Đ c tính và ph ng pháp ghép câyặ ươ
nhãn xu ng c m vàngồ ơ
Tr c đây, Nam Bướ ở ộ nhãn là cây tr ng đem l iồ ạ
ngu n l i nhu n khá cao cho bà con nông dân nh ng do bà con tr ng quá ồ ợ ậ ư ồ ồ
t, di n tích tr ng nhãn tăng r t nhanh nh ng ph n l n ch tr ng nh ng lo iạ ệ ồ ấ ư ầ ớ ỉ ồ ữ ạ
nhãn th ng nh nhãn long, nhãn da bò, … ít đ c ng i tiêu dùng aườ ư ượ ườ ư
chu ng, bên c nh đó cung v t quá c u d n đ n tình tr ng có lúc giá nhãnộ ạ ượ ầ ẫ ế ạ
mua t i v n ch có m y trăm đ ng/kg.ạ ườ ỉ ấ ồ
Vi c này đã làm cho di n tích cây nhãn suy gi m tr m tr ng, h u h t bà conệ ệ ả ầ ọ ầ ế
đ n cây nhãn đ tr ng lo i cây khác tuy nhiên m t s bà con đã th c hi nố ể ồ ạ ộ ố ự ệ
ghép cây nhãn v n có v i cây nhãn xu ng c m vàng (m t gi ng nhãn quí r tố ớ ồ ơ ộ ố ấ
đ c ng i tiêu dùng a chu n). Nh ng do thi u thông tin v đ c tính và kượ ườ ư ộ ư ế ề ặ ỹ
thu t nên bà con v n còn g p r t nhi u khó khăn. Đ giúp bà con thành côngậ ẫ ặ ấ ề ể
trong vi c tr ng và ghép nhãn th ng v i cây nhãn xu ng c m vàng chúngệ ồ ườ ớ ồ ơ
tôi xin gi i thi u m t s đ c tính và k thu t ghép c b n:ớ ệ ộ ố ặ ỹ ậ ơ ả
Đ t :ấ cây nhãn xu ng thích h p v i nh ng vùng đ t pha cát, đ t th t, sét nh .ồ ợ ớ ữ ấ ấ ị ẹ
nh ng vùng đ t này cây phát tri n r t t t, các t nh B n Tre, Ti n Giang,Ở ữ ấ ể ấ ố ở ỉ ế ề
Vĩnh Long, Đ ng Tháp cây nhãn xu ng c m vàng cho năng su t và ch tồ ồ ơ ấ ấ
l ng trái r t cao.ượ ấ
Th i gian thu ho ch:ờ ạ nhãn xu ng có th thu ho ch r i rác trong nămồ ể ạ ả
nh ng th i gian thu ho ch t p trung t tháng 6 đ n tháng 8. Nhãn xu ng cóư ờ ạ ậ ừ ế ồ
th áp d ng nhi u ph ng pháp đ cho trái ngh ch v n u đ m b o áp d ngể ụ ề ươ ể ị ụ ế ả ả ụ
ch đ bón phân đ nh kỳ, n c t i thì nhãn có th cho trái vào thàng 2 đ nế ộ ị ướ ướ ể ế
tháng 5 ho c t tháng 11 đ n tháng 12.ặ ừ ế
Tr ng nhãn v i ph ng pháp chi t cành:ồ ớ ươ ế ph ng pháp này hi n là m tươ ệ ộ
ph ng pháp không hi u qu vì khác v i các gi ng nhãn khác nhánh nhãnươ ệ ả ớ ố
xu ng c m vàng đ c chi t r t khó ra r , n u dùng cành chi t đ tr ng thìồ ơ ượ ế ấ ễ ế ế ể ồ
b r r t y u, cây có th l n nh ng cho năng su t th p và d b gãy, đ doộ ễ ấ ế ể ớ ư ấ ấ ễ ị ổ
gió.
Ph ng pháp ghép cành: đây là ph ng pháp đ c đánh giá là có hi u quươ ươ ượ ệ ả
và cho năng su t cao h n. Dùng ph ng pháp ghép m c (ghép bo) :ấ ơ ươ ắ
- Cách 1: khi g c nhãn còn nh ti n hành ghép tr c ti p ố ỏ ế ự ế "m t"ắ gi ng lên g cố ố
ghép. Ch a l i nh ng cành c p 1 đ làm cành th , s còn l i ti n hành ghépừ ạ ữ ấ ể ở ố ạ ế
"bo" gi ng nhãn xu ng c m vàng vào. T i v trí phía trên ch phân cành 20 –ố ồ ơ ạ ị ỗ
30 cm, ch nọ n i có v nh n nh i đ m mi ng ghép b ng cách dùng daoơ ỏ ẵ ụ ể ở ệ ằ
m ng, s c có mũi nh n r ch 2 đ ng song song v i thân c a cành, m iỏ ắ ọ ạ ườ ớ ủ ỗ
đ ng dài 3 cm và cách nhau 1,5 cm, phía d i 2 đ ng song song c t m tườ ướ ườ ắ ộ
đ ng n m ngang n i li n hai đ ng này l i v i nhau t o thành hình ch Uườ ằ ố ề ườ ạ ớ ạ ữ
(ph n này g i là "c a s "). ầ ọ ử ổ
Trên cây nhãn Xu ng c m vàng ch n nh ng cành có đ l n c ngón chânồ ơ ọ ữ ộ ớ ỡ
cái, ch n nh ng m c m m còn t t, r i dùng mũi dao nh n r ch b n đ ngọ ữ ắ ầ ố ồ ọ ạ ố ườ
xung quanh t o thành m t hình ch nh t có chi u dài nh h n 3 cm và chi uạ ộ ữ ậ ề ỏ ơ ề
r ng nh h n 1,5 cm, sao cho khi l p v a khít v i "c a s " đã m trên g cộ ỏ ơ ắ ừ ớ ử ổ ở ố
nhãn long (ph n này g i là "bo"), dùng mũi dao bóc l p v trên "c a s " sauầ ọ ớ ỏ ử ổ
đó bóc tách l y "bo" trên cành gi ng. Đ t "bo" gi ng sao cho v a khít v iấ ố ặ ố ừ ớ
"c a s ", r i dùng dây nilon qu n ch t ch v a ghép. M i g c nhãn longử ổ ồ ấ ặ ỗ ừ ỗ ố
ghép 3 - 4 "bo" sau này s có 3 - 4 cành nhãn Xu ng c m vàng.ẽ ồ ơ
- Cách 2: áp d ng cho g c nhãn long đã l n, m i cây đ l i m t cành th , sụ ố ớ ỗ ể ạ ộ ở ố
còn l i c a b (c a cách phía trên ch phân cành 20 – 30 cm), bón thêmạ ư ỏ ư ỗ
phân, t i n c gi m th ng xuyên đ ch c a ra t c m i, ch cho t cướ ướ ữ ẩ ườ ể ỗ ư ượ ớ ờ ượ
có đ l n c ngón tay là có th ghép đ c. V cách ghép cũng ti n hànhộ ớ ỡ ể ượ ề ế
t ng t nh trên nh ng "c a s " và "bo" gi ng ch dài 2 cm và r ng 1 cm.ươ ự ư ư ử ổ ố ỉ ộ
M i g c nhãn long ghép 3 - 4 "bo" gi ng nhãn Xu ng c m vàng là v a.ỗ ố ố ồ ơ ừ
Sau ghép 2 - 3 tu n m dây nilon ki m tra n u th y "bo" gi ng còn s ng thìầ ở ể ế ấ ố ố
c t bắ ỏ đo n trên c a ch ghép (c t cách ch ghép 10 cm n u áp d ng cáchạ ủ ỗ ắ ỗ ế ụ
1, ho c 20 – 30 cm n u áp d ng cách 2). Sau khi c t m t th i gian thì m tặ ế ụ ắ ộ ờ ắ
m m trên "bo" gi ng s n y t c t o thành cành nhãn Xu ng c m vàng. Khiầ ố ẽ ẩ ượ ạ ồ ơ
t c ra lá non c n chú ý phòng tr sâu đ c gân lá, b cánh c ng ăn lá... Khiượ ầ ị ụ ọ ứ
cành nhãn Xu ng c m vàng đã ra đ c nhi u lá thì c t b cành th . ồ ơ ượ ề ắ ỏ ở
Chú ý: tr c khi ghépướ kho ng m t tháng nên bón thêm phân đ m cho câyả ộ ạ
nhãn long và c cây nhãn xu ng c m vàng đ cây sinh tr ng t t, có nhi uả ồ ơ ể ưở ố ề
nh a khi ghép d thành công. ự ễ
