Các nguyên tắc được các Các nguyên tắc được các quốc gia văn minh thừa quốc gia văn minh thừa nhận và các nguồn bổ trợ nhận và các nguồn bổ trợ của LQT của LQT
TS. Nguyễn Thị Lan Anh TS. Nguyễn Thị Lan Anh
Các nguyên tắc chung của luật được Các nguyên tắc chung của luật được các quốc gia văn minh thừa nhận các quốc gia văn minh thừa nhận
by civilised nations (đoạn 1(c)) by civilised nations (đoạn 1(c)) ► Nguyên tắc nào là nguyên tắc chung của Nguyên tắc nào là nguyên tắc chung của luật? luật? ► Quốc gia nào là quốc gia văn minh? Quốc gia nào là quốc gia văn minh?
► ……the general principles of law recognised the general principles of law recognised
Các cách giải thích Các cách giải thích
► Giải thích theo cách hiểu của trường phái Giải thích theo cách hiểu của trường phái luật tự nhiên luật tự nhiên ► Giải thích theo nguồn cơ bản của luật quốc Giải thích theo nguồn cơ bản của luật quốc tếtế ► Giải thích theo những nguyên tắc của luật Giải thích theo những nguyên tắc của luật được áp dụng chung trong các hệ thống được áp dụng chung trong các hệ thống pháp luật trên thế giới pháp luật trên thế giới ► Giải thích theo nguyên tắc công bằng Giải thích theo nguyên tắc công bằng
Luật tự nhiên Luật tự nhiên
► Những nguyên tắc của luật có được tính Những nguyên tắc của luật có được tính pháp lý từ trước khi hình thành do sự tồn tại pháp lý từ trước khi hình thành do sự tồn tại trong tự nhiên trong tự nhiên ► Các nguyên tắc chung tồn tại không phụ Các nguyên tắc chung tồn tại không phụ thuộc vào điều ước và tập quán thuộc vào điều ước và tập quán ► Vượt ra ngoài tầm kiểm soát của các quốc Vượt ra ngoài tầm kiểm soát của các quốc giagia
Nguồn cơ bản của LQT Nguồn cơ bản của LQT
► Khoản 1(c) không tạo ra nguồn mới Khoản 1(c) không tạo ra nguồn mới ► Nguyên tắc chung là những nguyên tắc Nguyên tắc chung là những nguyên tắc được quy định trong điều ước và tập quán được quy định trong điều ước và tập quán quốc tế quốc tế
Nguyên tắc chung của các hệ thống luật Nguyên tắc chung của các hệ thống luật
► LQT nếu được coi là một hệ thống luật thì LQT nếu được coi là một hệ thống luật thì cũng có những điểm tương đồng về thủ tục cũng có những điểm tương đồng về thủ tục và nội dung với các hệ thống khác và nội dung với các hệ thống khác ► Một số nội dung của LQT được phát triển từ Một số nội dung của LQT được phát triển từ luật quốc gia luật quốc gia ► Có thể tồn tại ngoài điều ước và tập quán Có thể tồn tại ngoài điều ước và tập quán
► Nguyên tắc xét xử vắng mặt Nguyên tắc xét xử vắng mặt Nicaragua v. US (1986) ICJ Report 14 Nicaragua v. US (1986) ICJ Report 14 (para2831) (para2831)
Nicaragua v. US (1986) ICJ Report 14 Nicaragua v. US (1986) ICJ Report 14
► Mỹ quyết định không tham gia vào quá trình Mỹ quyết định không tham gia vào quá trình xét xử khi Tòa ICJ đưa ra phán quyết trái với xét xử khi Tòa ICJ đưa ra phán quyết trái với yêu cầu của Mỹ về thẩm quyền xét xử của yêu cầu của Mỹ về thẩm quyền xét xử của Tòa.Tòa. ► Tòa nhấn mạnh rằng sự vắng mặt của bất Tòa nhấn mạnh rằng sự vắng mặt của bất kỳ bên nào trong bất kỳ giai đoạn nào của kỳ bên nào trong bất kỳ giai đoạn nào của quá trình xét xử không ảnh hưởng đến giá trị quá trình xét xử không ảnh hưởng đến giá trị của phán quyết của Tòa của phán quyết của Tòa
► Bên quyết định không tham gia vào quá trình xét Bên quyết định không tham gia vào quá trình xét xử phải chịu chấp nhận những hậu quả từ quyết xử phải chịu chấp nhận những hậu quả từ quyết định này: định này: Vụ việc vẫn tiếp tục được xét xử Vụ việc vẫn tiếp tục được xét xử Bên đó vẫn tiếp tục là một bên của vụ việc và bị ràng Bên đó vẫn tiếp tục là một bên của vụ việc và bị ràng buộc với phán quyết cuối cùng buộc với phán quyết cuối cùng
► Tuy nhiên, Tòa sẽ không tự động ủng hộ bên có Tuy nhiên, Tòa sẽ không tự động ủng hộ bên có mặt bởi vì tòa được yêu cầu tự chứng minh các mặt bởi vì tòa được yêu cầu tự chứng minh các yêu sách của các bên dựa trên những cơ sở xác yêu sách của các bên dựa trên những cơ sở xác đáng về luật và thực tế. đáng về luật và thực tế.
► Tòa nhấn mạnh nguyên tắc bình đẳng của Tòa nhấn mạnh nguyên tắc bình đẳng của các bên trong tranh chấp là nguyên tắc cơ các bên trong tranh chấp là nguyên tắc cơ bản của Tòa. bản của Tòa. ► Không bên nào sẽ bị đặt ở vị trí bất lợi hơn Không bên nào sẽ bị đặt ở vị trí bất lợi hơn trong quá trình xét xử do sự vắng mặt của trong quá trình xét xử do sự vắng mặt của một bên một bên ► Tòa sẽ có những biện pháp thực thi công lý Tòa sẽ có những biện pháp thực thi công lý phù hợp trong các vụ việc mà chỉ một bên phù hợp trong các vụ việc mà chỉ một bên có mặt. có mặt.
► Nguyên về bồi thường thiệt hại Nguyên về bồi thường thiệt hại Chorzow Factory case (1928) PCIJ Ser.A No.17 Chorzow Factory case (1928) PCIJ Ser.A No.17 Đức ký hợp đổng thành lập công ty trong đó có Đức ký hợp đổng thành lập công ty trong đó có nhà máy nitrat Chorzow tại Ba Lan nhà máy nitrat Chorzow tại Ba Lan Trong quá trình thực hiện hợp đồng phát sinh Trong quá trình thực hiện hợp đồng phát sinh tranh chấp gây thiệt hại về kinh tế tranh chấp gây thiệt hại về kinh tế
► Tòa ra phán quyết khẳng định nguyên tắc Tòa ra phán quyết khẳng định nguyên tắc bồi thường thiệt hại: bồi thường thiệt hại: Có thiệt hại xảy ra Có thiệt hại xảy ra Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm hợp đồng và thiệt hại hợp đồng và thiệt hại
► Khái niệm trách nhiệm hữu hạn Khái niệm trách nhiệm hữu hạn Barcelona Traction case (1970) ICJ Report Barcelona Traction case (1970) ICJ Report 33
Nguyên tắc công bằng Nguyên tắc công bằng
► Nguyên tắc công bằng từ lâu được coi là một Nguyên tắc công bằng từ lâu được coi là một bộ phận của LQT bộ phận của LQT River Meuse Case (1937) PCIJ Ser.A/B River Meuse Case (1937) PCIJ Ser.A/B No.70 No.70 ► Đây là nguyên tắc chung mà khoản 1(c) Đây là nguyên tắc chung mà khoản 1(c) muốn nói đến và đã được áp dụng rộng rãi muốn nói đến và đã được áp dụng rộng rãi bởi ICJ và các cơ quan tài phán quốc tế bởi ICJ và các cơ quan tài phán quốc tế khác khác ► Sự khác biệt với khoản 2 Sự khác biệt với khoản 2
► Khoản 1(c) nhằm để giải quyết tình trạng
► Nguyên tắc chung có thể là những nguyên tắc Nguyên tắc chung có thể là những nguyên tắc không có nguồn gốc từ tập quán hoặc điều ước không có nguồn gốc từ tập quán hoặc điều ước mặc dù sau này có thể được quy định tại hai mặc dù sau này có thể được quy định tại hai nguồn này. nguồn này. ► Việc không được quy định rõ không cản trở ICJ và Việc không được quy định rõ không cản trở ICJ và các cơ quan tài phán khác tận dụng quy định này. các cơ quan tài phán khác tận dụng quy định này. non Khoản 1(c) nhằm để giải quyết tình trạng non liquet, nhằm thu hẹp những kẽ hở chưa được giải nhằm thu hẹp những kẽ hở chưa được giải liquet, quyết trong luật quốc tế và giải quyết những vấn quyết trong luật quốc tế và giải quyết những vấn đề chưa được luật điều chỉnh. đề chưa được luật điều chỉnh.
Phán quyết của tòa án quốc tế Phán quyết của tòa án quốc tế
► Điều 59 Quy chế Tòa án quốc tế Điều 59 Quy chế Tòa án quốc tế The decision of the Court has no binding The decision of the Court has no binding force except between the parties and in force except between the parties and in respect of that particular case respect of that particular case ► Tòa có thể bỏ qua quyết định trước đó, thậm Tòa có thể bỏ qua quyết định trước đó, thậm chí trong những vụ việc về những vấn đề chí trong những vụ việc về những vấn đề tương tự tương tự ► Phủ nhận nguyên tắc tiền lệ án Phủ nhận nguyên tắc tiền lệ án
Thực tế: Thực tế: ► Phán quyết của tòa có tác động tạo ra nghĩa Phán quyết của tòa có tác động tạo ra nghĩa vụ pháp lý với quốc gia khác vụ pháp lý với quốc gia khác ► Tòa thường tham khảo những phán quyết và Tòa thường tham khảo những phán quyết và luật đã được áp dụng tại những vụ việc trước luật đã được áp dụng tại những vụ việc trước đó.đó.
► Vai trò của Tòa án quốc tế là áp dụng luật Vai trò của Tòa án quốc tế là áp dụng luật hay là sáng tạo luật? hay là sáng tạo luật? Yếu tố chủ quyền quốc gia Yếu tố chủ quyền quốc gia ► Giá trị phán quyết của tòa trong việc tạo ra Giá trị phán quyết của tòa trong việc tạo ra các quy định pháp luật quốc tế các quy định pháp luật quốc tế
► Tác động của phán quyết đối với tập quán Tác động của phán quyết đối với tập quán quốc tế: quốc tế: Đưa ra kết luận cuối cùng cho việc xác lập một Đưa ra kết luận cuối cùng cho việc xác lập một tập quán tập quán Định hướng thực tiễn của các quốc gia Định hướng thực tiễn của các quốc gia
Ý kiến học giả Ý kiến học giả
► Ai là học giả? Ai là học giả? ► Học giả có trình độ cao? Học giả có trình độ cao? ► Ý kiến học giả có vai trò gì? Ý kiến học giả có vai trò gì? Định hướng thực tiễn quốc gia Định hướng thực tiễn quốc gia Cung cấp giải thích không chính thức Cung cấp giải thích không chính thức Vụ Tàu Cần Giờ Vụ Tàu Cần Giờ