Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:129

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc" được hoàn thành với mục tiêu nhằm vận dụng những lý luận và phương pháp phân tích khoa học để nghiên cứu thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc; Đề xuất các giải pháp hoàn thiện kế toán kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI NGUYỄN THỊ THU QUYÊN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP THẠC SĨ KẾ TOÁN HÀ NỘI, 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI NGUYỄN THỊ THU QUYÊN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC NGÀNH: KẾ TOÁN MÃ SỐ: 8340301 ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS, TS. TRẦN THỊ HỒNG MAI HÀ NỘI, 2024
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề án Thạc sĩ “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc” là do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Trần Thị Hồng Mai. Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, kết quả trình bày trong đề án thu thập, xử lý trong quá trình nghiên cứu là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác trước đây. Hà Nội, ngày 28 tháng 11 năm 2024 Học viên Nguyễn Thị Thu Quyên
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề án thạc sĩ “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc” tác giả xin gửi lời cảm ơn tới: Các quý thầy, cô giáo trường Đại học Thương Mại Hà Nội đã truyền đạt những kiến thức hữu ích về kế toán làm cơ sở cho tác giả thực hiện đề án này. Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến giáo viên hướng dẫn khoa học PGS.TS. Trần Thị Hồng Mai đã tận tình hướng dẫn trong thời gian thực hiện đề án. Tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn đến Ban Lãnh đạo, cán bộ nhân viên Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc đã tạo điều kiện cung cấp các tài liệu liên quan đến nội dung đề án. Do thời gian nghiên cứu và trình độ hạn chế, đề án không tránh khỏi một số sai sót. Tác giả mong muốn sẽ nhận được đóng góp quý báu từ các thầy cô giáo và các bạn học viên để đề án được hoàn thiện hơn. Trân trọng cảm ơn./. Hà Nội, ngày 28 tháng 11 năm 2024 Học viên Nguyễn Thị Thu Quyên
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................... v DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................................vi DANH MỤC CÁC HÌNH ...................................................................................... vii TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ ÁN ........................................................................... viii PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 1. Lý do lựa chọn đề án .............................................................................................1 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án .......................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi của đề án .......................................................................... 2 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án .......................................................2 5. Kết cấu đề án .........................................................................................................4 PHẦN 1: CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC......................................................... 6 1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP .......................................................... 6 1.1.1 Các khái niệm cơ bản ....................................................................................... 6 1.1.2 Nội dung kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại .................................................................................................. 10 1.2 CƠ SỞ THỰC TIỄN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP ........................................................ 22 1.2.1 Kinh nghiệm thực tiễn về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại .................................................................22 1.2.2 Bài học rút ra cho kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc ................. 26 KẾT LUẬN PHẦN 1 ............................................................................................... 28 PHẦN 2: NỘI DUNG KẾ TOÁN DOANH THU CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC .......................................................................... 29 2.1 KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC .......................................................................... 29 2.1.1 Giới thiệu về Công ty ..................................................................................... 29 2.1.2 Kết quả hoạt động kinh doanh của công ty trong những năm gần đây .......... 36
iv 2.1.3 Phân tích môi trường ảnh hưởng đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty .................................................................................... 36 2.2 THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC ...................................................................................37 2.2.1 Đặc điểm doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty ............... 37 2.2.2 Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong công ty dưới góc độ kế toán tài chính ............................................................................. 39 2.2.3 Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong Công ty dưới góc độ kế toán quản trị .............................................................................. 50 2.3. CÁC KẾT LUẬN QUA PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC ............... 54 2.3.1. Những thành công ......................................................................................... 54 2.3.2. Hạn chế tồn tại và nguyên nhân .................................................................. 55 2.4. CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC....................................................... 57 2.4.1. Dưới góc độ kế toán tài chính....................................................................... 57 2.4.2. Dưới góc độ kế toán quản trị ........................................................................59 KẾT LUẬN PHẦN 2 ............................................................................................... 63 PHẦN 3: CÁC ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................ 65 3.1. ĐỀ XUẤT TỔ CHỨC THỰC HIỆN .............................................................. 65 3.1.1 Bối cảnh thực hiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty Cổ Phần Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc .........65 3.1.2 Phân công trách nhiệm thực hiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty ........................................................................................... 67 3.2. KIẾN NGHỊ ..................................................................................................... 68 3.2.1 Đối với Công ty ............................................................................................... 68 3.2.2 Đối với các cơ quan Nhà nước ...................................................................... 69 KẾT LUẬN PHẦN 3 ............................................................................................... 70 KẾT LUẬN CHUNG ............................................................................................701 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC PHỤ LỤC
v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TT Chữ viết tắt Diễn giải nghĩa 1 BCTC Báo cáo tài chính 2 GTGT Giá trị gia tăng 3 IASB Uỷ ban Chuẩn mực Kế toán quốc tế 4 IASC Hội đồng Chuẩn mực Kiểm toán quốc tế 5 IFRS Chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế 6 NĐ-CP Nghị định - Chính phủ 7 NVK Nghiệp vụ khác 8 CP Cổ phần 9 QLDN Quản lý doanh nghiệp 10 TK Tài khoản 11 KTTC Kế toán tài chính 12 KTQT Kế toán quản trị 13 TNDN Thu nhập doanh nghiệp 14 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 15 TSCĐ Tài sản cố định 16 TT-BTC Thông tư - Bộ Tài chính 17 DN Doanh nghiệp
vi DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Bảng kê kết quả kinh doanh theo hoạt động.............................................62 Bảng 2.2: Bảng báo cáo chi phí phòng kinh doanh ..................................................62
vii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1 : Bộ máy quản lý Công ty .......................................................................... 31 Hình 2.2: Tổ chức bộ máy kế toán Công ty ..............................................................33
viii TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ ÁN Thông qua việc hệ thống hóa cơ sở lý luận chung về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng thương mại và dịch vụ Vĩnh Phúc, phân tích thực trạng dựa trên những dữ liệu kế toán năm 2023, đánh giá các tồn tại, hạn chế trong công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của đơn vị từ đó đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, cụ thể các phần của đề án như sau: Phần đầu, đề án nêu lên sự cần thiết của kế toán nói chung và kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các đơn vị, thông qua đó phân tích lý do lựa chọn đề án, mục tiêu, nhiệm vụ và quy trình, phương pháp kế toán doanh thu, chi phí và kế quả kinh doanh. Tiếp đến phần 1, đề án tập trung làm rõ một số vấn đề lý luận chung về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh; đưa ra khái niệm, phân loại vai trò của các phần hành này. Đồng thời nêu ra những kinh nghiệm thực tiễn về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại một số công ty thương mại thông qua các luận văn tốt nghiệp nghiên cứu về đề tài này tại một số doanh nghiệp cụ thể, từ đó rút ra được bài học thực tiễn cho công ty. Phần 2, đề án tập trung khái quát về lịch sử hình thành, đặc điểm hoạt động, cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng thương mại và dịch vụ Vĩnh Phúc, phân tích thực trạng hoạt động của đơn vị, kết quả hoạt động của đơn vị. Trong phần này, đề án nêu lên thực trạng hoạt động kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của đơn vị thông qua số liệu năm 2023, phân tích rõ thực trạng để hiểu rõ hơn về hoạt động kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của đơn vị. Phần 3, từ những phân tích ở phần 2, đề án đề xuất nêu được những kết quả đạt được và những hạn chế và nguyên nhân. Từ đó, đề án đề xuất các kiến nghị, giải pháp có tính khả thi khi áp dụng tại Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng thương mại và dịch vụ Vĩnh Phúc. Từ khóa liên quan: Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng thương mại và dịch vụ Vĩnh Phúc, kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, kế toán chi phí.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề án Sự ra đời và phát triển của kế toán gắn liền với sự phát triển của nền kinh tế xã hội. Xã hội càng phát triển thì kế toán càng trở nên quan trọng và trở thành công cụ không thể thiếu được trong quản lý kinh tế nhà nước và doanh nghiệp. Công tác kế toán có vai trò lớn trong việc quản lý và điều hành doanh nghiệp. Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh giúp cho các nhà quản trị có được những thông tin về tình hình hàng hóa, tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ hàng hóa được kịp thời, chính xác, đầy đủ, từ đó phân tích, đánh giá để đưa ra những quyết định đúng đắn, phù hợp trong quá trình kinh doanh. Nghiên cứu thực tế tại Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng thương mại và dịch vụ Vĩnh Phúc, tôi nhận thấy đây là một doanh nghiệp trong lĩnh vực xây lắp và kinh doanh thương mại nhiều loại hàng hóa trong lĩnh vực xây dựng với khối lượng lớn: kinh doanh sắt, thép, xi măng, vật liệu xây dựng… Trong những năm vừa qua, công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc đã không ngừng hoàn thiện, đạt được nhiều kết quả, tuy nhiên còn tồn tại một số hạn chế như: + Về việc hạch toán các khoản giảm trừ: Nghiệp vụ hàng bán bị trả lại, chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, kế toán không hạch toán vào tài khoản 521- Các khoản giảm trừ doanh thu mà kế toán phản ánh luôn vào tài khoản 511. Điều đó không chỉ không phản ánh được chính xác các khoản giảm trừ doanh thu cũng như không theo dõi được các khoản chiết khấu thương mại trong kỳ mà còn không phản ánh đúng bản chất của các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, không đúng quy định của chuẩn mực kế toán. + Về luân chuyển chứng từ: Hệ thống chứng từ bán hàng trong công ty được luân chuyển đúng theo quy định hiện hành. Tuy nhiên, các hóa đơn bán hàng, biên bản giao nhận hàng hóa, chỉ được chuyển về cho kế toán bán hàng vào 3 giờ 30 phút chiều hàng ngày nên khối lượng công việc của kế toán bán hàng lớn, dồn dập vào buổi chiều, dễ gây nhầm lẫn trong hạch toán. Xuất phát từ những lý do trên, với mong muốn tìm hiểu về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh cũng như tìm ra một số giải pháp để khắc phục những hạn chế còn tồn tại trong công ty về vấn đề này, tôi đã quyết định chọn đề tài: “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc” làm đề tài nghiên cứu cho Đề án tốt nghiệp.
2 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án 2.1. Mục tiêu của đề án: Tìm ra các giải pháp để hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc. 2.2. Nhiệm vụ của đề án: - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong các doanh nghiệp kinh doanh thương mại. - Vận dụng những lý luận và phương pháp phân tích khoa học để nghiên cứu thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc. - Đề xuất các giải pháp hoàn thiện kế toán kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc. 3. Đối tượng và phạm vi của đề án * Đối tượng: Đề tài nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc * Phạm vi: - Phạm vi về nội dung: Đề tài nghiên cứu lý luận và thực trạng Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc trên góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị. - Phạm vi về không gian: Nghiên cứu được thực hiện tại Công ty Đầu tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc. - Phạm vi về thời gian: Số liệu minh chứng trong đề án được lấy trong năm 2023; các giải pháp đề xuất có ý nghĩa đến năm 2030. 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án 4.1. Quy trình thực hiện đề án Tác giả tiến hành thực hiện đề án dựa trên các bước như sau:
3 Nghiên cứu các khái niệm và lý thuyết Giải thích Xây dựng Thu thập Phân tích kết quả viết đề cương dữ liệu dữ liệu báo cáo Tìm hiểu các nghiên cứu trước đây Sơ đồ 01: Quy trình nghiên cứu Bước 1: Nghiên cứu tài liệu nhằm xác định khung lý thuyết, cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp thương mại, phương pháp nghiên cứu của đề án. Trong phần này tác giả thu thập tài liệu từ nhiều nguồn tài liệu như: Sách, giáo trình, luận án tiến sỹ, báo cáo nghiên cứu khoa học, đề án thạc sỹ về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp thương mại; các văn bản, chế độ chính sách liên quan đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp thương mại để tổng hợp, trình bày những nội dung này tại Phần 1 của Đề án. Bước 2: Thu thập tài liệu, số liệu và tiến hành phân tích thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc. Trong bước này tác giả phân tích thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc, xử lý số liệu qua việc sử dụng các phương pháp: Thống kê mô tả, phân tích tổng hợp, so sánh số liệu thứ cấp đã thu thập trên báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo dự toán của Công ty. Căn cứ vào kết quả trên đưa ra đánh giá cụ thể kết quả đạt được, những tồn tại và hạn chế, tìm ra nguyên nhân của những tồn tại và hạn chế về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc. Nội dung nghiên cứu này chủ yếu được trình bày tại Phần 2 của Đề án. Bước 3: Trên cơ sở kết luận thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc đã được trình bày, phân tích tại Phần 2, Đề án đề xuất một số định hướng và
4 giải pháp, đưa ra kiến nghị để hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc. 4.2. Phương pháp thực hiện đề án * Phương pháp thu thập dữ liệu: Để thu thập dữ liệu viết đề án tác giả đã kết hợp cả ba phương pháp là phương pháp nghiên cứu tài liệu, phương pháp điều tra, phương pháp quan sát thực tế. + Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Để có những kiến thức về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp thương mại, một mặt tác giả dựa vào những kiến thức thực tế mình đã có, mặt khác tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu tài liệu về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp thương mại thông qua các giáo trình, sách, báo, luận án, bài nghiên cứu khoa học,… để thu thập những cơ sở lý luận cơ bản về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh. Phương pháp này cho tác giả nền tảng kiến thức nhất định để so sánh với công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc qua việc sử dụng phương pháp điều tra và quan sát thực tế. + Phương pháp điều tra thực địa và phương pháp quan sát: Sau khi có được kiến thức từ việc nghiên cứu tài liệu tác giả tiến hành sử dụng phương pháp điều tra thực địa và phương pháp quan sát. Quan sát và điều tra thực tế là việc xem xét trực tiếp các hoạt động của doanh nghiệp qua tổ chức bộ máy hoạt động và sự vận hành của bộ máy tổ chức đó tác động đến công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc. * Phương pháp phân tích, xử lý dữ liệu: Phân tích dữ liệu là việc mô tả, kiểm tra, so sánh và liên hệ dữ liệu. Tác giả sử dụng phương pháp này với mục đích để so sánh giữa thực trạng vận hành kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc với các cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh. Đây là cơ sở để tác giả đưa ra những nhận xét, đánh giá và giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc.
5 5. Kết cấu đề án Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung đề án gồm có 3 phần: Phần 1. Cơ sở xây dựng đề án kế toán doanh thu chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc Phần 2. Nội dung kế toán doanh thu chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty Cổ Phần Đầu Tư Xây Dựng Thương Mại và Dịch Vụ Vĩnh Phúc Phần 3. Các đề xuất và kiến nghị
6 PHẦN 1: CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ VĨNH PHÚC 1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP 1.1.1 Các khái niệm cơ bản 1.1.1.1 Khái niệm, ý nghĩa và phân loại doanh thu * Khái niệm doanh thu Doanh thu là một trong những chỉ tiêu quan trọng, cung cấp cho các đối tượng sử dụng thông tin cần thiết làm căn cứ đánh giá một cách khái quát kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định để từ đó ra các quyết định kinh tế đúng đắn. Hiện có rất nhiều quan điểm và cách hiểu về doanh thu: Theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01 “Chuẩn mực chung” thì doanh thu được hiểu là “tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường và các hoạt động khác của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản góp vốn của cổ đông hoặc chủ sở hữu”. Theo Điều 78 Thông tư số 200/2014/TT-BTC: “Doanh thu là lợi ích kinh tế thu được làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp ngoại trừ phần đóng góp thêm của các cổ đông. Doanh thu được ghi nhận tại thời điểm giao dịch phát sinh, khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế, được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản được quyền nhận, không phân biệt đã thu tiền hay sẽ thu được tiền.” Qua các khái niệm trên, doanh thu được hiểu là các khoản lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được trong kỳ kế toán. Các khoản không làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp không được coi là doanh thu. * Ý nghĩa của doanh thu Khi nói tới mục tiêu hoạt động kinh tế của một doanh nghiệp, có thể kể ra rất nhiều mục tiêu khác nhau: Kinh doanh có lãi, mở rộng đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh bền vững… Nhưng mục tiêu cao nhất và cũng là mục tiêu cuối cùng đó là tối đa hóa giá trị của vốn chủ sở hữu. Doanh thu là nguồn tài chính quan trọng giúp doanh nghiệp trang trải các khoản chi phí trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh góp phần đảm bảo cho quá trình kinh doanh tiếp theo được tiến hành liên tục hướng tới mục tiêu bảo toàn và gia tăng giá trị của vốn chủ sở hữu. Phương trình kế toán cơ bản tồn tại dưới dạng như sau:
7 Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu Phương trình trên có thể viết lại dưới dạng phương trình mở rộng với sự tham gia của doanh thu và chi phí như sau: Nợ phải Vốn đầu tư của (Doanh Chi Tài sản = trả + chủ sở hữu + thu - Phí) Lợi nhuận Vốn chủ sở hữu Từ phương trình kế toán mở rộng, khi doanh nghiệp có doanh thu đủ để bù đắp các khoản chi phí, phần dôi ra chính là lợi nhuận. Doanh thu là nguồn gốc tạo ra lợi nhuận – một bộ phận của vốn chủ sở hữu. Tăng doanh thu cũng chính là tăng giá trị vốn chủ sở hữu. Mặt khác, theo phương trình, khi phát sinh doanh thu sẽ dẫn tới sự tăng lên của tài sản trong doanh nghiệp hoặc kéo theo sự giảm xuống của khoản nợ phải trả để đảm bảo mối quan hệ cân bằng. Tạo điều kiện tiếp tục đầu tư phát triển, mở rộng sản xuất kinh doanh một cách bền vững, rút ngắn con đường đi tới mục tiêu cuối cùng. Doanh thu bán hàng là yếu tố quan trọng để xác định kết quả tài chính cuối cùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Khi được phản ánh theo lĩnh vực và khu vực kinh doanh, doanh thu giúp cho người nhận thông tin có thể hiểu được hoạt động của doanh nghiệp, đánh giá rủi ro, mức sinh lời của doanh nghiệp. Từ đó đưa ra các quyết định chính xác và kịp thời. Đối với các doanh nghiệp, việc phân tích doanh thu nhằm đưa ra cái nhìn toàn diện, khách quan tình hình thực hiện doanh thu của doanh nghiệp trên bình diện toàn doanh nghiệp, cũng như theo kết cấu thời gian, không gian, đơn vị trực thuộc để từ đó đưa ra đánh giá về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của doanh nghiệp. * Phân loại doanh thu Phân loại doanh thu theo kế toán tài chính - Theo lĩnh vực hoạt động thì doanh thu bao gồm: Doanh thu bán hàng; Doanh thu bán thành phẩm; Doanh thu cung cấp dịch vụ; Doanh thu trợ cấp, trợ giá; Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư; Doanh thu hoạt động tài chính - Theo nguồn hình thành doanh thu thì doanh thu bao gồm: Doanh thu từ hoạt động kinh doanh; Doanh thu hoạt động tài chính; Thu nhập khác
8 - Theo thời gian thì doanh thu bao gồm: Doanh thu thực hiện; Doanh thu chưa thực hiện Phân loại doanh thu theo kế toán quản trị - Theo quan hệ với điểm hòa vốn doanh thu bao gồm: Doanh thu hòa vốn; Doanh thu an toàn; Doanh thu thực hiện (hoặc doanh thu thực tế) - Theo mối quan hệ với khu vực địa lý doanh thu bao gồm doanh thu trong nước và doanh thu xuất khẩu 1.1.1.2 Khái niệm và phân loại chi phí * Khái niệm chi phí Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01 (VAS 01) “Chi phí là tổng giá trị các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền chi ra, các khoản khấu trừ tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản phân phối cho cổ đông hoặc chủ sở hữu.” Chi phí là toàn bộ hao tổn về nhân lực (lao động sống) và vật lực (lao động vật hoá) thuộc yếu tố nguồn đầu vào và đã tiêu dùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh mà doanh nghiệp phải gánh chịu trong suốt quá trình sản xuất kinh doanh. Như vậy, chi phí bao gồm 2 bộ phận: Chi phí về lao động sống; Chi phí về lao động vật hoá Dưới một góc độ khác, theo Ủy ban Chuẩn mực Kế toán quốc tế (IASB - International Accounting Standards Board) chi phí được hiểu như sau: “Chi phí là các yếu tố làm giảm các lợi ích kinh tế trong niên độ kế toán dưới hình thức xuất đi hay giảm giá trị tài sản hay làm phát sinh các khoản nợ, kết quả là làm giảm nguồn vốn chủ sở hữu mà không do việc phân phối nguồn vốn cho các bên chủ sở hữu.” Như vậy, chi phí được hiểu là các hao phí về nguồn lực để doanh nghiệp đạt được một hoặc những mục tiêu cụ thể. Nói một cách khác, chi phí là biểu hiện bằng tiền phải trả để thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. * Phân loại chi phí Phân loại chi phí theo kế toán tài chính Chi phí phát sinh trong doanh nghiệp bao gồm nhiều loại với tính chất kinh tế, mục đích, công dụng và yêu cầu quản lý khác nhau. Hoạt động thương mại là hoạt động nằm ngoài quá trình sản xuất, do đó, theo KTTC chi phí trong doanh nghiệp thương mại bao gồm: Chi phí giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí tài chính và chi phí khác.
9 Phân loại chi phí theo kế toán quản trị - Theo mối quan hệ với mức độ hoạt động chi phí được chia thành: Định phí; Biến phí; Chi phí hỗn hợp. - Căn cứ vào mối quan hệ của chi phí với đối tượng chịu chi phí chia thành: Chi phí trực tiếp; Chi phí gián tiếp. - Căn cứ vào khả năng kiểm soát chi phí, chi phí chia thành: Chi phí kiểm soát được; Chi phí không kiểm soát được. 1.1.1.3 Khái niệm, phương pháp xác định và phân loại quả kinh doanh * Khái niệm kết quả kinh doanh Theo Điều 96 Thông tư số 200/2014 BTC: “Kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh là số chênh lệch giữa doanh thu thuần và trị giá vốn hàng bán (gồm cả sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư và dịch vụ, giá thành sản xuất của sản phẩm xây lắp, chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh bất động sản đầu tư, như: chi phí khấu hao, chi phí sửa chữa, nâng cấp, chi phí cho thuê hoạt động, chi phí thanh lý, nhượng bán bất động sản đầu tư), chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp”. “Kết quả hoạt động tài chính là số chênh lệch giữa thu nhập của hoạt động tài chính và chi phí hoạt động tài chính”. “Kết quả hoạt động khác là số chênh lệch giữa các khoản thu nhập khác và các khoản chi phí khác và chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp”. Như vậy kết quả kinh doanh: Là kết quả cuối cùng về các hoạt động của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định, là biểu hiện bằng tiền phần chênh lệch giữa tổng doanh thu và tổng chi phí của các hoạt động kinh tế đã được thực hiện. * Nội dung và phương pháp xác định kết quả kinh doanh Kết quả hoạt động kinh doanh: Là phần chênh lệch giữa doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ, doanh thu hoạt động tài chính với trị giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và chi phí hoạt động tài chính. Phương pháp xác định kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp: Kết quả Lợi nhuận gộp về Doanh thu Chi phí Chi phí hoạt động = bán hàng và cung + hoạt động - tài chính - bán hàng kinh doanh cấp dịch vụ tài chính và QLDN Trong đó:
10 Lợi nhuận gộp về Doanh thu thuần về Trị giá vốn bán hàng và cung = bán hàng và cung - hàng bán cấp dịch vụ cấp dịch vụ Doanh thu thuần Doanh thu bán hàng Các khoản về bán hàng và = và cung cấp dịch vụ - giảm trừ cung cấp dịch vụ doanh thu Các khoản giảm trừ doanh thu bao gồm: Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại. Kết quả khác là kết quả từ các nghiệp vụ phát sinh không thường xuyên hoặc doanh nghiệp không dự kiến trước được như: thanh lý, nhượng bán TSCĐ, tài sản tổn thất. Được xác định là phần chênh lệch giữa các khoản thu nhập khác và các khoản chi phí khác: Kết quả khác = Thu nhập khác - Chi phí khác * Phân loại kết quả kinh doanh - Phân loại kết quả kinh doanh theo lĩnh vực: Kết quả kinh doanh tài chính; Kết quả kinh doanh thương mại; Kết quả kinh doanh dịch vụ; Kết quả kinh doanh sản xuất. - Phân loại kết quả kinh doanh theo địa điểm: Kết quả kinh doanh của chi nhánh; Kết quả kinh doanh của cửa hàng; Kết quả kinh doanh của nhà máy; Kết quả kinh doanh của trụ sở văn phòng. - Phân loại kết quả kinh doanh theo mối quan hệ với thông tin trên BCTC: Kết quả gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ; Kết quả hoạt động tài chính; Kết quả khác; Kết quả thuần từ hoạt động kinh doanh; Kết quả kinh danh trước thuế TNDN; Kết quả kinh doanh sau thuế TNDN. 1.1.2 Nội dung kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại 1.1.2.1 Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp dưới góc độ kế toán tài chính (1) Kế toán doanh thu, thu nhập khác trong doanh nghiệp Nguyên tắc kế toán doanh thu, thu nhập theo chuẩn mực kế toán Việt Nam Khi xác định doanh thu doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định được đề cập trong chuẩn mực kế toán Việt Nam số 14. Theo đó: Doanh thu được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ thu được. Giá trị hợp lý là giá trị được xác định phù hợp với giá thị trường, có thể nhận