Đảng cầm quyền - Tư tưởng Hồ Chí Minh: Phần 2

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:126

Thêm vào BST

Báo xấu

163
lượt xem 35
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 Tài liệu Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cầm quyền trình bày một số tác phẩm của chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp liên quan đến chủ đề Tài liệu này. Tài liệu này thể hiện những suy nghĩ của tác giả trong quá trình nghiên cứu, học tập với mong mỏi góp một tiếng nói nhỏ vào quá trình tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và tiếp tục đổi với phương thức lãnh đạo của Đảng đối với nhà nước trong tình hình hiện nay như Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra. Mời bạn đọc cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đảng cầm quyền - Tư tưởng Hồ Chí Minh: Phần 2

MỘT SỐ TÁC PHẨM CỦA CHỦ TỊCH HỔ CHÍ MINH TRựC TIẾP LIÊN QUAN ĐẾN CHỦ ĐỂ CỦA CUỐN SÁCH NÀY 131
T ư CÁCH MỘT NGƯỜI CÁCH MỆNH Tự m ình phải; C ần kiệm . H òa m à k h ôn g tư. Cả q u y ết sử a lỗi m ình. C ẩn th ậ n m à k h ô n g n h ú t n h át. H a y hỏi. N h ẫ n n ạ i (chịu khó). H a y n g h iên cứu, xem xét. Vị côn g von g tư. K h ô n g h iếu dan h , k h ô n g kiêu ngạo. N ó i th ì p h ả i làm . G iữ ch ủ n g h ĩa cho vững. H y sin h . í t lò n g th a m m uôn v ề v ậ t chất. B í m ât. ■Hồ Chí Minh Toàn tập, Tặp 2. NXBCTQG. HN. 1995 133
Đôi người phải: Với từ n g ngưòi th ì khoan thứ, Với đoàn th ể th ì nghiêm . Có lòng bày vẽ cho ngưòi. Trực m à không táo bạo. H ay xem xét ngưòi. Làm việc phải: X em x é t hoàn cảnh kỹ càng. Q u yết đoán. D ũ n g cảm. P hục tù n g đoàn thể. 134
THƯ GỦĨ ỦY BAN NHÂN DÂN CÁC KỲ, TỈNH, HUYỆN VÀ LÀNG* H ỡ i cá c b ạ n ! Ả . Nước ta bị T â y áp bức hơn 80 n ăm và bốh, năm nám bị N h ậ t áp bức. D ân ta đói rét, k h ổ sở, k h ôn g th ể nói xiết. N g à y n ay n h ổ lại, còn rất đau lòng. N hò dân ta đoàn k ế t m ột lòng và C hính phủ lãn h đạo k h ôn khéo, m à ch ú n g ta bẻ gẫy x iề n g xích nô lệ, tranh được độc lập tự do. N ếu không có n h â n dân th ì C hín h ph ủ không đủ lực lượng. N ếu k h ôn g có C hín h phủ, th ì n h â n dân không ai dẫn đường. V ậy n ên C hín h ph ủ với n h â n dân p h ải đoàn k ế t th àn h m ột khối. N g à y nay, ch ú n g ta đã xây dựng n ên nưóc V iệt N am D â n ch ủ Cộng hòa. N h ư n g n ếu nước độc lập m à dân k h ôn g hư ởng h ạ n h phúc tự do, th ì độc lập cũng ch ẳ n g có ngh ĩa lý gì. B. C hính phủ ta đã hứ a với dân, sẽ g ắ n g sức làm cho ai n ấ y đều có p h ầ n h ạ n h phúc. T rong việc k iến th iế t nưóc n h à , sửa sa n g m ọi việc, p h ải làm dần dần, không th ể m ột th á n g , m ột năm m à là m được h ết. S on g n g a y từ bước đầu, ■Hồ Chí Minh Toàn tập. Tập 4. NXBCTQG. HN. 1995 135
ch ú n g ta phải th eo đ ú n g phương châm . Chúng ta phải hiểu rằng, các cơ quan của Chính phủ từ to à n quốc cho đ ế n các làng, đều là công bộc của dân, n g h ĩa là để g á n h việc c h u n g cho d â n , chứ k h ô n g p h ả i đế đè đ ầ u d â n n h ư tro n g thòi k ỳ dưới q u y ề n th ô n g trị c ủ a P h á p , N h ật. Việc gì lợi cho d â n , t a p h ả i h ế t sức là m . Việc gì h ại đ ến dân, ta phải h ết sức tránh. C h ú n g t a p h ả i y ê u d â n , k ín h d â n th ì d â n mới y êu ta, k ín h ta. c . Tôi vẫn b iết trong các bạn có n h iều ngưòi làm theo đú ng chương trình của C hính phủ, và rất được lòng dân. Song cũng có n h iều ngưòi phạm n h ữ n g lầm lỗi rất n ặ n g nề. N hữ n g lầm lỗi ch ín h là: 1. T rá i p h é p . - N h ữ n g k ẻ V iệ t g ia n p h ả n quốc, c h ứ n g cố rõ ràng thì p h ải trừ n g trị đã đành, k h ôn g ai trách được. N hư ng cũng có lúc vì tư th ù tư oán m à b ắ t bớ và tịch t h u là m cho d â n o á n t h á n . 2. C ậy thế. - C ậ y t h ế m ìn h ở tr o n g b a n n à y b a n nọ, rồi n g a n g tà n g p h ó n g tú n g , m u ô n sao được vậy, coi k h i n h dư lu ận , không n gh ĩ đến dân. Q uên rằng dân bầu m ình ra là để làm việc cho dân, chứ không phải để cậ y th ế với dân. 3. H ủ hóa. - A n m u ô n cho ngo n , m ặ c m u ô n cho đẹp, c à n g n g à y c à n g x a xỉ, c à n g n g à y c à n g lã n g m ạ n , t h ử hỏi tiề n bạc ấy ở đâu ra? T h ậ m chí lấ y c ủ a công d ù n g vào việc tư , q u ê n cả t h a n h liêm , đạo đức. O ng ủ y v iên đi xe hơi, rồi bà ủy viên, cho đ ế n các cô các c ậ u ủ y viên, c ũ n g d ù n g xe hơi c ủ a công. T h ử hỏi nhữ ng hao p h í đó ai phải chịu? 4. T ư tú n g . - K éo bè, kéo c á n h , b à con b ạ n h ữ u m ìn h , 136
k h ô n g t à i n ă n g gì c ũ n g kéo vào chức n à y chứ c nọ. N gư ờ i có tà i có đức, n h ư n g k h ô n g v ừ a lòng m ìn h th ì đ ẩ y r a n g oài. Q u ê n r ằ n g việc là việc công, ch ứ k h ô n g p h ả i việc c ủ a r iê n g gì dòng họ c ủ a ai. 5. C h ia rễ. - B ê n h vực lớp n ày , c h ô n g lạ i lớp k h á c , k h ô n g b iế t là m cho các t ừ n g lớp n h â n n h ư ợ n g l ẫ n n h a u , h ò a t h u ậ n với n h a u . T h ậ m c h í có đôi nơi đê đ ấ t r u ộ n g bỏ h o a n g , n ô n g g ia t a t h á n . Q u ê n r ằ n g lúc n à y t a p h ả i to à n d â n đ o à n k ế t, k h ô n g c h ia già trẻ , g ià u n g h è o đ ể g iữ n ề n độc lập, c h ô n g k ẻ t h ù c h u n g . 6. K iẽ u ngạo. - T ư ở n g m ìn h ở tro n g cơ q u a n C h ín h p h ủ là t h ầ n t h á n h rồi. Coi k h i n h d â n gian, nói phô, cử chỉ lúc n à o c ũ n g vác m ặ t " q u a n c á c h m ạn g " lên. K h ô n g b iế t rằ n g , t h á i độ k iê u n g ạ o đó sẽ là m m ấ t lòng tin c ậ y c ủ a d â n , sẽ h ạ i đ ế n oai t í n c ủ a C h ín h p h ủ . D. C h ú n g t a k h ô n g sỢ s a i lầ m , n h ư n g đ ã n h ậ n b iế t s a i lầ m th ì p h ả i r a sức s ử a ch ữ a. V ậy n ê n , a i k h ô n g p h ạ m n h ữ n g lầ m lỗi t r ê n n à y , th ì n ê n ch ú ý t r á n h đi, v à g ắ n g sức cho th ê m t i ế n bộ. Ai đ ã p h ạ m n h ữ n g lầ m lỗi t r ê n n à y , th ì p h ả i h ế t sứ c s ử a c h ữ a; n ế u k h ô n g tự s ử a c h ữ a th ì C h ín h p h ủ sẽ k h ô n g k h o a n d u n g . Vì h ạ n h p h ú c c ủ a d â n tộc, vì lợi ích c ủ a nưóc n h à , m à tôi p h ả i nói. C h ú n g t a p h ả i ghi s â u n h ữ n g c h ữ "công b ìn h , c h ín h trự c " v à o lòng. M o n g các b ạ n t i ế n bộ. HỔ C H Í M IN H B áo C ứ u quốc, sô" 69, n g à y 17 /1 0/19 4 5 . 137
TÌM NGƯỜI TÀI ĐỨC* Nước n h à c ầ n p h ả i k iế n th iế t. K iến t h i ế t c ầ n p h ả i có n h â n tài. T r o n g sô" 20 tr i ệ u đ ồn g b â o c h ắc k h ô n g th iế u người có tà i có đức. E vì C h ín h p h ủ n g h e k h ô n g đến, t h ấ y k h ô n g k h ắ p , đến nỗi n h ữ n g bự c t à i đức k h ô n g t h ể x u ấ t t h â n . K h u y ế t điểm đó tôi x in t h ừ a n h ậ n . N a y m u ố n s ử a đổi đ iề u đó, v à tr ọ n g d ụ n g n h ữ n g kẻ h iề n n ă n g , các đ ịa p h ư ơ n g p h ả i lậ p tứ c đ iề u t r a nơi n à o có người tà i đức, có t h ể là m đưỢc n h ữ n g việc ích nưóc lợi dân, th ì p h ả i b á o cáo n g a y cho C h ín h p h ủ biết. B áo cáo p h ả i nói rõ: t ê n tuổi, n g h ê n g h iệ p , tà i n ă n g , n g u y ệ n v ọ n g v à chỗ ở c ủ a người đó. H ạ n tr o n g m ộ t th á n g , các cơ q u a n đ ịa p h ư ơ n g p h ả i báo cáo cho đủ. C h ủ t ịc h C h ín h p h ủ V iệ t N a m H Ổ C H Í M IN H B áo C ứ u quốc, số 411, ngày 20/11/1946. ■Hồ Chí Minh Toàn tập. Tập 4. NXB CTQG. HN, 1995 138
TRÍCH TRONG SÁCH "SỬA ĐỔI LỐI LÀM V IỆ C ’ rm iTÙ ĩX đến vV) r\ PHÊ BÌNH VÀ SỬA CHỬA 1. C á n bộ v à đ ả n g v iê n ta , vì b ậ n việc h à n h c h ín h hoặc q u â n sự, m à x ao n h ã n g việc h ọc tậ p . Đó là m ộ t k h u y ế t đ iểm r ấ t to. K h á c n à o người t h ầ y th u ố c chỉ đi c h ữ a ngưòi k h á c , m à b ệ n h n ặ n g tro n g m ìn h t h ì q u ê n c h ữ a . T ừ n a y , c h ú n g t a c ầ n p h ả i t h i ế t th ự c học tậ p , sử a c h ữ a các k h u y ế t đ iểm . Vì có tẩ y s ạ c h k h u y ế t đ iể m , công việc mối có t h ể tiế n bộ. 2. T r o n g bức t h ư trước, H ồ C h ủ tịc h đ ã v ạ c h rõ k h u y ế t đ iểm c ủ a c h ú n g ta. N h ữ n g c á n bộ v à đ ả n g v iê n các nơi, h oặc c h ỉ n g h iê n cứ u q u a loa, h o ặ c n h ậ n t h ấ y k h u v ế t điểm rồi n h ư n g k h ô n g cố g ắ n g sử a c h ữ a . Đó là vì n g h iê n cứu m ộ t c ác h k h ô n g t h i ế t th ự c, k h ô n g có tô chức. ■Hố Chi Minh Toàn tập. Tập 5. NXBCTQG. HN. 1995. 139
T ừ n a y , c h ú n g t a p h ả i là m n h ư s a u này: a - TỔ c h ứ c : Mỗi cơ q u a n , bộ đội, đ o àn t h ể p h á i t) chức m ộ t ủ y b a n học tậ p , do c á n bộ cao cấp lã n h đạo, do cic cấp cử đ ạ i b iể u th a m gia. Sô" ủ y viên n h iề u h a y ít, tÙ5 h o à n c ả n h m à đ ịn h . ủ y b a n n à y đ ịn h r a k ế h oạch; n g h iê n cứu. t h ả o lu ậ n , k iể m t r a v à th ự c h à n h . b - T h ờ i g i a n h ọ c t ậ p : T ừ 2 đ ế n 3 th á n g . Mỗi n ji tù y h o à n c ả n h m à đ ịn h n g à y giò. D ù sao, p h ả i có ngay giò n h ấ t đ ịn h . c- T à i l i ệ u h ọ c t ậ p : T h ư Hồ C h ủ tịc h và n h ữ .ig tà i liệ u T r u n g ư ơ ng sẽ gửi th ê m . d- Cách thức học tập: 1. N g h iê n cứu - Mỗi n g ư ò i p h ả i đọc kỹ c à n g các tài liệu, rồ i t ự k iể m điểm v à k iể m đ iể m đồng chí m ìn h , có k h u y ế t đ iể m gì v à ư u điểm gì 2. T h ả o lu ậ n - K h a i hội th ả o l u ậ n v à p h ê b ìn h . T rong lú c t h ả o lu ậ n , m ọi n g ứ ò i được h o à n to à n tự do p h á t biểu ý k iế n , d ù đ ú n g h oặc k h ô n g đ ú n g c ũ n g vậy. S o n g không được n ó i g à n , nói v ò ng q u a n h . N h ữ n g k ế t l u ậ n tro n g cuộc t h ả o l u ậ n p h ả i có cấp t r ê n d u y ệ t y mới là c h ín h thức. đ - C á c h p h ê b ìn h : M ục đích p h ê b ìn h cốt để giúp n h a u s ử a chữ a, giúp n h a u tiế n bộ. Cốt để sử a đổi cách là m việc cho tố t hơn, đ ú n g hơn. Cốt đ o àn k ế t và th ố n g n h ấ t nội bộ. Vì vậy, p h ê b ìn h m ìn h c ũ n g n h ư p h ê b ìn h người p h ả i r á o riế t, t r i ệ t để, t h ậ t th à , k h ô n g n ể n a n g , k h ô n g th ê m bót. P h ả i v ạ c h rõ cả ư u đ iểm v à k h u y ế t điểm . Đ ồ ng thời, chớ d ù n g n h ữ n g lời m ỉa m ai, c h u a cay, đ â m thọc. P h ê b ìn h việc là m , c h ứ k h ô n g p h ả i p h ê b ìn h ngưòi. 140
N h ữ n g ng ư ờ i bị p h ê b ìn h t h ì p h ả i v u i lò n g n h ậ n x é t đ ể sử a đó i, không n ê n vì bị p h ê b ì n h m à n ả n chí, h o ặ c o á n g h é t. e- K iểm tra; ủ y b a n học t ậ p p h ả i có m ộ t b a n k iể m t r a đ ể xem x é t việc học tậ p và sự t i ế n b ộ c ủ a m ọi người, g iúp đỡ ngư ời t i ế n bộ ít, k h e n ngỢi n g ư ờ i t i ế n bộ n h iề u . g- Báo cáo: M ỗi t h á n g p h ả i b á o cáo v ề T r u n g ương m ộ t lầ n . h- T hực hành: Ngưòi có ưu điểm thì phải cô" gắng th êm , và người khác phải c ố g ắ n g b ắ t chước. M ọi người phải tích cực sửa chữa k h u y ế t đ iể m của mình và giúp anh em sử a chữa k h u y ết điểm của họ. M ọi ngưòi phải nhớ rằng: cộng n h iều k h u y ết điểm nh ỏ th à n h m ột k h u y ết điểm to, sẽ rất có hại. Cộng n h iều ưu điểm nhỏ th à n h m ột ưu đ iể m lớn, r ấ t có lợi cho Đ ả n g v à c ô n g cuộc k h á n g chiến. PHẢI SỬA ĐỔI LỐI LÀM VIỆC CỦA ĐẢNG Đ ản g ta hy sin h tran h đấu, đoàn kết, lã n h đạo nh ân dân, tran h lại th ốn g n h ấ t và độc lập. Công việc đã có kết q u ả vẻ v a n g . N h ư n g, nếu mỗi cán bộ, m ỗi đ ả n g v iên làm việc đúng hơn, khéo hơn, th ì th àn h tích của Đ ả n g còn to tá t hơn nữa. C án bộ và đản g viên làm việc k h ô n g đúng, không khéo, th ì còn n h iều k h u y ết điểm . K h u v ết điểm n h iều thì th àn h tích ít. ]
p h ả i k iê n q u y ế t t ự sử a ch ữ a , và g iú p đ ồ n g c h í m in h sử a chữa. Phải như thế, Đảng mới chóng phát triển, công việc m ới chóng th à n h công. N ếu không k iên quyết sửa chữa kh uyết điểm của ta, thì cũng như giấu diếm tậ t bệnh trong mình, không dám uốhg thuốc, để bệnh ngày càng n ặn g thêm , nguy đến tín h m ệnh. K h u y ết điểm có n h iều thứ. C hú ng ta có th ể chia tấ t cả các k h u y ết điểm vào ba hạng; - Khuyết điểm v ề tư tưởng, tức là bệnh c h ủ q u a n . - K h u y ế t đ iể m v ề s ự q u a n h ệ tr o n g Đ ả n g vối n g o à i Đ ả n g , tứ c là b ệ n h h ẹp hòi. - Khuyết điểm v ề cách nói v à v iết, tứ c là b a hoa. Đó là b a c h ứ n g b ệ n h r ấ t n g u y h iể m . N ế u k h ô n g c h ữ a n gay, để nó lâ y ra, th ì có h ạ i vô cùng. A. Bệnh chủ quan Mỗi chứng bệnh sinh ra do nhiều nguyên nhân. Nhưng k ế t quả nó đều làm cho ngưòi ta ốm yếu. N g u y ên n h ân của b ện h chủ quan là: K ém lý lu ận , hoặc k h in h lý lu ận , hoặc lý lu ậ n suông. Trước hết, ta p h ải h iểu lý lu ậ n là gì? L ý lu ậ n là đem thực tê tro n g lịch sử, tro n g k in h n gh iệm , trong các cuộc tran h đấu, xem x ét, so sá n h th ậ t k ỹ lưỡng rõ ràng, làm th à n h k ết luận. Rồi lạ i đem nó ch ứ n g m inh với thực tế. Đó là lý lu ậ n ch ân chính. Lý luận như cái kim chỉ nam, nó chỉ phương hướng cho ch ú n g ta trong công việc thực tế. K hông có lý lu ậ n th ì lú n g tú n g như n h ắm m ắt mà đi. 142
H iệ n n a y , p h o n g tr à o cách m ạ n g r ấ t cao. N h ư n g th ử h ỏ i c á n bộ v à đ ả n g v iê n t a đ ã m ấ y n g ư ò i b i ế t rõ lý l u ậ n v à b i ế t á p d ụ n g v à o c h ín h trị, q u â n sự, k in h tế , v à v ă n h ó a ? Đ ã m ấ y n g ư ò i h iể u "b iện ch ứ ng " là c á i gì? Vì k é m lý l u ậ n , cho n ê n g ặp m ọi việc k h ô n g b iế t x em x é t cho rõ, c â n n h ắ c cho đ ú n g , xử t r í cho k h éo . K h ô n g b iế t n h ậ n rõ đ iề u k iệ n h o à n c ả n h k h á c h q u a n , ý m ìn h n g h ĩ t h ế n à o là m t h ế ấy. K ế t q u ả th ư ờ n g t h ấ t bại. Đ ó là c h ứ n g k é m lý l u ậ n tro n g b ệ n h c h ủ q u a n . Có n h ữ n g c á n bộ, n h ữ n g đ ả n g v iê n cũ, là m được việc, có k i n h n g h iệ m . C ố n h iê n , n h ữ n g a n h e m đó r ấ t q u ý b á u cho Đ ả n g . N h ư n g h ọ lạ i m ắ c p h ả i c ái b ệ n h k h i n h lý lu ậ n . H ọ q u ê n rằ n g ; n ế u h ọ đ ã có k in h n g h iệ m m à lạ i b i ế t t h ê m lý l u ậ n t h ì c ô n g việc tố t h ơ n n h iề u . Họ q u ê n r ằ n g : k in h n g h iệ m c ủ a họ t u y tố t, n h ư n g c ũ n g c h ẳ n g q u a là t ừ n g bộ p h ậ n m à th ô i, c h ỉ t h i ê n v ề m ộ t m ặ t m à thôi. Có k in h n g h iệ m m à k h ô n g có lý lu ậ n , c ũ n g n h ư m ột m ắ t s á n g , m ộ t m ắ t mờ. N h ữ n g a n h e m đó, c ầ n p h ả i n g h iê n c ứ u th ê m lý lu ậ n , m ới t h à n h n g ư ờ i c á n bộ h o à n to àn . Có n h ữ n g n g ư ờ i x e m đưỢc sá c h , x e m n h i ề u s á c h . S iê n g x e m s á c h v à x e m n h i ề u s á c h là m ộ t việc đ á n g quý. N h ư n g th ê k h ô n g p h ả i đ ã là b iế t lý lu ậ n . L ý l u ậ n cốt đ ể á p d ụ n g vào công việc th ự c tế. L ý lu ậ n m à k h ô n g á p d ụ n g v ào th ự c tê là lý lu ậ n su ô n g . D ù xem đưỢc h à n g n g à n h à n g v ạ n q u y ể n lý lu ậ n , n ế u k h ô n g b iế t đ e m r a th ự c h à n h , t h ì k h á c n à o m ộ t cái h ò m đ ự n g sách. X em n h i ề u s á c h đ ể m à lòe, để là m r a ta đ â y , t h ê k h ô n g p h ả i là b i ế t lý lu ậ n . N h ữ n g a n h e m đó c ầ n p h ả i r a sức th ự c h à n h mới 143
t h à n h n g ư ò i b iế t lý lu ậ n . N ói tó m lại, m ỗi c á n bộ, mỗi đ ả n g v iê n p h ả i h ọ c lý lu ậ n , p h ả i đ em lý lu ậ n áp d ụ n g vào công việc th ự c tế. P h ả i c h ữ a c á i b ệ n h k é m lý lu ậ n , k h in h lý l u ậ n và lý luận su ô n g . Đ â y p h ả i nó i rõ v ấ n đề tr í thức. N h ữ n g n g ư ờ i t r í th ứ c th a m gia c ác h m ạ n g , t h a m gia k h á n g c h iế n r ấ t q u ý b á u cho Đ ản g . K h ô n g có n h ữ n g n g ư ò i đó th ì công việc c ác h m ạ n g k h ó k h ă n th ê m n h iề u . N h ư n g có đôi người t r í th ứ c vì t h ế m à k iê u n g ạ o , lê n m ặ t. C h ứ n g k iê u n g ạ o lê n m ặ t r ấ t có h ạ i cho họ. Nó n g ă n trở h ọ t i ế n bộ. T r í thức là g i? T r í th ứ c là h iể u biết. T ro n g th ê giới chỉ có h a i t h ứ h iể u biết: m ộ t là h iể u b iế t sự t r a n h đ ấ u s in h sản . K h o a học tự n h iê n do đó m à ra . H a i là h iể u b iế t t r a n h đ ấ u d â n tộc v à t r a n h đ ấ u x ã hội. K hoa học xã hội do đó m à ra . N go ài h a i cái đó, k h ô n g có t r í th ứ c n à o k h ác. M ột n g ư ờ i học xong đ ại học, có t h ể gọi là có tr í thức. Song y k h ô n g b iế t cày ruộng, k h ô n g b iế t làm công, k h ô n g biết đ á n h giặc, k h ô n g b iết là m n h iề u việc khác. Nói tó m lại: công việc th ự c tế, y k hô n g b iế t gì cả. T h ế là y chỉ có t r í th ứ c m ộ t nử a . T r í th ứ c c ủ a y là t r í th ứ c học sách, c h ư a p h ả i t r í th ứ c h o à n to à n . Y m u ô n t h à n h m ột người t r í th ứ c h o à n to à n , t h ì p h ả i đ e m cái t r í th ứ c đó áp d ụ n g v ào th ự c tế. Vì vậy, n h ữ n g ngưòi t r í th ứ c đó c ầ n p h ả i b iế t rõ cái khuyết điểm của mình. Phải khiêm tôn. Chớ kiêu ngạo. P h ả i r a sức là m các việc th ự c tế. Lý l u ậ n p h ả i đem r a th ự c h à n h . T h ự c h à n h p h ả i n h ằ m th e o lý lu ậ n . 144
L ý lu ậ n c ũ n g n h ư cái t ê n (hoặc v iê n đ ạn ). T h ự c h à n h c ũ n g n h ư cái đ ích đê b ắ n . Có tê n m à k h ô n g b ắ n , hoặc b ắ n l u n g tu n g , c ũ n g n h ư k h ô n g có tê n . L ý lu ậ n côt để á p d ụ n g v à o th ự c tế. C h ỉ học th u ộ c lòng, đ ể đ e m lòe th iê n h ạ th ì lý l u ậ n ấ y c ũ n g vô ích. Vì vậy , c h ú n g t a p h ả i g ắ n g h ọ c , đ ồ n g th ò i học t h ì phải hành. B- B ệnh hẹp hòi B ệ n h n à y r ấ t n g u y h iể m , m à n h i ề u c á n bộ v à đ ả n g v iê n còn m ắ c p h ả i. T ro n g , t h ì b ệ n h n à y n g ă n tr ở Đ ả n g t h ô n g n h ấ t v à đ o à n k ế t. N g o à i, th ì nó p h á h o ạ i sự đ o à n k ế t t o à n d ân . N h iề u t h ứ b ệ n h , n h ư c h ủ n g h ĩa đ ịa p h ư ơ n g , c h ủ n g h ĩa b ả n vị, c h ủ n g h ĩa cá n h â n , k h u y n h h ư ố n g th a m d a n h v ọng, t h a m đ ịa vị, d ìm n g ư ờ i giỏi, b ệ n h h ủ h ó a , v.v... đ ều do b ệ n h h ẹ p hòi m à ra! Có n h ữ n g c á n bộ c h ỉ t h ấ y lợi ích bộ p h ậ n c ủ a m ìn h , k h ô n g t h ấ y lợi ích c ủ a t o à n th ể , m u ố h đ e m lợi ích c ủ a to à n t h ê p h ụ c t ù n g lợi ích c ủ a bộ p h ậ n m ìn h . H ọ q u ê n h ẳ n cái c h ế độ d ă n c h ủ tậ p tr u n g . H ọ q u ê n r ằ n g th iể u sô" p h ả i p h ụ c t ù n g đ a sô, h ạ c ấ p p h ả i p h ụ c t ù n g th ư ợ n g cấp, bộ p h ậ n p h ả i p h ụ c tù n g t o à n th ể . C h ú n g t a p h ả i k iê n q u y ế t c h ữ a n g a y b ệ n h ấy, m ỗi m ộ t đ á n g viên, mỗi m ộ t bộ p h ậ n , m ỗi m ộ t lòi nói, việc làm , t u y ệ t đôi p h ả i n h ằ m v ào lợi ích c ủ a to à n cuộc, lợi ích c ủ a t o à n Đ ản g . Vì h a m d a n h v ọ ng v à đ ịa vị, cho n ê n k h i p h ụ tr á c h m ộ t 10-Tư Tưởng HCM 145
bộ p h ậ n nào, t h ì lôi n g ư ò i n à y , k éo ngư ờ i k h á c, ư a a i th ì kéo vào, k h ô n g ư a t h ì tì m c á c h t ẩ y ra . T h ê là chỉ b iế t có m ìn h , chỉ b iế t có bộ p h ậ n m ìn h m à q u ê n cả Đ ản g . Đó là m ộ t th ứ b ện h h ẹp hòi, t r á i h ẳ n với n g u y ê n tắ c t ậ p t r u n g v à th ố h g n h ấ t c ủ a Đ ản g . C ũ n g vì b ệ n h h ẹ p h ò i đó m à c á n bộ cấp trên p h á i đ ế n và c á n bộ đ ị a p h ư ơ n g k h ô n g đ o à n k ế t c h ặ t chẽ. P h ả i b iế t rằ n g : chỉ có h a i h ạ n g c á n bộ đó đ o à n k ế t c h ặ t ch ẽ v à chỉ có c á n bộ đ ịa p h ư ơ n g n g à y c à n g th ê m n h iề u , th ì n ề n t ả n g c ủ a Đ ả n g m ói p h á t t r i ể n v ữ n g vàn g . C á n bộ p h á i đ ến , t r ì n h độ th ư ờ n g cao h ơ n , k in h n g h iệ m n h iề u hơn. N h ư n g c á n bộ đ ịa p h ư ơ n g lạ i b i ế t rõ n h â n d â n , q u e n th u ộ c cô n g việc hơn. H a i h ạ n g c á n b ộ p h ả i g iú p đỡ n h a u , bồi đ ắ p n h a u , t h ì công việc m ới c h ạ y . Vì b ện h h ẹp h ò i, m à c á n bộ p h á i đ ế n th ư ờ n g k iê u n gạo, k h i n h rẻ c á n bộ đ ịa p h ư ơ n g , cho h ọ là d ố t k ém . T h à n h t h ử k h ô n g t h â n m ậ t hỢp tác. T ừ nay, h ễ có việc lôi th ô i n h ư t h ế n ữ a , th ì cán bộ p h á i đ ế n p h ả i ch ịu lỗi n ặ n g hơn, n h ấ t là n h ữ n g c á n bộ lã n h đạo. H a i h ạ n g c á n bộ p h ả i k ế t t h à n h m ộ t khối, k h ô n g p h â n b iệ t, k h ô n g k è n cự a. P h ả i c ù n g n h a u c h ữ a cho tiệ t cái nọc b ệ n h h ẹ p hòi. C á n bộ q u â n s ự vói c á n bộ đ ịa p h ư ơ n g c ũ n g vậy, p h ả i đ o à n k ế t n h ấ t trí, g iú p đỡ l ẫ n n h a u . C á n bộ q u â n sự t r o n g m ộ t đ ịa p h ư ơ n g th ư ờ n g giữ m ộ t đ ịa vị lã n h đ ạo v à có q u y ề n lực t r o n g ta y . Vì vậy, n ế u t ừ n a y còn có sự k h ô n g h ò a t h u ậ n g iữ a h a i b ên , th ì c á n bộ q u â n sự p h ả i c h ịu lỗi lớ n hơn. Bộ đội này vói bộ đội kh ác, địa phương này với địa 146
p h ư ơ n g k h á c , cơ q u a n n à y với cơ q u a n k h á c , đ ể u p h ả i p h ả n đ ối b ệ n h ích kỷ, b ệ n h đ ịa p h ư ơ n g . T h í dụ : k h ô n g m u ố h cấp t r ê n đ iề u đ ộ n g c á n bộ, h o ặ c k h i đ iề u đ ộ n g t h ì c h ỉ đ ù n n h ữ n g c á n bộ k é m r a . Có v ậ t liệu gì d ù m ìn h có t h ừ a , hoặc k h ô n g c ầ n đ ế n , c ũ n g t h u g iấ u đi, k h ô n g cho c ấ p t r ê n b iết, k h ô n g m u ố n c h ia sẻ ch o nơ i kh ác. B ệ n h đ ị a p h ư ơ n g đó, p h ả i tẩ y cho sạch . L ạ i còn v ấ n đ ề c á n bộ cũ v à c á n bộ m ới. Đ ả n g c à n g p h á t t r i ể n th ì c ầ n đến c á n bộ m ớ i c à n g n h iều. V ả c h ă n g , sô" c á n bộ cũ có ít, k h ô n g đ ủ cho Đ ả n g d ù n g . Đ ồ n g th ờ i, th e o l u ậ t t ự n h iê n , già th ì p h ả i y ế u , y ế u th ì p h ả i c h ế t. N ế u k h ô n g có c á n bộ m ớ i t h ê vào, t h ì a i g á n h v á c c ô n g việc c ủ a Đ ả n g . Vì v ậy , c á n bộ c ũ p h ả i h o a n n g h ê n h , d ạ y bảo , d ìu d ắ t, y ê u m ế n c á n bộ m ói. Cô" n h i ê n c á n bộ mới, vì cô n g tá c c h ư a lâ u , k i n h n g h iệ m c ò n ít, có n h i ề u k h u y ế t đ iể m . N h ư n g họ lạ i có n h ữ n g ư u đ i ể m h ơ n cá n bộ cũ: h ọ n h a n h n h ẹ n hơn, th ư ờ n g g ià u s á n g k i ế n hơn. V ì v ậ y , h a i b ê n p h ả i tô n tr ọ n g n h a u , g iú p đỡ n h a u , học l ẫ n n h a u , đ o à n k ế t c h ặ t c h ẽ với n h a u . C á n bộ c ũ t h ư ò n g g iữ đ ịa vị lã n h đạo. Vì v ậ y , n ế u từ n a y , q u a n h ệ g iữ a h a i h ạ n g c á n bộ ấ y k h ô n g ổ n th ỏ a , th ì c á n bộ c ũ p h ả i c h ịu t r á c h n h iệ m n h iề u hơn. N h ư t h ê mới c h ữ a k h ỏ i b ệ n h h ẹ p hòi. T ừ trư ớ c đ ế n n a y , vì b ện h hẹp hòi m à có n h ữ n g sự lủ n g c ủ n g g iữ a bộ p h ậ n v à to à n cuộc, đ ả n g v iê n vối Đ ả n g , c á n bộ địa p h ư d n g v à c á n bộ p h á i đên, c á n bộ q u á n sự v à c á n bộ " m ặ t tr ậ n " , c á n bộ m ới v à c á n bộ cũ, cơ q u a n n à y v à cơ q u a n k h á c, bộ đội n à y v à bộ đội khác, địa p h ư ơ n g n à y v à địa p h ư ơ n g khác. 147
V ậ y t ừ n a y , c h ú n g t a p h ả i t ẩ y cho sạ c h cái b ệ n h n g u y h iể m đó, k h i ế n cho Đ ả n g h o à n to à n n h ấ t trí, h o à n to à n đ o à n kết. B ệ n h h ẹ p h ò i đ ố i ngoại. Có n h i ề u đ ồ n g ch í có b ệ n h tự tô n , tự đ ại, k h i n h rẻ n g ư ờ i ta , k h ô n g m u ố n b iế t, m u ố h học n h ữ n g ư u đ iể m c ủ a n g ư ờ i k h á c . B iế t đưỢc v à i c â u lý l u ậ n đ ã cho m ìn h là giỏi, k h ô n g x e m a i r a gì, tư ở n g m ìn h là h ơ n h ế t. Đ ó là b ệ n h h ẹp hòi h ạ n g nặng. H ọ q u ê n rằ n g : chỉ đ o à n k ế t tr o n g Đ ả n g , c á c h m ạ n g c ũ n g k h ô n g t h à n h công được, còn p h ả i đ o à n k ế t n h â n d â n cả nước. H ọ q u ên rằ n g : so với n h â n d â n t h ì sô" đ ả n g v iê n chỉ là tố i th iể u , h à n g t r ă m n g ư ò i d â n mới có m ộ t đ ả n g v iên . N ế u k h ô n g có n h â n d â n g iú p sức, t h ì Đ ả n g k h ô n g là m được việc gì h ế t. Vì v ậ y t a c ầ n p h ả i hỢp tá c với n h ữ n g n g ư ò i n g o à i Đ ả n g . T a k h ô n g được k h in h rẻ họ, chê b a i họ. T a p h ả i liê n lạc m ậ t t h i ế t với d â n c h ú n g . K h ô n g được ròi x a d â n c h ú n g . Rời x a d â n c h ú n g là cô độc. Cô độc th ì n h ấ t đ ịn h th ấ t bại. C ũ n g vì b ệ n h hẹp hòi m à k h ô n g b iế t d ù n g n h â n tà i, việc gì c ũ n g ôm lấ y hết. ô m lấy h ế t t h ì cố n h iê n là m k h ô n g nổi. C ũ n g vì b ệ n h hẹp h ò i m à k h ô n g b iế t c á c h x ử t r í k h ô n k h é o với các h ạ n g đ ồn g b à o (n h ư tô n giáo, quốc d â n th iể u sô, a n h em t r í th ứ c , các q u a n lạ i cũ, v.v...). T ừ nay, m ỗi c á n bộ, mỗi đ ả n g viên p h ả i k iê n q u y ế t c h ữ a cái bệnh hẹp hòi đó để thực hành c h ín h s á c h đ ạ i đ o à n kết. C h ín h sác h t h à n h công th ì k h á n g chiến mới dễ t h ắ n g lợi. B ệ n h c h ủ q u a n , b ệ n h ích kỷ, b ệ n h h ẹ p hòi, v.v..., m ỗi c h ứ n g b ệ n h là m ộ t kẻ địch. M ỗi kẻ đ ịch b ê n tr o n g là m ộ t 148
b ạ n đ ồ n g m in h c ủ a k ẻ đ ịc h b ê n n g o ài. Đ ịch b ê n n g o à i k h ô n g đ á n g sỢ. Đ ịch b ê n tro n g đ á n g sỢ hơn, vì nó p h á h o ạ i t ừ t r o n g p h á ra. Vì v ậ y , t a p h ả i r a sứ c đ ề p h ò n g n h ữ n g k ẻ đ ịch đó, p h ả i c h ữ a h ế t n h ữ n g c h ứ n g b ệ n h đó. G ặ p mỗi v ấ n đề, t a p h ả i đ ặ t c â u hỏi: Vì s a o có v ấ n đ ề n à y ? Xử t r í n h ư t h ế n à y , k ế t q u ả sẽ r a sao? P h ả i s u y tín h k ỹ lưỡng. C hớ h ấ p tấ p , chớ là m b ừ a , chớ là m liều . C hố g ặ p sa o là m vậy. Để c h ữ a khỏi n h ữ n g b ệ n h kia, t a p h ả i tự p h ê b ìn h rá o riết, và p h ả i lấ y lòng t h â n ái, lấ y lòng t h à n h th ậ t, m à rá o r iế t p h ê b in h đ ồ n g c h í m in h . H a i việc đó p h ả i đi đôi vối nhau. T ro n g lúc p h ê b ìn h , k h u y ế t đ iể m p h ả i v ạch r a rõ rà n g , m à ư u đ iểm c ũ n g p h ả i n h ắ c đến. M ột m ặ t là để sử a c h ữ a cho n h a u . M ộ t m ặ t là đê k h u y ê n k h íc h n h a u , b ắ t chước n h a u . M ỗi c á n bộ, m ỗi đ ả n g v iên, m ỗi n g à y p h ả i tự k iể m đ iểm , t ự p h ê b ìn h , t ự s ử a c h ữ a n h ư m ỗi n g à y p h ả i r ử a m ặ t. Được n h ư th ê t h ì tr o n g Đ ả n g sẽ k h ô n g có b ệ n h m à Đ ả n g sẽ m ạ n h k h ỏ e vô cù n g . 149
II MẤY ĐIỂU KINH NGHIỆM 1. Có cán bộ tôt, việc gì cũng xong M u ô n việc t h à n h c ô n g h o ặ c t h ấ t b ạ i, đ ề u do c á n bộ tổ t h o ặ c k é m . Đó là m ộ t c h â n lý n h ấ t đ ịn h . S a u đ ây là n h ữ n g k in h n g h iệ m rõ rà n g : C h ín h p h ủ m u ô n g iú p đ ồ n g b à o l à n g X. ở th ư ợ n g d u m ở m a n g v ă n h ó a , đ ã lậ p r a tr ư ò n g v à p h á i giáo v iê n đ ế n m ấ y lầ n , n h ư n g k h ô n g a i đ ế n học. C ác giáo v iê n đ ề u lắc đ ầ u trở về. Đ ồ n g chí A ở V ệ quốc q u â n , đ á n h g iặc bị th ư ơ n g , g ẫy ta y , k h ô n g c ầ m s ú n g được n ữ a , x in đi là m giáo viên. Được p h á i đ ế n là n g X, A liề n đi t h ă m các n h à , nói c h u y ệ n vói các b ậ c c h a m ẹ v à t r ẻ em . K ế t q u ả n h ữ n g cuộc nói c h u y ệ n đó là: vì n h à n g h è o , t h i ế u người, tr ẻ em p h ả i ở n h à g iú p việc k h ô n g đi học được. A liề n tìm c ác h g iả i q u y ế t: vừ a h ọc vừ a là m . K h u y ê n các tr ẻ e m h ọp t h à n h t i ể u tổ, n h ư tổ c h ă n tr â u , tô c ắ t cỏ, tổ đ a n nón, v.v... C ác t r ẻ e m v ừ a là m v ừ a học. N hò cách hỢp tá c, là m lại được n h i ề u h ơ n là m r i ê n g ở n h à . Đ ồ n g b à o tr o n g là n g t h ấ y vậy, c h ẳ n g n h ữ n g c h o các con đ ã lố n đi học, m à g ử i cả con còn b é cho th ầ y , "học được ch ữ n à o h a y c h ữ ấy". Rồi ngư ời ló n t h ấ y v u i c ũ n g đi học. 150