CÁC NGUYÊN TỐ CHUYỂN TIẾP

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

156
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'các nguyên tố chuyển tiếp', khoa học xã hội, cnxh - kh phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: CÁC NGUYÊN TỐ CHUYỂN TIẾP

CHƯƠNG 9 – CÁC NGUYÊN TỐ CHUYỂN TIẾP I. ĐẶC ĐIỂM CÁC NGUYÊN TỐ CHUYỂN TIẾP II. PHỨC CHẤT 1. Khái niệm 2. Cấu tạo phức chất 3. Lý thuyết tạo phức 12/7/2010 604001 - Chương 9 1
I.CAÙC NGUYEÂN TOÁ CHUYEÅN TIEÁP 1.Ñaëc ñieåm caáu taïo: - Caùc nguyeân toá chuyeån tieáp laø caùc nguyeân toá d (coù e- cuoái cuøng saép xeáp vaøo AO (n-1)d) –Caáu hình e’ hoùa trò caùc nguyeân toá d trong hoï (CK): Nhoùm III IV V VI Caáu hình e’ (n−1)d1ns2 (n−1)d2ns2 (n−1)d3ns2 (n−1)d5ns1 Nhoùm VII VIII I II Caáu hình e’ (n−1)d5ns2 (n−1)d6,7,8ns2 (n−1)d10ns1 (n−1)d10ns2 12/7/2010 604001 - Chương 9 2
1.Ñaëc ñieåm caáu taïo: - Soá e’ hoùa trò = soá e’ phaân lôùp s lôùp ngoaøi cuøng + soá e’ phaân lôùp d lôùp keà lôùp ngoaøi cuøng = STT cuûa nhoùm. - Coù 1 soá ngoaïi leä trong caáu truùc e’ ôû PN VIB, IB, IIB vaø PN VIIIB. 12/7/2010 604001 - Chương 9 3
2.Ñaëc tính chung Caùc KL ñieån hình - Chæ coù khaû naêng cho e- Coù nhieàu traïng thaùi oxihoùa döông khaùc nhau vaø caùch nhau 1 ñôn vò: töø +1 ñeán +8 Soá oxihoùa döông cöïc ñaïi = STT cuûa nhoùm (Ngoaïi leä: Au, Cu) Hợp chất coù traïng thaùi oxihoùa döông thaáp (4) : PK - Nguyeân toá d deã taïo thaønh caùc phöùc chaát 12/7/2010 604001 - Chương 9 4
II.PHÖÙC CHAÁT 1.Khaùi nieäm chung – Caùc phaân töû, ion coù theå keát hôïp vôùi nhau taïo PC: CoCl3 + 6NH3 = [Co(NH3)6]Cl3 Fe2+ + 6CN ̅ = [Fe(CN)6]4− – Ñònh nghóa phöùc chaát (ôû traïng thaùi raén vaø dung dòch): Phöùc chaát laø hôïp chaát ôû nuùt maïng tinh theå coù chöùa caùc ion phöùc tích ñieän döông hay aâm (ion phöùc) coù khaû naêng toàn taïi ñoäc laäp trong dung dòch. 12/7/2010 604001 - Chương 9 5
2.Thaønh phaàn phöùc chaát Phoái töû Caàu ngoaïi Phöùc chaát: [M (L)n]ñt Caàu noäi Soá PT Chaát taïo phöùc Ñieän tích PC = Ñt (M) + n. Ñt (L) Ví duï: [Co(NH3)6]Cl3 [Fe(H2O)6]Cl2 12/7/2010 604001 - Chương 9 6
Lieân keát trong phöùc chaát: Do töông taùc tónh ñieän hoaëc cho – nhaän hoaëc goàm caû 2 töông taùc treân giöõa nguyeân töû trung taâm (M)vaø phoái töû (L) Phaân loaïi PC: Cation [Co(H2O)6]3+ [Al(OH)4]- Anion Trung hoøa [Fe(CO)5] [Co(NH ) Cl ] 33 3 Goïi teân PC : cation + anion phöùc hay cation phöùc + anion 12/7/2010 604001 - Chương 9 7
Teân cuûa ion phöùc: (I), (II) Soá phoái töû + teân phoái töû + teân chaát taïo phöùc + (soá oxihoùa) Phöùc cation : teân goi thöôøng 1: mono Phöùc anion: teân Latinh + at 2: di Phoái töû laø anion: teân anion + o 3: tri F-:floro Cl-: Cloro OH-: hidroxo 4: tetra PT trung hoøa: H2O : aquô ; CO: cacbonyl 5: penta 6: hexa NO: nitrozyl NH3: ammin 12/7/2010 604001 - Chương 9 8
Haèng soá beàn cuûa phöùc K4[Fe(CN)6] 4K+ +[Fe(CN)6]4− [Fe(CN)6]4− ⇌ Fe2+ +6CN ̅ 2+ −6 [Fe ][CN ] Kkb = 4− [Fe(CN) 6 ] Kkb caøng lôùn phöùc caøng keùm beàn. 12/7/2010 604001 - Chương 9 9
3.Lyù thuyeát taïo phöùc Thuyeát lieân keát hoùa trò (VB) e- hoùa trò töï do cuûa L Cô sôû: töông taùc cho – nhaän AO hoùa trò töï do cuûa M [CoF6]3- : phöùc baùt dieän, thuaän töø Co3+ : 3d64s 4p4d Co: 3d74s2 F F F F FF .. .. .. .. .. .. ↑↓ ↑ ↑ ↑ ↑ 4p 4s 4d 3d Phöùc baùt dieän Lh sp3d2 12/7/2010 604001 - Chương 9 10
Thuyeát Tröôøng Tinh Theå M : xeùt e- (bò L aûnh höôûng) Cô sôû: Töông taùc tónh ñieän L : taùc ñoäng leân e- cuûa M Xeùt nguyeân toá d: caùc AO tham gia taïo lieân keát: (n-1) d d z2 d x2 − y 2 dxy dxz dyz dε dγ VD: Fe:3d64s2 Fe2+: 3d6 4 s : 5AO tham gia taïo lieân keát laø 5AO cuûa 3d Soá electron tham gia taïo lk trong PC : 6 e- cuûa 3d 12/7/2010 604001 - Chương 9 11
z E y (dγ ) Δ 5 AO d x 5 AO d d x y d xz d yz ion töï do ion trong tröôøn g phoái ion trong tröôøn g trí ñoái xöùn g caàu phoái trí baùt dieän E z dxy dxz dyz 5 AO d y Δ (dγ ) x 5 AO d ion töï do ion trong tröôøng phoái ion trong tröôøng trí ñoái xöùng caàu phoái trí töù dieän 12/7/2010 604001 - Chương 9 12
Xeùt söï taïo phöùc theo thuyeát tröôøng tinh theå -Xeùt phoái töû: AO taïo lk, soá e- taïo lieân keát dγ -Xeùt soá phoái trí: - baùt dieän (n =6) dε dε - töù dieän (n=4) dγ - Xeùt phức coù Δ maïnh hay yeáu: saép xeáp e- vaøo AO môùi L yeáu (H2O, OH-, F-, Cl-…) : theo qui taéc Hund L maïnh (CO, CN-, NO2-…) xeáp e- xong ôû AO thaáp roài môùi leân AO cao 12/7/2010 604001 - Chương 9 13
Ví duï: Xeùt caáu hình electron hoùa trò cuûa phöùc [CoF6]3- theo thuyeát tröôøng tinh theå Co: 3d74s2 Co3+: 3d6 dγ Soá e- hoùa trò laø 6 dε Soá phoái töû 6 tröôøng baùt dieän Phoái töû laø F- tröôøng baùt dieän yeáu: saép xeáp e- theo qui taéc Hund. dγ ↑ ↑ ↑↓ ↑ ↑ dε 12/7/2010 604001 - Chương 9 14
Thuyeát orbital phaân töû MO Cô sôû: Phöùc chaát : theå thoáng nhaát goàm M vaø L Khaûo saùt treân cô sôû caáu truùc electron cuûa M vaø L Lieân keát giöõa M vaø L taïo thaønh do söï che phuû giöõa caùc AO hoùa trò cuûa chuùng. 12/7/2010 604001 - Chương 9 15
BAØI TAÄP 1.Goïi teân caùc phöùc chaát sau: [Zn(OH)4]2- [Al(OH)4]- [CuCl2]- [AuCl4]- [Co(NH3)6]2+ [Fe(H2O)6]2+ [Ni(H2O)6]2+ [Fe(H2O)6]SO4 K4[FeF6] K3[Cr(OH)6] 2.Vieát coâng thöùc cuûa caùc phöùc chaát sau: Ion hexa xyano ferat (II) Hexa aquo crom (II) sunfat Kali hexa floro ferat (II) Kali hexa xiano ferat (III) Ion tetra hidroxo cuprat (II)Kali hexa hidroxo ferat(III) Natri tetra cloro cobanat (II) Hexa ammin niken(II) clorua 12/7/2010 604001 - Chương 9 16
BAØI TAÄP 3.Xeùt söï taïo phöùc theo thuyeát tröôøng tinh theå cuûa caùc phöùc sau: [Cr(H2O)6]2+ [Fe(H2O)6]3+ [Cr(NH3)6]2+ [Fe(CN)6]4- [Co(CN)6]3- [Mn(CN)6]4- [MnF6]4- [FeCl4]2- Cho bieát töø tính cuûa phöùc? 12/7/2010 604001 - Chương 9 17