BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
Lê Đức Minh
DẠY HỌC CÁC MÔ ĐUN CHUYÊN MÔN NGH
ĐIỆN CÔNG NGHIỆP THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC NGHNGHIỆP CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG
Ngành: Lý luận và phương pháp dạy học
số: 9140110
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
Hà Nội - 2024
Công trình được hoàn thành tại:
Đại học Bách khoa Hà Nội
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Khánh Đức
Phản biện 1:
Phản biện 2:
Phản biện 3:
Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Đại học
Bách khoa Hà Nội họp tại Đại học Bách khoa Hà Nội
vào hồi .... giờ ..... ngày .... tháng .... năm ......
Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:
1. Thư viện Tạ Quang Bửu - Đại học Bách khoa Hà Nội
2. Thư viện Quốc Gia Việt Nam.
1
MỞ ĐẦU
1. do chọn đề tài
1.1. Những yêu cầu từ thực tiễn trước sự thay đổi về kinh tế và hội trong
kỷ nguyên s
Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật cùng với sự sáng tạo không
ngừng của con người đã biến thế giới của chúng ta phẳng hơnngày càng phát
triển trên nền tảng của ng nghệ số gắn liền với nền kinh tế tri thức. Điều này
đã mang đến những yêu cầu tất yếu cho lực ợng lao động phải khả năng
kiểm soát một lượng thông tin, tri thức khổng lồ sdụng những tri thức y
phù hợp. Người thợ Điện công nghiệp ngoài kiến thức, kỹ năng chuyên môn
thuần túy để làm việc an toàn, hiệu quả với các hệ thống và thiết bị, họ còn cần
có năng lực chung như tính chủ động, hợp tác, giải quyết vấn đề, sáng tạo, linh
hoạt... Do đó, khi năng lực chung được tích hợp với kiến thức, kỹ năng chuyên
môn, sẽ cho phép sinh viên - những người thợ tương lai đạt được sự thành công
trong cuộc sống nhân nghề nghiệp trước sự thay đổi về kinh tế, hội
trong cuộc các mạng công nghiệp 4.0.
1.2. Bối cảnh thay đổi của đào tạo nghề theo hướng phát triển năng lực
Đào tạo theo hướng phát triển năng lực đã đưc chấp nhận phổ biến như
một phương pháp đào tạo chính trong lĩnh vực vực giáo dục nghề nghiệp. Trước
đây, đào tạo theo hướng phát triển năng lực trong giáo dục nghề nghiệp chỉ tập
trung vào kết quả hạn hẹp có thể đo lường đối với một lĩnh vực chuyên môn cụ
thể. Tuy nhiên, quá trình hội nhập toàn cầu hóa trong xã hội dẫn đến sự gia tăng
các yêu cầu đối với một người thợ lành nghề. Các tổ chức giáo dục nghề nghiệp
hiện đại không chỉ truyền đạt kiến thức, knăng cho người học còn phải
hình thành năng lực chung, điều họ sẽ cần để sẵn sàng hành động thực
hiện công việc hiệu quả trong điều kiện, hoàn cảnh khác nhau.
1.3. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về giáo dục nghề nghiệp
Việt Nam đang ớc vào thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa hội nhập
nên rất cần một lực lượng lao động trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, phẩm chất
và tác phong công nghiệp. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 đã khẳng
định quan điểm chỉ đạo "chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị
kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học". Trong
khoảng 20 năm gần đây, với sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế như ILO,
Swisscontact GIZ, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp đã xây dựng nhiều tài
liệu, tổ chức nhiều khóa tập huấn về đào tạo theo hướng phát triển năng lực.
Tuy nhiên, các nghiên cứu/ tài liệu chỉ dẫn triển khai nội dung này tại c cơ sở
giáo dục nghề nghiệp tập trung chính o các kỹ năng chuyên môn hẹp thể
2
đo lường được của nghề nghiệp, chưa ch hợp phát triển năng lực chung của
người học.
Từ những phân tích trên cho thấy, một khoảng trống để triển khai nghiên
cứu đề tài "Dạy học các mô đun chuyên môn nghề Điện công nghiệp theo hướng
phát triển năng lực nghề nghiệp cho sinh viên cao đẳng", đồng thời việc nghiên
cứu này là rất cần thiết, phù hợp với sự thay đổi của thực tiễn nghề nghiệp trong
xu hướng giáo dục tiến bộ của thế giới và quan điểm chỉ đạo của Đảng Nhà
nước Việt Nam.
2. Mục đích nghiên cứu
- Tổng hợp cơ sở lý luận của dạy học theo hướng phát triển năng lực nghề
nghiệp đánh giá khnăng vận dụng trong đào tạo nghề Điện công nghiệp
cho sinh viên cao đẳng.
- Đề xuất tiến trình thiết kế dạy học các đun chuyên môn nghề Điện
công nghiệp theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp cho sinh viên cao đẳng.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quá trình dạy học các đun chuyên môn nghề Điện công nghiệp trình
độ cao đẳng ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tại Việt Nam.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Luận án xác định ba đối tượng nghiên cứu cần làm rõ gồm:
(1) hình năng lực nghề nghiệp của sinh viên cao đẳng Điện công
nghiệp.
(2) Mô hình lý thuyết để mô tả các thành phần dạy học và hướng dẫn thiết
kế các hoạt động dạy học theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp.
(3) Tiến trình thiết kế dạy học các đun chuyên môn nghề Điện công
nghiệp trình độ cao đẳng theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp.
3.3. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
- Về nghiên cứu tổng quan tài liệu, phạm vi nghiên cứu tập trung vào cơ
sở dữ liệu ERIC và Google Scholar.
- Về sở luận, Luận án tiếp cận "Mô hình căn chỉnh kiến tạo" (John
Biggs) để tả c thành phần dạy học theo hướng phát triển năng lực nghề
nghiệp tiếp cận "Mô hình 4C/ID" để ớng dẫn thiết kế các hoạt động dạy
học.
- Về nghiên cứu sản phẩm chương trình đào tạo, Luận án phân tích chương
trình đào tạo nghề Điện công nghiệp trình độ cao đẳng tại trường Cao đẳng Cơ
điện Phú Thọ.
- Về thực trạng, Luận án tiến hành khảo sát tại trường Cao đẳng điện
Hà Nội, trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Nội, trường Cao đẳng Cơ điện
y dựng Bắc Ninh, trường Cao đẳng Cơ khí Nông nghiệp, trường Cao đẳng
3
điện Phú Thọ, trường Cao đẳng Công nghệ Nông lâm Phú Thọ, trường
Cao đẳng Cơ giới Ninh Bình.
- Về thực nghiệm sư phạm, Luận án tiến nh tại trường Cao đẳng điện
Phú Thọ.
4. Giả thuyết khoa học
- c giảng viên đã chú trọng đến phát triển các năng lực chuyên môn ngh
Điện công nghiệp nhưng chưa thiết kế thực hiện hiệu quả việc phát triển năng
lực chung trong dạy học các mô đun chuyên môn nghề Điện công nghiệp.
- Dạy học các đun chuyên môn nghề Điện công nghiệp theo hướng
phát triển năng lực nghề nghiệp tác động tích cực đến shình thành, phát
triển cả năng lực chuyên môn và năng lực chung cho sinh viên cao đẳng.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu tổng quan tài liệu để phát hiện xu hướng nghiên cứu của thế
giới và khoảng trống kiến thức cho Luận án.
- Xây dựng sở luận về dạy học c đun chuyên môn nghề Điện
công nghiệp theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp cho sinh viên cao đẳng.
- Phân tích thực trạng tích hợp năng lực chung trong chương trình đào tạo
nghề Điện công nghiệp trình độ cao đẳng tại trường Cao đẳng Cơ điện Phú Thọ.
- Khảo sát thực trạng về dạy học các mô đun chuyên môn nghề Điện công
nghiệp theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp.
- Đề xuất tiến trình thiết kế dạy học các đun chuyên môn nghề Điện
công nghiệp theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp cho sinh viên cao đẳng.
- Tổ chức thực nghiệm sư phạm.
6. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
6.1. Cách tiếp cận
Luận án sử dụng cách tiếp cận thực tin nhằm tổng hợp, phát triển một
số lý luận về dạy học theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp trong đào tạo
nghề Điện công nghiệp. Từ đó đề xuất tiến trình thiết kế thực hiện dạy học
các đun chuyên môn nghề Điện công nghiệp cho sinh viên cao đẳng theo
hướng phát triển năng lực nghề nghiệp phù hợp với bối cảnh giáo dục nghề
nghiệp Việt Nam.
6.2. Các phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu luận: phương pháp phân loại, hệ thống hóa;
phương pháp phân tích và tổng hợp.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi;
phương pháp chuyên gia; phương pháp thực nghiệm sư phạm; phương pháp
thống kê toán học.