http://www.ebook.edu.vn 95
CHѬѪNG 4
KHÁI QUÁT Vӄ Hӊ THӔNG NHIÊN LIӊUĈӜNG CѪ XĂNG
I- CHӬC NĂNG, NHIӊM VӨ, YÊU CҪU CӪA Hӊ THӔNG NHIÊN
LIӊUĈӜNG CѪ XĂNG
1. Chӭc năng
HӋ thӕng nhiên liӋu cӫaÿӝng cѫ xăng có chӭc năng là cung cҩp hӛn hӧp
nhiên liӋu-không khí (hӛn hӧp cháy) cho ÿӝng cѫ hoҥtÿӝng vӟiD nhҩtÿӏnh.
2. Yêu cҫu
2.1. Nhiên liӋu phҧiÿѭӧc hoà trӝnÿӗng ÿӅu vӟi toàn bӝ lѭӧng khí có
trong buӗng cháy (hӛn hӧp cháy phҧiÿӗng nhҩt).
Hӛn hӧp cháy ÿѭӧc coi là ÿӗng nhҩt khi nó có thành phҫn nhѭ nhau tҥi mӑi
khu vӵc trong buӗng cháy, ÿӇÿҥtÿѭӧc trҥng thái này, nhiên liӋu phҧi bӕc hѫi hoàn
toàn và hoà trӝnÿӅu vӟi lѭӧng không khí trong xylanh.
Mӭcÿӝÿӗng nhҩt cӫa hӛn hӧp cháy có ҧnh hѭӣng trӵc tiӃpÿӃn hiӋu suҩt,
công suҩt, và hàm lѭӧng các chҩtÿӝc hҥi trong khí thҧi. Hӛn hӧp cháy càng ÿӗng
nhҩt thì lѭӧng không khí thӵc tӃ cҫn thiӃtÿӇÿӕt cháy hoàn toàn mӝtÿѫn vӏ khӕi
lѭӧng nhiên liӋu sӁ càng nhӓ. NӃu hӛn hӧp cháy không ÿӗng nhҩt, sӁ có nhӳng khu
vӵc trong buӗng ÿӕt thiӃu hoһc thӯa oxy. Tҥi khu vӵc thiӃu oxy, nhiên liӋu cháy
không hoàn toàn sӁ làm hiӋu suҩt nhiӋt cӫaÿӝng cѫ và tăng hàm lѭӧng các chҩtÿӝc
hҥi trong khí thҧi. ViӋc thӯa oxy quá mӭc cNJng làm giҧm hiӋu suҩt cӫaÿӝng cѫ do
phҧi tiêu hao năng lѭӧng cho viӋc sҩy nóng, nҥp và xҧ phҫn không khí dѭ quá mӭc,
ÿӗng thӡi làm giҧm hiӋu quҧ sӱ dөng công tác xylanh.
Ĉӝÿӗng nhҩt cӫa hӛn hӧp cháy ÿѭӧc quyӃtÿӏnh bӣi các yӃu tӕ: tính chҩt vұt
lý cӫa nhiên liӋu (tính hoá hѫi, sӭc căng bӅ mһt, ÿӝ nhӟt), nhiӋtÿӝ không khí và cӫa
các bӅ mһt tiӃp xúc vӟi hӛn hӧp cháy (vách ÿѭӡng nҥp, ÿӍnh piston, thành xylanh),
chuyӇnÿӝng rӕi cӫa khí trong ÿѭӡng ӕng nҥp và trong xylanh...
http://www.ebook.edu.vn 96
Các biӋn pháp ÿӇ nâng cao tính ÿӗng nhҩt cӫa hӛn hӧp cháy thѭӡng ÿѭӧc sӱdөng là :
- Sҩy nóng ÿѭӡng ӕng nҥpÿӇ xăng hoá hѫi nhanh.
- Phun xăng thành nhӳng thành hҥt có kích thѭӟc nhӓ.
- Tҥo vұnÿӝng rӕi cӫa môi chҩt công tác trong ÿѭӡng ӕng nҥp và xylanh
bҵng cách thiӃt kӃtÿѭӡng ӕng nҥp, buӗng cháy có kӃt cҩu hӧp lý.
2.2.Thành phҫn hӛn hӧp cháy phҧi phù hӧp vӟi các chӃÿӝ làm viӋc cӫa
ÿӝng cѫ.
Trong lƭnh vӵcÿӝng cѫÿӕt trong, thành phҫn cӫa hӛn hӧp cháy thѭӡng ÿѭӧc
ÿánh giá bҵng mӝtÿҥi lѭӧng có tên là hӋ sӕ dѭ lѭӧng không khí, kí hiӋu là O.
HӋ sӕ dѭ lѭӧng không khí ÿѭӧcÿӏnh nghƭa là tӹ sӕ giӳa lѭӧng không khí
thӵc tӃÿi vào buӗng cháy (L) và lѭӧng không khí lý thuyӃt cҫn thiӃtÿӇÿӕt cháy
hoàn toàn mӝtÿѫn vӏ sӕ lѭӧng nhiên liӋu (Lo).
Lo
L
O
VӅ mһt lý thuyӃt, hӋ sӕ dѭ lѭӧng không khí O có thӇ biӃnÿӝng trong giӟi hҥn
bӕc cháy cӫa khí hӛn hӧp, giӟi hҥn bӕc cháy dѭӟi là O =1.3÷1.4 và giӟi hҥn bӕc
cháy trên là O=0.4÷0.5.
-O=1: Lѭӧng không khí nҥp bҵng lѭӧng không khí lý thuyӃt, hӛn hӧp này
gӑi là hӛn hӧp lý thuyӃt hay hӛn hӧp hoá ÿӏnh lѭӧng.
-O= 1.05 ÷1.1: Hӛn hӧp cháy hѫi nhҥt, nhiên liӋu bӕc cháy gҫn hӃt, lѭӧng
không khí dѭ ít, lúc ÿó hiӋu suҩtKiÿҥt giá trӏ cӵcÿҥi và tiêu hao nhiên liӋu ge có
giá trӏ nhӓ nhҩt.
-O > 1.1: Lѭӧng không khí dѭ nhiӅu, tӕcÿӝ cháy giҧm, quá trình cháy kéo
dài sang ÿѭӡng dãn nӣ làm cho công suҩt, hiӋu suҩt giҧm.
-O =0.85÷0.9: Lѭӧng không khí thiӃu so vӟi lѭӧng không khí lý thuyӃt, tӕc
ÿӝ cháy lӟn, công suҩtÿӝng cѫÿҥt cӵcÿҥi.
http://www.ebook.edu.vn 97
-O < 0.85: Lѭӧng không khí thiӃu so vӟi lѭӧng không khí lý thuyӃt khoҧng
15÷25%, nhiên liӋu cháy không hӃt, công suҩt giҧm, suҩt tiêu hao nhiên liӋu tăng,
sinh nhiӅu muӝi than trong buӗng cháy, khói ÿen…
2.3. Hӛn hӧp cháy phҧiÿѭӧc phân bӕÿӗng ÿӅu cho các xylanh cӫaÿӝng
cѫ nhiӅu xylanh.
Ĉӕi vӟiÿӝng cѫ nhiӅu xylanh, HHC ÿѭӧc cung cҩp cho tӯng xylanh phҧi
nhѭ nhau vӅ phѭѫng diӋn sӕ lѭӧng và thành phҫn.
Sӵ phân bӕ không ÿӗng ÿӅu HHC cho các xylanh sӁ dүnÿӃn nhӳng hұu quҧsau:
-Giҧm công suҩt danh nghƭa và tăng suҩt tiêu hao nhiên liӋu.
-Phө tҧi cѫ và phө tҧi nhiӋt không ÿӗng ÿӅu giӳa các xylanh.
-Có thӇ xuҩt hiӋn hiӋn tѭӧng kích nәӣ mӝt sӕ xylanh do thành phҫn chѭng
cҩt cӫa nhiên liӋuӣ nhӳng xylanh ÿó có sӕ octane nhӓ.
-Tăng hàm lѭӧng các chҩtÿӝc trong khí thҧi.
Các biӋn pháp thѭӡng ÿѭӧc sӱ dөng nhҵm hҥn chӃÿӝÿӏnh lѭӧng không
ÿӗng ÿӅuӣÿӝng cѫ xăng bao gӗm:
-KӃt cҩu hӋ thӕng nҥp hӧp lý.
-Sҩy nóng ÿѭӡng ӕng nҥp bҵng nhiӋt cӫa khí thҧiÿӇ tăng cѭӡng sӵ bay hѫi
cӫa xăng trong ÿѭӡng ӕng nҥp.
-Sӱ dөng hӋ thӕng phun xăng nhiӅuÿiӇm.
II- PHÂN LOҤI VÀ CҨU TҤO
1. Phân loҥi
Bng 1-1. Phân loi tng quát h thng nhiên liuÿng c˯ xăng.
Tiêu chí phân loҥi Phân loҥi
Phѭѫng pháp cҩp
nhiên liӋu vào ÿӝng cѫxLoҥi dùng bӝ chӃ hòa khí
xLoҥi dùng vòi phun
Phѭѫng pháp cung xLoҥi cѭӥng bӭc
http://www.ebook.edu.vn 98
cҩp nhiên liӋu cho bӝ chӃhoà khí xLoҥi
tӵ chҧy
Phân loҥi theo sӕvòi phun sӱ dөng xHӋthӕng phun xăng ÿѫnÿiӇm
xHӋthӕng phun xăng nhiӅuÿiӇm
Phân loҥi theo
nguyên lý làm viӋc cӫa bӝchӃ hoà khí xLoҥi
hút lên
xLoҥi
hút xuӕng
Phân loҥi theo cách
ÿiӅu khiӇn phun xăng xHӋthӕng phun xăng cѫ khí
xHӋthӕng phun xăng cѫÿiӋn tӱxHӋthӕng phun xăng ÿiӋn tӱ1.1. Phân loҥi theo phѭѫng pháp cҩp nhiên liӋu vào ÿӝng cѫa/ Loi dùng b ch hoà khí: Trong hành trình nҥp, không khí ÿi vào
xylanh qua mӝtӕng hút, có mӝtÿoҥn bӏ thҳt lҥiÿӇ áp suҩt khí ӣÿó giҧm và xăng
ÿѭӧc hút ra tӯ vòi (zíchlѫ) cӫa carburator do sӵ chênh lӋch áp suҩt. Xăng ÿѭӧc hút
ra dѭӟi dng sѭѫng hoa trӝn vӟi không khí và ÿi vào buӗng ÿӕt.
Hình 1-1: S˯ÿ cu to caÿng c˯ có cacbuarator.
http://www.ebook.edu.vn 99
1- Ӕng hút; 2- Ӕng khuӃch tán; 3- Zíclѫ; 4- Buӗng phao; 5-Cӱa gió(bѭӟm
ga); 6- Bugi; 7-Xupap; 8- Pitông.
b/ Loi dùng vòi phun: VӅ mһt quá trình công tác mà nói ÿӝng cѫ phun xăng
và ÿӝng cѫ dùng cacbuarator không khác nhau lҳm. Chúng chӍ khác nhau ӣ chӛ viӋc
hình thành hӛn hӧp cháy. Ĉӝng cѫ phun xăng không dùng cacbuarator (nhiên liӋu
ÿѭӧc hút vào ӕng khuyӃch tán) mà dùng bѫm nhiên liӋu vào ÿӝng cѫ.
Hình 1-2: S˯ÿÿng c˯ phun xăng.
1-Vòi phun; 2-Xupap; 3- Pistong.
1.2. Phân loҥi theo sӕ vòi phun ÿѭӧc sӱ dөng
a/ Loi phun xăng ÿ˯nÿim: ChӍ sӱ dөng mӝt vòi phun duy nhҩt cho tҩt cҧcác xylanh. ViӋc chuҭn bӏ hӛn hӧp nhiên liӋu - không khí ÿѭӧc tiӃn hành ӣ mӝt vӏtrí tѭѫng tӵ nhѭ trѭӡng hӧp bӝ chӃ hoà khí. Xăng ÿѭӧc phun vào ÿѭӡng nҥp bên