CHUÊÍN ÀÊÌU RA VÏÌ NÙNG LÛÅC TIÏËN<br />
TRONG CHÛÚNG TRÒNH GIAÁO DUÅC PHÖ<br />
NGUYÏÎN MINH TUÊËN*<br />
<br />
Ngaây nhêån baâi: 30/10/2017; ngaây sûãa chûäa: 01/11/2017; ngaây duyïåt àùng: 09/11/2017.<br />
Abstract: <br />
Learning outcomes play a key role in quality assurance of an educational curriculum and educational activities. Ho<br />
yet been many studies and official documents on identifying English learning outcomes for preschool children who take part i<br />
familiar to English in the kindergarten, particularly for deaf children. The paper discusses some principles in learning out<br />
initiates some suggestions for key contents of English learning outcomes for children with hearing impairment.<br />
Keywords:<br />
English, learning outcomes, preschoolers, for children with hearing impairment.<br />
<br />
1. Àùåt vêën àïì<br />
giaáo duåc treã khiïëm thñnh cuãa Nguyïîn Thõ Hoaâng Yïën<br />
Thûåc hiïån Nghõ àõnh 26/CP ngaây 17/4/1995 cuãa (2005), sûã duång NNKH höî trúå trong daåy hoaâ nhêåp HS<br />
Chñnh phuã vïì viïåc giao nhiïåm vuå daåy vùn hoáa cho khiïëm thñnh cêëp tiïíu hoåc cuãa Buâi Thõ Anh Phûúng<br />
treã khuyïët têåt (TKT) chuyïín sang Böå GD-ÀT, giaáo (2015)...<br />
duåc TKT cuãa Viïåt Nam àaä coá nhûäng thaânh tûåu nhêët Viïåc xaác àõnh CÀR vïì nùng lûåc tiïëng Anh àöëi vúái<br />
àõnh, söë lûúång TKT àûúåc ài hoåc àaä tùng lïn hún 10 giaáo duåc phöí thöng daânh cho ngûúâi àiïëc rêët cêìn caác<br />
lêìn, trong àoá coá hoåc sinh (HS) àiïëc. Muåc tiïu haâng cöng trònh nghiïn cûáu cuãa caác nhaâ khoa hoåc, chuyïn<br />
àêìu trong giaáo duåc HS àiïëc laâ giao tiïëp töët trong möi gia vaâ nhaâ quaãn lñ giaáo duåc. Baâi viïët àïì cêåp cú súã phaáp<br />
trûúâng xaä höåi bùçng NNKH vaâ sûã duång ngön ngûä viïët<br />
lñ, cú súã thûåc tiïîn vaâ möåt söë nguyïn tùæc trong viïåc xaác<br />
àïí hoaâ nhêåp cöång àöìng. Xêy dûång chuêín àêìu ra àõnh CÀR ngoaåi ngûä tûâ àoá àïì xuêët möåt söë nöåi dung cú<br />
(CÀR) vïì nùng lûåc ngoaåi ngûä trong giaáo duåc phöí baãn àöëi vúái CÀR ngoaåi ngûä tiïëng Anh chûúng trònh<br />
thöng daânh cho ngûúâi àiïëc coá yá nghôa quan troång, phöí thöng daânh cho ngûúâi àiïëc.<br />
mang tñnh àõnh hûúáng cho viïåc thûåc hiïån chûúng<br />
2. Nöåi dung<br />
trònh giaáo duåc theo chiïën lûúåc ngoaåi ngûä quöëc gia 2.1. Cú súã phaáp lñ trong viïåc xaác àõnh CÀR vïì<br />
(NNQG nhû: xêy dûång vaâ phaát triïín chûúng trònh; nùng lûåc ngoaåi ngûä<br />
xêy dûång giaáo trònh, taâi liïåu; nghiïn cûáu àöíi múái Khung nùng lûåc ngoaåi ngûä 6 bêåc duâng cho Viïåt<br />
phûúng giaãng daåy, kiïím tra , àaánh giaá; chuêín hoáa Nam àûúåc phaát triïín trïn cú súã tham chiïëu, ûáng duång<br />
àöåi nguä caán böå giaãng daåy vaâ quaãn lñ; chuêín bõ cú súã<br />
Khung tham chiïëu nùng lûåc ngoaåi ngûä chung Chêu<br />
vêåt chêët, haå têìng cöng nghïå thöng tin vaâ nguöìn hoåc Êu (CEFR) vaâ möåt söë khung trònh àöå tiïëng Anh cuãa<br />
liïåu; xêy dûång möi trûúâng hoåc têåp...<br />
caác nûúác, kïët húåp vúái tònh hònh vaâ àiïìu kiïån thûåc tïë<br />
CÀR vïì nùng lûåc ngoaåi ngûä tiïëng Anh cho giaáo daåy, hoåc v<br />
aâ sûã duång ngoaåi ngûä úã Viïåt Nam. Khung<br />
duåc phöí thöng àaä àûúåc nghiïn cûáu vaâ cuå thïí trong nùng lûåc ngoaåi ngûä 6 bêåc duâng cho Viïåt Nam àûúåc<br />
chûúng trònh giaáo duåc, àaä coá cú súã khoa hoåc vaâ phaápchia laâm 3 cêëp (Sú cêëp, Trung cêëp vaâ Cao cêëp) vaâ 6<br />
lñ giuáp xaác àõnh CÀR vïì nùng lûåc ngoaåi ngûä nhû Àïì bêåc (tûâ Bêåc 1 àïën Bêåc 6) tûúng thñch vúái caác bêåc tûâ A1<br />
aán daåy vaâ hoåc ngoaåi ngûä trong hïå thöëng giaáo duåc<br />
àïën C2 trong CEFR. Thöng tû söë 01/2014/TT-BGDÀT<br />
quöëc dên giai àoaån 2008-2020 cuãa Thuã tûúáng Chñnh ngaây 24/1/ 2014 cuãa Böå trûúãng Böå GD-ÀT vïì viïåc ban<br />
phuã (2008), Khung tham chiïëu nùng lûåc Ngön ngûä haânh Khung nùng lûåc ngoaåi ngûä 6 bêåc duâng cho Viïåt<br />
chung Chêu Êu Höåi àöìng chêu Êu (2001. Nghiïn<br />
Nam àaä mö taã töíng quaát nùng lûåc ngoaåi ngûä aáp duång<br />
cûáu vïì giaáo duåc daânh cho ngûúâi àiïëc coá: nghiïn cûáu àöëi vúái ngûúâi Viïåt Nam úã 6 bêåc àïí coá thïí vêån duång àöëi<br />
vïì àùåc àiïím cuãa sûå phaát triïín têm lñ treã àiïëc cuãa Sinhiak vúái ngûúâi <br />
àiïëc nhû sau (xem baãng trang bïn):<br />
V.A, Nudenman N.M (1998); sûã duång NNKH höî trúå<br />
2.2. Àùåc àiïím nùng lûåc hoåc têåp cuãa HS àiïëc<br />
daåy hoåc cho HS àiïëc cuãa Truax, Foo and Whitesell<br />
HS àiïëc coá khaã nùng phaát triïín nhêån thûác giöëng<br />
(2002), Sandy Niemann, Devorah Greenstein and<br />
nhû HS nghe àöìng lûáa khaác nïn coá thïí xêy dûång<br />
Darienna David (2006), Kirstin Bostelmann & Vivien<br />
chûúng trònh theo chuêín àöëi vúái HS nghe, song cêìn<br />
Heller (2007), Audrey C. Cooper & Samuel L. Weber<br />
(2015)... ÚÃ Viïåt Nam, coá caác nghiïn cûáu vïì àaåi cûúng * Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Trung ûúng<br />
<br />
28 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Tuy nhiïn, HS àiïëc khöng nghe àûúåc<br />
Mö taã töíng quaát<br />
dêîn àïën khaã nùng tû duy bõ haån chïë, caác<br />
Coá thïí hiïíu, sûã duång caác cêëu truác quen thuöåc thûúâng nhêåt;<br />
caác tûâ<br />
ngûä cú baãn àaáp ûáng nhu cêìu giao tiïëp cuå thïí; tûå giúái thiïåuem hiïíu caác khaái niïåm chó gùæn vúái sûå vêåt,<br />
baãn thên<br />
Bêåc 1<br />
vaâ ngûúâi khaác; traã lúâi nhûäng thöng tin<br />
thên<br />
vïì nhû<br />
baãnnúi sinhsöëng, hiïån tûúång, sûå nhiïn thöng qua caác cuöåc<br />
ngûúâi thên/baån …<br />
beâ,bùçng vùn viïët.<br />
giao tiïëp haâng ngaây trong cuöåc söëng, dêîn<br />
Coá thïí hiïíu àûúåc caác cêu vaâ cêëu truác àûúåc sûã duång thûúâng xuyïn<br />
àïën nhiïìu khi caác em khöng hiïíu hoùåc<br />
liïn quan àïën nhu cêìu giao tiïëp cú baãn (nhû caác thöng tin vïì gia<br />
hiïíu khöng àêìy àuã caác quy tùæc, möëi quan<br />
àònh, baãn thên, ài mua haâng,i àûúâng,<br />
hoã<br />
viïåc laâm); trao àöíi thöng tin<br />
Bêåc 2<br />
vïì nhûäng chuã àïì àún giaãn, quen thuöåc hùçng ngaây; mö taã àúnhïå xaä höåi. Sûå haån chïë vïì ngön ngûä gêy ra<br />
giaãn vïì<br />
nhûäng haån <br />
chïë vïì khaã nùng àoåc hiïíu baãn thên, möi trûúâng xung quanh vaâ nhûäng vêën àïì thuöåc nhu<br />
cêìu<br />
àêy laâ möåt khoá khùn chñnh cuãa HS àiïëc.<br />
thiïët yïëu bùçng vùn viïët.<br />
Coá thïí hiïíu úåc<br />
àû caác yá chñnh cuãa möåt àoaån vùn hay baâi phaát 2.3. <br />
biïíu Möåt söë àïì xuêët CÀR vïì nùng<br />
chuêín mûåc, roä raâng vïì caác chuã àïì quen thuöåc trong cöng<br />
viïåc,<br />
lûåc <br />
tiïëng Anh àöëi vúái giaáo duåc phöí<br />
trûúâng hoåc, giaãi trñ; xûã lñ hêìu hïët caác tònh huöëng xaãy ra thöng <br />
khi àïëndaânh <br />
khu cho ngûúâi àiïëc<br />
Bêåc 3 vûåc coá sûã duång ngön ngûä tiïëng Anh<br />
vùnbùçng<br />
viïët; viïët àoaån vùn àún<br />
2.3.1. Lûåa choån nöåi dung, àöíi múái<br />
giaãn liïn quan àïën caác chuã àïì quen thuöåc hoùåc caá nhên quan têm;<br />
phûúng phaáp daåy <br />
vaâ caách diïîn àaåt phuâ<br />
mö taã àûúåc nhûäng kinh nghiïåm, sûå kiïån, giêëc mú, hi voång, hoaâi baäo;<br />
húåp. <br />
Nöåi dung chûúng trònh, phûúng phaáp<br />
trònh baây ngùæn goån caác lñ do, giaãi thñch yá kiïën vaâ kïë<br />
ònh.<br />
hoaåch cuãa m<br />
giaáo duåc phaãi àûúåc àiïìu chónh linh hoaåt,<br />
Coá thïí hiïíu yá chñnh cuãa möåt vùn baãn phûác taåp vïì caác chuã<br />
àïì cuå thïí<br />
saáng taåo, phuâ húåp vúái nhu cêìu riïng biïåt<br />
vaâ trûâu tûúång, kïí caã nhûäng trao àöíi kô thuêåt thuöåc lônh vûåc<br />
chuyïn<br />
mön cuãa baãn thên; viïët àûúåc caác vùn baãn roä raâng, chi tiïët cuãa HS <br />
vúái nhiïìu àiïëc. GV cêìn daânh thúâi gian àïí<br />
Bêåc 4 chuãàïì khaác nhau; giaãi thñch quan àiïím cuãa mònh vïì möåt vêën giaãi thñch thöng tin cho HS, hoãi àïí biïët HS<br />
àïì, nïu<br />
ra àûúåc nhûäng ûu àiïím, nhûúåc àiïím cuãa caác phûúng aán lûåa<br />
choån<br />
hiïíu thöng tin coá àuáng hay khöng, àïí xaác<br />
khaác nhau àïí giao tiïëp bùçng vùn viïët úã mûác àöå tröi chaãy, tûå nhiïn vúái<br />
nhêån laåi thöng tin mònh hiïíu tûâ caác em coá<br />
ngûúâi baãn ngûä.<br />
àuáng hay khöng; GV cêìn diïîn àaåt ngùæn<br />
Coá thïí hiïíu vaâ nhêån biïët àûúåc haâm yá cuãa caác vùn baãn daâi vúái phaåm<br />
goån, chuá yá nguyïn tùæc tön troång vaâ khuyïën<br />
vi röång; diïîn àaåt tröi chaãy, tûác thò, khöng gùåp khoá khùn trong viïåc tòm<br />
khñch àïí giuáp caác em hoåc vaâ ûáng xûã töët<br />
tûâ ngûä diïîn àaåt bùçng vùn viïët; sûã duång ngön ngûä linh hoaåt<br />
vaâ hiïåu<br />
nhêët.<br />
Bêåc 5 quaã phuåc åvucaác muåc àñch xaä höåi, hoåc thuêåt vaâ chuyïn mön;<br />
viïët roä<br />
Àïí <br />
hoaåt àöång daåy hoåc àaåt hiïåu quaã,<br />
raâng, chùåt cheä, chi tiïët vïì caác chuã àïì phûác taåp, thïí hiïån àûúåc<br />
khaã<br />
nùng töí chûácvùn baãn,sûã duång töët<br />
tûâ ngûä nöëi cêu vaâ caác cöngGV daåy HS àiïëc cêìn laâm cho HS têåp trung<br />
cuå<br />
liïn kïët.<br />
chuá yá röìi múái bùæt àêìu daåy; sûã duång caác<br />
Coá thïí hiïí<br />
u möåt caách dïî daâng hêìu hïët vùn viïët; toám tùæt, sùæp<br />
xïëp laåi<br />
haânh àöång, tranh aãnh, sú àöì, mö hònh vaâ<br />
caác nguöìn thöng tin vaâ trònh baây laåi möåt caách logic; diïîn àaåt bùçng<br />
vêåt thêåt nhiïìu hún thöng thûúâng àïí giuáp<br />
Bêåc 6<br />
vùn viïët tûác thò, rêët tröi chaãy vaâ chñnh xaác, phên biïåt àûúåc caác yá<br />
trûåc quan hoáa caác tûâ, khaái niïåm khoá; laâm<br />
nghôa tinh tïë khaác nhau trong<br />
caác tònh huöëng phûác taåp.<br />
<br />
Caác bêåc<br />
<br />
Sú<br />
cêëp<br />
<br />
Trung<br />
cêëp<br />
<br />
Cao<br />
cêëp<br />
<br />
mêîu nhûäng àiïìu mònh muöën àïí chó daåy<br />
nùæm àûúåc àùåc àiïím têm, sinh lñ cuãa HS àiïëc laâ cho caác em thûåc hiïån; luön giûä thaái àöå tñch cûåc, khuyïën<br />
tû duy chuã yïëu laâ tû duy trûåc quan, rêët ham thñch khñch vaâ àöång viïn HS.<br />
hoåc hoãi.<br />
Viïåc chuêín bõ kô nùng àoåc, viïët tiïëng Viïåt cho HS<br />
ÚÃ HS àiïëc, thõ giaác àaãm nhêån nhûäng chûác nùngàiïëc laâ rêët cêìn thiïët àïí giuáp HS coá cöng cuå sùén saâng<br />
thay thïë cho th ñnh giaác, khaã nùng tri giaác bùçng thõ lônh höåi tri thûác, àöìng thúâi laâ àiïìu kiïån tiïn quyïët àïí HS<br />
giaác vaâ xuác giaác laâ khaã nùng phaát triïín vûúåt tröåi thûúâng<br />
trûúãng thaânh trong hoåc vêën vaâ kinh nghiïåm söëng.<br />
thêëy úã treã àiïëc nïn HS àiïëc dïî daâng phaát hiïån nhûäng Quaá trònh àoåc cuãa HS àiïëc coá nhûäng thaách thûác riïng,<br />
àùåc àiïím nöíi bêåt cuãa sûå vêåt, hiïån tûúång, haânh àöångHS àiïëc coá khaã nùng tri giaác thõ giaác khaá töët, nïn caách<br />
nhúâ khaã nùng quan saát töët. Àêy laâ möåt àùåc àiïím cú tiïëp cêån daåy kô nùng àoåc, viïët laâ caách tiïëp cêån töíng thïí<br />
baãn maâ giaáo viïn (GV) cêìn àùåc biïåt chuá yá àïí daåy HSàoâi hoãi gia àònh, GV vaâ ngûúâi höî trúå phaãi tòm kiïëm<br />
àiïëc thöng qua quan saát, bùæt chûúác vaâ thûåc haânh. caách thûác phuâ húåp. Khi daåy àoåc hiïíu, cêìn àiïìu chónh<br />
Quan saát thõ giaác töët giuáp caác em kheáo leáo trong kônöåi dung theo hûúáng àún giaãn hoaá àïí HS dïî daâng<br />
nùng vêån àöång, caác em thûúâng thïí hiïån möåt söë khaã tiïëp nhêån nhûäng thöng tin chñnh, cú baãn, traánh sûå khoá<br />
nùng nöíi tröåi nhû veä, muáa, trang trñ... Do àoá, cêìn dûåa hiïíu laâm phên taán, laâm röëi nhiïîu thöng tin cuãa nöåi<br />
vaâo àùåc àiïím naây àïí xay dûång caác caác hoaåt àöång dung àoåc seä aãnh hûúãng àïën hûáng thuá, nhu cêìu muöën<br />
giaáo duåc phuâ húåp àïì töí chûác hoaåt àöång h<br />
oåc têåp cho àoåc cuãa HS úã giai àoaån hònh thaânh kô nùng tiïìn àoåc.<br />
HS àiïëc nhùçm tùng cûúâng khaã nùng giao tiïëp xaä höåi Àïí tùng cûúâng hûáng thuá àoåc - viïët cêìn tùng cûúâng<br />
cho HS àiïëc.<br />
caác hoaåt àöång traãi nghiïåm vúái caác troâ chúi àoåc - viïët,<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 29<br />
<br />
thöng qua caác biïíu tûúång, truyïån tranh coá chûä minh trònh àöå ngoaåi ngûä tiïëng Anh laâ tham khaão hïå thöëng tûâ<br />
hoaå (nhû àoåc caác hònh, biïíu tûúång trïn àöì chúi, àöì vûång àöëi vúái möîi baâi thi. Vñ duå, úã trònh àöå Bêåc 3 (B1)<br />
ùn... trong sinh hoaåt thûúâng ngaây) giuáp HS àiïëc dïî ngûúâi hoåc cêìn tñch luäy nhûäng tûâ vûång sau:<br />
daâng hiïíu àûúåc caách àoåc, nhêån caác mùåt chûä thöng<br />
qua àaánh vêìn chûä caái ngoán tay vaâ laâm kñ hiïåu.<br />
2.3.2. Vêån duång Khung nùng lûåc ngoaåi ngûä 6 bêåc<br />
daânh cho Viïåt Nam àïí xêy dûång CÀR vïì trònh àöå<br />
ngoaåi ngûä phuâ húåp vúái àùåc àiïím ngûúâi àiïëc. <br />
Khung<br />
nùng lûåc nïu trïn cung cêëp nhûäng àõnh hûúáng rêët<br />
(Trñch Vocabulary list for Preliminary English Test (PET),<br />
quan troång, song chó giúái haån úã tñnh khaái quaát hún laâCambridge Press 2009)<br />
nhûäng hûúáng dêîn chi tiïët hay nhûäng “cöng thûác” cuå<br />
Caác chuã àïì, chuã àiïím thûåc haânh giao tiïëp (keâm<br />
thïí, giaãn àún vaâ coá thïí aáp duång àûúåc ngay. Viïåc vêån theo tûâ vûång cú baãn) cuäng coá thïí àûúåc tham khaão tûâ<br />
duång khung nùng lûåc cêìn phaãi linh hoaåt trïn cú súã caác taâi liïåu trïn:<br />
nùæm vûäng hai nguyïn tùæc sau:<br />
- CÀR phaãi phuâ húåp vúái böëi caãnh thûåc tïë: <br />
Bùçng<br />
caách “nïu cêu hoãi hún laâ traã lúâi cêu hoãi cuå thïí”, khung<br />
nùng lûåc nhêën maånh àïën vai troâ cuãa böëi caãnh cuå thïí<br />
núi àûúåc aáp duång; àùåt caác cêu hoãi àûúåc nïu trong<br />
khung nùng lûåc vaâo àiïìu kiïån, nhu cêìu thûåc tïë, nùng<br />
(Trñch Vocabulary list for Preliminary English Test (PET),<br />
lûåc cuãa ngûúâi hoåc vaâ yïu cêìu cuãa xaä höåi àïí tòm ra cêuCambridge Press 2009)<br />
traã lúâi. Baãng miïu taã Bêåc 3 cuãa Khung nùng lûåc ngoaåi Trïn cú súã caác quy tùæc nïu trïn, àïí xêy dûång<br />
ngûä 6 bêåc daânh cho Viïåt Nam àaä miïu taã: “Coá thïí CÀR vïì nùng lûåc tiïëng Anh àöëi vúái giaáo duåc phöí thöng<br />
hiïíu àûúåc caác yá chñnh cuãa möåt àoaån vùn hay baâi phaátdaânh cho ngûúâi àiïëc, cêìn dûåa vaâo nhûäng cùn cûá sau:<br />
biïíu chuêín mûåc, roä raâng vïì caác chuã àïì quen thuöåc Quyïët àõnh söë 1400/QÀ-TTg ngaây 30/8/2008 cuãa<br />
trong cöng viïåc, trûúâng hoåc, giaãi trñ,...” [1] thûåc chêët àaäThuã tûúáng Chñnh phuã vïì viïåc phï duyïåt Àïì aán “Daåy<br />
nïu cêu hoãi àïí chuáng ta tûå tòm cêu traã lúâi: “caác chuã àïì vaâ hoåc ngoaåi ngûä trong hïå thöëng giaáo duåc quöëc dên<br />
quen thuöåc trong cöng viïåc (cuãa ngûúâi hoåc) laâ gò?” vaâ giai àoaån 2008-2020”; Chûúng trònh thñ àiïím Tiïëng<br />
cêu traã lúâi phuå thuöåc vaâo caách diïîn àaåt vaâ möi trûúâng<br />
Anh tiïíu hoåc ban haânh keâm theo Quyïët àõnh söë 3321/<br />
söëng cuå thïí cuãa ngûúâi àiïëc.<br />
QÀ-BGDÀT ngaây 1/8/2010; Thöng tû söë 01/2014/<br />
Thûåc tïë coá nhiïìu hoùåc rêët nhiïìu chi tiïët (laâ yïu cêìu TT-BGDÀT ngaây 24/01/2014 cuãa Böå trûúãng Böå GDquan troång àöëi vúái ngûúâi hoåc) laåi khöng àûúåc àïì cêåpÀT vïì viïåc ban haânh Khung nùng lûåc ngoaåi ngûä 6 bêåc<br />
àïën trong khung nùng lûåc. Nhû vêåy, trong khi xeát àïën duâng cho Viïåt Nam.<br />
böëi caãnh aáp duång khung nùng lûåc, àaáp ûáng muåc àñch CÀR tiïëng Anh àöëi vúái giaáo duåc phöí thöng daânh<br />
cuãa chûúng trònh giaáo duåc, viïåc thûåc tïë hoáa khung cho ngûúâi àiïëc cêìn coá nhûäng àõnh hûúáng phaát triïín 2<br />
nùng lûåc trong xaác àõnh CÀR vïì trònh àöå ngoaåi ngûä kô nùng giao tiïëp cú baãn Àoåc vaâ Viïët, khöng chó úã<br />
cêìn phaãi àûúåc àùåt trong muåc àñch chung cuãa chûúng phûúng diïån ngön ngûä, kô nùng ngön ngûä maâ coân<br />
trònh giaáo duåc; nùng lûåc ngoaåi ngûä cuãa ngûúâi hoåc phaãi<br />
cêìn phaãi hònh thaânh cho ngûúâi àiïëc nhûäng giaá trõ khaác<br />
hûúáng àïën vaâ goáp phêìn taåo nïn CÀR cuãa chûúng trong giao tiïëp nhû kô nùng viïët; thoái quen lïî pheáp,<br />
trònh giaáo duåc phöí thöng cuå thïí daânh cho ngûúâi àiïëc. lõch sûå khi giao tiïëp; caãm nhêån vaâ biïíu àaåt àûúåc tònh<br />
- CÀR phaãi gùæn liïìn vúái kïët quaã hoåc têåp cuå thïí:<br />
caãm, thaái àöå... khi giao tiïëp bùçng tiïëng Anh.<br />
Thûåc tïë cho thêëy, hoaåt àöång daåy hoåc ngoaåi ngûä chó coá Khung nùng lûåc nïu trïn cung cêëp nhûäng àõnh<br />
thïí àaåt àûúåc kïët quaã cao nhêët khi gùæn liïìn vúái àñch àïënhûúáng rêët quan troång, song chó giúái haån úã tñnh khaái<br />
laâ möåt quaã hoåc têåp cuå thïí khi vûúåt qua möåt baâi thi hoùåc<br />
quaát hún laâ nhûäng hûúáng dêîn chi tiïët hay nhûäng “cöng<br />
àaåt àûúåc möëc àiïím cuå thïí cuãa möåt baâi thi uy tñn, chuêínthûác” cuå thïí, giaãn àún vaâ coá thïí aáp duång àûúåc ngay.<br />
mûåc . Viïåc quy àöíi tûúng àûúng giûäa caác baâi thi quöëc Viïåc vêån duång khung nùng lûåc cêìn phaãi linh hoaåt trïn<br />
tïë vúái caác bêåc cuãa CÀR vïì trònh àöå ngoaåi ngûä coá thïí<br />
cú súã nùæm vûäng hai nguyïn tùæc sau:<br />
goáp phêìn hûäu hiïåu trong nhùçm cuå thïí hoáa caác tiïu<br />
- Nguyïn tùæc 1. CÀR phaãi phuâ húåp vúái böëi caãnh<br />
chñ cêìn àaåt. Tham khaão tûâ tiïu chñ àaánh giaá cuãa Höåithûåc tïë: Bùçng caách “nïu cêu hoãi hún laâ traã lúâi cêu hoãi<br />
àöìng Khaão thñ Tiïëng Anh Quöëc tïë Cambridge, Anh cuå thïí”, khung nùng lûåc nhêën maånh àïën vai troâ cuãa<br />
Quöëc (Cambridge English Language Assessment böëi caãnh cuå thïí núi àûúåc aáp duång; àùåt caác cêu hoãi<br />
ELA), cuãa Cambridge ELA, coá thïí xaác àõnh CÀR vïì àûúåc nïu trong khung nùng lûåc vaâo àiïìu kiïån, nhu<br />
<br />
30 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
cêìu thûåc tïë, nùng lûåc cuãa ngûúâi hoåc vaâ yïu cêìu cuãa xaädaânh cho ngûúâi àiïëc, cêìn dûåa vaâo nhûäng cùn cûá sau:<br />
höåi àïí tòm ra cêu traã lúâi.<br />
Quyïët àõnh söë 1400/QÀ-TTg ngaây 30/8/2008 cuãa<br />
Thûåc tïë coá nhiïìu hoùåc rêët nhiïìu chi tiïët (laâ yïu cêìu Thuã tûúáng Chñnh phuã vïì viïåc phï duyïåt Àïì aán “Daåy<br />
quan troång àöëi vúái ngûúâi hoåc) laåi khöng àûúåc àïì cêåpvaâ hoåc ngoaåi ngûä trong hïå thöëng giaáo duåc quöëc dên<br />
àïën trong khung nùng lûåc. Nhû vêåy, trong khi xeát àïën giai àoaån 2008-2020”; Chûúng trònh thñ àiïím Tiïëng<br />
böëi caãnh aáp duång khung nùng lûåc, àaáp ûáng muåc àñchAnh tiïíu hoåc ban haânh keâm theo Quyïët àõnh söë 3321/<br />
cuãa chûúng trònh giaáo duåc, viïåc thûåc tïë hoáa khung QÀ-BGDÀT ngaây 1/8/2010; Thöng tû söë 01/2014/<br />
nùng lûåc trong xaác àõnh CÀR vïì trònh àöå ngoaåi ngûä TT-BGDÀT ngaây 24/01/2014 cuãa Böå trûúãng Böå GDcêìn phaãi àûúåc àùåt trong muåc àñch chung cuãa chûúng ÀT vïì viïåc ban haânh Khung nùng lûåc ngoaåi ngûä 6 bêåc<br />
trònh giaáo duåc; nùng lûåc ngoaåi ngûä cuãa ngûúâi hoåc phaãi<br />
duâng cho Viïåt Nam.<br />
hûúáng àïën vaâ goáp phêìn taåo nïn CÀR cuãa chûúng<br />
CÀR tiïëng Anh àöëi vúái giaáo duåc phöí thöng daânh<br />
trònh giaáo duåc phöí thöng cuå thïí daânh cho ngûúâi àiïëc. cho ngûúâi àiïëc cêìn coá nhûäng àõnh hûúáng phaát triïín 2<br />
- Nguyïn tùæc 2. Chuêín àêìu ra phaãi gùæn liïìn vúái kïët kô nùng giao tiïëp cú baãn Àoåc vaâ Viïët, khöng chó úã<br />
quaã hoåc têåp cuå thïí: <br />
Thûåc tïë cho thêëy hoaåt àöång daåy phûúng diïån ngön ngûä, kô nùng ngön ngûä maâ coân<br />
hoåc ngoaåi ngûä chó coá thïí àaåt àûúåc kïët quaã cao nhêëtcêìn phaãi hònh thaânh cho ngûúâi àiïëc nhûäng giaá trõ khaác<br />
khi gùæn liïìn vúái àñch àïën laâ möåt quaã hoåc têåp cuå thïí khi<br />
trong giao tiïëp nhû kô nùng viïët; thoái quen lïî pheáp,<br />
vûúåt qua möåt baâi thi hoùåc àaåt àûúåc möëc àiïím cuå thïílõch sûå khi giao tiïëp; caãm nhêån vaâ biïíu àaåt àûúåc tònh<br />
cuãa möåt baâi thi uy tñn, chuêín mûåc. Viïåc quy àöíi tûúng caãm, thaái àöå... khi giao tiïëp bùçng tiïëng Anh.<br />
àûúng giûäa caác baâi thi quöëc tïë vúái caác bêåc cuãa CÀR vïì 2.3.3. CÀR vïì kô nùng “àoåc” àïí “nghe” vaâ “noái”<br />
trònh àöå ngoaåi ngûä coá thïí goáp phêìn hûäu hiïåu trongbùçng chûä viïët:<br />
nhùçm cuå thïí hoáa caác tiïu chñ cêìn àaåt. Tham khaão tûâ - Hiïíu àûúåc möëi liïn hïå giûäa chûä viïët vaâ lúâi noái: <br />
Hiïíu<br />
tiïu chñ àaánh giaá cuãa Höåi àöìng Khaão thñ Tiïëng Anhàûúåc laâ coá thïí “noái” (àoåc) tûâ nhûäng chûä viïët (nhûäng gò<br />
Quöëc tïë Cambridge, Anh Quöëc (Cambridge English<br />
àûúåc viïët ra); noái àûúåc hoùåc diïîn taã àûúåc yá nghôa/nöåi<br />
Language Assessment - ELA), cuãa Cambridge ELA,<br />
dung cuãa caác kñ hiïåu chûä viïët quen thuöåc (biïín baáo,<br />
coá thïí xaác àõnh chuêín àêìu ra vïì trònh àöå ngoaåi ngûä theã chûä...); kïët nöëi àûúåc tranh aãnh, minh hoåa... vúái chûä<br />
Tiïëng Anh laâ tham khaão hïå thöëng tûâ vûång àöëi vúái möîi<br />
viïët; chó àûúåc vaâo mùåt chûä khi àoåc/xem hay nghe<br />
baâi thi. Vñ duå, úã trònh àöå Bêåc 3 (B1) ngûúâi hoåc cêìn tñch<br />
ngûúâi khaác (cö giaáo, baån) àoåc.<br />
luäy nhûäng tûâ vûång sau:<br />
- Coá thïí “nghe, noái” thöng qua chûä viïët àïí “noái” vïì<br />
baãn thên, nhúâ trúå giuáp,<br />
chia seã yá kiïën:<br />
Diïîn taã<br />
àûúåc vïì nhu cêìu cuãa baãn<br />
thên (xin mûúån àöì vêåt,<br />
nhúâ lêëy nûúác khi khaát, xin<br />
pheáp ra ngoaâi...); trao àöíi<br />
àûúåc vúái baån hoùåc ngûúâi<br />
khaác (giaáo viïn, cha meå) khi chúi caác troâ chúi (kïí caã<br />
(Trñch Vocabulary list for Preliminary English Test (PET),<br />
caác troâ chúi cêìn trñ tûúãng tûúång)<br />
; diïîn kõch, àoáng vai/<br />
Cambridge Press 2009)<br />
Caác chuã àïì, chuã àiïím thûåc haânh giao tiïëp (keâm nhêåp vai<br />
theo tûâ vûång cú baãn) cuäng coá thïí àûúåc tham khaão tûâ - Coá thïí tham gia vaâ duy trò vaâo hoaåt àöång nghecaác taâi liïåu trïn:<br />
noái trong giao tiïëp nhû chia seã yá kiïën, kïí truyïån, chúi<br />
troâ chúi...: Chuã àöång, haâo<br />
hûáng tham gia hoaåt àöång<br />
giao tiïëp trong lúáp nhû:<br />
àùåt cêu hoãi, traã lúâi cêu hoãi,<br />
phoãng àoaán, thïí hiïån<br />
caãm xuác, chia seã yá kiïën,<br />
taåo ra caác kïët nöëi caá<br />
nhên; nghe vaâ traã lúâi àûúåc cêu hoãi trong tònh huöëng<br />
(Trñch Vocabulary list for Preliminary English Test (PET),<br />
Cambridge Press 2009)<br />
cuå thïí; àûa ra yá kiïën phuâ húåp/liïn quan àïën chuã àïì/<br />
Trïn cú súã caác quy tùæc nïu trïn, àïí xêy dûång<br />
tònh huöëng giao tiïëp àang diïîn ra ; miïu taã, kïí laåi àûúåc<br />
CÀR vïì nùng lûåc tiïëng Anh àöëi vúái giaáo duåc phöí thöng cêu truyïån tûúng tûå theo cêu truyïån vñ duå; sùæp xïëp<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 31<br />
<br />
àûúåc caác diïîn àaåt àún giaãn theo trònh tûå logic<br />
; nghe vaâ noái àûúåc vïì “nguyïn nhên” - “kïët quaã” (nïëu ... thò...);<br />
vaâ nhùæc theo GV khi nghe kïí truyïån, möåt phêìn cuãa so saánh àûúåc phoãng àoaán vaâ thûåc tïë (trong hoaåt àöång<br />
cêu truyïån, baâi thú, vùn vêìn...<br />
troâ chúi, kïí chuyïån...).<br />
- Thïí hiïån/sûã duång àûúåc ngön ngûä giao tiïëp xaä höåi 3. Kïët luêån<br />
trong giao tiïëp tñch cûåc vúái ngûúâi khaác vaâ “giaãi quyïët” Xêy dûång CÀR noái chung, CÀR vïì trònh àöå ngoaåi<br />
tònh huöëng: Bùæt àêìu biïët sûã duång caác mêîu cêu giao ngûä noái riïng laâ möåt quaá trònh vêån àöång theo thúâi gian,<br />
tiïëp “lõch sûå” trong giao tiïëp nhû chaâo hoãi, caãm ún, xin khöng mang tñnh bêët àõnh. CÀR vïì nùng lûåc ngoaåi ngûä<br />
pheáp, xin löîi, àïì nghõ...; thûúâng xuyïn thïí hiïån àûúåc cho giaáo duåc phöí thöng daânh cho ngûúâi àiïëc cêìn tuên<br />
pheáp lõch sûå khi cêìn gêy sûå chuá yá nhû caách thûác bùæt<br />
theo àõnh hûúáng vaâ caác nguyïn tùæc chung theo Khung<br />
àêìu noái, giú tay trûúác khi noái, chúâ àïën lûúåt noái, khöngnùng lûåc ngoaåi ngûä 6 bêåc daânh cho Viïåt Nam nhûäng àaä<br />
ngùæt lúâi...<br />
; sûã duång ngön ngûä (thay cho haânh àöång) àûúåc cuå thïí hoáa caác nöåi dung àùåc taã vaâ chó söë àaánh giaá<br />
trong “giaãi quyïët” tònh huöëng<br />
; bùæt àêìu phên biïåt àûúåc ûáng vúái àùåc àiïím têm, sinh lñ cuãa ngûúâi àiïëc.<br />
ngön ngûä duâng trong caác hoaân caãnh khaác nhau (nhû<br />
Bïn caånh viïåc xêy dûång CÀR, cêìn phaãi xêy dûång<br />
àöëi vúái baån, àöëi vúái cö giaáo...)<br />
; bùæt àêìu caãm nhêån àûúåc hïå thöëng àaánh giaá khoa hoåc, coá tñnh öín àõnh vaâ chñnh<br />
ngön ngûä coá tñnh biïíu caãm; hiïíu vaâ coá thaái àöå àöëi vúái<br />
xaác cao nhùçm cung cêëp cho giaáo viïn vaâ cú súã giaáo<br />
ngön ngûä coá thïí gêy töín thûúng, khöng cöng bùçng<br />
duåc sûã duång nhû möåt trong nhûäng cöng cuå hiïåu quaã<br />
àöëi vúái ngûúâi khaác.<br />
trong viïåc àaánh giaá nùng lûåc cuãa ngûúâi àiïëc theo<br />
2.3.4. CÀR vïì kô nùng “viïët” qua “nghe” bùçng caách CÀR, laâm cú súã àõnh hûúáng trong viïåc àiïìu chónh<br />
“àoåc” àûúåc sûå diïîn àaåt cuãa ngûúâi giao tiïëp qua chûúng trònh vaâ hoaåt àöång töí chûác daåy tiïëng Anh<br />
chûä viïët:<br />
cuãa ngûúâi àiïëc. <br />
- Tö chûä vaâ àoåc laåi àûúåc chûä vûâa tö: <br />
Tö chûä vaâ àoåc<br />
laåi àûúåc chûä vûâa tö vaâ coá thïí hiïíu àûúåc nghôa/nöåi dung<br />
; Taâi liïåu tham khaão<br />
gheáp àûúåc chûä caái, hoùåc biïíu tûúång chûä caái coá nghôa<br />
[1] Böå GD-ÀT (2014). Khung nùng lûåc ngoaåi ngûä 6<br />
bêåc duâng cho Viïåt Nam<br />
(ban haânh keâm theo Thöng tû<br />
(theo tûâ, cêëu truác àaä hoåc, quen thuöåc).<br />
- Coá kô nùng lùæng nghe: Hiïíu àûúåc caác lñ do khi söë 01/2014/TT-BGDÀT ngaây 24/01/2014 cuãa Böå<br />
nghe (nghe khi cö giaáo kïí truyïån, khi hoåc tûâ múái, khi trûúãng Böå GD-ÀT).<br />
chia seã yá kiïën, khi vui àuâa...); duy trò nghe têåp trung [2]. Böå GD-ÀT (2010). Chûúng trònh thñ àiïím Tiïëng<br />
Anh tiïíu hoåc <br />
(ban haânh keâm theo Quyïët àõnh söë 3321/<br />
àûúåc trong thúâi gian àuã daâi (nghe kïí truyïån, hûúáng<br />
QÀ-BGDÀT ngaây 1/8/2010 cuãa Böå GD-ÀT).<br />
dêîn troâ chúi...); àaáp laåi tûâ nhûäng gúåi yá (bùçng lúâi noái, hoåc<br />
[3] Thuã tûúáng Chñnh phuã (2008). <br />
Quyïët àõnh söë 1400/<br />
dêëu hiïåu...); àùåt ra cêu hoãi, àûa ra nhêån xeát, lúâi noái phuâQÀ-TTg ngaây 30/9/2008 cuãa Thuã tûúáng Chñnh phuã<br />
húåp àöëi vúái nhûäng gò àang nghe àûúåc; biïët hoãi khi cêìn vïì viïåc phï duyïåt Àïì aán “Daåy vaâ hoåc ngoaåi ngûä trong<br />
giaãi thñch khi chûa nghe roä, chûa nghe hiïíu àûúåc nöåi hïå thöëng giaáo duåc quöëc dên giai àoaån 2008<br />
-2020” .<br />
dung; theo àûúåc caác hûúáng dêîn àún giaãn (hûúáng dêîn [4] Nguyïîn Höì Lan (1994). Laâm quen treã 5 tuöíi vúái<br />
. Àïì taâi nghiïn cûáu<br />
2 bûúác ngùæn); bùæt àêìu sûã duång àûúåc ngön ngûä cú thïítiïëng Anh trong trûúâng Mêìm non<br />
khoa hoåc cêëp Böå.<br />
húåp lñ khi giao tiïëp.<br />
Nghiïn cûáu khoa hoåc vaâ giaãi<br />
- Coá kô nùng noái tñch cûåc: <br />
Hiïíu àûúåc caác lñ do khi [5] Nguyïîn Löåc (2013). <br />
phaáp cho treã mêìm non laâm quen vúái ngoaåi ngûä<br />
. Baáo<br />
cêìn noái (chia seã yá kiïën, àùåt cêu hoãi, chaâo hoãi, nhúâ giuáp<br />
caáo töíng kïët nhiïåm vuå khoa hoåc vaâ cöng nghïå, Viïån<br />
àúä...); tham gia vaâ duy trò àûúåc giao tiïëp úã chuã àïì Khoa hoåc giaáo duåc Viïåt Nam, Maä söë: V2012-01NV.<br />
ngùæn quen thuöåc; biïët àûa ra/nhêån ra caác dêëu hiïåu [6] Cambridge ESOL Examinations (2011). Using the<br />
lûúåt lúâi khi noái chuyïån; khöng ngùæt lúâi ngûúâi khaác; bùæt<br />
CEFR - Principles of good practice. Cambridge:<br />
àêìu biïët àiïìu chónh/sûã duång gioång àiïåu, ngûä àiïåu, àöå Cambridge University Press.<br />
[7] Cambridge English Language Assessment (2015).<br />
to nhoã (êm lûúång) phuâ húåp; noái roä vaâ liïìn maåc àûúåc<br />
cêu hoaân chónh, kïët húåp vúái caác cêu ngùn, cuåm tûâ Cambridge First Certificate of English - Handbook<br />
for teachers for exams from 2015. Cambridge:<br />
phuâ húåp.<br />
- Coá thïí giaãi thñch, truy hoãi vaâ so saánh: <br />
Sûã duång Cambridge University Press.<br />
àûúåc lúâi noái àïí giaãi thñch, miïu taã àún giaãn (vïì viïåc[8] Council of Europe (2001). Common European<br />
Framework of Reference for Languages. Learning,<br />
àang laâm, vïì bûác tranh àang veä...); sûã duång àûúåc lúâi<br />
teaching, assessment, Cambridge: Cambridge<br />
noái àïí giaãi thñch roä hún yá kiïën cuãa mònh (tûå sûãa, böí<br />
University Press.<br />
sung, laâm roä yá cuãa mònh...); àùåt cêu hoãi àïí tòm hiïíu;[9] Ministry of Education, British Columbia (2010).<br />
phên biïåt àûúåc nöåi dung mang tñnh tûúãng tûúãng (truyïån Kindergarten curriculum package . www.bced.gov.bc.<br />
cöí tñch, thêìn tiïn, phim hoaåt hònh...) vaâ àúâi thûåc; hiïíu ca/irp.<br />
<br />
32 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />