Công ty chứng khoán 'chuyển nghề'
không khó
Bỏ chức năng kinh doanh chứng khoán, công ty chỉ đăng ký lại, chủ yếu
là thay đổi thông tin ngành nghề.
Không khó để đưa ra một biện pháp khả thi, minh bạch cho việc xóa sổ công
ty chứng khoán quá yếu kém, hoặc cho phép công ty chứng khoán chuyển
đổi mô hình hoạt động khi họ có nhu cầu.
- Ủy ban chứng khoán đang có nhiều băn khoăn khi muốn đình chỉ hoạt
động các công ty chứng khoán yếu kém. Quan điểm của ông thế nào?
- Băn khoăn hiện nay bắt nguồn từ quan điểm xây dựng Luật chứng khoán,
khi cơ quan quản lý cho rằng, để tránh cho công ty chứng khoán phải chạy
đến hai cửa là Ủy ban chứng khoán để làm thủ tục cấp giấy phép hoạt động
và cơ quan đăng ký kinh doanh để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh, nên gộp hai loại giấy này làm một. Tuy nhiên, việc cải cách thủ
tục hành chính này đang làm phát sinh bất cập là nếu rút giấy phép hoạt
động thì pháp nhân là công ty chứng khoán không còn tồn tại, trong khi lẽ ra
phải tiếp tục tồn tại để giải quyết các nghĩa vụ liên quan, nhất là việc thanh
toán công nợ…
Rắc rối trên đã không xảy ra nếu khi xây dựng Luật chứng khoán, ban soạn
thảo không “quên” cái gốc là Luật doanh nghiệp. Với nhiều lĩnh vực kinh
doanh khác, dù cải tiến thủ tục cấp giấy phép hoạt động để bớt phiền hà cho
doanh nghiệp, nhưng đều tuân thủ nguyên tắc là phải đến cơ quan đăng ký
kinh doanh để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Trên cơ
sở đó, đối với các ngành nghề kinh doanh có điều kiện, cơ quan quản lý
chuyên ngành mới cấp giấy phép hoạt động.
- Để khắc phục tình trạng vừa nêu, Ủy ban chứng khoán đang báo cáo Bộ
Tư pháp xem xét phương án sửa đổi các văn bản pháp quy theo hướng tách
thành hai loại giấy phép; hoặc phương án khác, nhưng khi rút giấy phép
hoạt động, công ty chứng khoán vẫn phải có nghĩa vụ thanh toán các khoản
nợ theo quy định. Ông nghĩ sao về hướng giải quyết này?
- Tôi nghĩ đây là việc làm cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho cơ
quan quản lý khi muốn rút giấy phép hoạt động các công ty chứng khoán vi
phạm quy định trong quá trình hoạt động, cũng như tạo thuận lợi cho các
công ty chứng khoán chuyển đổi mô hình hoạt động khi không có nhu cầu
kinh doanh trong lĩnh vực chứng khoán. Câu chuyện công ty chứng khoán
Kim Long đã không chuyển đổi được mô hình hoạt động vẫn còn nguyên
tính thời sự. Vấn đề này sẽ còn tiếp diễn, chừng nào giấy phép mẹ và giấy
phép con vẫn gộp chung như hiện tại.
- Theo ông, đâu là giải pháp để tháo gỡ những vướng mắc này?
- Trên cơ sở quy định của Luật doanh nghiệp, Luật chứng khoán và các văn
bản hướng dẫn liên quan, không khó để đưa ra một biện pháp khả thi, minh
bạch cho việc xóa sổ công ty chứng khoán, hoặc chuyển đổi mô hình hoạt
động khi họ có nhu cầu.
Theo tôi, Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần phối hợp xây dựng
thông tư liên tịch hướng dẫn về đăng ký kinh doanh đối với công ty chứng
khoán, tương tự như các loại hình doanh nghiệp khác. Trong đó, cần quy
định chi tiết việc tách chức năng cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
theo hướng chuyển về cho cơ quan đăng ký kinh doanh đảm trách, còn Ủy
ban chứng khoán chỉ cấp giấy phép hoạt động cho các công ty chứng khoán.
Với hướng điều chỉnh này, khi bất kỳ công ty chứng khoán nào vi phạm đến
mức bị đình chỉ hoạt động, Ủy ban chứng khoán hoàn toàn chủ động rút giấy
phép, mà không hề xóa sổ pháp nhân là công ty chứng khoán, do vẫn còn
giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Bởi vậy, các công ty chứng khoán
đương nhiên phải tiếp tục thực thi các nghĩa vụ khác, trong đó có việc trả nợ
theo quy định của pháp luật.
- Nhưng làm như vậy, có quá phiền hà cho các công ty chứng khoán, thưa
ông?
- Trong điều kiện pháp lý và thị trường hiện tại, khó có biện pháp nào khả dĩ
hơn nếu muốn khắc phục bất cập mà cơ quan quản lý đang gặp phải. Để
giảm thiểu phiền hà cho công ty chứng khoán, khi xây dựng dự thảo thông
tư, nên thiết kế một điều khoản chuyển tiếp. Theo đó, với các công ty chứng
khoán đang hoạt động, giấy phép hoạt động hiện tại được coi là giấy phép
hành nghề, hoạt động. Tuy nhiên, họ cần làm thủ tục bổ sung là xin cấp giấy
chứng nhận đăng ký kinh doanh như các loại hình doanh nghiệp khác vẫn
làm. Với các công ty chứng khoán thành lập mới, cần thực hiện theo nguyên
tắc làm thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trước, trên cơ sở
đó, Ủy ban chứng khoán mới cấp giấy phép hoạt động.
- Phương án ông vừa nêu có trái luật không, khi Luật chứng khoán quy định,
Ủy ban chứng khoán cấp giấy phép thành lập và hoạt động cho công ty
chứng khoán, giấy phép này đồng thời là giấy chứng nhận đăng ký kinh
doanh?
- Đây là quy định thừa nhận doanh nghiệp kinh doanh chứng khoán có
quyền không cần đăng ký kinh doanh, nhưng cũng không cấm công ty chứng
khoán không kinh doanh chứng khoán nữa được quyền đăng ký kinh doanh.
Cần nhìn nhận thực tế, những doanh nghiệp từ bỏ chức năng kinh doanh
chứng khoán, nếu thực hiện đăng ký kinh doanh lại tại các phòng đăng ký
kinh doanh, thì chủ yếu chỉ là thay đổi thông tin về ngành nghề kinh doanh.
Việc này không gây khó khăn cho doanh nghiệp và cũng không làm xáo trộn
trong quản lý thông tin doanh nghiệp của các cơ quan đăng ký kinh doanh.
Bởi những thông tin mà cơ quan đăng ký kinh doanh quản lý thường là
thông tin về trụ sở, người đại diện, vốn điều lệ…, Ủy ban chứng khoán quản
lý khá chặt, nên khi thay đổi đăng ký kinh doanh, việc ghi nhận lại sẽ tương
đối dễ dàng.
