Giá rẻ - sách lược giúp Ryanair vượt mặt các

“đại gia” trong ngành hàng không

Công nghiệp hàng không luôn được coi là ngành công nghiệp siêu lợi nhuận.

Nếu biết đầu tư và có những chính sách đúng đắn thì sẽ gặt hái được thành công một

cách nhanh chóng. Nhưng để làm được điều đó, đối với một hãng hàng không còn non

trẻ, mới được thành lập thì quả không hề dễ dàng chút nào, bởi trên thị trường hàng

không thế giới đã có quá nhiều các “đại gia” có thế mạnh về tài chính và cũng đã gây

dựng được tiếng tăm. Ở Mỹ có Hãng Southwest, ở Australia có hãng Virgin Blue đang

“một mình một chợ” tung hoành. Hãng AirAsia đang ăn nên làm ra ở châu Á, còn ở

“lục địa già” châu Âu thì số lượng các hãng hàng không loại này đông đúc hơn rất

nhiều, đó là Easy Jet, JetBlue, Ryanair... Các hãng hàng không này đều có chung một

số đặc điểm như giá vé máy bay rẻ hơn nhiều lần so với giá vé thông thường của các

hãng hàng không khác cho cùng một lộ trình bay; chỗ ngồi đồng hạng không phân biệt

hạng economy, business hay first class; không phục vụ đồ ăn, uống trên máy bay; hầu

như chỉ sử dụng một loại máy bay (phổ biến nhất là máy bay Boeing 737)... Theo các

nhà phân tích, trong số các hãng hàng không loại này, Hãng Ryanair (Ireland) đang nổi

lên như là một hiện tượng và hình mẫu tiêu biểu về hiệu quả kinh doanh cao. Trong

năm tài chính vừa qua (kết thúc vào ngày 31 tháng 3 năm 2003), lợi nhuận của hãng

đạt 239 triệu euro (tăng 59% so với năm tài chính trước) trên tổng doanh thu 842 triệu

euro, cũng tăng 35% so với năm tài chính trước. Gần đây nhất, theo số liệu thống kê

chưa đầy đủ, trong 8 tháng đầu năm nay, hãng Ryanair đã chuyên chở được 24 triệu

hành khách. Hiện Ryanair đang có các đường bay thường kỳ tới 84 thành phố thuộc 16

quốc gia ở châu Âu và trong năm tới, hãng dự định mở thêm một số đường bay nữa tới

các nước Đông Âu (sẽ gia nhập Liên minh châu Âu (EU) vào tháng 5 năm 2004). Năm

1997, Ryanair đã thực hiện thành công việc phát hành cổ phiếu lần đầu tiên ra công

chúng (IPO) đồng thời tại Thị trường Chứng khoán Dublin (Ireland) và Thị trường

Chứng khoán Nasdaq New York (Mỹ) và cả ở Thị trường Chứng khoán London (Anh)

sau đó một năm. Hiện nay, thị giá của Ryanair ước đạt tới gần 5 tỷ euro. Ông Michael

O’Leary, Giám đốc điều hành Hãng Ryanair, cho biết, chính sách của hãng là phải

cạnh tranh về chất lượng và giá cả, nhất là về giá, đồng thời đảm bảo phải có lãi khá để

phát triển. “Giá vé máy bay của chúng tôi trên một số đường bay còn rẻ hơn cả giá vé

đi ô tô buýt, chỉ vào khoảng vài chục euro”, ông Michael O’Leary nói. Để chứng minh

cho lời nói của mình, ông Michael O’Leary còn đưa ra một ví dụ cụ thể. Vụ khủng bố

ngày 11 tháng 9 năm 2001 ở Tòa nhà Thương mại thế giới (WTC) tại New York (Mỹ)

đã cướp đi sinh mệnh của 7 nhà quản lý cao cấp của Ryanair. Nhiều hãng hàng không

thế giới còn đang bị tê liệt vì sợ và không có khách, thì ngay ngày 14 tháng 9, Ryanair

đã tung ra “chiêu độc” là dành ra 1 triệu vé, với giá đồng hạng là 15 euro cho khách đi

trên bất kỳ tuyến đường bay nào của hãng. Kết quả là các máy bay của Ryanair vẫn

đầy khách và hoạt động bình thường, trong khi nhiều chuyến bay của các hãng hàng

không lớn như British Airways (Anh)... đều phải hủy vì... vắng khách. Nhiều người đã

đặt ra câu hỏi, tại sao Ryanair bán vé với giá khá “bèo bọt” như vậy mà vẫn lãi đậm?

Một số chuyên gia kinh tế và hàng không đã lý giải như sau: trước hết, Ryanair có mô

hình quản lý, hoạt động hết sức gọn nhẹ, tổng cộng có 1.200 nhân viên (phi công, cán

bộ quản lý, nhân viên, tạp vụ...). Ryanair là hãng hàng không duy nhất trên thế giới có

tỷ lệ đăng ký mua vé qua mạng Internet cao tới 95% tổng số vé bán ra và để xử lý việc

này, hãng chỉ cần có 3 nhân viên, trong khi đó, các đối hãng khác cần đến ít nhất vài

chục, thậm chí hơn trăm người. Thứ hai là Ryanair thực hành tiết kiệm chi phí đến

mức tối đa ở mọi khâu, ngay cả ông Michael O’Leary cũng không có thư ký riêng và

văn phòng của ông nhỏ, bày biện hết sức đơn giản. Tiếp đến, việc trả lương cao cho

nhân viên cũng đồng nghĩa với việc đòi hỏi đội ngũ này phải làm việc hết sức mình

(một nhân viên của Ryanair có mức lương bình quân là 57.000 euro/năm, trong khi

nhân viên của Air France chỉ hưởng mức 42.000 euro/năm...). Đổi lại, Hãng quy định

các phi công phải có tối thiểu 900 giờ bay/năm trở lên mới được coi là hoàn thành định

mức và mới được xét thưởng. Song theo các chuyên gia, Ryanair thành công chính

nhờ ở người lãnh đạo trẻ (Michael O’Leary năm nay mới 43 tuổi) năng động, giỏi kinh

doanh... Là một trong những người thành lập ra Ryanair vào năm 1985, Michael

O’Leary đã sớm nhận thức rằng, để phát triển, hãng phải đi theo con đường riêng và

mô hình ông chọn chính là hãng Southwest (Mỹ). Bản thân ông đã cất công bỏ ra gần

2 năm sang tận bang Texas (Mỹ) để học hỏi kinh nghiệm của Southwest. Đến nay, kết

quả kinh doanh của trò đã vượt thày, khi chính ông Herber Kelleher, Chủ tịch

Southwest đã không tiếc lời thán phục đại loại như: “Ryanair đã thành công hơn cả

Southwest”. Hiện Michael O’Leary được xếp là người giàu thứ 10 ở Irland, với tổng

trị giá tài sản ước chừng 300 triệu euro. Đầu năm nay, ông vừa mới cưới cô vợ (là nhà

quản lý cao cấp của một ngân hàng lớn của Ireland).