Đánh giá kết quả nâng mũi kết hợp chỉnh đầu mũi bằng silicon dẻo qua đường mổ mũi hở - kỹ thuật cá nhân

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017<br /> <br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ NÂNG MŨI KẾT HỢP CHỈNH ĐẦU MŨI<br /> BẰNG SILICON DẺO QUA ĐƯỜNG MỔ MŨI HỞ - KỸ THUẬT CÁ NHÂN<br /> Đỗ Quang Hùng*, Phan Thị Hồng Vinh**, Chu Đình Khang*, Lâm Quang An*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Có nhiều vật liệu gồm các vật liệu tự thân và các vật liệu nhân tạo đã được dùng để nâng cao<br /> sống mũi. Silicone dẻo được ghi nhận trong y văn là một trong những vật liệu lâu đời và đã được sử dụng bởi rất<br /> nhiều phẫu thuật viên. Sử dụng sililcon để nâng sống mũi là phẫu thuật phổ biến được thực hiện khá rộng rãi tại<br /> Việt Nam.<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá hiệu quả của kỹ thuật nâng cao sống mũi kết hợp chỉnh hình đầu mũi dẽo<br /> chỉ sử dụng thanh silicone qua đường mổ mũi hở - là một kỹ thuật cải tiến so với nâng mũi thông thường bằng<br /> silicone qua đường mổ kín một hoặc hai bên.<br /> Đối tượng-phương pháp: Tiến cứu mô tả các trường hợp bệnh. Bệnh nhân có mũi thấp và không quá ngắn<br /> thỏa tiêu chuẩn chọn bệnh được đưa vào nghiên cứu. Có 52 trường hợp tham gia nghiên cứu từ 08/2015 đến<br /> 08/2016. Bệnh nhân được phẫu thuật nâng mũi kết hợp chỉnh đầu mũi bằng silicone dẻo qua đường mổ hở.<br /> Kết quả: 52 bệnh nhân được phẫu thuật. Cả 52 trường hợp được chỉnh đầu mũi bằng mũi khâu phần đuôi L<br /> vào giữa 2 sụn cánh mũi bên dưới. Có 03 trường hợp lộ sống vùng niêm mạc mũi được lấy bỏ silicone. Tỉ lệ hài<br /> lòng lúc 01 tháng và 06 tháng lần lượt là 80% và 85%.<br /> Kết luận: Nâng mũi kết hợp có chỉnh hình đầu mũi bằng silicone qua đường mổ hở.<br /> Từ khóa: Mũi thấp, sụn tự thân, silicone, làm dài mũi.<br /> ABSTRACT<br /> EVALUATE THE OUTCOME OF NASAL AUGMENTATION COMBINED WITH TIP-PLASTY USING<br /> SILICONE IMPLANT THROUGH OPENED INCISION<br /> Do Quang Hung, Phan Thi Hong Vinh, Chu Dinh Khang, Lam Quang An<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 21 - No 2 - 2017: 44 - 47<br /> <br /> Objectives: There are variety of material for nasal augmentation like autologous grafts and artificial grafts.<br /> Silicone implant was mentioned in literature as one of the pioneer for nasal augmentation. Nasal augmentation<br /> using silicone implant is a popular in Viet Nam.<br /> Objectives: Evaluate these outcomes of nasal augmentation combined with tip-plasty only using silicone<br /> implant.<br /> Methods: Prospective case-series. Participants were52 patients admitted at Department of Plastic &<br /> Aesthetic Surgery Choray Hospital, who underwent nasal augmentation combined with tip-plasty using silicone<br /> implant through opened incision from Aug 2015 to Aug 2016.<br /> Results: After surgery, 52 patients were operated and had tip-plasty using suture of the L-shape silicone<br /> implant to the medial crus of the lower lateral cartilage. There were 03 extrusion implant inside the nasal cavity.<br /> The patient’s satisfaction at 01 month and 06 months were 80% and 85% respectively.<br /> Conclusions: Nasal augmentation combined with tip-plasty using silicone implant through opened incision<br /> <br /> * Khoa Tạo hình thẩm mỹ, Bệnh viện Chợ Rẫy.<br /> ** Bộ môn Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch.<br /> Tác giả liên lạc: TS.BS. Đỗ Quang Hùng, ĐT: 0903718442, Email: tmv_thuha@yahoo.com.<br /> 44 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy năm 2017<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> was a safe and effective technique in nasal augmentation.<br /> Keywords: Low dorsal nose, autogenously cartilages, lengthening the short nose.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ PHƯƠNG PHÁP<br /> Sự khác nhau giữa mũi người Châu Á và Thiết kế nghiên cứu<br /> người Châu Âu đã được mô tả từ rất lâu. Mũi Tiến cứu mô tả cả các trường hợp bệnh.<br /> người Châu Á có đặc điểm tháp mũi rộng và<br /> thấp, đầu mũi to, da và mô dưới da dày, cánh<br /> Đối tượng<br /> mũi loe rộng, khung sụn mũi mỏng và yếu. Đây Tất cả bệnh nhân mũi thấp nhập khoa Tạo<br /> là những đặc điểm người Châu Á mong muốn hình - Thẩm mỹ, Bệnh viện Chợ Rẫy từ 08/2015<br /> được cải thiện thông qua chỉnh hình mũi. đến 08/2016 thỏa tiêu chuẩn chọn bệnh và loại<br /> trừ với:<br /> Kỹ thuật tạo hình mũi đa dạng bao gồm sử<br /> dụng vật liệu tự thân và vật liệu nhân tạo. Nếu Tiêu chuẩn chọn bệnh<br /> sử dụng đơn thuần vật liệu tự thân như sụn Những bệnh nhân thỏa một trong 2 tiêu<br /> vách ngăn, sụn vành tai có thể tránh được biến chuẩn sau:<br /> chứng như thủng đầu mũi, nhiễm trùng mũi sau Bệnh nhân than phiền có mũi thấp.<br /> phẫu thuật(6). Tuy nhiên lại không đủ vật liệu để<br /> Người xung quanh bệnh nhân thấy mũi<br /> nâng cao mũi cũng như đòi hỏi thời gian phẫu<br /> bệnh nhân thấp.<br /> thuật lâu hơn và có khả năng để lại di chứng nơi<br /> cho vật liệu. Sử dụng vật liệu nhân tạo có tỉ lệ Tiêu chuẩn loại trừ<br /> biến chứng nhiều hơn do phản ứng đối với vật lạ Không có triệu chứng nghẹt mũi, tiền căn<br /> của cơ thể. Mặc dù vậy, sử dụng vật liệu nhân chấn thương mũi, phẫu thuật vách ngăn, phẫu<br /> tạo giúp tiết kiệm thờ gian, luôn có sẵn và không thuật mũi và mũi xoang trước đây.<br /> bị ảnh hưởng đến nơi cho vật liệu. Đồng ý phẫu thuật theo phương pháp nâng<br /> Tác giả Chuangsuwanich và cs phẫu thuật mũi kèm chỉnh đầu mũi có sử dụng sụn tự thân<br /> cho 548 bệnh nhân mũi thấp silicone từ 1995 đến qua đường mổ hở.<br /> 2009, và theo dõi trong 5 năm cho kết khá tốt: Mũi ngắn mức độ nhiều.<br /> 86,8% có sống mũi cao và đẹp sau phẫu thuật và Có 52 trường hợp có mũi thấp thỏa tiêu<br /> tỉ lệ hài lòng là 94,9%. Có 6,5% có biến chứng chuẩn chọn bệnh được đưa vào nghiên cứu,<br /> gồm 4,9% lệch, 0,7% thủng, 0,5% tụ máu và 0,3% nhập khoa Tạo hình Thẩm mỹ Bệnh viện Chợ<br /> nhiễm trùng(2). Tác giả Deva và cs phẫu thuật cho Rẫy.<br /> 422 bệnh nhân nâng mũi bằng silicone từ 1985<br /> Tiến hành nghiên cứu<br /> đến 1995 cho thấy tỉ lệ hài lòng ở bệnh nhân là<br /> 84,2% và không ghi nhận có biến chứng nhiễm Các bệnh nhân này sẽ được hỏi về lý do<br /> trùng(3). chính để đi phẫu thuật mũi, được chụp hình<br /> trước phẫu thuật và sau phẫu thuật 1 tháng và 6<br /> Sử dụng sililcon để nâng sống mũi là phẫu<br /> tháng ở 5 tư thế: thẳng, nghiêng, chếch trái,<br /> thuật phổ biến được thực phổ rộng rãi tại Việt<br /> chếch phải và nền mũi.<br /> Nam. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đánh giá<br /> hiệu quả của kỹ thuật nâng mũi kết hợp chỉnh Bệnh nhân được phẫu thuật theo phương<br /> hình đầu mũi chỉ sử dụng thanh silicone dẽo qua pháp nâng cao sống mũi kèm chỉnh đầu mũi chỉ<br /> đường mổ mũi hở - là một kỹ thuật cải tiến so sử dụng sụn thanh silicon dẽo qua đường mổ<br /> với nâng mũi thông thường bằng silicone qua hở. Tất các các đặc điểm về dịch tể, phương pháp<br /> đường mổ kín rạch một hoặc hai bên. phẫu thuật, thời gian phẫu thuật, biến chứng<br /> được ghi nhận. Sau đó, bệnh nhân sẽ được<br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy năm 2017 45<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017<br /> <br /> phỏng vấn trực tiếp về mức độ hài lòng sau 4,8cm (4,5cm - 5,2cm). Cực trên của thanh<br /> phẫu thuật 1 tháng và 6 tháng. silicone nằm ngang tầm với nếp mí đôi khi<br /> Phương pháp phẫu thuật mắt mở.<br /> Bệnh nhân được tiền mê, gây tê tại chỗ bằng Tất cả thanh silicone được đặt dưới màng<br /> Lidocain 2%. xương và được khâu phần chữ L cố định vào<br /> giữa hai trụ trong của sụn cánh mũi bên dưới tì<br /> Chúng tôi sử dụng đường rạch V ngược qua<br /> lên gai mũi.<br /> trụ mũi. Trong quá trình phẫu thuật, hai thành<br /> phần được bóc tách và kéo dài gồm da – mô Biến chứng<br /> mềm và khung sụn mũi. Da – mô mềm được bóc Có 03 trường hợp có lộ sống vùng niêm<br /> tách cẩn thận sát màng sụn cánh mũi bên dưới mạc vách ngăn và đã được xử trí bằng lấy bỏ<br /> và cánh mũi bên trên. Tiếp đó, lấy một phần mô thanh silicone.<br /> xơ mỡ vùng đầu mũi để làm thon nhỏ và mỏng<br /> Mức độ hài lòng<br /> vùng đầu mũi.<br /> Tỉ lệ hài lòng lúc xuất viện, sau xuất viện 1<br /> Bóc tách khớp giữa sụn cánh mũi bên trên và tháng và 6 tháng lần lượt là 80% và 85%.<br /> sụn cánh mũi bên dưới để làm dài đầu mũi.<br /> Ngoài ra, bóc tách phần trụ ngoài của sụn cánh BÀN LUẬN<br /> mũi bên dưới ra khỏi mô dưới da cánh mũi để Những bệnh nhân Châu Á có nhu cầu chỉnh<br /> làm di động đầu mũi tối đa. sửa mũi thường chỉ nghĩ đến việc nâng cao sống<br /> Tiếp theo, tách rời phần trụ trong của 2 sụn mũi mà không để ý đến tình trạng mũi đầu mũi.<br /> cánh mũi bên dưới đến sát gai mũi. Đốt cầm Vì thế, đối với những trường hợp mũi ngắn thì<br /> máu kỹ lưỡng. việc nâng cao mũi đơn thuần bằng bằng vật liệu<br /> Tiến hành gọt sống mũi silicone hình chữ L nhân tạo không thể giúp họ có được kết quả<br /> có độ dài, bề dày đủ. Phần chân của chữ L sẽ mong muốn. Những trường hợp này cần phải<br /> được làm thon mỏng để có thể khâu vào giữa 2 đánh giá mức độ của đầu mũi và các cấu trúc<br /> trụ trong của sụn cánh mũi bên dưới. giải phẫu có liên quan(8,9,10).<br /> <br /> Đặt sống mũi vào khoang dưới màng xương Hầu hết bệnh nhân châu Á có mũi thấp và<br /> và khâu phần chân của thanh silicone vào giữa đầu mũi to nên nếu chỉ đặt silicone đơn thuần<br /> hai trụ trong của sụn cánh mũi bên dưới để làm thì cho kết quả không cao. Việc can thiệp đầu<br /> kéo dài và thay đổi một phần độ nhô đầu mũi. mũi bắt buộc phải sử dụng đường mổ mũi hở để<br /> tiếp cận. Để chỉnh sửa đầu mũi có thể dùng sụn<br /> Dùng một phần mô xơ mỡ lấy từ đầu mũi để<br /> tự nhân lấy từ vách ngăn hoặc sụn vành tai. Tuy<br /> che một phần silicone vùng đầu mũi.<br /> nhiên việc lấy sụn tự thân làm kéo dài thời gian<br /> Phủ da, khâu lại đường rạch da và băng ép. phẫu thuật cũng như có khả nâng biến dạng nơi<br /> KẾT QUẢ cho sụn(1,4).<br /> Tất cả 52 bệnh nhân được theo dõi tối thiểu 6 Trong kỹ thuật này, chúng tôi chọn đường<br /> tháng, thời gian theo dõi nhiều nhất là 18 tháng. mổ hở nhằm chỉnh sửa đầu mũi hiệu quả. Khi<br /> Toàn bộ 52 trường hợp (100%) là bệnh nhân nữ. chúng tôi giải phóng khớp giữa sụn cánh mũi<br /> Tuổi trung bình trong nhóm nghiên cứu là 22,5 bên trên và sụn cánh mũi bên dưới cũng như bóc<br /> tuổi (17-46). mô liên kết của phần ngoài sụn cánh mũi bên<br /> dưới, đầu mũi trở nên di động rất nhiều. Chúng<br /> 52 trường hợp mũi thấp được phẫu thuật<br /> tôi dùng phần đuôi chữ L của thanh silicone để<br /> chỉnh đầu mũi và nâng mũi bằng silicone. Tất<br /> khâu vào giữa hai phần đuôi sụn cánh mũi bên<br /> cả silicone đều có hình dạng L, được gọt mỏng<br /> khoảng 5-6 mm và có chiều dài trung bình là<br /> <br /> <br /> 46 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy năm 2017<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> dưới thì không những làm thay đổi độ dài của hỡ là phương pháp hiệu quả, an toàn và nhanh<br /> mũi mà còn thay đổi một phần độ nhô của mũi(1). chóng giúp chỉnh sửa các trường hợp mũi thấp<br /> Để thực hiện chỉnh hình đầu mũi, có thể và đầu mũi to.<br /> dùng sụn tự thân để làm các mảnh ghép “strut”, TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> “shield” hay “cap”. Tuy nhiên, bệnh nhân sẽ 1. Ahn J, Honrado C, Horn C (2004), "Combined silicone and<br /> phải chịu thêm đường rạch da nơi lấy sụn và kéo cartilage implants: augmentation rhinoplasty in Asian<br /> patients". Arch Facial Plast Surg, 6(2), 120-123.<br /> dài thời gian phẫu thuật. Chỉ đơn thuần sử dụng 2. Chuangsuwanich A, Lohsiriwat V (2013), "Augmentation<br /> silicone dẻo, chúng tôi có thể gia cố vùng trụ mũi rhinoplasty with custom-made S-shape silicone implant in<br /> cũng như chỉnh hình đầu mũi nhằm mang lại Asians: A 15-year experience". Indian J Plast Surg, 46(3), 533-<br /> 537.<br /> kết quả gần tương đương với kỹ thuật sử dụng 3. Deva AK, Merten S, Chang L (1998), "Silicone in nasal<br /> sụn tự thân. augmentation rhinoplasty: a decade of clinical experience".<br /> Plast Reconstr Surg, 102(4), 1230-1237.<br /> Ngoài ra, vì không phải lấy sụn vách ngăn 4. Erlich MA, Parhiscar A (2003), "Nasal dorsal augmentation<br /> hay sụn vành tai nên thời gian phẫu thuật cũng with silicone implants". Facial Plast Surg, 19(4), 325-330.<br /> 5. Kapil SA, Manoj VB, Charudatta SN, Shikha G, Anup<br /> giảm đáng kể giúp hạn chế nguy cơ nhiễm trùng<br /> VS, Vyoma D (2015), “Ride-on” technique and other simple<br /> do phơi nhiễm. and logical solutions to counter most common complications<br /> of silicone implants in augmentation rhinoplasty. Indian J Plast<br /> Mặt khác, nếu chỉ nâng mũi đơn thuần<br /> Surg, 48(2), 172-177.<br /> bằng silicone dẻo thì những trường hợp có 6. Kim YK, Shin S, Kang NH, Kim JH (2017), "Contracted Nose<br /> đầu mũi to sẽ không mang lại kết quả tốt(7,8,11). after Silicone Implantation: A New Classification System and<br /> Treatment Algorithm". Arch Plast Surg, 44(1), 59-64.<br /> Mặt khác, sống mũi silicone có khuynh hướng 7. Lee SB, Min HJ (2016), "Circumferential Calcification of<br /> di động và có thể bị lệch. Trong quá trình Silicone Implant Misunderstood as a Bony Substitute". J<br /> khâu phần chân silicone vào trụ trong của hai Craniofac Surg, 27(1), e81-82.<br /> 8. Nguyen AH, Bartlett EL, Kania K, Bae SM (2015), "Simple<br /> sụn cánh mũi bên dưới sẽ giúp ổn định thanh Implant Augmentation Rhinoplasty". Semin Plast Surg, 29(4),<br /> silicone và tránh được sự di lệch. Ngoài ra, 247-254.<br /> 9. Park HS (2001), "Lambda-shaped implant for augmentation of<br /> thêm môt lớp mỏng mô mềm vào đầu mũi<br /> anterior nasal spine in Asian rhinoplasty as an ancillary<br /> giúp làm giảm độ cứng của đầu mũi nhằm procedure". Aesthetic Plast Surg, 25(1), 8-14.<br /> tăng tính thẩm mỹ cho bệnh nhân. 10. Tham C, Lai YL, Weng CJ, Chen YR (2005), "Silicone<br /> augmentation rhinoplasty in an Oriental population". Ann<br /> Kỹ thuật này được thực hiện vào 08/2015. Plast Surg, 54(1), 1-5; discussion 6-7.<br /> Đến nay, với những trường hợp theo dõi 18 11. Wang JH, Lee B J, Jang YJ (2007), "Use of silicone sheets for<br /> dorsal augmentation in rhinoplasty for Asian noses". Acta<br /> tháng vẫn chưa ghi nhận có biến chứng do phẫu Otolaryngol Suppl(558), 115-120.<br /> thuật này gây ra. Bên cạnh đó, tỉ lệ mong muốn<br /> mổ lại sau phẫu thuật không nhiều và mức độ<br /> Ngày nhận bài báo: 15/02/2017<br /> hài lòng của bệnh nhân cao.<br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo: 28/02/2017<br /> KẾT LUẬN Ngày bài báo được đăng: 05/04/2017<br /> Kỹ thuật nâng cao sống mũi kết hợp chỉnh<br /> đầu mũi bằng thanh silicone dẻo qua đường mổ<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy năm 2017 47<br />