Chủ đề: Chuyển đổi giới tính cá

Chia sẻ: Nguyen Thai Hoa | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:20

Thêm vào BST

Báo xấu

291
lượt xem 44
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong sinh vật học, giới tính là một quá trình kết hợp và pha trộn những đặc điểm di truyền học của sinh vật, thường dẫn đến kết quả là sự chuyên môn hóa thành giống đực và giống cái(các giới). Phần lớn các loài cá tồn tại với tỉ lệ đực cái tương đối ổn định là 1:1,chứng tỏ sự di truyền giới tính được quy đinh bởi vật chất di truyền đặc thù. Cơ chế di truyền xác định giới tính của nhiều loài cá được nhận biết thông qua phương pháp di truyền(lai phân tích,di truyền liên kết giới tính,trao đổi chéo v.v…)...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chủ đề: Chuyển đổi giới tính cá

TRÖÔØNG ÑH NOÂNG LAÂM TPHCM KHOA THUÛY MÔN: DI TRUYỀN ỨNG DỤNG SAÛN GVHD: ThS.Lê Thị Phương Hồng NHOÙM 6 LÔÙP:DH08NT
NỘI DUNG I. Định nghĩa giới tính cá. II.Cơ chế xác định giới tính cá. III.Quá trình biệt hóa giới tính cá. IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 1. Phương pháp mẫu _phụ sinh nhân tạo. 2. Phương pháp lai xa. 3. Phương pháp xử lý hormon sinh dục. V. Kết luận. VI.Tài liệu tham khảo
I. Định nghĩa giới tính cá. Trong sinh vật học, giới tính là một quá trình kết hợp và pha trộn những đặc điểm di truyền học của sinh vật, thường dẫn đến kết quả là sự chuyên môn hóa thành giống đực và giống cái(các giới). Hình: Cá rô phi đực - cái
II.Cơ chế xác định giới tính cá.  Phần lớn các loài cá tồn tại với tỉ lệ đực cái tương đối ổn định là 1:1,chứng tỏ sự di truyền giới tính được quy đinh bởi vật chất di truyền đặc thù. Cơ chế di truyền xác định giới tính của nhiều loài cá được nhận biết thông qua phương pháp di truyền(lai phân tích,di truyền liên kết giới tính,trao đổi chéo v.v…) Theo tài liệu của Pudom (1993)thì hiện tượng đa hình xác định giới tính gặp nhiều ở cá biển sâu ,còn cá nước ngọt lưỡng hính xác định giới tính thể hiện rõ hơn.
II.Cơ chế xác định giới tính cá.  Makino (1932) và Galgano(1936)đã nhận xét rằng bọn cá xương ở nấc thang tiến hóa tương đối thấp,nên sự khác nhau giữa NST giới tính và NST thường chưa rõ,cơ chi phân hóa giới tính phức tạp.  Phương pháp định giới tính ở cá:Dựa vào màu sắc, kích thước cơ thể, hình thái cơ thể…
III.Quá trình biệt hóa giới tính cá.  Nửa đầu thế kỷ XX Hartman (1920) đã đưa ra giả thuyết: Mỗi tế bào cơ thế đều có tiêm năng lưỡng tính”.Việc cụ thể hóa giới tính bởi kiểu gen được thông qua các quan hệ nội tiết của phôi. về sau được xác nhận bởi công trình nguyên cứu của Gallien (19511959).  Các tài liệu nghiên cứu về quá trình phân hóa hình thái sinh lý cá xương cho phép D’Ancon (1956), cũng như lý luận Wtichi (1956) đối với lưỡng cư, tách cá xương thành 2 nhóm biệt hóa giới tính.
III.Quá trình biệt hóa giới tính cá. + Các loài biệt hóa trực tiếp: Tuyến sinh dục trung gian được phân hóa trực tiếp theo hương đực hoặc cái, thí dụ cá sóc, cá mún (Yamamoto, 1953). + Các loài biệt hóa gián tiếp: Tuyến sinh dục phân hóa theo hướng cái hoặc đực thông qua mầm tuyến sinh dục lưỡng tính nguyên thúy. Như ở cá khổng tước, cá kiếm,cá chép..v.v..
IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 1.Phương pháp mẫu _phụ sinh nhân tạo.  Mẩu sinh nhân tạo của cá được mở đầu bằng công trình của Opperman (1913) ở cá hồi suối Salmo trutta fario.  Hai khâu chủ yếu trong mẫu sinh nhân tạo là khử hoạt hóa bộ NST của tinh trùng của cá đực để ngăn chặn sự kết hợp hạch và phục hồi lưỡng bội của trứng chín đảm bảo sự phát triển của phôi từ trứng lưỡng bội.
IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 1.Phương pháp mẫu _phụ sinh nhân tạo.  Khử hoạt hóa bộ NST của tinh trùng bằng cách chiếu xạ ( radiation) tinh trùng trước khi thụ tinh với liều cao.  Dùng tia gamma, tia Xvà tia UV (mẫu sinh phóng xạ) hoặc xử lý bằng các chất co hoạt tính cao (mẫu sinh hóa học).
IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 2. Phương pháp lai xa. Dựa trên cơ sở đa hình xác định giới tính các loài cá thuộc giống Rô Phi Oreochromis có cơ chế xác định giới tính ngược nhau. Theo Chen (1969) tạp giao cá cái O.mosambicus (xx)với cá đực O.honorum (zz) đã thu được thế hệ con lai F1 100% cá đực .
Ví dụ: O.nilotic O.honor O.aur O.macr Loài O.mosambi us um eus ochir cus Đồng giao tử Kiểu gen zz zz zz đực Đồng giao tử xx xx cái Dị giao tử đực xy xy Dị giao tử cái zw zw zw zw
IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 2. Phương pháp lai xa. Theo Chen (1969) tạp giao cá cái O.mosambicus (xx)với cá đực O.honorum (zz) đã thu được thế hệ con lai F1 100% cá đực . Mair (1991) khi lai cá cái O.niloticus vơi cá đực O.aureus đã quan sát thấy tỉ lệ đực ở F1 dao động từ 34,5100%. Do vậy phương pháp này đã tỏ ra không hoàn hảo
IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 3. Phương pháp xử lý hormon sinh dục.  Kiểu hình giơi tính của thế hệ đó được chuyển đổi từ đực sang cái hoặc ngược lại, trong khi kiểu gen giới tính vẫn không thay đổi và được di truyền cho thế hệ sau.  Có 3 cách thực hiện: + Trộn hormon vào thức ăn của cá. + Ngâm (tắm) cá vào dung dịch trộn hormon. +Tiêm hormon vào cơ thể cá .
IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 3. Phương pháp xử lý hormon sinh dục.  Có 2 nhóm hormon : + Androgen chuyển giới tính cá từ cái thành đực. Như: 19norethynylestotestosterone, Methyltestosterone được tổng hợp nhân tạo... + Estrogen chuyển từ đực thành cái. Như: Oestradiol 17 β và Ethynyloestradiol...
IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 3. Phương pháp xử lý hormon sinh dục. Bảng a:Cái hóa cá rô phi bằng cách xử lý estrogene. Hiệu Tài liệu loài hormon Xử lý quả tham khảo Hoppkins et Oreochromis Oestradiol 25200 mg/kg 60% al .,1979 Ethynnylos 50 mg/kg13 100 Nakamura O.mossambi tradiol tuần % and cus Dichystibo 100 mg/kg12 100 Takahashi,1 rstrol tuần % 973 Tayamen 100200 mg/kg and O.nilloticus Costrone 70% 910 tuần Shelton,197
Bảng b:Đực hóa cá rô phi bằng cách xử lý Methyltestosterone Liều lượng Thời Hiệu Tài liệu tham loài mg/kg gian(tuần) quả(%) khảo Clement and O.mossa 30 10 100 Inlee, 1968 mbicus 50 3 100 Nakamura , 1975 Guerrero , 1975 1560 3 80100 O.aureus Mc . Geachin et 6240 3 99 al..1987 Jalabert et al ., 40 9 100 1974 O.niloticu 5 6 100 OwusuFimpong s 30 8 100 and Nijihar,1981 Tayamen and
IV.Các phương pháp điểu khiển giới tính cá. 3. Phương pháp xử lý hormon sinh dục. Trong quá trình thực hiện cần chú ý.  Cá Rô Phi băt đầu xử lý từ 45ngay tuổi khi cá băt đầu ăn tích cực.  Phương thức đưa hormon vào cơ thể cá –trộn hormon vào thức ăn hàng ngày được phổ biến rộng rãi nhất.  Liều lượng và thời gian xử lý hormon.  Chăm sóc trong thời kì xử lý và kiểm tra kêt quả xử lý.
V. Kết luận.  Nuôi trồng thủy sản tiếp tục cung cấp một sự tăng dần của thế giới các sản phẩm thuỷ sản. Chuyển đổi giới tính sẽ vẫn được các tiêu chuẩn công nghiệp cho sinh sản kiểm soát để đảm bảo về năng suất cho người nuôi và đảm bảo chất lượng cho người tiêu dùng.  Việc sử dụng các yếu tố vượt trội của mỗi giới tính, dựa vào các yếu tố duy truyền tạo ra hướng phát triển mới cho nuôi trồng thủy sản.
V. Kết luận. Việc thay đổi giới sựa vào các phương pháp trên còn gặp phải nhiều vấn đề khó khăn, như: Phân hóa tỉ lệ đực cái trong tự nhiên, tốn kém, giá thành giống cao… Cần phải tìm ra một hướng đi mới cho việc chuyển đổi giới tính cá, như: Phương pháp xử lí nhiệt.
VI.Tài liệu tham khảo. Cơ sở di truyền chọn giống cá trường ĐH Nha Trang http://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%E1%BB%9Bi_t%C3%ADnh http://niengiamnongnghiep.vn/index.php?self=article&id=5045 http://www.khuyennongtphcm.com/index.php?mnu=4&s=60001