Duy trì tiêu chí nông thôn mới tại tỉnh Phú Thọ: Thực trạng và kiến nghị

Chia sẻ: Caphesuadathemduong | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

25
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu này đánh giá thực trạng kết quả xây dựng nông thôn mới và kết quả duy trì tiêu chí nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2010-2019. Nghiên cứu sử dụng phương pháp tiếp cận có sự tham gia để thu thập thông tin về thực trạng kết quả duy trì tiêu chí nông thôn mới, phân tích so sánh theo tiêu chí và theo giai đoạn. Từ đó, nghiên cứu đề xuất một số giải ph

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Duy trì tiêu chí nông thôn mới tại tỉnh Phú Thọ: Thực trạng và kiến nghị

Vietnam J. Agri. Sci. 2021, Vol. 19, No. 10: 1323-1333 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2021, 19(10): 1323-1333 www.vnua.edu.vn DUY TRÌ TIÊU CHÍ NÔNG THÔN MỚI TẠI TỈNH PHÚ THỌ: THỰC TRẠNG VÀ KIẾN NGHỊ Nguyễn Tuấn Sơn*, Nguyễn Anh Đức, Đặng Nam Phương, Nguyễn Thị Thu Huyền Khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn, Học viện Nông nghiệp Việt Nam * Tác giả liên hệ: nguyentuanson@vnua.edu.vn Ngày nhận bài: 05.05.2021 Ngày chấp nhận đăng: 20.07.2021 TÓM TẮT Hiện nay, nhiều địa phương đã hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới và tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, việc duy trì tiêu chí nông thôn mới còn gặp nhiều khó khăn do nhiều nguyên nhân. Nghiên cứu này đánh giá thực trạng kết quả xây dựng nông thôn mới và kết quả duy trì tiêu chí nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2010-2019. Nghiên cứu sử dụng phương pháp tiếp cận có sự tham gia để thu thập thông tin về thực trạng kết quả duy trì tiêu chí nông thôn mới, phân tích so sánh theo tiêu chí và theo giai đoạn. Từ đó, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng thực hiện các tiêu chí NTM trên địa bàn tỉnh Phú Thọ trong thời gian tới. Từ khóa: Nông thôn mới, duy trì tiêu chí, Phú Thọ. Maintaining Criteria of the New Rural Dvelopment Program in Phu Tho Province: Current Status and Recommendations ABSTRACT Many provinces have completed the new rural development program and continued to maintain and improve the quality of criteria in the program. However, maintaining the new rural criteria is still difficult due to several reasons. This study assessed the current situation and the results of maintaining new rural development program in Phu Tho province during 2010-2020 period. The study used a participatory approach to gather information and compared the results by the criteria and the periods. Based on the survey results, the study proposed some recommendations to continue maintaining and improving the criteria quality of the new rural development program in Phu Tho province. Keywords: New rural development program, maintaning criteria, Phu Tho province. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ vąng, cò nguy cć mçt chuèn (Lāu Nhung, 2017; Mai Thð Huyền & cs., 2019). Có thể nòi, sau 10 nëm thĆc hiện Chāćng Tính đến tháng 06/2019, câ nāĉc đã cò trình mĀc tiêu Quøc gia xây dĆng Nông thôn 4.458 xã đät chuèn NTM, chiếm 50,01% tùng sø mĉi (NTM), nhiều làng quê trên câ nāĉc đã đāČc xã (Bû NN&PTNT, 2019). Gią vąng và nâng cao “thay áo mĉi” và cò nhiều khĊi síc (Bäch Quøc chçt lāČng tiêu chí là đi vào chiều sâu chçt Khang, 2020; Lê Xuân Tâm & Nguyễn Tçt Thíng, 2013). Các đða phāćng trên câ nāĉc đã lāČng để NTM bền vąng hćn, hiệu quâ hćn và đang nú lĆc thĆc hiện các giâi pháp nhìm (Nguyễn Đú Anh Tuçn & Đào Đăc Huçn, 2019; đät đāČc 19 tiêu chí để đāČc công nhên chuèn Nguyễn Mêu Thái & cs., 2014). Để thĆc hiện NTM. Tuy nhiên, mût vçn đề cæn phâi đāČc chþ trāćng trên, Ban Chî đäo Chāćng trình quan tâm giâi quyết đò là duy trì và nång cao nông thôn mĉi Trung āćng đã ban hành Cöng chçt lāČng các tiêu chí Ċ nhąng xã đã đät chuèn vën sø 14/BCĐTW-VPĐP ngày 25/08/2015 về NTM. ThĆc tế cho thçy sau khi đāČc công nhên chî đäo xây dĆng kế hoäch duy trì và nâng cao đät chuèn NTM, mût sø xã đã “rĉt” khá nhiều chçt lāČng tiêu chí đøi vĉi các xã đã đāČc công tiêu chí, mût sø xã duy trì đāČc nhāng kém bền nhên đät chuèn NTM nhā sau “Các xã sau khi 1323
Duy trì tiêu chí nông thôn mới tại tỉnh Phú Thọ: Thực trạng và kiến nghị đã được công nhận đạt chuẩn NTM cần xây kết quâ xây dĆng NTM và kết quâ duy trì tiêu dựng kế hoạch duy trì và nâng cao chất lượng chí NTM trên đða bàn tînh Phú Thõ giai đoän các tiêu chí, nâng cao chất lượng đời sống vật 2010-2020, nghiên cău này đề xuçt mût sø giâi chất và tinh thần của người dân nông thôn, đảm pháp tiếp tĀc duy trì và nâng cao chçt lāČng bảo sự tăng trưởng và phát triển bền vững”. Vĉi thĆc hiện các tiêu chí NTM trên đða bàn tînh mĀc tiêu “Duy trì và nång cao chçt lāČng các Phú Thõ trong thĈi gian tĉi. tiêu chí đøi vĉi huyện đã đāČc công nhên đät chuèn NTM” ngày 23/10/2018, Vën phñng Ban 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU chî đäo xây dĆng NTM Trung āćng đã cò Cöng Để xác đðnh và đánh giá thĆc träng duy trì vën sø 8283/BNN-VPĐP hāĉng dén nûi dung kết quâ thĆc hiện các tiêu chí täi các xã đät thĆc hiện duy trì và nâng cao chçt lāČng các chuèn NTM trên đða bàn tînh Phú Thõ, nghiên tiêu chí đøi vĉi huyện đã đät chuèn nông thôn cău thu thêp các thông tin thă cçp và sĄ dĀng mĉi. Các huyện sau khi đã đáp ăng đæy đþ yêu phāćng pháp tiếp cên có sĆ tham gia. Việc xác cæu, quy đðnh về tiêu chí täi Quyết đðnh sø đðnh các điểm nghiên cău (tāćng ăng là các xã) 558/QĐ-TTg ngày 05/4/2016 cþa Thþ tāĉng cæn trên cć sĊ thâo luên vĉi lãnh đäo Phòng khèn trāćng xåy dĆng và tù chăc thĆc hiện kế NN&PTNT và Vën phñng điều phøi Chāćng hoäch duy trì và nâng cao chçt lāČng các tiêu trình xây dĆng NTM cçp tînh và cçp huyện. Sau chí NTM. đò thĆc hiện việc tính toán sø lāČng méu điều Có thể thçy việc thĆc hiện thành công 19 tra và tiến hành chõn méu điều tra theo phāćng tiêu chí thĆc chçt chî mĉi là bāĉc đæu cþa pháp chõn ngéu nhiên trong tĂng xã đāČc chõn Chāćng trình xåy dĆng NTM. Vì vêy, sau khi (Nguyễn Tuçn Sćn & cs., 2019). đāČc công nhên đät chuèn, việc duy trì các tiêu chí đã đät mĉi thĆc sĆ là điều cæn hāĉng tĉi. Nghiên cău thĆc hiện khâo sát täi 35 xã đät Đåy là mût “bài toán” nan giâi đøi vĉi các xã chuèn NTM Ċ 13 huyện cþa tînh Phú Thõ vĉi NTM, là mût vçn đề phăc täp cæn phâi đāČc rà hai đøi tāČng chính: (i) 705 ngāĈi dân và (ii) 351 soát, nghiên cău kỹ lāċng nhìm xây dĆng các cán bû Ban chî đäo và Ban quân lý chāćng trình chính sách, giâi pháp thích hČp để có cách làm, xây dĆng NTM cçp xã/thôn và các đoàn thể. Ở bāĉc đi hČp lý, phù hČp vĉi điều kiện thĆc tế cþa múi xã điều tra ngéu nhiên 20 ngāĈi dân và 10 tĂng đða phāćng. Trên cć sĊ đánh giá thĆc träng cán bû bìng bâng hói bán cçu trúc. Bảng 1. Đặc điểm cơ bản của người dân và cán bộ được điều tra Chỉ tiêu ĐVT Người dân (n = 705) Cán bộ (n = 351) Tỷ lệ người trả lời phỏng vấn là nam giới % 69,08 77,21 Tỷ lệ người trả lời phỏng vấn là dân tộc Kinh % 93,76 93,16 Tuổi bình quân của người trả lời phỏng vấn Năm 51,63 46,85 Trình độ văn hóa của người trả lời phỏng vấn Tiểu học % 1,28 0 Trung học cơ sở % 26,38 5,13 Trung học phổ thông % 72,34 94,87 Trình độ chuyên môn Trung cấp % 34,08 4,22 Cao đẳng % 14,01 18,83 Đại học % 51,59 75,97 Sau Đại học % 0,32 0,97 Trình độ chính trị Đảng viên % 74,18 98,29 Không phải đảng viên % 25,82 1,71 1324
Nguyễn Tuấn Sơn, Nguyễn Anh Đức, Đặng Nam Phương, Nguyễn Thị Thu Huyền Các thöng tin cć bân cþa ngāĈi dân và cán NTM cþa ngāĈi dân Ċ các xã đät chuèn NTM bû Ban chî đäo và Ban quân lý chāćng trình xåy giai đoän 2010-2019. Tùng sø xã đāČc điều tra là dĆng NTM cçp xã tham gia điều tra đāČc trình 35 xã (trong tùng sø 70 xã đã đät chuèn NTM tĂ bày Ċ bâng 1. nëm 2010 đến tháng 5/2019), các xã đāČc lĆa Kết quâ điều tra cho thçy: Đa sø ngāĈi trâ chõn cën că theo nëm (giai đoän) đät chuèn NTM. CĀ thể chõn 11 xã (trong tùng sø 13 xã lĈi phóng vçn là nam giĉi Ċ đû tuùi trung niên, đät chuèn giai đoän 2010-2015) và 24 xã (trong đã tøt nghiệp trung hõc phù thöng và cò trình đû tùng sø 57 xã đät chuèn giai đoän 2016-2019). chuyên mön cao đîng, đäi hõc. Điều này sẽ có Tỷ lệ xã đät chuèn NTM Ċ giai đoän 2010-2015 ânh hāĊng đến kết quâ đánh giá duy trì tiêu chí đāČc chõn cao hćn vì thĈi gian đät chuèn đã låu NTM cþa ngāĈi dån, vì khi trình đû nhên thăc nên việc đánh giá duy trì tiêu chí sẽ chính xác cþa ngāĈi dân là tøt hćn thì việc đánh giá sẽ và khách quan hćn. Trong 24 xã đät chuèn giai đâm bâo tính chính xác và khách quan hćn. đoän 2016-2019 đāČc điều tra chþ yếu chõn các Điều đò đāČc thể hiện qua kết quâ là 85,96% xã đät chuèn nëm 2016 và 2017, chî chõn 3 xã ngāĈi dån tham gia điều tra nhên thăc rìng trong 15 xã đät chuèn NTM nëm 2018 (3 xã này “Chương trình NTM là phục vụ người dân, do Ċ các huyện núi cao có nhiều khò khën và sø xã người dân làm chủ và thụ hưởng và có sự hỗ trợ đã đät chuèn rçt ít) và khöng điều tra xã đät của Nhà nước”. chuèn nëm 2018 vì mĉi đät chuèn nên còn duy CĀ thể, ngāĈi trâ lĈi phóng vçn đánh giá về trì đāČc các tiêu chí. ThĈi gian điều tra kéo dài măc đû duy trì cþa các chî tiêu cþa các tiêu chí tĂ cuøi nëm 2019 đến giąa nëm 2020 (bð gián NTM theo 3 măc đû: (i) Tiêu chí không còn duy đoän do ânh hāĊng cþa dðch Covid-19). trì đāČc nhā qui đðnh cþa Bû tiêu chí NTM, tāćng ăng cho điểm 1; (ii) Tiêu chí vén duy trì 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN đāČc nhā qui đðnh trong Bû tiêu chí NTM, tāćng ăng cho điểm 2 và (iii) Tiêu chí tøt hćn và đät 3.1. Kết quả xây dựng nông thôn mới tînh đāČc Ċ măc cao hćn so vĉi qui đðnh trong Bû tiêu Phú Thọ giai đoạn 2010-2020 chí NTM, tāćng ăng cho điểm 3. Vĉi các tiêu chí Tính đến 31/12/2020, tînh Phú Thõ đã có 95 mà ngāĈi dân/cán bû đánh giá khöng cñn duy trì xã đāČc công nhên đät chuèn NTM, chiếm đāČc, ngāĈi trâ lĈi phóng vçn đāČc hói tiếp về 48,46% tùng sø xã cþa tînh (Bâng 2). TĂ sø liệu nguyên nhån vì sao khöng duy trì đāČc để làm bâng 2 cho thçy đa sø các xã đät chuèn Ċ giai rô hćn nhąng khò khën trong việc duy trì tiêu đoän 2016-2020. Tỷ lệ sø xã đät chuèn NTM chí cĀ thể đò. Ngoài ra, sau múi tiêu chí đánh cÿng khöng đều nhau giąa các huyện và các giá còn có câu hói về ý kiến đề xuçt, kiến nghð huyện có tỷ lệ sø xã đät chuèn NTM Ċ măc cao cþa ngāĈi dân/cán bû làm thế nào để có thể duy cÿng cò xu hāĉng đät chuèn NTM sĉm hćn so trì và nâng cao chçt lāČng thĆc hiện tiêu chí đò vĉi các huyện còn läi. Các xã đät chuèn NTM trong thĈi gian tĉi sĉm cÿng là nhąng xã cò điều kiện kinh tế xã   Điểm bình quân X cho tĂng tiêu chí đāČc hûi tøt hćn nên khâ nëng duy trì tiêu chí NTM tøt hćn, mặc dù là tiêu chuèn NTM giai đoän tính theo công thăc: X  x fi i , trong đò xi sau đã đāČc nång cao hćn. Nëm 2015 huyện f i Lâm Thao là huyện đæu tiên cþa tînh đāČc Thþ tāćng ăng là măc điểm i (i = 1, 2, 3) ngāĈi tāĉng Chính phþ quyết đðnh công nhên đät dân/cán bû xã đánh giá và fi là sø ngāĈi cho măc chuèn NTM; Thð xã Phú Thõ, thành phø Việt Trì điểm xi. Nghiên cău này sĄ dĀng phāćng pháp và huyện Thanh Thþy đã đāČc Thþ tāĉng Chính thøng kê mô tâ và phāćng pháp tính điểm bình phþ quyết đðnh công nhên hoàn thành nhiệm quân trõng sø để phân tích thĆc träng kết quâ vĀ/đät chuèn nông thôn mĉi nëm 2020. duy trì tiêu chí NTM Ċ Phú Thõ. Ngoài ra, Xét theo kết quâ đánh giá tĂng tiêu chí, có nghiên cău sĄ dĀng kiểm đðnh Welch (Welch, thể thçy ngoäi trĂ tiêu chí quy hoäch có 100% sø 1947) đøi vĉi kết quâ đánh giá duy trì tiêu chí xã đã đät đāČc và mût sø tiêu chí có tỷ lệ sø xã 1325
Duy trì tiêu chí nông thôn mới tại tỉnh Phú Thọ: Thực trạng và kiến nghị đät các nûi dung tiêu chí Ċ măc cao, thì có mût đäi; cć cçu kinh tế và các hình thăc tù chăc sân sø tiêu chí đāČc đánh giá là khò đät đāČc hćn vĉi xuçt tiên tiến, gín phát triển nông nghiệp vĉi các xã còn läi (Bâng 3). Ví dĀ tiêu chí giao công nghiệp, dðch vĀ; gín phát triển nông thôn thöng, möi trāĈng và an toàn thĆc phèm, thu vĉi đö thð theo quy hoäch; xã hûi nông thôn dân nhêp, tù chăc sân xuçt có tĉi hćn 30% sø xã chþ, bình đîng, ùn đðnh, giàu bân síc vën hòa trong tînh chāa thể hoàn thành các tiêu chí này. dân tûc; möi trāĈng sinh thái đāČc bâo vệ; an Ngay Ċ các xã đã đät chuèn NTM, việc duy trì ninh, trêt tĆ đāČc gią vąng. các tiêu chí này cÿng cñn gặp nhiều khó khën Nhìm nâng cao chçt lāČng tiêu chí các xã phân ánh Ċ kết quâ đánh giá duy trì NTM Ċ đã đät chuèn nông thôn mĉi, xây dĆng xã đät mĀc 3.2. chuèn nông thôn mĉi nâng cao và kiểu méu nhìm đâm bâo xây dĆng nông thôn mĉi là quá 3.2. Các giải pháp đã thực hiện để duy trì trình thāĈng xuyên, liên tĀc, hāĉng tĉi mĀc tiêu tiêu chí nông thôn mới phát triển nông thôn bền vąng, ngày 24/10/2019, UBND tînh Phú Thõ đã ban hành Chāćng trình xåy dĆng nông thôn Ċ tînh quyết đðnh sø 2662/QĐ-UBND về việc “Ban Phú Thõ đã đāČc thĆc hiện theo phāćng chåm hành bộ tiêu chí xã đạt chuẩn nông thôn mới “Phát huy vai trò chủ động của cộng đồng dân nâng cao, xã nông thôn mới kiểu mẫu tînh Phú cư đða phương là chính, Nhà nước đðnh hướng, Thọ đến năm 2020”. hỗ trợ một phần kinh phí và hướng dẫn thực hiện”. Các hoät đûng cĀ thể do chính cûng đ÷ng Theo Quyết đðnh này, Bû tiêu chí xã đät ngāĈi dân Ċ thôn, xã bàn bäc dân chþ và quyết chuèn nông thôn mĉi nång cao trên đða bàn tînh đðnh. Trong giai đoän 2011-2020, mĀc tiêu cć Phú Thõ g÷m 17 tiêu chí chia thành 5 lïnh vĆc bân mà tînh Phú Thõ đề ra đò là: Xåy dĆng (Hä tæng kinh tế - xã hûi; Phát triển kinh tế nông thôn mĉi để nång cao đĈi søng vêt chçt và nöng thön, nång cao đĈi søng cþa nhân dân; tinh thæn cho ngāĈi dân khu vĆc nông thôn; có Giáo dĀc - Y tế - Vën hòa; Cânh quan-Môi kết cçu hä tæng kinh tế - xã hûi tĂng bāĉc hiện trāĈng; An ninh trêt tĆ - Hành chính công). Bảng 2. Kết quả xây dựng NTM của tînh Phú Thọ (đến 31/12/2020) Năm được công nhận Tỷ lệ số xã Huyện 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Tổng đã đạt chuẩn (%) Tân Sơn 1 1 6,25 Thanh Sơn 1 1 2 4 18,18 Hạ Hòa 1 1 3 5 26,31 Cẩm Khê 1 1 5 7 30,43 Yên Lập 1 4 5 31,25 Đoan Hùng 1 1 3 2 2 9 42,86 Tam Nông 1 1 1 2 5 45,45 Phù Ninh 1 2 3 3 2 11 68,75 Thanh Ba 1 3 2 1 5 2 14 77,78 Tx Phú Thọ 1 1 1 2 5 100 Tp Việt Trì 1 4 3 1 9 100 Lâm Thao 4 4 1 1 10 100 ThanhThủy 1 2 5 2 10 100 Tổng 1 6 6 15 17 15 19 16 95 48,46 Nguồn: Ban chî đạo CT MTQG XDNTM tînh Phú Thọ (2020). 1326
Nguyễn Tuấn Sơn, Nguyễn Anh Đức, Đặng Nam Phương, Nguyễn Thị Thu Huyền Bảng 3. Đánh giá kết quả thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020 của tînh Phú Thọ (Tỷ lệ xã đät các nûi dung tiêu chí) Chỉ tiêu Số xã đạt TC Tỷ lệ (%) Quy hoạch 196 100,00 Giao thông 120 61,22 Thủy lợi 185 94,39 Điện 194 98,98 Trường học 152 77,55 Cơ sở vật chất văn hóa 169 86,22 Cơ sở hạ tầng thương mại NT 186 94,90 Thông tin và Truyền thông 193 98,47 Nhà ở cư dân 139 70,92 Thu nhập 130 66,33 Tỷ lệ hộ nghèo 170 86,73 Lao động có việc làm 188 95,92 Tổ chức sản xuất 130 66,33 Giáo dục và Đào tạo 182 92,86 Y tế 190 96,94 Văn hóa 183 93,37 Môi trường và an toàn thực phẩm 120 61,22 Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật 150 76,53 Quốc phòng và An ninh 154 78,57 Nguồn: Ban chî đạo CT MTQG XDNTM tînh Phú Thọ (2020). Xã đāČc công nhên đät chuèn nông thôn Để đèy mänh phong trào xây dĆng khu dân mĉi nâng cao phâi đáp ăng đāČc các điều kiện: cā NTM kiểu méu, ngày 24/10/2019, UBND tînh (i) Đã đāČc công nhên đät chuèn nông thôn mĉi đã ban hành quyết đðnh sø 2663/QĐ-UBND theo quy đðnh täi Quyết đðnh sø 2540/QĐ-TTg “Ban hành Bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn ngày 30/12/2016 cþa Thþ tāĉng Chính Phþ (măc mới kiểu mẫu trên đða bàn tînh Phú Thọ đến đû hoàn thành các tiêu chí quy đðnh täi Quyết năm 2020”. Bû tiêu chí khu dån cā nöng thön đðnh 953/QĐ-UBND ngày 03/5/2017 cþa UBND mĉi kiểu méu trên đða bàn tînh đến nëm 2020 tînh Phú Thõ) và (ii) Đät chuèn 100% tiêu chí g÷m 13 tiêu chí và 30 chî tiêu đāČc áp dĀng đøi nông thôn mĉi nâng cao theo quyết đðnh này. vĉi các khu dån cā đã đāČc công nhên đät chuèn nông thôn mĉi và các khu dån cā trên đða bàn Đøi vĉi xã đät chuèn nông thôn mĉi kiểu các xã đã đāČc công nhên đät chuèn nông thôn méu cæn đáp ăng các điều kiện: (i) Đã đät chuèn mĉi theo quy đðnh. nông thôn mĉi nång cao và (ii) Đät các tiêu chí xã Chāćng trình xåy dĆng nông thôn mĉi đāČc nông thôn mĉi kiểu méu theo quy đðnh täi Quyết tînh Phú Thõ xác đðnh là Chāćng trình cò điểm đðnh sø 691/QĐ-TTg ngày 05/6/2018 cþa Thþ khĊi đæu nhāng khöng cò điểm kết thúc do vêy tāĉng Chính phþ “Về việc ban hành tiêu chí xã việc ban hành ban hành Bû tiêu chí xã đät chuèn nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020”. nông thôn mĉi nâng cao và xã nông thôn mĉi Bû tiêu chí này là cć sĊ để chî đäo, đánh kiểu méu; khu dån cā nöng thön mĉi kiểu méu giá, xét công nhên, công bø xã đät chuèn nông trên đða bàn tînh là tiền để tînh Phú Thõ tiếp tĀc thôn mĉi nâng cao và xã nông thôn mĉi kiểu triển khai có hiệu quâ Chāćng trình MTQG xåy méu trên đða bàn tînh Phú Thõ đến nëm 2020. nông thôn mĉi trong nhąng nëm tiếp theo. 1327
Duy trì tiêu chí nông thôn mới tại tỉnh Phú Thọ: Thực trạng và kiến nghị Ngoài ra, tînh Phú Thõ cÿng xác đðnh mĀc nông thôn Phú Thõ. Têp trung thĆc hiện xúc tiêu chính cþa Chāćng trình xåy dĆng NTM là tiến thāćng mäi đøi vĉi các sân phèm đã đāČc phát triển kinh tế, täo việc làm, nâng cao thu tiêu chuèn hòa đät tĂ 3 sao trĊ lên. nhêp cho ngāĈi lao đûng, do vêy ngày 18/7/2019, Tînh xác đðnh ngu÷n vøn thĆc hiện Chāćng UBND tînh Phú Thõ đã ban hành Kế hoäch sø trình OCOP chþ yếu là ngu÷n xã hûi hóa tĂ cûng 3262/KH-UBND về “Kế hoạch triển khai đ÷ng: Vøn cþa các doanh nghiệp, hČp tác xã, hû Chương trình mỗi xã một sản phẩm tînh Phú sân xuçt tĆ huy đûng, vøn vay tĂ tù chăc tín Thọ đến năm 2020”. Kế hoäch đāČc triển khai là dĀng, quỹ hú trČ phát triển hČp tác xã„ Ngoài ra, cć sĊ cho các đða phāćng xåy dĆng kế hoäch ngu÷n vøn ngân sách sẽ đāČc hú trČ mût phæn, triển khai chāćng trình OCOP sát vĉi tình hình bao g÷m: Ngân sách hú trČ thĆc hiện Chāćng thĆc tế, bâo đâm thĆc hiện thíng lČi các mĀc trình mĀc tiêu quøc gia xây dĆng nông thôn mĉi tiêu, nhiệm vĀ cþa Chāćng trình. giai đoän 2016-2020, vøn sĆ nghiệp khoa hõc và Chāćng trình OCOP đāČc triển khai Ċ toàn công nghệ, các ngu÷n vøn l÷ng ghép khác. bû khu vĆc nöng thön trên đða bàn tînh, khuyến khích thĆc hiện Chāćng trình câ Ċ khu vĆc đö 3.3. Kết quả duy trì tiêu chí nông thôn mới thð nhìm góp phæn chuyển dðch cć cçu kinh tế, tînh Phú Thọ giai đoạn 2010-2020 nâng cao thu nhêp và đĈi søng cho nhân dân; xây dĆng tù chăc bû máy quân lý điều hành 3.3.1. Đánh giá kết quâ duy trì tiêu chí Chāćng trình OCOP tĂ tînh đến xã; hú trČ phát nông thôn mới theo các tiêu chí triển các hình thăc tù chăc sân xuçt, kinh doanh Kết quâ khâo sát vĉi 705 ngāĈi dân và 351 theo hāĉng gia tëng lČi ích cho cûng đ÷ng. cán bû cho thçy việc duy trì các tiêu chí NTM Ċ Tînh Phú Thõ đặt mĀc tiêu phçn đçu đến Phú Thõ đều đāČc đánh giá Ċ măc 2 điểm trĊ nëm 2020 phát triển và nâng cçp 50 sân phèm lên, nghïa là vén đāČc duy trì đāČc nhā qui đðnh OCOP, trong đò cò ít nhçt 5 sân phèm đät tiêu cþa Bû tiêu chí NTM (Hình 1). Cán bû có xu chuèn 5 sao cçp tînh, 1 sân phèm đät tiêu hāĉng cho điểm đánh giá cao hćn so vĉi măc chuèn 5 sao cçp quøc gia, có ít nhçt 50 tù chăc đánh giá cþa ngāĈi dån nhāng khöng cò sĆ khác kinh tế tham gia Chāćng trình OCOP Phý Thõ. biệt quá lĉn. Điều này cho thçy việc khâo sát Triển khai đ÷ng thĈi Chāćng trình OCOP vĉi đánh giá duy trì tiêu chí NTM vĉi sø lāČng méu các dĆ án liên kết sân xuçt theo chuúi giá trð lĉn ngāĈi dân và cán bû đða phāćng đâm bâo nhìm khai thác thế mänh cþa nông nghiệp, tính khách quan trong đánh giá. Hình 1. Kết quả đánh giá duy trì tiêu chí nông thôn mới của người dân và cán bộ 1328
Nguyễn Tuấn Sơn, Nguyễn Anh Đức, Đặng Nam Phương, Nguyễn Thị Thu Huyền Kết quâ bình quån đánh giá giąa các tiêu Vĉi tiêu chí tù chăc sân xuçt, chî tiêu “Xã có chí có sĆ chênh lệch, có nhąng tiêu chí đāČc mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông đánh giá Ċ măc tøt hćn các tiêu chí khác. Có ba sản chủ lực đảm bảo bền vững” cò măc đánh giá nhóm tiêu chí bao g÷m (i) Hä tæng kinh tế xã điểm bình quân toàn tînh thçp nhçt (2,18 điểm). hûi (g÷m 8 tiêu chí là Giao thông, Thþy lČi, Huyện Hä Hña, Đoan Hüng là nhąng nći gặp Điện, TrāĈng hõc, Cć sĊ vêt chçt vën hòa, Cć sĊ khò khën nhiều nhçt và có măc đánh giá thçp hä tæng thāćng mäi nông thôn, Thông tin và (măc 1) là cao nhçt trên đða bàn tînh. Có tình truyền thông và Nhà Ċ dån cā); (ii) Kinh tế và tù träng là hình thành các hình thăc tù chăc sân chăc sân xuçt (g÷m 4 tiêu chí là Thu nhêp, Hû xuçt nhìm mang tính đøi phò để đät tiêu chí mà nghèo, Lao đûng có việc làm và Tù chăc sân chāa thçy hết vai trò, vð trí, tæm quan trõng, sĆ cæn thiết phâi cþng cø, đùi mĉi và phát triển xuçt); (iii) Vën hòa - Xã hûi - Möi trāĈng (g÷m 6 kinh tế hČp tác để tëng thu nhêp cho ngāĈi dân, tiêu chí là Giáo dĀc và Đào täo, Y tế, Vën hòa, thýc đèy phát triển kinh tế cþa đða phāćng. Möi trāĈng và an toàn thĆc phèm, Hệ thøng Chçt lāČng hoät đûng cþa các loäi hình liên kết chính trð và tiếp cên pháp luêt, Quøc phòng và hiệu quâ chāa cao, chāa cò săc lan tóa, công tác an ninh). Nhóm tiêu chí hä tæng kinh tế xã hûi chuyển đùi cć cçu cây tr÷ng, vêt nuôi, phát triển đāČc cán bû và ngāĈi dån đánh giá là vén duy kinh tế hČp tác còn tĆ phát, chāa cò đðnh hāĉng trì đāČc nhā qui đðnh cþa Bû tiêu chí NTM, tuy rõ ràng. nhiên, nhiều tiêu chí trong nhóm này läi có điểm bình quån đánh giá thçp hćn so vĉi hai 3.3.2. Đánh giá kết quâ duy trì tiêu chí nhóm còn läi (dāĉi hoặc xçp xî 2,25 điểm). nông thôn mới theo giai đoän đät chuèn Trong đò, ba tiêu chí là thþy lČi, giao thông và nông thôn mới tù chăc sân xuçt cò điểm đánh giá bình quån Kết quâ so sánh duy trì tiêu chí NTM theo thçp nhçt. giai đoän đät chuèn chî ra rìng Ċ mût sø tiêu chí CĀ thể, vĉi tiêu chí giao thông, chî tiêu “Tối có sĆ khác biệt đáng kể giąa các xã đät chuèn thiểu 50% đường trục chính nội đồng vẫn đảm NTM trong hai giai đoän này (Bâng 4 và 5). bảo vận chuyển hàng hóa thuận tiện” cò măc Theo đò, ngāĈi dân và cán bû Ċ các xã đät chuèn đánh giá điểm bình quân toàn tînh thçp nhçt NTM giai đoän 2010-2015 đánh giá việc duy trì (2,17 điểm). Ở các huyện Hä Hòa, Cèm Khê, các tiêu chí này Ċ măc tøt hćn so vĉi ngāĈi dân Đoan Hüng nhiều ngāĈi dån đánh giá việc duy và cán bû Ċ nhąng xã đät chuèn Ċ giai đoän sau. trì chî tiêu này khöng đāČc nhā qui đðnh cþa Bû Vĉi các tiêu chí về cć sĊ vêt chçt và hä tæng tiêu chí NTM. Hai nguyên nhân chþ yếu dén nông thôn, có thể thçy các xã đät chuèn NTM đến tình träng này là do đāĈng chāa đāČc bê giai đoän đæu đāČc đánh giá măc duy trì tiêu chí tông hóa, xuøng cçp (42,11%) và có nhiều xe NTM Ċ măc cao hćn các xã đät chuèn NTM giai trõng tâi lĉn đi läi (42,11%). đoän sau là vì các xã này cò đāČc đæu tā ban Vĉi tiêu chí thþy lČi, theo đánh giá cþa các đæu tøt và thêm đò là các xã điển hình về NTM nên việc duy trì tiêu chí NTM có thể thuên lČi hû dån đến nay hệ thøng thuỷ lČi täi các huyện hćn. Điều này cho thçy không phâi că thĈi gian đã cć bân đáp ăng đāČc nhu cæu tāĉi tiêu nāĉc låu hćn là chçt lāČng duy trì NTM sẽ kém hćn, phĀc vĀ sân xuçt nông nghiệp và phòng, chøng mà điều đò cò thể phĀ thuûc vào ý thăc, trách thiên tai. Hai huyện Cèm Khê và Đoan Hüng cò nhiệm cþa ngāĈi dân và chính quyền đða măc đánh giá bình quån thçp nhçt læn lāČt là phāćng sau khi hoàn thành chāćng trình NTM 2,08 và 2,11 điểm. Ngoài nguyên nhân chính là (Mai Thð Huyền & cs., 2019). Các xã đät chuèn hệ thøng thþy lČi xuøng cçp do xây dĆng lâu NTM giai đoän sau có thể nhìn vào tçm gāćng nëm (37,93%) thì hệ thøng thþy lČi chāa đ÷ng điển hình cþa các xã đät chuèn NTM giai đoän bû, công tác duy tu còn hän chế (32,76%) cÿng cò đæu để hõc têp kinh nghiệm giúp cho việc duy ânh hāĊng đến việc duy trì tiêu chí thþy lČi Ċ trì tiêu chí NTM đāČc tøt hćn trong nhąng nëm các xã đät chuèn NTM Ċ Phú Thõ. tiếp theo. 1329
Duy trì tiêu chí nông thôn mới tại tỉnh Phú Thọ: Thực trạng và kiến nghị Theo đánh giá cþa ngāĈi dân, các tiêu chí 3.4. Giải pháp tiếp tục duy trì và nâng cao thuûc về nhóm tiêu chí vën hòa - xã hûi - môi chất lượng thực hiện các tiêu chí nông trāĈng và nhóm Kinh tế và tù chăc sân xuçt thôn mới tînh Phú Thọ không có sĆ khác biệt giąa hai giai đoän 3.4.1. Đổi mới và tëng cường sự lãnh đäo (Bâng 4). Ở chiều hāĉng ngāČc läi, theo đánh giá cþa cán bû thì các tiêu chí này Ċ các xã đät của Đâng, quân lý của Nhà nước đối với chuèn giai đoän 2010-2015 vén đāČc đánh giá việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc duy trì tøt hćn Ċ các xã đät chuèn giai đoän gia xây dựng nông thôn mới 2016-2020 (Bâng 5). Qua đò cho thçy đánh giá Tëng cāĈng cöng tác lãnh đäo, chî đäo cþa chþ quan cþa ngāĈi dân cho rìng việc duy trì cçp þy Đâng, chính quyền và đoàn thể tĂ huyện các tiêu chí này có thể dễ dàng hćn so vĉi các đến cć sĊ. Các thành viên Ban Chî đäo cçp tiêu chí thuûc về nhòm cć sĊ vêt chçt và hä tæng huyện, các ban, ngành, đoàn thể huyện có trách nông thôn. TĂ sĆ khác biệt trong đánh giá giąa nhiệm thĆc hiện nghiêm nhiệm vĀ cþa Ban Chî nhóm cán bû và ngāĈi dân, có thể thçy là để duy đäo phån cöng, tëng cāĈng đi cć sĊ để tháo gċ khó trì tøt các tiêu chí này trong thĈi gian tĉi, các khën và chî đäo việc thĆc hiện công tác xây dĆng đða phāćng cæn tiếp tĀc chú trõng đến việc phát nông thôn mĉi bền vąng Ċ các đða phāćng đāČc triển kinh tế nhāng vén phâi đâm bâo các yếu phân công phĀ trách. Đặc biệt, tiếp tĀc têp trung tø xã hûi và möi trāĈng theo hāĉng bền vąng lãnh đäo, chî đäo, täo mõi điều kiện cho các xã (Nguyễn Mêu Thái & cs., 2014). nâng cao chçt lāČng tiêu chí nông thôn mĉi. Bảng 4. Kết quả đánh giá duy trì tiêu chí nông thôn mới của người dân, theo giai đoạn đạt chuẩn (Điểm bình quân) Giai đoạn 2010-2015 Giai đoạn 2016 - 2020 Giá trị kiểm định Chỉ tiêu (n = 232) (n = 473) (P-value) Giao thông 2,29 2,22 0,003 Thủy lợi 2,25 2,18 0,026 Điện 2,34 2,26 0,017 Trường học 2,49 2,3 0,000 Cơ sở vật chất văn hóa 2,24 2,25 0,791 Cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn 2,41 2,28 0,001 Thông tin và truyền thông 2,45 2,35 0,000 Nhà ở dân cư 2,47 2,39 0,009 Thu nhập 2,47 2,37 0,015 Hộ nghèo 2,48 2,47 0,813 Lao động có việc làm 2,39 2,34 0,204 Tổ chức sản xuất 2,23 2,21 0,348 Giáo dục đào tạo 2,43 2,42 0,456 Y tế 2,38 2,35 0,220 Văn hóa 2,51 2,44 0,016 Môi trường và an toàn thực phẩm 2,26 2,25 0,507 Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật 2,38 2,38 0,925 Quốc phòng và an ninh 2,55 2,47 0,017 Chú thích: Kiểm đðnh Welch's T-test với mức ý nghïa thống kê *: P
Nguyễn Tuấn Sơn, Nguyễn Anh Đức, Đặng Nam Phương, Nguyễn Thị Thu Huyền Bảng 5. Kết quả đánh giá duy trì tiêu chí nông thôn mới của cán bộ, theo giai đoạn đạt chuẩn (Điểm bình quân) Giai đoạn 2010-2015 Giai đoạn 2016-2020 Giá trị kiểm định Chỉ tiêu (n = 115) (n = 236) (P-value) Giao thông 2,36 2,19 0,000 Thủy lợi 2,31 2,18 0,002 Điện 2,42 2,32 0,031 Trường học 2,49 2,33 0,008 Cơ sở vật chất văn hóa 2,22 2,21 0,889 Cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn 2,4 2,34 0,473 Thông tin và truyền thông 2,5 2,44 0,067 Nhà ở dân cư 2,49 2,39 0,026 Thu nhập 2,46 2,45 0,838 Hộ nghèo 2,55 2,44 0,042 Lao động có việc làm 2,44 2,31 0,024 Tổ chức sản xuất 2,27 2,17 0,005 Giáo dục đào tạo 2,64 2,53 0,003 Y tế 2,47 2,44 0,436 Văn hóa 2,54 2,48 0,325 Môi trường và an toàn thực phẩm 2,38 2,28 0,000 Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật 2,49 2,41 0,017 Quốc phòng và an ninh 2,52 2,54 0,638 Chú thích: Kiểm đðnh Welch's T-test với mức ý nghïa thống kê *: P
Duy trì tiêu chí nông thôn mới tại tỉnh Phú Thọ: Thực trạng và kiến nghị để vĂa tên dĀng mõi tiềm nëng, lČi thế cþa đða mini, bể bći, sån tennis đáp ăng nhu cæu vui phāćng phát triển sân xuçt vĂa thĆc hiện đề chći vën hòa, thể thao cþa ngāĈi dân. án tái cć cçu ngành nong nghiệp cþa tînh. Đến Tëng cāĈng vên đûng các tæng lĉp dån cā, nëm 2020, tînh Phú Thõ đã cò 28 sân phèm đät con em đða phāćng làm ën sinh søng xa quê tiêu chuèn OCOP, trong đò có 4 sân phèm hāćng đòng gòp ngu÷n lĆc để xây mĉi, nâng cçp häng 4 sao và 16 sân phèm häng 3 sao. Ngoài nhà vën hòa khu dån cā và các thiết chế, trang ra, tînh cæn đèy mänh thu hýt đæu tā vào sân thiết bð trong nhà vën hòa khu dån cā, các điểm xuçt kinh doanh trong các cĀm, điểm công vui chći giâi trí trong khuön viên nhà vën hòa nghiệp đã đāČc phê duyệt trên đða bàn các khu dån cā đáp ăng nhu cæu sinh hoät vën hòa huyện, xã, āu tiên các dĆ án thuûc lïnh vĆc chế vën nghệ và sinh hoät cûng đ÷ng khu dån cā. biến nông sân, thĆc phèm, công nghiệp phĀ trČ, thu hút nhiều lao đûng đða phāćng. Đặc biệt tînh không nên cho phép các dĆ án đæu tā 4. KẾT LUẬN sĄ dĀng công nghệ cÿ, gåy ö nhiễm möi trāĈng Phú Thõ là mût trong nhąng đða phāćng cò vì đåy là mût trong nhąng vçn đề nghiêm trõng kết quâ xây dĆng NTM đät đāČc thuûc nhóm gåy khò khën trong việc duy trì tiêu chí môi trāĈng Ċ nhiều đða phāćng. khá cþa các tînh Trung du, miền núi phía Bíc, nhāng để duy trì và gią vąng thành quâ này thì 3.4.4. Huy động các nguồn lực của địa không hề đćn giân. TĂ kết quâ đánh giá thĆc phương và thực hiện lồng ghép nguồn vốn träng xây dĆng nông thôn mĉi và duy trì tiêu của các chương trình chương trình, dự án chí nông thôn mĉi trên đða bàn tînh Phú Thõ triển khai trên địa bàn để duy trì và nâng giai đoän 2010-2020, nghiên cău đã chî ra cao tiêu chí nông thôn mới nhąng vçn đề còn t÷n täi trong việc thĆc hiện duy trì tiêu chí nông thôn mĉi Ċ Phú Thõ. CĀ Tāćng tĆ kết quâ nghiên cău cþa Phäm Bâo thể, nhóm tiêu chí hä tæng kinh tế xã hûi đāČc Dāćng & Nguyễn Thð Thanh Minh (2014) và cán bû và ngāĈi dån đánh giá là vén duy trì Nguyễn Hoài Nam & Đinh Xuån Hüng (2020), ý đāČc nhā qui đðnh cþa Bû tiêu chí quøc gia về kiến đánh giá cþa ngāĈi dân và cán bû đða nông thôn mĉi, tuy nhiên, nhiều tiêu chí trong phāćng Ċ Phú Thõ cÿng chî ra rìng để duy trì nhóm này läi cò điểm đánh giá bình quån thçp và nâng cao chçt lāČng các tiêu chí NTM các đða hćn so vĉi các tiêu chí khác. Trong điều kiện phāćng cæn huy đûng tøi đa các ngu÷n lĆc đặc biến đùi khí hêu diễn ra nhanh và mänh nhā biệt là ngu÷n lĆc tài chính; thĆc hiện tøt việc thĈi gian qua, các cć sĊ hä tæng đặc biệt là hä l÷ng ghép ngu÷n vøn tĂ các chāćng trình, dĆ án, tæng giao thông, thþy lČi, trāĈng hõc xuøng cçp sĆ đòng gòp cþa các HTX, doanh nghiệp đòng nhanh chóng và việc nâng cçp hoàn chînh hệ trên đða bàn. Các đða phāćng cæn quân lý và sĄ thøng cć sĊ hä tæng läi đñi hói rçt nhiều kinh dĀng có hiệu quâ ngu÷n vøn đāČc phân bù tĂ phí vāČt quá khâ nëng đáp ăng cþa đða phāćng chāćng trình NTM; đ÷ng thĈi huy đûng các và đòng gòp cþa ngāĈi dân. Ngoài ra, kết quâ ngu÷n lĆc xã hûi hòa để hoàn thiện và nâng cçp nghiên cău cÿng chî ra rìng có sĆ khác biệt các công trình hä tæng phĀc vĀ sân xuçt và sinh trong đánh giá cþa cán bû và ngāĈi dân về măc hoät cþa ngāĈi dân. đû duy trì các tiêu chí kinh tế và tù chăc sân xuçt, vën hòa - xã hûi - möi trāĈng. Vì vêy, 3.4.5. Đèy mänh xã hội hóa trong xây dựng nghiên cău đāa vào đánh giá ý kiến cþa câ và nâng cçp các cơ sở vêt chçt vën hóa ngāĈi dân và cán bû đða phāćng nhìm phân ánh đáp ứng nhu cæu sinh hoät của người dân các góc nhìn khác nhau về cùng mût vçn đề sẽ địa phương giýp cho đánh giá cþa nghiên cău khách quan Vên đûng các tù chăc, cá nhân, doanh hćn. TĂ các kết quâ trên, có thể rút ra kết luên nghiệp thĆc hiện xã hûi hóa trong xây dĆng các rìng trách nhiệm cho cán bû Ban chî đäo xây cć sĊ hä tæng vën hòa thể thao nhā sån bòng đá dĆng NTM các cçp trong thĈi gian tĉi cæn đi såu 1332
Nguyễn Tuấn Sơn, Nguyễn Anh Đức, Đặng Nam Phương, Nguyễn Thị Thu Huyền đi sát hćn nąa, tìm kiếm và huy đûng mõi huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Tạp chí Kinh tế & Phát triển. 268: 61-70. ngu÷n lĆc có thể, có các cách làm sáng täo để Nguyễn Đỗ Anh Tuấn & Đào Đức Huấn (2019). Phát đûng viên ngāĈi dân tiếp tĀc chung tay xây triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn trong xây dĆng và bâo vệ thành quâ cþa công cuûc xây dựng nông thôn mới. Kỷ yếu hội thảo “Lý luận và dĆng NTM trong thĈi gian qua. thực tiễn trong xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam”, Nam Định Nguyễn Hoài Nam & Đinh Xuân Hùng (2020). Cơ chế TÀI LIỆU THAM KHẢO huy động ngân sách nhà nước cho xây dựng nông Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình MTQG xây thôn mới ở tỉnh Nghệ An. Tạp chí Kinh tế & Phát dựng nông thôn mới (2015). Công văn số triển. 280: 86-95. 14/BCĐTW-VPĐP ngày 25/08/2015. Nguyễn Mậu Thái, Tô Dũng Tiến & Nguyễn Mậu Bạch Quốc Khang (2020). Cách tiếp cận xây dựng Dũng (2014). Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí nông thôn mới - Chìa khóa thành công trong 10 môi trường trong xây dựng nông thôn mới tại năm qua. Truy cập từ https://vjst.vn/vn/tin-tuc/ huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội. Tạp chí 2687/cach-tiep-can-xay-dung-nong-thon-moi-chia- Khoa học và Phát triển. 12(2): 250-258. khoa-thanh-cong-trong-10-nam-qua.aspx, ngày Nguyễn Tuấn Sơn, Nguyễn Anh Đức & Vũ Thị Mỹ 10/3/2021. Huệ (2019). Đẩy mạnh tích tụ đất đai phát triển sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Nam Định. Bộ NN&PTNT (2018). Công văn số 8283/BNN-VPĐP Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam. ngày 23/10/2018 hướng dẫn nội dung thực hiện 17(9): 687- 695. duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí đối với huyện đã đạt chuẩn nông thôn mới. Phạm Bảo Dương & Nguyễn Thị Thanh Minh (2014). Hợp tác công - tư trong xây dựng nông thôn mới Bộ NN&PTNT (2019). Báo cáo “Rà soát, đánh giá Bộ ở Việt Nam. Tạp chí Kinh tế & Phát triển. tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2016- 202: 21-27. 2020; dự kiến nội dung định hướng xây dựng Bộ Sơn Hà (2021). Phú Thọ khơi thông dòng sản phẩm tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn sau OCOP. Truy cập từ https://nhandan.com.vn/tin- năm 2020”. tuc-kinh-te/phu-tho-khoi-thong-dong-san-pham- Lê Xuân Tâm & Nguyễn Tất Thắng (2013). Phát triển ocop-635534, ngày 10/3/2021. làng nghề tỉnh Bắc Ninh trong bối cảnh xây dựng Trịnh Khắc Quang & Đào Thế Anh (2019). Những vấn nông thôn mới. Tạp chí Khoa học và Phát triển. đề KH & CN cần ưu tiên thực hiện trong xây dựng 11(8): 1214-1222. nông thôn mới sau năm 2020. Tạp chí Khoa học và Lưu Nhung (2017). Duy trì và nâng cao chất lượng các Công nghệ Việt Nam. 12. tiêu chí nông thôn mới: Khó càng phải quyết tâm Thủ tướng Chính phủ (2016). Quyết định số 558/QĐ- làm. Truy cập từ http://baovinhphuc.com.vn/xay- TTg ngày 05/4/2016 của Thủ tướng Chính phủ “về dung-nong-thon-moi/44906/duy-tri-va-nang-cao- việc ban hành tiêu chí huyện nông thôn mới và qui chat-luong-cac-tieu-chi-nong-thon-moi-kho-cang- định thị xã, thành phố trực thuộc cấp tỉnh hoàn phai-quyet-tam-lam.html, ngày 10/3/2021. thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới”. Mai Thị Huyền, Nông Hữu Tùng & Nguyễn Thị Ngọc Welch B.L. (1947). The generalization of “Student's” Mai (2019). Các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia problem when several different population của người dân trong xây dựng nông thôn mới tại variances are involved. Biometrika. 34(1-2): 28-35. 1333