Giáo án bài 42: Sự lan truyền âm thanh - Khoa học 4 - GV.L.K.Chi

Chia sẻ: Lê Kim Chi | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

725
lượt xem 48
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của giáo án bài Sự lan truyền âm thanh giúp học sinh biết âm thanh được lan truyền trong môi trường không khí. Nêu được ví dụ hoặc tự làm thí nghiệm chứng tỏ âm thanh yếu đi khi lan truyền ra xa nguồn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án bài 42: Sự lan truyền âm thanh - Khoa học 4 - GV.L.K.Chi

SỰ LAN TRUYỀN ÂM THANH I.Mục tiêu Sau bài học HS có thể: -Âm thanh được lan truyền trong môi trường không khí. -Nêu được VD hoặc tự làm thí nghiệm chứng tỏ âm thanh yếu đi khi lan truyền ra xa nguồn. -Nêu được những VD về âm thanh có thể lan truyền qua chất rắn, chất lỏng. II.Đồ dùng dạy học HS chuẩn bị theo nhóm: -2 lon sữa bò, giấy vụn, 2 miếng ni lông, dây chun, dây đồng hoặc dây gai, túi ni lông, đ ồng hồ để bàn, chậu nước, trống nhỏ. -Các mẫu giấy ghi thông tin. III.Các hoạt động dạy học Hoạt độngcủa giáo viên Hoạt động của HS 1. Ổn định Hát 2. .KTBC -GV gọi HS lên KTBC: +Mô tả một thí nghiệm mà em biết để chứng tỏ -HS nhận xét thí nghiệm của từng bạn. rằng âm thanh do các vật rung động phát ra. -Gọi HS nhận xét thí nghiệm bạn nêu. -GV nhận xét và ghi điểm. 3.Bài mới a) Giới thiệu bài -GV hỏi: -HS trả lời theo suy nghĩ của bản thân: +Tạisao ta có thể nghe thấy được âm thanh? +Vì tai ta nghe thấy sự rung động của vật. +Vì âm thanh lan truyền trong không khí và vọng đến tai ta. -Gv: Âm thanh do các vật rung động phát ra. Tai ta -HS nghe. nghe được âm thanh là do rung động từ vật phát ra âm thanh lan truyền qua các môi trường và truyền đến tai ta. Sự lan truyền của âm thanh có gì đặc biệt, chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay.  Hoạt động 1: Sự lan truyền âm thanh trong không khí. -GV hỏi : Tại sao khi gõ trống, tai ta nghe được tiếng +Khi đặt dưới ống một cái ống bơ, miệng trống ? ống bơ bọc ni lông trên đó rắc ít giấy vụn và gõ trống ta thấy các mẫu giấy vụn nảy lên, tai ta nghe thấy tiếng trống. +Khi gõ trống ta còn thấy tấm ni lông rung. +Sự lan truyền của âm thanh đến tai ta như thế nào ? -Lắng nghe. Chúng ta cùng tiến hành làm thí nghiệm. -Yêu cầu HS đọc thí nghiệm trang 84. -Gọi HS phát biểu dự đoán của mình. -Để kiểm tra xem các bạn dự đoán kết quả có đúng
không, chúng ta cùng tiến hành làm thí nghiệm. -Tổ chức cho HS làm thí nghiệm trong nhóm. Lưu ý -HS làm thí nghiệm cho nhóm quan sát. 1 HS: giơ trống ở phía trên ống, mặt trống song song HS bê trống, 1 HS gõ trống. Các thành viên với tấm ni lông bọc miệng ống, cách miệng ống từ quan sát hiện tượng , trao đổi và trả lời câu 5-10 cm. hỏi. +Khi gõ trống, em thấy có hiện tượng gì xảy ra ? +Khi gõ trống em thấy tấm ni lông rung lên làm các mẫu giấy vụn chuyển động, nảy lên, mặt trống rung và nghe thấy tiếng trống. +Vì sao tấm ni lông rung lên ? +Tấm ni lông rung lên là do âm thanh từ mặt trống rung động truyền tới. +Giữa mặt ống bơ và trống có chất gì tồn tại ? Vì +Giữa mặt ống bơ và trống có không khí sao em biết ? tồn tại. Vì không khí có ở khắp mọi nơi, ở trong mọi chỗ rỗng của vật. +Trong thí nghiệm này, không khí có vai trò gì trong +Trong thí nghiệm này không khí là chất việc làm cho tấm ni lông rung động ? truyền âm thanh từ trống sang tấm ni lông, làm cho tấm ni lông rung động. +Khi mặt trống rung, lớp không khí xung quanh như +Khi mặt trống rung, lớp ni lông cũng rung thế nào ? động theo. -Kết luận: Mặt trống rung động làm cho không khí -HS lắng nghe. xung quanh cũng rung động. Rung động này lan truyền trong không khí. Khi rung động lan truyền tới miệng ống sẽ làm cho tấm ni lông rung động và làm cho các mẩu giấy chuyển động. Tương tự như vậy, khi rung động lan truyền tới tai ta, sẽ làm màng nhĩ rung động, nhờ đó ta có thể nghe được âm thanh. -Gọi HS đọc mục Bạn cần biết trang 84. -2 HS đọc thành tiếng, cả lớp đọc thầm theo. +Nhờ đâu mà người ta có thể nghe được âm thanh ? +Ta có thể nghe được âm thanh là do sự rung động của vật lan truyền trong không khí và lan truyền tới tai ta làm cho màn nhĩ rung động. +Trong thí nghiệm trên âm thanh lan truyền qua môi +Âm thanh lan truyền qua môi trường trường gì ? không khí. -GV giới thiệu: Để hiểu hơn về sự lan truyền của rung động chúng ta cùng làm thí nghiệm. -GV nêu thí nghiệm: Có 1 chậu nước, dùng m ột ca -HS nghe GV phổ biến cách làm thí nghiệm nước đổ vào giữa chậu. và chuẩn bị đồ dùng. +Theo em , hiện tượng gì sẽ xảy ra trong thí nghiệm -HS trả lời theo suy nghĩ. trên ? -GV yêu cầu HS làm thí nghiệm. -Làm thí nghiệm theo nhóm. -HS trả lời theo hiện tượng đã quan sát được: +Có sóng nước xuất hiện ở giữa chậu và lan rộng ra khắp chậu. -GV nêu: Sóng nước từ giữa chậu lan ra khắp chậu -Nghe giảng.
đó cũng là sự lan truyền rung động. Sự lan truyền rung động trong không khí cũng tương tự như vậy. Hoạt động 2: Âm thanh lan truyền qua chất lỏng, chất rắn. -GV nêu: Âm thanh lan truyền được qua không khí. Vậy âm thanh có thể lan truyền qua chất rắn, chất -HS lắng nghe. lỏng được không, chúng ta cùng tiến hành làm thí nghiệm. -GV tổ chức cho HS hoạt động cả lớp. GV dùng chiếc ni lông buộc chặt chiếc đồng hồ đang đổ -Quan sát, từng HS lên áp tai vào thành chuông rồi thả vào chậu nước. Yêu cầu 3 HS lên áp chậu, lắng nghe và nói kết quả thí nghiệm. tai vào thành chậu, tai kia bịt lại và trả lời xem các +Em nghe thấy tiếng chuông đồng hồ kêu. em nghe thấy gì ? -GV hỏi HS: -HS trả lời. +Khi đã buộc chặt đồng hồ trong túi nilon +Hãy giải thích tại sao khi áp tai vào thành chậu, em vẫn nghe thấy tiếng chuông đồng hồ kêu mặc dù rồi thả vào chậu nước ta vẫn nghe thấy đồng hồ đã bị buộc trong túi nilon. tiếng chuông khi áp tai vào thành chậu là do tiếng chuông đồng hồ lan truyền qua túi nilon, qua nước, qua thành chậu và lan truyền tới tai ta. +Thí nghiệm trên cho thấy âm thanh có thể lan +Âm thanh có thể lan truyền qua chất lỏng, truyền qua môi trường nào ? chất rắn. +Các em hãy lấy những ví dụ trong thực tế chứng tỏ -HS phát biểu theo kinh nghiệm của bản sự lan truyền của âm thanh qua chất rắn và chất thân: lỏng. +Cá có thể nghe thấy tiếng chân người bước trên bờ, hay dưới nước để lẩn trốn. +Gõ thước vào hộp bút trên mặt bàn, áp tai xuống mặt bàn, bịt tai kia lại, vẫn nghe thấy tiếng gõ. +Áp tai xuống đất, có thể nghe tiếng xe c ộ, tiếng chân người đi. +Ném hòn gạch xuống nước, ta vẫn nghe tiếng rơi xuống của hòn gạch … -GV nêu kết luận: Âm thanh không chỉ truyền được -Lắng nghe. qua không khí, mà truyền qua chất rắn, chất lỏng. Ngày xưa, ông cha ta còn áp tai xuống đất để nghe tiếng vó ngựa của giặc, đoán xem chúng đi tới đâu, nhờ vậy ta có thể đánh tan lũ giặc. Hoạt động 3: Âm thanh yếu đi hay mạnh lên khi lan truyền ra xa. -Hỏi : Theo em khi lan truyền ra xa âm thanh sẽ yếu đi hay mạnh lên ? -HS trả lời theo suy nghĩ. -GV nêu: Muốn biết âm thanh yếu đi hay mạnh lên khi lan tryền ra xa chúng ta cùng làm thí nhgiệm. -HS nghe. Thí nghiệm 1: -GV nêu: Cô sẽ vừa đánh trống vừa đi lại, cả lớp hãy -Lắng nghe.
lắng nghe xem tiếng trống sẽ to hay nhỏ đi nhé ! -GV cầm trống vừa đi ra cửa lớp vừa đánh sau đó l ại đi vào lớp. +Khi đi xa thì tiếng trống to hay nhỏ đi ? +Khi đi ra xa thì tiếng trống nhỏ đi. Thí nghiệm 2: -GV nêu: Sử dụng trống, ống bơ, ni lông, gi ấy vụn -HS nghe GV phổ biến cách làm sau đó và làm thí nghiệm như thế ở hoạt động 1. Sau đó thực hiện thí nghiệm theo nhóm. bạn cầm ống bơ đưa ống ra xa dần. +Khi đưa ống bơ ra xa em thấy có hiện tượng gì +Khi đưa ống bơ ra xa thì tấm ni lông rung xảy ra ? động nhẹ hơn, các mẫu giấy vụn cũng chuyển động ít hơn. +Qua hai thí nghiệm trên em thấy âm thanh khi +Khi truyền ra xa thì âm thanh yếu đi vì truyền ra xa thì mạnh lên hay yếu đi và vì sao ? rung động truyền ra xa bị yếu đi. +GV yêu cầu: hãy lấy các VD cụ thể để chứng tỏ -HS lấy VD theo kinh nghiệm của bản âm thanh yếu dần đi khi lan truyền ra xa nguồn âm. thân. +Khi ô tô đứng gần ta nghe thấy tiếng còi to, khi ô tô đi xa dần ta nghe tiếng còi nhỏ dần đi. +Ở trong lớp nghe bạn đọc bài rõ, ra khỏi lớp nghe thấy bạn đọc bé và đi quá xa thì không nghe thấy gì nữa. -GV nhận xét, tuyên dương HS lấy VD đúng, có hiểu +Ngồi gần đài nghe tiếng nhạc to, đi xa biết về sự lan truyền âm thanh khi ra xa nguồn âm thì dần nghe tiếng nhạc nhỏ đi… yếu đi. 3.Củng cố: -GV cho HS chơi trò chơi: “Nói chuyện qua đi ện thoại” -GV nêu cách chơi: +Dùng 2 lon sữa bò đục lỗ phía dưới rồi luồn sợi dây đồng qua lỗ nối 2 ống bơ lại với nhau. -HS nghe GV phổ biến cách chơi. +HS lên nói chuyện: 1 HS áp tai vào lon sữa bò, 1 HS nói vào miệng lon sữa bò còn lại. -GV yêu cầu HS nói nhỏ sao cho người bên cạnh không nghe thấy. Sau đó hỏi xem HS áp tai vào -HS lên thực hiện trò chơi. miệng lon sữa bò đã nghe thấy bạn nói gì. -GV tổ chức cho nhiều lượt HS chơi, cứ 2 HS nói chuyện thì có 1 HS đứng cạnh HS nói giám sát xem bạn có nói nhỏ không. Nếu HS giám sát nghe thấy thì người chơi bị phạm luật và dừng cuộc nói chuyện. -Nhận xét, tuyên dương những đôi bạn đã trò chuyện thành công. +Khi nói chuyện điện thoại, âm thanh truyền qua những môi trường nào ? 4.Dặn dò: -Về học bài và chuẩn bị bài tiết sau. -Nhận xét tiết học.