Luận văn Thạc sĩ: Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lời của các ngân hàng thương mại cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò trung gian tài chính thiết yếu, luân chuyển vốn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hệ thống NHTM Việt Nam ngày càng cạnh tranh để gia tăng lợi nhuận (LN), mở rộng quy mô, sử dụng đòn bẩy tài chính, đảm bảo an toàn vốn và cải thiện chất lượng tín dụng. Tỷ suất sinh lời (TSSL) là chỉ tiêu quan trọng phản ánh hoạt động bền vững, khả năng cạnh tranh và củng cố niềm tin cho các NHTM. Việc đánh giá và nâng cao TSSL là cần thiết để cung cấp bằng chứng thực nghiệm về các yếu tố ảnh hưởng, từ đó giúp lãnh đạo ngân hàng đưa ra chiến lược phù hợp và nhận diện rủi ro tiềm tàng.

Nghiên cứu này hướng đến việc cung cấp bằng chứng thực nghiệm về các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lời của các ngân hàng thương mại cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Kết quả nghiên cứu hữu ích cho các ngân hàng thương mại cổ phần (NHTMCP) để xây dựng chiến lược, các nhà đầu tư trong việc đưa ra quyết định đầu tư, và các nhà hoạch định chính sách nhằm duy trì sự ổn định của hệ thống ngân hàng, tạo đòn bẩy cho nền kinh tế.

Luận văn này nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lời (TSSL) của các ngân hàng thương mại cổ phần (NHTMCP) niêm yết trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Nghiên cứu tổng hợp các lý thuyết liên quan đến TSSL và các yếu tố ảnh hưởng, đồng thời lược khảo các nghiên cứu trong nước và quốc tế để xác định khoảng trống nghiên cứu và đề xuất mô hình phù hợp với bối cảnh Việt Nam, sử dụng ROA và ROE làm biến phụ thuộc. Dữ liệu thứ cấp của 24 NHTMCP niêm yết từ năm 2011 đến 2022 được thu thập và phân tích bằng phần mềm thống kê STATA 14.0. Tác giả đánh giá tình hình TSSL chung của các NHTMCP, phân tích mối tương quan giữa các biến độc lập và kiểm định đa cộng tuyến. Luận văn áp dụng các mô hình hồi quy Pooled OLS, FEM, REM, và sử dụng kiểm định Hausman để chọn mô hình FEM phù hợp nhất, sau đó kiểm định và khắc phục các khuyết tật. Kết quả nghiên cứu cho thấy quy mô ngân hàng, đòn bẩy tài chính, hiệu quả quản lý, tỷ lệ thanh khoản, đa dạng hóa thu nhập và tỷ lệ lạm phát có ảnh hưởng cùng chiều đến TSSL. Ngược lại, tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng ảnh hưởng ngược chiều đến TSSL. Dựa trên kết quả này, luận văn đề xuất các kiến nghị cho các NHTMCP nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, đồng thời chỉ ra các hạn chế của nghiên cứu và định hướng cho các nghiên cứu tiếp theo.