Các ứng dụng tiềm năng của 5G: Quan điểm và nhận<br />
thức của các bên liên quan tại Việt Nam<br />
Trần Minh Tuấn*, Hồ Tấn Quang**, Hoàng Việt Huy*, Đinh Khánh Lê***, Đặng Thị Hoa*, Đồng Hoàng Vũ*<br />
*Viện Chiến lược Thông tin và Truyền thông<br />
Bộ Thông tin và Truyền thông<br />
Hà Nội, Việt Nam<br />
tm_tuan@mic.gov.vn, hvhuy@mic.gov.vn, dthoa@mic.gov.vn, dhvu@mic.gov.vn<br />
**Tổng Công ty Viễn thông Mobifone<br />
Hà Nội, Việt Nam<br />
quang.hotan@mobifone.vn<br />
***Viện nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương<br />
Bộ Kế hoạch và Đầu tư<br />
Hà Nội, Việt Nam<br />
dinhkhanhle@mpi.gov.vn<br />
<br />
<br />
<br />
Tóm tắt: Công nghệ 5G cho chúng ta những khả năng kỹ thuật Tuy nhiên, công nghệ sẽ không phát huy tác dụng nếu chúng<br />
vô cùng tiềm tàng cho các ngành và lĩnh vực. Tuy nhiên từ khi phiên ta không tích hợp chúng vào các sản phẩm, dịch vụ hay mô hình<br />
bản 3GPP release 15 ban hành với các thông số kỹ thuật của hệ thống kinh doanh – hay còn gọi chung là các ứng dụng. Thời điểm hiện<br />
5G New Radio dùng chung cơ sở hạ tầng với các hệ thống di động nay, chỉ có hai ứng dụng của 5G đã được thương mại hóa là ứng<br />
khác, thế giới vẫn chưa thấy sự bùng nổ trong triển khai hạ tầng và dụng Truy cập cố định không dây (FWA) và Di động băng rộng<br />
dịch vụ 5G trên cấp độ toàn quốc. Điều đó cho thấy vẫn còn những nâng cao (eMBB). Tuy nhiên các ứng dụng này vẫn có nhiều giới<br />
thận trọng trong việc cung cấp các dịch vụ 5G thương mại bởi lẽ 5G hạn trong việc tận dụng hết năng lực của công nghệ 5G, việc xác<br />
chưa có những dịch vụ “5G killer applacation” như đối với các công định thêm nhiều ứng dụng tiềm năng nữa nhằm tạo cơ hội cho<br />
nghệ di động trước đây. Hơn nữa, các ứng dụng và dịch vụ 5G được<br />
người dùng có nhiều cơ hội sử dụng công nghệ này đã và đang<br />
may đo phù hợp với từng lĩnh vực, từng quốc gia tùy thuộc vào chiến<br />
lược của thị trường hay quốc gia đó. Việc nghiên cứu các ứng dụng<br />
đặt ra nhiều thách thức với các quốc gia trên thế giới.<br />
và dịch vụ tiềm năng của 5G tại Việt Nam là một nhiệm vụ hết sức Trong bài báo này, chúng tôi tiến hành khảo sát để đưa ra bức<br />
cấp bách nhằm hỗ trợ cho việc triển khai thương mại sớm công nghệ tranh cho việc triển khai 5G giai đoạn đầu tại Việt Nam. Trong<br />
này tại Việt Nam. Nghiên cứu đã thực hiện khảo sát 183 người trong phần 2, chúng tôi sẽ trình bày cơ sở lý luận và phương pháp luận<br />
cả lĩnh vực tư nhân và nhà nước, từ các startup đến các doanh nghiệp nghiên cứu. Phần 3 sẽ trình bày các ứng dụng tiềm năng của 5G<br />
CNTT chủ đạo và so sánh với các dữ liệu đến từ các quốc gia phát và Phần 4 sẽ đưa ra các kết quả khảo sát cũng như quan điểm và<br />
triển khác để có được nhận thức đúng đắn khi triển khai thương mại<br />
nhận thức từ người sử dụng tại Việt Nam. Phần 5 chúng tôi đề<br />
5G giai đoạn đầu tại Việt Nam.<br />
xuất mô hình phát triển của 5G tại Việt Nam.<br />
Từ khóa — 5G, ứng dụng, khảo sát, triển khai sớm, đường trục II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN<br />
I. TỔNG QUAN Cuối năm 2017, những kết quả thu được từ các thông số kỹ<br />
Với sự tăng trưởng cực kỳ ấn tượng của dữ liệu di động, công thuật cho hệ thống 5G dùng chung cơ sở hạ tầng với các hệ thống<br />
nghệ di động 5G đã được ra đời nhằm hỗ trợ tối đa nền kinh tế hiện tại đã là tiền đề cho việc xây dựng mạng 5G đầu tiên trên thế<br />
dựa trên dữ liệu. Tốc độ truy cập cực nhanh, độ trễ siêu thấp, độ giới. Kể từ thời điểm đó bộ tiêu chuẩn 3GPP release 15 được hoàn<br />
ổn định cao và hỗ trợ đến triệu kết nối IoT trên một 1 km2, công thiện đã cho phép phát triển nhiều ứng dụng mới cho 5G. Tuy<br />
nghệ 5G cho thấy những ứng dụng vô cùng tiềm năng phục vụ nhiên, tính đến nay mặc dù rất nhiều ứng dụng của 5G được thử<br />
cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Các ngành như giao nghiệm, song mới chỉ có 2 dịch vụ được đưa vào khai thác thương<br />
thông, y tế, đô thị thông minh đã và đang tận dụng công nghệ 5G mại. Do đó, việc chậm trễ triển khai mạng 5G trên thế giới không<br />
để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân, góp nằm ở vấn đề công nghệ và kỹ thuật mà cơ bản nằm ở khía cạnh<br />
phần xây dựng xã hội số. Các ngành công nghiệp sử dụng 5G để kinh tế xã hội. Khác xa với các thế hệ thông tin di động trước đây<br />
nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm phục vụ nền chỉ có một vài ứng dụng và dịch vụ điển hình, công nghệ 5G có<br />
kinh tế số đang bùng nổ trên thế giới hiện nay. rất nhiều ứng dụng và dịch vụ đa dạng phù hợp với mọi ngành<br />
nghề. Vấn đề đặt ra là những ứng dụng nào là phù hợp nhật trong<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
6<br />
điều kiện và hoàn cảnh hiện nay để có thể đưa ra trong giai đoạn định hướng ngành của Gartner [5] và phần còn lại là các câu hỏi<br />
đầu nhằm bảo đảm cho việc triển khai mạng 5G thành công. dành riêng cho Việt Nam do chúng tôi soạn thảo.<br />
Trên thế giới, mặc dù các tiêu chuẩn kỹ thuật cho “5G giai Ưu điểm của phương pháp tiếp cận này đó là:<br />
đoạn 1” đã hoàn thiện, song việc nghiên cứu về chủ đề các ứng<br />
dụng tiềm năng cho 5G sử dụng công cụ khảo sát ý kiến là một · Sử dụng các phương pháp và câu hỏi đã được chứng minh<br />
trong các phương pháp mà các bên liên quan sử dụng để đánh giá phù hợp cho cả người không có kiến thức về 5G và các<br />
quan điểm và nhu cầu của khách hàng. Một số nghiên cứu tập chuyên gia, do đó, có thể bỏ qua những giả thiết về trình<br />
trung vào thị trường Mỹ nơi mạng 5G được triển khai đầu tiên độ của người được khảo sát.<br />
trên thế giới tại các tài liệu [1], [2], [3], [4], [5]. Một số báo cáo · Sử dụng phương pháp tiếp cận của quốc tế và do đó kết<br />
có phương pháp tiếp cận toàn cầu hơn qua việc khảo sát tập khách quả khảo sát của chúng tôi có thể được so sánh với kết<br />
hàng từ nhiều nước trên thế giới [6], [7], [8], [9]. Tuy nhiên, với quả quốc tế, do đó có thể đưa ra những nhận xét thú vị về<br />
sự khác nhau trong cách tiếp cận và nhu cầu của khách hàng là các ứng dụng tiềm năng của Việt Nam 5G.<br />
khác nhau giữa quốc gia, việc lựa chọn chiến lược triển khai 5G<br />
trên thế giới sẽ là khác nhau để phù hợp với điều kiện và hoàn III. NHỮNG ỨNG DỤNG 5G TIỀM NĂNG<br />
cảnh của từng nước. Kỷ nguyên của 5G đang gần với chúng ta hơn bao giờ hết. Tất<br />
Tại Việt Nam, 5G được coi là cơ sở hạ tầng thiết yếu cho cuộc cả những điều kiện cần thiết từ chip 5G, modem và giờ là cả thiết<br />
cách mạng công nghiệp lần thứ tư do đó 5G nhận được sự quan bị và ứng dụng tiềm năng đã sẵn sàng. Có thể nói, tiêu chuẩn kết<br />
tâm của Đảng, Chính phủ và các ngành công nghiệp. Nghị quyết nối 5G đã và đang đặt nền tảng cho mô hình tiếp theo trong sự<br />
số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ phát triển của nền tảng công nghệ toàn cầu, cũng như cách chúng<br />
trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công ta kiểm soát cuộc sống. Các lợi ích kinh tế và xã hội của 5G sẽ<br />
nghiệp lần thứ tư đã đặt ra mục tiêu cụ thể đến năm 2030 là: cho phép những cách mạng trong dịch vụ với sự kết nối và ưu việt<br />
“Mạng di động 5G phủ sóng toàn quốc” [10]. Chính phủ Việt hơn. Đồng thời 5G sẽ giúp tạo ra các mô hình kinh doanh mới,<br />
Nam thể hiện rõ quyết tâm là một trong các nước đi đầu trong không chỉ cải thiện năng suất và hiệu quả, mà còn góp phần mở<br />
triển khai công nghệ 5G trong khu vực Đông Nam Á và trên thế đường cho sự ra đời của nhiều ngành công nghiệp mới.<br />
giới thông qua nhiều chỉ đạo cụ thể trong năm 2018[11] và năm<br />
2019[12]. Công nghệ 5G đã được Chính phủ đưa vào định hướng<br />
ở cả cấp Trung ương[13] và cấp địa phương[14], và đưa vào các<br />
nhiệm vụ triển khai trong nhiệm kỳ hiện tại[15] và tương lai[16].<br />
Bộ Thông tin và Truyền thông đã cấp 3 giấy phép cung cấp thử<br />
nghiệm dịch vụ 5G cho các doanh nghiệp viễn thông [17] và đang<br />
chuẩn bị các phương án về phối hợp tần số, kế hoạch và lộ trình<br />
triển khai. Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cũng nhiều<br />
lần khẳng định quyết tâm đưa Việt Nam đi cùng với thế giới trong<br />
triển khai 5G [18] và triển khai sáng kiến của Việt Nam về thúc<br />
đẩy triển khai hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông hiện<br />
đại trong khu vực [19]. Tháng 5/2019, Tập đoàn Viettel đã thử<br />
nghiệm cuộc gọi 5G đầu tiên đưa Việt Nam vào danh sách các<br />
nước đầu tiên trên thế giới thử nghiệm thành công 5G [20]. Sau<br />
đó 4 tháng, vào ngày 21 tháng 9 năm 2019, doanh nghiệp này đã<br />
chính thức phát sóng 5G ở diện hẹp tại thành phố Hồ Chí Minh<br />
[21].<br />
Hình 1: Các kịch bản sử dụng của IMT cho năm 2020 và sau này theo ITU-R<br />
Do đó, việc xác định các ứng dụng 5G tiềm năng là một trong M.2083-02 [22]<br />
các nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết nhất hiện nay. Đến nay, chưa<br />
có một nghiên cứu về vấn đề này ở góc độ quốc gia được thực Để chuẩn bị cho công việc trước khi tiêu chuẩn hóa các tiêu<br />
hiện tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cho các bên chuẩn kỹ thuật 5G, các doanh nghiệp viễn thông đã thống nhất<br />
liên quan cái nhìn về việc tiếp cận các ứng dụng 5G tiềm năng và xác định ba loại dịch vụ khác nhau cho 5G: Băng thông rộng di<br />
do đó sẽ hỗ trợ cho việc xây dựng chiến lược, kế hoạch và đầu tư động nâng cao (eMBB), Truyền thông máy-máy mật độ kết nối<br />
cho mạng 5G trong tương lai. lớn (mMTC) và Truyền thông độ trễ thấp với độ tin cậy siêu cao<br />
(URLLC) (Hình 1).<br />
Trong nghiên cứu này, đối mặt với đối tượng nghiên cứu là<br />
các ứng dụng của 5G nói chung là rất mới đối với người được Dịch vụ eMBB có thể được xem là giai đoạn đầu tiên của 5G.<br />
khảo sát, để tránh việc phản hồi kém chất lượng từ những người Giai đoạn phát triển tiếp theo của 5G sẽ vượt ra ngoài các dịch vụ<br />
tham gia khảo sát, chúng tôi sử dụng phần lớn những câu hỏi khảo eMBB chuyển sang các ứng dụng URLLC và mMTC.<br />
sát về chỉ số tiêu dùng 5G (5G consumer index)[1], một câu hỏi Lấy những chiếc xe được kết nối làm ví dụ, giai đoạn đầu của<br />
dịch vụ eMBB sẽ liên quan đến thông tin giải trí tăng cường trên<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
7<br />
xe, như cảnh báo giao thông thời gian thực, truy cập internet tốc tôi dự định khảo sát các bên liên quan trong thị trường để đưa ra<br />
độ cao, phát trực tuyến video thời gian thực hoặc chơi trò chơi một số dự báo về giai đoạn đầu triển khai 5G tại Việt Nam. Sau<br />
liên quan đến video 3D 4K. Trong các ứng dụng tiềm năng eMBB, một số phản hồi kém về bản thảo đầu tiên của câu hỏi khảo sát,<br />
có ba thuộc tính riêng biệt 5G sẽ cần cung cấp: Dung lượng cao chúng tôi đã giải quyết bằng cách sử dụng câu hỏi khảo sát từ<br />
hơn - Kết nối nâng cao - Tính di động của người dùng cao hơn. nguồn quốc tế cụ thể là hệ thống chỉ số tiêu dùng 5G [1] và báo<br />
cáo “Cutting through the hype” của Gartner [5] để nghiên cứu chủ<br />
Một trong những ứng dụng quy mô lớn nhất của 5G là ứng đề này và có cơ hội so sánh kết quả của chúng tôi với một số số<br />
dụng truyền thông máy – máy (mMTC), sử dụng mạng không dây liệu quốc tế đã được công bố. Với 183 người tham gia khảo sát,<br />
để thu thập và phân tích dữ liệu từ các cảm biến hoặc điều khiển từ các cơ quan nhà nước và tư nhân, từ các công ty công nghệ lớn<br />
thiết bị. Các ứng dụng mMTC 5G được phân thành 2 loại: đến các doanh nghiệp khởi nghiệp trong tất cả các lĩnh vực của<br />
· MTC quy mô: Các ứng dụng loại này được đặc trưng bởi kinh tế tại Diễn đàn Quốc gia Phát triển Doanh nghiệp Công nghệ<br />
một số lượng lớn thiết bị được kết nối, sử dụng các thiết Việt Nam vào ngày 9 tháng 5 năm 2019. Mặc dù có quy mô nhỏ,<br />
bị và mô-đun giá rẻ cho mạng cảm biến không dây, kết chúng tôi tin rằng kết quả khảo sát của chúng tôi mang lại những<br />
nối trong nhà, thiết bị đo thông minh, thường không yêu hiểu biết thú vị về quan điểm và nhận thức ban đầu của các bên<br />
cầu cao về thời gian thực. Một số ứng dụng bao gồm tòa liên quan đến các ứng dụng của 5G tại Việt Nam.<br />
nhà thông minh, đồng hồ thông minh, nông nghiệp thông<br />
minh…<br />
52% 44%<br />
Thay thế cho dịch vụ truyền hình<br />
· MTC quan trọng: Các ứng dụng yêu cầu thời gian thực 38% 37%<br />
cáp hoặc truyền hình vệ tinh<br />
cao (thường là độ trễ từ đầu đến cuối chỉ cần vài mili 44% 52%<br />
Các thành phố / cộng đồng thông<br />
giây), độ tin cậy cao (tỷ lệ mất gói dưới 10-3) bao gồm minh<br />
29% 39%<br />
điều khiển giao thông, xe được kết nối, tự động hóa công 59% 38%<br />
nghiệp và điều khiển, robot, phẫu thuật từ xa ... Trí tuệ nhân tạo thế hệ mới(AI) 25% 34%<br />
<br />
Một trong những tính năng chính của URLLC là độ trễ thấp. Internet vạn vật toàn diện 59% 36%<br />
Với một loạt các dịch vụ 5G độc đáo, bối cảnh giao tiếp sẽ mở 31% 34%<br />
(Massive IoT)<br />
rộng sang các phương tiện, tàu cao tốc, máy bay không người lái 43% 52%<br />
Đào tạo thông qua thực tế ảo hoặc<br />
và robot công nghiệp với tác nhân thay đổi là các ứng dụng thực tế ảo tăng cường (AR/VR)<br />
24% 35%<br />
URLLC. Phẫu thuật từ xa là một ví dụ. Hành động nhanh chóng, 39% 51%<br />
quyết đoán là những yêu cầu quan trọng trong bệnh viện, nơi các Điện lưới thông minh (Smart grid) 35% 40%<br />
bác sĩ ngày càng khuyến khích sử dụng robot để thực hiện phẫu<br />
43% 48%<br />
thuật và các chức năng thiết yếu khác. Những robot này được thiết Thông dịch thời gian thực 34% 38%<br />
kế để đáp ứng các hướng dẫn từ xa của bác sĩ, cho phép chúng<br />
thực hiện các quy trình y tế trong nhiều điều kiện khác nhau. Tuy 57% 33%<br />
Chăm sóc y tế từ xa 28% 39%<br />
nhiên, do vấn đề về độ trễ, các thiết bị này thường mất vài giây để<br />
phản hồi, khiến các bác sĩ gặp khó khăn trong việc xử lý các biến Các phương tiện di chuyển không 46% 41%<br />
24% 26%<br />
chứng và trường hợp khẩn cấp đột ngột. Do đó, các bệnh viện đã người lái được kết nối mạng<br />
ngần ngại đưa vào sử dụng thiết bị này. 5G sẽ giảm đáng kể rủi Mở rộng việc sử dụng thiết bị bay 48% 36%<br />
ro, cho phép robot y tế trở nên phổ biến hơn. Công nghệ không không người lái (drone)<br />
19% 28%<br />
dây mới cũng sẽ cho phép các bác sĩ thực hiện các thao tác phức 43% 38%<br />
tạp hoặc khó khăn hơn từ xa. Phẫu thuật từ xa 25% 34%<br />
<br />
Khi kết hợp với dữ liệu lớn, điện toán đám mây, công nghệ trí 0% 20% 40% 60% 80% 100%<br />
tuệ nhân tạo và các công nghệ tiên tiến khác, 5G đã và đang mở Rất hấp dẫn - Khảo sát của 5G consumer index<br />
ra nhiều cơ hội tuyệt vời hơn nữa.<br />
Hấp dẫn - Khảo sát của 5G consumer index<br />
IV. KẾT QUẢ KHẢO SÁT - QUAN ĐIỂM VÀ NHẬN THỨC BAN ĐẦU Rất hấp dẫn - Khảo sát của nhóm tác giá<br />
CỦA CÁC BÊN LIÊN QUAN TẠI VIỆT NAM<br />
Hấp dẫn - Khảo sát của nhóm tác giá<br />
Ngành công nghiệp ICT là ngành luôn đổi mới với các công<br />
nghệ và mô hình hoạt động liên tục cách mạng hóa cách chúng ta Hình 2: Các mức độ quan tâm khác nhau trong các ứng dụng tiềm năng 5G so<br />
học hỏi, giao tiếp và kinh doanh. Mạng 5G là tiền đề để phát triển với kết quả khảo sát chỉ số tiêu dùng 5G của Mỹ. Câu hỏi: Ông/bà quan tâm đến<br />
các hệ thống tiên tiến sử dụng công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo những trường hợp sử dụng 5G sau đây như thế nào? Chọn 1 câu trả lời (n=183)<br />
AI, hệ thống lưới điện thông minh, giao thông thông minh, y tế từ Hầu hết người khảo sát nói rằng họ rất hào hứng với các ứng<br />
xa, thực tế ảo và đặc biệt là các hệ thống IoT. dụng 5G và mong muốn các ứng dụng này sớm được cung cấp<br />
Đầu năm 2019, với tư cách là cơ quan đóng góp cho nỗ lực trên thị trường (hơn 80% trong 11 ứng dụng 5G được đề cập)<br />
của Chính phủ để điều tra các khía cạnh khác nhau của 5G, chúng (Hình 2). Khi chúng tôi so sánh con số này với bộ chỉ số tiêu dùng<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
8<br />
5G [5], những người tham gia khảo sát của chúng tôi cho thấy sự trong bộ chỉ số tiêu dùng 5G là gần ba phần tư (74%). Khách hàng<br />
quan tâm đến 5G nhiều hơn so với những người tham gia khảo sát không sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho các dịch vụ cao cấp có thể<br />
tại Mỹ. Điều này có thể hiểu được khi đối tượng mục tiêu của đặt ra một thách thức khó khăn cho các doanh nghiệp viễn thông<br />
chúng tôi (đại diện cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý Nhà di động và chính phủ để nhanh chóng triển khai mạng 5G toàn<br />
nước) có kiến thức nền tảng về công nghệ cao hơn so với một quốc. Điều rất thú vị là kết quả khảo sát của chúng tôi tương đồng<br />
công dân Mỹ bình thường. với kết quả khảo sát tại Anh khi trong một cuộc khảo sát với 1375<br />
người dùng di động được thực hiện riêng cho tờ báo Mirror Online<br />
Các thành phố/ công đồng thông<br />
bởi công ty nghiên cứu thị trường Streetbees, hai phần ba số người<br />
11.9%<br />
minh 8% được hỏi (67%) cho biết họ sẽ không sẵn sàng trả hơn 30 bảng<br />
11.2% Anh mỗi tháng cho 5G dưới mức kỳ vọng của các nhà mạng là ở<br />
Trí tuệ nhân tạo thế hệ mới (AI) 6% mức trên 50 bảng Anh [23].<br />
10.3%<br />
Internet vạn vật toàn diện 5%<br />
Thay thế cho dịch vụ truyền hình 9.8% Chi phí tương đương với 4G 54.1%<br />
cáp hoặc truyền hình vệ tinh 11% 26%<br />
Đào tạo thông qua thực tế ảo hoặc 9.4% Cao hơn đến 10% so với chi phí 26.2%<br />
thực tế ảo tăng cường (AR/VR) 3% hiện tại cho 4G 31%<br />
Thay thế cho các dịch vụ Internet 8.7% Cao hơn 10% - 20% so với chi phí 13.1%<br />
tại nhà 10% hiện tại cho 4G 22%<br />
8.2% 30% hoặc cao hơn nữa so với chi 4.9%<br />
Phẫu thuật từ xa 7% phí hiện tại cho 4G 8%<br />
Mạng phân phối năng lượng thông 7.7% Cao hơn 20% - 30% so với chi phí 1.6%<br />
minh 18% hiện tại cho 4G 14%<br />
Các phương tiện di chuyển không 7.0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%<br />
người lái được kết nối mạng 4%<br />
6.8% Khảo sát của nhóm tác giả Khảo sát của 5G consumer index<br />
Thông dịch thời gian thực 4%<br />
Mở rộng việc sử dụng thiết bị bay 4.4%<br />
không người lái drone 1% Hình 4: Các chi phí dịch vụ mà người dùng sẵn sàng trả cho các tính năng 5G ở<br />
4.2% giai đoạn triển khai ban đầu (2 năm đầu). Câu hỏi: Ở mức giá nào ông/bà sẽ sẵn<br />
Chăm sóc y tế từ xa 11% lòng chi trả cho các tính năng 5G ở giai đoạn ban đầu (02 năm đầu tiên)? Chọn<br />
0.2%<br />
một câu trả lời (n=183).<br />
Khác 1%<br />
Nhìn vào quan điểm về hiệu quả đầu tư dự án, việc triển khai<br />
0.0%<br />
Không phải nội dung nào nêu trên 12% mạng 5G cần được xem xét kỹ lưỡng hơn khi xem xét các khía<br />
cạnh sau:<br />
0% 5% 10% 15% 20%<br />
- Thứ nhất, là hiệu quả đầu tư của mạng 5G tại thời điểm hiện<br />
Khảo sát của nhóm tác giả Khảo sát của 5G consumer index tại. Theo ước tính của các nhà cung cấp viễn thông châu Âu, cải<br />
Hình 3: Các ứng dụng tiềm năng 5G khuyến khích các doanh nghiệp ưu tiên so thiện mạng 4G và triển khai 5G có thể làm tăng chi phí vốn lên<br />
với kết quả khảo sát chỉ số tiêu dùng 5G tại Mỹ. Câu hỏi: Những trường hợp sử 60% trong giai đoạn 2020-2025. Riêng đối với mạng 5G, dự kiến<br />
dụng 5G nào nên được các doanh nghiệp ưu tiên đầu tư vào? Chọn tất cả các tỷ lệ chi phí vốn trên tổng doanh thu (capex-to-revenue) sẽ tăng<br />
câu trả lời phù hợp (n=183) từ 13% lên mức 22% [24].<br />
Mặc dù tất cả 11 ứng dụng tiềm năng đã được đề cập trong - Thứ hai, là kế hoạch triển khai và nguồn doanh thu để hoàn<br />
cuộc khảo sát đều nhận được câu trả lời tích cực đáng kể, song vốn. Nhu cầu về dịch vụ di động tại Việt Nam 2G vẫn chiếm phần<br />
quan điểm về các ứng dụng này có sự phân hóa. Trong khi các lớn hơn so với 3G và 4G. Việc người dùng không sẵn sàng chi trả<br />
ứng dụng về đô thị thông minh, trí tuệ nhân tạo (AI) thế hệ tiếp nhiều hơn cho 5G sẽ là một rào cản cho triển khai công nghệ này<br />
theo và IoT mật độ kết nối lớn được cho là 03 ứng dụng tiềm năng bởi dù phải bỏ ra chi phí vốn lớn hơn, nhưng nguồn doanh thu từ<br />
hàng đầu mà những người khảo sát của chúng tôi nghĩ rằng các 5G không tăng so với 4G. Nếu chưa có được kế hoạch kinh doanh<br />
doanh nghiệp công nghệ nên đầu tư. Trong khi phẫu thuật từ xa, mạng 5G khả thi, các nhà mạng hoàn toàn có thể tiếp tục đầu tư,<br />
mở rộng việc sử dụng máy bay không người lái và phương tiện di nâng cấp và khai thác mạng 4G để đáp ứng nhu cầu thị trường.<br />
chuyển không người lái được kết nối nhận được ít sự quan tâm<br />
nhất. Tuy nhiên các ứng dụng lưới năng lượng thông minh, nhận 5G dự kiến sẽ được áp dụng trong nhiều lĩnh vực nhưng thực<br />
được ý kiến cao nhất (18,1%) tại Mỹ trong kết quả khảo sát chỉ số tế tại Việt Nam cho thấy nhu cầu kết nối 5G trong các ngành dọc<br />
tiêu dùng 5G, thì tại Việt Nam chỉ cho kết quả dưới trung bình là chưa rõ nét. Ngay cả một số quốc gia có nền kinh tế tốt hơn và<br />
(7,2%) với các nhà khảo sát Việt Nam của chúng tôi (Hình 3). cơ sở hạ tầng tốt hơn so với Việt Nam, vẫn khá thận trọng với sự<br />
phát triển của 5G.<br />
5G cung cấp nhiều tính năng tiên tiến cho khách hàng của<br />
mình. Tuy nhiên, chúng tôi thấy rằng ít hơn một nửa số người Tạo nguồn doanh thu mới và nâng cao hiệu quả hoạt động là<br />
tham gia khảo sát của chúng tôi sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho hai lý do chính để triển khai sớm các ứng dụng tiềm năng 5G. Tuy<br />
các tính năng này (Hình 4). Trong khi con số tương tự tại Mỹ<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
9<br />
nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn để triển khai 5G. Hình 5 dưới đây Các quan điểm tương đối tích cực về khả năng 5G trở thành<br />
là một số lý do và quan điểm của các bên liên quan. một trợ thủ đắc lực cho các quá trình quan trọng như hỗ trợ điều<br />
khiển, tự động hóa tại các nhà máy, xí nghiệp dường như phản<br />
30% 11% 55% 4%<br />
ánh nhu cầu những người tham gia khảo sát cho rằng phần lớn kết<br />
Nhận diện hình ảnh 26% 30% 38% 6% nối hiện tại của họ cần được thay thế bằng công nghệ truyền thông<br />
mới khác.<br />
21% 21% 54% 4%<br />
Theo dõi vị trí chính xác 18% 34% 42% 6% Khi so sánh với kết quả khảo sát của Gartner, chúng tôi không<br />
thấy bất kỳ mối tương quan nhất quán nào trong bất kỳ danh mục<br />
30% 12% 48% 10%<br />
Mạng cảm biến không thiết yếu 8% 25% 64% 3% nào hoặc giữa các danh mục giữa hai kết quả khảo sát. Các ý kiến<br />
trái chiều ngay cả giữa chuyên gia công nghệ thông tin và truyền<br />
33% 19% 47% 1% thông của mỗi quốc gia đưa ra một chỉ báo tốt cho thấy 5G và các<br />
Thành phố thông minh 33% 31% 33% 2%<br />
vấn đề của nó phức tạp hơn nhiều so với bất kỳ công nghệ truyền<br />
26% 15% 44% 15% thông nào trong quá khứ và quan điểm thống nhất của ngành về<br />
Dựng hình thời gian thực 26% 42% 26% 6% vấn đề 5G vẫn chưa đạt được.<br />
36% 20% 41% 3%<br />
Điều khiển/ tự động hóa 10% 31% 47% 3% 1.64%<br />
<br />
26% 25% 39% 10%<br />
Phân tích biên hiệu năng cao 27% 30% 43% 0%<br />
19.67%<br />
28% 26% 38% 8% 34.43%<br />
Truy cập không dâycố định<br />
26% 14% 58% 1%<br />
(FWA)<br />
32% 26% 37% 5% 29.51%<br />
Truyền thông IoT 13% 37% 50% 0%<br />
13.11%<br />
41% 18% 36% 5% 1.64%<br />
Thực tế ảo, thực tế ảo tăng cường<br />
38% 19% 34% 9%<br />
(AR, VR), video nhập vai…<br />
35% 23% 33% 9%<br />
Phương tiện di chuyển tự hành 19% 31% 47% 3% 2019 2020 2021 2022 Chưa có kế hoạch Khác<br />
0% 20% 40% 60% 80% 100%<br />
Hình 6: Khung thời gian áp dụng công nghệ 5G trong khảo sát của tổ chức. Câu<br />
Tạo ra nguồn doanh thu mới - Khảo sát của Gartner hỏi: Tổ chức của ông/bà có kế hoạch ứng dụng 5G vào hoạt động của doanh<br />
Điều kiện cần cho kinh doanh - Khảo sát của Gartner nghiệp kể từ năm nào? Chọn một câu trả lời (n=183).<br />
<br />
Tăng cường hiệu quả hoạt động - Khảo sát của Gartner Khi được hỏi về khung thời gian áp dụng công nghệ 5G vào<br />
cơ quan và tổ chức của mình, gần hai phần ba (66,12%) phản hồi<br />
Không biết - Khảo sát của Gartner<br />
rằng tổ chức của họ đã có kế hoạch và khung thời gian áp dụng<br />
Tạo ra nguồn doanh thu mới - Khảo sát của nhóm tác giả công nghệ 5G và các ứng dụng của nó vào quy trình hoạt động<br />
Điều kiện cần cho kinh doanh - Khảo sát của nhóm tác giả của mình (Hình 6). Hơn nữa, gần một nửa (49,18%) câu trả lời là<br />
khoảng thời gian năm 2019 hoặc 2020 trong khi tại thời điểm của<br />
Tăng cường hiệu quả hoạt động - Khảo sát của nhóm tác giả<br />
bài báo này, 5G chưa được thương mại hóa tại Việt Nam. Điều<br />
Không biết - Khảo sát của nhóm tác giả này cho thấy quan điểm rất tích cực của ngành về việc ra mắt 5G<br />
sớm tại Việt Nam. Do đó, có thể an toàn khi nói rằng các doanh<br />
Hình 5: Lý do chính để triển khai các ứng dụng tiềm năng 5G tại Việt Nam nghiệp có thể dễ dàng áp dụng công nghệ 5G tại Việt Nam.<br />
so với khảo sát của Gartner. Câu hỏi: Theo ông/bà, đâu là lý do chính để triển<br />
khai mạng 5G cho các trường hợp sử dụng được kể đến sau đây. Chọn tất cả các Tại Hình 7 khảo sát về rào cản đối với việc triển khai sớm<br />
câu trả lời phù hợp (n=183). mạng 5G tại Việt Nam cho thấy hầu hết mọi người được hỏi nghĩ<br />
Chúng tôi tiến hành khảo sát về vai trò của 5G trong 11 ứng rằng “Chi phí đầu tư cho cơ sở hạ tầng của mạng 5G sẽ là rất lớn”<br />
dụng tiềm năng thông qua việc sắp xếp theo tiêu chí nâng cao hiệu là rào cản lớn nhất. Mối lo lắng về những hạn chế và sự không<br />
quả hoạt động. Nhận dạng hình ảnh (54,9%), theo dõi vị trí nhất quán của các hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội khác; sự<br />
(53,7%), cảm biến không quan trọng (47,8%) và đô thị thông phụ thuộc vào thiết bị, công nghệ, giải pháp kỹ thuật 5G của nước<br />
minh (47,1%) là một trong những ứng dụng được đánh giá cao ngoài và sự chưa sẵn sàng của các ngành, lĩnh vực ở Việt Nam<br />
nhất nhằm mang lại hiệu quả hoạt động cho khách hàng. Các ứng đối với các dịch vụ của 5G cũng nhận được đồng thuận của nhiều<br />
dụng truyền thông IoT, thực tại ảo (VR), thực tại tăng cường người được khảo sát. Tuy nhiên, lo ngại về vấn đề mất an toàn, an<br />
(AR), video nhập vai hoặc hình ba chiều và xe tự lái nhận được ít ninh của một quốc gia khác khi sử dụng các thiết bị viễn thông<br />
ý kiến tích cực hơn đáng kể (Hình 5). nước ngoài và các quan điểm khác nhau về các lợi ích đến từ việc<br />
triển khai sớm mạng 5G và các ứng dụng 5G ít được người khảo<br />
sát lựa chọn.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
10<br />
5G dựa trên các tiêu chí như vùng phủ sóng, công suất, tốc độ<br />
truyền tải dữ liệu tối đa và khả năng tương thích giữa các thiết bị<br />
5G và cơ sở hạ tầng mạng hiện có. Sau đó, các nhà khai thác có<br />
Chi phí đầu tư cho cơ sở hạ tầng<br />
37.7% 47.5% 13.1%<br />
thể lập kế hoạch, thiết kế và triển khai thử nghiệm mạng 5G trên<br />
của 5G sẽ là rất lớn dải tần số trung bình (