Dùng corticoid dạng hít có bị loãng xương?

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

108
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Corticoid - một trong những vũ khí mạnh mẽ để điều trị hen phế quản. Sử dụng corticoid đã cải thiện đáng kể tình trạng của bệnh nhân hen. Tuy nhiên, một khi sử dụng lâu dài, thuốc này lại có thể tự nó gây nên nhiều biến chứng khác. Một trong số đó là chứng loãng xương, do corticoid ảnh hưởng rất lớn đến mô xương và chuyển hóa canxi và phospho trong cơ thể. Tại sao lại sử dụng corticoid đường hít trong điều trị hen phế quản? Corticoid - một trong những vũ khí mạnh mẽ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Dùng corticoid dạng hít có bị loãng xương?

Dùng corticoid dạng hít có bị loãng xương? Corticoid - một trong những vũ khí mạnh mẽ để điều trị hen phế quản. Sử dụng corticoid đã cải thiện đáng kể tình trạng của bệnh nhân hen. Tuy nhiên, một khi sử dụng lâu dài, thuốc này lại có thể tự nó gây nên nhiều biến chứng khác. Một trong số đó là chứng loãng xương, do corticoid ảnh hưởng rất lớn đến mô xương và chuyển hóa canxi và phospho trong cơ thể. Tại sao lại sử dụng corticoid đường hít trong điều trị hen phế quản? Corticoid - một trong những vũ khí mạnh mẽ để điều trị hen phế quản. Sử dụng corticoid đã cải thiện đáng kể tình trạng của bệnh nhân hen. Tuy nhiên, một khi sử dụng lâu dài, thuốc này lại có thể tự nó gây nên nhiều biến
chứng khác. Một trong số đó là chứng loãng xương, do corticoid ảnh hưởng rất lớn đến mô xương và chuyển hóa canxi và phospho trong cơ thể. Corticoid làm giảm hoạt động của tế bào tạo xương, giảm hấp thu canxi tại ruột và giảm bài tiết của các hormon sinh dục vốn có tác dụng bảo vệ xương. Người ta cũng quan sát thấy có sự gia tăng hoại tử vô khuẩn xương và nhồi máu xương như là biến chứng của corticoid dùng kéo dài với liều cao. Chính vì các biến chứng xương nặng nề xảy ra khi dùng corticoid đường uống đã khiến cho bác sĩ quyết định dùng đường hít. Các loại thuốc corticoid dạng hít Hiện nay trên thế giới cũng như ở Việt Nam người ta thường hay dùng 3 dẫn xuất corticoid dạng hít. Đó là becotide (beclometason), pulmicort (budesonide), Flixotide (fluticasone). Liều dùng tùy theo mức độ nặng của bệnh. Thông thường liều hàng ngày với người trưởng thành là 1.000- 2.000mcg đối với hai loại thuốc đầu tiên và 750-1.500mcg đối với flixotide. Đối với trẻ em thì liều chỉ bằng một nửa. Hai loại thuốc pulmicort và flixotide có tác dụng chống viêm tại chỗ tương tự như nhau và mạnh gấp đôi so với becotide. Khả năng ảnh hưởng trên hệ thống xương của các thuốc corticoid dạng hít
Tác dụng toàn thân, trong đó lên hệ thống xương của corticoid dạng hít có thể xảy ra một khi thuốc được hấp thu vào máu qua niêm mạc hầu họng, đường tiêu hóa do thuốc có thể bị nuốt cũng như qua niêm mạc phế quản. Ngoài ra niêm mạc phế quản bị viêm ở bệnh nhân hen cũng làm tăng cường hấp thu thuốc trực tiếp vào máu. Trên thực tế chỉ có 10% lượng thuốc hít có tác dụng lên niêm mạc đường hô hấp, còn lại có tới 90% lượng thuốc bị nuốt vào dạ dày và được chuyển hóa ở gan. Gan cũng làm vô hiệu hóa khoảng 11% thuốc pulmicort nhưng chỉ là 1% đối với flixotide. Như vậy một khi dùng liều cao kéo dài, thậm chí qua đường hít, corticoid cũng có thể ảnh hưởng rõ rệt lên hệ thống xương của cơ thể. Thuốc cũng kìm hãm rõ rệt lên bài tiết corticoid do cơ thể tự sản xuất ra, trong đó thuốc flixotide ít gây ảnh hưởng hơn. Các nghiên cứu lâm sàng đánh giá tác dụng của corticoid đường hít lên hệ thống xương Đầu tiên người ta nghiên cứu ảnh hưởng của corticoid đường hít lên mật độ xương. Một nghiên cứu dọc trên 33 bệnh nhân hen phế quản (16 nam và 17 nữ, tuổi trung bình 50), dùng liều cao corticoid dạng hít trong thời gian 2 năm. Kết quả nghiên cứu không cho thấy có sự mất xương. Người ta
cũng tiến hành nghiên cứu ảnh hưởng của corticoid đường hít lên tỷ lệ gãy xương. Một nghiên cứu được báo cáo tại Hội nghị loãng xương thế giới cho thấy dùng corticoid đường hít cũng làm tăng tới 50% nguy cơ xẹp đốt sống và 15% nguy cơ gãy xương ở các vị trí khác ngoài cột sống. Tuy nhiên do t ỷ lệ này cũng tương tự ở nhóm bệnh nhân hen dùng thuốc giãn phế quản nên hiện nay người ta vẫn chưa rõ sự tăng nguy cơ này là do chính mức độ nặng của bản thân bệnh, chứ chưa chắc đã do corticoid dùng đường hít. Một nghiên cứu khác đánh giá tỷ lệ gãy xương đốt sống trên hai nhóm bệnh nhân dùng corticoid đường uống và đường hít cho thấy việc sử dụng corticoid đường hít ở bệnh nhân hen phế quản, cho phép giảm liều, thậm chí dừng hẳn corticoid đường uống. Điều này cho phép cải thiện tình trạng xương và làm giảm nguy cơ gãy xương cột sống. Các nghiên cứu cho thấy dùng corticoid dạng hít có ảnh hưởng rất ít, thậm chí là bằng không, lên mô xương và nguy cơ gãy xương. Cho đến nay người ta vẫn chưa thấy có bất kỳ trường hợp nào bị các biến chứng xương kể trên khi dùng corticoid đường hít. Tuy nhiên cần phải đánh giá cả các yếu tố nguy cơ gãy, loãng xương khác trên nhóm bệnh nhân này, ví dụ như mãn kinh, để có kế hoạch dự phòng và điều trị loãng xương ở những bệnh nhân
hen phế quản dùng corticoid dạng hít. Chính vì vậy nên đã có những cố gắng đầu tiên dùng thuốc phòng ngừa loãng xương trên những bệnh nhân này, ví dụ như biphosphonat hay bổ sung canxi.