Chương 3: Cấu tạo mạng lưới thoát nước ngoài nhà

Chia sẻ: Nguyễn Mạnh Dũng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

92
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phải có độ bền vững tốt : là khả năng chống tải trọng bên ngoài và áp lực bên trong. Tải trọng bên ngoài: xe cơ giới khi đi lại…Tải trọng bên trong do áp lực nước gây ra(cống tự ch.y không có áp lực nhưng để dự phòng khi cống tắc, th-ờng tính bằng 10m cột nước).

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương 3: Cấu tạo mạng lưới thoát nước ngoài nhà

III. Ch−¬ng 3: CÊu t¹o m¹ng l−íi tho¸t n−íc ngo i nh . (5 tiÕt) 3.1 èng v kªnh, m−¬ng tho¸t n−íc: (2.0 tiÕt) 3.1.1 Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi cèng v kªnh m−¬ng: - Ph¶i cã ®é bÒn v÷ng tèt : l kh¶ n¨ng chèng t¶i träng bªn ngo i v ¸p lùc bªn trong. T¶i träng bªn ngo i: xe c¬ giíi khi ®i l¹i…T¶i träng bªn trong do ¸p lùc n−íc g©y ra(cèng tù ch¶y kh«ng cã ¸p lùc nh−ng ®Ó dù phßng khi cèng t¾c, th−êng tÝnh b»ng 10m cét n−íc). - Sö dông ®−îc l©u d i. - Kh«ng bÞ thÊm n−íc: l kh¶ n¨ng chèng l¹i hiÖn t−îng thÈm thÊu qua th nh cèng v kªnh m−¬ng. Tuú theo mùc n−íc ngÇm m hiÖn t−îng thÈm thÊu cã thÓ x¶y ra tõ trong ra hay tõ ngo i v o. - Kh«ng bÞ ¨n mßn: l kh¶ n¨ng chèng ®−îc sù ¨n mßn do n−íc th¶i v n−íc ngÇm g©y ra. - ChÞu ®−îc nhiÖt ®é cao. - §¸p øng yªu cÇu vÒ mÆt thuû lùc: l ph¶i vËn chuyÓn n−íc th¶i v cÆn l¬ löng ®−îc dÔ d ng. Khi ®ã mÆt trong cña cèng v kªnh m−¬ng ph¶i ®¶m b¶o vÒ ®é nh½n cÇn thiÕt. - Gi¸ th nh thÊp, tËn dông vËt liÖu ®Þa ph−¬ng. - Cã kh¶ n¨ng c«ng nghiÖp ho¸ kh©u s¶n xuÊt, c¬ giíi ho¸ thi c«ng. 3.1.2 C¸c h×nh d¹ng tiÕt diÖn: a/ Lo¹i tiÕt diÖn trßn (èng): - §Æc ®iÓm: ®Æc tÝnh thuû lùc tèt nhÊt v× khi cïng ®Æt mét ®é dèc v diÖn tÝch tiÕt diÖn −ít b»ng nhau th× tiÕt diÖn trßn cã b¸n kÝnh thuû lùc Trang 1/21
lín nhÊt hay nãi c¸ch kh¸c kh¶ n¨ng chuyÓn t¶i lín nhÊt. MÆt kh¸c, cèng trßn cã ®é bÒn v÷ng cao v ph−¬ng ph¸p s¶n xuÊt tiªn tiÕn h¬n c¸c lo¹i cèng tiÕt diÖn kh¸c, dÔ thi c«ng. - Ph¹m vi øng dông: ¸p dông réng r i nhÊt. b/ Lo¹i r·nh, m−¬ng , m¸ng: - Lo¹i bÌ: (HB) h h h B B B Trang 2/21
+ §Æc ®iÓm: cã thÓ t¶i ®−îc l−u l−îng tõ nhá ®Õn lín. + Ph¹m vi øng dông: ¸p dông trong HTTN chung hoÆc nh÷ng khu vùc ®Êt hÑp. 3.1.3 C¸c lo¹i èng dïng ®Ó x©y dùng cèng tho¸t n−íc: a/ èng s nh: - §Æc ®iÓm: + §−îc s¶n xuÊt b»ng ®Êt sÐt nung, trªn mÆt èng cã líp men muèi . + CÊu t¹o mét ®Çu loe miÖng b¸t v mét ®Çu tr¬n. MÆt trong cña ®Çu loe v mÆt ngo i cña ®Çu tr¬n kh«ng tr¸ng men, l m c¸c ®−êng r nh xo¾n èc ®Ó nèi cho thuËn tiÖn. §−êng kÝnh tõ 50-600mm, L=800-1200mm. - −u ®iÓm: + MÆt èng mÞn, kh«ng thÊm n−íc v chèng ®−îc axit ¨n mßn. - Nh−îc ®iÓm: + Kh«ng chÞu ®−îc t¶i träng cao. + §−êng kÝnh èng bÞ h¹n chÕ. - Ph¹m vi øng dông: ¸p dông réng r i trong HTTN c«ng nghiÖp v th−êng dïng v o HTTN trong nh . b/ èng xim¨ng ami¨ng: - §Æc ®iÓm: + èng cã h×nh d¹ng mét ®Çu tr¬n, mét ®Çu loe nh−ng th«ng th−êng c¶ hai ®Çu ®Òu tr¬n. èng ®−îc s¶n xuÊt cã D=100 – 600mm, L=2.5m-4.0m. - −u ®iÓm: + MÆt trong èng rÊt nh½n. - Nh−îc ®iÓm: + Kh«ng chÞu ®−îc t¶i träng cao. + §−êng kÝnh èng bÞ h¹n chÕ. Trang 3/21
+ N−íc ta Ýt s¶n xuÊt lo¹i èng n y, th−êng ph¶i nhËp ngo¹i nªn gi¸ th nh cao. - Ph¹m vi øng dông: + Dïng trong HTTN c«ng nghiÖp. + X©y dùng HTTN tù ch¶y hoÆc HTTN ¸p lùc thÊp. c/ èng bª t«ng cèt thÐp: - §Æc ®iÓm: + èng cã h×nh d¹ng mét ®Çu tr¬n, mét ®Çu loe hoÆc c¶ hai ®Çu ®Òu tr¬n. D = 150-2500mm, L=500-7000mm. - −u ®iÓm: + §é bÒn v÷ng tèt. + C«ng nghÖ s¶n xuÊt ®¬n gi¶n. + Gi¸ th nh thÊp h¬n c¸c lo¹i èng kh¸c. - Nh−îc ®iÓm: + §é rçng lín, hÊp thô h¬i Èm, chèng ¨n mßn kÐm. - Ph¹m vi øng dông: + Dïng phæ biÕn, cã thÓ l m cèng tù ch¶y hoÆc cã ¸p. d/ èng gang: - §Æc ®iÓm: + èng gang cã D=60-2000mm, L=1-8m. èng gang cã mét ®Çu tr¬n, mét ®Çu loe hoÆc c¶ hai ®Çu cã mÆt bÝch. Phæ biÕn nhÊt l èng cã mét ®Çu tr¬n v mét ®Çu loe. - −u ®iÓm: + §é bÒn v÷ng t−¬ng ®èi tèt. - Nh−îc ®iÓm: + §é chÞu uèn kÐm. + Gi¸ th nh t−¬ng ®èi lín. - Ph¹m vi øng dông: Trang 4/21
+ Sö dông cho cèng cã ¸p lùc. + Cèng tù ch¶y chØ sö dông khi cèng xuyªn qua ®−êng s¾t, s«ng hå, cÇu ph , qua vïng cÇn b¶o vÖ vÖ sinh nguån n−íc hoÆc qua mãng c«ng tr×nh. e/ èng thÐp: - §Æc ®iÓm: + èng thÐp cã D=15-2000mm, L=1-24m. èng thÐp c¶ hai ®Çu tr¬n. - −u ®iÓm: + §é bÒn v÷ng tèt, chÞu ®−îc ¸p lùc cao. + §é chÞu uèn cao. - Nh−îc ®iÓm: + Chèng ¨n mßn kÐm. + Gi¸ th nh lín. - Ph¹m vi øng dông: + T−¬ng tù nh− èng gang. f/ èng nhùa: - §Æc ®iÓm: + èng nhùa cã D=16-500mm, L=6-12m. èng cã h×nh d¹ng mét ®Çu tr¬n, mét ®Çu loe hoÆc c¶ hai ®Çu ®Òu tr¬n. - −u ®iÓm: + §é bÒn v÷ng tèt, cã ®é chÞu uèn cao. + Kh«ng bÞ thÊm n−íc. + Kh«ng bÞ ¨n mßn. + ChÕ ®é thuû lùc tèt v× mÆt èng tr¬n, hÖ sè ma s¸t nhá. + DÔ thi c«ng v× èng nhÑ, dÔ vËn chuyÓn. - Nh−îc ®iÓm: + §−êng kÝnh èng bÞ h¹n chÕ. + Kh«ng chÞu ®−îc nhiÖt ®é cao. Trang 5/21
- Ph¹m vi øng dông: + Sö dông réng r i trong HTTN th¶i, HTTN trong nh , HTTN c«ng nghiÖp... g/ èng thuû tinh: - §Æc ®iÓm: + èng thuû tinh l lo¹i èng trong suèt. Ng−êi ta s¶n xuÊt c¸c èng cã mÆt ®Çu ph¼ng hoÆc mÆt ®Çu cã mÐp gê ®Ó thÝch øng víi c¸c kiÓu mèi nèi kh¸c nhau trong hÖ thèng c«ng nghÖ. - −u ®iÓm: + Kh«ng bÞ thÊm n−íc. + Kh«ng bÞ ¨n mßn. + ChÕ ®é thuû lùc tèt v× mÆt èng tr¬n, hÖ sè ma s¸t nhá. + èng nhÑ. + Cã thÓ quan s¸t trùc tiÕp t×nh tr¹ng l m viÖc cña chÊt chuyÓn t¶i. - Nh−îc ®iÓm: + §é bÒn v÷ng kÐm, rÊt dßn. + ChÞu nhiÖt kÐm. - Ph¹m vi øng dông: + Sö dông phæ biÕn trong c«ng nghÖ thùc phÈm, c«ng nghiÖp ho¸ chÊt… 3.1.4 Mèi nèi ®Çu cèng: - ý nghÜa: §Ó cèng kh«ng bÞ thÊm n−íc v sö dông ®−îc l©u d i th× khi l¾p ®Æt cèng c¸c mèi nèi cèng ph¶i ®¶m b¶o kü thuËt. - Ph©n lo¹i: + Nèi miÖng b¸t: ¸p dông cho lo¹i mét ®Çu tr¬n v mét ®Çu loe. + Nèi b»ng èng lång: dïng cho lo¹i èng c¶ hai ®Çu ®Òu tr¬n. - X¶m èng: l c«ng viÖc chÌn khe hë gi÷a hai èng. X¶m cèng l giai ®o¹n quan träng nhÊt ®Ó ®¶m b¶o chÊt l−îng mèi nèi. Trang 6/21
+ CÊu t¹o: Mèi nèi x¶m gåm hai líp: • Líp thø nhÊt: sîi ®ay tÈm bitum, chiÕm kho¶ng 1/2chiÒu d i mèi nèi x¶m(nÕu l kiÓu miÖng b¸t) hoÆc 1/3 chiÒu d i (nÕu b»ng èng lång). D©y ®ay ®−îc quÊn th nh tõng vßng, kho¶ng 2-3 vßng. • Líp thø hai: líp xim¨ng ami¨ng gåm:70% xim¨ng v 30% sîi ami¨ng(tÝnh theo träng l−îng). Tr−íc khi x¶m trén n−íc víi tû lÖ 10- 12%. Khi kh«ng cã ami¨ng th× cã thÓ thay b»ng v÷a xim¨ng c¸t v ng, nh−ng chÊt l−îng kÐm ®i. - èng bª t«ng hay bª t«ng cèt thÐp: mèi nèi x¶m ®¬n gi¶n h¬n b»ng mèi nèi ghÐp ng m, víi vËt liÖu x¶m l v÷a xim¨ng, hoÆc vËt liÖu x¶m l ®Öm cao su hay chÌn èng cã vßng ®Öm. C¸c mèi nèi trªn l nh÷ng mèi nèi x¶m cøng, chÞu lùc uèn vâng kÐm. Nèi miÖng b¸t ChÌn èng cã vßng ®Öm VXM c¸t L V÷a xim¨ng ami¨ng Sîi ®ay tÈm bitum §AI CAO SU L èng lång V÷a xim¨ng ami¨ng Sîi ®ay tÈm bitum Nèi èng lång X¶m v÷a xim¨ng c¸t - §èi víi cèng cã ¸p: thØnh tho¶ng ng−êi ta xen v o mét sè mèi nèi mÒm ®Ó tuyÕn èng cã thÓ chÞu ®−îc lùc uèn vâng(xem h×nh vÏ d−íi Trang 7/21
®©y): 3.1.5 NÒn v bÖ cèng: - ý nghÜa: §Ó ®¶m b¶o cho cèng kh«ng bÞ lón gÉy. - §Æc ®iÓm: + Tïy theo kÝch th−íc, h×nh d¹ng, vËt liÖu l m cèng, tïy theo tÝnh chÊt cña ®Êt, ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh…m cèng cã thÓ ®Æt trùc tiÕp trªn nÒn ®Êt tù nhiªn hoÆc trªn nÒn ®Êt nh©n t¹o. + Cèng ®Æt trªn nÒn ®Êt ®óng quy c¸ch cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn ®é bÒn v÷ng cña nã. NÕu cèng ®−îc ®Æt trªn nÒn ®Êt ®−îc khoÐt lç víi gãc «m èng 900 th× sÏ chÞu ®−îc ¸p lùc lín h¬n 30-40% so víi cèng ®Æt trùc tiÕp trªn nÒn ®Êt kh«ng ®−îc khoÐt lç. NÕu ®Êt ®−îc dËp t¬i ®Òu lÊp kho¶ng trèng gi÷a t−êng m−¬ng v th nh cèng th× sÏ t¨ng lùc chèng ®ì cña cèng lªn 20%(xem h×nh a). + NÒn nh©n t¹o, ®Öm cèng ë phÝa d−íi cã thÓ t¨ng lùc chèng ®ì cña cèng lªn 1.5-2.5 lÇn. + §èi víi lo¹i ®Êt sÐt pha, ®Êt c¸t v bét c¸t b o hßa n−íc víi søc nÐn R≥1.5kg/cm2 th× cèng cÇn ®Æt trªn bÖ bª t«ng M200. Ngo i nÒn cèng hay bÖ cèng cßn cÇn gèi tùa víi gãc «m cèng 1100(xem h×nh b) Trang 8/21
+ §èi víi ®Êt bïn tr«i, th× cèng ph¶i ®Æt trªn bÖ b»ng bª t«ng cèt thÐp, ë d−íi r¶i mét líp ®¸ d¨m v ®Æt èng tiªu n−íc, hoÆc ®ì b»ng khung cäc bª t«ng cèt thÐp (xem h×nh c). §Öm c¸t ®en ®Çm chÆt §Öm c¸t ®en ®Çm chÆt a/ b/ §Öm c¸t ®en ®Çm chÆt c/ khung cäc BTCT 3.2 GiÕng th¨m, giÕng thu, giÕng chuyÓn bËc v giÕng tr n: (2.0 tiÕt) 3.2.1 GiÕng th¨m: - Môc ®Ých: L giÕng dïng ®Ó xem xÐt, kiÓm tra chÕ ®é c«ng t¸c cña m¹ng l−íi tho¸t n−íc mét c¸ch th−êng xuyªn, ®ång thêi dïng ®Ó th«ng röa trong tr−êng hîp cÇn thiÕt. - VÞ trÝ: X©y dùng t¹i nh÷ng chç cèng thay ®æi h−íng, thay ®æi ®−êng kÝnh, thay ®æi ®é dèc, cã cèng nh¸nh ®æ v o v trªn nh÷ng ®o¹n cèng d i. - Ph©n lo¹i: phô thuéc v o tÝnh chÊt sö dông. + GiÕng trªn ®−êng th¼ng: l giÕng th¨m ®−îc bè trÝ trªn nh÷ng ®o¹n cèng d i theo kho¶ng c¸ch qui ®Þnh ®Ó tiÖn lîi cho qu¶n lý, kho¶ng c¸ch ®ã cã thÓ tham kh¶o b¶ng sau: Trang 9/21
§−êng kÝnh èng(mm) Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c giÕng th¨m(m) - D150-300 20 - D400-600 40 - D700-1000 60 - Trªn 1000 100 §èi víi c¸c cèng D=400-600mm, nÕu ®é ®Çy d−íi 0.5d v tèc dé tÝnh to¸n b»ng tèc ®é nhá nhÊt th× kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c giÕng cã thÓ lÊy 30m. + GiÕng ngoÆt: l giÕng th¨m x©y dùng t¹i nh÷ng n¬i cèng tho¸t n−íc ®æi h−íng. Kh¸c víi giÕng th¨m ®Æt trªn ®o¹n cèng th¼ng ë chç lßng m¸ng ®−îc uèn cong víi b¸n kÝnh 2-3 lÇn ®−êng kÝnh cèng, gãc chuyÓn h−íng ≥900. + GiÕng nót: x©y dùng ë nh÷ng chç cã cèng nh¸nh ®æ v o cèng chÝnh. + GiÕng kiÓm tra: x©y dùng ë cuèi m¹ng l−íi tho¸t n−íc s©n nh hoÆc tiÓu khu tr−íc khi ®æ v o cèng ®−êng phè, ®Æt ë phÝa trong ®−êng ®á. + GiÕng tÈy röa: tÈy röa cèng, th−êng ®Æt ë ®o¹n ®Çu m¹ng l−íi khi tèc ®é n−íc ch¶y kh«ng ®¶m b¶o tù l m s¹ch. + GiÕng ®Æc biÖt: khi cèng cã D>600mm th× trªn kho¶ng c¸ch 300-500m ph¶i x©y dùng mét giÕng m cæ giÕng cã kÝch th−íc lín ®Ó ®−a c¸c dông cô n¹o vÐt v o cèng. - CÊu t¹o: giÕng th¨m cã thÓ l g¹ch, bª t«ng hay bª t«ng cèt thÐp... + M¸ng hë: cã nhiÖm vô dÉn n−íc tõ cèng v o tíi cèng ra (h−íng dßng). M¸ng th−êng l m b»ng bª t«ng M≥100, dïng xim¨ng poãcl¨ng v c¸c phô gia chèng thÊm, sau ®ã tr¸t v÷a v ®¸nh m u kü. + Ng¨n c«ng t¸c: mÆt b»ng cã thÓ trßn hoÆc h×nh ch÷ nhËt. KÝch th−íc mÆt b»ng lÊy phô thuéc v o ®−êng kÝnh cèng. VÝ dô: giÕng kiÓu trßn D≤600 mm ⇒D giÕng 1000mm D=700 mm ⇒D giÕng 1250mm Trang 10/21
D=800-1000 mm ⇒D giÕng 1500mm + TÊm ®an: cã nhiÖm vô liªn kÕt ng¨n c«ng t¸c v cæ giÕng. + Cæ giÕng: cã nhiÖm vô ®Ó ng−êi qu¶n lý cã thÓ lªn xuèng ®−îc phÇn c«ng t¸c. KÝch th−íc cña cæ giÕng B=600-700mm. Trªn cïng cã n¾p ®Ëy trßn b»ng gang. 3.2.2 GiÕng thu: - Môc ®Ých: L giÕng ®Ó thu gom n−íc m−a tr−íc khi ch¶y v o hÖ thèng cèng ngÇm. - VÞ trÝ: ®Æt ë r nh ®−êng theo nh÷ng kho¶ng c¸ch x¸c ®Þnh b»ng tÝnh to¸n, ngo i ra cßn ph¶i bè trÝ giÕng thu ë chç tròng, c¸c ng¶ ®−êng v tr−íc gi¶i ®i bé qua ®−êng. - Ph©n lo¹i: cã 3 lo¹i cöa thu Trang 11/21
+ Cöa thu bã vØa: kh¶ n¨ng thu n−íc kÐm, ®Æc biÖt l khi ®é dèc ®Þa h×nh lín th× l−îng n−íc tr−ît khái cña thu c ng nhiÒu, v× vËy nªn ¸p dông cho nh÷ng khu vùc nhá, ®Þa h×nh b»ng ph¼ng (xem h×nh a). + Cöa thu mÆt ®−êng: (cã l−íi ch¾n b»ng gang) kh¶ n¨ng thu n−íc tèt h¬n , c¸c thanh l−íi ch¾n r¸c ph¶i ®Æt song song víi chiÒu dßng n−íc. Nh−îc ®iÓm: khi bÞ r¸c c¶n trë th× l−îng n−íc tr−ît khái cöa thu t¨ng lªn (xem h×nh b). + Cöa thu hçn hîp:(võa bã vØa, võa mÆt ®−êng) nªn cã kh¶ n¨ng thu n−íc tèt nhÊt. Kh¾c phôc ®−îc c¸c nh−îc ®iÓm trªn. ë n−íc ta m−a bhiÒu nªn ¸p dông lo¹i n y(xem h×nh c). - CÊu t¹o: giÕng th¨m cã thÓ l g¹ch, bª t«ng hay bª t«ng cèt thÐp... MÆt b»ng cã thÓ l trßn, h×nh vu«ng hoÆc h×nh ch÷ nhËt cã kÝch th−íc 0.6m-1.0m. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c giÕng thu cã thÓ tham kh¶o b¶ng sau: Trang 12/21
Trang 13/21
§é dèc däc ®−êng phè Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c giÕng thu(m) - i ≤ 0.004 50 - Trªn 0.004-0.006 60 - Trªn 0.006-0.01 70 - Trªn 0.01-0.03 80 + ChiÒu d i cña ®o¹n èng nèi tõ giÕng thu ®Õn giÕng th¨m cña HTcèng ngÇm kh«ng lín h¬n 40m. + §¸y cña giÕng thu n−íc m−a ph¶i cã hè thu cÆn chiÒu s©u 0.3m- 0.5m v cöa thu ph¶i cã song ch¾n r¸c. 3.2.3 GiÕng chuyÓn bËc: - Môc ®Ých: L giÕng ®Ó tiªu n¨ng (n¨ng l−îng cña dßng ch¶y). - VÞ trÝ: ®Æt ë nh÷ng chç cèng nh¸nh n«ng ®æ v o cèng gãp chÝnh s©u, nh÷ng chç do ®iÒu kiÖn kinh tÕ kü thuËt cèt cèng v o v cèt cèng ra chªnh lÖch nhau, t¹i nh÷ng n¬i x¶ n−íc v o nguån tiÕp nhËn ë cèt thÊp hoÆc nh÷ng chç cÇn thiÕt gi¶m tèc ®é dßng ch¶y… + Khi chiÒu cao chuyÓn bËc h>0.5m th× cÇn x©y dùng giÕng chuyÓn bËc. - Ph©n lo¹i: • GiÕng chuyÓn bËc tiªu n¨ng: + N−íc tho¸t ®−îc dÉn dßng b»ng èng ®øng hay r nh dèc, ë phÝa d−íi cã hè tiªu n¨ng (h×nh a), cót èng ®Þnh h−íng dßng ch¶y (h×nh b) + §é s©u cña hè tiªu n¨ng lÊy c¨n cø v o chiÒu cao chuyÓn bËc, cã thÓ 0.75-2lÇn ®−êng kÝnh èng ®øng. §−êng kÝnh èng ®øng lÊy b»ng ®−êng kÝnh dÉn n−íc v o giÕng. + §Ó tiªu n¨ng dßng n−íc cã thÓ dïng c¸c tÊm ch¾n v hè tiªu n¨ng (h×nh a) hoÆc c¸c l−íi tiªu n¨ng(h×nh c). + Khi chiÒu cao chuyÓn bËc lín cã thÓ dïng lo¹i giÕng chuyÓn bËc víi nhiÒu bËc tiªu n¨ng (h×nhd), hoÆc ®Ëp tr n xo¸y… + ChiÒu cao chuyÓn bËc hcb ≥1m v kh«ng v−ît qu¸ qui ®Þnh sau: d≤ 200mm hcb≤6m Trang 14/21
d=200-400mm hcb≤4m d=400-600mm hcb≤2m Trang 15/21
• GiÕng chuyÓn bËc kiÓu ®Ëp tr n: + Trªn nh÷ng tuyÕn cèng d≥600 mm, khi chuyÓn bËc ®Õn 3.0m th−êng x©y dùng giÕng chuyÓn bËc kiÓu ®Ëp tr n thùc dông cã hè n−íc Trang 16/21
t¹o bËc nh¶y(h×nh e).Khi ®ã cÇn tÝnh to¸n ®−êng tr n, hè tiªu n¨ng(gèi n−íc) v kÝch th−íc giÕng. 3.2.4 GiÕng tr n: - Môc ®Ých: L giÕng ®Ó tù ®éng x¶ mét phÇn hçn hîp n−íc m−a v n−íc th¶i ® pha lo ng ra s«ng, hå nh»m gi¶m kÝch th−íc cèng bao, tr¹m b¬m, c«ng tr×nh xö lý v ®ång thêi ®¶m b¶o cho nh÷ng c«ng tr×nh ®ã l m viÖc æn ®Þnh. - VÞ trÝ: §Æt trªn MLTN phô thuéc v o ®Æc ®iÓm thuû v¨n v kh¶ n¨ng tù l m s¹ch cña s«ng, hå. - Ph©n lo¹i: • GiÕng tr n n−íc m−a x¶ c¹nh s−ên: + Khi cèng chÝnh tho¸t n−íc ®Æt cao h¬n mùc n−íc lín nhÊt trong s«ng, hå (xem h×nh a). • GiÕng tr n n−íc m−a x¶ theo h−íng th¼ng: + Khi cèng chÝnh tho¸t n−íc ®Æt thÊp h¬n mùc n−íc s«ng, hå.(xem h×nh b). Trang 17/21
Trang 18/21
Trong ®ã: 1-cèng dÉn ®Õn, 2 – cèng dÉn ®i, 3- gê tr n, 4- cèng x¶ n−íc m−a. 3.3 Cèng ®i qua c¸c ch−íng ng¹i vËt: (1.0 tiÕt) 3.3.1 Cèng qua s«ng, hå: - CÊu t¹o: x©y dùng cèng luån(®iuke). + Cèng ®iu ke cã d¹ng khÊp khóc, chia l m ba ®o¹n: ®o¹n n»m tróc xuèng, ®o¹n n»m ngang v ®o¹n tróc lªn. + ë hai ®Çu cèng ®iuke th−êng x©y dùng giÕng th¨m. T¹i giÕng cöa v o, n−íc th¶i ë tr¹ng th¸i ch¶y tù do sang tr¹ng th¸i cã ¸p. T¹i giÕng cöa ra, n−íc th¶I ë tr¹ng th¸i ch¶y cã ¸p sang tù ch¶y. N−íc th¶i chuyÓn ®éng ®−îc trong cèng l nhê ¸p lùc do chªnh lÖch mùc n−íc gi÷a cèng v o v cèng ra cña ®iuke. + Cèng ®iuke th−êng l m b»ng thÐp, cã Ýt nhÊt l hai ®−êng ch¹y song song. Ngo i cèng c«ng t¸c ng−êi ta ®Æt thªm cèng x¶ dù phßng. Trang 19/21
+ ë hai ®Çu cèng ®iuke cÇn ®Æt van kho¸ ®Ó tiÖn lîi khi ®ãng më bÊt kú tuyÕn n o. Van kho¸ cÇn ®Æt ë vÞ trÝ kh« r¸o. + Khi thiÕt kÕ v x©y dùng cèng ®iu ke cÇn ®Æt ë nh÷ng n¬i m bê v ®¸y s«ng kh«ng bÞ xãi lë. Cèng ®iuke ®Æt th¼ng gãc víi dßng s«ng. 3.3.2 Cèng qua chç tròng,hè lë: + §Ó cèng l m viÖc ë tr¹ng th¸i tù ch¶y th× nªn ®Æt cèng trªn cÇu c¹n(xem h×nh). + KÕt cÊu ®¬n gi¶n h¬n so víi cèng ®iuke v cã thÓ dïng l m cÇu ®Ó ng−êi qua l¹i. CÇu ®Æt trªn c¸c trô ®ì b»ng s¾t hoÆc BTCT. 3.3.3 Cèng qua ®−êng xe löa v ®−êng «t«: + NÕu cã thÓ ®−îc th× tèt nhÊt ®Æt trªn cÇu c¹n, ngo i ra cã thÓ x©y dùng cèng ®iuke. + Trong tr−êng hîp kh¸c, khi cèng xuyªn qua ®−êng s¾t, ®−êng « t« t¶iträng lín hoÆc ®−êng phè chÝnh th× cèng ph¶i ®Æt trong èng bäc hoÆc trong ®−êng hÇm. + PhÇn bªn ngo i èng bäc qua ®−êng(èng thÐp) ph¶i ®−îc s¬n b¶o vÖ chèng x©m thùc kh«ng nhá h¬n 3m vÒ mçi phÝa. Trang 20/21