch ễ ọ ữ ụ Trí ,Nguy n Tr ng Hoàn – NXB Giáo d c
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 21
ộ ố ệ
ọ ố
ạ
ể ả
ậ
SKKN: M t s bi n pháp giúp d y và h c t
ữ
t văn bi u c m trong phân môn t p làm văn Ng văn 7
ễ ả ườ ị GV: Nguy n Th Bích H o Tr ng THCS Lê Văn Tám 22
