Các nguyên tắc được các  Các nguyên tắc được các  quốc gia văn minh thừa  quốc gia văn minh thừa  nhận và các nguồn bổ trợ  nhận và các nguồn bổ trợ  của LQT của LQT

TS. Nguyễn Thị Lan Anh TS. Nguyễn Thị Lan Anh

Các nguyên tắc chung của luật được  Các nguyên tắc chung của luật được  các quốc gia văn minh thừa nhận các quốc gia văn minh thừa nhận

by civilised nations (đoạn 1(c)) by civilised nations (đoạn 1(c)) ► Nguyên tắc nào là nguyên tắc chung của  Nguyên tắc nào là nguyên tắc chung của  luật? luật? ► Quốc gia nào là quốc gia văn minh? Quốc gia nào là quốc gia văn minh?

► ……the general principles of law recognised  the general principles of law recognised

Các cách giải thích Các cách giải thích

► Giải thích theo cách hiểu của trường phái  Giải thích theo cách hiểu của trường phái  luật tự nhiên luật tự nhiên ► Giải thích theo nguồn cơ bản của luật quốc  Giải thích theo nguồn cơ bản của luật quốc  tếtế ► Giải thích theo những nguyên tắc của luật  Giải thích theo những nguyên tắc của luật  được áp dụng chung trong các hệ thống  được áp dụng chung trong các hệ thống  pháp luật trên thế giới pháp luật trên thế giới ► Giải thích theo nguyên tắc công bằng Giải thích theo nguyên tắc công bằng

Luật tự nhiên Luật tự nhiên

► Những nguyên tắc của luật có được tính  Những nguyên tắc của luật có được tính  pháp lý từ trước khi hình thành do sự tồn tại  pháp lý từ trước khi hình thành do sự tồn tại  trong tự nhiên trong tự nhiên ► Các nguyên tắc chung tồn tại không phụ  Các nguyên tắc chung tồn tại không phụ  thuộc vào điều ước và tập quán thuộc vào điều ước và tập quán ► Vượt ra ngoài tầm kiểm soát của các quốc  Vượt ra ngoài tầm kiểm soát của các quốc  giagia

Nguồn cơ bản của LQT Nguồn cơ bản của LQT

►   Khoản 1(c) không tạo ra nguồn mới Khoản 1(c) không tạo ra nguồn mới ► Nguyên tắc chung là những nguyên tắc  Nguyên tắc chung là những nguyên tắc  được quy định trong điều ước và tập quán  được quy định trong điều ước và tập quán  quốc tế quốc tế

Nguyên tắc chung của các hệ thống luật Nguyên tắc chung của các hệ thống luật

►   LQT nếu được coi là một hệ thống luật thì  LQT nếu được coi là một hệ thống luật thì  cũng có những điểm tương đồng về thủ tục  cũng có những điểm tương đồng về thủ tục  và nội dung với các hệ thống khác và nội dung với các hệ thống khác ► Một số nội dung của LQT được phát triển từ  Một số nội dung của LQT được phát triển từ  luật quốc gia  luật quốc gia  ► Có thể tồn tại ngoài điều ước và tập quán Có thể tồn tại ngoài điều ước và tập quán

► Nguyên tắc xét xử vắng mặt Nguyên tắc xét xử vắng mặt Nicaragua v. US (1986) ICJ Report 14    Nicaragua v. US (1986) ICJ Report 14     (para28­31) (para28­31)

Nicaragua v. US (1986) ICJ Report 14 Nicaragua v. US (1986) ICJ Report 14

► Mỹ quyết định không tham gia vào quá trình  Mỹ quyết định không tham gia vào quá trình  xét xử khi Tòa ICJ đưa ra phán quyết trái với  xét xử khi Tòa ICJ đưa ra phán quyết trái với  yêu cầu của Mỹ về thẩm quyền xét xử của  yêu cầu của Mỹ về thẩm quyền xét xử của  Tòa.Tòa. ► Tòa nhấn mạnh rằng sự vắng mặt của bất  Tòa nhấn mạnh rằng sự vắng mặt của bất  kỳ bên nào trong bất kỳ giai đoạn nào của  kỳ bên nào trong bất kỳ giai đoạn nào của  quá trình xét xử không ảnh hưởng đến giá trị  quá trình xét xử không ảnh hưởng đến giá trị  của phán quyết của Tòa của phán quyết của Tòa

► Bên quyết định không tham gia vào quá trình xét  Bên quyết định không tham gia vào quá trình xét  xử phải chịu chấp nhận những hậu quả từ quyết  xử phải chịu chấp nhận những hậu quả từ quyết  định này: định này:  Vụ việc vẫn tiếp tục được xét xử  Vụ việc vẫn tiếp tục được xét xử   Bên đó vẫn tiếp tục là một bên của vụ việc và bị ràng  Bên đó vẫn tiếp tục là một bên của vụ việc và bị ràng  buộc với phán quyết cuối cùng buộc với phán quyết cuối cùng

► Tuy nhiên, Tòa sẽ không tự động ủng hộ bên có  Tuy nhiên, Tòa sẽ không tự động ủng hộ bên có  mặt bởi vì tòa được yêu cầu tự chứng minh các  mặt bởi vì tòa được yêu cầu tự chứng minh các  yêu sách của các bên dựa trên những cơ sở xác  yêu sách của các bên dựa trên những cơ sở xác  đáng về luật và thực tế. đáng về luật và thực tế.

►   Tòa nhấn mạnh nguyên tắc bình đẳng của  Tòa nhấn mạnh nguyên tắc bình đẳng của  các bên trong tranh chấp là nguyên tắc cơ  các bên trong tranh chấp là nguyên tắc cơ  bản của Tòa. bản của Tòa. ► Không bên nào sẽ bị đặt ở vị trí bất lợi hơn  Không bên nào sẽ bị đặt ở vị trí bất lợi hơn  trong quá trình xét xử do sự vắng mặt của  trong quá trình xét xử do sự vắng mặt của  một bên một bên ► Tòa sẽ có những biện pháp thực thi công lý  Tòa sẽ có những biện pháp thực thi công lý  phù hợp trong các vụ việc mà chỉ một bên  phù hợp trong các vụ việc mà chỉ một bên  có mặt. có mặt.

► Nguyên về bồi thường thiệt hại Nguyên về bồi thường thiệt hại Chorzow Factory case (1928) PCIJ Ser.A No.17 Chorzow Factory case (1928) PCIJ Ser.A No.17 Đức ký hợp đổng thành lập công ty trong đó có  Đức ký hợp đổng thành lập công ty trong đó có  nhà máy nitrat Chorzow tại Ba Lan nhà máy nitrat Chorzow tại Ba Lan Trong quá trình thực hiện hợp đồng phát sinh  Trong quá trình thực hiện hợp đồng phát sinh  tranh chấp gây thiệt hại về kinh tế tranh chấp gây thiệt hại về kinh tế

► Tòa ra phán quyết khẳng định nguyên tắc   Tòa ra phán quyết khẳng định nguyên tắc   bồi thường thiệt hại: bồi thường thiệt hại:  Có thiệt hại xảy ra Có thiệt hại xảy ra  Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm  Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm  hợp đồng và thiệt hại hợp đồng và thiệt hại

► Khái niệm trách nhiệm hữu hạn Khái niệm trách nhiệm hữu hạn Barcelona Traction case (1970) ICJ Report  Barcelona Traction case (1970) ICJ Report  33

Nguyên tắc công bằng Nguyên tắc công bằng

► Nguyên tắc công bằng từ lâu được coi là một  Nguyên tắc công bằng từ lâu được coi là một  bộ phận của LQT bộ phận của LQT River Meuse Case (1937) PCIJ Ser.A/B  River Meuse Case (1937) PCIJ Ser.A/B  No.70 No.70 ► Đây là nguyên tắc chung mà khoản 1(c)  Đây là nguyên tắc chung mà khoản 1(c)  muốn nói đến và đã được áp dụng rộng rãi  muốn nói đến và đã được áp dụng rộng rãi  bởi ICJ và các cơ quan tài phán quốc tế  bởi ICJ và các cơ quan tài phán quốc tế  khác khác ► Sự khác biệt với khoản 2 Sự khác biệt với khoản 2

► Khoản 1(c) nhằm để giải quyết tình trạng

► Nguyên tắc chung có thể là những nguyên tắc  Nguyên tắc chung có thể là những nguyên tắc  không có nguồn gốc từ tập quán hoặc điều ước  không có nguồn gốc từ tập quán hoặc điều ước  mặc dù sau này có thể được quy định tại hai  mặc dù sau này có thể được quy định tại hai  nguồn này. nguồn này. ► Việc không được quy định rõ không cản trở ICJ và  Việc không được quy định rõ không cản trở ICJ và  các cơ quan tài phán khác tận dụng quy định này. các cơ quan tài phán khác tận dụng quy định này. non  Khoản 1(c) nhằm để giải quyết tình trạng non  liquet, nhằm thu hẹp những kẽ hở chưa được giải  nhằm thu hẹp những kẽ hở chưa được giải  liquet,  quyết trong luật quốc tế và giải quyết những vấn  quyết trong luật quốc tế và giải quyết những vấn  đề chưa được luật điều chỉnh.  đề chưa được luật điều chỉnh.

Phán quyết của tòa án quốc tế Phán quyết của tòa án quốc tế

► Điều 59 Quy chế Tòa án quốc tế Điều 59 Quy chế Tòa án quốc tế The decision of the Court has no binding  The decision of the Court has no binding  force except between the parties and in  force except between the parties and in  respect of that particular case respect of that particular case ► Tòa có thể bỏ qua quyết định trước đó, thậm  Tòa có thể bỏ qua quyết định trước đó, thậm  chí trong những vụ việc về những vấn đề  chí trong những vụ việc về những vấn đề  tương tự  tương tự  ► Phủ nhận nguyên tắc tiền lệ án Phủ nhận nguyên tắc tiền lệ án

Thực tế: Thực tế: ► Phán quyết của tòa có tác động tạo ra nghĩa  Phán quyết của tòa có tác động tạo ra nghĩa  vụ pháp lý với quốc gia khác vụ pháp lý với quốc gia khác ► Tòa thường tham khảo những phán quyết và  Tòa thường tham khảo những phán quyết và  luật đã được áp dụng tại những vụ việc trước  luật đã được áp dụng tại những vụ việc trước  đó.đó.

► Vai trò của Tòa án quốc tế là áp dụng luật  Vai trò của Tòa án quốc tế là áp dụng luật  hay là sáng tạo luật?  hay là sáng tạo luật?  Yếu tố chủ quyền quốc gia Yếu tố chủ quyền quốc gia ► Giá trị phán quyết của tòa trong việc tạo ra  Giá trị phán quyết của tòa trong việc tạo ra  các quy định pháp luật quốc tế các quy định pháp luật quốc tế

► Tác động của phán quyết đối với tập quán  Tác động của phán quyết đối với tập quán  quốc tế: quốc tế:  Đưa ra kết luận cuối cùng cho việc xác lập một  Đưa ra kết luận cuối cùng cho việc xác lập một  tập quán tập quán  Định hướng thực tiễn của các quốc gia Định hướng thực tiễn của các quốc gia

Ý kiến học giả Ý kiến học giả

►   Ai là học giả? Ai là học giả? ► Học giả có trình độ cao? Học giả có trình độ cao? ► Ý kiến học giả có vai trò gì? Ý kiến học giả có vai trò gì?  Định hướng thực tiễn quốc gia Định hướng thực tiễn quốc gia  Cung cấp giải thích không chính thức Cung cấp giải thích không chính thức  Vụ Tàu Cần Giờ Vụ Tàu Cần Giờ