1
A. PHẦN ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
Dạy học vừa mang tính khoa học vừa mang tính nghệ thuật và nghệ thuật
dạy học được thể hiện ở hình thức tổ chức dạy của giáo viên. Tuy nhiên, việc dổi
mới phương pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực chưa thực sự đươc nhiều
GV thực hiện tốt, hầu hết vẫn trên nền tảng mô hình lớp học truyền thống đó là GV
giảng dạy trên lớp, đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ cho học sinh, học sinh thực hiện
hoạt động học trên lớp, về nhà học sinh ôn bài và làm bài tập, với mô hình này thì
với thời gian 45 phút trên lớp sẽ rất ngắn để cho học sinh có thể thảo luận, trao đổi
những tình huống có vấn đề, những nội dung khó mang tính thực tiễn, hầu hết việc
giảng và nghe giảng ước chừng đã tiêu tốn hết 90% thời gian của một buổi học,
10% còn lại là luyện tập trên lớp của cả giáo viên và học sinh. Do vậy khó nâng
cao kết quả học tập lên bậc cao hơn như ứng dụng phân tích, sáng tạo... Mặt khác,
HS đã quen với việc thụ động tiếp thu kiến thức, chưa mạnh dạn thể hiện các thế
mạnh của mình. Do vậy, cần có sự kết hợp giữa việc học online ở nhà và sự thảo
luận, tranh luận, giải quyết các vấn đề khó ở trên lớp, và mô hình này được được
áp dụng ở Mỹ và các nước tiên tiến cách đây từ 7 – 10 năm và mang lại hiệu quả
cao trong dạy học. Đó là mô hình dạy học Filipped Classroom (Lớp học đảo
ngược).
Lớp học đảo ngược là một phương thức thiết kế dạy học theo mô hình kết
hợp (Strayer, 2012) đã và đang phát triển tại nhiều quốc gia. Dạy học theo mô hình
Lớp học đảo ngược (LHĐN) là một trong những phương pháp dạy học hiện đại và
đáp ứng được những yêu cầu nêu trên. Thay vì giảng bài như thường lệ, giáo viên
(GV) lại là người hướng dẫn; ngược lại, người học thay vì tiếp thu kiến thức một
cách thụ động từ GV, các em sẽ phải tự tiếp cận kiến thức ở nhà, tự mình trải
nghiệm, khám phá, tìm tòi các thông tin liên quan về bài học. Mô hình này giúp
HS phát huy và rèn luyện ý thức tự học, tính chủ động làm chủ quá trình học tập
của chính bản thân mà không còn bị động, phụ thuộc trong quá trình khám phá tri
thức.
Sinh học là một môn học có vị trí quan trọng trong việc giáo dục toàn diện
nhân cách của HS. Song hiện nay, theo xu thế phát triển của thời đại, một tầng lớp
thế hệ trẻ đã xem nhẹ và không lựa chọn, quay lưng lại với môn học. Vì sao HS
không thích học Sinh học? Vì sao HS không hứng thú với môn Sinh học? Đó là
một câu hỏi lớn khiến những người làm công tác giáo dục, đặc biệt là GV dạy bộ
môn Sinh học trăn trở để tìm ra lời giải. Vậy làm thế nào để khơi dậy hứng thú học
tập môn Sinh của HS? Để làm được điều này người dạy phải thay đổi tư duy và
phương pháp giảng dạy. Trong đó trọng tâm hàng đầu là phải cải tiến, đổi mới, ứng
dụng CNTT, vận dụng sáng tạo các phương pháp dạy học tích cực và đặc biệt là
tiếp cận phương pháp giáo dục mới.
