ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ờ ầ L i Nói Đ u
ấ ế ủ ề 1. Tính c p thi t c a đ tài
ể ừ ướ ể ề ệ K t khi n c ta chuy n sang n n kinh t ế ị ườ th tr ặ ng, đ c bi t là
ữ ầ ấ ấ nh ng năm g n đây tình hình tranh ch p đ t đai ngày càng gia tăng v s ề ố
ượ ứ ạ ữ ề ấ ấ ị l ng và ph c t p v tính ch t, nh t là nh ng vùng đang đô th hóa nhanh.
ổ ế ự ế ạ ạ ấ ấ ợ Các d ng tr nh ch p đ t đai ph bi n trong th c t ồ ấ là: tranh ch p h p đ ng
ể ể ổ ượ ử ụ ừ ế ề ấ chuy n đ i, chuy n nh ng, cho thuê, th a k quy n s d ng đ t; tranh
ề ử ụ ế ấ ấ ấ ấ ấ ả ắ ề ch p do l n, chi m đ t; tranh ch p quy n s d ng đ t và tài s n g n li n
ể ệ ụ ấ ấ ớ ấ v i đ t; tranh ch p đ t đai trong các v ly hôn. Có th li ề ấ t kê r t nhi u
ư ế ệ ẫ ấ ấ ả ấ ề nguyên nhân d n đ n tranh ch p đ t đai nh : Vi c qu n lý đ t đai còn nhi u
ề ử ụ ơ ở ứ ệ ế ấ ấ ấ ậ ấ thi u sót, s h ; vi c giao đ t và c p gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t
ổ ế ệ ấ ư ế ế ậ ấ ti n hành ch m; vi c l n chi m đ t đai ngày càng ph bi n nh ng không
ượ ử ặ ấ ờ ị ừ đ c ngăn ch n và x lý k p th i; đ t đai t ừ ỗ ư ượ ch ch a đ ậ c th a nh n có giá
ả ậ ở ị ị ở ề ơ tr nay tr thành tài s n có giá tr cao, th m chí ấ ề nhi u n i, nhi u lúc giá đ t
ế ộ tăng đ t bi n…
ệ ố ậ ấ ả ượ ử ổ H th ng các văn b n pháp lu t đ t đai ngày càng đ c s a đ i, b ổ
ậ ấ ờ ủ ứ ệ ằ ự sung và hoàn thi n b ng ch ng là s ra đ i c a Lu t đ t đai năm 2013 (đ ượ c
ậ ấ ụ ề ẩ ị áp d ng vào ngày 1/7/2014) Lu t đ t đai năm 2013 quy đ nh th m quy n gi ả i
ụ ể ạ ơ ở ể ế ấ ấ ơ quy t tranh ch p đ t đai c th , t ẩ i c s pháp lý đ các c quan có th m
ả ả ơ ự ế ệ ấ ấ ắ ề quy n gi ữ i quy t tranh ch p đ t đai có hi u qu h n, kh c ph c nh ng
ượ ề ẩ ể ề ả ế ấ ấ ượ ị nh c đi m v th m quy n gi i quy t tranh ch p đ t đai đ c quy đ nh t ạ i
ỉ ớ ừ ấ ậ ị ạ ở ứ ộ Lu t đ t đai năm 2003, quy đ nh ch m i d ng l m c đ chung chung i
ự ế ẫ ữ Ủ ế ẩ ồ nên trên th c t d n đ n ch ng chéo, đùn đ y gi a y ban nhân dân và Tòa
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 1 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ệ ả ế ệ ấ ấ ạ án nhân dân. Do đó vi c gi ệ i quy t tranh ch p đ t đai hi n nay là lo i vi c
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ứ ạ ề ấ ấ ờ khó khăn, ph c t p nh t và là khâu kéo dài th i gian nhi u nh t trong công
ả ự ế ớ ố tác gi ấ i quy t các tranh ch p dân s nói chung. ể V i mong mu n tìm hi u
ậ ề ứ ữ ị ự ả nh ng quy đ nh pháp lu t v cách th c, trình t ủ ụ , th t c gi ế i quy t tranh
ấ ườ ế ệ ườ ế ự ằ ch p b ng con đ ng khi u ki n hành chính. Cho nên ng i vi ọ t l a ch n
Ả Ấ Ế ấ v n đ Ủ Ụ ề “GI I QUY T TRANH CH P Đ T ĐAI THEO TH T C Ấ
ứ ủ ề HÀNH CHÍNH” làm đ tài nghiên c u c a mình
ụ ứ 2. M c đích nghiên c u
ệ ệ ậ ị ả Vi c phân tích, đánh giá quy đ nh pháp lu t trong vi c gi ế i quy t
ủ ơ ữ ề ấ ấ ẩ ộ nh ng tranh ch p đ t đai thu c th m quy n c a c quan hành chính, qua đó
ả ề ấ ụ ệ ậ ấ ề đ xu t các gi ậ i pháp hoàn thi n pháp lu t v đ t đai và áp d ng pháp lu t
ế ệ ấ ể ả đ gi ấ i quy t các tranh ch p đ t đai có hi u qu ả h n.ơ
ứ ạ 3. Ph m vi nghiên c u
Đ tài t p trung nghiên c u vào nh ng quy đ nh c a pháp lu t v công
ậ ề ứ ữ ủ ề ậ ị
ả ề ủ Ủ ế ấ ấ ẩ ộ tác gi i quy t tranh ch p đ t đai thu c th m quy n c a y ban nhân dân đ ượ c
ạ ậ ố ụ ậ ấ ị quy đ nh t i Lu t đ t đai năm 2013, Lu t T t ng hành chính năm 2010
ươ ứ 4. Ph ng pháp nghiên c u
ể ả ề ặ ế ấ ườ ế ử ụ ươ Đ gi i quy t các v n đ đ t ra ng i vi t s d ng ph ng pháp
ậ ượ ử ụ ứ ổ bình lu n, đ c s d ng trong khi nghiên c u t ng quan nh ng ữ v nấ đề
lý lu nậ về tranh ch pấ đ tấ đai; ph ngươ pháp so sánh lu tậ h c,ọ ph ngươ
ượ ử ụ ể ậ ị pháp đánh giá, phân tích, đ c s d ng khi tìm hi u quy đ nh pháp lu t và
ự ả ế ấ ạ th c tr ng gi i quy t tranh ch p đ t ấ đai.
ố ụ ề 5.B c c đ tài
ươ
ữ
ề
ề
ấ
ấ
ấ
ả
Ch
ng 1: Nh ng V n đ chung v tranh ch p đ t đai và gi
ế i quy t tranh
ấ
ấ
ch p đ t đai
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 2 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ươ
ậ ề ả
ị
ế
ấ
ấ
Ch
ng 2: Quy đ nh pháp lu t v gi
ủ ụ i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c
hành chính
ươ ạ ả ủ ụ ế ấ Ch ự ng 3: Th c tr ng gi ấ i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 3 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
chính
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ƯƠ
CH
NG 1
Ấ
Ấ
Ữ
Ấ
Ề
Ề
NH NG V N Đ CHUNG V TRANH CH P Đ T ĐAI
Ả
Ấ
Ấ
Ế
VÀ GI
I QUY T TRANH CH P Đ T ĐAI
ề
ấ
ấ
1.1. Khái quát v tranh ch p đ t đai
ệ ấ ấ ề 1.1.1. Khái ni m v tranh ch p đ t đai
ề ả ậ ấ ấ ấ “Tranh ch p đ t đai là tranh Theo kho n 24, Đi u 3 Lu t Đ t đai 2013:
ụ ủ ề ấ ườ ử ụ ề ấ ch p quy n và nghĩa v c a ng ữ i s d ng đ t đai gi a hai hay nhi u bên
ệ trong quan h đ t ấ đai”.
ố ượ ấ ấ ấ ệ Theo khái ni m này, đ i t ng tranh ch p trong tranh ch p đ t đai là
ụ ủ ề ườ ử ụ ấ ổ ể ấ quy n và nghĩa v c a ng ề i s d ng đ t. Tranh ch p t ng th các quy n
ấ ừ ơ ẽ ụ ụ ề ỉ ủ và nghĩa v hay ch là tranh ch p t ng quy n và nghĩa v “đ n l ” c a
ườ ử ụ ậ ấ ấ ả ồ ị ng i s d ng đ t do pháp lu t đ t đai quy đ nh, hay bao g m c tranh
ụ ữ ề ấ ườ ử ụ ấ ượ ch p nh ng quy n và nghĩa v mà ng i s d ng đ t có đ c khi tham gia
ư ượ ệ ế ậ ẫ ứ vào các quan h pháp lu t khác cho đ n nay v n ch a đ c chính th c xác
ệ ằ ấ ấ ấ là tranh ch p phát sinh ị đ nh. Đã có quan ni m cho r ng, tranh ch p đ t đai “
ủ ể ậ ấ ữ ệ ề ề gi a các ch th tham gia quan h pháp lu t đ t đai v quy n và nghĩa v ụ
ử ụ ấ ả trong quá trình qu n lý và s d ng đ t ự ấ ấ ” ho c” ặ tranh ch p đ t đai là s b t ấ
ộ ề ợ ẩ ụ ữ ề ề ồ đ ng, mâu thu n hay xung đ t v l i ích, v quy n và nghĩa v gi a các ch ủ
ệ ể th khi tham gia vào quan h pháp lu t đ t ậ ấ đai”.
ấ ồ ấ ả ấ ừ ấ Tranh ch p đ t đai bao g m t t c các tranh ch p phát sinh t ề quy n và
ụ ủ ườ ử ụ ấ ấ ả nghĩa v c a ng ắ ả i s d ng đ t .Trong đó có c các tranh ch p tài s n g n
ề ử ụ ớ ấ ề ấ ợ ị ấ ồ li n v i đ t, tranh ch p h p đ ng giao d ch quy n s d ng ấ đ t.Tranh ch p
ấ ồ ữ ề ề ả ẫ ấ đ t đai n y sinh khi có nh ng b t đ ng, mâu thu n v quy n và nghĩa v ụ
ủ ể ữ ạ ự ề ệ ấ gi a các ch th .Tóm l ễ i khái ni m tranh ch p có nhi u ý nghĩa th c ti n,
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 4 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ố ượ ằ ị ề ộ v n i dung nh m giúp xác đ nh chính xác đ i t ấ ng tranh ch p trong tranh
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ứ ụ ệ ấ ấ ậ ộ ch p đ t đai, giúp vi c nghiên c u và áp d ng pháp lu t m t cách chính xác
ấ ơ ẽ ố ượ ườ ủ ậ ợ ị và th ng nh t h n, nó s giúp tránh đ c tr ng h p quy đ nh c a lu t này
ậ ấ ệ ấ ậ ồ ệ ố ch ng l n lên lu t kia, giúp hoàn thi n pháp lu t đ t đai nói riêng và h th ng
ậ pháp lu t nói chung
ạ
ấ
ấ
1.1.2. Phân lo i tranh ch p đ t đai
ề ử ụ
ấ
ấ 1.1.2.1. Tranh ch p quy n s d ng đ t
ự ệ ệ ạ ấ ả ả Đây là lo i tranh ch p x y ra trong quá trình các bên th c hi n vi c qu n lý
ử ụ ấ ị ườ ẩ ợ ệ và s d ng đ t. Vi c xác đ nh ai là ng ề ử ụ i có th m quy n s d ng h p pháp
ủ ệ ấ ả ơ ấ đ t tranh ch p đó là trách nhi m c a các c quan qu n lý hành chính nhà n ướ c
ụ ể Ủ ệ ề ẩ ấ ở có th m quy n , c th là y Ban Nhân Dân c p huy n tr lên
ề ấ ớ ấ ượ ữ ữ Tranh ch p v ranh gi i gi a nh ng vùng đ t đ ả c phép qu n lý và s ử
ượ ế ị ả ả ặ ơ ụ d ng và đ c c quan qu n lý hành chính có văn b n ho c quy t đ nh công
ử ụ ư ậ ả ấ ộ nh n nh ng trong quá trình qu n lý s d ng thi phát sinh tranh ch p. do m t
ử ụ ấ ậ ỏ ượ ề ớ ớ các bên s d ng đ t không th a thu n đ c v i nhau v ranh gi ặ i, ho c do
ộ ự ớ ộ ố ườ ế ệ ợ m t bên t ổ ý thay đ i ranh gi i. M t s tr ấ ng h p chi m luôn di n tích đ t
ườ ữ ườ ả ợ ườ ủ c a ng i khác. Nh ng tr ấ ng h p tranh ch p này x y ra th ng do ranh gi ớ i
ữ ữ ườ ử ụ ấ ề ề ấ ườ ấ đ t gi a nh ng ng i s d ng đ t li n k không rõ ràng, đ t th ng đ ượ c
ượ ề ườ ạ ể chuy n nh ng qua tay nhi u ng i, cho thuê, cho thuê l i, bàn giao không rõ
ràng.
ề ử ụ ấ ị ả ự ệ ệ ấ ạ ở Tranh ch p do vi c th c hi n quy n s d ng đ t b c n tr . Lo i tranh
ấ ộ ượ ướ ề ử ụ ậ ch p này phát sinh khi m t bên đ c Nhà n ấ c công nh n quy n s d ng đ t
ạ ể ử ụ ượ ị ườ ư nh ng l i không th s d ng đ c do b ng i khác c n ả tr .ở
ạ ề ử ụ ề ấ ả ắ ấ Tranh ch p đòi l ấ ủ i quy n s d ng đ t có tài s n g n li n trên đ t c a
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 5 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ị dòng h ,ọ nhà th ,ờ thánh th t,ấ chùa chi n.ề Do hoàn c nhả l ch s ử đ tấ n cướ
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ượ ướ ượ ư ụ ụ ơ ở i, ạ các c s này đ l c Nhà n c m n, tr ng d ng vào các m c đích khác
ặ ượ ả ể ượ ộ ố ượ nhau không tr ho c đ c chuy n nh ng cho m t đ i t ng khác
ề ử ụ ế ấ ấ 1.1.2.2. Tranh ch p liên quan đ n quy n s d ng đ t
ế ệ ấ ồ ườ ả ằ Tranh ch p liên quan đ n vi c b i th ng gi ặ i phóng m t b ng khi
ướ ồ ấ ườ ế Nhà n c thu h i đ t. Thông th ứ ấ ng đây là các tranh ch p liên quan đ n m c
ượ ườ ườ ử ụ ấ ỏ ệ ộ đ và di n tích đ ồ c b i th ng do ng ớ i s d ng đ t không th a mãn v i
ườ ể ạ ạ ấ ấ ứ ồ m c b i th ng. Lo i tranh ch p này cũng là lo i tranh ch p đi n hình và gay
ấ ướ ể ồ ườ ả ắ g t nh t. Khi Nhà n c tri n khai công tác b i th ng, gi ặ ằ i phóng m t b ng
ộ ở ề ứ ồ ề ớ ớ ỏ ườ thì các h li n k v i nhau không th a mãn v i m c b i th ng. Các h ộ
ề ệ ề ề ấ ấ ồ ị li n k nhau tranh ch p v di n tích đ t mà mình b thu h i. Khi Nhà n ướ c
ấ ị ự ệ ệ ạ ồ ấ th c hi n công tác đo đ c di n tích đ t b thu h i thì phát sinh tranh ch p
ề ề ệ ộ ề ị ấ ữ ế ặ ấ ủ gi a các h li n k v di n tích đ t c a mình đã b l n chi m. Ho c tranh
ư ượ ị ấ ề ấ ứ ồ ỏ ợ ườ ch p v các giá tr đ t ch a đ c phù h p th a đáng, m c b i th ữ ng gi a
ướ ườ ủ ầ ư nhà n c, ng i dân, ch đ u t .
ấ ạ ườ ướ ọ Lo i tranh ch p này phát sinh trong tr ợ ng h p tr c đây h có quy n s ề ử
ượ ử ư ế ấ ả ị ụ d ng đ t nh ng do hoàn c nh l ch s chi n tranh cho m n, cho thuê, cho ở
ấ ố ườ nh ….ờ nay hoàn bình th ng nh t, ng ượ i m n, ng ườ ở i nh ờ không ch uị trả
ướ ho cặ do chính sách pháp lu tậ c aủ nhà n cướ ở th iờ kì tr ấ c đó đã chia, c p
ườ ể ệ ọ ở ạ ạ cho ng i khác nên nay h kh i ki n đ đòi l ấ i. Đây cũng là lo i tranh ch p
ườ ề ắ ả th ớ ng g n li n v i tài s n trên đ tấ
Đ t b t ch thu, tr ng thu, tr ng mua khi th c hi n c i cách ru ng đ t
ấ ị ư ự ư ệ ả ộ ị ấ ở
ỏ ệ ể ữ ế ề ắ ấ ộ Mi n b c; chính sách xóa b tri t đ tài tích chi m h u ru ng đ t và các hình
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 6 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ứ ộ ự ế ề th c bóc l t th c dân, phong ki n mi n nam;
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ế ặ ấ ướ ợ ổ ứ Đ t đã hi n t ng cho Nhà n c, cho h p tác xã và t ch c khác, cho h ộ
gia đình, cá nhân;
ề ệ ợ ủ ệ ấ ợ ị Đ t đã góp vào h p tác xã nông nghi p theo quy đ nh c a Đi u l h p tác
ậ ệ xã nông nghi p b c cao;
ổ ư ấ ướ ườ ấ ở ấ ở Đ t th c mà nhà n c đã giao cho ng ể i khác đ làm đ t ; đ t và
ạ ể ấ ợ ộ ị ấ ườ đ t v n đã giao l i cho h p tác xã đ đi khai hoang, ru ng đ t đã b thu h i đ ồ ể
ườ ặ ỉ ườ ấ ộ giao cho ng ề i khác ho c đi u ch nh cho ng ấ i khác khi tranh ch p ru ng đ t..
ấ ườ ưở ẻ ớ ứ ậ ộ ồ ộ Đ t đã chia cho ng i khác khi h ộ ng ng cu c v n đ ng đ ng san s b t m t
ầ ộ ườ ế ộ ộ ạ ấ ể ph n ru ng đ t đ chia cho ng i không có ru ng và thi u ru ng t ề i mi n nam
ả sau khi gi i phóng;
ể ặ ấ ấ 1.1.3. Đ c đi m tranh ch p đ t đai
ủ ể ủ ủ ể ủ ệ ấ ấ ỉ ả Ch th c a quan h tranh ch p đ t đai ch là ch th c a quá trình qu n
ử ụ ư ậ ể ấ ấ ấ ủ ể ủ lý và s d ng đ t đai. Nh v y ch th c a tranh ch p đ t đai có th là các t ổ
ớ ư ứ ộ ườ ả ch c, h gia đình, cá nhân tham gia v i t cách là ng i qu n lý và ng ườ ử i s
d ng ụ đ tấ
ố ượ ề ử ụ ủ ề ấ ấ ả Đ i t ng c a tranh ch p đ t đai là quy n qu n lý, quy n s d ng và
ợ ừ ấ ữ nh ng l i ích phát sinh t ử ụ quá trình s d ng đ t đai.
ỉ ả ấ ấ ưở ế ợ ự ế ủ Tranh ch p đ t đai không ch nh h ng đ n l i ích tr c ti p c a các bên
ả ưở ế ợ ướ ấ tham gia tranh ch p mà còn nh h ng đ n l ủ i ích c a Nhà n c.
ữ ủ ấ ấ ị Tranh ch p đ t đai làm cho nh ng quy đ nh c a pháp lu t đ t ậ ấ đai và chính
ướ ượ ự ệ ộ ủ sách c a Nhà n c không đ c th c hi n m t cách tri ệ ể t đ .
ấ ấ 1.2. Nguyên nhân tranh ch p đ t đai
ữ ừ ễ ấ ấ ở ầ Trong nh ng năm v a qua, tranh ch p đ t đai di n ra ị ế h u h t các đ a
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 7 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ươ ả ướ ứ ấ ạ ộ ph ng trong c n ư c. Tuy m c đ , tính ch t và ph m vi khác nhau nh ng
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ả ặ ề ả ữ ấ ấ ậ nhìn chung tranh ch p đ t đai đã gây ra nh ng h u qu n ng n , nh h ưở ng
ậ ự ứ ự ầ ạ ậ ộ ế đ n tr t t ử ụ ả , an toàn xã h i. Vì v y, c n ph i căn c vào th c tr ng s d ng
ườ ố ủ ướ ữ ả ấ đ t, vào đ ng l i, chính sách c a Nhà n c, vào nh ng văn b n pháp lu t đ ậ ể
ữ ế ẫ ấ ừ ữ ệ tìm ra nh ng nguyên nhân d n đ n tranh ch p, t đó có nh ng bi n pháp gi ả i
ế ớ ừ ế ầ ạ ộ ỏ ứ quy t m t cách th a đáng, góp ph n ngăn ng a và h n ch t ấ ấ i m c th p nh t
ữ ấ nh ng tranh ch p có th x y ể ả ra.
ấ ị ữ ề ấ ấ ả ỗ M i tranh ch p đ t đai x y ra đ u do nh ng nguyên nhân nh t đ nh,
ư ế ố ủ ư nh y u t ch quan, khách quan nh sau:
1.2.1. Nguyên nhân khách quan
ấ ố ồ ị ấ Tranh ch p đ t đai ở ướ n c ta phát sinh có ngu n g c sâu xa do l ch s đ ử ể
ạ ả ở ữ ậ l i nh ng h u qu ề hai mi n Nam – B cắ
Ở ề ạ ắ ả + mi n B c, sau cách m ng tháng Tám năm 1945 và sau năm 1953, Đ ng và
ủ ế ế ộ ữ ế ả ỏ ộ ộ ấ ấ Chính ph ti n hành c i cách ru ng đ t, xóa b ch đ chi m h u ru ng đ t
ự ế ế ậ ề ở ữ ấ ộ ườ ủ c a th c dân, phong ki n, thi t l p quy n s h u ru ng đ t cho ng i nông dân.
ườ ấ ủ ộ ợ ườ Năm 1960, thông qua con đ ệ ng h p tác nông nghi p, ru ng đ t c a ng i nông
ượ ư ư ệ ả ấ dân đ c đ a vào làm t li u s n xu t chung
Ở ề ử ụ ấ ộ + ề ế mi n Nam, sau hai cu c kháng chi n, tình hình s d ng đ t đai có nhi u
ở ữ ậ ứ ạ ế ễ ướ ơ di n bi n ph c t p h n thành s h u t p th . ể Sau năm 1975, Nhà n c đã
ự ệ ế ạ ợ ồ ờ ườ ti n hành h p tác hóa nông nghi p, đ ng th i xây d ng hàng lo t công tr ng,
ườ ữ ổ ấ ử ụ ứ ế ộ lâm tr ạ ng, trang tr i, nh ng t ấ ệ ch c chi m m t di n tích đ t s d ng r t
ư ạ ử ụ ệ ả ặ ệ ề ầ ỉ ớ l n nh ng l i s d ng kém hi u qu . Đ c bi t qua hai l n đi u ch nh
ấ ấ ộ ớ ru ng đ t 1977 – 1978 và năm 1982 – 1983, cùng v i chính sách chia đ t theo
ề ộ ộ ớ ữ ề ế ể ẫ ấ ki u bình quân đã d n đ n nh ng xáo tr n l n v ru ng đ t, v ranh gi ớ ố i, s
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 8 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ượ ử ụ ụ l ng và m c đích s d ng đ t ấ đai.
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ấ ướ ệ ệ ạ ệ Hi n nay, trong quá trình hi n đ i hóa, công nghi p hóa đ t n ệ c vi c
ấ ể ở ộ ế ấ ạ ầ ự ự ệ ồ ị ự thu h i đ t đ m r ng đô th , xây d ng k t c u h t ng th c hi n các d án
ỹ ấ ự ả ầ ư đ u t làm cho qu đ t canh tác ngày càng gi m. Trong khi đó, s gia tăng
ố ẫ ở ỷ ệ ế ư ứ ượ ề ả ấ dân s v n t l ơ ấ cao, c c u kinh t ch a đáp ng đ c v n đ gi ế i quy t
ộ ố ệ ườ ặ ộ ệ ạ ộ vi c làm và cu c s ng ng i lao đ ng. Đ c bi t do tác đ ng m nh m c a c ẽ ủ ơ
ế ị ườ ự ớ ữ ấ ch th tr ng làm cho giá đ t tăng và đang là nh ng áp l c l n gây nên tình
ế ệ ạ ấ ộ ấ tr ng khi u ki n, tranh ch p đ t đai m t cách gay g t.ắ
ủ 1.2.2. Nguyên nhân ch quan
ậ ấ ở ệ ở ừ Chính sách, pháp lu t đ t đai Vi ự t Nam có s khác nhau t ng th i k ờ ỳ
ử ụ ể ụ ạ ướ ậ ờ ị l ch s c th . Ví d : Giai đo n tr ấ c năm 1980 ra đ i, pháp lu t không c m
ế ệ ấ ướ ở vi c mua bán đ t đai. Sau năm 1980 đ n tr c ngày 15/10/1993 tr đi pháp
ệ ể ấ ậ ượ ấ ướ ọ lu t nghiêm c m vi c mua bán, chuy n nh ng đ t đai…d ứ i m i hình th c
ừ ậ ạ ở ể ượ và t ngày 15/10/1993 tr đi, pháp lu t l i cho phép chuy n nh ng quy n s ề ử
ậ ề ả ậ ấ ấ ặ ụ d ng đ t. M t khác, pháp lu t đ t đai nói chung và pháp lu t v gi ế i quy t
ấ ấ ị tranh ch p đ t đai nói riêng còn quy đ nh chung chung thi u ế các quy đ nhị cụ
ề ử ấ ị thể về tranh ch pấ đ tấ đai quy đ nh v x lý các tranh ch p đòi l ạ ấ ủ i đ t c a
ấ ươ ỏ ọ ộ h t c, đ t h ấ ng h a, đ t tôn giáo…
ư ữ ệ ầ ợ ộ Nh ng sai l m trong phong trào h p tác hóa nông nghi p nh nóng v i,
ỏ ế ư ợ ợ ớ ợ gò ép, đ a quy mô h p tác xã nh đ n quy mô h p tác xã l n không phù h p
ự ủ ế ế ả ẫ ậ ả ấ ộ ớ v i năng l c qu n lý c a cán b do còn y u kém d n đ n h u qu là đ t đai
ừ ệ ả ả ớ ế ử ụ s d ng b a bãi, lãng phí, kém hi u qu . Cùng v i qu n lý kinh t trong nông
ệ ượ ổ ớ ườ ử ụ ầ ử ụ ấ nghi p đ c đ i m i làm cho ng ấ ớ i s d ng đ t có nhu c u s d ng đ t l n,
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 9 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ệ ư ưở ấ ạ ấ ể ả ư ấ ấ xu t hi n t t ng đòi l ợ i đ t đ s n xu t. Chính sách đ t đai ch a phù h p,
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ổ ế ệ ấ ư ượ ễ ế ấ ả vi c l n chi m đ t đai di n ra khá ph bi n, song ch a đ c gi ế i quy t và
ị ử x lý k p th iờ
ệ ạ ướ ậ ậ ớ Bên c nh đó, vi c Nhà n ữ ặ c chia, tách, nh p ho c thành l p m i nh ng
ệ ị ị ị ớ ơ đ n v hành chính, vi c xác đ nh đ a gi i không rõ ràng, làm cho tình hình tranh
ữ ả ạ ơ ấ ấ ch p đ t đai ngày càng thêm ph c ệ ố ứ t p. H n n a, h th ng các văn b n pháp
ậ ấ ạ ườ ử ổ ề ơ ổ lu t đ t đai l i th ng xuyên s a đ i, b sung và do nhi u c quan khác nhau
ừ ươ ế ị ươ ứ ộ ộ t Trung ng đ n đ a ph ng ban hành nên đ i ngũ cán b , công ch c Nhà
ướ ấ ậ ấ ậ ả ộ n ụ c nói chung và cán b qu n lý đ t đai nói riêng r t khó c p nh t áp d ng
ặ ờ ướ ề ả ị ị k p th i . M t khác do nhà n ậ c ban hành nhi u văn b n quy đ nh pháp lu t,
ườ ượ ụ ệ ị ế ẫ d n đ n ng i dân không ti p c n ế ậ đ c, vi c áp d ng quy đ nh pháp lu t v ậ ề
ớ ơ ữ ồ ị ả ủ ơ ấ đ t đai b ch ng chéo gi a văn b n c a c quan này v i c quan khác có liên
quan .
Công tác quản lý nhà nước v đề ất đai còn b ị buông lỏng, s ơ hở, có khi
ồ ơ ị ư ỉ ệ phát hi n sai ph ạm thì giải quyết tùy tiện. H s đ a chính ch a hoàn ch nh,
ự ế ể ề ử ụ ứ ế ộ ị ồ đ ng b , nên thi u căn c pháp lý và th c t đ xác đ nh quy n s d ng và
ủ ổ ứ ả ặ ệ ở ữ ấ qu n lý đ t đai c a t ch c, cá nhân, đ c bi t là ệ ấ nh ng vùng mà quan h đ t
ứ ạ ữ ề ế ệ ấ ộ ơ ượ đai ph c t p và có nhi u bi n đ ng. H n n a, vi c giao đ t không đ ế c ti n
ồ ơ ấ ẽ ặ ộ ượ ộ ồ hành theo m t quy trình ch t ch , nên h s đ t đai không đ c đ ng b và b ị
ử ụ ề ế ư ề ạ ấ ườ th tấ l cạ . Quy ho ch s d ng đ t ch a đi vào n n p, nên nhi u tr ng h p s ợ ử
ệ ấ ợ ị ạ ử ề ờ ụ d ng đ t không h p lý. Khi b phát hi n thì l ị ị i không x lý k p th i. Nhi u đ a
ph ngươ còn có nh ngữ nh nậ th cứ l chệ l cạ về chính sách đ tấ đai và qu nả lý
đ tấ đai còn nặng v ề biện pháp mệnh lệnh hành chính mà chưa chú ý đến biện
pháp quản lý v ề mặt kinh tế.
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 10 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ế ố ả ưở ế ả ế ấ ấ ữ 1.3. Nh ng y u t nh h ng đ n công tác gi i quy t tranh ch p đ t đai
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ủ ể ả ả ế ấ ấ 1.3.1. Ch th qu n lý và gi i quy t tranh ch p đ t đai
ậ ề ấ ủ ụ ệ ị ươ ề ấ ng còn nhi u b t Vi c áp d ng pháp lu t v đ t đai c a các đ a ph
ồ ấ ậ ấ ệ ấ ả ậ c p, nh t là trong vi c thu h i đ t. Sau khi có Lu t đ t đai 2013 và các văn b n
ướ ề ẫ ị ươ ư ị ả ờ h ng d n thi hành, nhi u đ a ph ng ch a k p th i ban hành các văn b n quy
ề ủ Ủ ậ ụ ể ạ ẩ ấ ộ ph m pháp lu t c th hóa thu c th m quy n c a y ban nhân dân các c p đ ể
ể ề ị ươ ư ữ ệ ấ ấ ắ ắ tri n khai, nhi u đ a ph ng c p huy n và c p xã ch a n m ch c nh ng quy
ậ ề ấ ớ ủ ụ ữ ị ẫ ị đ nh m i c a pháp lu t v đ t đai nên v n còn áp d ng nh ng quy đ nh cũ đã b ị
ế ề ặ ườ ụ ợ ị ủ ỏ h y b ho c thay th , nhi u tr ng h p áp d ng sai quy đ nh.
ớ ề ấ ụ ệ ấ ậ ữ ế ệ ạ ữ Nh ng b t c p này đã t o nên nh ng v vi c khi u ki n m i v đ t đai.
ề ị ươ ử ụ ư ạ ạ ấ ế Nhi u đ a ph ế ng ch a có quy ho ch, k ho ch s d ng đ t chi ti t, d n t ẫ ớ i
ồ ấ ụ ể ệ ấ ấ ử ụ tùy ti n trong giao đ t, cho thuê đ t, thu h i đ t, chuy n m c đích s d ng
ị ươ ầ ư ự ể ỏ ố ấ đ t. Đa s các đ a ph ư ng ch a đ u t kinh phí th a đáng đ xây d ng h ệ
ẽ ố ớ ừ ồ ơ ị ử ấ ả ả ả ặ ố ệ th ng h s đ a chính, b o đ m qu n lý ch t ch đ i v i t ng th a đ t. Vi c
ề ử ụ ộ ố ườ ứ ấ ậ ấ ậ ấ c p gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t ch m và trong m t s tr ợ ng h p
ư ể ượ không chính xác. Công tác ki m tra, thanh tra ch a đ ứ c quan tâm đúng m c
ự ể ậ ượ ố ớ ,trong đó công tác h u ki m đ i v i các d án, công trình sau khi đ c giao
ấ ượ ị ươ ử ụ ạ ấ ấ đ t, cho thuê đ t ít đ c các đ a ph ng chú ý. Tình tr ng s d ng đ t không
ầ ư ụ ế ộ ự ỉ đúng m c đích, không đúng ti n đ , không đ u t theo d án mà ch ch ờ
ượ ế ệ ượ ử ệ ị ể chuy n nh ng ki m chênh l ch giá đã ít đ ờ c phát hi n và x lý k p th i.
ự ể ệ ệ ượ ử ệ ị Vi c ki m tra, thanh tra th c hi n giá cũng ít đ ờ c phát hi n và x lý k p th i.
ế ộ ự ụ ử ữ ệ ệ ể ạ Vi c ki m tra, thanh tra th c hi n ch đ công v và x lý nh ng vi ph m
ử ụ ư ứ ả ấ ộ ủ c a cán b , công ch c trong công tác qu n lý và s d ng đ t đai ch a đ ượ c
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 11 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ụ ể ự ộ ặ đ t ra m t cách c th , tích c c.
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ộ ộ ấ ậ ự ế ấ ả ớ ậ S y u kém, b t c p trong công tác qu n lý đ t đai cùng v i m t b ph n
ụ ợ ữ ứ ỏ ộ ử ụ ả không nh cán b , công ch c có nh ng hành vi v l ấ i trong qu n lý, s d ng đ t
ự ễ ế ế ữ đai, nhũng nhi u, thi u công tâm là nguyên nhân tr c ti p làm phát sinh nh ng
ạ ề ấ ấ ế tranh ch p, khi u n i v đ t đai.
ả ộ ụ ế ế ả ỏ ướ ề Gi ạ i quy t m t v khi u n i đòi h i ph i có các b c đi u tra, nghiên
ộ ộ ữ ế ế ậ ậ ầ ườ ứ c u, k t lu n và thi hành k t lu n, do đó c n m t đ i ngũ nh ng ng ể i am hi u
ư ụ ệ ệ ệ ậ pháp lu t, có nghi p v chuyên sâu và làm vi c chuyên trách. Nh ng hi n nay,
ế ả ủ ế ệ ế ế ạ ộ ầ h u h t cán b làm công tác gi ế i quy t khi u n i ch y u là kiêm nhi m; khi u
ủ ế ả ở ấ ư ệ ẩ ơ ạ ề ấ n i v đ t đai ch y u n y sinh ề c p huy n, xã nh ng c quan có th m quy n
ụ ả ế ở ấ ạ ươ ủ ị Ủ ứ th lý gi i quy t c p này l i không t ng ng. Ch t ch ( y ban nhân dân
ấ ườ ế ị ủ ệ ề ị (UBND) các c p là ng i ch trì, ch u trách nhi m chính v quy t đ nh gi ả i
ư ế ế ạ ạ ả ế ấ ề ệ quy t khi u n i nh ng l ả i ph i gi ủ i quy t r t nhi u công vi c khác nhau c a
ươ ề ệ ệ ề ị đ a ph ng nên khó có đi u ki n chuyên tâm v vi c này. Đây là nguyên nhân
ủ ế ẫ ạ ả ứ ể ế ế ế ậ ạ ế ch y u d n đ n tình tr ng gi ấ i quy t khi u n i ch m, thi u d t đi m, ch t
ượ ệ ạ ế ế ấ ẫ ạ ệ ượ ấ ặ l ng th p, d n đ n tình tr ng khi u ki n l ế i ho c khi u ki n v t c p.
ổ ứ ậ ề ả ự ệ ế Trong t ch c th c hi n pháp lu t v gi ự ấ i quy t tranh ch p trong lĩnh v c
ề ị ươ ố ệ ế ậ ơ ướ ấ đ t đai, nhi u đ a ph ư ng ch a làm t t vi c ti p dân, nh n đ n, h ng d n c ẫ ụ
ậ ề ệ ộ ế ể ẫ ạ ơ ườ ế ệ th theo pháp lu t v vi c n p đ n d n đ n tình tr ng ng i đi khi u ki n lúng
ế ơ ứ ế ề ấ ả ờ ơ túng, m t nhi u th i gian, công s c khi ph i đi h t n i này đ n n i khác. Khi
ộ ố ị ấ ủ ề ệ ế ươ ư ậ phát sinh khi u ki n, c p y, chính quy n m t s đ a ph ng ch a t p trung ch ỉ
ả ụ ệ ế ị ế ị ề ờ ạ đ o gi ẩ i quy t k p th i, còn né tránh, đùn đ y. Nhi u v vi c đã có quy t đ nh
ả ệ ổ ứ ư ế ố gi i quy t cu i cùng nh ng vi c t ế ị ch c thi hành quy t đ nh không nghiêm; c ơ
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 12 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ờ ể ả ố ị ế ị ế ế ứ ể ể quan ra quy t đ nh thi u ki m tra, đôn đ c k p th i đ gi ộ i quy t d t đi m; m t
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ả ổ ứ ẫ ớ ố ụ ệ s v vi c không có tính kh thi trong t ch c thi hành d n t ữ i phát sinh nh ng
ứ ạ ệ ế ơ ớ khi u ki n m i ph c t p h n.
ả ở ấ ư ượ ứ ề Công tác hòa gi ơ ở c p c s ch a đ i ị c quan tâm đúng m c, nhi u đ a
ươ ư ố ủ ự ệ ẩ ấ ả ộ ph ệ ng ch a b trí cán b có đ năng l c, ph m ch t, kinh nghi m đ m nhi m
ệ ệ ả ạ ụ ệ ư ệ ề ả công vi c này nên vi c hòa gi i đ t hi u qu ch a cao. Nhi u v vi c gi ả i
ế ệ ể ẫ ệ ế ườ ườ ẫ ợ quy t không tri ế t đ d n đ n khi u ki n đông ng i, có tr ế ng h p d n đ n
ộ ố ị ụ ự ươ ố ệ ả x y ra v án hình s . M t s đ a ph ư ng ch a làm t ệ t trách nhi m phát hi n,
ậ ề ấ ử ữ ặ ạ ờ ị ị ngăn ch n, x lý k p th i nh ng hành vi vi ph m pháp lu t v đ t đai trên đ a
ồ ấ ư ạ ấ ấ ồ ườ ị bàn nh vi ph m trong thu h i đ t, giao đ t, cho thuê đ t, b i th ng, tái đ nh
ề ử ụ ứ ấ ấ ậ ư ấ c , c p gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t.
ư ượ ự ệ ườ ế Công tác thanh tra ch a đ c th c hi n th ng xuyên, còn thi u tính ch ủ
ệ ử ự ủ ư ứ ễ ầ ấ ộ đ ng, ch a đáp ng yêu c u th c ti n. Vi c x lý sau thanh tra c a các c p, các
ư ế ệ ể ị ạ ộ ạ ả ờ ngành ch a kiên quy t, tri ế ệ t đ , k p th i làm h n ch hi u qu ho t đ ng thanh
ụ ể ử ụ ụ ế ể ạ ấ ấ ổ ấ tra, c th : Tình tr ng l n chi m đ t công, chuy n đ i m c đích s d ng đ t
ử ụ ể ấ ụ ễ ệ ườ nông nghi p, s d ng sai m c đích, đ đ t hoang hóa di n ra th ng xuyên và
ướ ư ậ ư ứ ứ ề ộ d ư i nhi u hình th c gây b c xúc trong d lu n nhân dân và xã h i nh ng ch a
ủ ạ ừ ử ể ế ế ạ ị có ch tài đ m nh đ ngăn ng a các hành vi vi ph m; ch tài quy đ nh x lý, x ử
ậ ấ ủ ứ ố ượ ư ẹ ạ ạ ph t vi ph m pháp lu t đ t đai còn nh , ch a đ s c răn đe các đ i t ng vi
ệ ạ ả ế ơ ư ủ ấ ấ ph m. Vi c gi i quy t đ n th tranh ch p đ t đai còn mang tính ch quan, n ể
ề ệ ế ị ệ ề ặ ả ư ế nang, n ng v m nh l nh hành chính; nhi u quy t đ nh gi ấ i quy t ch a th u
ệ ổ ạ ế ị ự ứ ệ ả ế tình, đ t lý. Vi c t ch c th c hi n các quy t đ nh gi ệ ự i quy t đã có hi u l c
ụ ệ ế ế ậ ẫ ượ ả ế pháp lu t còn thi u kiên quy t, d n đ n v vi c không đ c gi ế ứ i quy t d t
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 13 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ứ ế ể ệ ả ả ộ ố ụ ệ ế đi m, khi u ki n kéo dài. Hình th c văn b n gi ư i quy t m t s v vi c ch a
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ư ệ ủ ả ậ ị ả b o đ m theo quy đ nh c a pháp lu t nh vi c ban hành công văn, thông báo...
ế ị ế ả ấ ề ấ ế ể đ thay th quy t đ nh gi i quy t tranh ch pv đ t đai.
ủ ể ấ ấ 1.3.2. Ch th tranh ch p đ t đai
ề ủ ữ ệ ấ ố ướ ớ ư M i quan h phát sinh tranh ch p gi a quy n c a Nhà n c v i t cách
ủ ở ữ ề ủ ề ấ ệ ạ ườ ử ụ ấ là đ i di n ch s h u toàn dân v đ t đai và quy n c a ng i s d ng đ t đã
ượ ậ ậ ặ ệ ấ ồ ệ ị ườ đ c pháp lu t công nh n. Đ c bi t là trong vi c đ nh giá đ t b i th ử ng, x lý
ố ươ ồ ớ ư ữ ấ ấ ồ ị m i t ấ ng quan gi a giá đ t thu h i v i giá đ t tái đ nh c (thu h i giá quá th p,
ạ ả ế ố ệ ữ ợ ố ủ giao l i giá cao). ư Ch a gi i quy t t t m i quan h gi a l ộ ớ i ích c a xã h i v i
ợ ữ ủ ườ ấ ị ồ ườ ế ấ ỉ l i ích c a nh ng ng i có đ t b thu h i, th ấ ạ ng ch nh n m nh đ n tính c p
ế ủ ệ ả ể ượ ự ữ ư ấ thi t c a vi c gi ặ ằ i phóng m t b ng đ có đ c d án, ch a chú ý nh ng v n đ ề
ồ ấ ộ ả ẫ ớ ệ ề ả ả ị xã h i n y sinh sau khi thu h i đ t, d n t i không b o đ m đi u ki n tái đ nh
ươ ự ề ả ệ ế ườ ư c , không có ph ng án tích c c v gi i quy t vi c làm cho ng ấ ị i có đ t b thu
ố ớ ấ ả ấ ấ ặ ặ ữ ồ h i, nh t là đ i v i nông dân không còn ho c còn ít đ t s n xu t ho c nh ng
ườ ư ơ ở ệ ấ ấ ị ng ệ i không còn vi c làm nh n i ớ cũ. Vi c quy đ nh giá đ t quá th p so v i
ể ượ ề ử ụ ự ế ấ ị ườ giá chuy n nh ng quy n s d ng đ t th c t trên th tr ộ ng tuy có tác đ ng
ự ớ ầ ư ế ệ ạ ả ứ ữ tích c c t i vi c khuy n khích nhà đ u t ư nh ng l i gây ra nh ng ph n ng gay
ườ ồ ẫ ấ ị ế ệ ế ấ ắ ủ g t c a ng ả i có đ t b thu h i d n đ n phát sinh tranh ch p khi u ki n , nh
ưở ế ể ệ ế ủ h ng đ n vi c phát tri n kinh t ộ c a xã h i
ồ ấ ệ ể ạ ườ ườ Quy ho ch thu h i đ t nông nghi p đ giao cho các nông tr ng, lâm tr ng,
ầ ư ự ạ ầ ự ệ ể ị các d án đ u t ề ụ phát tri n công nghi p, d ch v , xây d ng h t ng trong nhi u
ườ ư ượ ợ ứ ỹ ưỡ ẫ ớ ả ấ tr ng h p ch a đ c nghiên c u k l ng, tính kh thi th p d n t ạ i tình tr ng
ặ ử ụ ồ ấ ử ụ ư ệ ả thu h i đ t nh ng không s d ng ho c s d ng không hi u qu trong khi nông
ấ ả ờ ố ế ấ ặ ấ dân thi u ho c không còn đ t s n xu t, đ i s ng khó khăn. Không ch p hành
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 14 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ủ ướ ề ự ồ ấ ủ ụ ồ ườ ị đúng các quy đ nh c a Nhà n c v trình t , th t c thu h i đ t, b i th ng, h ỗ
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ư ư ợ ị ả ặ ằ ế ị tr , tái đ nh c nh ra thông báo gi i phóng m t b ng mà không có quy t đ nh
ồ ấ ướ ề ế ạ ươ ồ ấ thu h i đ t, không thông báo tr c v k ho ch, ph ng án thu h i đ t cho
ườ ấ ị ồ ưỡ ế ả ặ ằ ư ố ng i có đ t b thu h i, c ng ch gi i phóng m t b ng trong khi ch a b trí
ồ ấ ế ị ư ề ẩ ị ơ n i tái đ nh c , quy t đ nh thu h i đ t không đúng th m quy n, thu h i đ t đ ồ ấ ể
ụ ạ ượ ệ ử ụ s d ng vào m c đích trái quy ho ch đã đ c xét duy t.
ƯƠ
CH
NG 2
Ề Ả
Ậ
Ị
Ấ
Ấ
Ế
QUY Đ NH PHÁP LU T V GI
I QUY T TRANH CH P Đ T ĐAI
Ủ Ụ
THEO TH T C HÀNH CHÍNH
ả
ấ
2.1. Hòa gi
ấ i tranh ch p đ t đai
ả
ự 3.1.1. T hòa gi
i
ả ứ ụ ế ấ ồ ộ Hòa gi ặ i là hành vi thuy t ph c các bên đ ng ý ch m d t xung đ t ho c
ổ ộ ỏ ả ả ế ấ xích mích m t cách n th a. Hòa gi i cũng là gi ấ i quy t các tranh ch p, b t
ữ ề ế ệ ằ ấ ươ ượ ồ đ ng gi a hai hay nhi u bên tranh ch p b ng vi c dàn x p, th ng l ớ ng v i
ụ ể ứ ủ ự ấ ả nhau có s tham gia c a bên th ba (không ph i là bên tranh ch p). C th là,
ạ ề ả ậ ị ướ nhà n ế c khuy n t ấ i kho n 1 Đi u 202 Lu t Đ t Đai năm 2013 quy đ nh: “
ấ ấ ự ả ả ế ấ khích các bên tranh ch p đ t đai t hòa gi ặ i ho c gi ấ i quy t tranh ch p đ t
ệ ớ ả ế ấ ấ đai thông qua hòa gi i cả ơ sở”. Khác v i vi c gi i quy t tranh ch p đ t đai
ượ ự ề ệ ơ ả ấ ấ đ c th c hi n qua c quan công quy n, hòa gi i tranh ch p đ t đai không
ắ ộ ưỡ ể ệ ự ỏ ế ậ mang tính b t bu c, c ủ ng ch thi hành mà th hi n s th a thu n ý chí c a
ứ ử ấ ấ ả ả các bên. Khi tranh ch p đ t đai x y ra, cách th c x lý và gi ế ầ i quy t đ u tiên
ả ử ụ ự ả ọ ươ ượ mà các bên ph i s d ng là t hòa gi i hay còn g i là th ng l ự ng. Th c
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 15 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ệ ế ấ ặ ổ ỡ ỏ ậ ch t ấ đây là vi c các bên tranh ch p ti n hành g p g , trao đ i, th a thu n
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ể ạ ế ệ ấ ặ ỡ ổ ớ ớ v i nhau đ đ t, đây là vi c các bên tranh ch p ti n hành g p g , trao đ i v i
ể ạ ượ ỏ ấ ồ ộ ề ợ ế nhau đ đ t đ c ti ng nói chung, xóa b b t đ ng, xung đ t v l ằ i ích nh m
ả ế ổ ọ gi ệ . ỏ i quy t n th a m i vi c.
ả ạ Ủ
ấ
3.1.2. Hòa gi
i t
i y ban nhân dân c p xã
ậ ổ ộ ồ ứ ủ ỷ ị Theo qui đ nh c a Lu t T ch c H i đ ng nhân dân và U ban nhân dân
ề ấ ậ ẩ năm 2015; Lu t Đ t đai năm 2013 thì UBND xã không có th m quy n ban hành
ế ị ể ả ư ế ấ ấ các quy t đ nh hành chính đ gi ệ i quy t tranh ch p đ t đai nh ng có trách nhi m
ặ ậ ổ ụ ớ ệ ổ ứ ố ợ và nghĩa v ph i h p v i M t tr n t ố qu c Vi t Nam và các t ch c thành viên
ổ ứ ể ộ ả ấ ặ ậ ủ c a m t tr n, các t ch c xã h i khác đ hoà gi ư ậ ấ i tranh ch p đ t đai. Nh v y
ề ỷ ả ấ ả ấ ị U ban nhân dân xã có quy n hoà gi i tranh ch p đ t đai trên đ a bàn xã qu n lý.
ướ ế ả ộ ộ ấ ấ Nhà n c khuy n khích hòa gi i các tranh ch p đ t đai trong n i b nhân
ướ ổ ứ ề ẩ ả ế dân tr ơ c khi c quan, t ch c, cá nhân có th m quy n gi ấ i quy t các tranh ch p
ế ế ệ ạ ằ ừ ơ ở ườ ợ đó nh m h n ch khi u ki n phát sinh t c s . Trong tr ng h p các bên tranh
ấ ượ ượ ớ ổ ả ở ơ ở ế ch p không t ự ươ th ng l ng đ c v i nhau, T hoà gi c s ti n hành hoà i
ả ề ấ ấ ấ ấ gi i tranh ch p đ t đai không thành thì các bên tranh ch p đ t đai có quy n yêu
ế ấ ấ ơ ỷ ả ố ớ ầ c u U ban nhân dân xã n i có đ t tranh ch p ti n hành hoà gi i đ i v i hai
ườ tr ợ ng h p sau:
ố ớ ấ ứ ấ ượ ơ ướ ề ẩ Th nh t: Đ i v i đ t đai đã đ c c quan nhà n ấ c có th m quy n c p
ề ử ụ ề ở ữ ứ ậ ấ ấ ở ả gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u nhà ắ và tài s n khác g n
ớ ấ ấ ờ ề ặ ạ ạ ậ ấ ề ộ li n v i đ t ho c m t trong các lo i gi y t ị qui đ nh t i Đi u 100 Lu t đ t đai
ế ả ể ả năm 2013. N u hoà gi i không thành thì chuy n cho Toà án nhân dân gi ế i quy t
ề ẩ theo th m quy n.
ư ứ ượ ơ ướ ố ớ ấ Th hai: Đ i v i đ t đai ch a đ c c quan nhà n ề ẩ c có th m quy n
ề ở ữ ứ ấ ậ ấ ở ề ử ụ ấ c p gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t, quy n s h u nhà ả và tài s n khác
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 16 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ớ ấ ấ ờ ề ặ ạ ộ ạ ề ắ g n li n v i đ t ho c m t trong các lo i gi y t ị qui đ nh t ậ ấ i Đi u 100 Lu t đ t
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ế ả ể ỷ đai năm 2013. N u hoà gi ấ i không thành thì chuy n cho U ban nhân dân c p
ả ế ề ẩ trên gi i quy t theo th m quy n.
ấ ờ ữ ạ ề ồ Nh ng gi y t ị qui đ nh t ậ ấ i Đi u 100 Lu t đ t đai bao g m:
ấ ờ ề ữ ề ượ ử ụ ấ ướ + Nh ng gi y t v quy n đ c s d ng đ t đai tr c ngày 10/5/1993
ơ ướ ự ệ ề ẩ ấ do c quan nhà n c có th m quy n c p trong quá trình th c hi n chính sách
ấ đ t đai.
ề ử ụ ấ ạ ờ ượ ơ ứ ậ ấ + Gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t t m th i đ c c quan nhà n ướ c
ấ ổ ị ề ấ ặ ẩ ộ ấ ổ có th m quy n c p ho c có tên trong s đăng ký ru ng đ t, s đ a chính. + Gi y
ờ ợ ề ừ ế ặ ề ử ụ ề ặ ấ ắ ả t ớ h p pháp v th a k , t ng cho quy n s d ng đ t ho c tài s n g n li n v i
ấ ờ ớ ấ ề ắ ấ đ t, gi y t giao nhà tình nghĩa g n li n v i đ t.
ấ ờ ượ ề ử ụ ấ ở ắ + G y t ể chuy n nh ng quy n s d ng đ t, mua bán nhà ớ ề g n li n v i
ượ ử ụ ấ ấ ở ướ đ t tr c ngày 15/10/1993 nay đ ậ c UBND xã xác nh n s d ng đ t, nhà
ướ tr c ngày 15/10/1993.
ấ ờ ề ở ắ ớ ấ ở ề ị + Gi y t v thanh lý, hóa giá nhà g n li n v i đ t ủ theo qui đ nh c a
pháp lu t.ậ
ấ ờ ế ộ ề ấ ẩ ơ ộ + Gi y t do c quan có th m quy n thu c ch đ cũ c p cho ng ườ ử i s
ấ ụ d ng đ t.
ử ụ ấ ờ ạ ấ ộ ộ + H gia đình, cá nhân đang s d ng đ t có m t trong các lo i gi y t trên
ấ ờ ư ườ ấ ờ ề nh ng trên gi y t đó ghi tên ng i khác và kèm theo gi y t ề ể v chuy n quy n
ư ữ ủ ế ấ ướ ậ ử ụ s d ng đ t có ch ký c a các bên có liên quan, nh ng đ n tr ấ c ngày Lu t Đ t
ệ ự ủ ụ ự ư ể ệ ề ử ụ đai năm 2013 có hi u l c thi hành ch a th c hi n th t c chuy n quy n s d ng
ậ ị ượ ậ ấ ỷ ủ ấ đ t theo qui đ nh c a pháp lu t nay đ c U ban nhân xã xác nh n là đ t không
có tranh ch p.ấ
ộ ượ ử ụ ế ị ấ ả + Các h gia đình, cá nhân đ c s d ng đ t theo B n án, quy t đ nh
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 17 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ủ ơ ế ị ế ủ c a Tòa án nhân dân; Quy t đ nh thi hành án c a c quan thi hành án; Quy t
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ị ả ủ ế ấ ấ ơ ướ ề ẩ đ nh gi i quy t tranh ch p đ t đai c a c quan nhà n c có th m quy n đã
ượ đ c thi hành.
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
2.2. Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ứ ả
ế
ấ
ấ
2.2.1. Căn c gi
i quy t tranh ch p đ t đai
ộ ở ữ ả ấ ả ướ ự Đ m b o đ t đai thu c s h u toàn dân, Nhà n ệ c th c hi n vai trò là
ườ ạ ắ ấ ơ ả ủ ở ữ ệ ả ng i đ i di n cho ch s h u. Đây là nguyên t c r t c b n trong gi ế i quy t
ấ ấ ỏ ả ọ ấ ế ề tranh ch p đ t đai, đòi h i khi xem xét gi i quy t m i v n đ phát sinh trong
ơ ở ấ ậ ấ ệ ề ệ ả ộ ở ữ ự quan h pháp lu t đ t đai đ u ph i th c hi n trên c s đ t đai thu c s h u
ề ợ ệ ườ ạ ủ ở ữ ệ ệ ả ả toàn dân, b o v quy n l i cho ng i đ i di n ch s h u, b o v thành qu ả
ạ ấ ầ ộ ộ ố ề ủ c a cu c cách m ng v ru ng đ t. C n quán tri ệ ườ t đ ng l ủ i chính sách c a
ậ ủ ả ướ ậ ạ ấ Đ ng, pháp lu t c a nhà n ừ c không th a nh n đòi l i đ t đã giao cho ng ườ i
ử ụ ự ủ ệ ấ ướ khác s d ng trong quá trình th c hi n chính sách đ t đai c a Nhà n c Vi ệ t
ờ ộ ủ ộ ủ ề ạ Nam dân ch c ng hoà, Chính ph cách m ng lâm th i c ng hoà Mi n nam Vi ệ t
ướ ủ ộ ệ Nam và Nhà n ộ c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam.
ả ả ợ ườ ử ụ ấ ợ ế B o đ m l ủ i ích c a ng ấ i s d ng đ t nh t là l i ích kinh t ế , khuy n
ệ ự ươ ượ ả ở ơ ở ộ ộ ầ khích vi c t th ng l ng, hoà gi c s trong n i b qu n chúng nhân dân. i
ạ ộ ự ệ ả ế ấ ấ ắ Th c hi n nguyên t c này, ho t đ ng gi ể ệ i quy t tranh ch p đ t đai đã th hi n
ổ ớ ướ ề ệ ượ ư ưở đ c t t ng đ i m i trong quá trình nhà n c đi u hành các quan h xã h i v ộ ề
ấ đ t đai.
ấ ồ ố ợ ừ ấ ữ ợ L i ích có ngu n g c xu t phát t ộ đ t đai là m t trong nh ng l i ích có giá
ị ớ ả ổ ứ ầ ọ ộ ọ ớ ố ớ tr l n, quan tr ng đ i v i m i cá nhân v t ế ch c, các t ng l p trong xã h i. N u
ườ ử ụ ượ ả ệ ử ụ ấ ả ợ l ủ i ích c a ng ấ i s d ng đ t không đ c đ m b o thì vi c s d ng đ t không
ể ạ ượ ệ ả ố ả ụ ả th đ t đ c hi u qu mong mu n. Đây là gi ế i pháp thuy t ph c khi gi ế i quy t
ệ ộ ể ả ấ ấ ố ữ ấ ợ ủ các tranh ch p đ t đai. Đ b o v m t cách t t nh t nh ng l i ích c a các bên có
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 18 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ấ ướ ế ể ả ấ ạ tranh ch p, tr ậ ả ặ c h t các bên có tranh ch p ph i g p nhau đ bàn b c, th o lu n
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ươ ượ ơ ở ả ượ ả ọ ề ự ị và th ng l ng. Đó cũng là c s quan tr ng đ m b o đ c quy n t ạ đ nh đo t
ươ ự ơ ướ ề ẩ ả ế ấ cho các đ ng s . C quan nhà n c có th m quy n gi ấ i quy t tranh ch p đ t
ỉ ụ ủ ụ ế ấ ấ ơ đai ch th lý đ n khi các bên có tranh ch p đ t đai đã ti n hành qua th t c này
ạ ượ ự ấ ầ ế mà không đ t đ c s nh t trí c n thi t.
ả ụ ế ằ ấ ấ ổ ị ệ Vi c gi ả i quy t tranh ch p đ t đai ph i nh m m c đích n đ nh tình
ế ệ ộ ả ế ấ ấ ớ hình kinh t ắ xã h i, g n vi c gi i quy t tranh ch p đ t đai v i vi c t ệ ổ ứ ạ i ch c l
ấ ạ ề ệ ộ ở ệ ợ ớ ả s n xu t, t o đi u ki n cho lao đ ng nông thôn có vi c làm phù h p v i quá
ổ ơ ấ ử ụ ơ ấ ể ấ ế ướ trình chuy n đ i c c u s d ng đ t và c c u kinh t theo h ệ ng công nghi p
ệ ạ hoá, hi n đ i hoá.
ề
ẩ
ả
ế
ấ
ấ
2.2.2. Th m quy n gi
i quy t tranh ch p đ t đai
ề
ả
ủ ị Ủ
ủ
ế
ấ
ấ
ẩ 2.2.2.1. Th m quy n gi
i quy t tranh ch p đ t đai c a Ch t ch y ban
ệ
ấ nhân dân c p Huy n
ườ ầ ơ ả ự ế ế ặ ấ ơ ộ Ng i có đ n yêu c u gi ử i quy t tranh ch p n p đ n tr c ti p ho c g i
ườ ế Ủ ư ệ ệ ấ qua đ ng B u đi n đ n y ban nhân dân c p huy n.
ủ ị Ủ ệ ấ ơ ư ệ Ch t ch y ban nhân dân c p huy n giao trách nhi m c quan tham m u
ả ụ ệ ụ ẩ ư ệ ơ gi i quy t. ế C quan tham m u có nhi m v th m tra, xác minh v vi c, t ổ ứ ch c
ả ữ ấ ổ ứ ộ ọ hòa gi i gi a các bên tranh ch p, t ch c cu c h p các ban, ngành có liên quan đ ể
ả ế ầ ế ế ồ ơ ỉ ư ấ t v n gi ấ ấ i quy t tranh ch p đ t đai (n u c n thi t) và hoàn ch nh h s trình Ch ủ
ế ị ệ ấ ả ấ ấ ế ị Ủ t ch y ban nhân dân c p huy n ban hành quy t đ nh gi i quy t tranh ch p đ t đai.
ủ ị Ủ ế ị ệ ả ấ Ch t ch y ban nhân dân c p huy n ban hành quy t đ nh gi ế i quy t tranh
ế ị ặ ấ ậ ả ử ấ ch p ho c quy t đ nh công nh n hòa gi i thành, g i cho các bên tranh ch p, các
ụ ổ ứ t ề ch c, cá nhân có quy n và nghĩa v liên quan.
ề
ả
ủ ị Ủ
ủ
ế
ấ
ấ
i quy t tranh ch p đ t đai c a Ch t ch y ban
ấ
ỉ
ẩ 2.2.2.2. Th m quy n gi nhân dân c p T nh
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 19 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ườ ầ ơ ả ự ế ế ặ ấ ơ ộ Ng i có đ n yêu c u gi ử i quy t tranh ch p n p đ n tr c ti p ho c g i
ườ ế Ủ ư ệ ặ ộ qua đ ng B u đi n đ n y ban nhân dân c p ấ t nhỉ ấ . M t ho c các bên tranh ch p
ế ị ồ ả ế ủ ủ ị ệ ấ ớ không đ ng ý v i quy t đ nh gi i quy t c a Ch t ch UBND c p huy n thì có
ủ ị ệ ế ế ặ ơ ở ị ỉ ề quy n g i ử đ n khi u n i ạ đ n Ch t ch UBND t nh ho c kh i ki n theo quy đ nh
ậ ố ụ ủ c a Lu t T t ng hành chính.
ủ ị Ủ ệ ơ Ch t ch y ban nhân dân c p ỉ ấ T nh ư giao trách nhi m c quan tham m u
ả ụ ệ ụ ẩ ư ệ ơ gi i quy t. ế C quan tham m u có nhi m v th m tra, xác minh v vi c, t ổ ứ ch c
ả ữ ấ ổ ứ ộ ọ hòa gi i gi a các bên tranh ch p, t ch c cu c h p các ban, ngành có liên quan đ ể
ả ế ầ ế ế ồ ơ ỉ ư ấ t v n gi ấ ấ i quy t tranh ch p đ t đai (n u c n thi t) và hoàn ch nh h s trình Ch ủ
ế ị ả ế ấ ấ ị Ủ t ch y ban nhân dân c p ỉ ấ t nh ban hành quy t đ nh gi i quy t tranh ch p đ t đai.
ủ ị ỉ ả ữ ổ ứ ơ ở ế ấ ấ ấ Ch t ch UBND t nh gi i quy t tranh ch p đ t, ranh đ t gi a t ch c, c s tôn
ườ ệ giáo, ng i Vi ị t Nam đ nh c ư ở ướ n c ngoài, t ổ ứ ướ ch c n c ngoài, cá nhân n ướ c
ữ ổ ặ ớ ơ ở ứ ườ ệ ngoài v i nhau ho c gi a t ch c, c s tôn giáo, ng i Vi ị t Nam đ nh c ư ở
ướ ổ ướ ướ ớ ộ n c ngoài, t ứ ch c n c ngoài, cá nhân n c ngoài v i h gia đình, cá nhân,
ồ ư ộ c ng đ ng dân c .
ả ố ớ ườ ế ấ ủ ị ệ ấ ợ Gi i quy t tranh ch p đ i v i tr ng h p Ch t ch UBND c p huy n đã
ả ớ ế ư ế ặ ấ ộ ồ gi i quy t nh ng m t ho c các bên tranh ch p không đ ng ý v i k t qu ả gi i ả
quy tế
ủ ị Ủ ế ị ả Ch t ch y ban nhân dân c p ỉ ấ t nh ban hành quy t đ nh gi ế i quy t tranh
ế ị ặ ấ ậ ả ử ấ ch p ho c quy t đ nh công nh n hòa gi i thành, g i cho các bên tranh ch p, các
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 20 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ụ ổ ứ t ề ch c, cá nhân có quy n và nghĩa v liên quan.
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ự ủ ụ
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
2.2.3. Trình t
, th t c gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ấ
Khi có tranh ch p x y
ả ra
ặ
Khuy nế khích các bên tự hòa ả ả i i ho c thông qua hòa gi gi ơ ở (Kho nả 1 đi uề 202 Lu tậ đ tấ c s
ả
i không
Hòa gi
iả thành
Hòa gi thành
Các bên t ệ nguy n thi
ự hành
ườ
ấ
ạ
ng h p: có các lo i gi y ch ng
ứ nh nậ
ng h p:không có
gi yấ
Tr (Đi uề 100 Lu t đ t
ợ ậ ấ đai 2013, Đi uề 18 NĐ 43/2014/NĐ –CP)
UBND c p ấ ự ươ Đ ng s iả xã hòa gi không nh tấ (Kho nả 2 ợ ườ Tr trí đi uề 202 Lu tậ đ tấ đai 2013)
ủ ị
Tòa án gi
iả quy tế
Ch t ch UBND gi
ả quy tế
i
(Kho nả 1, kho nả 2 đi uề 203 Lu tậ đ tấ đai 2013)
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 21 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
K h i ế u n ạ i
K h ở i k i ệ n
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ƯƠ CH NG 3
Ự Ấ Ả Ấ Ạ Ế TH C TR NG GI I QUY T TRANH CH P Đ T ĐAI
Ủ Ụ THEO TH T C HÀNH CHÍNH
ấ
ấ
3.1. Tình hình tranh ch p đ t đai
ạ ố ừ ế ề ề ứ ấ T nhi u năm nay, tình hình khi u n i, t cáo luôn là v n đ b c bách đ ượ c
ả ướ ả ộ ướ ỉ Đ ng, Nhà n c và toàn xã h i quan tâm. Đ ng và Nhà n ị ề c đã có nhi u Ch th ,
ế ề ấ ề ả ị ượ ự ể Ngh quy t v v n đ này. Các văn b n đó đã và đang đ ệ c tri n khai th c hi n,
ự ế ạ ố ế ộ ả ế ế có tác đ ng tích c c đ n tình hình khi u n i, t cáo và gi i quy t khi u n i, t ạ ố
ụ ệ ứ ạ ờ ậ ề ề ể ượ ả cáo. Nh v y, nhi u “đi m nóng”, nhi u v vi c ph c t p đã đ c gi ế i quy t,
ầ ổ ậ ự ị ị ộ ủ góp ph n n đ nh tình hình an ninh chính tr , tr t t ấ an toàn xã h i c a đ t
ướ ớ ự ỗ ự ủ ứ ả ế n ơ c.V i s n l c c a các c quan ch c năng, công tác gi ấ i quy t tranh ch p
ự ấ ự ế ể ề ậ ầ ổ trong lĩnh v c đ t đai có nhi u chuy n bi n tích c c đáng ghi nh n, góp ph n n
ệ ự ệ ả ả ộ ướ ị đ nh xã h i, nâng cao hi u l c, hi u qu công tác qu n lý Nhà n ề ấ c v đ t đai,
ệ ợ ướ ợ ủ ợ ả b o v l ủ i ích c a Nhà n ề c, quy n và l i ích h p pháp c a công dân. Tòa án
Ủ ả ế ượ ố ượ ộ ớ nhân dân và y ban nhân dân đã gi i quy t đ c m t kh i l ấ ng l n tranh ch p
ầ ổ ậ ự ề ấ ị đ t đai. Chính đi u này đã góp ph n n đ nh tr t t ể ộ , an toàn xã h i, phát tri n
ế ủ ấ ướ ề ấ kinh t c a đ t n ấ c. Tuy nhiên, do nhi u nguyên nhân, tình hình tranh ch p đ t
ầ ắ ấ ờ ướ ễ đai th i gian g n đây di n ra r t gay g t, có xu h ng ngày càng gia tăng c v ả ề
ứ ạ ủ ấ ứ ạ ư ề ấ ố ượ s l ng cũng nh tính ch t ph c t p. Tính ph c t p c a v n đ này không ch ỉ
ồ ừ ề ợ ữ ộ ế ừ ệ ả ắ b t ngu n t nh ng xung đ t v l i ích kinh th , t ả ủ ự h qu c a s qu n lý
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 22 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ủ ệ ố ộ ố ơ ả ủ ị ự ế ệ ế ợ ơ thi u hi u qu c a m t s c quan, đ n v , s thi u h p lý c a h th ng chính
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ậ ấ ữ ử ị sách, pháp lu t đ t đai… mà còn do nh ng nguyên nhân có tính l ch s trong
ử ụ ấ ả qu n lý và s d ng đ t đai qua các th i ờ kỳ
ủ ủ ế ế ể ệ Báo cáo c a Thanh tra Chính ph cho bi ờ t, tính đ n th i đi m hi n t ạ i,
ướ ả ấ tình hình tranh ch p năm 2014 có xu h ớ ng gi m so v i năm 2013. Tuy nhiên
ườ ế ụ ớ ướ ệ ố ượ s l t đoàn đông ng i ti p t c tăng 12,1% so v i năm tr ặ c. Đ c bi ộ t, n i
ề ấ ế ấ ơ ầ dung tranh ch p v đ t đai chi m g n 68,2%. Các c quan hành chính Nhà
ướ ả ụ ệ ề ế ấ ẩ ộ n c đã gi ạ i quy t 37.716/44.426 v vi c tranh ch p, thu c th m quy n đ t
ế ồ ị ỷ ồ ả ạ ấ t ỷ ệ l 84,9%. Qua đó, ki n ngh thu h i 24,8 t đ ng, 106 ha đ t; tr l i cho
ể ỷ ồ ậ t p th , cá nhân 86 t đ ng và 202 ha đ tấ 1.
ố ượ ượ ấ ử ế ơ ở ươ S l ơ ng đ n v t c p g i đ n các c quan Trung ộ ề ng nhi u, n i
ể ệ ứ ấ ậ ớ ả ắ dung th hi n tính b c xúc gay g t, không ch p nh n v i cách gi ế ủ i quy t c a
ị ươ ố ượ ạ ự ế ạ ế ế ề chính quy n đ a ph ng. S l ng công dân đ n khi u n i tr c ti p t i phòng
ủ ế ị ươ ơ ở ươ ti p công dân c a các đ a ph ng, các c quan Trung ng hàng năm cao.
ụ ệ ề ụ ậ ữ ể ờ Nhi u v vi c công dân t ế t p thành đoàn, đi xe, căng c , bi u ng ... kéo đ n
ự ề ằ ơ ượ ả ế ả các c quan chính quy n, Đ ng,… nh m gây áp l c đòi đ c gi ề i quy t quy n
ợ ố ượ ầ ủ ế ở ậ l i theo yêu c u. S l ng công dân t p trung đông ch y u ộ ỳ ọ các k h p H i
ạ ộ ả ậ ố ộ ơ ộ ồ đ ng nhân dân, Qu c h i, Đ i h i đ ng, có n i công dân t p trung huy đ ng
ươ ụ ữ ườ ẻ ụ ở th ng binh, ph n , ng i già, tr em bao vây tr ệ ề s chính quy n xã, huy n,
ậ ự ấ ủ ộ ộ ệ ỉ t nh, doanh nghi p gây m t tr t t , an toàn xã h i. Theo báo cáo c a B Tài
ườ ậ ượ ầ ộ ượ ơ nguyên và Môi tr ng, hàng năm B nh n đ c g n 10.000 l ấ t đ n tranh ch p,
ạ ố ế ự ộ ườ ủ khi u n i, t cáo thu c lĩnh v c tài nguyên và môi tr ng c a công dân 63/63
ộ Chính tr ,ị Lu tậ Ti pế công dân, Nghị đ nhị
iạ H iộ nghị toàn qu cố tri nể khai th cự hi nệ Chỉ thị 35 iạ Hà
64/NĐCP c aủ Chính phủ t
ộ
1 Báo cáo c aủ Thanh tra Chính ph ,ủ t CT/TƯ c a Bủ N i,19/9/2014
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 23 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ộ ươ ự ấ ơ ộ ố ự ỉ t nh, thành ph tr c thu c Trung ng, trong đó đ n thu c lĩnh v c đ t đai
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ố ơ ế ổ ị ươ ề ơ ộ chi m 98,6% t ng s đ n. Các đ a ph ử ế ng có nhi u đ n g i đ n B Tài nguyên
ườ ố ồ ươ ầ ơ và Môi tr ng là thành ph H Chí Minh, An Giang, C n Th , Bình D ng, Bà
ế ậ ồ ồ ị R a Vũng Tàu, Long An, Đ ng Tháp, B n Tre, Bình Thu n, Đ ng Nai, Kiên
2.
ỗ ị ươ ượ ơ Giang và Tây Ninh (bình quân m i đ a ph ầ ng có g n 500 l ư t đ n th /năm)
ế ế ề ầ ấ ấ ạ ờ ụ ệ Th i gian g n đây, có r t nhi u v vi c khi u n i liên quan đ n đ t đai.
ườ ế ệ ế ạ ợ ướ ề Nhi u tr ng h p khi u n i có liên quan đ n vi c Nhà n c thu h i đ t đ ồ ấ ể
ự ự ể ệ ế ư ộ ượ ườ th c hi n các d án phát tri n kinh t xã h i, nh đòi đ ồ c b i th ng đ t ấ ở ,
ồ ườ ỗ ợ ố ư ề ị ả ế ệ nâng giá b i th ng, tăng ti n h tr , b trí tái đ nh c , gi i quy t vi c làm;
ạ ấ ấ ấ ở ế ạ đòi l i đ t cũ, tranh ch p đ t đai, nhà ộ ố . Ngoài ra, có m t s khi u n i liên
ỷ ậ ủ ự ứ ệ ế ệ ộ ộ quan đ n vi c th c hi n chính sách xã h i, k lu t c a cán b , công ch c... V ề
ố ủ ế ố ứ ộ ộ n i dung t cáo, ch y u là t cáo cán b , công ch c làm sai chính sách, tiêu
ầ ư ấ ơ ả ự ả ự c c, tham nhũng trong qu n lý đ t đai, tài chính, đ u t ự , xây d ng c b n, th c
ệ ế ệ ệ ầ ộ ổ ệ hi n chính sách xã h i, c ph n hóa doanh nghi p; thi u trách nhi m trong vi c
ả ế ế ạ ử gi i quy t khi u n i, bao che ng ườ ị ố i b t cáo, không x lý nghiêm các tr ườ ng
ạ ậ ợ h p vi ph m pháp lu t.
ấ ậ
ữ
ả
ế
ấ
3.2 Nh ng khó khăn và b t c p trong công tác gi
ấ i quy t tranh ch p đ t đai theo
ủ ụ
th t c hành chính
ạ ả ấ
3.3.1. Trong giai đo n hòa gi
i tranh ch p
ấ ậ ả ướ ệ ẫ Lu t Đ t đai năm 2013 và các văn b n h ng d n thi hành, thì khái ni m tranh
ệ ấ ấ ộ ấ ả ch p đ t đai là khái ni m r ng bao hàm t ấ t c các tranh ch p phát sinh trong
ề ử ụ ệ ấ ư ề ề ấ ấ ấ ả ắ quan h đ t đai nh tranh ch p v quy n s d ng đ t, tranh ch p v tài s n g n
ớ ấ ế ề ị ớ ể ấ li n v i đ t, tranh ch p liên quan đ n đ a gi ế i hành chính… N u hi u theo nghĩa
ạ ố
ế
ặ
ấ
ề ấ
2 Đ c san Tranh ch p khi u n i t
cáo v đ t đai năm 2009
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 24 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ề ề ấ ấ ả ấ ả ắ ọ ồ ớ này, thì m i tranh ch p đ t đai bao g m c tranh ch p v tài s n g n li n v i
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ự ệ ế ấ ấ ị ấ đ t và tranh ch p trong quá trình th c hi n các giao d ch liên quan đ n đ t đai
ượ ừ ế ổ ặ ủ ụ ể ề ả ể (chuy n nh ng, chuy n đ i, t ng cho, th a k ...) đ u ph i qua th t c hòa gi ả i
ả ượ ủ ấ ả ế ướ ụ ệ ượ và ph i đ c y ban nhân dân c p xã gi i quy t tr c khi v vi c đ c gi ả i
ế ạ ặ ạ ủ ệ ấ ậ ỉ quy t t i Tòa án ho c t ố i y ban nhân dân c p qu n, huy n, T nh , Thành ph .
ề ặ ấ ở ủ ự ủ ấ V n đ đ t ra ộ ể ứ đây, y ban nhân dân c p xã có đ năng l c và trình đ đ đ ng
ả ả ế ấ ấ ặ ọ ra hòa gi i, gi i quy t m i tranh ch p đ t đai hay không?. M t khác, trên th c t ự ế
ệ ủ ứ ệ ấ ả ế ấ ấ hi n nay, vi c y ban nhân dân c p xã đ ng ra gi i quy t các tranh ch p đ t đai
ư ủ ệ ậ ầ ả ị ư nh quy đ nh c a pháp lu t là h u nh không có hi u qu và không th gi ể ả i
ế ượ ề ặ ứ ụ ệ ồ ờ ọ quy t đ c. Đ ng th i, v m t khoa h c và ch c năng, nhi m v trong t ổ ứ ch c
ướ ệ ả ơ ướ ứ ả ộ b máy nhà n c, thì vi c các c quan qu n lý nhà n c đ ng ra gi ế i quy t các
ả ẽ ề ề ề ấ ả ẩ tranh ch p v tài s n và quy n tài s n s không đúng th m quy n và không phù
ể ủ ớ ế ữ ủ ậ ộ ị ậ ợ h p v i ti n trình phát tri n c a xã h i. Chính vì v y, nh ng quy đ nh c a Lu t
ả ướ ấ ề ẫ Đ t đai và các văn b n h ng d n thi hành đã gây ra nhi u khó khăn cho các bên
ấ ả ờ ạ ẽ ở ữ ế ồ tranh ch p trong quá trình gi ẫ i quy t. Đ ng th i, t o ra nh ng k h pháp lý d n
ố ớ ệ ễ ầ ố ị ế đ n vi c gây nhũng nhi u, hách d ch đ i v i nhân dân và là m m m ng cho các
ự ủ ạ ộ ữ ườ ề ẩ ả ho t đ ng tiêu c c c a nh ng ng i có th m quy n trong quá trình gi ế i quy t
ấ ấ tranh ch p đ t đai.
ả
ủ ị Ủ
ộ
ề
ế
ấ
ẩ
3.3.2. Trong gi
i quy t tranh ch p thu c th m quy n Ch t ch y ban nhân dân
ệ ố ề ậ ấ ơ ẩ Theo Đi u 203 Lu t Đ t đai năm 2013 thì có hai h th ng c quan có th m
ề ệ ị ả ệ ố ế ấ ấ ơ quy n ch u trách nhi m gi i quy t tranh ch p đ t đai là h th ng c quan xét x ử
ệ ố ấ ả ơ ướ ủ (Tòa án nhân dân các c p) và h th ng c quan qu n lý nhà n c ( y ban nhân
ơ ở ể ấ ả ướ ề ẫ ẩ ị dân các c p). C s đ văn b n h ng d n thi hành phân đ nh th m quy n gi ả i
ấ ờ ế ấ ấ ủ ấ ấ ươ quy t tranh ch p đ t đai là gi y t pháp lý c a đ t tranh ch p mà đ ự ng s có
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 25 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ấ ủ ệ ề ắ ả ả ả ế ấ ấ và tài s n g n li n v i đ t. ớ ấ B n ch t c a vi c gi i quy t tranh ch p đ t đai là
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ề ử ụ ủ ệ ấ ầ ấ ộ ị xác đ nh ph n di n tích đ t tranh ch p thu c quy n s d ng c a ai, ai là ch s ủ ử
ậ ạ ư ấ ấ ợ ẩ ị ụ d ng h p pháp đ t đang tranh ch p, nh ng pháp lu t l ề i quy đ nh th m quy n
ả ứ ế ườ ấ ờ ề ấ ấ ờ ề ấ ặ gi i quy t căn c theo ng i có gi y t v đ t. M t khác, các gi y t v đ t ch ỉ
ộ ả ấ ố ơ ướ ề ấ ẩ ườ có m t b n g c duy nh t do c quan nhà n c có th m quy n c p và th ng do
ấ ộ ữ ế ấ ạ ẽ m t bên tranh ch p gi . Vì th , khi phát sinh tranh ch p các bên còn l i s không
ể ượ ề ử ụ ấ ể ộ ứ ấ ậ ầ th có đ c gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t đ n p cho tòa và yêu c u Tòa
ụ ụ ượ ườ ể ừ ố ụ ợ án th lý v án đ c. Trong tr ng h p này, Tòa án có th t ụ ch i th lý v án
ủ ệ ậ ị ươ ứ ự ậ do vi n vào quy đ nh c a pháp lu t là đ ấ ng s không có gi y ch ng nh n v ề
ề ử ụ ự ế ấ ữ ủ ậ ị quy n s d ng đ t. Trên th c t , theo quy đ nh c a pháp lu t, nh ng bên còn l ạ i
ể ấ ấ ỉ ượ ấ ờ ấ ủ ả trong tranh ch p đ t đai ch có th xin đ c b n sao c a gi y t ặ đ t ho c xin
ấ ừ ấ ấ ế thông tin liên quan đ n đ t tranh ch p t Văn phòng đăng ký nhà và đ t mà thôi.
ự ế ự ể ẽ ở Có th nói, đây cũng là k h phát sinh tiêu c c vì th c t ể ụ Tòa án có th th lý
ụ ụ ế ề ệ ệ ặ ấ ho c không th lý v án.Đi u này làm cho vi c khi u ki n tranh ch p c a c ủ ơ
ề ả ả ế ế ờ quan qu n lý hành chính th i gian qua tăng cao, nhi u gi ệ i quy t khi u khi n
ề nhi u năm .
ả ả ế ấ ế 3.3.3. K t qu gi i quy t tranh ch p
ụ ệ ầ ớ ự ụ ế ấ ạ ả ộ Ph n l n các v khi u n i thu c lĩnh v c đ t đai, có v vi c tr i qua
ờ ỳ ự ồ ơ ệ ệ ệ ề ấ ạ nhi u th i k th c hi n chính sách đ t đai, h s tài li u phân tán, hi n tr ng
ệ ố ậ ổ ồ ị ư ố ấ đ t thay đ i nên khó xác đ nh ngu n g c; trong khi đó h th ng pháp lu t ch a
ế ự ượ ộ ẫ ụ ế ệ ế ấ ồ đ ng b d n đ n vi c áp d ng thi u nh t quán. Biên ch l c l ng làm công tác
ả ạ ố ế ế ể ả ạ ế ấ ả gi i quy t khi u n i, t cáo có h n nên không th gi i quy t t ụ ệ t c các v vi c
ụ ệ ồ ờ ạ ậ ị ữ ẫ ọ theo th i h n lu t đ nh, do đó v n còn nh ng v vi c t n đ ng, kéo dài.
ả ư ả ạ ầ ế ề ế ả ầ ộ ố ơ M t s n i gi i quy t khi u n i l n đ u ch a b o đ m v trình t ự ủ th
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 26 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ể ể ế ị ự ệ ệ ế ế ậ ụ t c. Các bi n pháp ch tài đ tri n khai th c hi n các k t lu n, quy t đ nh đã có
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ư ủ ạ ệ ự ế ị ế ậ ậ ả hi u l c pháp lu t ch a đ m nh, làm cho k t lu n, quy t đ nh gi ư ế i quy t ch a
ượ ự đ ệ c th c hi n nghiêm.
ể ả ạ ố ế ế Công tác thanh tra, ki m tra gi i quy t khi u n i t cáo đôi khi còn
ế ệ ứ ả ế ả ơ mang tính hình th c, chi u l ộ ố ụ ệ . M t s v vi c gi i quy t còn đ n gi n, ch ủ
ự ế ậ ụ ậ ả ạ ố ế ế ế quan, thi u th c t ; v n d ng pháp lu t trong gi i quy t khi u n i t cáo đôi
ư ấ ố lúc ch a th ng nh t.
ả
ả
ế
ấ
3.4. Nguyên nhân và gi
i pháp nâng cao công tác gi
i quy t tranh ch p đât đai
3.4.1. Nguyên nhân
ổ ứ ậ ề ả ự ế ấ Trong t ệ ch c và th c hi n pháp lu t v gi ề i quy t tranh ch p, nhi u
ươ ố ư ướ ư ế ệ ơ ị đ a ph ư ng ch a làm t ậ t vi c ti p dân, nh n đ n th , ch a h ng d n c th ẫ ụ ể
ậ ề ệ ộ ể ạ ơ ườ ế theo pháp lu t v vi c n p đ n đ tình tr ng ng ế ơ ệ i đi khi u ki n đi h t n i
ộ ộ ử ề ế ấ ơ ơ ơ này đ n n i khác, m t n i dung đ n mà g i đi r t nhi u c quan. Khi phát
ỉ ạ ệ ế ậ ả ế ị ậ sinh khi u ki n, đã không t p trung ch đ o gi ờ i quy t k p th i, th m chí còn
ữ ệ ạ ẩ có tình tr ng né tránh, đùn đ y trách nhi m gi a các c ơ quan.
ồ ạ ữ ư ệ ượ ử ầ ị Nh ng t n t ố ấ i có tính l ch s , nh vi c cho thuê, cho m n, c m c đ t
ệ ư ấ ộ ộ ả ấ ậ ộ trong n i b nhân dân, vi c đ a đ t lao đ ng vào các t p đoàn s n xu t các
ườ ư ượ ệ ổ nông, lâm tr ặ ng không có ho c không l u giũ đ c các tài li u, s sách khi
ồ ấ ế ị ư ư ụ ư ư ồ tr ng d ng, tr ng thu, tr ng mua, thu h i đ t không có quy t đ nh, ch a b i
ườ ặ ồ ườ ư ư ữ ồ ơ th ng ho c đã b i th ng nh ng không l u gi ấ h s đã gây khó khăn r t
ả ộ ộ ụ ế ậ ườ ớ l n cho quá trình gi ệ i quy t các v vi c. M t b ph n ng ậ ư i dân ch a nh n
ứ ầ ậ ạ ủ ủ ị ế ộ ị th c đ y đ các quy đ nh c a pháp lu t, l ệ ấ i b kích đ ng nên khi u ki n r t
ắ ố ớ ữ ườ ượ ả ế ậ gay g t đ i v i nh ng tr ợ ng h p đã đ c gi ẫ i quy t đúng pháp lu t mà v n
ệ ệ ế ế ế ặ ượ ấ ử ơ ế ơ khi u ki n ti p ho c khi u ki n v t c p, g i đ n đ n c quan không có
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 27 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ề ẩ th m quy n gi ả quy tế i
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ự ế ậ ướ ề ấ ạ ẫ Th c t ả đã có r t nhi u văn b n quy ph m pháp lu t h ng d n thi hành
ậ ậ ấ ầ ỏ ệ các lu t nói chung và Lu t Đ t đai nói riêng, đã góp ph n không nh trong vi c
ả ế ơ ạ ố ế ủ ơ ấ gi ư i quy t đ n th khi u n i, t ề ấ cáo và tranh ch p v đ t đai c a c quan Nhà
ướ ậ ừ ự ậ ư ượ ừ ụ ơ n c. Tuy nhiên, s v n d ng các pháp lu t t ng lúc, t ng n i ch a đ ấ c nh t
ả ạ ề ấ ạ ườ ả quán do có r t nhi u văn b n quy ph m, các văn b n l i th ổ ng xuyên thay đ i,
ể ệ ắ ự ạ ậ ệ ự ắ ị ế ằ ờ ổ b sung. Do đó đ vi c n m b t k p th i nh m tránh s l c h u, h t hi u l c thi
ủ hành c a văn b nả
ự ề ạ ẩ ả ế ấ ấ Th c tr ng cho th y, th m quy n gi ữ ấ i quy t tranh ch p đ t đai gi a
Ủ ứ ư ỏ Tòa án nhân dân và y ban nhân dân đôi l c còn lúng túng, ch a thoát ly kh i
ể ớ ể ả ụ ề ẩ ị đi m nút ranh gi i xác đ nh th m quy n th lý đ gi ế i quy t. T ừ đó, làm cho
ậ ả vi cệ đùn đ yẩ trách nhi mệ là không thể tránh kh iỏ mà h u qu là làm cho
ườ ầ ả ế ự ế ưở ng i có yêu c u gi i quy t hoang mang, thi u s tin t ơ ng vào c quan
ề ự quy n l c Nhà n c.ướ
ả
ệ
ả
ả
ế
3.4.2. Gi
i pháp nâng cao hi u qu trong công tác gi
ấ i quy t tranh ch p
ấ
đ t đai
ồ ưỡ ệ ọ ườ ộ ộ ế Chú tr ng đ n vi c b i d ng th ng xuyên đ i ngũ cán b tham gia
ả ờ ả ệ ề ệ ế ệ ấ ấ ồ gi i quy t tranh ch p đ t đai, đ ng th i c i thi n đi u ki n làm vi c, c s ơ ở
ộ ư ấ ộ ả ộ ả ổ ộ ồ ậ v t ch t cho đ i ngũ cán b . Đ a ra gi i pháp đ ng b c i t đ i ngũ cán b ộ
ả ế ấ ườ ụ ệ ạ ọ gi i quy t tranh ch p. Tăng c ng đào t o nghi p v , nâng cao trình đ cho
ổ ứ ề ự ể ạ ộ ệ ủ ộ đ i ngũ này. T ch c các cu c ki m tra, thanh tra v th c tr ng làm vi c c a
ườ ậ ề ấ ổ ế ụ ọ ầ h . C n tăng c ng công tác ph bi n, giáo d c pháp lu t v đ t đai cho nhân
ấ ầ ệ ế ậ ủ ứ ườ ử ụ dân. Đây là vi c làm r t c n thi t vì ý th c pháp lu t c a ng ấ i s d ng đ t
ưở ụ ủ ọ ấ ớ ự ề ệ ế ệ ả có nh h ng r t l n đ n vi c th c hi n các quy n và nghĩa v c a h . Khi
ườ ắ ượ ậ ề ấ ọ ẽ ị ng i dân n m đ ạ c các quy đ nh pháp lu t v đ t đai h s không vi ph m,
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 28 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ừ ế ượ ạ ấ ả ả ậ ấ t đó h n ch đ ế c tranh ch p. Th m chí, ngay c khi tranh ch p x y ra n u
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ế ọ ẽ ễ ế ị ậ ậ ấ ả ể hi u bi t pháp lu t thì h s d dàng ch p nh n quy t đ nh gi ế i quy t đúng
ế ụ ề ẩ ắ ủ ơ đ n c a c quan có th m quy n mà không ti p t c khi u ế n i.ạ
ườ ế Ủ ấ ả ắ Theo ng i vi t th y, thay vì b t công dân ph i “kéo nhau” ra y ban
ể ả ị Ủ ụ ấ nhân dân đ hòa gi i, nên quy đ nh y ban nhân dân c p xã có nghĩa v cung
ồ ơ ấ ơ ở ủ ệ ầ ở ệ ấ c p h s đ t đai theo yêu c u c a công dân, làm c s cho vi c kh i ki n
ồ ơ ị ị ấ ề ệ ả ủ c a công dân vì hi n nay, khi công dân đ ngh c p b n sao h s đ a chính thì
ị ừ ố ụ ủ Ủ ặ ấ ề đ u b t ch i m c dù, rõ ràng đây là nghĩa v c a y ban nhân dân c p xã.
ạ ấ ủ ư ầ ộ ố C n b trí cán b chuyên trách làm tham m u cho lãnh đ o c p y,chính
ế ề ả ủ ấ ấ quy n xã trong công tác ti p dân, hòa gi i tranh ch p đ t đai c a công dân.
ườ ầ ế ể ư ứ ụ ế Tr ợ ng h p c n thi ộ ư t có th tr ng d ng cán b h u trí, có ki n th c pháp
ể ệ lý, có kinh nghi m đ làm vi c ệ này.
* Ch t ch y ban nhân dân c p
ủ ị Ủ ấ huy n:ệ
ả ệ ế ệ ấ ấ ỏ Công tác gi ự ủ ấ i quy t tranh ch p đ t đai c a c p huy n đòi h i, vi c th c
ạ ự ụ ệ ả ố ế ệ ướ hi n ph i đ i tho i tr c ti p và làm rõ v vi c tr ế c khi ban hành quy t
ả ế ấ ị đ nh gi i quy t tranh ch p đ t ấ đai.
ả ủ ế ấ ỉ ế ị Quy t đ nh gi ệ ệ i quy t tranh ch p c a huy n, t nh ban hành đã có hi u
ả ế ể ệ ậ ự ự l c pháp lu t thì ph i ti n hành th c hi n không đ kéo dài gây ph c ứ t p.ạ
* Ch t ch y ban nhân c p
ủ ị Ủ ỉ ấ t nh:
ể ạ ệ ạ ầ ạ ổ ớ ộ ộ Có bi n pháp quy ho ch đào t o cán b yêu c u đ i m i, đ t o ra m t
ự ứ ả ả ộ ộ ộ đ i ngũ cán b trình đ , chuyên đ m b o năng l c hoàn thành ch c trách đ ượ c
giao.C nầ có chính sách tài chính phù h pợ đ iố v iớ công tác gi iả quy tế tranh
ấ ch pấ đ t đai
ậ ố ụ ụ ượ ắ ế ủ ề ạ Lu t T t ng hành chính 2010 đã kh c ph c đ c nhi u h n ch c a các
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 29 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ướ ạ ừ ề ẩ ử ề ằ ị ả văn b n tr ế c đây b ng quy đ nh mang tính lo i tr v th m quy n xét x khi u
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ủ ệ ệ ầ ơ ượ ki n hành chính c a Tòa án . Do đó, các c quan tòa án ngoài vi c c n đ ả c đ m
ộ ậ ế ị ề ẩ ả ớ ơ ả b o đ c l p v i các c quan hành chính, thì còn ph i có th m quy n quy t đ nh
ủ ấ ả ế ị tính đúng sai c a t ụ t c các quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính và m c
ậ ố ụ ủ ề ệ ả ợ ủ ợ tiêu c a Lu t T t ng hành chính là b o v quy n và l ỗ i ích h p pháp c a m i
ơ ổ ứ ạ ề ậ ơ ế cá nhân, c quan, t ch c t i các c quan tòa án. Vì v y, v lâu dài, thi t nghĩ
ủ ơ ấ ỳ ế ị không nên có b t k quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính nào c a c quan
ướ ườ ề ẩ ơ nhà n c, ng i có th m quy n trong c quan nhà n ướ ạ c l ị ể i không b ki m soát.
ấ ộ ộ ế ị ế ị ư Cho dù là quy t đ nh, hành vi mang tính ch t n i b nh ng cũng là quy t đ nh,
ườ ế ị ợ hành vi hành chính, trong tr ng h p quy t đ nh hành chính đó, hành vi hành
ề ế ậ ạ ợ ủ ợ ườ chính đó trái pháp lu t và xâm ph m đ n quy n, l i ích h p pháp c a ng i dân
ườ ạ ể ệ ở ườ ặ ơ thì không có lý gì mà ng i dân l i không th kh i ki n ng i ho c c quan
ể ả ự ệ ệ ề ợ ủ ợ th c hi n hành vi đó ra Tòa án đ b o v quy n và l i ích h p pháp c a mình.
ự ế ờ ữ ấ ắ ơ ữ H n n a, th c t ế th i gian qua cho th y chính nh ng hành vi t c trách, thi u
ộ ộ ủ ộ ố ơ ạ ộ ề ệ ả trách nhi m trong ho t đ ng qu n lý, đi u hành n i b c a m t s c quan, t ổ
ứ ế ệ ạ ủ ườ ư ệ ể ấ ẫ ch c đã d n đ n thi t h i c a ng i dân nh ng r t khó quy trách nhi m đ xem
ườ ệ ạ ư ậ ữ ở ượ ồ xét b i th ng thi t h i. S dĩ nh v y vì nh ng hành vi đó không đ c coi là
ở ị ạ ế ị ả ố ượ đ i t ệ ng b kh i ki n hành chính t i Tòa án nên không có b n án, quy t đ nh
ậ ề ủ ệ ồ ị ủ c a Tòa án. Trong khi đó, theo quy đ nh c a pháp lu t v trách nhi m b i th ườ ng
ướ ườ ư ậ ế ị ế ả ợ ủ c a Nhà n ữ c, nh ng tr ủ ng h p nh v y, n u không có b n án, quy t đ nh c a
ậ ủ ứ ể ộ ị Tòa án thì không có căn c đ xác đ nh hành vi trái pháp lu t c a cán b , công
ứ ướ ch c nhà n c.
ả ố ớ ử ủ ở ộ ề ậ ẩ Do v y, m r ng th m quy n xét x c a Toà án c đ i v i các qu y tế
định hành chính, hành vi hành chính mang tính n iộ bộ c aủ c qơ uan, tổ chức, còn
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 30 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ủ ệ ề ơ ổ ứ có ý nghĩa dăn đe, đ cao thêm trách nhi m c a các c quan, t ệ ch c trong vi c
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ạ ụ quản lý, chỉ đ o,đi u ề hành ho tạ động thực hi nệ chức năng, nhi mệ v trong
ạ ph m vi cơ quan, tổ ch cứ đó.
ư ậ ự ế ướ ủ ề ộ Nh v y, trong ti n trình xây d ng nhà n c pháp quy n xã h i ch nghĩa
ệ ế ả ế ệ ế ượ Vi ơ t Nam, c ch gi i quy t khi u ki n hành chính đang ngày càng đ c hoàn
ế ụ ổ ớ ơ ế ề ệ ả ỏ ả thi n. Ti p t c đ i m i c ch này, đòi h i ph i có nhi u gi ồ i pháp đ ng b t ộ ừ
ề ủ ơ ử ế ệ ẩ ề ổ ứ ộ v t ế ch c b máy, th m quy n c a c quan xét x khi u ki n hành chính đ n
ổ ợ ư ạ ộ ể ư ả ự ơ c quan ki m sát, các ho t đ ng b tr t ủ ả pháp nh b o đ m s tham gia c a
ả ủ ệ ả ế ế ướ ậ ư hi u qu c a lu t s vào quá trình gi ệ i quy t khi u ki n hành chính... h ng t ớ i
ủ ụ ề ả ả ẳ ườ m c tiêu đ m b o công lý hành chính, quy n bình đ ng c a ng i dân v i c ớ ơ
ự ề ầ ướ ủ ề ộ quan công quy n, góp ph n xây d ng nhà n c pháp quy n xã h i ch nghĩa
3./.
ớ ơ ế ả
ề ộ ố ổ
ế
ạ
ệ
ệ
ệ i quy t khi u ki n hành chính t
i Vi
t Nam hi n nay
ế ộ ư
ễ
ắ
ợ
3 Bàn v m t s đ i m i c ch gi ThS. Nguy n Th ng L i Phó Chánh Thanh tra B T pháp
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 31 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ệ Vi t Nam
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ế
ậ
K t Lu n
ạ ể ả ế ố ấ ấ ơ Tóm l i, đ gi i quy t t ẩ t tranh ch p đ t đai, thì các c quan có th m
ả ư ế ấ ả ả ầ ơ ề quy n gi i quy t tranh ch p, cũng nh các c quan qu n lý c n ph i nhanh
ử ổ ữ ư ủ ậ ớ ổ ợ ị ự chóng s a đ i, b sung nh ng quy đ nh c a pháp lu t ch a phù h p v i th c
ậ ề ể ả ạ ố ủ ế ả ị t .ế Đ b o đ m cho các quy đ nh c a pháp lu t v khi u n i t cáo có tính
ễ ể ả ổ ứ ệ ễ ậ ụ kh thi, d hi u và d v n d ng trong quá trình t ự ch c th c hi n
Tăng c
ườ ủ ườ ề ộ ườ ổ ế ng tuyên truy n, ph bi n sâu r ng ch tr ng, đ ng l ố ủ i c a
ậ ủ ả ướ ề ả ở ơ ở Đ ng, chính sách pháp lu t c a Nhà n c v công tác hòa gi ằ c s nh m i
ứ ệ ậ ộ ấ nâng cao nh n th c, trách nhi m các c p, các ngành và toàn xã h i trong lĩnh
ả ế ấ ự v c công tác gi i quy t tranh ch p đ t ấ đai.
ườ ế ị ề ế ạ ợ Tr ả ng h p khi u n i quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính v qu n
ộ ỉ ủ ị ệ ấ ậ ố ỷ ị lý đ t đai do Ch t ch U ban nhân dân huy n, qu n, th xã, thành ph thu c t nh
ả ườ ế ị ế ạ ồ ớ ả gi i quy t ế mà ng i khi u n i không đ ng ý v i quy t đ nh gi ế i quy t thì có
ệ ớ ề ủ ị ế ạ ặ ế quy n khi u ki n t ế ụ i Toà án nhân dân ho c ti p t c khi u n i lên Ch t ch U ỷ
ố ự ộ ỉ ươ ườ ợ ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c Trung ng. Trong tr ế ng h p khi u
ố ự ủ ị ộ ỷ ỉ ươ ạ n i lên Ch t ch U ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c Trung ng thì
ố ự ế ị ủ ị ả ộ ỷ ỉ quy t đ nh cu Ch t ch U ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c Trung ươ ng
ả ế ố ế ị là quy t đ nh gi i quy t cu i cùng;
ườ ế ị ề ế ạ ợ Tr ả ng h p khi u n i quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính v qu n
ố ự ủ ị ấ ộ ỷ ỉ lý đ t đai do Ch t ch U ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c Trung ươ ng
ả ế ườ ế ị ế ạ ồ ớ ả gi i quy t mà ng i khi u n i không đ ng ý v i quy t đ nh gi ế i quy t thì có
ệ ớ ề ườ ế ề ạ ở ỉ ế quy n khi u ki n t i Toà án nhân dân. Ng ệ i khi u n i ch có quy n kh i ki n
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 32 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ườ ế ị ợ ả ạ ầ ế ế ầ ra toà án trong tr ng h p đã có quy t đ nh gi i quy t khi u n i l n đ u mà
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ế ụ ế ị ế ạ ồ ớ ơ không đ ng ý v i quy t đ nh đó và không ti p t c khi u n i lên c quan hành
ấ chính c p trên.
ươ ề ổ ứ ủ ệ ệ ẩ Kh n tr ng ki n toàn v t ch c và nâng cao trách nhi m c a các c ơ
ừ ươ ế ị ươ ườ ệ ế quan ti p dân t Trung ng đ n đ a ph ng. Tăng c ng trách nhi m, tính
ủ ộ ủ ườ ứ ầ ơ ướ ệ ế ch đ ng c a ng i đ ng đ u các c quan nhà n c trong vi c ti p công dân
ả ể ả ế ế ị ứ ờ ố và gi ề ấ i quy t v đ t đai đ gi ể i quy t k p th i, d t đi m, công b công khai
ả ệ ượ ấ ứ ạ ễ ế ế ế ể k t quế ả gi i quy t, không đ khi u ki n v ế t c p, di n bi n ph c t p, khi u
ệ ườ ề ệ ệ ị ả ế ki n đông ng i; ch u trách nhi m v vi c gi i quy t tranh ch p. ấ , th ngườ
ồ ưỡ ự ụ ệ xuyên b i d ộ ể ng nâng cao năng l c chuyên môn nghi p v , trình đ hi u
ế ậ ấ ộ ộ ả bi t pháp lu t đ t đai… cho đ i ngũ các cán b làm công tác gi ế i quy t tranh
ấ ch p đ t ấ đai.
ồ ơ ị ệ ệ ạ ấ ề ị Hoàn thi n công tác quy ho ch đ t đai: h s đ a chính, tài li u v đ a
ệ ề ấ ầ ằ ạ ế ể ệ chính, đăng ký đ t đai… nh m t o đi u ki n c n thi t đ nâng cao hi u qu ả
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 33 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ả ế ấ công tác gi i quy t tranh ch p đ t ấ đai.
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
Ụ Ạ Ả DANH M C VĂN B N QUY PH M PHÁP LU TẬ
ậ ấ 1. Lu t đ t đai 2003
2. Lu t t
ậ ố ụ 2010
3. Lu t Hòa Gi
ậ t ng hành chính ả ơ ở i c s năm 2013
ậ ấ 4. Lu t Đ t đai năm 2013
ủ ủ ố ị ị
ế Ngh đ nh s 43/2014/NĐ – CP ngày 15/5/2014 c a Chính ph quy đ nh chi ti ị ậ ấ ộ ố ề t thi hành m t s đi u Lu t đ t
Ụ DANH M C VĂN B N Ả KHÁC
ủ ạ ủ ể ộ ố ị
1. Báo cáo c a Thanh tra Chính ph , t
i H i ngh toàn qu c tri n khai
Ư ủ ự ệ ộ ị ỉ ị th c hi n Ch th 35CT/T c a B Chính tr , Lu t ậ Ti p ế công dân,
ủ ị ị Ngh đ nh 64/NĐCP c a Chính phủ
ư ị ố
2. Thông t
liên t ch s
ủ ộ ườ ướ ẫ BTN&MT c a B tài nguyên và môi tr 2014/TTLTTANDTCVKSNDTCBTP ộ ng d n thi hành m t ng h
ề ẩ ủ ụ ủ ề ậ ấ ị ả ố s quy đ nh c a Lu t Đ t đai v th m quy n, th t c gi ế i quy t
ấ ấ tranh ch p đ t đai(D ự Th o)ả
ạ ố ế ậ ặ ấ ề ấ
3. Đ c san pháp lu t tranh ch p khi u n i t
cáo v đ t đai 2009
DANH M C SÁCH BÁO, GIÁO
Ụ TRÌNH
1. Nguy n Th Thanh Xuân, giáo trình Lu t Đ t đai – Khoa Lu t đ i
ậ ạ ễ ấ ậ ị
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 34 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ầ ơ ọ h c C n Th năm2013
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ạ ọ ầ ấ ậ ộ ậ 2. Tr n Quang Huy, Giáo trình Lu t Đ t đai – đ i h c Lu t Hà N i,
ộ NXB Công an nhân dân, Hà N i năm 2010
ư ề ệ ấ ấ ố ậ ấ 3. L u Qu c Thái, Bàn v khái ni m “tranh ch p đ t đai” trong lu t đ t
ạ ọ đai 2003, T p chí khoa h c pháp lu t s ậ ố 2(33)/2006
DANH M C TRANG THÔNG TIN ĐI N
1. http:// docs.4share.vn/41210/Giai quyet tranh chap dat dai.html
2.
Ụ Ệ TỬ
thuvienphapluat.vn
3. http://tandbacninh.gov.vn/baivietchuyenmon/motsodiemmoive
tham quyengiaiquyettranhchapdatdaitheoluatdatdai2013
55881.html
4. http://viza.com.vn/Default.aspx?e=dtn&id=1356
5. http://www.triethoc.net/2013/03/cmacvaphangghentoantap.html
6. http://phapluattp.vn/201303311124145p0c1063/toametmoivoi
tranh chapdatdai.htm
7. http://tainguyenmoitruong.com.vn/canthonganhtainguyenva
moi truongdat70chitieucongtacnam2014.html
8. http://www.giri.ac.vn/congtacgiaiquyetkhieunaitronglinhvuc
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 35 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
dat dai_t104c2744n823tn.aspx
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 36 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 37 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
.
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 38 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
.
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 39 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
ả
ủ ụ
ế
ấ
ấ
Gi
i quy t tranh ch p đ t đai theo th t c hành chính
ị
ữ
ễ
GVHD: Lâm Th Bích Trâm
Page 40 SVTH: Nguy n Hoàng V ng
