intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

cơ sở toán học của các phép xử lý thống kê trong nghiên cứu khoa học nông nghiệp: phần 2

Chia sẻ: Bautroibinhyen8 Bautroibinhyen8 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:246

232
lượt xem
13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn sách trình bày các nội dung: những vấn đề chung, phân tích phương sai thí nghiệm một yếu tố, phân tích phương sai thí nghiệm nhiều yếu tố, xử lý số liệu nghi ngờ, chuyển đổi số liệu và làm việc với excel, trình bày báo cáo khoa học. mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: cơ sở toán học của các phép xử lý thống kê trong nghiên cứu khoa học nông nghiệp: phần 2

Ph n 2<br /> <br /> B TRÍ THÍ NGHI M<br /> VÀ X LÝ S LI U<br /> <br /> 125<br /> <br /> 126<br /> <br /> Chöông 5<br /> NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG<br /> 5.1. CAÙC LOAÏI THÍ NGHIEÄM<br /> Thí nghieäm laø moät hình thöùc nghieân cöùu khoa hoïc maø<br /> con ngöôøi taïo ra nhöõng hieän töôïng, tìm hieåu, phaùt hieän<br /> baûn chaát vaø nguoàn goác cuûa hieän töôïng, xaùc minh nhöõng<br /> quy luaät trong töï nhieân ñeå giaûi ñaùp caùc muïc tieâu ñaët ra.<br /> Trong sinh hoïc noùi chung, noâng nghieäp noùi rieâng,<br /> theo ñieàu kieän vaø tính chaát thí nghieäm, ngöôøi ta chia thí<br /> nghieäm thaønh hai nhoùm: Thí nghieäm trong chaäu, trong<br /> phoøng (döôùi ñaây goïi laø thí nghieäm trong phoøng) vaø thí<br /> nghieäm ngoaøi ñoàng.<br /> - Thí nghieäm trong phoøng laø thí nghieäm maø caây ñöôïc<br /> gieo troàng ôû trong chaäu treân nhöõng giaù theå, dung dòch hoaëc<br /> caáy trong moâi tröôøng dinh döôõng ôû caùc loï (bình). Vôùi thí<br /> nghieäm trong phoøng, con ngöôøi coù theå kieåm soaùt ñöôïc caùc<br /> loaïi giaù theå, dung dòch, moâi tröôøng neàn, laøm cho caùc nhaân<br /> toá ngoaøi yeáu toá thí nghieäm khoâng aûnh höôûng ñeán keát quaû<br /> nghieân cöùu. Vì vaäy coù theå nghieân cöùu vaø keát luaän moät caùch<br /> chính xaùc vaø nhanh choùng taùc ñoäng cuûa töøng yeáu toá vaø<br /> töông taùc giöõa caùc yeáu toá thí nghieäm.<br /> Keát quaû cuûa caùc thí nghieäm trong phoøng laø luaän cöù<br /> khoa hoïc giaûi thích caùc hieän töôïng töï nhieân. Tuy nhieân, do<br /> mang tính nhaân taïo neân khoâng theå aùp duïng tröïc tieáp keát<br /> quaû nghieân cöùu vaøo saûn xuaát maø phaûi qua thöû nghieäm laïi<br /> treân ñoàng ruoäng.<br /> 127<br /> <br /> - Thí nghieäm ngoaøi ñoàng laø thí nghieäm ñöôïc tieán<br /> haønh trong ñieàu kieän töï nhieân treân ñoàng ruoäng. Caây troàng<br /> chòu taùc ñoäng khoâng chæ do yeáu toá thí nghieäm maø coøn bò<br /> aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng soáng nhö ñaát ñai, khí haäu thôøi<br /> tieát. Trong ñieàu kieän ñoàng ruoäng, nhöõng keát quaû cuûa caùc<br /> thí nghieäm trong phoøng ñöôïc kieåm chöùng. Tuy bò taùc ñoäng<br /> cuûa nhaân toá moâi tröôøng nhöng thí nghieäm ñoàng ruoäng coù<br /> theå nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa töøng yeáu toá, töông taùc giöõa<br /> caùc yeáu toá thí nghieäm, aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng cuõng nhö<br /> töông taùc giöõa caùc yeáu toá thí nghieäm vôùi moâi tröôøng. Keát<br /> quaû cuûa caùc thí nghieäm ñoàng ruoäng mang tính thöïc tieãn<br /> cao neân ñöôïc chuyeån giao tröïc tieáp ra saûn xuaát.<br /> Theo muïc ñích nghieân cöùu, ngöôøi ta chia thí nghieäm<br /> thaønh 2 loaïi: Thí nghieäm moät yeáu toá vaø thí nghieäm nhieàu<br /> yeáu toá.<br /> Vôùi thí nghieäm trong phoøng, treân cuøng moät ñieàu kieän<br /> ngoaïi caûnh, vò trí ñaët chaäu, bình (nghieäm thöùc) khoâng aûnh<br /> höôûng ñeán söï sinh tröôûng phaùt trieån cuûa caây troàng. Söï khaùc<br /> bieät giöõa caùc chaäu trong cuøng moät nghieäm thöùc laø do sai soá gaây<br /> ra (leõ ra caùc giaù trò caùc chaäu phaûi baèng nhau). Trong tröôøng<br /> hôïp naøy, neáu saép xeáp caùc chaäu theo kieåu khoái nhö thí nghieäm<br /> ñoàng ruoäng thì söï khaùc bieät giöõa caùc “khoái” cuõng do sai soá gaây<br /> ra (leõ ra giaù trò cuûa caùc “khoái” naøy phaûi baèng nhau). Vì vaäy, vôùi<br /> thí nghieäm trong phoøng, khi ñieàu kieän ngoaïi caûnh nhö nhau,<br /> vieäc saép xeáp khoái, haøng, coät moät caùch “tuøy tieän” ñeå loaïi tröø söï<br /> sai khaùc naøy ra khoûi toång bình phöông ñoä leäch thöïc chaát laø<br /> loaïi tröø “moät phaàn sai soá” ra khoûi “sai soá” vaø ñeàu daãn ñeán keát<br /> luaän sai laàm. Tuy nhieân, vôùi thí nghieäm trong phoøng coù theå boá<br /> trí theo kieåu khoái, ôû ñoù caùc nghieäm thöùc trong töøng khoái coù<br /> cuøng moät cheá ñoä vaø giöõa caùc khoái coù cheá ñoä khaùc nhau. Vaø nhö<br /> vaäyù, söï khaùc nhau giöõa caùc khoái ñöôïc xem nhö söï khaùc nhau<br /> 128<br /> <br /> giöõa caùc möùc cuûa moät yeáu toá.<br /> Vôùi thí nghieäm ñoàng ruoäng, caùc loaïi thí nghieäm khaùc<br /> nhau coù caùc kieåu boá trí khaùc nhau.<br /> Coù theå bieåu thò hai caùch phaân loaïi vaø caùc kieåu boá trí<br /> thí nghieäm thoâng thöôøng trong nghieân cöùu caây troàng ôû<br /> Hình 5 - 1.<br /> Hoaøn toaøn ngaãu nhieân (CRD)<br /> <br /> Moät yeáu toá<br /> Trong chaäu, trong phoøng<br /> Nhieàu yeáu toá<br /> <br /> Thí<br /> nghieäm<br /> Moät yeáu toá<br /> <br /> Ngoaøi ñoàng<br /> <br /> Nhieàu yeáu toá<br /> <br /> - Hoaøn toaøn ngaãu nhieân (CRD)<br /> - Khoái ñaày ñuû ngaãu nhieân (RCBD)<br /> (khoái laø moät yeáu toá)<br /> - Hoaøn toaøn ngaãu nhieân (CRD)<br /> - Khoái ñaày ñuû ngaãu nhieân (RCBD)<br /> - OÂ vuoâng Latin (Latin Square D.)<br /> - Chöõ nhaät Latin (Latin Rectangular<br /> Square Design)<br /> - Maïng löôùi (Lattice Design)<br /> - Maïng löôùi vuoâng (Lattice Squares)<br /> - Khaùc<br /> -<br /> <br /> Hoaøn toaøn ngaãu nhieân (CRD)<br /> Khoái ñaày ñuû ngaãu nhieân (RCBD)<br /> Loâ phuï (Split-Plot Design)<br /> Loâ soïc (Strip- Plot Design)<br /> Loâ phuï keùp (Split-Split-Plot D.)<br /> Phoái hôïp loâ soïc-loâ phuï (StripSplit-Plot D.)<br /> - Khaùc<br /> <br /> Hình 5-1: Caùc loaïi thí nghieäm vaø caùc kieåu boá trí<br /> trong nghieân cöùu caây troàng<br /> 129<br /> <br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2