
SỞ GIÁO DỤC VÀĐÀO TẠO THANH HÓA
TRƯỜNG THPT BA ĐÌNH – HUYỆN NGA SƠN
----------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Người thực hiện:Mai Văn Thuận
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực (môn):Sinh học
THANH HÓA NĂM 2021

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ST
TChữ viết tắt Viết đầy đủ
1 BT Bài tập
2 BTTT Bài tập thực tiễn
3 ĐGNL Đánh giá năng lực
4 GQVĐ Giải quyết vấn đề
5 GV Giáo viên
6 HS Học sinh
7 NL Năng lực
8 SGK Sách giáo khoa
9 THPT Trung học phổ thông
10 VDKT Vận dụng kiến thức
11 VĐTT Vấn đề thực tiễn
12 NLTT Năng lực thực tiễn

MỤC LỤC
NỘI DUNG TRANG
1. MỞ ĐẦU 1
1.1. Lí do chọn đề tài. 1
1.2. Mục đích nghiên cứu. 2
1.3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu. 2
1.4. Phương pháp nghiên cứu. 2
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm. 2
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM. 3
2.1. Cơ sở lí luận. 3
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 5
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. 5
2.3.1. Quy trình thiết kế BTTT và BT dự án đánh giá năng lực
VDKT vào thực tiễn trong chương III Virut và bệnh truyền
nhiễm.
5
2.3.2. Minh họa một số BTTT và BT dự án ĐGNL VDKT vào
thực tiễn trong chương III Virut và bệnh truyền nhiễm.
8
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
18
2.4.1. Tiến hành thực nghiệm 18
2.4.2. Kiểm tra, xử lí kết quả thực nghiệm 18
2.4.3. Kết quả thực nghiệm 19
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 20
3.1. Kết luận 20
3.2. Kiến nghị 20
TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC SKKN ĐÃ ĐƯỢC CÔNG NHẬN

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Nghị quyết số 29- NQ/ TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 của Ban Chấp
hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào
tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã xác định mục tiêu
giáo dục phổ thông: “Đối với giáo dục phổ thông, tập trung phát triển trí tuệ, thể
chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng
khiếu, định hướng nghề nghiệp cho HS. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện,
chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học,
năng lực và kĩ năng thực hành, VDKT vào thực tiễn...”
Để nâng cao chất lượng dạy và học ở các trường phổ thông hiện nay việc
cần làm ngay là đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy tính chủ động,
sáng tạo cho HS, đưa nội dung tri thức khoa học gắn liền với thực tiễn, định
hướng và coi trọng việc bồi dưỡng NL cho HS và đặc biệt là NL vận dụng các tri
thức khoa học vào việc giải quyết các vấn đề trong thực tiễn.
Trong dạy học ở trường PT, GV cần thay đổi phương pháp dạy học nhằm
phát triển NL HS. Một trong các NL cần hình thành và phát triển cho HS là năng
lực VDKT vào thực tiễn. Theo tác giả Phan Thị Thanh Hội: “Vận dụng kiến
thức vào thực tiễn là mức độ nhận thức cao nhất của con người, quá trình này
vừa giúp HS củng cố, nâng cao kiến thức vừa góp phần rèn luyện các kĩ năng
học tập và kĩ năng sống. Thông qua VDKT vào thực tiễn thúc đẩy gắn kết kiến
thức trong nhà trường với thực tiễn đời sống”[1].
Môn sinh học là môn khoa học về sự sống vì vậy những tri thức khoa học của
môn học rất thuận lợi trong việc gây hứng thú học tập cho HS khi người thầy định
hướng được cho HS nhận ra mối quan hệ giữa tri thức khoa học ấy với vấn đề thực
tiễn từ đó sẽ kích thích nhu cầu khám phá của HS và dùng tri thức khoa học ấy để
giải quyết vấn đề thực tiễn liên quan.Trong chương trình SGK sinh học 10,chương
III Virut và bệnh truyền nhiễm thuộc phần có nhiều kiến thức khoa học gắn liền với
thực tiễn cuộc sống, tạo điều kiện thuận lợi để GV sử dụng các phương pháp dạy học
nhằm phát triển năng lực VDKT vào thực tiễn cho HS.
Việc hình thành và phát triển năng lực VDKT vào thực tiễn cho HS là một
định hướng mới cho ngành giáo dục trong thời gian tới. Hiện nay, việc rèn cho HS
năng lực VDKT vào giải quyết vấn đề thực tiễn đã và đang được nhiều GV quan
tâm. Tuy nhiên, việc phát triển năng lực đó cho HS đã đạt tới mức độ nào và cần
định hướng phát triển tiếp như thế nào thì cần có sự đánh giá một cách nghiêm túc
thông qua bộ công cụ và tiêu chí đánh giá dành cho HS. Do vậy tôi đã lựa chọn và
nghiên cứu đề tài: “Đánh giá năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn của học
sinh trong dạy học chương III Vi rut và bệnh truyền nhiễm - Sinh học 10”.
4

1.2. Mục đích nghiên cứu
Thiết kế quy trình, các tiêu chí và các công cụ đánh giá năng lực vận dụng
kiến thức vào thực tiễn của HS trong dạy học chương III Vi rut và bệnh truyền
nhiễm – Sinh học 10.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn
- Quy trình, các tiêu chí và công cụ đánh giá năng lực VDKT vào thực tiễn
1.4. Phương pháp nghiên cứu
1.4.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Thu thập, phân tích và tổng hợp các tài liệu có liên quan đến đề tài: tài
liệu vềVi rut và bệnh truyền nhiễm, tài liệu về đánh giá, đánh giá năng lực, các
bài viết liên quan đến đề tài làm cơ sở khoa học cho nghiên cứu.
1.4.2. Phương pháp điều tra cơ bản
- Điều tra thực trạng đánh giá năng lực và năng lực VDKT vào thực tiễn
của HS về Vi rut và các bệnh truyền nhiễm
- Điều tra thực trạng việc dạy học theo hướng rèn luyện năng lực VDKT
vào thực tiễn tại trường THPT thông qua phiếu điều tra, trao đổi, phỏng vấn GV,
HS hoặc tham khảo giáo án và vở ghi của HS.
1.4.3. Phương pháp tham vấn chuyên gia
Sau khi xây dựng được các quy trình, các tiêu chí và bộ công cụ ĐG năng lực
VDKT vào thực tiễn của HS, tôi tham khảo ý kiến của một số GV có kinh nghiệm.
1.4.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Sau khi xây dựng quy trình và bộ công cụ đánh giá năng lực VDKT vào
thực tiễn của HS, tôi tiến hành thực nghiệm ở trường THPT để kiểm tra tính
đúng đắn, tính thực tiễn của đề tài. Kết quả thực nghiệm được đánh giá qua
phiếu quan sát và bài kiểm tra.
1.4.5. Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học
Các bài kiểm tra được thu thập rồi tiến hành chấm điểm. Xử lí số liệu về
điểm của HS trên máy với phần mềm excel.
1.5. Những điểm mới của SKKN
-Lựa chọn và nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài, bao gồm: Đánh giá,
đánh giá năng lực và đánh giá năng lực VDKT vào thực tiễn của HS.
-Thiết kế được quy trình, các tiêu chí và một số công cụ để đánh giá năng
lực VDKT vào thực tiễn của HS trong dạy và học chương III Vi rut và bệnh
truyền nhiễm– Sinh học 10 THPT.
5